1. L
Koolzaadhof
N
advies
ontwerplab Nagele

2. -2-

3. Koolzaadhof
inhoudsopgave
4 inleiding
4 plan van aanpak
6 analyse Koolzaadhof
12 haakwoningen
16 gevelrenovatie haakwoningen
22 aanbouw haakwoningen
26 herbouw haakwoningen
30 openbaar groen
42 nieuwbouw overgang
L. Koolzaadhof maakt onderdeel uit van een aantal
themakaternen en een Masterplankaart opgezet door
het Ontwerplab Nagele, in opdracht van Gemeente
Noordoostpolder en woningbouwvereniging Mercatus.
Deze katernen met projecten en randvoorwaarden
voor projecten vormen een handvat voor toekomstige
ontwikkelingen van het dorp Nagele, een monument
van de moderne tijd.
Andere katernen zijn:
A. Het Nieuwe Nagele
B. Spelregels voor Het Nieuwe Nagele
C. Dorpsentrees
D. Park Nagele
E. Dorpsweide
F. Kerngebied
G. Wonen en werken in het bedrijvenpark
H. Verkeer en parkeren in Het Nieuwe Nagele
I. Injecties voor Het Nieuwe Nagele
J. Gerstehof + Lucernehof
K. Vlashof + Klaverhof
L. Koolzaadhof
M. Karwijhof
-3-

4. inleiding plan van aanpak
De Koolzaadhof vormt samen met de Klaverhof een Kansen en kenmerken in de Koolzaadhof:
‘tweelinghof’. Dit tweelinghof heeft in de ontwerpfase - Unieke gebouwen in het oeuvre van Mart Stam
van Nagele lange tijd dezelfde stedenbouwkundige - Aanwezigheid moestuinen
stempel gekend als de Gerstehof en Lucernehof. - Hoogste mutatiegraad van Nagele
Deze kenmerkt zich door twee haakvormige stempels - Hoge aantal reparatieverzoeken
die in elkaar grijpen. In een later stadium is een - Rommelig aanblik door erfafscheidingen
overgangszone geïntroduceerd tussen de Koolzaadhof - Weinig ruimte in de woning
en de Klaverhof. De Koolzaadhof kent de hoogste - Eenzijdig woningaanbod
mutatiegraad van Nagele. De woningen in de haak zijn
klein en bieden weinig wooncomfort. Korte termijn:
Op korte termijn projecten opstarten die betrekking
De woningen in de haakvormige stempel zijn halverwege hebben op de openbare ruimte. Centraal staan
de jaren vijftig gebouwd. Deze arbeiderswoningen zijn hier de beeldkwaliteit en burgerparticipatie. Deze
ontworpen door Mart Stam en Wim van Bodegraven. projecten kunnen zijn: aanplanten erfafscheidingen,
Het is een van de weinige woningbouwprojecten van overtuintjes en groeninrichting naar ontwerp van Mien
Mart Stam die in West-Europa zijn gebouwd. Ruys realiseren. Wat ook op korte termijn opgestart
moet worden is het oprichten van een vereniging
In de jaren ‘70 zijn op de overgang naar de Karwijhof van eigenaren om op langere termijn een collectieve
10 seniorenwoningen gebouwd. Deze woningen zijn aanpak van projecten mogelijk te maken.
ook gebouwd op de drempels van de Klaverhof en de
Gerstehof. Middellange termijn:
Op middenlange termijn kunnen de projecten
De Koolzaadhof is één van de hoven waar het ontwerp aanbouw haakwoning en gevelrenovatie haakwoning
van de gebouwen en de openbare ruimte goed op worden uitgevoerd. Door de aanbouw kan er meer
elkaar zijn afgestemd. Dit gegeven is sinds de oplevering woningdiversiteit ontstaan en door de gevelrenovatie
afgezwakt en door diverse renovaties en herinrichtingen kan het wooncomfort en de beeldkwaliteit worden
is het niet meer zo goed zichtbaar welke kwaliteit het verbeterd.
origineel ontwerp had. De belangrijkste toekomstige
ruimtelijke opgave in de Koolzaadhof ligt in de kwaliteit Lange termijn:
van de openbare ruimte in combinatie met het in ere Projecten op lange termijn zouden herbouw
herstellen van de gevels van de woningen in de haak haakwoningen en nieuwbouw overgang kunnen
vormige stempel. zijn. Mochten de woningen in de haak bouwkundig
niet meer te renoveren zijn dan is herbouw van de
haakwoningen een project dat gerealiseerd kan
worden. Nieuwbouw op de overgang is toegestaan. Er
zal bekeken moeten worden hoe dit wenselijk is en op
welke termijn dit zou kunnen plaatsvinden.
restaura�e
Karwijhof
Vlashof
Klaverhof Koolzaadhof
versnipperd collec�ef
eigendom eigendom
Lucernehof Gerstehof
innova�e
-4-

