SlideShare a Scribd company logo
1 of 8
Սեբաստացու օրեր
Մխիթար Սեբաստացի 
Մխիթար Սեբաստացու իրական անունը եղել է 
Մանուկ: Նա սովորել է Սբ նշանում, ապա՝ 
Էջմիածնի, Սևանի,Կարինի վանքերում: 1693թ-ին 
մեկնել է Բերիա, որտեղ ծանոթացլ է կաթոլիկ 
միսիոներների հետ: 1696թ-ին ձեռնադրվել է 
կուսակրոն քահանա, 1699 թ-ին՝ վարդապետ:1701 թ- 
ին Կոտանդնուպոլսում հիմնադրել է 
միաբանություն: 1705 թ-ին Հռոմի 
իշխանություններից ձեռք բերելով վանք հիմնելու 
համաձայնությունը, 1706 թ-ին Վենետիկին ենթակա 
Հունաստանի Մեթոն բերդաքաղաքում սկսել է 
վանքի կառուցումը: 1712 թ-ին Հռոմի պապը 
Սեբաստացուն շնորհել է աբբահոր 
կոչում:Խուսափելով թուրքերի հարձակումից՝ 1715 թ- 
ին միաբանությունը տեղափոխվել է Վենետիկ: 1717 
թ-ին Վենետիկի Ծերակույտը հրովարտակով Սբ 
Ղազար կղզին շնորհել է միաբանությանը:
Այստեղ Սեբաստացին կառուցել է եկեղեցի, 
բացել դպրոց, պատրաստել է միաբան- 
գործիչներ: Սբ Ղազարում նա զբաղվել է 
մատենագիտական աշխատանքով, ղեկավարել 
իր սաների բանասիրական հետազոտական 
աշխատանքները, կատարել 
թարգմանություններ, հրատարակել գրքեր: 
Սեբաստացու մահվանից հետո 
միաբանությունը, ի պատիվ նրա, կոչվել է 
Մխիթարյան: Դեռևս կենդանության օրոք նրան 
մեծարել են Երկրորդ Լուսավորիչ ազգիս, 
Երկրորդ Մեսրոպ և այլ պատվանուններով: 
Մխիթար Սեբաստացին աշխարհաբարի 
քերականության առաջին դասագրքի՝ «Դուռն 
քերականության աշխարհաբար լեզվին հայոց»- 
ի (1727 թ.) հեղինակն է:
Թանկ է նաև նրա «Քերականություն գրաբար լեզվի 
հայկազյան սեռի» (1730 թ.) երկը, որտեղ քննել է 
գրաբարի ձևաբանությունը, շարահյուսությունը, 
սահմանել կանոններ, անդրադարձել ուղղագրության 
և այլ հարցերի: Հայագիտական մեծ նվաճում է 
Սեբաստացու «Բառգիրք հայկազյան լեզվի» (2 հատոր, 
1749–69 թթ.) աշխատությունը, որն այսօր էլ ունի 
բացառիկ արժեք. ընդգրկում է ժամանակի հայերեն 
ձեռագիր ու տպագիր բառագանձը՝ ավելի քան 100 հզ. 
բառահոդված: Ուշագրավ է նաև նրա «Տաղարան» 
(1727 թ.) ժողովածուն, որի բանաստեղծությունների մի 
մասը, որպես շարական, Սեբաստացու 
երաժշտությամբ, երգում են այսօր: Լավագույն 
ձեռագրերի համեմատությամբ հրատարակել է 
Աստվածաշունչ (1733–35 թթ.), կազմել է նաև 
«Ավետյաց երկրի աշխարհացույցը» (1746 թ.): 
Սեբաստացու անունով Երևանում կոչվել է 
կրթահամալիր, որտեղ մենք սովորում ենք:
Սեբաստացու իմացական կարողությունների 
մասին 
● Մարդիկ միշտ ծածկում են իրենց թերությունները, 
