26. 23
งานและพลังงาน : กาลัง
แนวคิดกำรตอบคำถำม
1. สมมติเส้นทางขึ้นไปยังน้าตกในอุทยานแห่งหนึ่งมีสองเส้นทาง เส้นทางแรกคดเคี้ยวแต่ลาดชันน้อย
เส้นทางที่สองลาดชันมาก เส้นทางใดขึ้นได้ง่ายกว่า เพราะเหตุใด
แนวคำตอบ การขึ้นไปยังน้าตกทั้งสองเส้นทางจะทางานเท่ากันคือ
เท่ากับพลังงานศักย์โน้มถ่วงที่เปลี่ยนไป หรือ W = Ep = mgh
เมื่อ mg คือแรงโน้มถ่วงหรือน้าหนักของนักท่องเที่ยว และ h คือ
ความสูงของน้าตกจากพื้นระดับอ้างอิง การขึ้นตามเส้นทางแรกจะใช้
เวลามากกว่าการขึ้นตามเส้นทางที่สอง นั่นคือ การขึ้นตามเส้นทาง
แรกจะใช้กาลัง P =
W
t
น้อยกว่า ดังนั้นการขึ้นตามเส้นทาง
แรกจึงง่ายกว่าเพราะใช้กาลังน้อยกว่า
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
2. เพราะเหตุใดการวิ่งขึ้นบันไดจึงใช้กาลังมากกว่าการเดินขึ้นบันได ทั้งที่ทั้งสองกรณีทางานเท่ากัน
แนวคำตอบ การวิ่งขึ้นบันไดใช้เวลา t น้อยกว่า จึงใช้กาลัง P =
W
t
มากกว่าการเดินขึ้นบันได
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
27. 24
งานและพลังงาน : กาลัง
เฉลยแบบฝึกทักษะ
เฉลยแบบฝึกที่ 5.1 นักวิ่งคนหนึ่งมีมวล 60 กิโลกรัม วิ่งแข่งขันขึ้นอาคาร 25 ชั้น ด้วยอัตราคงตัวโดยใช้
เวลา 10 นาที แต่ละชั้นสูง 3.2 เมตร จงหากาลังเฉลี่ยของนักวิ่ง
วิธีทำ กาลังเฉลี่ยของนักวิ่ง P =
W
t
งานที่นักวิ่งทาได้ W = Fs
= (60 kg) (9.8 m/s2
) (25 × 3.2 m)
= 47 040 J
ดังนั้น P =
47 040 J
10 × 60 s
= 78.4 W
ตอบ กาลังเฉลี่ยของนักวิ่งเท่ากับ 78.4 วัตต์
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
เฉลยแบบฝึกที่ 5.2 นักกายกรรมหนัก 600 นิวตัน ไต่เชือกที่แขวนอยู่ในแนวดิ่งขึ้นไปสูง 10.0 เมตร
จากพื้นดิน จงหา
ก. หางานที่นักกายกรรมทา
วิธีทำ จาก W = Fs
= (600 N) (10 m)
= 6000 J
ตอบ งานที่นักกายกรรมทา 6000 จูล
ข. หากาลังเฉลี่ย
วิธีทำ จาก P = Fv
= (600 N) (0.50 m/s)
= 300 W
ตอบ กาลังเฉลี่ยเท่ากับ 300 วัตต์
28. 25
งานและพลังงาน : กาลัง
ค. หาพลังงานจลน์เฉลี่ย
วิธีทำ จาก Ek = 21
mv
2
ดังนั้น = 2
1 600 N
2 9.8 m/s
(0.50 m/s)2
= 7.65 J
ตอบ พลังงานจลน์เฉลี่ยของของนักกายกรรมเท่ากับ 7.65 จูล
ง. หาพลังงานศักย์โน้มถ่วงที่จุดสูง 10.0 เมตร
วิธีทำ จาก Ep = mgh
= (600 N) (10.0 m)
= 6000 J
ตอบ พลังงานศักย์โน้มถ่วงที่จุดสูง 10 เมตร เท่ากับ 6000 จูล
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
เฉลยแบบฝึกที่ 5.3 เครื่องยนต์ของเรือลาหนึ่งมีกาลัง 3 กิโลวัตต์ สามารถทาให้เรือแล่นได้ด้วยอัตราเร็ว
คงตัว 5.0 กิโลเมตรต่อชั่วโมง จงหาแรงจากเครื่องยนต์ที่ทาให้เรือลานี้แล่น
วิธีทำ จาก P = Fv
ดังนั้น F =
P
v
=
3
3 × 10 W
5.0 km/h
=
3
3 × 10 W
25
m/s
18
= 2160 N
ตอบ แรงจากเครื่องยนต์ที่ทาให้เรือลานี้แล่นเท่ากับ 2160 นิวตัน
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
29. 26
งานและพลังงาน : กาลัง
เฉลยแบบฝึกที่ 5.4 เครื่องสูบน้า สูบน้ามวล 3600 กิโลกรัม ขึ้นจากบ่อลึก 10 เมตร ในเวลา
1 ชั่วโมง แล้วฉีดน้าออกไปด้วยอัตราเร็ว 20 เมตร ต่อวินาที จงหากาลังของเครื่องสูบน้า (2 คะแนน)
วิธีทำ แยกคานวณกาลังในการสูบน้าและกาลังในการฉีดน้า
กาลังที่ใช้ในการสูบน้ำ =
W
t
=
mgh
t
=
2
( )3600 kg) (9.8 m/s (10 m)
60 × 60 s
= 98 W
กาลังที่ใช้ในการฉีดน้ำ =
W
t
=
2
1 mv
2 t
=
2
1 (3600 kg) (20 m/s
×
2 60 ×
)
60 s
= 200 W
กาลังของเครื่องสูบน้า = 98 W + 200 W
= 298 W
ตอบ กาลังของเครื่องสูบน้าเท่ากับ 298 วัตต์
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////
เฉลยแบบฝึกที่ 5.5 ต้องการเร่งเครื่องให้รถมวล 1500 กิโลกรัม มีความเร็วเปลี่ยนจาก 10 เมตรต่อวินาที
เป็น 30 เมตรต่อวินาที ภายในเวลา 5 วินาที จะต้องใช้กาลังเฉลี่ยอย่างน้อยกี่กิโลวัตต์ (2 คะแนน)
วิธีทำ จากโจทย์ m = 1500 kg , u = 10 m/s , v = 30 m/s , t = 5 s
จาก P =
W
t
= k
E
t
=
2 21 1
2 2
mv mu
t
–
=
2 2
–m(v u )
2t
30. 27
งานและพลังงาน : กาลัง
=
2 2
–(1500 kg) [(30 m/s) (10 m/s)
2 (5 s)
]
=
(1500) (800) N m
10 s
= 120 000 W
= 120 kW
ตอบ ต้องใช้กาลังเฉลี่ยอย่างน้อย 120 กิโลวัตต์
////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////////