5. Koolzaadhof
kaart Nagele 0 25 50 100 200
-5-

6. analyse Koolzaadhof
tekening Nagele voor 1962 (uitsnede)
-6-

7. plankaart Nagele 1962 (uitsnede)
-7-

8. Klaverhof
Ring
Koolzaadhof
tekening Nagele 2010 (uitsnede)
-8-

9. 43 woningen
Waarvan 10 seniorenwoningen
Mercatus: 30 woningen
Particulier: 13 woningen
10 seniorenwoningen
25 tussenwoningen
8 hoekwoningen
Eigendom
Legenda Aantal woningen
Mercatus
-9-
Particulier

10. bebouwing in de hof
bebouwing op de overgang
bebouwing in de haak

11. luchtfoto Koolzaadhof
10 seniorenwoningen op de overgang
tussen de Koolzaadhof en de
Karwijhof
33 woningen in de haakvormige
stempel
- 11 -

12. haakwoningen
De woningen van Stam en Van Bodegraven hebben
aan de voorzijde een vestibule waarin de entreehal
is ondergebracht. De entreehal vormt de geleidelijke
overgang van buiten naar binnen en was een
belangrijk uitgangspunt voor het ontwerp van de
woning. Dit thema van de drempel komen we ook
tegen op andere schaalniveaus in Nagele. In de
entreehal is alle verkeersruimte geconcentreerd,
waarmee de bescheiden, experimentele plattegrond
volledig is geoptimaliseerd. Vanuit de entreehal heeft
men toegang tot de keuken, het toilet, de trap naar Voorgevel, met vestibule
de verdieping en de woonkamer. Op de verdieping
waren aanvankelijk vier slaapkamers gesitueerd om
een kleine overloop. Ook hier is de verkeersruimte
geminimaliseerd ten gunste van het oppervlak van
de slaapkamers. Aan het einde van de overloop
bevond zich een kleine wasruimte met een wastafel
en douche. In de loop der jaren is in veel woningen
een slaapkamer heringericht tot badkamer. Aan de
achterzijde hebben de woningen een schuur en een
diepe tuin op het zuiden. De woning heeft een royale
breedtemaat van 6,7 meter, maar is met een krappe
6 meter ondiep volgens huidige maatstaven. Behalve
door een optimale indeling werd de ruimtelijkheid van
de compacte woningplattegrond versterkt met een
gevel met veel daglichtopeningen.
De gevels kenmerkten zich door een grote mate
van uniformiteit en een horizontale gevelverdeling
onderbroken ter plaatse van de woningscheiding. De
doorlopende dakrand maakte het blok tot een geheel
door alle individuele woningen visueel te verbinden. Achtergevel
In de voorgevel, boven het dak van de uitbouw, zat
een gevelbrede strook bovenlichten die zorgde voor
daglicht in alle ruimtes die aan de entreehal grenzen.
Door toetreding van daglicht in keuken, toilet,
trappenhuis en woonkamer leken deze vertrekken
ruimer. Slechts bij een woning (Koolzaadhof 6) is de
originele gevelindeling behouden.
Achtergevel
- 12 -

13. oorspronkelijke belijning
en vlakverdeling
voorgevel
oorspronkelijke belijning
en vlakverdeling
achtergevel
doorlopende dakrand
zijgevel
- 13 -