բայց Սեբաստացին այնքան համեստ էր, որ ծածկում 
էր նաև իր առավելությունները և լավ կողմերը: 
● Սեբաստացին չէր սիրում գովասանքի խոսքերը և նա 
ասում էր, որ ինչպես կրակը հալեցնում է մոմը, 
այդպես էլ գովասանքի խոսքերը ոչնչացնում են 
բարի գործը: 
● Նա ապշում էր, թե ոնց կարելի հպարտանալ այն 
բանով, որը քեզ աստված է տվել, ոչ թե դու ես 
ստեղծել: 
● Նա շատ ավելի մեծամտանալու իրավունք ուներ, 
քան մյուսները և դա նրան կներվեր, բայց նա շատ 
ավելի խոնարհ էր քան մյուսները: 
● Մխիթարը իր խոնհարության և պարզության 
շնորհիվ բոլորի հետ ընկերացել է և չի եղել այնպիսի 
մի թշնամի, որը հետո չդառնար իր բարեկամը կամ 
ավելի մոտ:
● Սեբաստացին իր թշնամու դեմ չէր 
օգտագործում ուրիշ զենք, բացի լռությունից և 
համբերությունից, նա համարում էր, որ 
լռությունը ավելի ուժեղ է քան անիմաստ 
շատախոս արդարացնող խոսքերը: 
● <<Մարդկային գծերի խոհեմությունը միշտ 
եղել է Մխիթարի մոտ>>-ասում էր իր 
կենսագիր Ստեփանոս Ադոնցը: 
● Գործը վերջացնելու համար նա ճարտար էր և 
հաջողակ, նրանց ընտրության ,եջ բութ, ոչ 
վախկոտ և դանդաղաշարժ: 
● Սեբաստացին անհողորդ և հաստատամիտ էր 
իր որոշման մեջ, երագ և զգույշ նրանց 
կատարածների մեջ և այնքան հեռատես, որ 
ամենասկզբից էլ գտնում էր գործի լուծումը: 
● Նա կգտներ լավագույն լուծումը ամեն ինչի 
մեջ, վեհանձության հետ՝ խոնարհամիտ էր, 
հրամայելու ժամանակ՝համեստ և բարեշնորհ, 
խիստ էր՝ բայց քաղցրահամբույր:
● Խորագետ էր՝ այլ ոչ խորամանկ,պարզ և 
անկեղծ, ոչ անզգույշ և անգաղտնապահ. 
կիրթ և ազնիվ՝բայց ոչ մարդուն հաճելի կամ 
կեղծավոր, բարեսեր և բարեմիտ, այլ որ 
բնավ նվաստախոհ և ծառայամիտ: 
● Խոսքի մեջ ճոխ էր և առատ, բայց ոչ 
դատարկախոս. նրա բերանից ոչ ոք երբեք 
անօգուտ խոսք չեն լսել: 
● Համեստության քողի ներքո ծածկած իր 
մեծամեծ գործերը՝անձնազոհության 
ստվերից անգամ խուսափելով, 
նախանձկոտների սիրտը շահում էր: 
● Ինչքան խիստ էր նա իր նկատմամբ, 
այնքան կարեկցող էր ուրիշների 
նկատմամբ: 
● ժիր և փութաջան է, անգամ մոռանում էր իր 
անձը, ուրիշներին խնամելու և երջանիկ 
դարձնելու համար:
● Անդուլ և անխոնջ բարի գործերի մեջ, անընկճելի՝ 
ծանր դեպքերի մեջ, արի և հնարագետ՝ 
դժվարության առջև, հաջողության և 
ձախորդության մեջ՝ միակերպ, աննկուն, 
անայլայլ, համբերատար ցավի և տառապանքի 
մեջ: 
● Տրտմական բաների մեջ՝անվրդով, 
հակառակության մեջ՝անդրդվելի, կարևոր և 
մեծամեծ գործերի ձեռնամուխ, ոչ փառասեր կամ 
շահամոլ, այլ հասարակուցյան օգտի մասին 
միայն մտածող:

More Related Content

Similar to Սեբաստացու օրեր

Մխիթար Սեբաստացի
Մխիթար ՍեբաստացիՄխիթար Սեբաստացի
Մխիթար ՍեբաստացիAni Zmoyan
 
նորօրյա աղոթք
նորօրյա աղոթքնորօրյա աղոթք
նորօրյա աղոթքgev1998
 
մանե մանուկյան
մանե մանուկյանմանե մանուկյան
մանե մանուկյանMane156
 
Մխիթարյաններ և Սեբաստացիներ
Մխիթարյաններ և ՍեբաստացիներՄխիթարյաններ և Սեբաստացիներ
Մխիթարյաններ և ՍեբաստացիներManeMkrtchyan10
 
Մխիթարյան միաբանություն
Մխիթարյան միաբանությունՄխիթարյան միաբանություն
Մխիթարյան միաբանությունManik_Poghosyan
 
Մխիթար Սեբաստացի
Մխիթար ՍեբաստացիՄխիթար Սեբաստացի
Մխիթար ՍեբաստացիMeri Markosyan
 
Մխիթար Սեբաստացի- արվեստ
Մխիթար Սեբաստացի- արվեստՄխիթար Սեբաստացի- արվեստ
Մխիթար Սեբաստացի- արվեստMilenaMarkosyan
 
Մխիթար Սեբաստացու մասին
Մխիթար Սեբաստացու մասինՄխիթար Սեբաստացու մասին
Մխիթար Սեբաստացու մասինAnn Isakhanyan
 

Similar to Սեբաստացու օրեր (9)

Մխիթար Սեբաստացի
Մխիթար ՍեբաստացիՄխիթար Սեբաստացի
Մխիթար Սեբաստացի
 
Mxitar sebastazi (1)
Mxitar sebastazi (1)Mxitar sebastazi (1)
Mxitar sebastazi (1)
 
նորօրյա աղոթք
նորօրյա աղոթքնորօրյա աղոթք
նորօրյա աղոթք
 
մանե մանուկյան
մանե մանուկյանմանե մանուկյան
մանե մանուկյան
 
Մխիթարյաններ և Սեբաստացիներ
Մխիթարյաններ և ՍեբաստացիներՄխիթարյաններ և Սեբաստացիներ
Մխիթարյաններ և Սեբաստացիներ
 
Մխիթարյան միաբանություն
Մխիթարյան միաբանությունՄխիթարյան միաբանություն
Մխիթարյան միաբանություն
 
Մխիթար Սեբաստացի
Մխիթար ՍեբաստացիՄխիթար Սեբաստացի
Մխիթար Սեբաստացի
 
Մխիթար Սեբաստացի- արվեստ
Մխիթար Սեբաստացի- արվեստՄխիթար Սեբաստացի- արվեստ
Մխիթար Սեբաստացի- արվեստ
 
Մխիթար Սեբաստացու մասին
Մխիթար Սեբաստացու մասինՄխիթար Սեբաստացու մասին
Մխիթար Սեբաստացու մասին
 

More from Наира Папоян

Երբ մտքերը սառչում են օդում
Երբ մտքերը սառչում են օդումԵրբ մտքերը սառչում են օդում
Երբ մտքերը սառչում են օդումНаира Папоян
 
Ես հավատում եմ Սուրբ ծննդյան հրաշքին
Ես հավատում եմ Սուրբ ծննդյան հրաշքինԵս հավատում եմ Սուրբ ծննդյան հրաշքին
Ես հավատում եմ Սուրբ ծննդյան հրաշքինНаира Папоян
 
Ինչ գիրք եմ ընթերցել Ամանորյա արձակուրդներին
Ինչ գիրք եմ ընթերցել Ամանորյա արձակուրդներինԻնչ գիրք եմ ընթերցել Ամանորյա արձակուրդներին
Ինչ գիրք եմ ընթերցել Ամանորյա արձակուրդներինНаира Папоян
 
Ինչպիսին պետք է լինի Սեբաստացին
Ինչպիսին պետք է լինի ՍեբաստացինԻնչպիսին պետք է լինի Սեբաստացին
Ինչպիսին պետք է լինի ՍեբաստացինНаира Папоян
 
Моя будущая профессия
Моя будущая профессияМоя будущая профессия
Моя будущая профессияНаира Папоян
 
Ռուսական արվեստի թանգարան
Ռուսական արվեստի թանգարանՌուսական արվեստի թանգարան
Ռուսական արվեստի թանգարանНаира Папоян
 
