1. De DorpskamerHennie Tuinstra
Bas Polman
Marjon Huiting
17 mei 2017

2. Van eindpunt naar nieuw begin
 Wonen betekende “Einde behandeling, start Hospitalisatie”
 De rehabilitatiegedachte; uitgaan van wensen en
behoeften, aansluiten bij de mogelijkheden
 ART; Actieve hersteltriade
 Uitgangspunt; Iedereen heeft dagbesteding, tenzij….
 24 uurs ambulante zorg

3. Behuizing
 Grote afdelingen met slaapzalen
 Kleinere gebouwen met eigen slaapkamers
 Gebouwen met eigen appartementen
 Ruime keus in woon- en begeleidingsmogelijkheden

9. ART zorg is tijdelijk.
Men kan wonen naar eigen keuze.
We zien onvervulde behoeften als de oorzaak van ‘problematisch
gedrag” en focussen op de achterliggende behoeften ipv. het gedrag.
Er is ruim aandacht voor herstel van identiteit.
Herstel van gezondheid, zowel lichamelijke als psychische gezondheid.
Belangrijk is aandacht voor maatschappelijk herstel.
We werken aan herstel van en in de triade
art-psy.nl
http://art-psy.nl/

13.  - Hebben we het over mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt of over een arbeidsmarkt met afstand tot mensen
- Als je meer gericht wil zijn op mogelijkheden van anderen zal je zelf eerst moeten afleren om te denken in onmogelijkheden!
 b.polman@lentis.nl

14. Aanleiding
Realiseren: Er gaat veel veranderen…
Wat betekent dat voor mij als professional?
2013 gestart met opleiding Master Social Work
Signaleren & analyseren, co-creëren en
innoveren, interdisciplinaire samenwerking in
transities, onderzoek…
Optimaliseren daginvulling als
rode draad

15. Veranderde blik leidt tot…

16. Verkenning van grijs gebied
De participatieladder (Movisie, 2014).

17. Onderzoeksaanpak (literatuur –en praktijkonderzoek)
Doelstelling: Dit onderzoek wil inzicht geven op welke wijze en onder welke
voorwaarden, potentiële werkgevers in het dorp Zuidlaren, een bijdrage kunnen leveren aan
het realiseren van dagbestedingsplaatsen, naast de werkervaringsplaatsen en werkprojecten op
het Dennenoord-terrein. Zodat op basis daarvan dagbesteding geoptimaliseerd kan worden, ter
bevordering van maatschappelijk rolherstel voor mensen met ernstige psychiatrische
aandoeningen.
Vraagstelling: Op welke wijze en onder welke voorwaarden geven potentiële werkgevers
in Zuidlaren aan, dat ze open staan voor het realiseren of optimaliseren van
dagbestedingsplaatsen om een bijdrage te leveren aan het maatschappelijk (rol)herstel van
mensen met EPA?
Onderzoeksbenadering: verkennend onderzoek
Onderzoekspopulatie: potentiële werkgevers in het dorp Zuidlaren
Onderzoeksinstrument: semi gestructureerd interview

18. Aanleiding onderzoek
Van verzorgingsstaat naar participatiesamenleving.
Transities en transformaties
Ambulantisering in de GGZ
Klinische setting: worst in- best out
Dagbesteding: beschut waar het moet en doorstroom naar regulier werk waar het kan
Active heRstel Triade (ART)
Herstelondersteunende zorg
Terugwinnen burgerschap en betekenisvolle rollen
Werk en dagbesteding is hier een belangrijk onderdeel van.
Dagbesteding dreigt door de transities in te krimpen of te verdwijnen.
Van behouden naar optimaliseren van dagbesteding voor de EPA doelgroep.
Transitie biedt ook kansen om het anders te doen!
Op zoek naar nieuwe verbindingen in en buiten Lentis…
Veranderkundige theorieën als rode draad door de thesis verweven en sluiten aan bij de
verkenning en zoektocht naar nieuwe verbindingen.

19. Bevindingen literatuur & praktijk
Een greep uit de voorwaarden uit de literatuur die worden bevestigd door de
potentiële werkgevers:
 Bijna altijd aanpassingen in werk maken.
 Communicatie, duidelijke verwachtingen over en weer.
 Begeleiding voor zowel de werkgever als cliënt (diverse methodieken)
 Kennisoverdracht over de aandoening, symptomen en hoe er mee om te gaan.
 Tijd hebben en kunnen maken, frequentie en duur.
 Maatwerk!
Een greep uit hoe werkgevers hierin zouden kunnen faciliteren (welke wijze):
 Werk anders indelen
 Op een ander wijze naar eigen werk kijken
 Job carving
 Kennis en expertise overbrengen op werkbegeleiders

20. Opvallende extra bevindingen praktijk
Goede zelfzorg
Schone kleding
Representatief voorkomen
Geleverde kwaliteit door de cliënt wordt erg belangrijk gevonden.
Basisvaardigheden zijn belangrijk en de werkgever wil graag zelf
specifieke vaardigheden zelf aanleren.
Motivatie van de cliënt!
Werkgever denkt dat variatie in het werk bieden aan de cliënt
noodzakelijk is om gemotiveerd aan het werk te blijven.
Alleen informatie over de aandoening als dit praktisch nut heeft om
niet voor verrassingen te komen staan.
Opvallende grote tolerantie voor de doelgroep!
Eye opener: slechte zelfzorg houdt stigma in stand.