14. 2
2
3
2 1
1
3
1
4
2 1
originele materialen
1. metselwerk, roodbruin
2. asbestcementplaat, wit
3. hardhouten kozijn v.v. stalen draaiende delen, wit
4. hardhouten kozijn v.v. draadglas, wit
- 14 -

15. Begane grond Verdieping Vooraanzicht
Dwarsdoorsnede
Bijzonderheden 1. entreehal
2. toilet
93,6 m2 BVO 3. woonkamer
4. keuken
4 slaapkamers, kleine douche 5. kast
6. bijkeuken
Beukmaat 6,71 m 7. berging
8. overloop
Steile trap 9. douche
10. slaapkamer
- 15 -

16. gevelrenovatie haakwoningen
De gevels van de woningen in de haak werden in het – Asbestcementplaat kan vervangen worden door
originele ontwerp gekenmerkt door een hoge mate van een vezelcementplaat van zeer harde persing
uniformiteit. De doorlopende belijning, terugkerende welke door en door gekleurd is, voorzien van een
vlakverdeling en uniforme kleuren zijn cruciaal voor transparante beschermlaag tegen UV, krassen en
een succesvolle renovatie. Niet alleen een esthetische organische aantasting zoals mos.
restauratie is noodzakelijk maar ook een significante – Kozijnonderdelen uitvoeren in hardhout
woningverbetering. De renovatie gaat niet alleen geschilderd.
maar over de buitenste schil, maar over het hele – Het draadglas in de vestibule herstellen en
gevelpakket. Op deze manier wordt een duurzame geïsoleerd uitvoeren.
aanpak van de woningen bewerkstelligd waardoor – Metselwerk dient onbeschilderd en een egaal vlak
tegemoet gekomen kan worden aan de laatste eisen te zijn. Dus bij gevelherstel als een geheel hersteld
op gebied van wooncomfort en duurzaamheid. te worden en niet alleen op de plekken waar dat
nodig is.
De oorspronkelijke gevelindeling en kozijnindeling
moeten hersteld worden. De oorspronkelijke
materialen kunnen vervangen worden door nieuwe
materialen volgens hiernaast weergegeven overzicht.
- 16 -

17. - 17 -

18. Veranderingen t.o.v. het originele ontwerp
In het originele ontwerp bestaat de vestibule uit een
vlak van metselwerk, twee puien en een dak. In één
pui was de entreedeur opgenomen en de andere
bestond uit draadglas. Bij de vorige renovatie is de pui
met draadglas vervangen door een met rabatdelen
beklede pui waarin één klein kozijn is opgenomen.
De originele gevelindeling bestond uit horizontale
vlakken ingesloten door verticale stroken metselwerk.
Horizontaal waren de vlakken afwisselend
asbestcementplaat en kozijnen. De asbestcement
vlakken waren geen onderdeel van een pui, waardoor
de horizontale belijning werd benadrukt. In de vorige
renovatie zijn de witte asbestcementvlakken verwijderd
en vervangen door andere panelen die een onderdeel
vormen van de pui. Bij deze renovatie is de compositie
van de gevel veranderd, maar is het wooncomfort
nauwelijks verbeterd. De raamstroken boven de
vestibule zijn vervallen waardoor er aanzienlijk minder
daglicht in de woning komt.
De kozijnen vormen een doorlopend horizontaal vlak
dat slechts bij de woningscheiding onderbroken wordt.
In het originele ontwerp waren alle kozijnramen gevuld
met glas. Sindsdien zijn sommige kozijnramen gevuld
met rabatdelen i.p.v. glas. Deze wijziging levert geen
positieve bijdrage aan de beeldkwaliteit.
- 18 -