Правила речевого этикета
Правила речевого этикетаПравила речевого этикета
Правила речевого этикетаНаира Папоян
 
Ալեքսանդր Սպենդարյանի տուն-թանգարան
Ալեքսանդր Սպենդարյանի տուն-թանգարանԱլեքսանդր Սպենդարյանի տուն-թանգարան
Ալեքսանդր Սպենդարյանի տուն-թանգարանНаира Папоян
 
Как празднуют новый год в разных странах
Как празднуют новый год в разных странахКак празднуют новый год в разных странах
Как празднуют новый год в разных странахНаира Папоян
 

More from Наира Папоян (20)

Կիթառ
ԿիթառԿիթառ
Կիթառ
 
ծիծեռնակների մասին
ծիծեռնակների մասինծիծեռնակների մասին
ծիծեռնակների մասին
 
Водные животные
Водные животныеВодные животные
Водные животные
 
Водные животные
Водные животныеВодные животные
Водные животные
 
Իմ փոքրիկ ջերմոցը
Իմ փոքրիկ ջերմոցըԻմ փոքրիկ ջերմոցը
Իմ փոքրիկ ջերմոցը
 
Երբ մտքերը սառչում են օդում
Երբ մտքերը սառչում են օդումԵրբ մտքերը սառչում են օդում
Երբ մտքերը սառչում են օդում
 
հայկական աստվածներ
հայկական աստվածներհայկական աստվածներ
հայկական աստվածներ
 
էպոսաբառարան
էպոսաբառարանէպոսաբառարան
էպոսաբառարան
 
Happy New year in my family
 Happy New year in my family Happy New year in my family
Happy New year in my family
 
New year in my family
New year in my familyNew year in my family
New year in my family
 
Ես հավատում եմ Սուրբ ծննդյան հրաշքին
Ես հավատում եմ Սուրբ ծննդյան հրաշքինԵս հավատում եմ Սուրբ ծննդյան հրաշքին
Ես հավատում եմ Սուրբ ծննդյան հրաշքին
 
Ինչ գիրք եմ ընթերցել Ամանորյա արձակուրդներին
Ինչ գիրք եմ ընթերցել Ամանորյա արձակուրդներինԻնչ գիրք եմ ընթերցել Ամանորյա արձակուրդներին
Ինչ գիրք եմ ընթերցել Ամանորյա արձակուրդներին
 
Ինչպիսին պետք է լինի Սեբաստացին
Ինչպիսին պետք է լինի ՍեբաստացինԻնչպիսին պետք է լինի Սեբաստացին
Ինչպիսին պետք է լինի Սեբաստացին
 
Моя будущая профессия
Моя будущая профессияМоя будущая профессия
Моя будущая профессия
 
Ռուսական արվեստի թանգարան
Ռուսական արվեստի թանգարանՌուսական արվեստի թանգարան
Ռուսական արվեստի թանգարան
 
Правила речевого этикета
Правила речевого этикетаПравила речевого этикета
Правила речевого этикета
 
Ալեքսանդր Սպենդարյանի տուն-թանգարան
Ալեքսանդր Սպենդարյանի տուն-թանգարանԱլեքսանդր Սպենդարյանի տուն-թանգարան
Ալեքսանդր Սպենդարյանի տուն-թանգարան
 
Я умею
 Я умею Я умею
Я умею
 
Մեր փոքրիկ ջերմոցը
Մեր փոքրիկ ջերմոցըՄեր փոքրիկ ջերմոցը
Մեր փոքրիկ ջերմոցը
 
Как празднуют новый год в разных странах
Как празднуют новый год в разных странахКак празднуют новый год в разных странах
Как празднуют новый год в разных странах
 

Recently uploaded

Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptxԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptxՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն ԳրիգորյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան ԴավիդԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան ԴավիդՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա ԳրիգորյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան ՋիվանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան ՋիվանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան ՍուրենԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան ՍուրենՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար ԳասպարյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար ԳասպարյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա ՇահինյանԱրևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա ՇահինյանՀասմիկ Ղազարյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  ԼենաԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան ԼենաՀասմիկ Ղազարյան
 

