2. Δημογραφικές εξελίξεις
Αρχές 9ου αιώνα:
Αύξηση πληθυσμού, κυρίως
στις πόλεις
γιατί
εκεί μεταναστεύει μεγάλο
μέρος του αγροτικού
πληθυσμού
▪ 10ος αιώνας:
Ενίσχυση της εσωτερικής
μετανάστευσης
γιατί
1. Επέκταση μεγάλης γαιοκτησίας
2. Αύξηση αγροτικής φορολογίας
4. Διεθνοποίηση του
εμπορίου:
• Οικονομική συνεργασία
Βυζαντίου-Αράβων.
• Βυζαντινός έλεγχος στις
μεγάλες εμπορικές
αρτηρίες.
• Η Κωνσταντινούπολη
κομβικό σημείο.
6. Ανώτερη αριστοκρατία
Αριστοκρατία αξιωμάτων Αριστοκρατία γης
(μεγαλογαιοκτήμονες)
▪ Ηγετική θέση στην κοινότητα
του χωρίου
▪ Άσκηση πίεσης στους γεωργούς
περιέρχονται υπό την
προστασία τους
▪ Χρήματα, πολυτελής διαβίωση
7. Ένας μικρασιάτης μεγαλογαιοκτήμονας
Ο Φιλάρετος, γιος του Γεωργίου από την Παφλαγονία] συγκαταλεγόταν στους
ευγενείς του Πόντου και της Γαλατίας. Ήταν ζάπλουτος και κατείχε πολλά
κοπάδια: εξακόσια βόδια, εκατό ζευγάρια βοδιών για όργωμα, οχτακόσια άλογα
που έβοσκαν στα λιβάδια του, ογδόντα άλογα και μουλάρια που χρησίμευαν για
μεταφορές, δώδεκα χιλιάδες πρόβατα.
Ήταν επίσης ιδιοκτήτης σαράντα οκτώ εκτεταμένων αγροκτημάτων (προάστεια)
που είχαν καθορισμένα όρια, ήταν ωραία και πολύ μεγάλης αξίας, καθώς από
τα υψώματα που βρίσκονταν απέναντι από αυτά ανέβλυζε κάθε φορά μια πηγή
που μπορούσε να αρδεύσει βαθιά τα χωράφια που χρειάζονταν πότισμα
διέθετε, επίσης, πολλούς υπηρέτες και πάρα πολλά πλούτη.
Βίος αγίου Φιλαρέτου του Ελεήμονος (τέλη 8ου αι.),
έκδ.Μ.-Η. Fourmy - M. Leroy, Byzantion 9 (1934) 113-115.
9. Ανώτερη αριστοκρατία
Αριστοκρατία αξιωμάτων
▪ Χρήματα, πολυτελής διαβίωση
▪ Πρόσβαση στα αξιώματα
▪ Πρόσβαση στην αυλή
▪ Κοινωνικό κύρος
▪ Μόρφωση
Αριστοκρατία γης
(μεγαλογαιοκτήμονες)
▪ Ηγετική θέση στην κοινότητα
του χωρίου
▪ Άσκηση πίεσης στους γεωργούς
περιέρχονται υπό την
προστασία τους
▪ Χρήματα, πολυτελής διαβίωση
10. Δυνατοί: δεσπόζουν οι «βασιλικοί»
Αριστοκρατία
των
αξιωμάτων
Αριστοκρατία
της γης
Ανώτερη αριστοκρατία: ενοποίηση
κυρίαρχης τάξης (από τέλη 10ου αιώνα)
11. Η μεσαία τάξη
▪ 10-11ος αιώνας: αύξηση νομισματικής κυκλοφορίας
διαμορφώνεται μια
ισχυρή εμποροβιοτεχνική τάξη.
α. συμμετέχει στην πολιτική ζωή αποτελείται από μεγαλέμπορους
β. μέλη της γίνονται Συγκλητικοί που εμπορεύονται προϊόντα από
γ. δυνατότητα να ενθρονίζει και την Ανατολή
να εκθρονίζει αυτοκράτορες
12. Η κοινωνία του χωριού και
η πάλη κατά των δυνατών
• Εμφανίζεται κατά
τον 6ο αι.
• Συγκροτείται από
διάφορες
κοινωνικές
τάξεις.
• Δεσπόζει ο ιερέας
με το
αδιαμφισβήτητο
ηθικό κύρος του.
17. Αυτοί αδυνατούν να πληρώσουν.Τρέπονται και οι ίδιοι σε φυγή.
Η αλληλεγγύη των μελών της κοινότητας
στρέφεται τελικά εναντίον τους.
Ο φόρος των γεωργών που εγκαταλείπουν τη γη τους
επιβαρύνει τους γείτονες.