19. - 19 -

20. Bewerkte foto met kozijnen, dakrand, gevelindeling en gevelbekleding volgens origineel ontwerp.
- 20 -

21. - 21 -

22. aanbouw haakwoningen
Aan de achterzijde van de woning moet er meer
vrijheid zijn om de woning aan te passen. Die vrijheid
moet zich beperken tot de eerste bouwlaag zodat het
hoofdvolume van de rij intact blijft. Hier kan tegemoet
gekomen worden aan een veel gehoorde klacht van
de Nagelezen. De woningen hebben te weinig (berg)
ruimte en/of missen een hobbyruimte.
De woningen zijn relatief breed, 6,7 meter. Hierdoor
kan er een grote volumevergroting plaatsvinden door
2 meter aan te bouwen. Dit is de ruimte tussen de
achtergevel en de vaste berging. Op deze manier kan
er een grote vrijheid gecreëerd worden om de woning
in te delen naar de wens van de bewoner.
Achterop het perceel zou een nieuw volume ontworpen
kunnen worden dat een volwaardige woonruimte is.
Door deze ruimte los van de woning te bouwen ontstaat
er meer flexibiliteit in het gebruik van de tuinkamer. Er
kan geslapen en gewerkt worden, maar het kan ook
als berging functioneren. Binnen de compositie van de
haak zal een nieuwe laag geïntroduceerd worden in
de hof. De uiteindelijke materialisering en detaillering
zal nader bepaald moeten worden aan de hand van
bouwwijze, fasering en in relatie tot de omgeving.
De uniformiteit binnen de haak is hierbij van groot
belang. Het is dus niet toegestaan dat alle bewoners
individueel een aanbouwplan gaan maken. Door
deze opgave collectief op te pakken wordt niet
alleen de beeldkwaliteit gegarandeerd, maar het
wordt de bewoner ook makkelijk gemaakt omdat de
vergunningsprocedure aanzienlijk vereenvoudigd kan
worden.
- 22 -

23. Rij van 6 woningen
Voorzijde
Verbijzondering op de
hoeken
Voorzijde
Te bebouwen zone
2m diep 1 bouwlaag
Eventueel een tuin-
kamer achterop het
perceel
Achterzijde
- 23 -

24. Begane grond Verdieping Vooraanzicht
Dwarsdoorsnede
1. entreehal
2. toilet
3. woonkamer
Te bebouwen zone
4. keuken
2m diep 1 bouwlaag tot bovenkant berging
5. kast
6. bijkeuken
van 93,6 m2 BVO
7. berging
naar 107,2 m2 BVO
8. overloop
9. douche
10. slaapkamer
- 24 -

25. Begane grond Verdieping Vooraanzicht
Dwarsdoorsnede
1. entreehal
2. toilet
3. woonkamer
Grote mate van flexibiliteit in de nieuwe plattegrond
4. keuken
5. kast
6. vrij in te delen ruimte
7. berging
8. overloop
9. douche
10. slaapkamer
- 25 -

26. herbouw haakwoningen
Het slopen van de haakwoningen is niet toegestaan.
Renovatie van deze woningen is vereist om ze naar een
hoger niveau te tillen op zowel monumentaal gebied
als op bouwfysisch gebied.
In dit voorstel is onderzocht wat er gebeurt als er
een herbouwopgave wordt geformuleerd in de haak.
Er is getracht het origineel ontwerp dusdanig aan te
passen dat het voldoet aan het huidige bouwbesluit.
Kort samengevat kunnen we stellen dat bij een
herbouwopgave de woning aan het bouwbesluit
voldoet door het volume te vergroten met 5%. Cruciale
wegingsfactoren zijn de vrije hoogte binnen de woning
en de trap.
Om de woning te laten voldoen zal hij dus iets hoger
en iets dieper gemaakt moeten worden. Het grote
voordeel van herbouw t.o.v. een grondige renovatie
zit in de volwaardige verdieping. De slaapkamers en
badkamer zijn iets ruimer en de trap zou ook door
een rolstoellift gebruikt kunnen worden. Het grote
nadeel is dat de oorspronkelijke compositie van de
gevel verloren gaat. De vestibule heeft nu een vrije
hoogte van 2,1 meter. Door deze te verhogen naar 2,6
meter wordt het aanblik van architectuur significant
aangetast.
Het wooncomfort kan ook vergroot worden door
een combinatie van de aanbouwprojecten en
gevelrenovatie. Daarbij blijft het originele ontwerp
meer intact en kan er in kleine stappen gebouwd
worden. Een herbouw vraagt een grote investering
omdat de hele haak als één project gerealiseerd
moet worden. Een grondige renovatie kan makkelijker
gefaseerd worden waardoor het financieel ook
interessant wordt.
Bij een eventuele herbouw zou een manier gevonden
moeten worden om de vrijehoogte in de vestibule op
2,1 meter te houden. Wanneer dit niet mogelijk blijkt
dan mag de vrije hoogte in de vestibule naar 2,6 meter
mits de vrije hoogte binnen het hoofdvolume op de
beganegrond naar 3 meter gaat. In dat geval kunnen
de ramen boven de vestibule in de gevelindeling
opgenomen worden.
In de tekeningen op bladzijden 27-29 is de vrije
hoogte in de vestibule gelijk aan de hoogte in het
hoofdvolume.
- 26 -

