1. Cipa e trurit të madh

2. Bartësja kryesore e
jetës së njeriut
• Proceset psikike dhe vetitë e
tiparet e personalitetit të
njeriut janë të lidhura
drejtpërdrejt me funksionin e
trurit, ku rolin kryesor e bart
roli i cipës së trurit në
zhvillimin, rregullimin dhe
kontrollimin e trurit.

3. NJOHURI TË PËRGJITHSHME PËR CIPËN E TRURIT:
 Cipë e jashtme, e cila mbështjell trurin; sipërfaqja e
jashtme mbështetet në eshtrat e kafkës dhe është e ashpër,
ndërsa sipërfaqja e brendshme është e lëmuar dhe e
ndritshme.
 Cipa e trurit të madh është 4.5mm e trashë dhe
njihet si pjesa më e zhvilluar e trurit si nga ana
atomike, morfologjike dhe fiziologjike ku nga 14
miliard qeliza nervore, 9 miliard prej tyre janë të
vendosura në cipë.

4. Qendrat që janë të vendosura
në cipë:
• Qendrat sensorike apo të ndijimeve
• Qendrat motorike; të lëvizjeve
• Qendrat asociative

5. Ndarja e zonave kortikale-parësore:
• Zona parësore sensorike
• Zona parësore motorike
• Zona parësore asociative
 Me anën e funksionit të
përbashkët të këtyre zonave
njeriu rregullon dhe kontrollon
me vetëdije aktivitetin e tij.

6. Në brendësi të trurit gjenden edhe disa qendra të tjera që
quhen qendra nëncipore(dytësore) apo subkortikale
Ndër qendra tjera me rëndesi të veqantë për jetën psikike të njeriut janë edhe:
Talamusi- në talamus vendosen impulset nervore që vijnë nga sistemi nervor
periferik dhe prej këtu marrin drejtimin kah qendrat e cipës.
Hipotalamusi- është pjesë talamusit dhe luan rol të rëndësishëm në jetën
ndjenjore të njeriut

7. ֎ Cipa e trurit të madh ka
strukturë morfologjike
specifike, nuk është e
rrafshët dhe e lëmuar,
por ka trajtë rrudhash
֎ Ka një sipërfaqe rreth
220.000 mm2 dhe sikurse
truri edhe cipa ndahet në
hemisferën e majtë dhe të
djathtë.

8. Në këtë mënyrë sipërfaqja e cipës së trurit ashtu si
truri ndahet në këto pjesë:
۞ Pjesa Ballore
۞ Pjesa Tepore
۞ Pjesa Zverkore
۞ Pjesa Tëmthore

9. Truri i fizikantit Albert
Ajnshtajn u copëtua në
240 pjesë për tu studiuar.
Edhe pse kishte masë
trunore më të vogël se
truri mesatar ai kishte
përqëndrim të lartë të
qelizave nervore në cipën
e trurit dhe mendohet se
kjo ishte arsyeja që Albert
Ajnshtajn ishte gjeni.

10. Pyet nëse ske kuptuar!

11. Ju faleminderit për vemëndje!
E punuan:
Natyrë Ramusholli
Eliza Osmani
Fiona Jashari