21. Conclusie
 Potentiële werkgevers in het dorp Zuidlaren staan open voor het realiseren van dagbestedingsplaatsen onder specifieke
voorwaarden en daar waar de context zich er voor leent.
 Potentiële werkgevers hebben ideeën voor het optimaliseren van bestaande dagbesteding en het verbinden van het dorp
aan Dennenoord-terrein en andersom.
 De resultaten uit het praktijkonderzoek knetteren van inzichten en mogelijkheden.
 Het heeft kansrijke nieuwe verbindingen opgeleverd.
 Twee werelden zijn verbonden.
 De rijke informatie uit de interviews geeft inzicht hoe er door de ogen van deze buitenstaanders naar het ‘toch wel
besloten’ Dennenoord-terrein en cliënten wordt gekeken.
 Door elkaar actief op te zoeken is openheid en verbinding ontstaan.
 Onderzoek heeft veel meer opgeleverd dan alleen een antwoord op de onderzoeksvraag.
 Het onbewuste zorg dragen voor en de grote mate van tolerantie van deze werkgevers naar de cliënten toe draagt bij aan
de leefwereld van cliënten.
 Het dorp Zuidlaren is een veilige en toegankelijke plek voor kwetsbare mensen.

23. Zuidlaren

24. Interdisciplinaire keten & sociaal domein
Zuidlaren

25. Wat wil de dorpskamer bereiken
Het doel van het project De Dorpskamer is het praktisch realiseren
van nieuwe vormen van dagbesteding en werk, vanuit co-creatie en
innovatie. Op een centrale plek in de dorpskern van Zuidlaren
(gemeente Tynaarlo) wordt een ‘dorpskamer’ opengesteld die een
inspirerende leer-, werk- en ontmoetingsomgeving is voor mensen
uit de gemeente Tynaarlo. Ook wordt er een uitzendbureau opgezet
met en voor dagbesteding- en participatiebanen, waarbij
ondernemers vragen of klussen kunnen aanleveren en mogelijk werk-
of dagbestedingsplekken kunnen aanbieden. Van cliënten wordt
verwacht dat zij een bijdrage leveren vanuit het idee van
‘peersupport’. Lentis heeft als beleid 6% van het eigen werk
beschikbaar te maken voor mensen met afstand tot de arbeidsmarkt,
waarvan 3% voor mensen met psychische aandoeningen. Het project
De Dorpskamer levert een bijdrage aan deze doelstelling.

26. Projectteam
• Cliëntvertegenwoordiging Lentis, CR,CCR
• Familieraad Lentis
• Ondernemersvereniging Zuidlaren
• Burger/ex-ondernemer
• Gemeente Tynaarlo, beleidsadviseur
• Lentis: verpleegkundige, agogisch begeleiders, onderzoeker,
algemeen ondersteuner facilitair bedrijf, ondersteuning
projectmanagement, teamleider
• Opbouwwerker Sociaal Team Zuidlaren
• Bibliotheek
• Ervaringsdeskundigen

27. Methode
• Er is een projectteam samengesteld met medewerkers van Lentis, de
gemeente Tynaarlo, ervaringsdeskundigen en vertegenwoordigers
van ondernemers en vanuit de cliëntenraad.
• Gewerkt wordt met het model, de methodieken en monitor van
Active Recovery Triad (ART). De kern van ART is dat behandelaar,
cliënt en naaste samen actief werken aan herstel.

28. Stip aan de horizon
Dorps
kamer

29. •
(www.zintenz.com)

30. How to eat an elephant…

31. Waar staan we nu?
• Omgekeerde integratie
• Kleine succesjes
• Olievlek verspreiden
• Zaadjes planten
• Tegelijkertijd ook binnen eigen organisatie een doelstelling 3 + 3% %
arbeidsparticipatie van mensen met afstand tot arbeidsmarkt
(participatiewet)
• Nu al worden veranderingen zichtbaar bij zowel deelnemers als
begeleiders

32. Samengevat:
Inspiratie tot realisatie van ‘De Dorpskamer’