27. origineel bouwbesluit origineel bouwbesluit origineel bouwbesluit
2003 2003 2003
Begane grond Verdieping Vooraanzicht
origineel bouwbesluit
2003
Dwarsdoorsnede
1. entreehal
2. toilet
3. woonkamer
Volumevergroting van ca. 5% 4. keuken
5. kast
6. bijkeuken
7. berging
8. overloop
9. douche
10. slaapkamer
- 27 -

28. Variant 1. toilet in kern
Begane grond Verdieping Vooraanzicht
Dwarsdoorsnede
98,3 m2 BVO 1. entreehal
2. toilet
Circulatie rond kern 3. woonkamer
4. keuken
3 of 4 slaapkamers op de verdieping 5. kast
7a. berging
Berging vervangen door berging tegen erfgrens aan 8. overloop
9. douche
10. slaapkamer
- 28 -

29. Variant 2. toilet in vestibule
Begane grond Verdieping Vooraanzicht
Dwarsdoorsnede
Variant met toilet in entreehal 1. entreehal
2. toilet
met multifunctionele tuinkamer 3. woonkamer
4. keuken
5. kast
7a. berging
8. overloop
9. douche
10. slaapkamer
- 29 -

30. openbaar groen
De inrichting van het openbaar groen speelt een
cruciale rol in Nagele. Het ontwerp van de architectuur
en de groeninrichting versterken elkaar. Groen en steen
gaan hand in hand en vormen samen één beeld waarbij
het één niet zonder de ander kan. Het ontwerp van
Mien Ruys is niet overal gerealiseerd. Daar waar het
wel is aangeplant is het op sommige plekken alweer
veranderd.
G G
I L
L b
d
n m
n
e U j
n m
D B J
M n
Q j
F
n m
E
a a a
b b b b
tekening Mien Ruys 1956
B. Robinia pseudoacacia a. Crataegus oxycantha
D. Fraxinus excelsior Westhof’s Glorie b. Cotoneaster simonsii
E. Crataegus oxyacantha d. Elaeagnus angustifolia
F. Crataegus monogyna e. Acer campestre
G. Alnus cordata j. Cotoneaster dielsiana elegans
I. Aronia floribunda m. Symplocarpus chenaultii
J. Corylus avellana n. Ligustrum vulgare atrovirens
Q. Elaeagnus angustifolia
U. Prunus sargentiia.
- 30 -

31. B. Robinia pseudoacacia (Robinia, Witte accacia) G. Alnus cordata (Hartbladige els)
D. Fraxinus excelsior Westhof’s Glorie (Es) I. Aronia floribunda (Appelbes)
E. Crataegus oxyacantha (Tweestijlige meidoorn) J. Corylus avellana (Hazelnoot, Hazelaar)
F. Crataegus monogyna (Eenstijlige meidoorn) Q. Elaeagnus angustifolia
- 31 -

32. Aandachtspunten
6. overgang
4. vizier
5. 2. rijbeëindiging
1. hofweide
5.
5. erfafscheidingen 5.
3. haakweide
In de Koolzaadhof zijn een aantal aandachtspunten die
aangepakt moeten worden om weer tot een kwalitatief
goed groenontwerp te kunnen komen. De kwaliteit van
het groen moet omhoog, op een aantal plekken zal het
origineel ontwerp hersteld kunnen worden. Er zijn ook
plekken waar de essentie van het originele ontwerp
bewaakt moet worden maar de exacte invulling wel
mag afwijken.
- 32 -

33. Vizier (kijkend naar de Karwijhof) Erfgrens
Overgang Haakweide
Hofweide
- 33 -

34. 1a. Parkeren op Hofweide
Hofweide verkleinen t.b.v. realisatie parkeerplaatsen, rand van de hofweide versterken
Open relatie vanaf de drempelzijde, groenafscheiding naar geparkeerde auto’s toe
Muur van auto’s Groene afscheiding tussen hofweide en auto’s
In 1956 hadden maar enkele mensen een auto. Nu In dit voorstel wordt de weide kleiner gemaakt
heeft ieder huishouden gemiddeld meer dan één auto. waardoor er meer parkeerplaatsen gemaakt kunnen
Een rij geparkeerde auto’s vormt een visuele wand die worden en tegelijk de weide zijn sterke vorm weer
de open relatie tussen de hofweide en de woningen terug krijgt. De open relatie met de hof is hoe dan ook
aantast. De parkeerplaatsen zijn gerealiseerd op de aangetast door de muur van geparkeerde auto’s, dit is
de hofweide waardoor de ruimtelijke kwaliteit van de een onomkeerbaar verschijnsel. De auto’s worden hier
weide is aangetast. visueel gescheiden van de weide door een filter van
beplanting die de rand van de weide accentueert.
- 34 -

35. 1b. Parkeren op Hofweide
Aan drie zijden de parkeervakken verwijderen en de hofweide herstellen
In deze zone betonnen grastegels toepassen
Muur van auto’s Hofweide loopt visueel door over de parkeervakken
In dit voorstel word de weide groter gemaakt door De exacte uitwerking zal integraal moeten worden
de gerealiseerde parkeervakken te verwijderen en ontworpen in relatie tot Park Nagele.
een zone te introduceren waar gras groeit tussen
grastegels. Als er veel auto’s staan behoort deze zone
tot de infrastructuur en als er weinig auto’s zijn wordt
de open relatie met de woningen versterkt.
- 35 -

36. 2. Rijbeëindiging
Rijbeëindiging is deels geprivatiseerd, slechts één woning heeft een groene haag
Bewerkte foto: meidoorn op de erfgrens.
In het originele ontwerp is hier een groene massa van Dit is een goed voorbeeld hoe op alle schaalniveau’s
Tweestijlige meidoorn getekend. Dit zorgt niet alleen het groen en de architectuur één ontwerp zijn.
voor een stevige beëindiging van de hof, maar ook
voor een ander soort ruimtebeleving in de collectieve
ruimte voor de woningen. De witte bloesem van de
meidoorn en de witte materialen van de woningen
vormde een harmonieuze combinatie.
- 36 -

37. 3. Haakweide
De Haakweide is eigendom van de gemeente tuintjes zou hier niet misstaan. Dit zou een doorlopende
Noordoostpolder. Mensen uit heel Nagele die een haag op de grens kunnen zijn en/of een beleid hoe om
moestuin willen hebben kunnen hier een tuin pachten. te gaan met niet verpachte tuintjes. Bij dit project is
De ruimtelijke kwaliteit van de haakweide hangt erg af burgerinitiatief en participatie heel belangrijk. Een
van de aanwezigheid en de kwaliteit van de individuele voorbeeld voor hoe dat zou kunnen werken is de wei
moestuin. Een stukje tuin dat niet wordt verpacht staat van Geluc bij de Gerstehof en Lucernehof.
braak en draagt niet bij aan de beeldkwaliteit. Enige
vorm van structuur die een geheel maakt van de losse
- 37 -

38. 4. Vizier
Vizier, kijkend naar de zuidelijk uitbreiding
Vizier, kijkend naar de Karwijhof
Met de realisatie van de zuidelijke uitbreiding van kunnen worden. Ook aan de Koolzaadhof zouden de
Nagele is er een straat aangelegd van de Ring, door Tweestijlige meidoorn struiken, zoals getekend door
de vizier naar de Klamp en Wendakker. Deze straat Mien Ruys, aangeplant moeten worden.
is tegen de Karwijhof aangelegd waardoor hier een
mogelijkheid is ontstaan om aan de achterzijde van de
woning de auto te parkeren. Dit ziet er rommelig en
onverzorgd uit. Met het aanplanten van Tweestijlige
meidoorn zouden de auto’s van het zicht onttrokken
- 38 -

39. 5. Erfafscheidingen
Huidige erfafscheidingen
Erfafscheidingen met ligusterhaag en gelijke achterdeuren
In het ontwerp van Mien Ruys is er een open relatie Schuttingen zijn immers in allerei variaties en kleuren te
tussen de achtertuin en de openbare ruimte. In de verkrijgen. Op veel plekken in heel Nagele geeft dit een
beginjaren van Nagele was het gebruikelijk om een rommelig aanblik waardoor de openbareruimte tussen
haag aan te planten die men voornamelijk laag snoeide de woningen minder kwaliteit heeft. In dit voorstel is
zodat je er makkelijk overheen kon kijken. Door de te zien hoe een uniforme groene erfafscheiding kan
intrede van de schutting en de steeds groeiende vraag bijdragen aan de ruimtelijke beleving van de openbare
naar meer privacy in de tuin, zijn de afscheidingen ruimte.
op de erfafscheidingen hoger geworden en diverser.
- 39 -

40. 6. Overgang
Huidige aanblik, overgang aan de linkerzijde
De strook met gras was op deze plek vol begroeid beloofd had de beplanting te herstellen na het afronden
met struikgewas. Hierdoor was de erfgrens aan het van de rioleringswerkzaamheden. Of deze aanname
zicht onttrokken. Na het aanleggen van de nieuwe waar is of het op een misverstand berust is onduidelijk
riolering door de gemeente is de struikbeplanting op dit moment.
niet terug geplant. Hierdoor ontstaat een rommelige
en armoedige aanblik. Bewoners van de aanpalende
woningen voelen zich in de steek gelaten door de
gemeente, omdat zij het idee hadden dat de gemeente
- 40 -

41. Huidige aanblik
bewerkte foto: beplanting vormt een groene wand die tevens de privacy garandeert van de woningen op de overgang
- 41 -

42. nieuwbouw overgang
De 10 seniorenwoningen op de overgang zijn mooi De nieuwbouw hoeft niet te bestaan uit rijenwoningen,
gesitueerd met de hofweide aan de voorzijde en het maar het geheel moet leesbaar blijven als één geheel.
vizier aan de achterzijde. De woningen zijn in de jaren Dit zouden ook twee onder één dak kunnen zijn als in de
‘70 gebouwd en zijn niet van een noemswaardige Karwijhof of vrijstaande villa’s zoals in de Tarwehof.
architectonische kwaliteit. Op de lange termijn is
nieuwbouw toegestaan op deze plek.
- 42 -

43. Vizier aan de achterzijde Hofweide aan de voorzijde
Vanaf de hofweide kijkend over de drempel
Vanaf de hofweide kijkend over de drempel
- 43 -

44. Er kunnen op deze plek 10 rijwoningen worden
teruggebouwd in één of twee bouwlagen of een
combinatie van beide.
Bewerkte foto met woningen naar ontwerp van Atelier Kempe Thill gebouwd in Roosendaal
- 44 -

45. Er kunnen op deze plek 6 tot 8 twee onder één dak
woningen worden gebouwd in één of twee bouwlagen
of een combinatie van beide. Goede referenties staan
in Nagele in de Tarwehof en Karwijhof.
Woningen in de Karwijhof Woningen in de Tarwehof
- 45 -

46. Er kunnen op deze plek 5 vrijstaande woningen
worden gebouwd bestaande uit een hoofdvolume van
twee bouwlagen en een volume van één bouwlaag
waardoor een geleed volume ontstaat. De 5 woningen
moeten één eenheid zijn.
Referentie: villa in Rhenen naar ontwerp van Paul de Ruiter
- 46 -

47. - 47 -

48. colofon
deze uitgave is gemaakt door Ontwerplab Nagele in opdracht van
Gemeente Noordoostpolder en woningbouwvereniging Mercatus,
Emmeloord d.d. 30 juni 2010
- 48 -