John kalench co hoi thuan loi nhat trong lich su loai nguoi
1. T SÁCH CHUYÊN NGHI P
KINH DOANH THEO M NG
CƠ H I THU N L I NH T
TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
JOHN KALENCH T SÁCH
CHUYÊN NGHI P KINH DOANH
THEO M NG
(JONH KALENCH)
2. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Vì sao b n nên c cu n sách này
(Và t i sao tôi l i vi t nó)
Ngư i d ch : Nguy n Bích H ng
NHÀ XU T B N TH GI I
Có khi nào trong u b n xu t hi n ý ngĩ mu n tr nên không b
l thu c? B n ã t ng mơ ư c v s t do, i u mà vi c s h u c a
công ty riêng s mang l i cho b n? Và b n có quan tâm, n u không
nói là khao khát hành ng t thành ngư i quy t nh s ph n c a
mình? V y thì, b ng vi c i su t quy n sách này, b n cho tôi hay v
k ho ch c a mình .
Th c hi n ư c mơ v công vi c c a riêng mình s khi n b n tìm
th y t do ích th c v tinh th n cũng như v tài chính, s t do hi n
hi n tr n v n và n áp x ng áng cho t i gian quý báu c a b n.
Cu n sách trong tay s giúp b n tìm câu tr l i cho m t s v n
nan gi i, t d u ch m cho s b t an và gieo vào b n lòng t tin
v ng ch c. r ng b n có th t ư c t t c nh ng gì mình mu n. Tôi
tin là b n không ch ơn thu n mu n c t ng trang cu n sách c a tôi,
mà còn mu n th c hi n ngay theo nh ng i u nó g i ra cho b n n a.
Quy n sách này s k cho b n v cơ h i tu n l i nh t trong l ch
s loài ngư i. Và tôi cam oan v i b n r ng nó s làm t t c nh ng gì
b n mu n, th m chí còn hơn th n a. hãy th trong vòng ch m t hai
ti ng ng h xác nh nh ng y u t quan tr ng nh t.
JONH KALENCH 4
3. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
N u b n ã b t u nh ng bư c chân hư ng v cơ h i thu n l i
nh t trong l ch s loài ngư i. thì cu n sách này s luôn nh c nh b n
v nguyên nhân khi n b n i n quy t nh sáng su t như ng y,
i theo ngôi sao hoàng o c a mình và làm công vi c mình yêu thích.
ó là lý do t i sao b n nên c và thư ng xuyên c l i cu n
sách này. B n s nh r ng: n l c b n b ra là x ng áng. ti t
ki m công s c,b n hãy ti n hành các bư c khôn ngoan sau. Hãy ưa
và cu n sách này cho nh ng ng oi mà b n mu n chia s nh ng mơ
ư c c a mình. Trư c tiên hãy trao cho quy n sách quy n nói v b n.
Sau ó, khi các b n cung ng i l i v i nhau bàn lu n, nhu c u thuy t
ph c không còn n a và cu c trao i s thu ư c nhi u thông tin hơn.
T i sao tôi vi t cu n sách này
Tôi i du l ch kh p nơi trên th gi i và làm vi c v i hàng nghìn
ngư i. tôi d y h cách làm giàu thành công m t trong các ngành
công nghi p phát tri n nhanh nh t nư c M . nhi u ngư i g i ngành
công nghi p này là “Marketing a c p” (Multi-level Marketing -
MLM). Trong cu n sách c a mình tôi t cho nó m t cái tên th i
thư ng hơn, ó chính là kinh doanh theo m ng (Network Marketing).
Hàng trăm nghìn ngư i t các nư c t do c a th gi i quy t l i
trong lĩnh v c ho t ng l y l ng này. Nguyên nhân th t ơn gi n:
kinh doanh theo m ng – ó là cơ h i cho m i ngư i, không ph thu c
và h c v n, kinh nghi m, thaành ph n gia ình, gi i tính hay tu i tác;
ó là con ư ng thi t y u d n t i thành công và th nh vư ng trong
kinh doanh và trong cu c s ng cá nhân c a m i ngư i, là kh năng
giúp ngư i khác, và t t nhiên, là s phát tri n nhân cách.
V y là, ã hơn năm mươi năm kinh doanh theo m ng cho m i
ngư i th y tính ưu vi t c a nó ra sao, m c m o hi m th p như th
JONH KALENCH 5
4. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
nào và i u ki n kh thi khi kh i u m t công vi c, nh m kêu g i
ng vào hàng ngũ c mình nh ng doanh nhân bình thư ng v i kinh
nghi m làm vi c khác h n nhau. M i ngày m t nhi u hơn nh ng
ngư i bình thư ng nh ng khám phá cho mình nh ng l i th và s
d ng nó.
Song, m c dù có ư c các l i th tuy t di u này, m t s ngư i
v n không m y s n lòng chia s các khái ni m y v i ngư i khác. T i
sao nh ?
Có th , b i vì ngư i ta ã không th u áo nguyên t c làm vi c
c a kinh doanh theo m ng. và khi ta không hi u i u gì thì ta khó mà
thành th c tin tư ng vào nó ư c. n u b n thân b n không tin vào
kinh doanh theo m ng, hi n nhiên b n không th thích thú mà k v
nó m t cách say sưa v i nh ng ngư i xung quanh.
Khi b n nghi n ng m v kinh doanh theo m ng, nh ng ý nghĩ
nào ã xu t hi n trong u b n? Và i u gì quan tr ng hơn là, b ng
cách nào ó ư c hình thành trong b n? Ph i chăng b n ã th s c
mình trong vi c kinh doanh ó và b n ch ng rút ra ư c gì h t? Mà
cũng có th b n ã nghe ư c t b n bè ho c ngư i thân hay hàng
xóm c a mình t ng n m tr i th t b i và bây gi c g ng can ngăn b n
bư c vào công vi c kinh doanh này. B n th y không, trong nhi u
trư ng h p kinh nghi m ã qua c a ngư i khác có nh hư ng t i cánh
ta ph n ng v i i n ta nghĩ v nh ng chuy n hoàn toàn khác nhau,
mà theo ó, tuỳ t ng hoàn c nh s cho ta các s c thái tích c c ho c
tiêu c c.
Con ư ng ít tr ng i nh t
JONH KALENCH 6
5. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Chúng ta bi t r ng th t d b rơi vào tình hu ng khó ch u. Ph n
l n chúng ta nói v m t x u c a cu c s ng hơn là v m t t t p c a
nó.
Ví d , b n bi t r ng c ba i u tích c c ư c ai ó nói t i hay
nói v ai ó thì l i có t i ba mươi ba i u tích c c?! Và m i vi c th c
t là như v y.
Nhưng t i sao? Thì ra i u ó ã kh i th y t thu u thơ. Vài
năm trư c, các nhà nghiên c u khi quan sát tr em trong vòng m t
ngày ã nh n th y a tr nghe t “không” mư i b y l n nhi u hơn t
so v i t “có”. M c dù, có th cách suy nghĩ tiêu c c và i theo con
ư ng ít tr l c v n t n t i m t cách thư ng xuyên hơn. Song thói
quen suy nghĩ m t cách tích c c có th giúp b n r t nhi u. Hãy tin tôi,
tôi bi t i u này.
Trư c ây chính tôi ã trãi nghi m s i ho i trong kinh doanh.
ó không ph i là câu chuy n, mà ơn gi n là s khi p m thư ng
tình. Và ch ng bao lâu s th t b i ó ã bu c tôi suy nghĩ m t cách
tiêu c c. Tôi b m t ngôi nhà tuy t v i t a l c trên i, chi c ô tô r t
t ti n cùng v i nh ng “ chơi” d thương v i trái tim àn ông, bi
k ch x y ra trong các m i quan h cá nhân, c ng v i kho n n g n 100
000 ôla. Th m chí gia ình tôi cũng ánh m t ni m tin vào tôi và ý
tư ng c a tôi. Tôi hoàn toàn không còn c m giác t tôn n a. Tôi ã
nghĩ mình ch ng còn giá tr gì, r ng tôi là m t con s không tròn trĩnh!
Và khi i u ó x y ra, tôi ch thích có m t i u: nguy n r a m i
th . Và th là tôi bu c t i l n lư t t t c , trong ó có công vi c c a tôi.
R i th i gian trôi qua, v t thương cũng lành mi ng. tôi hi u ra
r ng trong t t c nh ng gì ã x y ra, áng l ch nên quy t i cho chính
mình ch không ai khác. Th t khó khăn khi ph i ki m ch không
JONH KALENCH 7
6. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
k t t i nh ng ngư i xung qanh v b t h nh và th t b i trong cu c s ng
c a chính mình. Kinh doanh không là th t b i. Lĩnh v c ho t ng
cũng không là l a ch n kém thành công - ch con ngư i tr thành k
th t b i.
Vâng, chính tôi ã t ng tr i nghi m s phá s n. Song, khi mà tôi
s a so n chi n th ng, tôi nh n th c ư c r ng, ngư i duy nh t trên
th gi i này mà tôi có th thay i và trông c y vào, ó chính là tôi.
Và tôi ã hành ng.
Tôi còn hi u thêm i u n a. Trong khi n l c xác nh nguyên
nhân, tôi ã tìm th y m t tích c c t nh ng gì ã x y ra - ch có như
v y tôi m i có th b t ra kh i tình tr ng lúc b y gi . ó là trư c khi
tôi có th xây d ng l i t u cu c s ng c a mình. Tôi t cho mình
quy t tâm không ư c b qua nh ng i u tiên quy t. ơn gi n tôi
không mu n u hàng. Tôi t nh , khi g p i u ki n thu n l i u
tiên, tôi s ph i s n sàng chi n u. Và tôi, v i lòng nhi t thành i
sâu vào bài h c, t vũ trang cho mình nh ng thông tin thi t y u.
Quy t tâm không thay it ng cr
Tôi ã biêt chính xác ba i u. Tôi hi u r ng có quy lu t, và vi c
hi u ư c quy lu t ó s cho ta s c m nh! Tôi c m nh n ư c r ng,
kinh doanh theo m ng – may thay ó chính là cái mà tôi ã tìm ki m
ã lâu! Và tôi tin tư ng vào quan ni m c a nó, b i vì tôi ã th y: i
v i nhi u ngư i nó th c s h u hi u. T t c nh ng gì tôi mu n – ó là
có ư c cơ h i làm ch s ph n c a mình, l a ch n i tác và xây
d ng thành công s nghi p riêng. So sánh v i các phương th c khác,
kinh doanh theo m ng chính là phương pháp lôgích và d hi u hơn c
i v i tôi, b t u th c hi n nh ng i u nói trên. th cho nên tôi
JONH KALENCH 8
7. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
ã qu quy t v i mình r ng tôi s như mi ng b t bi n th m th u thông
tin v kinh doanh theo m ng.
Bư c kh i u là như v y. Nh s quan tâm và giúp c a
nh ng ngư i xung quanh, tôi ã bi n s th t b i l n nh t c a mình
thành cái, mà bây gi tr nên m t ch c a ni m t hào tuy t nh.
Cho n ngày hôm nay tôi ã ư c thành công t i a. Công ty c a tôi
mang tên “Các tri u phú hành ng” (Millionaeres In Motion, MM),
hi n ư c công ty nh n là công ty ào t o t t nh t trong h th ng kinh
doanh theo m ng. Trư c ây công ty mang tên “Công ty ào t o hàng
u” (The Trainer’s Training Company), b i vì chúng tôi ã thành
công l n trong lĩnh v c truy n d y cho m i ngư i ngh thu t ti p
nh n các k t qu mong mu n và d y nó cho ngư i khác. Do thành tích
c a các sinh viên c a chúng tôi, “Các tri u phú hành ng” trong hai
năm li n ư c Ch t ch Hi p h i Kinh doanh a c p Qu c t (Multi-
Level Marketing International Asociation, MLMIA) khen thư ng vì
ch t lư ng ào t o xu t s c. M c tiêu c a chúng tôi - t ch c h i th o
và h i ngh chuyên v ào t o kinh doanh theo m ng trên toàn th
gi i.
Riêng i v i b n thân, trư c kia chưa bao gi cu c s ng c a tôi
năng ng, sôi n i và thành t n như v y. Hi n nay tôi có m t
ngư i v tuy t v i mà i v i tôi nàng quý giá hơn c cu c s ng. M t
l n n a s phong lưu, kh gi tìm th y l i cho phép tôi quan tâm th t
ân c n i v i nàng và nh ng ngư i thân khác c a tôi, i u mà trư c
ó tôi th m chí không dám mơ n. Th c t , tôi nh n ư c s chúc
phúc hàng ngày và tôi bi t ơn vì i u ó.
Xin b n ch hi u l m. Tôi không h c g ng n tư ng cho b n
b ng nh ng thành công c a mình. ơn gi n tôi ch chia s v i b n
kinh nghi m c a mình mà thôi, và tôi làm i u này vì hai l :
JONH KALENCH 9
8. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Th nh t: M c dù danh ti ng v s thành t ngày nay c a tôi
khi n cho tôi c m th y hài lòng, song tôi bi t r ng không th coi thành
qu c a mình t ư c là d dàng và không t n công s c.
Th hai: N u có khi nào ó trong b n b xâm chi m b i n i lo
ng i không bi t cu c i mình s bi n chuy n theo hư ng nào, thì tôi
hy v ng vó th giúp b n b ng câu chuy n c a mình. Qu là tôi ã t ng
băn khoăn và lo s . Tôi ã n m mùi th t b i và tr i qua m i n i phi n
t i i kèm. Tôi ch mu n nói r ng lúc nào cũng có th thay i hoàn
c nh và b t nó ph i ph c v mình.
Cũng có th khi áp d ng cho mình nh ng kinh nghi m ư c mô
t trong cu n sách này c a tôi, b n l i ánh giá theo m t cách khác v
nh ng cơ h i ư c khám phá. Nhưng ít ra tôi tin là cu n sách này
cũng em n cho b n hư ng i úng n, cho phép b n ánh giá t t
hơn v cơ h i mình có, và ch n l a xem nó có phù h p v i b n hay
không.