Recently uploaded (9)

Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptxԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Միքայել Մեհրաբյան.pptx
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան Արսեն Գրիգորյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան ԴավիդԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Արզումանյան Դավիդ
 
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա ԳրիգորյանԱրևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
Արևելյան դպրոց, 1--1 դասարան, Մենուա Գրիգորյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան ՋիվանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ավետիսյան Ջիվան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան ՍուրենԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Ամիրջանյան Սուրեն
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար ԳասպարյանԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Էդգար Գասպարյան
 
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա ՇահինյանԱրևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
Արևելան դպրոց, 1-1 դասարան, Սոֆիա Շահինյան
 
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  ԼենաԱրևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան  Լենա
Արևելյան դպրոց, 1-1 դասարան, Միսակյան Լենա
 

Սեբաստացու օրեր

  • 2. Մխիթար Սեբաստացի Մխիթար Սեբաստացու իրական անունը եղել է Մանուկ: Նա սովորել է Սբ նշանում, ապա՝ Էջմիածնի, Սևանի,Կարինի վանքերում: 1693թ-ին մեկնել է Բերիա, որտեղ ծանոթացլ է կաթոլիկ միսիոներների հետ: 1696թ-ին ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա, 1699 թ-ին՝ վարդապետ:1701 թ- ին Կոտանդնուպոլսում հիմնադրել է միաբանություն: 1705 թ-ին Հռոմի իշխանություններից ձեռք բերելով վանք հիմնելու համաձայնությունը, 1706 թ-ին Վենետիկին ենթակա Հունաստանի Մեթոն բերդաքաղաքում սկսել է վանքի կառուցումը: 1712 թ-ին Հռոմի պապը Սեբաստացուն շնորհել է աբբահոր կոչում:Խուսափելով թուրքերի հարձակումից՝ 1715 թ- ին միաբանությունը տեղափոխվել է Վենետիկ: 1717 թ-ին Վենետիկի Ծերակույտը հրովարտակով Սբ Ղազար կղզին շնորհել է միաբանությանը:
  • 3. Այստեղ Սեբաստացին կառուցել է եկեղեցի, բացել դպրոց, պատրաստել է միաբան- գործիչներ: Սբ Ղազարում նա զբաղվել է մատենագիտական աշխատանքով, ղեկավարել իր սաների բանասիրական հետազոտական աշխատանքները, կատարել թարգմանություններ, հրատարակել գրքեր: Սեբաստացու մահվանից հետո միաբանությունը, ի պատիվ նրա, կոչվել է Մխիթարյան: Դեռևս կենդանության օրոք նրան մեծարել են Երկրորդ Լուսավորիչ ազգիս, Երկրորդ Մեսրոպ և այլ պատվանուններով: Մխիթար Սեբաստացին աշխարհաբարի քերականության առաջին դասագրքի՝ «Դուռն քերականության աշխարհաբար լեզվին հայոց»- ի (1727 թ.) հեղինակն է:
  • 4. Թանկ է նաև նրա «Քերականություն գրաբար լեզվի հայկազյան սեռի» (1730 թ.) երկը, որտեղ քննել է գրաբարի ձևաբանությունը, շարահյուսությունը, սահմանել կանոններ, անդրադարձել ուղղագրության և այլ հարցերի: Հայագիտական մեծ նվաճում է Սեբաստացու «Բառգիրք հայկազյան լեզվի» (2 հատոր, 1749–69 թթ.) աշխատությունը, որն այսօր էլ ունի բացառիկ արժեք. ընդգրկում է ժամանակի հայերեն ձեռագիր ու տպագիր բառագանձը՝ ավելի քան 100 հզ. բառահոդված: Ուշագրավ է նաև նրա «Տաղարան» (1727 թ.) ժողովածուն, որի բանաստեղծությունների մի մասը, որպես շարական, Սեբաստացու երաժշտությամբ, երգում են այսօր: Լավագույն ձեռագրերի համեմատությամբ հրատարակել է Աստվածաշունչ (1733–35 թթ.), կազմել է նաև «Ավետյաց երկրի աշխարհացույցը» (1746 թ.): Սեբաստացու անունով Երևանում կոչվել է կրթահամալիր, որտեղ մենք սովորում ենք:
  • 5. Սեբաստացու իմացական կարողությունների մասին ● Մարդիկ միշտ ծածկում են իրենց թերությունները, բայց Սեբաստացին այնքան համեստ էր, որ ծածկում էր նաև իր առավելությունները և լավ կողմերը: ● Սեբաստացին չէր սիրում գովասանքի խոսքերը և նա ասում էր, որ ինչպես կրակը հալեցնում է մոմը, այդպես էլ գովասանքի խոսքերը ոչնչացնում են բարի գործը: ● Նա ապշում էր, թե ոնց կարելի հպարտանալ այն բանով, որը քեզ աստված է տվել, ոչ թե դու ես ստեղծել: ● Նա շատ ավելի մեծամտանալու իրավունք ուներ, քան մյուսները և դա նրան կներվեր, բայց նա շատ ավելի խոնարհ էր քան մյուսները: ● Մխիթարը իր խոնհարության և պարզության շնորհիվ բոլորի հետ ընկերացել է և չի եղել այնպիսի մի թշնամի, որը հետո չդառնար իր բարեկամը կամ ավելի մոտ:
  • 6. ● Սեբաստացին իր թշնամու դեմ չէր օգտագործում ուրիշ զենք, բացի լռությունից և համբերությունից, նա համարում էր, որ լռությունը ավելի ուժեղ է քան անիմաստ շատախոս արդարացնող խոսքերը: ● <<Մարդկային գծերի խոհեմությունը միշտ եղել է Մխիթարի մոտ>>-ասում էր իր կենսագիր Ստեփանոս Ադոնցը: ● Գործը վերջացնելու համար նա ճարտար էր և հաջողակ, նրանց ընտրության ,եջ բութ, ոչ վախկոտ և դանդաղաշարժ: ● Սեբաստացին անհողորդ և հաստատամիտ էր իր որոշման մեջ, երագ և զգույշ նրանց կատարածների մեջ և այնքան հեռատես, որ ամենասկզբից էլ գտնում էր գործի լուծումը: ● Նա կգտներ լավագույն լուծումը ամեն ինչի մեջ, վեհանձության հետ՝ խոնարհամիտ էր, հրամայելու ժամանակ՝համեստ և բարեշնորհ, խիստ էր՝ բայց քաղցրահամբույր:
  • 7. ● Խորագետ էր՝ այլ ոչ խորամանկ,պարզ և անկեղծ, ոչ անզգույշ և անգաղտնապահ. կիրթ և ազնիվ՝բայց ոչ մարդուն հաճելի կամ կեղծավոր, բարեսեր և բարեմիտ, այլ որ բնավ նվաստախոհ և ծառայամիտ: ● Խոսքի մեջ ճոխ էր և առատ, բայց ոչ դատարկախոս. նրա բերանից ոչ ոք երբեք անօգուտ խոսք չեն լսել: ● Համեստության քողի ներքո ծածկած իր մեծամեծ գործերը՝անձնազոհության ստվերից անգամ խուսափելով, նախանձկոտների սիրտը շահում էր: ● Ինչքան խիստ էր նա իր նկատմամբ, այնքան կարեկցող էր ուրիշների նկատմամբ: ● ժիր և փութաջան է, անգամ մոռանում էր իր անձը, ուրիշներին խնամելու և երջանիկ դարձնելու համար:
  • 8. ● Անդուլ և անխոնջ բարի գործերի մեջ, անընկճելի՝ ծանր դեպքերի մեջ, արի և հնարագետ՝ դժվարության առջև, հաջողության և ձախորդության մեջ՝ միակերպ, աննկուն, անայլայլ, համբերատար ցավի և տառապանքի մեջ: ● Տրտմական բաների մեջ՝անվրդով, հակառակության մեջ՝անդրդվելի, կարևոր և մեծամեծ գործերի ձեռնամուխ, ոչ փառասեր կամ շահամոլ, այլ հասարակուցյան օգտի մասին միայն մտածող: