Cơ sở lý luận và pháp lý của quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.docx

Dịch vụ viết thuê đề tài – KB Zalo/Tele 0917.193.864 – luanvantrust.com
Kham thảo miễn phí – Kết bạn Zalo/Tele mình 0917.193.864
CƠ SỞ LÝ LUẬN VÀ PHÁP LÝ CỦA QUẢN LÝ NHÀ NƢỚC VỀ
HOẠT ĐỘNG ĐỐI NGOẠI CỦA CHÍNH QUYỀN CẤP TỈNH
1.1. Hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.
1.1.1. Khái niệm.
- Khái niệm hoạt động đối ngoại:
Đối ngoại, theo Từ điển Tiếng Việt có thể hiểu theo 2 nghĩa: 1) Chủ trương,
chính sách về quan hệ mang tính quốc gia đối với nước khác; 2) Đối xử, quan hệ với
bên ngoài [20, tr. 547].
Hoạt động đối ngoại, trong tiếng Anh có thuật ngữ Foreign Affairs: activities
of a nation in its relationships with other nations; international relation hoạt động đối
ngoại: những hoạt động của một quốc gia trong mối quan hệ của nó với các quốc gia
khác; quan hệ quốc tế) [48].
Theo từ điển tiếng Anh, foreign affairs: matters abroad that involve the
homeland, such as relations with another country hoạt động đối ngoại: những vấn đề
mà một quốc gia tham gia vào, ví dụ quan hệ với một quốc gia khác) [47].
Chính sách đối ngoại, là tổng thể những chiến lược, sách lược, chủ trương,
quyết định và những biện pháp do nhà nước hoạch định và thực thi trong quá trình
tham gia tích cực, có hiệu quả vào đời sống quốc tế trong từng thời kỳ lịch sử, vì lợi
ích quốc gia, phù hợp với xu thế phát triển của tình hình thế giới và pháp luật quốc tế
[16, tr. 263].
Từ các khái niệm trên, ta có thể hiểu: Hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp
tỉnh, là việc chính quyền cấp tỉnh thực hiện nhiệm vụ đối ngoại ở địa phương trên cơ
sở các quy định của cơ quan nhà nước cấp trên và thực hiện nhiệm vụ quản l nhà nước
về đối ngoại trên lãnh thổ, tức là sự kết hợp giữa quản l ngành và quản l lãnh thổ trên
địa bàn.
1.1.2. Nội dung hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.
11

Nội dung hoạt động đối ngoại của cấp tỉnh đã được quy định tại Quyết định
số 67/2011/QĐ- TTg ngày 12 tháng 12 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ, gồm các
nhiệm vụ sau:
- Các hoạt động hợp tác, giao lưu với nước ngoài về chính trị, kinh tế văn
hoá, xã hội.
- Tổ chức và quản l các đoàn đi công tác nước ngoài đoàn ra) và đón tiếp
các đoàn nước ngoài vào thăm và làm việc với tỉnh.
- Tiếp nhận các hình thức khen thưởng của nhà nước và các tổ chức, cá
nhân nước ngoài tặng.
- Kiến nghị tặng, xét tặng các hình thức khen thưởng cấp Nhà nước, cấp tỉnh
cho những tập thể, cá nhân người nước ngoài đã và đang làm việc tại địa phương có
thành tích xuất s c được địa phương công nhận.
- Tổ chức và quản l hội nghị, hội thảo quốc tế.
- K kết và thực hiện thỏa thuận quốc tế.
- Hoạt động đối ngoại liên quan đến công tác quản l biên giới lãnh thổ
quốc gia.
- Quản l hoạt động của các tổ chức, cá nhân nước ngoài ở địa phương.
- Công tác ngoại giao kinh tế, công tác quản l , vận động viện trợ phi chính
phủ nước ngoài.
- Công tác văn hóa đối ngoại.
- Công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài.
- Thông tin tuyên truyền đối ngoại và quản l hoạt động thông tin báo chí
của phóng viên nước ngoài tại địa phương.
- Theo dõi, tổng hợp thông tin về tình hình quốc tế và khu vực có tác động
đến địa phương.
1.2. Quản lý nhà nƣớc về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.
1.2.1. Khái niệm.
Để hiểu khái niệm quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại, cần hiểu khái
niệm quản l và quản l nhà nước.
12

- Khái niệm quản lý:
Những tư tưởng về quản l xã hội đã xuất hiện từ thời xa xưa, nhưng cho đến
thế kỷ 18-19, dưới tác động của cuộc cách mạng công nghiệp - xuất hiện các công
xưởng, máy móc ngày càng nhiều và phức tạp, quy mô sản xuất ngày càng lớn, lực
lượng lao động ngày càng lớn - đòi hỏi các chủ đầu tư phải tìm cách tổ chức và quản
l đơn vị mình sao cho ngày càng hợp l , nên từ đó xuất hiện các trường phái quản l .
Mỗi học thuyết nghiên cứu tổ chức, quản l ở những giác độ khác nhau, trên
cơ sở triết học và điều kiện kinh tế - xã hội khác nhau, vì thế mà xuất hiện nhiều khái
niệm khác nhau về quản l . Cho đến nay có một cách tiếp cận nhận được sự ủng hộ
của nhiều nhà khoa học và quản l thực tiễn về khái niệm quản l là, sự tác động có tổ
chức, có đích hướng của chủ thể lên đối tượng quản l nhằm đạt mục tiêu dự kiến [19,
tr.4].
- Khái niệm quản lý nhà nước.
Quản l nhà nước là một lĩnh vực quản l đặc biệt. Đó là loại quản l g n liền
trực tiếp với hệ thống các cơ quan thuộc bộ máy quyền lực nhà nước; g n liền với
việc sử dụng quyền lực nhà nước - một loại quyền lực đặc biệt, khác hẳn với các loại
quyền lực khác [46, tr.7].
- Nhận thức chung quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại và quản lý nhà
nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.
Qua nghiên cứu các quy định hiện hành thì khái niệm quản l nhà nước về hoạt
động đối ngoại và hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh chưa được làm rõ ở
cấp độ văn bản. Tuy nhiên, từ các văn bản quy phạm pháp luật hiện hành và thực tiễn
triển khai, quản l hoạt động đối ngoại ở địa phương được hiểu theo nghĩa là:
Theo nghĩa rộng: Quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại, là việc các cơ quan
nhà nước lập pháp, hành pháp và tư pháp) thực hiện quyền lực của Nhà nước để điều
hành xã hội về hoạt động đối ngoại thông qua các văn bản quy phạm pháp luật về đối
ngoại.
13

Theo nghĩa hẹp quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại chỉ bao gồm hoạt
động của cơ quan hành pháp: Quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại ở cấp tỉnh, là
việc vận hành và thực hiện những công việc khác nhau thuộc chức năng, nhiệm vụ
đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh để đạt được những mục tiêu, mục đích nhất định
phục vụ cho việc phát triển kinh tế xã hội và ổn định quốc phòng an ninh, bảo vệ vẹn
toàn biên giới lãnh thổ quốc gia ở chính địa phương đó.
1.2.2. Chủ thể quản lý nhà nƣớc về hoạt động đối ngoại của chính
quyền cấp tỉnh.
Hội đồng nhân dân tỉnh là cơ quan quyền lực nhà nước ở cấp tỉnh, đại diện
cho chí, nguyện vọng và quyền làm chủ của nhân dân, do nhân dân địa phương bầu
ra, chịu trách nhiệm trước nhân dân địa phương và cơ quan nhà nước cấp trên theo
quy định hiện hành.
Ủy ban nhân dân tỉnh là cơ quan chấp hành của Hội đồng nhân dân tỉnh, do
Hội đồng nhân dân cùng cấp bầu ra để thực hiện nhiệm vụ quản l hành chính nhà
nước ở địa phương và chịu trách nhiệm chấp hành Hiến pháp, luật, các văn bản của
các cơ quan Nhà nước cấp trên và Nghị quyết của Hội đồng nhân dân tỉnh. Ngoài ra,
Điều 2 của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm 2015 quy định: Ủy ban nhân
dân thực hiện chức năng quản l nhà nước ở địa phương, góp phần đảm bảo sự chỉ đạo,
quản l thống nhất trong bộ máy hành chính nhà nước từ Trung ương đến cơ sở, chịu
sự chỉ đạo và giám sát của Hội đồng nhân dân cùng cấp [25].
Nghị định 24/2014/NĐ-CP ngày 04/4/2014 của Chính phủ quy định tổ chức
các cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung
ương, quy định Sở Ngoại vụ là cơ quan đặc thù được tổ chức ở một số địa phương,
tham mưu giúp Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh quản l nhà nước về công tác ngoại vụ và
công tác biên giới lãnh thổ quốc gia [9].
Theo Thông tư Liên tịch số 02/2015/TTLT-BNG-BNV Ngày 28 tháng 6 năm
2015, liên Bộ Ngoại giao và Bộ Nội vụ hướng dẫn chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn
và cơ cấu tổ chức của Sở Ngoại vụ thuộc Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh, thành phố trực
thuộc Trung ương. Sở Ngoại vụ là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân
14

cấp tỉnh, có chức năng tham mưu, giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quản l nhà nước về
công tác ngoại vụ và công tác biên giới lãnh thổ quốc gia sau đây gọi chung là công
tác đối ngoại) của địa phương; các dịch vụ công thuộc phạm vi quản l nhà nước của
Sở theo quy định của pháp luật [4].
1.2.3. Vai tr và đ c điểm quản lý nhà nƣớc về hoạt động đối ngoại của
chính quyền cấp tỉnh.
1.2.3.1. Vai trò quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền
cấp tỉnh.
Thứ nhất, là quán triệt đường lối chủ trương, chính sách và các quy định về
đối ngoại của Đảng, Nhà nước, đồng thời thể hiện tính chủ động sáng tạo và linh hoạt
của địa phương trong thực hiện quyền tự quản của địa phương quản l nhà nước về
hoạt động đối ngoại của chính quyền địa phương là: Đảm bảo hiệu quả, tuân thủ theo
đường lối đối ngoại của đảng và nhà nước, phù hợp với thực tế của địa phương và
trực tiếp phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế - xã hội của địa phương góp phần
và sự phát triển của đối ngoại quốc gia.
Thứ hai, là thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh, căn cứ
vào chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước, địa vị pháp
l được pháp luật quy định để chuyển hoá chúng thành các chương trình, nhiệm vụ cụ
thể phù hợp với tình hình địa phương nhằm mở rộng quan hệ quốc tế, nâng cao vị thế
của địa phương, củng cố một bước khả năng giữ vững độc lập tự chủ và hội nhập
được tăng cường. Cũng như chức năng đối ngoại quốc gia, nhiệm vụ đối ngoại địa
phương có quan hệ mật thiết và g n bó với các nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội và
các nhiệm vụ khác của địa phương, sự g n kết chặt chẽ ấy lại càng quan trọng trong
điều kiện thế giới đã trở lên gần gũi hơn thông qua sự kết nối, liên kết và đan xen tuỳ
thuộc của các chủ thể tham gia vào quan hệ quốc tế, đời sống chính trị, kinh tế, an
ninh thế giới.
Thứ ba, là thúc đẩy sự phát triển của đối ngoại nhân dân, Đảng ta xác định
quan điểm: “Đối ngoại nhân dân là bộ phận cấu thành của công tác đối ngoại chung
của Đảng và Nhà nước ta” [2]. Kết hợp chặt chẽ với 03 trụ cột của mặt trận đối
15

ngoại là: Đối ngoại Đảng, đối ngoại Nhà nước và đối ngoại nhân dân trong thực hiện
nhiệm vụ, đường lối, chính sách đối ngoại của Đảng, Nhà nước, nó sẽ phát huy sức
mạnh mềm của một nước, hỗ trợ cho ngoại giao nhà nước để thực hiện chính sách
đối ngoại mà Chính phủ nước đó đề ra. Đối ngoại nhân dân là bộ phận cấu thành quan
trọng của mặt trận ngoại giao nước nhà, do các tổ chức, đoàn thể từ Trung ương đến
địa phương tiến hành, nhằm thực hiện th ng lợi công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ
quốc. Đối ngoại nhân dân có ưu thế là tiến hành với nhiều nước, nhiều tổ chức chính
trị, xã hội, thậm chí với cả các tổ chức phi chính phủ,… mà đối ngoại Đảng và ngoại
giao Nhà nước không thể thực hiện [18].
1.2.3.2. Đặc điểm quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền
cấp tỉnh.
- Tính tổ chức - điều chỉnh tích cực, quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại
của tỉnh ngoài tính đảm bảo quy định còn mang tính thực tiễn của địa phương thì mới
có thể hiệu quả.
- Tính chủ động và sáng tạo, trên cơ sở quy định của pháp luật, chính quyền
địa phương phải tổ chức thực hiện chức năng quản l nhà nước trên địa bàn về các lĩnh
vực và được quyền chủ động quyết định, tổ chức thực hiện một số hoạt động đối ngoại
cụ thể như quy định ở một số văn bản khác nhau như: Nghị định số 136/2007/NĐ -
CP ngày 17 tháng 08 năm 2007 về xuất cảnh, nhập cảnh của công dân Việt Nam;
Quyết định 67/2011/QĐ - TTg ngày 12 tháng 12 năm 2011 của Thủ tướng Chính phủ,
về việc ban hành Quy chế quy định nguyên t c quản l , thẩm quyền quyết định và
trách nhiệm tổ chức thực hiện các hoạt động đối ngoại của Ủy ban nhân dân các tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ương, có nội dung phải báo cáo xin kiến Trung ương,
nhưng có nội dung lại được chủ động quyết định, thực hiện như: Việc đi công tác
nước ngoài của cán bộ, công chức, viên chức thuộc tỉnh, cán bộ lãnh đạo cấp tỉnh đã
nghỉ hưu; mời các đoàn cấp Tỉnh trưởng của các địa phương có quan hệ hợp tác, hữu
nghị truyền thống; các đoàn cấp Thứ trưởng, Phó tỉnh trưởng hoặc tương đương trở
xuống của các nước, các vùng lãnh thổ, các tổ chức quốc tế vào thăm và làm việc với
tỉnh; việc nhận các danh hiệu, hình thức khen
16

thưởng của tổ chức, cá nhân nước ngoài trao tặng cán bộ, công chức, viên chức thuộc
thẩm quyền quản l trong các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nhà nước của tỉnh theo
quy định của pháp luật hiện hành [33]. Hoặc quyết định chưa được xuất cảnh, chưa
được cấp giấy tờ có giá trị xuất cảnh, nhập cảnh Việt Nam [6].
- Tính dưới luật, là một đặc điểm vô cùng quan trọng của hoạt động quản l
hành chính nói chung và quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại nói riêng. Việc tổ
chức quản l hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh được quy định trong các
văn bản dưới luật: Nghị định, Quyết định... trên cơ sở chức năng, nhiệm vụ và
quyền hạn được giao theo quy định của Luật Tổ chức chính quyền địa phương năm
2015. Theo các văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên phân công trách nhiệm cho
chính quyền địa phương cấp tỉnh thực hiện những nội dung, nhiệm vụ nhất định
trong chức năng, nhiệm vụ và quyền hạn của mình như: Nghị định số: 136/2007/NĐ
- CP ngày 17 tháng 8 năm 2007, của Chính phủ, về xuất cảnh, nhập cảnh của công
dân Việt Nam; Quyết định số 67/2011/QĐ - TTg ngày 12 tháng 12 năm 2011 của Thủ
tướng Chính phủ, về việc ban hành quy chế quy định nguyên t c quản l , thẩm quyền
quyết định và trách nhiệm tổ chức thực hiện các hoạt động đối ngoại của Ủy ban nhân
dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
- Tính chính trị, tính khoa học, tính kế hoạch, thường được thể hiện dưới
những hình thức pháp l , thâm nhập vào đời sống kinh tế, tính chuyên môn, tính liên
tục và được đảm bảo bằng tổ chức, bằng cơ sở vật chất, nhân lực thực hiện. Được
phép thành lập cơ quan chuyên môn, bố trí nguồn kinh phí nhất định cho hoạt động
của các cơ quan này nhằm thực hiện tham mưu và tổ chức thực hiện nhiệm vụ đối
ngoại của địa phương, cụ thể như: Nghị quyết số 22 - NQ/TW ngày 10 tháng 4
năm 2013 của Ban Chấp hành Trung ương, về hội nhập quốc tế; Quyết định số 272-
QĐ/TW ngày 21 tháng 01 năm 2015 của Ban Chấp hành Trung ương về việc ban
hành Quy chế quản l thống nhất các hoạt động đối ngoại.
- Tính thường xuyên liên tục: Là hoạt động quản l hành chính chuyên ngành
trên lãnh thổ địa phương, quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại cũng là nhiệm vụ
diễn ra thường xuyên và liên tục tạo thành chuỗi, hệ thống.
17

- Một số đặc điểm khác: Ngoài các đặc điểm nêu trên, quản l nhà nước về
hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh còn có một số đặc điểm sau:
- Phải phản ánh và phù hợp với hoạt động thực tiễn của từng địa phương đó
trên cơ sở đảm bảo các quy định của cấp trên và đạt được mục đích đề ra và theo sự
quản l chung thống nhất của Chính phủ.
- Nằm trong hệ thống hoạt động đối ngoại Đảng, đối ngoại Nhà nước, quản l
nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh chịu sự chỉ đạo
chuyên môn trực tiếp của Bộ Ngoại giao và sự quản l của chính quyền địa phương.
- Quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh thực hiện
trên cơ sở phục vụ cho công cuộc phát triển kinh tế xã hội của tỉnh đó đồng thời đóng
góp cho sự nghiệp đối ngoại chung của cả nước.
- Cơ quan chuyên môn cấp tỉnh làm công tác quản l nhà nước về hoạt động
đối ngoại được thành lập khi đáp ứng đủ các tiêu chí theo quy định của Chính phủ về
tổ chức các cơ quan chuyên môn thuộc ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương. Điển hình như: Sở Ngoại vụ được thành lập khi đáp ứng các tiêu
chí sau: Có đường biên giới trên bộ và có cửa khẩu quốc tế hoặc quốc gia. Đối với
những tỉnh không có đường biên giới, nhưng phải có đủ các điều kiện sau: Có các
Khu công nghiệp, Khu chế xuất, Khu công nghệ cao, Khu kinh tế mở, Khu kinh tế
cửa khẩu được Thủ tướng Chính phủ quyết định thành lập; Có khu du lịch quốc gia
hoặc di sản văn hóa được UNESCO công nhận [9].
1.2.3. Sự cần thiết phải quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của
Đối ngoại không chỉ là sự nối tiếp của chính sách đối nội mà còn là một động
lực mạnh mẽ góp phần xứng đáng vào việc thực hiện hai nhiệm vụ chiến lược xây
dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa [21]. Quản l nhà nước về hoạt
động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh, có nghĩa toàn diện và sâu s c góp phần phát
triển tổng thể về kinh tế - xã hội, chính trị, quốc phòng, an ninh, ngoại giao của đất
nước; do vậy cần đến sự quản l hỗ trợ của nhà nước, bởi lẻ, quan hệ xã hội trong đối
ngoại vượt khỏi tầm quốc gia, là thứ quan hệ vừa mở rộng, vừa đầy
18

bất tr c và phức tạp, chỉ có nhà nước mới có đủ tư cách pháp l và đủ khả năng giúp
các cơ quan, tổ chức vận động tốt cho đúng chủ trương của Đảng, pháp luật của Nhà
nước và Quy chế quản l thống nhất các hoạt động đối ngoại của Đảng ở từng địa
phương.
Là một bộ phận của đất nước, quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của
chính quyền cấp tỉnh, đóng vai trò quan trọng trong tiến trình hội nhập quốc tế, nâng
cao vị thế của Việt Nam trong khu vực và trên trường quốc tế, làm cho thế giới hiểu
rõ và hiểu đúng về Việt Nam, qua đó tranh thủ sự ủng hộ của bạn b quốc tế phục vụ
sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc tại địa phương. Ủy ban nhân dân các tỉnh,
thành phố trực thuộc Trung ương triển khai thực hiện có hiệu quả các hoạt động đối
ngoại, không ngừng mở rộng hợp tác quốc tế về mọi mặt nhằm tranh thủ tối đa các
nguồn lực bên ngoài để phục vụ cho sự phát triển của địa phương [22].
1.2.4. Nguyên tắc quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính
Thứ nhất, là bảo đảm tuân thủ các quy định của Hiến pháp và pháp luật của
Nhà nước trong hoạt động đối ngoại.
Thứ hai, là bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất của Đảng, sự quản l tập trung của
Nhà nước đối với hoạt động đối ngoại địa phương, sự phối hợp nhịp nhàng giữa Trung
ương và địa phương.
Thứ ba, là phối hợp chặt chẽ giữa hoạt động đối ngoại của Đảng, ngoại giao
Nhà nước và ngoại giao nhân dân; giữa chính trị đối ngoại, kinh tế đối ngoại, văn hóa
đối ngoại và công tác người Việt Nam ở nước ngoài; giữa hoạt động đối ngoại và hoạt
động quốc phòng, an ninh; giữa thông tin đối ngoại và thông tin trong nước.
Thứ tư, là hoạt động đối ngoại được thực hiện theo chương trình hàng năm
đã được duyệt; bảo đảm nghiêm túc chế độ báo cáo, xin kiến theo quy định hiện hành.
Thứ năm, là phân công, phân nhiệm rõ ràng, đề cao trách nhiệm và vai trò
chủ động của cơ quan các cấp ở địa phương trong việc thực hiện các chức năng,
19

nhiệm vụ đối ngoại theo quy định; bảo đảm sự kiểm tra, giám sát chặt chẽ và thực
hành tiết kiệm, chống lãng phí trong hoạt động đối ngoại [33].
1.2.5. Nội dung quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính
1.2.5.1. Xây dựng hệ thống thể chế quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại
của chính quyền cấp tỉnh.
Xác định tầm quan trọng của đối ngoại trong chiến lược tổng thể phát triển
kinh tế - xã hội của đất nước. Nội dung quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của
chính quyền cấp tỉnh được thể hiện thông qua việc nhà nước ban hành hệ thống hành
lang pháp l , chính sách về quản l thống nhất các hoạt động đối ngoại, tổ chức bộ máy,
đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ đối ngoại, lễ tân đối ngoại, lãnh sự, phi chính phủ nước
ngoài, thông tin đối ngoại…
Hệ thống luật pháp và chính sách có mối quan hệ và tác động trực tiếp đến
quản l nhà nước. Các quan điểm, chủ trương của Đảng sẽ được thể chế hoá thành
luật pháp và chính sách tạo thành hành lang pháp l , tạo môi trường hoạt động cho
mọi tổ chức, cá nhân và xã hội. Đặc biệt là chính sách hoàn thiện về tổ chức bộ máy
đối ngoại, đào tạo, bồi dưỡng nghiệp vụ đối ngoại địa phương, quy chế quản l thống
nhất các hoạt động đối ngoại của Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc
Trung ương, quản l hoạt động của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài tại Việt
Nam,… nhằm xây dựng mô hình quản l thống nhất đáp ứng đầy đủ những yêu cầu
cho sự phát triển đất nước trong từng giai đoạn lịch sử. Điều này góp phần xây dựng
hệ thống pháp luật hoàn thiện về hoạt động đối ngoại của Nhà nước nói chung và
các địa phương nói riêng.
1.2.5.2. Kiện toàn bộ máy tổ chức làm công tác đối ngoại địa phương, có
chính sách thu hút cán bộ có bản lĩnh, phẩm chất, năng lực về công tác tại các cơ quan
làm công tác đối ngoại; đồng thời tăng cường công tác đào tạo, bồi dưỡng nâng cao
trình độ cho cán bộ đối ngoại. Các tỉnh, thành đã có Sở Ngoại vụ cần tiếp tục kiện
toàn bộ máy nhân sự theo hướng tinh gọn và ngày càng chuyên nghiệp. Đối với các
tỉnh, thành chưa thành lập Sở Ngoại vụ căn cứ vào nhu cầu và tình hình
20

thực tế của địa phương chủ động thúc đẩy thành lập Sở để có bộ máy chuyên trách,
tham mưu giúp việc cho lãnh đạo tỉnh, thành về công tác đối ngoại, theo tinh thần
Nghị định số 24/2014/NĐ-CP ngày 04 tháng 4 năm 2014 quy định tổ chức các cơ
quan chuyên môn thuộc Ủy ban nhân dân tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
1.2.5.3. Xây dựng đội ngũ công chức cơ quan chuyên môn quản lý nhà nước
về hoạt động đối ngoại cấp tỉnh.
Như chúng ta đã biết, con người là chủ thể quyết định sự thành công hay thất
bại của mọi công việc. Chủ tịch Hồ Chí Minh từng khẳng định “cán bộ là cái gốc của
mọi công việc”, “Muốn việc thành công hoặc thất bại, đều do cán bộ tốt hoặc kém”.
- Đối với công chức lãnh đạo, quản l cần phải đáp ứng được các tiêu chuẩn
sau:
Chức danh Giám đốc Sở Ngoại vụ: Về phẩm chất, yêu nước, kiên định đường
lối đổi mới, độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội của Đảng, tận tụy phục vụ nhân dân.
Làm việc với tinh thần trách nhiệm cao, hiệu quả. Cần kiệm, liêm chính, chí công vô
tư, trung thực, thẳng th n, có tinh thần đấu tranh phê và tự phê bình. Đoàn kết, dân
chủ, chân tình với đồng nghiệp, đồng sự, được tập thể tín nhiệm. G n bó mật thiết với
nhân dân, được nhân dân nơi cư trú tín nhiệm. Có thức tổ chức kỷ luật, gương mẫu
chấp hành luật pháp và các quy định của Nhà nước, nội quy quy chế của cơ quan, bảo
vệ bí mật của Nhà nước, có tinh thần đấu tranh tự phê bình và phê bình. Kiên quyết
đấu tranh chống tham nhũng và không tham nhũng.
Về năng lực, có năng lực tham mưu, tổ chức thực hiện các chủ trương, chính
sách của Đảng và Nhà nước về đối ngoại. Có khả năng nghiên cứu xây dựng các văn
bản quy phạm pháp luật, đề xuất các giải pháp, phương pháp quản l , phục vụ cho
công tác quản l nhà nước về đối ngoại của Ủy ban nhân dân tỉnh; Có năng lực điều
hành, có khả năng quy tụ, đoàn kết, tổ chức để cán bộ, công chức, viên chức trong Sở
thực hiện và phối hợp với các cấp, các cơ quan có liên quan thực hiện các nhiệm vụ
được giao.
21

Về hiểu biết, n m vững chủ trương, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà
nước về công tác đối ngoại; N m vững các văn bản quy phạm pháp luật về công tác
đối ngoại và các văn bản pháp quy do địa phương ban hành liên quan đến hoạt động
đối ngoại ở địa phương; Hiểu biết về nghiệp vụ quản l liên quan đến lĩnh vực đối
ngoại và có kinh nghiệm tổ chức, quản l điều hành công tác; Am hiểu tình hình chính
trị, kinh tế - xã hội của địa phương, đất nước, và các nước trên thế giới.
Về trình độ, đạt tiêu chuẩn chuyên môn nghiệp vụ ngạch chuyên viên chính
trở lên. Tốt nghiệp đại học chuyên ngành ngoại giao, quan hệ quốc tế. Trường hợp
tốt nghiệp đại học chuyên ngành khác phải qua chương trình bồi dưỡng nghiệp vụ đối
ngoại tại Học viện Ngoại giao. Tốt nghiệp l luận chính trị cao cấp; Tốt nghiệp quản l
hành chính nhà nước ngạch chuyên viên chính trở lên; Thành thạo một ngoại ngữ
thông dụng ở trình độ C. Đối với tỉnh có biên giới trên bộ với các nước láng giềng ưu
tiên người có khả năng sử dụng ngoại ngữ của nước có chung biên giới trên bộ. Sử
dụng thành thạo máy tính và các trang thiết bị văn phòng phục vụ công tác. Các điều
kiện khác có 5 năm công tác trở lên trong công tác đối ngoại, trong đó có ít nhất 3
năm làm công tác quản l về công tác ngoại vụ; Tuổi bổ nhiệm lần đầu không quá 55
tuổi đối với nam với 50 tuổi đối với nữ; Có sức khỏe bảo đảm công tác [3].
- Đối với công chức chuyên môn nghiệp vụ không giữ chức vụ lãnh đạo,
quản l ): Công chức cơ quan chuyên môn quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại cấp
tỉnh chưa được quy định riêng cụ thể, trước hết phải đảm bảo các tiêu chuẩn cơ bản
sau:
Về phẩm chất, có bản lĩnh chính trị vững vàng, kiên định với chủ nghĩa Mác
- Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, n m vững chủ trương, đường lối của Đảng; trung
thành với Tổ quốc và Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; bảo vệ
lợi ích của Tổ quốc, của nhân dân…
Về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, n m vững các quy định của pháp luật,
chế độ chính sách của ngành, lĩnh vực và các kiến thức cơ bản về lĩnh vực chuyên
môn nghiệp vụ được giao. Hiểu rõ các mục tiêu và đối tượng quản l , hệ thống các
22

nguyên t c và cơ chế quản l của nghiệp vụ thuộc phạm vi được giao; hiểu được những
vấn đề cơ bản về khoa học tâm l , khoa học quản l ; tổ chức khoa học quản lý…
Về trình độ đào tạo, bồi dưỡng, có bằng tốt nghiệp đại học trở lên với chuyên
ngành đào tạo phù hợp với ngành, lĩnh vực công tác; Có chứng chỉ bồi dưỡng nghiệp
vụ quản l nhà nước ngạch chuyên viên; Có chứng chỉ ngoại ngữ với trình độ tương
đương bậc 2 khung năng lực ngoại ngữ Việt Nam theo quy định tại Thông tư số
01/2014/TT-BGDĐT ngày 24/01/2014 của Bộ Giáo dục và Đào tạo ban hành khung
năng lực ngoại ngữ 6 bậc dùng cho Việt Nam hoặc có chứng chỉ tiếng dân tộc đối với
những vị trí việc làm yêu cầu sử dụng tiếng dân tộc; Có chứng chỉ tin học với trình
độ đạt chuẩn kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin cơ bản theo quy định tại Thông tư
số 03/2014/TT-BTTTT ngày 11/3/2014 của Bộ Thông tin và Truyền thông quy định
Chuẩn kỹ năng sử dụng công nghệ thông tin [5]. Bên cạnh đó, công chức ngoại vụ
địa phương theo phân công nhiệm vụ chuyên môn tại cơ quan ngoại vụ địa phương)
được trang bị kiến thức đối ngoại nâng cao và nâng cao nghiệp vụ ngoại giao chuyên
môn như: Lãnh sự, lễ tân và tổ chức sự kiện đối ngoại, thông tin báo chí, công tác
biên giới lãnh thổ, văn hóa đối ngoại, công tác người Việt Nam ở nước ngoài và các
kỹ năng như: Đàm phán, soạn thảo văn bản đối ngoại, xúc tiến hợp tác đầu tư nước
ngoài [34].
1.2.5.4. Thanh tra, kiểm tra quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của
Công tác thanh tra, kiểm tra được coi là khâu không thể thiếu trong quản lý
nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh, nhằm đảm bảo hiệu lực,
hiệu quả của công tác quản l nhà nước của địa phương.
Hoạt động thanh tra, kiểm tra công tác quản l nhà nước về hoạt động đối
ngoại của chính quyền cấp tỉnh bao gồm: Việc thực hiện chính sách, pháp luật, nhiệm
vụ được giao của các cơ quan, tổ chức, cá nhân thuộc phạm vi quản l của Sở Ngoại
vụ các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương; việc tuân thủ các quy định pháp luật
về k kết và thực hiện thỏa thuận quốc tế theo quy định của pháp luật;
23

việc cấp phép tổ chức hội nghị, hội thảo quốc tế; thực hiện các quy trình tổ chức hội
nghị, hội thảo quốc tế theo quy định của pháp luật; cấp, gia hạn, sửa đổi, bổ sung và
thu hồi giấy đăng k hoạt động của các tổ chức phi chính phủ nước ngoài; việc tuân
thủ các nội dung theo giấy đăng k hoạt động của các tổ chức phi chính phủ nước
ngoài; tuân thủ các quy định của pháp luật trong quản l hoạt động của các tổ chức phi
chính phủ nước ngoài…[8].
1.2.5.5. Công tác phối hợp của các sở, ngành và địa phương trong quản lý
nhà nước về hoạt động đối ngoại của tỉnh.
Về nguyên t c, quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của địa phương phải:
Bảo đảm sự lãnh đạo thống nhất của Đảng và sự quản l tập trung của Nhà nước đối
với các hoạt động đối ngoại, nhằm thực hiện hiệu quả đường lối, chính sách đối ngoại
của Đảng và Nhà nước, vì lợi ích quốc gia, dân tộc, vì sự nghiệp xây dựng và bảo vệ
Tổ quốc. Bảo đảm tuân thủ các quy định của Đảng, Hiến pháp và pháp luật của Nhà
nước trong hoạt động đối ngoại. Phối hợp chặt chẽ giữa hoạt động đối ngoại Đảng,
ngoại giao Nhà nước và hoạt động đối ngoại nhân dân; chính trị đối ngoại, kinh tế đối
ngoại và văn hóa đối ngoại; hoạt động đối ngoại và hoạt động quốc phòng, an ninh;
thông tin đối ngoại và thông tin trong nước; công tác người Việt Nam ở nước ngoài.
Phân công, phân nhiệm rõ ràng, đề cao trách nhiệm và vai trò chủ động của các cấp,
các ngành trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ được giao, bảo đảm sự hướng
dẫn, giám sát chặt chẽ, thiết thực hiệu quả, thực hành tiết kiệm, chống hình thức, lãng
phí [01].
Sự phối hợp của các sở, ngành và địa phương trong quản l nhà nước về hoạt
động đối ngoại đề cao được trách nhiệm và vai trò chủ động của các cơ quan các cấp
của địa phương trong việc thực hiện chức năng, nhiệm vụ đối ngoại theo quy định,
góp phần thực hiện th ng lợi mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của địa phương đó,
đồng thời góp phần thực hiện th ng lợi những chính sách đối ngoại quốc gia.
1.2.5.6. Đảm bảo ngân sách, trang thiết bị phục vụ quản lý nhà nước về hoạt
động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.
24

Nguồn lực tài chính và cơ sở vật chất kỹ thuật bảo đảm yêu cầu thực thi công
vụ của các cơ quan và công chức hành chính, là một trong các yếu tố cấu thành nền
hành chính nhà nước. Bởi vậy, ngân sách, trang thiết bị phục vụ là một nguồn lực
không thể thiếu cho hoạt động quản l nhà nước, nó tác động không nhỏ đến hiệu quả
của quản l nhà nước nói chung, quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính
quyền cấp tỉnh nói riêng. Nhiệm vụ chi của ngân sách địa phương, gồm có: Hoạt động
của các cơ quan quản l nhà nước [24], phục vụ cho bộ máy quản l nhà nước về hoạt
động đối ngoại của tỉnh và ngân sách phục vụ cho việc triển khai các hoạt động đối
ngoại của tỉnh.
1.3. Các yếu tố ảnh hƣởng đến quản lý nhà nƣớc về hoạt động đối
ngoại của chính quyền cấp tỉnh.
Hoạt động quản l nhà nước về đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh ở Việt Nam
chịu sự chi phối của rất nhiều yếu tố khác nhau cả khách quan và chủ quan.
1.3.1. Các yếu tố khách quan.
- Tính chất của hoạt động đối ngoại, đặc trưng của hoạt động đối ngoại là có
liên quan đến yếu tố nước ngoài, vì vậy quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của
chính quyền cấp tỉnh thường mang tính chất phức tạp và khó quản l . Chính tính chất
phức tạp và khó quản l này cũng là một trong những yếu tố ảnh hưởng lớn đến quản
l nhà nước của chính quyền cấp tỉnh trên lĩnh vực này nói riêng và quản l nhà nước
về hoạt động đối ngoại nói chung. Đặc biệt, trong bối cảnh Đảng và Nhà nước ta đang
đẩy mạnh chính sách đối ngoại đa phương hóa, đa dạng hóa quan hệ quốc tế thì tính
đa dạng và phong phú của các hoạt động đối ngoại cũng đặt ra những yêu cầu mới
đối vai trò quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.
- Hoạt động đối ngoại càng đa dạng, phong phú thì nội dung và phương thức
quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại càng rộng mở và linh hoạt. Sự đa phương hóa
và đa dạng hóa về quan hệ quốc tế được thể hiện trên nhiều khía cạnh như: Chủ thể,
đối tượng, nội dung, hình thức và cấp độ hợp tác quốc tế. Chính vì
vậy, chủ trương này đặt ra yêu cầu cho quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của
25

chính quyền cấp tỉnh là phải ban hành những chính sách, văn bản quản l nhà nước
trên lĩnh vực hoạt động đối ngoại vừa đảm bảo đúng chủ trương, đường lối của Đảng
và chính sách, pháp luật của Nhà nước, phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương,
đồng thời phải góp phần thúc đẩy hoạt động đối ngoại phục vụ nhiệm vụ phát triển
kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh và đối ngoại của địa phương.
- Điều kiện tự nhiên, kinh tế - xã hội của địa phương, cũng là một yếu tố
khách quan tác động đến quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của các chính
quyền cấp tỉnh. Điều kiện tự nhiên ở đây chủ yếu nhấn mạnh đến yếu tố vị trí địa l
và những tiềm năng phát triển hoạt động kinh tế đối ngoại hoặc thu hút đầu tư nước
ngoài hay khách du lịch quốc tế,… những địa phương mà có điều kiện tự nhiên thuận
lợi như vậy thì hoạt động đối ngoại thường diễn ra sôi nổi hơn, do đó nội dung quản
l nhà nước về hoạt động đối ngoại cũng thường là phong phú hơn. Ví dụ, ở những
tỉnh, thành giáp biên thì trong quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính
quyền cấp tỉnh có thêm nội dung quản l về biên giới, lãnh thổ… Trình độ phát triển
kinh tế - xã hội, đảm bảo quốc phòng an ninh của địa phương ảnh hưởng đến quản l
nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh thể hiện ở một số khía
cạnh như: Tạo tiền đề về nguồn lực vật chất và con người cho quản l nhà nước của
địa phương nói chung và quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại nói riêng.
- Xu thế toàn cầu hóa và sự phát triển của khoa học công nghệ, toàn cầu hóa
đã trở thành một xu thế lớn của thế giới đương đại. Xu thế này hình thành từ đầu thế
kỷ XX và đang tiếp tục diễn ra mạnh mẽ trong thế kỷ XXI. Toàn cầu hóa là một quá
trình phức tạp đầy mâu thuẫn và đang diễn ra mạnh mẽ trên tất cả các lĩnh vực từ kinh
tế, chính trị, an ninh - quốc phòng đến văn hóa - xã hội. Toàn cầu hóa cùng với sự
phát triển của cách mạng khoa học công nghệ, đặc biệt trên lĩnh vực giao thông vận
tải và công nghệ thông tin đã tháo dỡ các rào cản đối với tự do thương mại, làm cho
sự dịch chuyển của con người trở nên dễ dàng hơn và làm cho giao lưu kinh tế, văn
hóa - xã hội diễn ra mạnh mẽ nhanh chóng. Toàn cầu hóa tạo môi trường cạnh
26

tranh ngày càng quyết liệt, buộc các nước phải có tư duy năng động, có cơ chế quản
l , bộ máy quản l nhà nước hoạt động có hiệu quả. Đối với quản l nhà nước về hoạt
động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh cũng chịu sự tác động không nhỏ của quá
trình toàn cầu hóa và các cuộc cách mạng khoa học công nghệ. Ngoài việc toàn cầu
hóa đặt ra yêu cầu cho chính quyền địa phương phải có những cơ chế, bộ máy quản l
hành chính nhà nước nói chung và quản l hoạt động đối ngoại nói riêng phải hiệu quả,
năng động thì quá trình toàn cầu hóa còn tạo điều kiện thuận lợi cho sự giao lưu, học
hỏi kinh nghiệm quản l của thế giới. Ngoài ra, việc ứng dụng những thành tựu khoa
học công nghệ đặc biệt là công nghệ thông tin vào hoạt động quản l nhà nước thì nó
làm cho hoạt động quản l nhà nước trong đó có lĩnh vực quản l nhà nước về hoạt động
đối ngoại trở nên khoa học và hiệu quả hơn.
1.3.2. Các yếu tố chủ quan:
- Yếu tố thể chế, có nhiều cách hiểu khác nhau về thể chế, tuy nhiên ở đây đề
cập tới yếu tố thể chế ảnh hưởng tới quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại theo
nghĩa là tập hợp những quy t c chính thức, các quy định không chính thức hay những
nhận thức chung có tác động kìm hãm, định hướng hoặc chi phối sự tương tác của
các chủ thể chính trị với nhau trong những lĩnh vực nhất định. Các thể chế được tạo
ra và đảm bảo thực hiện bởi cả nhà nước và các tác nhân phi nhà nước
như các tổ chức nghề nghiệp hoặc các cơ quan kiểm định). Với cách hiểu như vậy,
chúng ta có thể hiểu thể chế trong quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại là toàn bộ
chủ trương, đường lối của Đảng, chính sách, pháp luật, hệ thống các văn bản quy định
và những quy định không chính thức của Nhà nước và chính quyền địa phương về
hoạt động đối ngoại và quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại. Đường lối, chính
sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước ta là một trong những cơ sở đầu tiên và quan
trọng nhất định hướng cho hoạt động đối ngoại và quản l nhà nước về hoạt động đối
ngoại của các địa phương nói chung.
Bên cạnh đó, chính hệ thống văn bản quản l của Nhà nước và của chính quyền
địa phương các cấp đặc biệt là cấp tỉnh là những yếu tố ảnh hưởng trực tiếp đến quản
l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh. Nó tạo
27

khuôn khổ, hành lang pháp l để triển khai quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại.
Sự vận hành và hiệu quả quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền
cấp tỉnh phụ thuộc rất lớn vào nhân tố này.
- Tổ chức, bộ máy quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính
quyền cấp tỉnh, về mặt quản l nhà nước, tổ chức, bộ máy quản l nhà nước về hoạt
động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh, chính là cơ quan có thẩm quyền quản l
nhà nước các hoạt động đối ngoại. Tùy điều kiện và nhu cầu cụ thể của từng địa
phương mà các tỉnh, thành trực thuộc Trung ương có thể thành lập Sở Ngoại vụ
hoặc phòng Ngoại vụ trực thuộc Văn phòng Ủy ban nhân dân tỉnh để phụ trách trực
tiếp quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của địa phương mình. Cơ cấu, tổ chức,
bộ máy quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của địa phương ảnh hưởng trực tiếp
đến hiệu quả quản l nhà nước đối với các hoạt động đối ngoại. Cơ cấu, tổ chức, bộ
máy quản l phù hợp không chỉ đảm bảo việc quản l nhà nước các hoạt động đối
ngoại hiệu quả mà còn góp phần thúc đẩy các hoạt động đối ngoại của địa phương
thiết thực và hiệu quản.
- Nguồn lực con người, tài chính, vật chất, đó là đội ngũ công chức làm
công tác quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại và nguồn lực tài chính, vật chất
phục vụ cho quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại. Trong lĩnh vực quản l đối
ngoại chất lượng, trình độ, năng lực cũng như phẩm chất, đạo đức của đội ngũ công
chức làm công tác quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại sẽ quyết định trực tiếp
đến chất lượng, hiệu quả quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại. Đối với quản l
nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh thì chính đội ngũ công
chức tham gia trực tiếp vào quản l nhà nước về hoạt động hoạt động đối ngoại của
địa phương sẽ quyết định đến hiệu quả quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của
Ngoài ra, cơ sở vật chất cũng như nguồn lực tài chính cũng là những yếu tố
ảnh hưởng đến quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của các chính quyền cấp tỉnh,
cụ thể là cơ sở vật chất và ngân sách hoạt động của các phòng Ngoại vụ hoặc Sở
Ngoại vụ của các tỉnh, thành trực thuộc Trung ương.
28

- Sự phối hợp giữa các cơ quan, sở, ban, ngành và địa phương, đây cũng là
yếu tố tác động không nhỏ tới hiệu quả quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của
chính quyền cấp tỉnh. Sự phối hợp giữa các cơ quan, sở, ban, ngành và địa phương
trong quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại có thể diễn ra theo chiều dọc hoặc
chiều ngang. Theo chiều dọc, đó là sự phối hợp giữa các cơ quan đối ngoại Trung
ương Bộ Ngoại giao, Ban Đối ngoại Trung ương) với các cơ quan quản l nhà nước
về hoạt động đối ngoại của địa phương cấp tỉnh, như Sở Ngoại vụ hoặc Phòng
Ngoại vụ). Theo chiều ngang, thì đó chính là sự phối hợp giữa các cơ quan,
sở, ban, ngành của mỗi địa phương trong việc quản l nhà nước về hoạt động hoạt
động. Hoạt động đối ngoại diễn ra ở hầu hết các lĩnh vực trong đời sống xã hội. Vì
vậy, để quản l nó đòi hỏi có sự phối hợp giữa các cơ quan, sở, ban, ngành và địa
phương có các hoạt động đối ngoại với cơ quan quản l nhà nước về hoạt động đối
ngoại. Những sự phối hợp này có nhịp nhàng, ăn khớp thì mới đem lại hiệu quả quản
lý cao.
1.4. Kinh nghiệm quản lý nhà nƣớc về hoạt động đối ngoại của chính
quyền cấp tỉnh ở một số địa phƣơng và bài học tham khảo.
1.4.1. Kinh nghiệm quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính
quyền cấp tỉnh ở một số địa phương.
Qua trao đổi học tập kinh nghiệm ở các tỉnh, thành phố trong cụm thi đua số
05 của Bộ Ngoại giao) đã thành lập Sở Ngoại vụ cụ thể: Sở Ngoại vụ thành phố Cần
Thơ và Sở Ngoại vụ tỉnh Đồng Tháp, về thành lập tổ chức, bộ máy chuyên môn thuộc
Sở, phân cấp thẩm quyền của Ủy ban nhân dân tỉnh cho Sở Ngoại vụ địa phương, cơ
quan chuyên môn quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của địa phương thì:
Cơ quan đối ngoại cấp tỉnh cho dù là Sở hay Phòng ngoại vụ thì quản l nhà
nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh cũng phải bảo đảm sự lãnh đạo
của cấp ủy đảng, sự quản l và điều hành thống nhất của chính quyền, cần có sự phối
hợp nhịp nhàng giữa địa phương và Trung ương và giữa các Sở, ban ngành
29

trong tỉnh, từ đó mới góp phần thực hiện có hiệu quả đường lối, chủ trương, chính
sách đối ngoại của Đảng và Nhà nước.
Tổ chức bộ máy được thành lập đúng theo quy định từ tỉnh, đến cấp huyện;
cán bộ, công chức chuyên trách công tác ngoại vụ, phân công, phân nhiệm rõ ràng,
mạnh dạng ủy quyền quyết định một số vấn đề đối ngoại kết hợp báo cáo kiểm tra,
giám sát chặt chẽ, đề cao tinh thần trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, chủ động
nhạy bén n m b t tình hình của các Sở, ban ngành, Ủy ban nhân dân cấp huyện thuộc
tỉnh, thành trong thực hiện đúng chức năng, nhiệm vụ được giao quản
l nhà nước về hoạt động đối ngoại của địa phương, sẽ mang lại hiệu quả thiết thực.
Hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh phải được thực hiện theo
chương trình hoạt động hàng năm, có sơ kết rút kinh nghiệm và bổ sung khi cần thiết,
không được tùy tiện mà phải bảo đảm nghiêm túc chế độ báo cáo, thỉnh thị về bộ
ngành Trung ương có liên quan với Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân tỉnh nhất là những vấn
đề nhạy cảm về biên giới lãnh thổ quốc gia, liên quan đến dân tộc, tôn giáo…có yếu
tố nước ngoaig đúng theo quy định của pháp luật.
1.4.2. Một số bài học tham khảo.
Qua thực tế triển khai thực hiện quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại
của chính quyền cấp tỉnh rút ra một số bài học tham khảo như sau:
Thứ nhất, việc thành lập Sở Ngoại vụ là cơ quan chuyên môn thuộc Ủy ban
nhân dân tỉnh, có chức năng tham mưu giúp Ủy ban nhân dân tỉnh quản l nhà nước
về hoạt động đối ngoại có nhiều thuận lợi như: Cơ cấu bộ máy hoàn chỉnh, thành
lập các phòng, ban chuyên môn thống nhất nội dung trong quản l các lĩnh vực đối
ngoại nên hiệu quả cao quản l chuyên sâu. Bên cạnh đó, quản l nhà nước về hoạt
động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh phải bảo đảm sự lãnh đạo chặt chẽ của Đảng,
sự quản l và điều hành thống nhất của Nhà nước, sự phối hợp nhịp nhàng giữa địa
phương và Trung ương, nhằm góp phần thực hiện có hiệu quả đường lối, chính sách
đối ngoại của Đảng và Nhà nước; kết hợp chặt chẽ giữa chính trị, kinh tế với quốc
phòng an ninh; phân công, phân nhiệm rõ ràng, đề cao trách nhiệm và vai
30

trò chủ động của địa phương trong việc thực hiện các chức năng, nhiệm vụ được
giao.
- Thứ hai, cần quan tâm rà soát xây dựng và củng cố hệ thống pháp luật
trong lĩnh vực đối ngoại để làm cơ sở pháp l cho quá trình triển khai và điều hành
thực hiện nhiệm vụ quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của địa phương, nhằm
xây dựng và quản l công tác đối ngoại địa phương bằng công cụ pháp luật, lấy pháp
luật làm công cụ quan trọng trong quản l nhà nước.
- Thứ ba, thực hiện nghiêm túc công tác cải cách hành chính triệt để trong
lĩnh vực quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh, trong đó
tiếp tục rà soát đơn giản hoá các thủ tục hành chính và đẩy mạnh phân cấp, ủy quyền
cho cơ quan chuyên môn của Uỷ ban nhân dân tỉnh như: Ủy quyền cho Giám đốc Sở
Ngoại vụ quyết định đoàn ra đối với cán bộ, công chức, viên chức không thuộc đối
tượng Tỉnh ủy, Ủy ban nhân dân quản l ), cho phép đoàn vào đến làm việc với sở,
ngành và địa phương về những nội dung thuộc chức năng, nhiệm vụ của ngành, địa
phương), k kết văn bản hợp tác quốc tế nhằm chia sẽ công việc, giảm tải thời hạn giải
quyết thủ tục hành chính cho Thường trực Ủy ban nhân dân tỉnh. Tuy nhiên, phân
cấp, ủy quyền đi đôi với thanh tra, kiểm tra, giám sát phát hiện những vi phạm, thiếu
sót trong quá trình phân cấp, ủy quyền; giám sát chặt chẽ việc xây dựng, phê duyệt
và thực hiện chương trình đối ngoại hàng năm để giảm bớt nhiệm vụ đối ngoại phát
sinh theo hướng chủ quan và tuỳ tiện.
- Thứ tư, cần quan tâm công tác tuyên truyền nâng cao nhận thức về vị trí,
vai trò và tầm quan trọng của quản l nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền
cấp tỉnh, xem đây là nhiệm vụ chung của các ngành, các cấp nhằm góp phần phát
triển kinh tế - xã hội và đảm bảo quốc phòng an ninh của địa phương; qua đó đầu tư
về cơ sở vật chất, bố trí công chức chuyên trách đúng theo quy định, nhất là
ở các đơn vị hành chính cấp huyện có đường biên giới quốc gia trên đất liền, trên
biển, hải đảo và các huyện đảo; có chính sách đãi ngộ phù hợp, đào tạo, bồi dưỡng
với các biên, phiên dịch để họ yên tâm cống hiến lâu dài và nâng cao kỷ năng chuyên
môn nghiệp vụ.
31

Tiểu kết chƣơng 1
Chương I, đã xây dựng được cơ sở l luận quản l nhà nước về hoạt động đối
ngoại của chính quyền cấp tỉnh, làm cơ sở cho quá trình nghiên cứu tiếp theo của luận
văn, trong nội dung chương I đã nêu ra được một số khái niệm cơ bản về
quản l , quản l nhà nước đối với hoạt động đối ngoại là gì, vai trò, sự cần thiết của
quản l nhà nước đối với hoạt động đối ngoại, nội dung quản l nhà nước về hoạt
động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh, cũng như những kinh nghiệm quản l nhà
nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh… đây là những cơ sở quan
trọng để làm tiền đề cho việc nghiên cứu chương tiếp theo của luận văn.

Cơ sở lý luận và pháp lý của quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.docx

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Cơ sở lý luận và pháp lý của quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.docx

Similar to Cơ sở lý luận và pháp lý của quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.docx (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói ☎☎☎ Liên hệ ZALO/TELE: 0973.287.149 👍👍 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Cơ sở lý luận và pháp lý của quản lý nhà nước về hoạt động đối ngoại của chính quyền cấp tỉnh.docx