Nhà thơ c vĩ i c a th k Mư i tám - G t – ã t ng nói:
“Chúngt ta không làm ch ư c nh ng gì chúng ta không hi u”. Tôi
mong mu n b n ng d ng chân lý y vào kinh doanh theo m ng. N u
b n t s ch n l a vào kinh doanh theo m ng, v y thì hãy chi m lĩnh
l y nó! Hy v ng r ng, b i b n hi u nguyên t c làm vi c c a kinh
doanh theo m ng, nên b n có th lĩnh h i ư c tri t lý c a nó. R i ây
b n s i t i v trí lãnh o – cũng như tôi và nh ng ngư i khác.
V i vai trò c a m t ngư i quan sát bên ngoài, tôi s không theo
u i l i ích c a tài chính tr c ti p i v i h th ng kinh doanh theo
m ng. Tôi ch ơn gi n t vào tay b n hi n th c và tách b ph n
huy n bí xung quanh phương di n m i m và ôi lúc ư c lu n gi i
không ư c chính xác này c a kinh doanh hi n i. Sau khi c sách
b n có th h i nh p vào cu c s ng m t cách thông thái hơn.
JONH KALENCH 10
9. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Tôi tin tư ng r ng, nhi u ngư i trong s các b n s hi u th u áo
hơn v nguyên t c làm vi c c a kinh doanh theo m ng.
Cho phép tôi k b n nghe m t truy n thuy t.
U ng trà tay ôi
Nư c Nh t th i Trung c có l sau: môn trư c khi ư c phép
nh p h c vào tu vi n ph i g p riêng v i Th y C . Theo truy n th ng
lúc ó, Th y C ph i chu n b trà.
M t l n, m t môn sinh tài gi i và áng tr ng n g p Th y C
àm o. Khi h cùng ng i vào bàn, chàng trai tr b t u say sưa k
l v tài năng và ki n th c c a mình.
Tôn sư m i chàng ta u ng tách trà. Chàng môn sinh ng ý và l i
thao thao b t tuy t.
t nhiên ngư i k chuy n hào h ng b ng nh m ph t d y, kinh
hãi khi th y trà ch y tràn ra bàn và r xu ng chân anh ta.
“Thưa sư ph , tách y trà quá, tràn c ra ngoài r i ”- chàng ta
kêu lên.
V th y v n ti p t c rót trà, tràn ra bàn và sàn nhà.
“Anh cũng ang cư x như v y y, - Th y C tr l i. - M i anh
hãy i i, và tr l i ây khi anh c m th y cân n s d y b o c a tôi”.
Xin ư ng hi u sai v tôi. Còn xa tôi m i t t i trình c a
chuyên gia hay Tôn sư. Tôi ch là m t ngư i bình thư ng, gi ng như
b n v y. ơn gi n là, tôi v i lòng nhi t thành bư c theo con ư ng
c a s hi u bi t và tinh thông. Khi tôi b t u nghĩ là mình ã h c
JONH KALENCH 11
10. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
ư c t t c nh ng gì có th , tôi l i nh n câu chuy n v Th y C .
Tôi hi u là mình chưa hi u biét gì h t!
Vâng, có l tôi i lâu hơn b n m t chút trên con ư ng nh n
th c, mà cũng có th là không. Trong m i trư ng h p, tôi mu n chia
s hơn c v i b n v nh ng gì tôi ã t nghiên c u. sau khi c xong
cu n sách này, b n có th l a ch n m t con ư ng khác- i u ó
cũng là bình thư ng. Tôi ã rút ra k t lu n cho b n thân: khi chia s
v i các b n ki n th c c a mình, tôi l i ti n xa hơn, không ph thu c
vào vi c b n ch n con ư ng nào.
Ai mu n h c, ngư i ó ph i chân thành
Tr ng thái chân thành ho c s n sàng lĩnh h i ư c các c thánh
trong Ph t giáo g i là “Trí tu ban sơ”. ó là tr ng thái mà khi ó,
m i th hi n ra trư c b n trong m t th gi i m i m và có v th t l
k , như là b n l i m t l n n a tr thành tr thơ.
Không, tôi không có ý nh thuy t ph c b n tr thành k ngây
ngô hay th ơ v i hi n th c. Ngư c l i, tôi nói r ng , n u b n nhìn
nh n kinh doanh theo m ng v i m t nhãn quan “ban sơ”, và không
lưu tâm t i kinh nghi m trư c ây c a mình cùng nh ng gì b n ã
t ng nghe v khái ni m này, - b n s nhìn th y m i th trong ánh sáng
chân lý và s có ư c s hài lòng l thư ng t công vi c. Mà ni m
vui, h i các b n c a tôi, - ó là cái chúng ta c n hơn h t th y!
Sánh vai v i ngư i kh ng l
M t s ngư i trong các b n có th có nh ki n v nguyên do c a
cu n sách này, ph thu c vào suy nghĩ c a ngư i ưa nó cho b n.
Cũng có th , b n cho r ng mình thành t hơn và th m chí thông minh
hơn.
JONH KALENCH 12
11. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
, v y thì tuy t! Các b n quá là c khôi!
David Ogilvy, là ngư i sáng l p nên t p oàn qu ng cáo Ogilvi
and Mather n i ti ng th gi i. Khi ông h n g p ngư i s ph trách
công vi c trong văn phòng m i, ông ã g i cho anh m t b matroska
c a Nga. Ai cũng bi t ó là th chơi b ng g mà trong con búp bê
to có m t con nh hơn, trong con nh hơn l i có m t con nh hơn n a,
và c như th . Trong con matroska cu i cùng có m t m nh gi y nh
vi t r ng:
“N u m i ngư i mà chúng tôi nh n vào làm vi c l i nh hơn
ngư i ti m nhi m, thì chúng ta s tr thành công ty c a nh ng
ngư i tý hon. Nhưng n u m i ngư i trong các nhân viên s l n hơn
chúng ta, thì Ogilvi and Mather s tr thành công ty c a nh ng
ngư i kh ng l ”.
Như v y, n u b n cho r ng mình thông minh và thành t hơn
ngư i ưa cho b n quy n sách này, tôi xin chúc m ng c hai.
Tôi vi t cu n sách u tiên “B n có th tr thành b c th y trong
kinh doanh theo m ng” (John Kalench, Being The Best You Can Be
in MLM) b i vì tôi nhìn th y trong ó s c n thi t sâu s c. Trong các
h i th o c a tôi, nhi u ngư i làm vi c trong h th ng kinh doanh theo
m ng ã ngh tôi vi t m t cu n sách dùng như là sách giáo
khoa, ng th i giúp h em thành công trong cu c s ng n cho
nh ng ngư i khác. Tôi r t h nh phúc vì cu n sách “B n có th tr
thành b c th y trong kinh doanh theo m ng ” t ư c thành công to
l n như v y, và ngày càng nhi u ngư i nghiên c u nó và ng d ng
thành công trong vi c t o l p công ty kinh doanh theo m ng cho riêng
mình.
JONH KALENCH 13
12. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Hi n t i, tôi i chu du kh p th gi i. m i ngư i thư ng n g p
tôi và b o: “John, anh c n vi t m t cu n sách n a chúng tôi có th
ưa cho b n bè, ngư i quen. Quy n sách ó s ch ng minh s v ng
ch c c a quan ni m kinh doanh theo m ng và g t b nh ng i u
huy n bí bao quanh nó. Nó s ph i gi ng gi i cho ngư i ta v nh ng
d n ch ng th c t , nh m làm cho m i ngư i hi u rõ th c ch t c a lo i
hình kinh doanh này. ”
Nguyên nhân th hai khi n tôi vi t cu n sách này là như v y.
M c ích c a tôi là hư ng s chú ý c a các b n vào ch t li u hoàn
toàn có th c c a kinh doanh theo m ng, vào khái ni m mà hàng tri u
doanh nhân thành t ã s d ng t o d ng công vi c c a mình. Tôi
hành ng nhân danh h .
Hy v ng các b n s trân tr ng nh ng i u c ư c.
Nào, ta vào vi c!
JONH KALENCH 14
13. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Chương I
CÁI GIÁ C A T DO RA SAO?
Trong th i kỳ ình tr (Kh ng ho ng Toàn c u) có m t nhà công
nghi p giàu m nh, có nhi u nh hư ng. qu c c a ông ta r ng vô
biên. S n nghi p c a ông ta trùm tư b n tr i ra hút t m m t – xuyên
su t các i di n và l c a.
T dinh th sang tr ng mênh mông tráng l c a mình, ông qu n
lý toàn b l i nhu n t p oàn, ho t ng như m t th th ng nh t.
Hàng trăm nghìn ngư i làm vi c cho ông ta. Ông chi ph i cu c s ng
c a t ng ngư i trong s h , trong ch ng m c là ngư i am tư ng b n
tính t nhiên c a con ngư i, ông bi t cách dùng ngư i và có kh năng
ki m soát ho t ng c a h .
M c dù nhà i tư b n này không có gia ình và s ng c thân,
m i th xung quanh ông u ư c cung ng hoàn h o. Ông ta s ng
trong m t bi t th l ng l y nh t th gi i. Ông bao b c quanh mình
b ng nh ng tác ph m ngh thu t, s m nh ng g p m l . Ông
thư ng th c các món ăn tuy t v i và th rư u nho h o h ng làm t
vư n nho c a chính mình. Nhà tài phi t có c m t i quân ph c d ch.
T t c nh ng gì ông ch m vào, nhìn th y hay nghe th y u n i tr i
b i các ph m ch t ưu vi t.
Cùng v i th i gian, vư n bách thú do ông s h u l i tr thành
ni m am mê c a ông. ó là m t vư n thú r ng vào b c nh t th gi i
v i b sưu t p phong phú nh ng lo i thú quý. Nhà i tư b n không
cho phép b t c ai vào thăm vư n thú c a ông, và các nhà ng v t
h c kh p th gi i u ghen t v i b sưu t p danh ti ng c a ông ta.
JONH KALENCH 15
14. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
M t l n, m t nhân viên c a nhà tài phi t k v i ông ta v m t
thung lũng v ng v âu ó sâu l c a Á châu, nơi m t lo i thú
hoang c c kỳ quý hi m và khó b t. Nhà tài phi t ng trên ng n tháp
quan sát các con v t trong vư n thú ang g m c trên bãi r ng. Ông
nghĩ, loài thú hi m v a nói t i h n s tô i m thêm và làm hoàn ch nh
b sưu t p các loài thú c a ông.
Ông ta cùng v i nh ng gia nhân h i h chu n b cho chuy n i
th m hi m t i vùng núi xa xôi kia, nơi ư c cho là có loài thú quý
hi m n .
Ông t i ư c m t nhóm nh h o lãnh. Trong cái xóm tít t p n
sâu trong dãy Hymalaya y, ông ta bu c nhóm tìm ki m cùng v i máy
móc ph i làm vi c trên c gi i h n c a con ngư i và phương ti n k
thu t.
Nh ng th săn ngư i a phương ch cư i khi nhà tư b n cho h
bi t ý nh săn b t thú c a mình. Các th săn gi i thích r ng, tr i qua
su t bao th h , không m t ai trong cái thung lũng này dám hy v ng
b t ư c m t con trong s sinh v t hoang dã và nhút nhát này.
“Tôi s tr l i sau m t tháng, - nhà công nghi p nói v i cư dân
trong xóm, - và tôi s b t h t t ng con m t. Tôi ch xin các b n hãy
cho tôi m t ngư i d n ư ng có th ưa tôi t i nơi chúng mà thôi”.
Sau m t tháng, nhà tài phi t tr v v i hai bàn tay không. Cư dân
trong xóm cư i nh o và ch gi u ông ta. Nhưng ông b o h : “Hãy i
v i tôi”.
Nhà tài phi t d n h lên núi, t i ch ng c mà ngư i d n
ư ng ã ch cho ông ta. Nh ng ngư i dân a phương ng l ng,
không th tin vào m t mình: ngay trư c m t h , phía dư i, h trông
JONH KALENCH 16
15. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
th y hàng trăm con thú b d n vào m t cái tr i. Khi ó nhà doanh
nghi p m i gi i thích cho h nh ng gì mình ã làm.
Bu i sáng hôm u tiên ông ta t m t s th c ăn ng t và ngon
cùng m t n c khô gi a ng c . M i ngày ti p theo ông ta u
quay l i và b thêm kh u ph n th c ăn ng t ngào n và c khô. Ch ng
bao lâu, nh ng con thú ã tìm n n m th món ăn. Ngày u có vài
con n, và r i chúng n m i lúc m t ông hơn. Cu i cùng t t c b y
súc v t ã t i ăn trên ng c .
Sau ó, vào bu i t i ông ta ã ào nh ng cái h tr ng c t
nh m gi cái hàng rào sau này. M i êm ông ta d ng hai – ba cái c t.
Khi vòng tròn ã khép kín, t t c các c t ã ư c chôn, ông ti n hành
x p nh ng t m ván ngang. Ông ta b t u b ng nh ng t m g th p
nh t, g n như sát t sao cho b n thú có th d dàng nh y qua. M i
êm ông ta l i t thêm nh ng t m ván lên hàng rào. Nh ng b c
tư ng c a vòng tr i c cao d n lên. Vi c ó ti p di n ngày qua ngày.
Cu i cùng, nh ng con thú ch có th ra vào tr i qua m t ch h nh
c a hàng rào.
êm ngày th hai mươi chín ông ta làm m t c nh c ng. Vào
ngày cu i cùng, sau khi t t c các con thú ã chui vào trong qua ch
h bên dư i hàng rào, ông ta h c ng xu ng và nh t chúng l i. Cho t i
khi các con v t yêu t do tuy t v i y hi u ư c i u gì x y ra thì
chúng ã trong b y r i.
Nhà tài phi t nói v i dân a phương: “Tôi có th b t ư c b t c
con v t nào ch ơn gi n b ng cách cho chúng ăn. Cũng b ng cách y
tôi có th chi ph i b t c ngư i nào. ó là giao kèo tuy t di u và sòng
ph ng. Tôi nôi h , và h giao phó cho tôi cu c s ng và t do c a
mình. C t lõi c a quy n l c và giàu sang c a tôi là như v y.”
JONH KALENCH 17
16. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
B n ã bao gi c m th y mình trong m t chi c b y chưa?
Có bao nhiêu ngư i c m th y mình b b rơi vào b y, b i vì h
th y mình b ph thu c vào ngư i mà nói m t cách bóng b y là “ ã v
béo” h ?
Có bao nhiêu ngư i ã tr thành tù nhân c a h th ng i u khi n,
ư c t o nên mà h không nh n th y, - m t cái c t, r i m t t m ván
ngang - m i cái ti n tri n th t t t và ngư i ta ch t b ng t nh ch khi
nh n ra mình ã b bao vây ch t, cánh c ng sau lưng h ã óng then
và h b nh t kín?
Có bao nhiêu ngư i vĩnh vi n trong tr ng thái “s ng qua
ngày”?
Tôi ư c giá mà nh n ư c g n mư i ph n trăm c a m i ngư i, t
nh ng ngư i nói v i tôi r ng anh ta không thích công vi c c a mình.
“Tôi căm ghét công vi c c a tôi; tôi căm ghét s p c a tôi; tôi căm ghét
m i th quanh tôi; tôi căm ghét các v n v giao thông, i u mà tôi
ng ph i năm ngày m i tu n. ó là nh ng gì t o nên s căm ghét c a
tôi i v i công vi c”.
Nhi u ngư i trong chúng ta b n tâm t i quy trình, s ng qua ngày
o n tháng n n i ch chú ý t i m i i u ó mà thôi. Chúng ta “b
ràng bu c” vào vi c chăm lo “ki m s ng” nên quyên m t ph i s ng
th c s như th nào. Tôi nghĩ r ng v tài s c ỳ c a con ngư i thì ã
ư c nói quá nhi u r i. Ch áng ng c nhiên là nhi u ngư i trong
chúng ta ph i ch u ng au kh n như v y ch mà t n t i.
Nhưng không ph i lúc nào cũng c n ch u ng au kh .
Tôi mu n giá mà nh n ư c m t ola t m i ngư i có thu nh p
trên trung bình, nh ng ngư i nh n ra ư c cái hàng rào tinh x o ang
JONH KALENCH 18
17. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
bao b c d n quanh anh ta chính là h u qu tr c ti p t s an nhàn c a
h .
R t nhi u quy t c mang n s thành công v tài chính, tách
chúng ta xa kh i “tư tư ng thu n tuý” v t do, gi ng như là chúng ta
bao quanh b i hàng rào có gai v y. Nhưng ch ng l s n nh v tài
chính có nghĩa dù ch là m t chút, n u ta c m th y r ng cu c s ng c a
chúng ta l thu c vào m i “quy n l c c a ng ti n” thôi sao?
L i thoát t i ưu
Các b n c a tôi, có m t l i thoát t t nh t, cho phép ta s ng và
làm vi c bình thư ng. Quy t nh úng n nh t – chia tay v i tư
tư ng s ng qua ngày và t mình ón nh n quy n ki m soát cu c s ng
c a chính mình.
Con ư ng t i t do là có th t!
Tôi ã t ng th qua nhi u “quy t nh úng n nh t”. T t c
chúng u hay và m i cái l i m ra m t cơ h i c nh t vô nh trong
k ho ch nghiên c u, và c th . Song ch có m t con ư ng áp ng
ư c s mong i. Nó cho b n ch n l a t do phi thư ng, kh năng
không gi i h n t ư c thành công s ng và làm vi c c a b n.
ó là cơ h i mang n s k m soát hoàn toàn và y cu c
s ng c a riêng b n. i theo con ương y, b n s có ư c nh ng gì
mình mu n..
Con ư ng ưu vi t và m i m mà cu n sách này c p n là
v y ó.
Tôi g i nó là “cơ h i thu n l i nh t trong l ch s loài ngư i”.
JONH KALENCH 19
18. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Chương II
T M TH M BAY C A B N
Có th , cu n sách này s m m t cho b n, và b n s nhìn th y
t m th m bay th n kỳ mà:
t nhiên nâng b n lên không trung
Và lư n vòng bay trên m t t
B n s có nh ng gì mong mu n nh t
Ch m t khi b n dám m m t ra
Hãy tôi em b n n phương xa.
Nơi b n h n chưa t ng t chân t i
Ho c tr v căn phòng trong xó t i
T m th m con lăn lóc trên sàn?*
(* Shell Silversten “Ánh sáng Attic”)
Và b n s kh i s ra sao?
Câu tr l i không rõ ràng như nh ng gì tho t u có th cho th y.
JONH KALENCH 20
19. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Trong th i gian h i th o và h i ngh tôi ti p xúc v i hàng nghìn
ngư i, có th chia làm hai lo i m t cách có i u ki n: nh ng ngư i tin
la m i th u có th , và nh ng ngư i không tin vào i u y.
Như v y, chúng ta có nh ng ngư i tin vào t m th m bay, và
nh ng ngư i ch nhìn nó như là m t t m th m chùi chân, t t c nh ng
gì b n c n là thí d này.
Thay i quan i m v s v t
Hãy nghe m t câu chuy n do Stephen Covey k trong cu n sách
“B y thói quen c a ngư i làm vi c có hi u qu ” (The Seven Habit of
efective People).
m t êm t i trong cơn b o, trên b n c ng có hai chi n h m tr v
sau khi hu n luy n. Bi n cu n sóng, sương mù giăng kín chân tr i.
Thuy n trư ng c a m t chi n thuy n ng trên b c ch huy. Ông ta
mu n tin r ng m i th r i s bình thư ng.
Giây lát sau khi bóng t i p xu ng, ngư i lính i tu n xu t hi n:
“Tôi th y có ánh l a bên phía m n tàu”.
“Có chuy n ng so v i uôi tàu hay không?” - thuy n trư ng
h i.
“Không d ch chuy n thưa s p - ngư i lính tu n tra tr l i – có v
là chi c tàu i hư ng tr c di n v phía chúng ta!”
Thuy n trư ng ra l nh cho tín hi u viên: “Phát tín hi u: tôi ang
i hư ng tr c di n. Tôi khuyên các b n i hư ng hai mươi ”.
JONH KALENCH 21
20. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Tín hi u áp l i: “Tôi khuyên các b n i hư ng hai mươi ”.
Thuy n trư ng ra l nh: “Tr l i như sau: Tôi là thuy n trư ng,
hãy i hư ng hai mươi ”.
Tín hi u tr l i: “Tôi là thu th h ng hai, khuyên các b n i
hư ng hai mươi ”.
Thuy n trư ng, lúc này ã gi n d , hét lên t quãng v i thu
th oàn: “ ây là tàu chi n. Hãy i hư ng hai mươi ”.
Tín hi u phát tr l i: “Tôi là h i ăng”.
Cách nhìn s vi c th là thay i!
M t cu c chi n thông tin nho nh . Câu “Tôi là h i ăng” ã làm
thay i hoàn toàn quan i m c a thuy n trư ng v các s v t khác
cũng nên thay i?
Tôi kêu g i b n hãy chân thành
Như v y tôi chu n b ti p c n nh ng ai trong các b n ch nhìn
th y t m th m chùi chân t m thư ng n m trên sàn nhà. Tôi kêu g i
b n hãy c i m , th m ch i v i nh ng cơ h i không rõ r t l m. Khi
ó hoàn toàn b n có th nhìn th y t m th m bay c a mình, v t có th
“ em b n n phương xa, nơi b n h n chưa t ng t chân t i”.
Tôi kêu g i b n, “ngư i thuy n trư ng c a chính s ph n b n
thân b n”, xem xét cu n sách này như “m t h i ăng”, và hi u rõ “ánh
l a” chi u sáng trên nh ng trang sách b n c m.
T i sao b n l i ph i nghe l i tôi?
JONH KALENCH 22
21. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
M t câu h i xu t s c!
Vâng, n u b n suy ng m v ch này thì b n không m t gì c .
N u b n không tìm th y t m th m bay trong cu n sách này cũng
không sao c . Nhưng n u cơ h i thu n l i nh t trong l ch s loài
ngư i qu th c m i ra cho b n cu c i m i, s c kho , giàu sang và
h nh phúc thì sao nh - th thì cũng b công y ch . Ch ng l b n l i
không ng ý?
H n b n còn nh tôi ã t ng nói r ng, hi u bi t v quy lu t chính
là s c m nh? N m ư c s c m nh y, b n có th tìm th y t m th m
bay c a mình m i nơi. M c dù t ư c i u này, b n c n ph i
chân thành và h c cách nhìn s vi c trong m t th gi i m i
Hãy ghĩ xem b n cho r ng mình bi t làm nh ng gì. b t c vi c
nào b n bi t u là tuy t: c t c , vi t tên c a mình, chơi dương c m.
Nhưng t i sao b n tin r ng mình có th làm ư c vi c y? B i vì b n
ã t ng th s c trong t ng vi c ó. B n bi t là mình làm ư c.
Cho t i th i i m này m i chi ti t v n ơn gi n. Còn bây gi hãy
hình dung xem. Làm sao b n có th tin là mình bi t làm vi c gì ó mà
trư c kia chưa bao gi b n t ng làm?
u tiên c n ph i ưa ra l p lu n có tính thuy t ph c r ng b n có
th th c hi n hành ng ti p theo. B n ã có thông tin r ng nh ng
ngư i khác ã thành công trong vi c ó. Khi b n nghe th y vi c y
ư c th c hi n như th nào, b n s nh n ra và tin tư ng r ng b n cũng
có th làm ư c.
John Ruskin, nhà văn ngư i Anh th k Mư i chín vi t như th
v quá trình ó. Tôi mu n b n làm quen v i m t trích o n trong tác
ph m c a ông.
JONH KALENCH 23
22. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
“Thành t u vĩ i nh t c a tâm h n con ngư i là kh năng nh n
bi t và lý gi i m t cách có lý trí i u mình nhìn th y. Hàng nghìn
ngư i có kh năng suy nghĩ, nhưng ch có m t s ít có th nh n bi t.
S th u hi u hi n tư ng t n t i trong thi ca, các l i tiên tri và tôn
giáo”.
Câu chuy n c a Jim
Tôi k cho b n nghe m t câu chuy n. Chuy n này x y ra v i m t
ngư i tên là Jim th i i chúng ta.
Vài năm trư c ây tôi ch to m t h i th o giáo d c t i San-
Diego. Trong cu c h i th o có m t thanh niên n tham d . Tôi nh
anh ta b i vì anh ta là m t trong nh ng ngư i u tiên n h i th o và
là ngư i cu i cùng ra v . Jim có v ngoài lôi cu n, anh ta t ra quý
m n b n bè và nói chung anh là m t ngư i r t d ch u.
Trò chuy n v i Jim và h i han anh ta, tôi nhanh chóng hi u r ng
i v i anh y gia ình là quan tr ng nh t. Jim cho xem nh v và các
con mình và qu th c r ng r vì t hào khi k v h .
M c dù v b n ch t Jim là ngư i r t trung thành và hoàn thành
chu áo công vi c c a mình, anh y v n không h nh phúc. Gi ng như
phân n a dân M , anh ta không yêu thích công vi c c a mình. Jim nói
r ng anh ta th c hi n nó vì anh ta c n ph i m b o cu c s ng cho gia
ình.
Tôi bi t anh ta còn i u gì ó n a. Tôi hi u r ng c m giác
m nh nh t c a Jim là n i s hãi. Hơn ai h t Jim mu n t l p và t o
d ng công vi c riêng mình. Anh ta cho mình thông minh và sáng
t o.
JONH KALENCH 24
23. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Nhưng n i s hãi ã kìm hãm anh ta.
Anh ta không s th t b i. Anh s nh ng i u m i ngư i xung
quanh s nói m t khi anh ta không thành công. Jim e ng i r ng, b t
u m t cu c s ng t do s t gia inh êm m c a mình dư i s e
do b rơi vào c nh nghèo kh trong trư ng h p anh th t b i. Anh s
m t ngôi nhà c a mình, m t s an toàn, c m giác t tôn và tr ng th
i v i b n thân. Hơn th n a, anh ta tin là có l mình s thua cu c.
Jim bi t v nh ng co h i mà kinh doanh theo m ng em l i. Anh
ta ã th làm vi c trong lĩnh v c kinh doanh này, song không t ư c
nh ng i u mong i. K t qu là anh ta ã hình thành m t nh ki n
và xu t hi n s hoài nghi. M t th t b i là cho Jim nghĩ r ng kinh
doanh theo m ng không ph i là cái dành cho anh ta.
Và t i hôm ó khi Jim ã i, tôi ch t c m th y ch t thương anh
vô h n. Anh là m t chàng trai n i tr i. Anh có năng l c, h a h n
nhi u thành công, song l i b c m tù trong chi c b y b i s e ng i và
s hãi c a mình. Anh ã không n m l y t m th m bay, cái có th ưa
anh xuyên qua bư c tư ng c a s s hãi và bay ti p n thành công,
i u mà anh ta h ng khát khao và hoàn toàn x ng áng ư c hư ng.
Vài tu n sau Jim g i i n tho i cho tôi. Không có gì x y ra v i
anh c , anh ch mu n chia s v i tôi.
Anh v a tr v sau ám tang m t ngư i b n thân mà anh r t quý
m n, h ã cùng l n lên v i nhau. Và khi ng i trong căn phòng, bên
quan tài ngư i b n, anh ã b t u “th áp t” cu c s ng c a anh b n
vào cho mình.
“Anh y là ngư i tuy t v i, r t tài năng, nh y c m và giàu trí tu .
Anh y có nhi u hoài bão, nhưng lúc nào cũng như có m t cái gì ó
JONH KALENCH 25
24. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
c n tr anh ta, ho c là khi n anh ta th t s th t b i. ơn gi n là vì lý
do này hay lý do khác mà anh y không bao gi t ư c i u mơ
ư c, - Jim nói. – và lúc y trong u tôi thoáng qua ý nghĩ: ây cũng
có th chính là ám tang c a mình. John, -chính là tôi cũng có th n m
trong quan tài, và nh ng b n bè cùng ngư i thânn c a tôi cũng có th
nghĩ v tôi y h t như v y.”
Kh i ph i nói Jim ã xúc ng n th nào.
“John, tôi ch mu n n và k cho anh nghe i u gì ã x y ra v i
tôi. Cu c s ng c a tôi cũng b t u khá lên k t giây phút tôi h a v i
mình là m i th s thay i. i u ó th t không th tư ng tư ng
ư c!
Anh bi t không, t khi trư ng thành tôi luôn ư c ao có ư c
chi c Lincoln i m i. Th anh nghĩ, hi n gi tôi ang có chi c ô tô
nào? Anh có còn nh tôi ã t ng nói v i anh r ng v tôi và tôi r t
thích ăn m c p? Chúng tôi thích nh ng qu n áo t ti n và cái c m
giác mà chúng ta mang l i. Gía mà anh th y chúng tôi bây gi ! Ngoài
ra, sang tháng sau chúng tôi s chuy n n nhà m i, còn sau ó tôi s
ưa Karen cùng b n tr i ngh Hawai. Ph i thành th c công nh n
r ng, không có gì là không có th !”
R i sau ó gi ng nói c a anh bi n i, anh tr nhên b t hưng
ph n và tr m tĩnh hơn. Vi c này khi n tôi suy nghĩ, -còn i u gì anh ta
nh nói n a?
“John, tôi ã tìm th y t m th m bay c a mình. T t c m i th u
thu ư c k t qu như ã nói. Và th m ch còn hơn c nh ng gì tôi ã
có th t ra cho b n thân. cu i cùng thì tôi cũng có ư c doanh
nghi p c a mình, trên cơ s kinh doanh theo m ng, và tôi làm ch tình
th !”
JONH KALENCH 26
25. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Ti p ó gi ng anh m t l n n a l i thay i. Ti ng anh ta tr nên
tr m và nghiêm túc hơn. “Còn gì n a ây”- tôi nghĩ.
“John, còn m t i u quan trong hơn, là cu i cùng thì tôi ã tìm
th y chính b n thân mình. Tôi c m th y i u y. Gi ây tôi không
còn mâu thu n gi a cu c s ng cá nhân và công vi c n a. Chúng ta
hoà thành m t. V và các con tôi r t t hào v tôi. Anh bi t không
John, tôi v i v tôi là m t c p b m duy nh t luôn cùng nhau tham
d các ho t ng trư ng h c c a các con. Duy nh t y!Tôi lúc nào
cũng s d ng h t 100 ph n trăm qu th i gian c a mình, và trong m t
b n tr nhà tôi thì ơn gi n tôi là m t anh hùng!
Anh bi t không, tôi và v tôi, nói tóm l i là chúng tôi luôn luôn
mu n có nhi u th i gian bên nhau hơn n a. Cho nên bây gi ây
chúng tôi làm vi c cùng nhau! Cô y t k t qu r t t t, và m i gi
phút làm vi c l i em n cho cô y ni m vui! Doanh nghi p gia ình
hi n nay c a chúng tôi ho t ng hi u qu . Th m chí b n tr con cũng
ph giúp khi có th và chúng r t mãn nguy n. T t c th t phi thư ng,
n m c tôi th m chí khó tin n i.
John, tôi th c không th nào t h t cho anh bi t tôi vui n
như ng nào. ây qu là hơn c nh ng gì có th n v i tôi. Tôi nh n
th c ư c r ng, trong s hàng trăm, mà th m chí hàng ngàn ngư i,
m t mình tôi t ư c thành công như v y. ó là m t c m giác th t
mãnh li t!
John, ơn gi n là tôi không bi t ph i c m ơn anh th nào v vi c
anh ã khích l tôi trong nh ng bư c i u tiên trên con ư ng c a
mình. Kinh doanh theo m ng – ó là cơ h i thu n l i nh t trong l ch
s loài ngư i. C m ơn anh, John. C m ơn anh r t nhi u.”
JONH KALENCH 27
26. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Th ây! Tôi gác ng nghe, ng i l ng i, nh ng gi t nư c m t
b c giác trào ra, tôi h ng gi ng và hít m t hơi dài.
Jim ã nói “kinh doanh theo m ng – ó là cơ h i thu n l i nh t
trong l ch s loài ngư i”. Vâng, tôi ng ý i u y! Và Jim ã thay
i ra sao – anh tr thành m t con ngư i hoàn toàn khác! Tôi ã run
lên khi ã nghe anh ta k v thành công c a mình.
ơn gi n hãy thay i quan i m v s v t – và t m th m chùi
chân bên c a s bi n thành t m th m bay. Và th là Jim ã thành
công. Cũng áng khi thay i tư duy c a mình b i ngay l p t c cu c
s ng xoay theo chi u hư ng m i. T t c u tr nên kh thi, b i vì
Jim ã chân thành.
T n t i, hành ng, t ư c
B n có chú ý th y r ng Jim, khi k v s thành t c a mình ã
b t u t cái mà hi n nay anh ta ang có? Sau ó anh ta c p n
i u anh ta làm. Và k t thúc b ng vi c mô t anh ta tr thành ngư i
như th nào.
T n t i, hành ng, t ư c. i u ó khi n tôi nghĩ r ng, trong
su t nhi u năm qua khi tôi ch to các h i th o và h i ngh , ph n l n
m i ngư i ã c các t này theo th t ngư c l i. Ngư i ta cho r ng
trư c h t c n ph i có ư c nh ng th nh t nh, thí d ph i có tài
năng c bi t, ti n b c hay k năng siêu phàm nào ó. Khi y h m i
có th th c hi n nh ng gì mình mu n, và r i sau ó h m i tr
thành ngư i như h mơ ươc.
Song di n bi n th c ra không ph i như v y. Chúng ta có ư c
cái s em thành công n cho ta. Chúng ta làm công vi c s mang l i
thành công. Chúng ta th c hi n i u c n làm, b i vì chúng ta là nh ng
JONH KALENCH 28
27. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
ngư i thu c lo i ó. T n t i, hành ng, t ư c. ó là nh ng gì
di n ra trên th c t .
i u c t y u i v i loài ngư i – ó là t n t i, ch không ph i
t ư c hay là hành ng.
M i th gi ng như câu t c ng : “Th y rõ có nghĩa là tin tư ng”.
Song chúng ta l i hi u câu ó ngư c l i. Chúng ta ch nhìn th y nh ng
gì ta tin, không hơn, không kém. Và trong khi chúng ta chưa tin r ng
chúng ta có th t ư c cái gì ó trong cu c s ng thì chúng ta không
nhìn th y nó!
Hãy th l y ví d c a Jim. Khi anh ta không tin vào cái anh ta
mu n, có l anh ta không th y ư c con ư ng hy v ng. Trong th i
gian d ám tang ngư i b n, anh ta ã rút ra ư c bài h c khá quan
trong. Mà c th : anh ta không mu n mình cũng gi ng như ngư i quá
c . Khi Jim nh n th c ư c i u này, anh quy t nh r ng thành công
nh t nh ph i n v i mình. Và anh ta t h a v i b n thân ph i t
ư c k t qu . Sau ó m i th b t u thay i, gi ng như có phép
v y.
N u như b n còn chưa t h a v i mình i u ó, thì tôi khuyên
b n hãy làm gay bây gi . Hãy th c hi n ư c mơ c a mình và ng
d ng l i gi a ư ng. Hãy giành l y nh ng gì mình mu n! Khi ó b n
s ư c tr giúp b i nh ng tình hu ng khác nhau, s có các cu c g p
g úng lúc c n thi t và s xu t hi n s giúp v v t ch t.
Khi h c viên ã s n sàng
B n ã khi nào nghe th y câu nói này chưa: “Khi h c viên s n
sàng thì s có giáo viên”?
JONH KALENCH 29
28. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Nào các b n c a tôi, ngư i th y giáo trong tôi ã s n sàng! M t
ph n công vi c c a tôi và m c ích cu c s ng c a tôi – ó là chia s
thông tin h u ích cùng các b n.
H c trò c a tôi ã s n sàng chưa? B n ã chân thành n tin
r ng: t m th m chùi chân bên c a s bi n thành t m th m bay th c s
hay chưa?
N u chưa – cũng không sao. Tôi hi u. ng b t mình c ti p
cu n sách này n a. Hãy tr nó cho ngư i ã ưa cho b n ho c là em
cho ai ó quan tâm. Có th , cùng v i th i gian, m i th s thay i.
Tôi không nh thuy t ph c b n. M c ích c a tôi – ơn gi n là chia
s thông tin v i b n. Tôi làm i u ó v i lòng nhi t tình và s thành
tâm t i a trong kh năng c a mình, và r i em nó cho nh ng ngư i
s n sàng ti p nh n.
N u b n chân thành, song còn c m th y nghi ng i – t t l m! i u
ó khi n tôi cho r ng b n là ngư i chín ch n, mong mu n ư c th y
rõ tính chính xác trong lý lu n c a tôi.
Tôi còn mong mu n b n hi u thêm i u này, c gi tương lai
c a tôi: B n hoàn toàn t nguy n mà không có b t c ràng bu c nào
v i tôi c . Tôi ch ơn gi n t trư c b n các s ki n, còn b n t tìm
th y cho mình s l a ch n xác áng nh t. Th t tuy t v i ph i không
nào?
Còn bây gi , n u b n ã s t ru t r i, hãy th m nói: “Nào , nào,
John, tôi ã s n sàng r i, hãy vào vi c i!” Tuy t v i! Tôi cũng ã s n
sàng!
JONH KALENCH 30
29. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
V y ta b t u. Tôi h a s ch ng minh cho b n th y t m th m
nh c a chúng ta ích th c là t m th m bay. T i sao ư? B i vì i v i
b n ây là….
Cơ h i th c s thu n l i nh t!
JONH KALENCH 31
30. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Chương III
TH NÀO LÀ “CƠ H I THU N L I NH T TRONG
L CH S LOÀI NGƯ I”?
Như các b n ã bi t, tôi g i kinh doanh theo m ng là “cơ h i
thu n l i nh t trong l ch s loài ngư i”.
Khi tôi s d ng thu t ng “kinh doanh theo m ng ” nghĩa là tôi
bao g m trong khái ni m này các công ty kinh doanh a c p (Multi-
level Marketing companies) và các công ty bán hàng tr c ti p (Direct-
Selling companies). B i vì thu t ng “kinh doanh theo m ng” có v
hi n i hơn nên tôi dùng nó ây nh m m c ích kh c h a lĩnh v c
hành ng m i m y tri n v ng này.
Kho ng mư i năm trư c, khi l n u tiên làm quen v i thu t ng
kinh doanh theo m ng, tôi ã xúc ng n không ng ư c. Tôi n m
thao th c su t êm. ôi m t tôi m chong chong, tôi nghĩ v nh ng
khái ni m m i m và có th mang l i. Lúc ó tôi c m th y r ng lĩnh
v c ho t ng n tư ng này r i s vĩnh vi n tr thành m t ph n cu c
s ng c a tôi.
Sáng hôm sau, tôi t cho mình m c ích: th c g ng t n d ng
cơ h i m i tuy t di u này.
Tôi t nh , khi tôi còn ang s ng, tôi mu n có hàng tri u b n bè.
ó là m c ích c a tôi! Chính vì th , m i cái tôi làm u nh m t i
vi c t o d ng các m i quan h b n v ng m i.
M c tiêu này ã xác nh tên g i công ty do tôi sáng l p – “Các
tri u phú hành ng”. M c dù tôi và các ng nghi p c a mình luôn
JONH KALENCH 32
31. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
h t mình vì công vi c, chúng tôi không theo u i l i nhu n tài chính
trong b t c công ty nào c a h th ng kinh doanh theo m ng ho c s n
ph m c a h .
Chúng tôi t p trung n l c c a mình vào vi c m b o cho hàng
lo t chương trình và phương pháp gi ng d y, nh m giúp h tr cho
m i ngư i lao ng c a h th ng kinh doanh theo m ng trong ư c
v ng hoàn thi n c a h .
V y ó, b n c a tôi, không có phương pháp nào t t hơn giúp
b n ngoài vi c cho b n bi t nguyên t c làm vi c c a kinh doanh theo
m ng. Công ty ó là s n ph m c a chính tôi!
M t trong các chìa khóa d n n thành công – là tình yêu i v i
s n ph m c a mình. Các nhân viên thành t c a h th ng kinh doanh
theo m ng yêu quý s n ph m c a mình n m c h có th gi i thi u
nó v i lòng nhi t tình vô h n cho b t c ai b t c âu và vào b t c
lúc nào. Và tôi cũng c c kỳ yêu quý s n ph m c a mình gi ng như
v y.
Kinh doanh theo m ng là doanh l i c a tương lai. Tôi oán ch c
r ng, dù d ng nào i n a thì hình th c kinh doanh này cũng s tr
thành m t ph n tương lai c a b n.
Nguyên t c theo m ng c a công ty kinh doanh
John Fogg, ngư i b n t t c a tôi và là T ng biên t p t p chí uy
tín “Succes”, khi k v công vi c c a MLM, có nói: “Kinh doanh theo
m ng – ó là bư c logic ti p theo d n t i s ti n hoá h th ng c a nhà
doanh nghi p. Nguyên nhân? Nó có hai ph n. C hai ph n ó hi n làm
nên s c m ng hùng h u trên th gi i: nguyên t c theo m ng và kinh
doanh (marketing).
JONH KALENCH 33
32. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Tôi cho r ng công chu ên c a Greig Shergold, c u bé chín tu i là
thí d i n hình v vi c ho t ng theo m ng như th nào.
Tính m ng c a c u bé nh tu i ngư i Anh y b e do b i m t
kh i u não. Sau khi h i ch n, các bác sĩ cho r ng kh năng ph c h i
ph c là r t mong manh. Greig ch mong mu n m t i u: ư c ghi tên
vào sách K l c ghi-nét vì nh n ư c nhi u nh t nh ng bưu thi p chúc
c u chóng bình ph c.
Th là trên báo chí ăng t i bài vi t v Greig, và sau vài tu n c u
bé ã nh n ư c hàng trăm bưu thi p. M t ngư i s ng t i M bi t
ư c nguy n v ng c a c u bèn ưa l i th nh c u c a c u bé vào máy
vi tính và chuy n lên m ng Internet t i nhi u ngư i trên toàn th gi i.
Trong vòng sáu tháng Greig nh n ư c chín tri u bưu thi p chúc c u
chóng bình ph c! Sau hai năm c u nh n ư c hai trăm mươi b y tri u
bưu thi p, và m i ngày c u nh n kho ng 53000 chi c.
ây là ví d tuy t v i v làm vi c theo m ng. Còn v i kinh
doanh thì công vi c th nào?
Theo s li u do USA Today cung c p, năm 1990 t i M ã bán
ư c lư ng hàng hoá và d ch v tr giá trên 5,5 t ôla. Th c t ó có
c n ph i chú gi i gì n a chăng?
S k t h p hai l c lư ng hùng h u ã t o ra m t s c m nh to l n
m i – phương pháp ph bi n r ng rãi hàng hoá và d ch v . ó là lý do
t i sao l i g i kinh doanh theo m ng là kinh doanh c a tương lai.
Có th b n bi t ngư i nào ó có ý ki n x u v kinh doanh theo
m ng. Có th b n tình c nghe ư c r ng trên quan i m o c,
nguyên t c làm vi c c a kinh doanh theo m ng còn ph i tranh cãi
JONH KALENCH 34
33. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
ho c là nói chung ó là b t h p pháp. Hãy cho phép tôi ngay bây gi
xoá tan nh ng giá nh sai l m này.
Nh ng cái không thu c ph m trù c a kinh doanh theo m ng
1. Kinh doanh theo m ng – ó không ph i là “kim t tháp b p
b m” ã b lu t pháp nghiêm c m. ó không ph i là b c thư mà b n
ph i vi t l i b n mươi l n. Và cũng không ph i là trò en b c m
oán, nơi mà ngư i ta nh n ti n lôi kéo ngư i khác tham gia. H
th ng kinh doanh theo m ng tr công cho b n ch do vi c ph bi n
r ng rãi hàng hóa ho c d ch vu. (Tôi s gi i thích c th ph n dư i
ây).
2. Kinh doanh theo m ng hoàn toàn không có ý nh ph i ch u
trách nhi m cho 70 ph n trăm t t c m i hàng hoá và d ch v s ư c
bán nư c M cho t i năm 2000 như chúng ta có th ã t ng nghe
hay c th y âu ó. Khi tôi biêt i u này, tôi mu n ư c ch ng
th c xem có úng v y không, vì tôi cho r ng i u ó s có th em l i
s b n v ng cho ngành công nghi p yêu quý c a tôi. Song m i cái
không ph i như v y. B n có còn nh tôi ã t ng ưa ra s li u v tr
gía hàng hoá và d ch v bán ư c trên toàn nư c M năm 1990 là 5,5
nghìn t ôla. B y mươi ph n trăm trong s ó là 3,75 nghìn t ôla.
M t con s không tư ng. ( ơn gi n là không th , cho dù ngay c v i
lư ng tăng trư ng c a các công ty c a chúng ta.)
3. Kinh doanh theo m ng – ó không ph i là con ư ng làm
giàu nhanh chóng. M c dù m t s ngư i thành công trong vi c ki m
ti n nhanh, h th c ra ch là ngo i l . Song n u b n b i cái t
“nhanh chóng” và s xem công vi c kinh doanh này như m t phương
pháp làm giàu thì l i là chuy n khác.
JONH KALENCH 35
34. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
4. Hai mươi ph n trăm s ngư i tr thành tri u phú không ph i
nh kinh doanh theo m ng. Vâng, ngành kinh doanh c a chúng ta bi n
nhi u ngư i thành tri u phú, nhưng so sánh v i s lư ng các tri u phú
trong ngành b t ng s n thì ch ng có gì áng nói c !
5. Kinh doanh theo m ng ch p nh n ư c không ch i v i
nh ng ngư i bán hàng chuyên nghi p. Vô s các câu chuy n k v
nh ng ngư i ã thành t mà t ng có kinh nghi m gì v buôn bán,
không h ư c giáo d c cho vi c này, và nh ng ngư i như th chi m
as .
6. Kinh doanh theo m ng không ư c d y Haward hay trong
các trư ng kinh doanh Stanford. Nhi u trư ng chuyên nghi p và i
h c s d ng công vi c c a m t s công ty làm ví d , và ch th mà
thôi. (ít ra thì hi n t i m i vi c là như vây.)
7. Kinh doanh theo m ng s không chi m h t th i gian c a chúng
ta. Chín mươi ph n trăm nam gi i và ph n kinh doanh trong ngành
này làm vi c bán th i gian.
8. Kinh doanh theo m ng – ó là doanh l i không ch dành cho
nam gi i. Trên th c t , ph n l n nh ng ngư i tích c c và thành t
trong ngành kinh doanh c a chúng ta l i chính là ph n . Tôi s còn
tr l i v i s th t c bi t này ph n sau.
áng ti c là kinh doanh theo m ng l i b ph n l n m i ngư i
hi u không úng. Ch y u h là nh ng ngư i, vì lý do này hay lý do
khác, ã có nh ng kinh nghi m không m y thành công. M t s ngư i
khác l i coi kinh doanh theo m ng là “kim t tháp bip b m” ã b lu t
pháp nghiêm c m. Nhưng chúng ta hãy cùng nghe i u mà ti n sĩ
Dean Black, tác gi cu n “Làm th nào thành công trong MLM” ã
nói: “V i nh ng nguyên t c làm vi c c a chúng ta m i th u hoàn
JONH KALENCH 36
35. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
toàn tr t t , ơn gi n ch là m t s ngư i ã v n d ng úng m t cách
không úng n” (Dr Dean Black, The MLM Simple Success Guide).
Khái ni m c a chúng ta là quy lu t và nó v n hành trong cu c
s ng, i u này hoàn toàn là s th t! Nó ph c v cho nh ng ai h c
cách s d ng no.
Kinh doanh theo m ng và thù lao c a tác gi
N u b n là m t ngư i bình thư ng, thì h n có m t trong các thu
nh p sau.
1. B n là m t công ch c. Ph n l n m i ngư i u là ngư i làm
công. H có th ư c tr công theo gi , ho c h nh n ti n hoa h ng,
hay ơn gi n ch “ng i” mà lĩnh lương. Trong m i trư ng h p, tr
nh ng ngày ngh phép và ngh l ư c tr lương, các công ch c nh n
ư c ti n ch khi h hoàn thành công vi c. Ai cũng bi t r ng các công
th c, t a h như h không có tài, ch có th nh n ư c 25 ph n trăm
giá tr cái h làm ra. ơn gi n là công ty c n kho n ti n còn l i
dùng vào vi c phát tri n doanh nghi p.
ó g i là “có vi c làm”. B n ã b o gi nghe Zig Ziglar –
chuyên gia n i ti ng trong lĩnh v c phân tích v con ngư i gi i nghĩa
t “vi c làm” chưa? (Trong ti ng Anh là t “job”); Ziglar ưa ra l i
gi i nghĩa: Just Over Broke – quá ki t qu – ã bên b v c th m r i.
2. B n có th có doanh nghi p c a riêng mình. , ó là gi c mơ
M , nhưng ôi khi l i là bi k ch ki u M . Theo s li u c a c c qu n
lý doanh nghi p nh c a M , 90 ph n trăm các xí nghi p nh phá s n
trong hai năm ho t ng u tiên. mư i ph n trăm còn l i, kho ng
80 ph n trăm trong s h b khánh ki t trong vòng năm năm ti p theo.
B n có th k tên bao nhiêu công ty tư nhân t n t i ư c trên mư i
JONH KALENCH 37
36. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
năm? Hơn hai mươi năm ư? Th m ch ch m t doanh nghi p nh bé
nh t cũng s nói v i b n là doanh nghi p ã chi m h t th i gian c a
anh ta. Các “ông ch nh ” b n túi b i này làm vi c t 70 n 80 ti ng
m t tu n. Nhi u ngư i trong s h th c s có không ph i doanh
nghi p riêng c a minh, mà ch la m t vi c làm.
3. B n có th có thu nh p b ng cách g i ti n c a mình vào ngân
hàng hay các hình th c khác. úng là có th ki m ư c t 5000 ôla
hay nhi u hơn n a b ng vi c u tư ti n b c c a mình m t cách khôn
ngoan. V n là c n ph i có s v n kh i i m. B n c n t 500 0000
n 700 000 ôla có th nh n ư c l i t c t vi c u tư ti n vào
các ch ng khoán, c phi u, trái phi u ký qu ngân hàng ho c b t ng
s n. Ph n ông m i ngư i không có nhi u ti n như v y.
Có m t cách ki m ti n khác n a. Các nhà phát minh, ca sĩ, nhà
văn ngh s theo u i cách làm này trong th i gian dài. ó g i là “thu
nh p không b ánh thuê” hay là “ti n b n quy n tác gi ”. V nguyên
t c, phương án này cho phép b n ki m s ng ho c ki m s ng th m chí
không c n ph i làm vi c hàng ngày. i u ó a ph n nh c t i ti n b n
quy n mà ngư i ca s có th nh n ư c trong th i gian dài i v i các
n b n và vi c phát hành các ĩa hay album nh s n i ti ng c a mình.
Có v h p d n ph i không nào?
M i chuy n di n ra như v y y.
Bư c th nh t – b n ch n l y m t công ty ho t ng trên nguyên
t c kinh doanh theo m ng, mà trong ó b n ánh gía s n ph m c a nó
qu th c r t tuy t, b n khâm ph c s lãnh o cũng như tin tư ng vào
công ty này. Công ty c n ph i v ch ra ư c k ho ch kinh doanh hi u
qu . Trong ph n sau, tôi s trình bày nh ng i u c n chú ý khi l a
ch n công ty.
JONH KALENCH 38
37. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
B n t mình s d ng các s n ph m c a công ty và ph bi n nó
cho ngư i thân và b n bè c a mình, gi ng như trư ng h p b n thích
m t cu n sách hay m t b phim nào ó ch ng h n. Chúng ta g i ó là
“s ng h tiêu dùng” (consumer advocacy). Trong h th ng kinh
doanh theo m ng, m i m t l n khi b n gi i thi u hàng hoá và nó ư c
bán, b n s nh n ư c ph n hoa h ng bán l .
D n d n, trong khi b n ph bi n s n ph m n nhi u ngư i khác,
b n s tìm th y nh ng ngư i cùng quan tâm n kh năng t mình
kinh doanh gi ng như b n. Sau ó b n h tr cho nh ng ngư i này,
cùng làm vi c v i h , d y cho h và giúp h t t o d ng doanh nghi p
c a riêng mình d a trên cơ s nguyên t c kinh doanh theo m ng. N u
b n h tr cho m t ngư i, b n s nh n ư c ph n hoa h ng cho m i
ơn v hàng hóa bán ư c, b i chính ngư i ó ho c b i h th ng i
lý phân ph i c a anh ta.
Sau 12 – 48 tháng b n có th xây d ng ư c m t công vi c kh
dĩ mang l i cho b n t 5000 n 10000 ôla m i tháng dư i hình th c
thù lao tác gi . D ch u hơn h t là b n không bu c ph i có m t làm
vi c hàng ngày mà v n nh n ư c kho n hoa h ng c a mình. B n
không còn ph i li c ng h m t cách b c t c n a, ph i không nào?
Kinh doanh theo m ng em l i nh ng gi?
Dư i ây xin gi i thi u m t danh m c các y u t th c t i c a
kinh doanh theo m ng:
1. kinh doanh theo m ng m c a i v i t t c m i ngư i thu c
m i l a tu i, gi i tính, trình văn hoá, ã t ng thành công hay th t
b i.
JONH KALENCH 39
38. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
2. Kinh doanh theo m ng là hình th c kinh doanh ư c pháp lu t
cho phép. Các nguyên t c o c c a kinh doanh theo m ng là r t rõ
ràng. Nó ư c công nh n Canada, Anh, Uc, c, Nh t, Maylaysia
và nhi u nư c khác trên th gi i. T i M nó ư c công nh n b i H i
ng Thương m i Liên bang (Fedral Trade Commision, FTC) và các
cơ quan nhà nư c và liên bang khác.
3. M c dù chưa có s li u chính xác (do các công ty ho t ng
theo nguyên t c kinh doanh theo m ng n m trong tay cá nhân và
không b t bu c ph i công khai báo cáo tài chính c a mình), các nhà
kho c u d oán: hàng năm m c doanh thu bán hàng trong ngành
kinh doanh này vào kho ng 10 – 15 t ôla. N u tính vào ây c các
công ty chuyên v bán hàng tr c ti p, cùng các d ch v thông qua i
lý ho c chi nhánh c a h th ng kinh doanh theo m ng, thì con s s
lên trên 40 t ôla. Trong s nh ng công ty này có Colgate-Palmolive,
Gillett, MCI và US Sprint.
4. Công ty làm vi c trên nguyên t c kinh doanh theo m ng n m
trong danh sách c a th trư ng ch ng khoán New York và danh sách
m t năm công ty phát tri n nhanh chóng và thành t nh t (Fortune
list). Trong s ó n i b t là công ty: Avon, Shaklee, Amway, A.L.
Williams, Primerica và Mary Kay Cosmetics.
5. Trong h th ng kinh doanh theo m ng b n có ư c doanh
nghi p c a riên mình – b n là S p!
6. Trong h th ng kinh doanh theo m ng b n là ngư i t nguy n.
B n không b ràng bu c b i b t c nghĩa v ph i làm i u gì.
7. Thông thư ng b n có th b t u làm vi c trong h th ng kinh
doanh theo m ng khi b n b ra 20 n vài trăm ôla. S ti n này dùng
tuy n m các i lý, b sung v t d ng c n thi t cho công vi c bán
JONH KALENCH 40
39. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
hàng, vân vân…B n m b o s ư c hoàn tr l i s ti n ó, n u
không ph i toàn b thì cũng là ph n l n.
8. Kinh doanh theo m ng – ó là cơ h i phát ti n k năng và s
nghi p. Nhìn t m t phía vào i ngũ nh ng ngư i tham gia vào công
vi c này, h ch làm vi c bán th i gian, b n có th nghĩ ó là s thích
cho phép ki m ti n. Tuy nghiên, khi quan sát k hơn nh ng nhân viên
có kinh ngh m và nh ng ngư i m i b t u, c nam gi i và ph n ,
b n s thay i ý nghĩ c a mình. (sau nàyc chúng ta s tìm hi u c t th
hơn i m này).
9. b n s không b t bu c ngư i ta mua hàng, không ph i kinh
ng c b i trang ph c c a mình. Kinh doanh theo m ng – ó là công
vi c. Trong quá trình làm vi c b n ch c n ch n l a chính xác nh ng
ngư i phù h p v i b n, v i s n ph m và v i kh năng.
Toàn b h th ng kinh doanh theo m ng ư c xây d ng trên s
l a ch n t do. B n có quy n l c ch n làm vi c v i ai, khi nào, âu,
làm gì và như th nào. Kinh doanh theo m ng cho phép b n ki m
soát cu c s ng c a minh.
Cu c s ng cách m ng trong kinh doanh
Tôi luôn thích thú quan tâm n nư c Nh t, ngôn ng và tri t
h c và t nư c kỳ di u này. Tôi nghĩ r ng tính cách c a ngư i Nh t
B n th hi n tương ng v i s ti n hóa th gi i kinh doanh c a chúng
ta. Tính cách Nh t – “Kaichen”- bi u hi n s hoàn thi n d n d n cùng
v i th i gian. Con ngư i thư ng c g ng tìm nh ng phương th c hi u
qu , song l i òi h i ít công s c nh t trong ho t ng kinh doanh,
nh ng phương th c rõ ràng hơn h n các khuôn m u cũ chúng ta t ng
s d ng trư c ây.
JONH KALENCH 41
40. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Ví d , kinh doanh như ng quy n ( franchise) tr thành “vua c a
t p oàn kinh doanh t do”. Ba mươi năm trư c ây khi t t c m i b t
u, ch c h n chưa có ai nghe nói tơi khái ni m này. Còn ngày nay,
khi mà trên th gi i hàng năm, lư ng hàng hóa và d ch v bán ư c
lên trên 600 t ôla, franchise tr thành m t ph n c a i s ng kinh
doanh. S khoái kh u c a chúng ta i v i món hambuger ã làm nên
s phát t cho t p oàn McDonalds, làm cho nó tr thành t p oàn
d n u th gi i, còn m c doanh thu bán hàng c a nó lên t i 60 t
ôla.
Và hi n t i franchise còn là m t khái ni m c bi t. B t c ai
mu n có ư c công vi c riêng mình u có th nh n ư c cơ h i như
th , trong khi không ph i t n th i gian và ti n b c cho vi c kh o sát
th trư ng. Công ty ti n nhi m s làm vi c này. T t c nh ng gì còn
l i b n ph i làm là- nói m t cách hình tư ng – i t i c nh c a và v n
chìa khóa ra. (vì th franchise còn ư c g i là h th ng chuy n giao
kinh doanh “chìa khóa trao tay”). B n ch vi c bư c vào vi c kinh
doanh ã th c hi n s n sàng.
Tuy v y v n còn m t ch “nhưng”. C n ph i có m t s v n ban
u vào kho ng 85 000 ôla. Ui chà!
V y nên t i sao khái ni m c a chúng ta – kinh doanh theo m ng
– l i là bư c logic ti p theo, hay còn g i là n c thang phát tri n c a
kinh doanh?
Kinh doanh theo m ng cho b n t t c nh ng ưu vi t c a franchise
v i giá t i thi u.
Hơn th n a, m t nhà kinh doanh thành t tham gia h th ng
kinh doanh theo m ng có kh năng ki m ti n như th , n u không nói
JONH KALENCH 42
41. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
la hơn nhà kinh doanh s d ng h th ng franchise. B ng cách nào?
Hãy nh l i nguyên t c v thù lao tác gi .
Làm th nào t o d ng công vi c trên cơ s khái ni m kinh
doanh theo m ng?
i u này ã ư c mô t k trong trong m t cu n sách c a tôi
“b n có th tr thành b c th y trong kinh doanh theo m ng”. Tôi r t t
hào v cu n sách c a mình và vô cùng vui sư ng vì có nhi u n như
v y các chuyên gia trong lĩnh v c kinh doanh này coi nó là kim ch
nam t t nh t trong công vi c thu c h th ng kinh doanh theo m ng.
Cam oan v i b n r ng khi b n c cu n sách ó, b n s bư c t ng
bư c ti p n i nhau trên con ư ng thi t l p thành công m t cách khác
thư ng h th ng kinh doanh. V y n u b n có th c m c v vi c làm th
nào t o d ng doanh nghi p cho mình, hãy tìm c cu n sách ó
c a tôi và b n s bi t t t c .
Còn bây gi , tôi mu n b n làm quen v i nh ng quy t c b n v ng
c a kinh doanh theo m ng: trư c h t c n ph i tin vào khái ni m này.
Tôi mu n b n nhìn th y t m th m bay ã s n sàng c a mình. Tôi
mu n b n hi u m t i u: kinh doanh theo m ng ích th c là cơ h i t t
nh t trong l ch s loài ngư i!
M t ví d l ch s ây s là phù h p nh t. B n ng ng c nhiên
và cũng ng b c mình. Tôi bi t, nhi u ngư i trong các b n coi l ch
s là th t ng t, ch dành cho tr h c trò. Nhưng nó l i thú v , ngay c
v i b n y. Vi d b n ã t ng xem phim “Nh y múa v i b y sói”
chưa?
Tôi và Ivon – v tôi – cùng i xem phim này. Tôi cũng không
hi u phim ó nói v cái gì. ơn gi n là nghe b n bè nói “Nh y múa
v i b y sói” là m t b phim hay và áng xem.
JONH KALENCH 43
42. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Nhưng ó không ơn gi n ch là m t b phim hay, mà là m t b
phim tuy t v i hi m có. Khi bu i chi u k t thúc, màn nh ã tr ng
trơn, tôi và Ivon v n ng i t i ch như hóa á, dư ng như không còn
s c ng lên n i. M t chúng tôi m l , con tim th n th c và toàn
thân run r y.
Lòng tôi au xót cho nh ng ngư i dân b n ac châu M . Trong
tôi tràn ng p nh ng hình nh hi n trư c m t. Tôi không b thuy t ph c
hoàn toàn b i s hào hi p, lòng dũng c m, s gi n d và v p cu c
s ng c a nh ng cư dân b n x M châu – nh ng ngư i Anh- iêng
trong m i quan h c a h v i t ai x s và v i nhau.
Tôi ã th y không ít nh ng mô típ i n nh ki u “Cao b i và th
dân da ”. R t nhi u trong s ó ch ơn thu n mang tính gi i trí. Tôi
không nh nh ng phim ó theo ki u sâu s c như nh ng gì ã x y ra
vào bu i chi u áng nh n . Hình như bây gi tôi hi u ra t i sao trong
ti ng Anh, phim nh l i ư c g i là “movies” (move trong ti ng Anh
có nghĩa là d ch chuy n, thôi thúc i t i âu ó).
Nh ng b phim ích th c c n ph i g i ư c lên trong b n c m
xúc m nh m và thúc y b n t i nh ng gì t t p hơn!
Tôi không t cho mình tài gi i như di n viên kiêm o di n g o
g i Kevin Costner, và cũng không nh t thi t vi c t o l p và phát tri n
doanh nghi p c a riêng mình l i ph i có nh hư ng m nh m t i b n
m c như là “Nh y múa v i b y sói” tác ng t i Ivon và tôi. Song,
tôi cam oan v i b n m t i u khác: m t khi b n th m thu n khái
ni m kinh doanh theo m ng, b n hãy tin vào kh năng có th ki m
soát cu c s ng c a mình và t o cơ s v ng ch c cho vi c m b o t
do v tài chính và cho b n thân b n – cu c s ng c a b n s thay i
m t l n và mãi mãi!
JONH KALENCH 44
43. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Ta hãy xét các c tính t ng quát di n ra trong th gi i kinh
doanh trong năm mươi năm g n ây xem kinh doanh theo m ng ã
hình thành ra sao và hi n nay nó ã tr thành như th nào. Cu i cùng
thì chúng ta s bi t ư c ph i i theo hư ng nào trong khi chúng ta
chưa n m rõ con ư ng s i.
JONH KALENCH 45
44. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Chương IV
KHAI SINH MÔT NGÀNH CÔNG NGHI P
Theo như tôi ư c bi t, công ty u tiên b t u s d ng khái
ni m kinh doanh theo m ng là công ty California Vitamins. Vi c này
di n ra vào cu i nh ng năm 40 c a th k XX.
H ã tr thành nh ng ngư i i tiên phong. Vào th i gian ó,
California Vitamins là công ty duy nh t áp d ng chương trình tr ti n
hoa h ng cho vi c bán hàng, s d ng h th ng a c p. T ây, xu t
hi n thu t ng “kinh doanh a câp” (Multi-Level Marketing (MLM).
M c dù khi ó ã có công ty chuyên bán hàng tr c ti p, thí d
các kho hàng di ng. California Vitamins áp d ng h th ng h tr
kinh doanh và tr hoa h ng cho vi c bán hàng. ó là m t t ch c c
l p, trong ó i i n bán hàng m i nh ng ngư i hoàn toàn m i tham
gia làm vi c, ào t o h và i u hành quá trình bán hàng. M i cá
nhân u có cơ h i th c th xây d ng cho mình t ch c bán hàng:
công ty m b o hàng hóa c a h và tr ti n hoa h ng.
Vài năm sau, công ty i tên và mang tên m i là Nutrilite. Hai
nhà phân ph i tài năng nh t c a công ty, nhưng ngôi sao th c s trong
lĩnh v c kinh doanh này là Rich DeVos và ngư i b n lâu năm c a anh
– Jay Van Andel ã nhìn th y kh năng m ra m t khái ni m m i –
kinh doanh a c p. H hi u r ng: ây là con ư ng th c hi n “gi c
mơ M ” v i m t s ngư i. Năm 1959 DeVos vf Van Andel tách kh i
Nutrilite sáng l p công ty riêng. C t lõi chính c a công ty chính là
khái ni m kinh doanh a c p. Công ty m i có tên là Amway
Corporation (Amwat ghép t hai ch “American Way”).
JONH KALENCH 46
45. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Ngày nay Amway là m t công ty qu c t có s tham gia làm vi c
c a hơn m t tri u i di n c l p. Doanh s bán hàng m i năm c a
nó vào kho ng 2 t ôla. T m nhìn xa c a nh ng ngư i sáng l p qu
trình chính xác!
S kinh doanh n tư ng? T m th i chưa…..
Khái niêm kinh doanh a c p phát tri n ch m ch p trong th i kỳ
1959 – 1957. Trong th i kỳ này ch có 30 doanh nghi p trong s các
công ty tái thành l p có th ư c g i là công ty MLM. (Thu t ng
“kinh doanh theo m ng ”khi ó chưa ư c s d gn).
M c dù v y, vào cu i nh ng năm 60, nh n l c c a m i cá nhân
mà tình hình ã nhanh chóng thay i – ph n nào theo hư ng t t lên,
còn ph n nào ó l i t i i.
Glen Turner- con ngư i có gi ng nói ng t ngào này là m t ngư i
th t c bi t. Nhi u ngư i t ng nói: chàng trai có th l y c m t trăng
t trên tr i xu ng và làm á cũng ph i ng lòng. Cho nên c i cách
Glen nói v cơ h i thành công và i u anh ta t ng ch ng ki n ã rót
m t vào tai nh ng ngư i khác. Anh ta khi n cho r t nhi u ngư i tin
r ng m i th u có th , và ngh h b t u cu c s ng mơi.
Anh ta thành l p công ty Glen W.Turner Enterprises, ư c t p
h p t m t s lư ng l n nh ng công ty c nh s n xu t các lo i s n
ph m khác nhau. Ch ng bao lâu, anh ta ã làm ch n ng c nư c M
b i hia t p òan l n nh t có tên là Koscot Interplanetary và Dare to Be
Great.
B cu n hút b i cơ h i kinh doanh ư c m i ra, hàng nghìn
ngư i ã quy t v v i Turner. Ông ta ã h a h n nh ng núi vàng.
i u mà Turner nói v ti m năng c a con ngư i và các y u t t c a
JONH KALENCH 47
46. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
thành công, ngày nay ã thành hi n th c. Hi n t i nh ng khái ni m v
ào t o và truy n bá c a Turner v n ti p t c ư c áp d ng. Ông là b c
th y v giao ti p v i m i ngư i. R t nhi u ch doanh nghi p th i hi n
i, trư c h t, ch u ơn ông ta v thành công c a mình.
áng ti c là GlenW. Turner Enterprises còn th c hi n thêm m t
công vi c n a: hoàn t t cơ làm vi c ki u “kim t tháp l a b p”. M t
ph n thu nh p có ư c dư ng như là do bán hàng, song th t ra chưa
bao gi t n t i th hàng ó. Trên th c t các nhà phân ph i c a Turner
Enterprises ki m ti n nh vi c tuy n m , t c là lôi kéo nh ng ngư i
khác.
B i vì vào th i kỳ ó chưa có các i u ki n lu t hay ch tài nào
c a chính ph h n ch ho t ng ki u ó – b n h n v n nh , khi y
kinh doanh a c p ch m i phát tri n – Turner Enterprises v n có th
ti p t c theo ki u ó. M c dù, ngày nay thì ngài Turner ph i ph hình
7 năm trong tù. (Cu n sách này ư c xu t b n u tiên M vào năm
1992).
Cú ánh m nh m mà h th ng MLM nh n ư c là vào năm
1975. Nhưng s vi c này ch óng vai trò ch t xúc tác, t o ra làn sóng
cu n hút m i ngư i n v i lo i hình kinh doanh này, khi n nó ngày
càng l n m nh.
Và x y ra s ki n sau ây. H i ng Thương m i Liên bang
(FTC), chú ý t i nh ng tin n áng ng , ã nh t lo i t n công vào h
th ng MLM (b ng cách cho ra m t lo t “Quy ch và các cơ c u d ng
”kim t tháp”). Trong s ba mươi công ty d ng MLM ang t n t i
trong th i kỳ ó, công ty Amway b ch n ch u tr n trong quá trình
i u tra. Tr n chi n gi a Amway và FTC kéo dài trong b n năm.
JONH KALENCH 48
47. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Tòa án quy t nh v v “FTC ch ng l i Amway”. K t qu i u
tra cho th y Amway không ph i là “kim t tháp b p b m” ã b lu t
pháp nghiêm c m, mà là m t phương pháp ph bi n hàng hóa có tên
g i kinh doanh a c p. ây là m t phương th c bán và ph bi n hàng
hóa ư c pháp lu t ch p nh n và cho phép.
Tôi nghĩ r ng nguyên nhân c a vi c thoát kh i s v và quay v
công vi c kinh doanh c a công ty ch y u là do lòng mong m i c a
các nhân viên Amway t vào nh ng gì h tin tư ng. N u như không
có lòng tin ó c a h , thì ngày nay ã không t n t i “cơ h i trong l ch
s loài ngư i”.
Vì i u này, tôi mang ơn sâu s c. C m ơn Amway!
Xây d ng nh ng kim t tháp vĩ i
B n năm ròng các doanh nhân ch i th i kỳ an toàn t i.
Amway – nhà vô ch trong lĩnh v c kinh doanh theo m ng – ã chi n
u cho quy n ư c t n t i c a công ty mình và các công ty tương t .
M t khi con ư ng ã m , các doanh nhân c nh ào lên phía trwóc.
M c tiêu c a h khác nhau. Cánh c a kinh donh l i r ng m .
M c dù trong th i kỳ t phá này có nhi u công ty t t ư c thành
l p, cũng xu t hi n nh ng công ty không ít tai ti ng. Trong s ó có
m t vài công ty mà chúng ta m nh danh là gian l n, s d ng khái
ni m “kim t tháp”.
Chúng ta bi t gì v kim t tháp? Kim t tháp là m t trong nh ng
các c u trúc hình h c v ng ch c nh t. N n móng r ng cho phép nó
vươn th ng lên và t n t i m t cách lâu b n và v ng chãi. Ti n s Dean
Black trong cu n sách tuy t v i c a mình ã mô t kim t tháp b ng
hình nh sau:
JONH KALENCH 49
48. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
“ t t i m t m c phát tri n nh t nh, b t c t ch c nào
tham gia ph bi n hàng hóa và d ch v s có hình th c kim t tháp
c p khác nhay. Nó tr nên càng l n hơn n u i t trên xu ng. B t
c t ch c nào cũng ư c xây d ng trên cơ s b u c s t o ra kim t
tháp. Chính ph c a chúng tá cũng là m t kim t tháp nhi u c p b c.
Các trư ng h c và nhà th c a chúng ta cũng ư c thành l p theo
cách ó. M i doanh nghi p thành t tham gia ph bi n hàng hóa và
d ch v , t y u r i cũng s t on nên c u trúc kim t tháp”.
Ti p theo Dean Black ti p t c làm rõ y u t quan tr ng nh t: s c
m nh c a c u trúc kim t tháp nào cũng xu t phát t n n t ng c a nó.
Tôi mu n b n n m v ng i m này. Ông mô t v i u này như sau:
“Chính ph c a chúng ta tri n khai công vi c t trên xu ng,
nhưng ngu n s c m nh c a nó là chúng ta, n n t ng cua kim
t tháp, b i l chúng ta l a ch n s lãnh o b ng con ư ng b u c .
Các công ty buôn bán ph bi n hàng hóa t trên xu ng, nhưng tìm
ki m ngu n nhân l c c a mình n n t ng c a kim t tháp, b i vì ó
là ngu n ti n thu vào c a chúng ta. Như v y, kim t tháp t o ra hai
dòng ch y theo hai hư ng: lúc u t trên xu ng, sau ó t dư i lên.
Gía tr – n m n n móng c a kim t tháp, s c m nh - bên trên. N u
như dòng ch y t trên xu ng t nhiên d ng l i, thì s c m nh (dư i
d ng ti n ho c các phi u b u trong các cu c tuy n c ) cũng ch m d t
chuy n lên, và h th ng s p ”.
V n không ph i ch m t t ch c nào ó có ư c xây d ng
dư i d ng kim t tháp hay không. V c u trúc, kim t tháp không có
gì áng chê trách c . i u áng quan tâm là nó ư c s d ng như th
nào. S n bù không y ho c thi u công b ng cho nh ng n l c
b ra khi n b t c hình th c nào c a doanh nghi p cũng tr nên áng
ng trên quan i m o c, luân lý và lu t pháp.
JONH KALENCH 50
49. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Khi doanh nghi p không tr cho ngư i lao ng c a mình úng
v i giá tr mà th c s ã b công s c ra, doanh nghi p ó (không ph
thu c vào lo i hình ho t ng) u b g i là gian l n. Doanh nghi p
d ng này ho t ng theo m t hình thái l a b p nh t nh.
Chúng ta hi u t “k l a b p” như th nào? “k l a b p” – ó là
tên cwóp trên ư ng l n, gã lưu manh ư ng ph , d ê ti n.
“Kim t tháp ” – ó là phương pháp t t ph bi n hàng hóa và
d ch v . “Kim t tháp b p b m” – ó là s cư p o t, ư c ng y trang
dư i hình th c xây d ng kinh doanh a c p ư c lu t pháp cho phép.
Không quan tr ng n v n g i tên, b lêc t góc lu t pháp
m i th u rõ ràng. Cơ c u ư c pháp lu t cho phép - MLM, hay là
kinh doanh theo m ng – là h th ng có s c s ng m nh m cho vi c
ph bi n hàng hóa và th c thi bán hàng. Trong trư ng h p này, các
nhà phân ph i c l p làm vi c trên cơ s h p ng s nh n ư c
ph n hoa h ng c a h t các nhá s n xu t ch khi hàng hóa t i ư c
m t xích cu i cùng, t c là t i ngư i tiêu dùng. Phương pháp ki m ti n
duy nh t trong d ng kinh doanh này là bán s n ph m. Nhưng chúng ta
ã th y, n u như ti n ư c tr ch do vi truy n d ng – ó là l a b p,
không ph thu c vào s b p b p ó dư c ti n hành ra sao.
Có m t cách ơn gi n th m tra kh năng th c t c a b t c t
ch c ki u MLM (kinh doanh theo m ng) nào. N u có ai ó nh n ư c
ti n hoa h ng ch b i l phí ăng ký mà m i ngư i ph óng tr
thành nhà phân ph i c a công ty, - h n nhiên ó là kinh doanh ngoài
pháp lu t. Các nhân viên trong công ty ư c tr ti n m h thuy t
ph b n mua quy n h i viên. Khi b n tham gia vào vi c kinh doanh
úng lu t, ti n hoa h ng s ư c tr cho b n ch khi b bán và ph
bi n hàng hóa và d ch v mà thôi.
JONH KALENCH 51
50. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
S c bi t c a kinh doanh theo m ng
Trong th i kỳ 1979 – 1983 (sau khi tào phàn quy t v v Amway
)cso kho ng g n năm tri u ngư i gia nh p h th ng kinh doanh theo
m ng. Hàng trăm công ty xu t hi n trong kho ng th i gian r t ng n
ng i. ó là th i kỳ hoàn toàn t do i v i các nhà kinh doanh – ơn
gi n là th i kỳ n r i v i các doanh nghi p và cu n hút m i ngư i
vào ó.
Nhi u công ty làm ăn phát t khi ó có th g i m t cách ư c l
và “B và M ”. H ôm m ng v “ngôi nhà M vĩ i”. T t c b n h
có ý tư ng duy nh t là t o ra nh ng ki u s n ph m m i và mơ n
thành công. H n v i kinh doanh và r i b nó sau khi làm vi c
không bao lâu.
Kinh doanh theo m ng m t th i gian dài ã ch u tai ti ng là “s
kinh doanh kinh doanh c a s lư ng l n nh ng ngư i th t b i” so v i
nh ng d ng kinh doanh nh khác. Song ó không ph i là s th t. Các
công ty ki u “B và M ” kh i u b ng vi c liên k t m t s ngư i
nhi t tình, song h ã chán ph i ch u s giám h . Lúc u h không có
cơ h i thành công. Trong kinh doanh c a chúng ta vào th i kỳ ó có
nhi u s gian trá, thi u tính chuyên nghi p và, th t áng bu n, g p ph
c s lư ng g t. V cơ b n tính trung th c b coi nh . Tuy nhiên vài
nhóm ngư i t t v n t n tâm làm vi c, và m t s trong h ngày nay ã
tr thành th lĩnh c a kinh doanh theo m ng.
Quan tr ng hơn n a là hang trăm nghìn ngư i M ã tìm th y
con ư ng m i t t p hơn s ng và làm vi c trong vai trò nhà phân
ph i c l p thu c h th ng kinh doanh theo mang. Nh ng ngư i này
l p t c hi u ra r ng, kinh doanh theo m ng là cơ c u hùng m nh, to
l n vó h cho phép h thiưo u i các m c tiêu ã nh và bi n ươc mơ
c u h thành hi n th c: có ư c công vi c c a riêng mình, có t do v
JONH KALENCH 52
51. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
cá nhân và tài chính, không ph thu c vào nh ng gì trư c ó h ã
t ng làm.
K thu t cao và s ti n b trong kinh doanh
Trong nh ng năm 80, các công ty khác nhau c a h th ng kinh
doanh theo m ng xu t hi n và bi n m t. Khái ni m c a chúng tôi ã
l n lên và phát tri n. Chúng tô i theo con ư ng y th thách và sai
làm, chi n th ng và th t b i. S c n thi t c a s n ph m m i và con
ư ng phát tri n doanh nghi p ã tr nên hi n nhiên.
Quy trình công ngh luôn là ng l c c a ngành công nghi p.
Trong nh ng năm 50, nhà phân ph i thu c h th ng kinh doanh treo
m ng ã tích c c s d ng xe hơi và i n tho i riêng c a mình. Nh
cso nh ng “công c ” này mà nhà phân ph i d dàng t h p l i v i nha
và tham d các khóa h c cho các k ho ch kinh doanh m i.
Mư i năm trôi qua, khi hy thu t in rôneô ư c thay th b i các
máy phôtô copy hi n i ã m ra m t k nguyên m i trong giao ti p
b ng văn b n. Ngày nay các nhà phân ph i c a h th ng kinh doanh
theo m ng có th d dàng nh n ư c ho c copy l i b t kỳ tài li u nào
h c n: m u h p ng, thoong tin v s n ph m, thông tin v s n ph m,
thông báo c a công tym tin t c vv…ch b ng cách n nút.
B n cũng có th s d ng d ch v thư tín tr c ti p (direct mail).
Chưa bao gi trong l ch s kinh doanh theo m ng l i có th i
i m sôi d ng như bư c t phá vào nh ng năm 80. k thu t máy vi
tính th c s tr nên d hi u va trong t m tay c a m i ngư i. (Gi ây
tôi th m chí khó hình dung n i, vòa nh ng năm 50 làm th nào mà các
công ty thu c h th ng kinh doanh theo m ng l i có th ki m soát vi c
th c thi các ch d n c a mình và chi tr hoa h ng mà không có s tr
JONH KALENCH 53
52. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
giúp c a máy vi tính.) Ngày nay. Ngay c m t công ty có doanh thu
không l n cũng có th cho phép mình mua máy vi tính, hay d a vào
s giúp c a các công ty khác chuyên v d ch v này.
Giá thành v n chuy n hàng hóa không th p ã làm gi m i ý
nghĩa c u y u t th i gian và không gian, và nh ng ngư i tham gia
trong h th ng kinh doanh theo m ng có ư c cơ h i hay n các cu c
h p c a công ty trên toàn qu c. Nh ng năm 80, tr nên kh thi trong
vi c thành l p các h th ng kinh doanh theo m ng c p qu c gia, b o
t n ư c tính nh t quán trong vi c lãnh o, i u t i c n thi t cho
thành công trong lo i hình kinh doanh này. B n có bi t cu n sách
“Tám mươi ngày vòng quanh th gi i”? Nh có k thu t máy fax, k t
n i a t n và i n tho i h i ngh , gi ây b n có th th c hi n i u ó
ít hơn tám mươi giây.
Trong m i trư ng h p, kinh doanh theo m ng thích ng u tiên
v i k thu t và d ch v m i. Lo i hình kinh doanh này trên th c t là
ngư i tiên phong trong k ho ch s d ng vô s tính năng ưu vi t c a
công ngh hi n i.
V y là chúng ta ã t i ư c th i hi n t i. Hãy cùng xem ngành
kinh doanh c a chúng ta phát tri n ra sao trong th p niên 90.
JONH KALENCH 54
53. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Chương V
KINH DOANH THEO M NG NGÀY NAY
Kinh doanh theo m ng là m t trong các phương th c buôn bán
và ph bi n hàng hóa cũng như d ch v phát tri n nhanh nh t t i M
hi n nay. Tăng trư ng hàng năm c a ngành công nghi p này là t 20
n 30 ph n trăm, không ph thu c vào chu kỳ kinh t tăng hiay ga m
c u n n s n xu t toàn c u.
Theo ánh giá c a các chuyên gia, ch riêng t i M ã có t 10
n 12 tri u ngư i tham gia vào lo i hình kinh doanh này. D a trên s
tăng trư ng siêu t c s lư ng các công ty trong h th ng kinh doanh
theo m ng Canada, Mêhicô, các nư c ven b i Tây Dương, nhi u
nư c phương ông và châu Âu thì con con s này có th d dàng tăng
g p ôi vào cu i th k .
Năm 1991 g n 50 ph n trăm dân s M mua hàng hóa và d ch v
thông qua h th ng kinh doanh theo m ng, và con s này chon ti p t c
tăng lên. Vào kho ng 10 ph n trăm h gia ình ng ơi M có thành
viên tham d vào lo i hình kinh doanh này dư i hình th c này hay
hình th c khác (tính c nh ng ngư i làm vi c kinh doanh theo m ng
bán th i gian và theo “chương trình toàn ph n”.
Ph n trên tôi ã c p n vi c nhi u công ty m i ư c thành
l p trên cơ s công ngh hi n i, l n u tiên ư c trang b b i chính
h th ng kinh doanh theo m ng.
Thú v hơn n a khi ghi nh n vai trò tiên phong c a kinh doanh
theo m ng trong nghiên c u nhu c u tiêu dùng.
JONH KALENCH 55
54. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Kinh doanh theo m ng em t i - th gi i s d ng
Cách này chưa lâu, các ch ph m vitamin và kho ng ch t m i
ư c s d ng b i m t nhóm nh ngư i tiêu dùng, nh ng ngư i quan
tâm nghiêm túc n s c kh e c a mình.
B n mươi năm trư c ây m t công ty hàng u chuyên bán các
s n ph m dinh dư ng ã tr thành quán quân b ng vi c gi i thi u các
ch ph m dinh dương t i m t b ph n dân cư r ng l n. Ngày nay,
vitamin tr thành hàng hóa thông d ng ư c bày bán trong siêu th .
Hơn n a, các công ty ư c thành l p trư c ó không ph i là th lĩnh
trong vi c t o ra s n ph m có ngu n g c hoàn toàn t thiên nhiên, mà
ây chính là òi h i thi t y u ư c ưa ra trong th i i ngày nay cho
b t kỳ nhà s n xu t hàn u nào.
Còn nhi u ví d khác n a. Trong lĩnh v c chương trình gi m cân,
h th ng m i “diet-in-a-can” (d ch sát nghĩa: ăn kiêng trong l ) chính
là do kinh doanh theo m ng ưa t i. Kinh doanh theo m ng là ng ơi
i tiên phong trong k ho ch t o ra các ch t li u bao bì không c h i
i v i môi trư ng xung quanh, các s n ph m t thiên nhiên không
ch a ch t b o qu n và ch t ph gia nhân t o. Kinh doanh theo m ng
lôi kéo s chú ý c a xã h i vào nh ng thành t u này r t lâu, cho t i
khi chúng tr thành “m t”. Còn m t thí d n a v b l c nư c kích c
v a ph i dùng trong gia ình ư c cung ng s n xu t theo dây
chuy n, ây là k t qu công vi c c a công ty kinh doanh theo m ng.
Ta th l y thí d v k t n i i n tho i qu c t . Ngày nay có g n
ba tri u khách hàng làm quen v i AT&T chính là nh các công ty
kinh doanh theo m ng Sprint và MCI. K t qu là m i ngày, hàng
nghìn thuê bao m i có cơ h i liên l c v i nhau!
JONH KALENCH 56
55. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
Trong m i lĩnh v c c a cu c s ng, nh ng cái m i l xâm nh p
th m t cách hoàn toàn thành công nh có h th ng kinh doanh theo
m ng và i u ó di n ra trên ph m vi toàn c u!
T i sao? M t câu h i xác áng!
M t trong nh ng nguyên nhân ch y u là ti n.
Giá tr cao c a m t hàng m i
S xu t hi n các m t hàng m i trên th trư ng tiêu t n nh ng
kho n ti n kh ng l .
Chi phí cho vi c kh o sát và chu n b ch là b t u. Thep tính
toán v a ph i nh t, s tri u ôla cũng lên n con s hàng ch c, th m
chí hàng trăm tri u chi cho vi c thâm nh p th trư ng c a s n ph m
m i.
B n có bi t r ng, vi c kh o sát th trư ng i v i m t s s n
ph m m i ư c ti n hành ch có m c ích xem xem ngư i ta s mua
nó hay không t i mư i hay hai mươi c a hàng là tiêu t n hơn ch c
tri u ôla? Thêm vào các chi phí còn là các hàng m u phát mi n phí,
i ngũ ti p th s n ph m. Tính vào ó còn có chi phí ăng báo, tr
công cho ng ơi bán hàng, phí kho bãi. ư ng quên c qu ng cáo và
bán hàng b ng phi u gi m giá (khuy n m i) n a. Lưu ý r ng ây
chưa tính các chi phí trong xây d ng dây chuy n s n xu t m i, hao
h t trong bán hàng, ng d ng ch t li u bao bì m i, ăng ký s n ph m,
qu ng cáo trên h th ng báo chí, phát thanh và truy n hình a
phương, vân vân và vân vân.
B n h n không ng c nhiên khi “các c u nh ” (nguyên văn “little
guys”) không ch u ng n i và r i kh i th trư ng? (tôi ng ý “c u
JONH KALENCH 57
56. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
nh ”là nh ng công ty có m c doanh thu bán hàng dư i 100 tri u ôla
m i năm). ây là cu c chơi, trong ó ch cho phép nh ng t p oàn
c c giàu có th ng cu c mà thôi.
B n có bi t r ng t p oàn kh ng l như General Mills c n ph i
bán lư ng hàng tr giá t i thi u 20 tri u ôla ho c hơn duy trì “s c
s ng c a m t hàng”? Mà b n hãy xem chi phí qu ng cáo: ba mươi
giây nh ng tiêu t n 800 nghìn ôla!
Bây gi th hình dung b n ang có m t s n ph m (ho c d ch v )
m i r t tuy t, song b n không th có 10 tri u ôla tung s n ph m
c a mình ra th trư ng. B n s làm th nào ây? N u b n là ngư i
thông minh, b n s n v i h th ng kinh doanh theo m ng.
Chính vì th mà trong lĩnh v c kinh doanh c a chúng ta ghi nh n
ư c nh ng k l c phi thư ng như v y trong k ho ch gi i thi u
nh ng s n ph m và d ch v m i tuy t di u và t thân chúng ơn gi n
là nh ng tác ph m ngh thu t. B n có th y r ng không ph i m i phát
minh hay s n ph m m i u ư c t o ra b i các công ty giàu có nh t.
Trên th c t , ph n l n cái m i, may thay, l i ư c sáng t o b i các
doanh nghi p nh ho c b i nh ng ng ơi như b n và tôi. Tôi ch ưa
ra m t vài th trong s ó, ví d các m t hàng dùng cho v sinh cá
nhân, phin l c nư c trong gia ình, nh ng s n ph m chuyên dùng
gi co ngư i và ăn kiêng, nhi u lo i d ch v khác nhau cho gi i lãnh
o (các câu l c b h i viên), các thi t b cho phép t ng gi m tiêu
hao gas, các lo i chơi, các d ch v b o hi m, vv….
Nh ng doanh nghi p l n
B n có bi t r ng Colgate – Palmolive và Gillette ang gi i thi u
các s n ph m c a mình thông qua h th ng kinh doanh theo m ng?
Công ty Avon, doanh nghi p M kh ng l trong ngành công nghi p
JONH KALENCH 58
57. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
m ph m (doanh s bán hàng c a Avon vào kh ang 3 tri u ôla),
ang ph bi n s n ph m c a mình cũng b ng cách ó. Công ty
Prudential là công ty b o hi m l n nh t th gi i. Nhưng b n bi t
không. T p doàn A.L.Williám tronng qua h t ng kinh doanh theo
m ng l i bán ư c s h p ng b o hi m nh u hơn công ty nói tên?
Nh ng cái tên hư Shaklee, Mary Kay Cosmeics hay Tupperware
(công ty l n nh t th gi i v s n xu t plastic) có gơi lên cho b n m t
i u gì chăng? T t c h u ư c xây d ng trên cơ s khái ni m kinh
doanh theo m ng.
B n nghĩ r ng ó là ngo i l c bi t B c M . Công ty Amway
cũng như IBM và Mobil Oil là m t trong nh ng công ty nư c ngoài
phát tri n nhanh nh t t i nh t b n. Doanh s bán hàng c a Amway là
hơn 600 tri u ôla m i năm. Ch riêng ơ Malaysia có kho ng hơn 800
công ty kinh doanh theo m ng! S p t i chúng ta ch xem nh ng k t
qu khá quan c a vi c phát hành các n ph m b ng nhi u th ti ng t i
các nư c Th Trư ng Chung. i u ó ư c m b o b i công ty n i
ti ng MLM Success.
Còn lúc này, th hình dung b n, là chàng trai hay cô gái bình
thư ng, ang ng i trong phòng khách c a công ty AT&T k cho
ông ch t ch nghe v vi c b m t 3 tri u khách hàng cũ. Bây gi b n
th tư ng tư ng là ang trong văn phòng ngài ch t ch công ty b o
hi m Prudential Boston và ang c g ng gi i thích b ng cách nào
công ty A.L.Williams sau mư i năm ho t ng l i bán ư c nhi u h p
ng b o hi m cá nhân hơn b n. Gi ây h n ã hi u r ng t t c gi i
lãnh o u quan tâm sâu s c t i cái gì ang di n ra phía dư i “kim
t tháp”? Tuy t v i!
Như v y, giá tr cao c a vi c tung ra th trư ng nh ng m t hàng
m i và n l c thư ng xuyên m i ra th trư ng tiêu th m i bu c
JONH KALENCH 59
58. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
các t p oàn l n ph i quay qua hư ng kinh doanh theo m ng, càng
ngày càng nhi u.
Di s n c a franchise (kinh doanh như ng quy n)
M i ây thôi franchise ã tr thành ngành kinh doanh phát tri n
nhanh nh t t i M .
Ba mươi năm trư c, khi franchise m i xu t hi n, ng ơi ta còn
nghi ng v kh năng t n t i c a khái ni m này và không hoàn toàn
tin tư ng vào nó, cũng gi ng như v sau này h nghi ng v khái ni m
kinh doanh theo m ng. Ngày nay franchise là m t b ph n không th
tách r i c a n n kinh t chúng ta: m t ph n ba hàng hóa s n xu t và
các d ch v ư c bán ra thông qua h th ng franchise!
Tên ây tôi ã nói v khái ni m này và nh c t i m t y u t là,
i v i m t doanh nhân bình thư ng, tr giá d ch v franchise vào
kho ng 85000 ôla. Nhưng n u b n so sánh doanh nghi p xây d ng
trên cơ s kinh doanh theo m ng v i h th ng franchise, thì m i cái s
tr nên rõ ràng i v i b n, r ng vì sao chính kinh doanh theo m ng
l i tr thành phương th c kinh doanh hàng háo và d ch v ph bi n
nh t t i nư c M th i hi n i.
S khác nhau gi a kinh doanh theo m ng và franchise
Gi a kinh doanh theo m ng và franchise t n t i m t s khác bi t.
Trong h th ng kinh doanh theo m ng không có ngư i làm công. B n
và ng ơi mà b n h tr trong kinh doanh là nh ng nhà phân ph i c
l p và làm vi c theo h p ng. c tính này cho phép b n, ch nhân
công vi c, ti t ki m ư c ti n b c và tinh th n.
JONH KALENCH 60
59. CƠ H I THU N L I NH T TRONG L CH S LOÀI NGƯ I
S ưu vi t khác c a kinh doanh theo m ng là ch b n t l a
ch n ngư i mà b n mu n làm vi c. B n không b bu c ph i tr giúp
cho nh ng ng ơi mà ch vì l i ích c a công vi c ch th t s b n hoàn
toàn không thích h .
Các nhà phân ph i c a h th ng kinh doanh theo m ng làm vi c
khi nào h mu n, nơi nào h thích (thông thư ng công vi c làm
ngoài tr i, d tính ơc ưu ãi mà không ph i n p thu ) và theo cách
h ưa chu ng. Không có th i gian làm vi c bó bu c, vi d như các
nhân viên trong c a hàng là nơi mà gi m và óng c a ph i theo l ch
nh t nh. Và b n có nh không, các lao ng trong h th ng kinh
doanh theo m ng là nh ng ngư i t nguy n. H không b ràng b ôc
b i nghĩa v nào c . Như v y, khi b n t kinh doanh, ó là công vi c
c a riêng b n.
S khác bi t ti p theo gi a kinh doanh theo m ng và franchise là
“s c m nh c a s ti n b v hình h c”. Nhà t ph Paul Getty có l n
ã nói: Ông cho là 100 ngư i làm m t thí nghi m hơn là m t ngư i
làm i u ó 100 l n. i u này nói gì v i b n? Hy v ng r ng nó nói v
nhi u i u, b i vì ó là m t trong nh ng l i th cơ b n mà b n có
ơc khi tr thành ch nhân c a doanh nghi p riêng xây d ng trên
khái ni m kinh doanh theo m ng.
Khi b n nh ng ngư i tham gia vào m ng lư i c a b n và truy n
d y cho h cách t ư c thành công, thì công ty nơi b n ang làm
vi c s tr l i hoa h ng cho b n. R i khi b n tr thành ch doanh
nghi p riêng ư c xây d ng trên cơ s khái ni m kinh doanh theo
m ng và ho t ng c l p, b n s t thư ng cho vi c lưu chuy n
hàng hóa hay d ch v thông qua h th ng kinh doanh theo m ng.
Th hình dung b n h tr kinh doanh cho năm ngư i. Nh ng
ngư i này cũng làm như b n ã làm. Bao nhiêu ngư i s tham gia vào
JONH KALENCH 61