AGNATHA
PESHQIT PA NOFULLA
Shkolla e mesme e lartë-Drenas
Gjimnazi i Shkencave Natyrore”Gjergj Kastrioti Skënderbeu”
Biologji
Prof.Shehide Salihu
Nx.Orgesa Ibri X/4
21 mars 2022

PËRMBAJTJA E PREZANTIMIT
• Hyrje
• Historiku i peshqëve pa nofulla
• Trupi i agnathave
• Metabolizmi
• Riprodhimi
• Peshku llampë
• Peshku hag
• Biblografia

01
HYRJE
Agnatha janë lloje të peshqëve në trupin e të cilëve mungojnë nofullat.
Agnatha është klasë i peshqve pa nofulla në grupin Chordata,nënklasë në
Vertebrata, i përbërë nga specie të pranishme (ciklostome) dhe të
zhdukura (konodontë dhe ostrakodermë).
Peshqit pa nofulla apo Agnatha janë llojet më primitive të peshqëve që
jetojnë sot.
Dallojmë dy kategori të peshqëve pa nofulla,njëkohësisht edhe 2
përfqësuesit më të njohur të kësaj klase që janë Lamprejet apo peshqit
llampë dhe peshku i egër i njohur me emrin peshku i hagës (hagfish) i cili
është shumë I rrezikshëm

02
HISTORIKU
Mendohet se Angathat janë vertebrorët e hershëm
Shkencëtarët kanë gjetur fosile të specieve pa nofulla nga periudha e
vonë Kambriane që ndodhën 500 milionë vjet më parë.
Agnathanët më të vjetër fosile u shfaqën në Kambrian, dhe dy grupe
ende mbijetojnë sot: llambat dhe peshku hag, që përbëjnë rreth 120 lloje
gjithsej.
Ndërsa disa shkencëtarë ende i konsiderojnë agnathanët e gjallë si vetëm
sipërfaqësisht të ngjashëm dhe argumentojnë se shumë nga këto
ngjashmëri janë ndoshta karakteristika të përbashkëta bazë të
vertebrorëve të lashtë.

03
NDËRTIMI I TRUPIT
Peshqit pa nofulla përfshijnë llambat dhe peshkun e egër. Te kjo klasë e
peshqëve përveq nofullave mungojnë edhe pendët dhe stomaku. Të rriturit
dhe larvat kanë një notokord. Një notokord është një kordon fleksibël qelizash
në formë shufre që ofron mbështetjen kryesore për trupin e një organizmi
gjatë fazës së tij embrionale. Ky organ haset te të gjitha llojet.
Pjesët kryesore janë:një notokord,disa qese të çftëzuara të gushës,një sy
pineal,zemrën me dy dhomëza për hyjrjen e gjakut dhe dhe dhëmbët për
shtypjen e ushqimit.

Kordoni nervor
dorsal, i zbrazët
Notokordi
Segmentet
muskulatore
Bishti
muskulor
Vrima
anale
Qarjet e
faringut
Goja

04
METABOLIZMI
Agnathanët janë ektotermikë, që do të thotë se nuk e rregullojnë temperaturën e trupit
të tyre. Metabolizmi i Agnathanit është i ngadalshëm në ujë të ftohtë, dhe për këtë
arsye ata nuk duhet të hanë shumë. Ata nuk kanë stomak të veçantë, por një zorrë të
gjatë, pak a shumë homogjene në të gjithë gjatësinë e saj. Lëngjet antikoagulante që
parandalojnë mpiksjen e gjakut injektohen në bujtës, duke bërë që bujtësi të japë më
shumë gjak. Fakti që dhëmbët Agnathan nuk janë në gjendje të lëvizin lart e poshtë
kufizon llojet e tyre të mundshme të ushqimit.

06
RIPRODHIMI
Fekondimi është i jashtëm tek peshku llampë. Nuk dihet mënyra e fekondimit te
peshku hag. Zhvillimi në të dy grupet ndoshta është i jashtëm. Nuk dihet kujdes
prindëror. Nuk dihet shumë për procesin e riprodhimit të peshkut. Besohet se
peshku i egër ka vetëm 30 vezë gjatë gjithë jetës.
Shumica e specieve janë hermafroditë.
Janë në gjendje të riprodhohen vetëm një herë.
Peshqit llampë riprodhohen në shtretërit e lumenjve të ujërave të ëmbla, duke
punuar në çifte për të ndërtuar një fole dhe duke i varrosur vezët e tyre rreth
një inç nën sediment. Të vegjlit që rezultojnë kalojnë katër vjet të zhvillimit të
larvave përpara se të bëhen të rritur.

07
PESHKU LLAMPË
Peshqit me llampë(Lampetra fluviatilis)janë
kryesisht peshq të ujërave të ëmbla dhe mund të
gjenden në rajone të buta. Ata shumohen në
lumenj dhe liqene, por disa lëvizin në det si të
rritur.Peshqit llampa varen nga peshq të tjerë për
ushqim. Disa lloje llambash ngjiten me peshq të
tjerë dhe thithin gjakun e tyre. Ata gjithashtu
ushqehen me jovertebrorët e poshtëm. Në mbarë
botën ekzistojnë rreth 30 lloje llambash.

08
PESHKU HAG
Peshku i egër apo hag zakonisht ushqehet
me peshq të ngordhur. Këta peshq mund të
gjenden rreth tuneleve që gërmojnë në funde
me baltë, në thellësi mesatare dhe ujëra të
ftohtë.
Shkencëtarët njohin vetëm rreth 20 lloje të
peshkut hag në mbarë botën.

BIBLOGRAFIA
VIDEOT
https://youtu.be/_8FVpj0p-iU
https://youtu.be/IuCcXto1vPk
LITERATURA
https://en.wikipedia.org/wiki/Lamprey
https://nhpbs.org/wild/Agnatha.asp
https://en.wikipedia.org/wiki/Hagfish#Reproduction
https://www.nps.gov/subjects/fishing/jawless-fish.htm
PËRKTHIMET NGA GJUHA ANGLEZE U BËNË ME:
https://google.translate.com

FALEMINDERIT
PËR VËMENDJEN