Đề tài pháp luật hoàn thuế giá trị gia tăng đến với doanh nghiệp.docx

Viết thuê đề tài giá rẻ trọn gói - KB Zalo/Tele : 0973.287.149
1
Luanvanmaster.com – Cần Kham Thảo - Kết bạn Zalo/Tele : 0973.287.149
ĐỀ TÀI: PHÁP LUẬT HOÀN THUẾ GTGT ĐẾN VỚI DOANH NGHIỆP
CHƯƠNG 1
KHÁI QUÁT CHUNG VỀ HOÀN THẾ GIÁ TRỊ GIA TĂNG ĐỐI VỚI
DOANH NGHIỆP
1.1. Khái niệm và đặc điểm về hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp
1.1.1. Khái niệm về hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp
Nhà nước ra đời khi có sự phân hóa xã hội, phân hóa giai cấp và thuế ra đời
gắn liền với sự ra đời của nhà nước đó. Hiểu theo nghĩa chung nhất thì thuế là
khoản bắt buộc mang tính cưỡng chế bằng luật mà các tổ chức, cá nhân phải nộp
vào ngân sách nhà nước. Các khoản nộp này không mang tính đối giá và không
mang tính hoàn trả trực tiếp cho người nộp thuế.
Thuế giá trị gia tăng là một loại thuế trong hệ thống thuế nói chung và là một
loại thuế ra đời muộn, vì vậy được coi là thuế của thời kỳ hiện đại, thời kỳ sản xuất
phát triển đến đỉnh cao. Thuế giá trị gia tăng có tên đầy đủ là bằng tiếng Anh là
Value Added Tax gọi tắt là VAT, được nhiều nhà kinh tế nghiên cứu ở nhiều quốc
gia khác nhau.
Ở Việt Nam, Nghị quyết Quốc hội khóa IX, kỳ họp thứ 11 (ngày 10/5/1997)
đã ban hành Luật thuế giá trị gia tăng (GTGT) và Luật thuế thu nhập doanh nghiệp
có hiệu lực kể từ ngày 01/01/1999. Đây là hai luật thuế cơ bản, quan trọng, tác
động đến nhiều mặt của kinh tế xã hội, có thể coi là bước đột phá quan trọng nhất
của công cuộc cải cách thuế. Đặc biệt Bộ Chính trị có chỉ thị số 44-CT/TW ngày
04/11/1998 về tăng cường sự lãnh đạo của Đảng trong việc thực hiện thuế giá trị
gia tăng. Sau đó Luật thuế giá trị gia tăng được sửa đổi bổ sung lần thứ nhất vào
ngày 17/6/2003. Ngày 29/11/2005 Quốc hội đã ban hành Luật sửa đổi bổ sung một

2
số điều của Luật Thuế tiêu thụ và Luật Thuế giá trị gia tăng (số 57/2005/QH XI).
Để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn Quốc hội đã ban hành Luật Thuế giá trị gia tăng
số 13/2008/QH12 ngày 03/06/2008 bãi bỏ Luật Thuế giá trị gia tăng năm 1997 và
luật sửa đổi bổ sung một số điều Luật Thuế giá trị gia tăng số 07/2003/QH11. Mới
đây nhất Quốc hội ban hành Luật sửa đổi bổ sung một số điều Luật Thuế giá trị gia
tăng số 31/2013/QH13 và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật thuế Giá trị
gia tăng, luật thuế tiêu thụ đặc biệt và luật quản lý thuế có hiệu lực từ 01/6/20161
nhằm tháo gỡ những vướng mắc phát sinh, phù hợp thực tiễn của nước ta.
Thuế giá trị gia tăng được hiểu là loại thuế tiêu dùng nhằm động viên một bộ
phận thu nhập của người chịu thuế đã sử dụng để mua hàng hóa và được cung cấp
dịch vụ. Đây là thuế thu trên phần giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh
trong quá trình từ sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng.
Để làm rõ hơn khái niệm về thuế giá trị gia tăng thì tại điều 2 Luật Thuế giá
trị gia tăng 2008, sửa đổi bổ sung 2013 quy định : “Thuế giá trị gia tăng là thuế
tính trên giá trị tăng thêm của hàng hóa, dịch vụ phát sinh trong quá trình từ sản
xuất, lưu thông đến tiêu dùng.”2
.
Dưới góc độ nghiên cứu thì Từ điển Luật học đưa ra khái niệm về hoàn thuế
như sau: Việc hoàn thuế áp dụng trong các trường hợp như. đối tượng nộp thuế
tạm nộp thuế nhưng sau khi cơ quan thuế quyết toán thì có số thuế nộp thừa, quyết
toán thuế giá trị gia tăng theo định kì quy định mà số thuế đầu vào lớn hơn số thuế
đầu ra; áp dụng sai quy định về đối tượng nộp thuế, mức thuế suất, về miễn, giảm
thuế. Khi phát sinh việc hoàn thuế, cơ quan tài chính ra lệnh hoàn trả thuế, Kho
bạc nhà nước thực hiện thủ tục và trực tiếp hoàn trả cho đối tượng nộp3
.
1
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật thuế Giá trị gia tăng, luật thuế tiêu thụ đặc biệt và luật quản lý thuế có
hiệu lực từ 01/6/2016;
2
Luật số 31/2013/QH13 sủa đổi bổ sung một số điều của luật thuế giá trị gia tăng 2013.
3
Xem Từ điển Luật Học (2010) Nhà xuất bản tư pháp

3
Hoàn thuế là việc Nhà nước trả lại số tiền cho cơ sở kinh doanh hay đối tượng
nộp thuế mà đối tượng nộp thuế đó đã được nộp theo quy định được ghi trong luật.
Đứng trên góc độ doanh nghiệp, hoàn thuế là việc doanh nghiệp nhận lại số tiền
thuế ứng trước từ phía Nhà nước. Hay hoàn thuế là một công đoạn trong quy trình
quản lý thu thuế của cơ quan thuế. Như vậy đứng trên mỗi góc độ khác nhau, hoàn
thuế có khái niệm khác nhau. Tuy nhiên dù là khái niệm như thế nào thì công tác
hoàn thuế vẫn được thực hiện theo quy trình như sau:
(1)
(2)
(3)
(4)
(1)Đăng ký Thuế
(2)Nộp Thuế
(3)Quyết toán Thuế
(4)Hồ sơ đề nghị hoàn thuế và hoàn thuế.
Như vậy Hoàn thuế GTGT là việc nhà nước trả lại số thuế GTGT mà đối
tượng nộp thuế đã nộp cho Ngân sách nhà nước trong một số trường hợp nhất định.
Cụ thể hơn hoàn thuế GTGT là việc Ngân sách nhà nước trả lại cho cơ sở kinh
doanh hoặc tổ chức, cá nhân mua hàng hóa, dịch vụ số tiền thuế đầu vào đã trả khi
mua hàng hóa, dịch vụ mà cơ sở kinh doanh còn chưa được khấu trừ trong kỳ tính
Cơ sở kinh doanh
Cơ quan thuế

4
thuế hoặc hàng hóa, dịch vụ trong trường hợp tiêu dùng của tổ chức, cá nhân đó
không thuộc diện chịu thuế.
1.1.2. Đặc điểm về hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp
Trên cơ sở khái niệm về hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp thì hoàn thuế
GTGT đối với doanh nghiệp có các đặc điểm sau:
Một là, chủ thể được hoàn thuế GTGT chính là đối tượng nộp thuế GTGT
theo quy định của pháp luật. Tại Khoản 1, Điều 2, Nghị định số 123/2008/NĐ-CP
ngày 08/12/2008 của Chính phủ Quy định chi tiết và hướng dẫn thi hành một số
điều của Luật Thuế GTGTquy định rõ: “Người nộp thuế GTGT là các tổ chức, cá
nhân sản xuất kinh doanh hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT và tổ chức, cá nhân
nhập khẩu hàng hóa, dịch vụ chịu thuế GTGT”. Thực chất hoàn thuế là nhà nước
trả lại đối tượng nộp thuế một khoản tiền thuế tương ứng với số tiền thuế mà chủ
thể đó đã nộp thừa.
Thứ hai, tổ chức, cá nhân được hoàn thuế đã thực hiện nghĩa vụ thuế của
mình, đó là chuyển quyển sở hữu một khoản tiền (thuế) nhất định vào NSNN. Tuy
nhiên, sau đó tổ chức, cá nhân chiếu theo quy định pháp luật hiện hành,nếu phù
hợp nộp đơn xin hoàn thuế GTGT và được cơ quan thuế có thẩm quyền ra quyết
định hành chính hoàn thuế, tức chuyển quyền sở hữu một số tiền (thuế) nhất định
từ NSNN trở lại cho tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh được hoàn thuế;
Thứ ba, căn cứ để cơ quan thuế có thẩm quyền xét và chấp nhận cho hoàn
thuế là bộ hồ sơ hoàn thuế GTGT theo quy định của phát luật (Điều 58, Luật Quản
lý thuế 2006, sửa đổi bổ sung);
Thứ tư, nguồn tài chính để thực hiện hoàn thuế GTGT được trích lập từ số
tiền thuế GTGT đã thu (hay quỹ hoàn thuế GTGT). Sử dụng quỹ này chỉ cho mục
đích hoàn thuế theo quy định pháp luật và hướng dẫn của Bộ Tài chính.

5
1.2. Lược sử về hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp.
1.2.1. Thế giới
Trong hệ thống thuế hiện nay, thuế GTGT được đánh giá là một trong những
sắc thuế hiện đại, tiến bộ. Thuế GTGT có nguồn gốc từ thuế doanh thu và Pháp là
nước đầu tiên trên thế giới ban hành Luật thuế GTGT – vào ngày 10/4/1954. Thuế
GTGT theo tiếng Pháp gọi là: Taxe Sur La Valeur Ajou tée (viết tắt là TVA), tiếng
7 Anh gọi là Value Added Tax (viết tắt là VAT), dịch ra tiếng Việt là thuế GTGT.
Với tính năng ưu việt của mình, thuế GTGT đã nhanh chóng được áp dụng rộng
khắp ở nhiều nước trên thế giới. Tính đến nay đã có khoảng 130 quốc gia áp dụng
thuế GTGT; riêng Châu Á kể từ thập niên 80 trở lại đây đã có sự gia tăng vượt bậc
về số lượng các quốc gia ở châu lục này áp dụng thuế GTGT: đầu tiên là Hàn Quốc
(1977), tiếp đến là Indonexia (1985), Đài Loan (1986), Philippine (1988), Trung
Quốc (1994)…
Hầu hết pháp luật thuế GTGT của các nước đều có quy định về một số nhóm
hàng hóa và dịch vụ không chịu thuế GTGT. Nhìn chung, các hàng hóa và dịch vụ
không chịu thuế GTGT chủ yếu liên quan đến nhóm các hàng hóa mà nhà nước
khuyến khích tiêu dùng hoặc nhà nước cần có chính sách hỗ trợ (y tế cơ bản, giáo
dục hay sản xuất nông nghiệp...) và những loại dịch vụ mà việc đánh thuế GTGT
trên thực tế không thực hiện được (ví dụ như một số loại hình dịch vụ tài chính,
ngân hàng,...)4
.
Tuy nhiên, phạm vi các nhóm hàng hóa, dịch vụ không chịu thuế GTGT
cũng có sự khác biệt giữa các nước và phụ thuộc vào quan điểm trong thiết kế
chính sách của từng nước. Nhìn chung số lượng nhóm hàng hoá dịch vụ không
4
Theo thông lệ quốc tế, các loại hàng hóa thuộc diện không chịu thuế GTGT thường bao gồm 6 nhóm sau: i) một số
nhóm sản phẩm nông nghiệp và hàng hóa là đầu vào quan trọng cho sản xuất nông nghiệp; ii) vận chuyển hành
khách; iii) hàng hóa là sản phẩm văn hóa; iv) hoạt động được trang trải bởi nguồn viện trợ; v) các dịch vụ được cung
ứng bởi khu vực công, nhất là văn hóa, giáo dục; iv) dịch vụ tài chính;

6
chịu thuế đều ít hơn nhiều so với Việt Nam. Có thế kể đến đối tượng hàng hóa
không chịu thuế GTGT của một số nước như sau:
Tại Hàn Quốc: Nhóm hàng hóa không chịu thuế gồm 16 nhóm: các loại thực
phẩm chưa qua chế biến; nước sạch; dịch vụ y tế và chăm sóc sức khỏe; sách, báo;
dịch vụ tài chính, ngân hàng; hoạt động cho thuê nhà và đất gắn với nhà; đất...; Ở
Thái Lan: Danh mục hàng hóa và dịch vụ không chịu thuế GTGT gồm: mua bán
hoặc nhập khẩu hàng hóa nông sản chưa qua chế biến; phân bón, thức ăn chăn
nuôi, thuốc trừ sâu; báo, tạp chí và sách giáo khoa; dịch vụ cơ bản (dịch vụ y tế và
giáo dục....Nhiều nước quy định dịch vụ tài chính, ngân hàng tuy không thuộc diện
chịu thuế GTGT nhưng lại thu loại thuế khác, ví dụ như thuế kinh doanh (business
tax) với mức thuế suất thấp hơn mức thuế suất thuế GTGT (không phát sinh việc
khấu trừ thuế GTGT đầu vào). (5
) . Nhưng tất cả tựu chung lại của việc xem xét đối
tượng không áp dụng thuế giá trị gia tăng đối với một đối tượng nào đó tại các
quốc gia đều xem xét về một khía cạnh đó là khuyến khích sự phát triển của loại
hàng hóa và dịch vụ nhằm đáp ứng với sự phát triển của nền kinh tế trong thời kỳ
hội nhập, tự do hóa thương mại.
1.2.2. Việt Nam
Kỳ họp thứ 7 của Quốc hội khoá VIII (1990) đã quyết định thông qua Luật
thuế doanh thu1 với mục đích góp phần thúc đẩy sản xuất, mở rộng lưu thông,
khuyến khích phát triển nền kinh tế quốc dân, động viên một phần thu nhập của
người tiêu dùng vào ngân sách Nhà nước. Đến tháng 5 năm 1997, Luật thuế giá trị
gia tăng đã được Quốc hội khoá IX, kỳ họp thứ 11 thông qua và có hiệu lực từ đầu
5
Ví dụ, Trung quốc áp dụng thuế suất 3% đối với dịch vụ tài chính và ngân hàng; Đài Loan áp dụng mức thuế suất
2% hoặc 5% đối với hoạt động cung ứng dịch vụ do các tổ chức tài chính trong nước thực hiện (đối với tổ chức tài
chính không thường trú là 3% hoặc 5%); Thái Lan áp dụng thuế kinh doanh ở mức 3% đối với dịch vụ tài chính,
ngân hàng, chứng khoán.

7
năm 1999 trên cơ sở thay thế nhưng có kế thừa Luật thuế doanh thu. Sự ra đời của
Luật thuế GTGT đã góp phần quan trọng trong việc tạo nguồn thu cho ngân sách
Nhà nước mà còn giúp định hình một hệ thống thuế khoá Việt Nam theo hướng
hiện đại. Tuy nhiên, trong quá trình thực thi, Luật thuế GTGT cũng như hệ thống
tổ chức của nó đã và đang bộc lộ một số bất cập. Nghiên cứu tình huống này sẽ
thảo luận những đặc điểm của hệ thống thuế GTGT ở Việt Nam, phân tích những
đóng góp của nó đối với nguồn thu ngân sách cũng như vai trò điều tiết sản xuất,
tiêu dùng và phân phối lại thu nhập trong nền kinh tế.
Sau 3 năm áp dụng Luật thuế doanh thu, ngày 05/07/1993, Bộ Tài chính ban
hành Quyết định số 486TC/QĐ/BTC về việc thực hiện thí điểm thuế GTGT ở một
số doanh nghiệp quốc doanh thuộc các ngành có quá trình chuyển từ sản xuất đến
tiêu dùng thường xuyên phải trải qua nhiều công đoạn (như sản xuất xi măng, sản
xuất sợi, dệt, sản xuất đường).11 Như vậy, trong thời kỳ này, thuế GTGT đã được
áp dụng song hành với thuế doanh thu đang có hiệu lực. Đến ngày 10/05/1997,
Quốc hội khoá IX, kỳ họp thứ 11 đã quyết định thông qua Luật thuế GTGT trên cơ
sở cải cách mang tính kế thừa Luật thuế doanh thu. Từ khi ra đời đến nay, Luật
thuế GTGT đã trải qua nhiều lần điều chỉnh, sửa đổi và bổ sung vào các năm 2000,
2003, 2005. Luật thuế GTGT hiện đang có hiệu lực là Luật thuế GTGT được ban
hành năm 2008 (hiệu lực từ 01/01/2009). Luật thuế GTGT 2008 ra đời trên cơ sở
thống nhất các văn bản luật về thuế GTGT khác nhau như Luật thuế GTGT 1997,
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế GTGT năm 2003, và Điều 2 Luật
sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế TTĐB và Luật thuế GTGT năm 2005.
Luật thuế GTGT 2008 gồm 16 Điều, quy định những vấn đề chung về thuế GTGT
như phạm vi điều chỉnh, đối tượng chịu thuế, đối tượng không chịu thuế; các căn
cứ và phương pháp tính thuế; việc khấu trừ, hoàn thuế; và các điều khoản thi hành.

8
Những quy định chi tiết về việc thi hành Luật thuế GTGT được thể hiện
thông qua các nghị định của Chính phủ và thông tư hướng dẫn của Bộ Tài chính.
Một doanh nghiệp tính thuế theo phương pháp khấu trừ thuế và được khấu
trừ thuế cũng chưa hẳn là được hoàn thuế. Để được hoàn thuế, doanh nghiệp đó
phải có số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết trong 3 tháng liên tiếp. Bên
cạnh đó, đối với các doanh nghiệp trong tháng có hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu nếu
có số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ từ 200 triệu đồng trở lên thì được
hoàn thuế GTGT theo tháng. Tuy nhiên, để có được khoản thuế GTGT đầu vào từ
200 triệu đồng trở lên thì doanh số mua hàng của doanh nghiệp cũng tối thiểu là 2
tỷ đồng nếu thuế suất GTGT bình quân đầu vào là 10%, 4 tỷ đồng nếu thuế suất là
5%. Đây là khoản doanh số mua hàng không hề nhỏ đối với phần lớn các doanh
nghiệp quy mô nhỏ và vừa. Có một vấn đề nữa cũng liên quan đến vấn đề hoàn
thuế GTGT đối với các nhà thầu chính của dự án được tài trợ bởi nguồn vốn phát
triển chính thức (ODA). Do các nhà thầu chính này chỉ được hoàn thuế GTGT đầu
vào của các hàng hoá, dịch vụ phục vụ cho dự án ODA mà không bao gồm các
hàng hoá, dịch vụ khác không thuộc dự án. Trong thực tế thì cơ quan thuế không
thể kiểm soát được các hoạt động này của nhà thầu dẫn đến tình trạng hoàn thuế
không đúng đối tượng. Một số ý kiến đề nghị phải có tiêu chuẩn hạch toán rõ ràng
và đòi hỏi cần được tuân thủ đối với các nhà thầu chính. Một số thì đề nghị cần
phải áp dụng chung một chuẩn mực khấu trừ thuế cho tất cả các doanh nghiệp
không phân biệt nguồn tài trợ hay dự án có tính chất nhân đạo hay an sinh xã hội.
Ngoài ra, một quy định nữa về việc hoàn thuế cũng có thể làm tăng tính tuỳ tiện và
lạm dụng đó là doanh nghiệp sẽ được hoàn thuế khi có quyết định hoàn thuế của cơ
quan có thẩm quyền
Có thể nói, Luật thuế GTGT là cơ sở pháp lý quan trọng trong việc thiết lập
hoạt động thu thuế nói chung trong nền kinh tế Việt Nam. Việc xác định đặc điểm

9
có liên quan đến vấn đề này sẽ hỗ trợ rất lớn lớn trong việc thiết lập các quy phạm
pháp luật chặt chẽ nhằm hoàn thiện hơn nữa hệ thống pháp luật về Thuế tại Việt
Nam. Đây việc làm cần thiết cho nước ta khi tạo động lực cho doanh nghiệp mở
rộng thị trường, tăng nguồn ngoại tệ từ nước ngoài. Đồng thời, còn bảo vệ quyền
và lợi ích hợp pháp cho các chủ thể khi tham gia vào hoạt động thương mại quốc
tế.
Ngày nay, trong cơ chế kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế, những quy
định về thuế GTGT nói chung đã phần nào phát huy vai trò góp phần cho sự phát
triển cho kinh tế thế giới trong việc tăng cường khả năng kinh doanh của doanh
nghiệp trong nền kinh tế ở Việt Nam. Trong tương lai, pháp luật về Thuế GTGT và
hoàn thuế GTGT với những quy định rõ ràng hơn sẽ tạo thuận lợi cho các bên, tạo
ra sự chủ động trong việc xây dựng và áp dụng một cách hoàn chỉnh vào từng quốc
gia trong khu vực và trên thế giới.
1.3. Ý nghĩa và vai trò của việc hoàn thuế giá trị gia tăng
1.3.1. Ý nghĩa của việc hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp
Việc hoàn thuế GTGT có ý nghĩa rất to lớn đối với cá nhân, đơn vị sản xuất
kinh doanh hay đối với nền kinh tế, bởi vì sự phát triển của nền kinh tế chính là
hoạt đông có hiệu quả của các tổ chức, cá nhân. ý nghĩa đó được thể hiện trên các
mặt sau:
Thứ nhất: Hoàn thuế GTGT đã khắc phục nhược điểm đánh thuế trùng lặp
giữa các khâu, đối với cùng một hàng hóa, dịch vụ hay cùng một chủ thể nộp thuế,
từ khâu sản xuất, lưu thông đến tiêu dùng của thuế doanh thu. Việc hoàn thuế
GTGT đã phát huy tính tự giác cao của các doanh nghiệp. Bởi vì muốn được hoàn
thuế GTGT doanh nghiệp buộc phải thực hiện đầy đủ các chế độ hoá đơn chứng từ,
ghi rõ số thuế đầu vào, đầu ra để cơ quan Nhà Nước có thẩm quyền làm căn cứ xét

10
hoàn thuế, thật vậy hoàn thuế GTGT đã giúp doanh nghiệp tinh giảm biên chế
trong hệ thống kế toán, từ đó tạo ra một đội ngũ kế toán hoàn chỉnh.
Thứ hai: Hoàn thuế GTGT giữ vai trò và ý nghĩa to lớn trong việc bảo đảm
tính công bằng, bình đẳng cho các chủ thể nộp thuế. Hoàn thuế GTGT tạo điều
kiện về tài chính cho các doanh nghiệp khi gặp khó khăn; Điều này càng có ý
nghĩa hơn đối với các doanh nghiệp vừa và nhỏ vì doanh nghiệp vừa và nhỏ
thường có số vốn ít, thường xuyên gặp khó khăn về tài chính cho nên số tiền từ
việc hoàn thuế nhiều khi giúp doanh nghiệp giải quyết vấn đề tài chính tạm thời.
Thứ ba: Hoàn thuế GTGT đóng vai trò quan trọng trong việc kích thích, đẩy
mạnh hoạt động xuất kh u hàng hóa, dịch vụ. Thông qua việc khấu trừ thuế, hoàn
thuế GTGT qua mỗi khâu sản xuất, lưu thông nên tránh được việc thu trùng lặp
giúp cho doanh nghiệp có điều kiện giảm được giá hàng bán, tiết kiệm chi phí,
nâng cao doanh số bán hàng của doanh nghiệp. Hoàn thuế GTGT có tác dụng
khuyến khích tổ chức, cá nhân trong nền kinh tế đầu tư vào sản xuất kinh doanh,
mở doanh nghiệp. Bởi vì theo quy định của Luật thuế GTGT thì doanh nghiệp mới
thành lập chưa phát sinh doanh thu bán hàng để tính thuế GTGT đầu ra, nếu có
thời gian đầu tư một năm trở lên sẽ được xét số thuế đầu vào theo từng năm.
Thứ tư: Hoàn thuế GTGT là động lực để doanh nghiệp kinh doanh hàng hóa,
dịch vụ chịu thuế thực hiện nghiêm chỉnh chế độ hóa đơn, chứng từ, chế độ kế
toán. Hoàn thuế GTGT góp phần khuyến khích các doanh nghiệp mở rộng sản
xuất, đầu tư chiều sâu. Bởi vì theo luật thuế GTGT: Các doanh nghiệp đầu tư mở
rộng, đầu tư chiều sâu, có số thuế GTGT đầu vào của tài sản đầu tư đã khấu trừ
trong ba tháng (kể từ tháng phát sinh thuế đầu vào của tài sản đầu tư) mà chưa
khấu trừ hết sẽ được hoàn lại số thuế chưa được khấu trừ này. Việc hoàn thuế
GTGT cho các doanh nghiệp sử dụng vốn ODA, sử dụng viện trợ đã thúc đẩy việc
thu hút vốn đầu tư nước ngoài, giải quyết khó khăn về vốn cho các doanh nghiệp,

11
tạo điều kiện cho các doanh nghiệp phát triển sản xuất. Thông qua thu hút vốn phát
huy được tính tích cực của thuế GTGT trong tiến trình hội nhập kinh tế thế giới.
Tóm lại hoàn thuế GTGT đã tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp trong quá
trình sản xuất kinh doanh cũng như sự hội nhập trên thị trường quốc tế. Từ đó phát
huy thế mạnh nền kinh tế trong cả nước.
1.3.2. Vai trò của việc hoàn thuế giá trị gia tăng
Xuất phát từ bản chất của Thuế giá trị gia tăng là loại thuế gián thu, người
tiêu dùng cuối cùng là người phải chịu thuế, do vậy việc hoàn thuế giá trị gia tăng
có vai trò quan trọng như sau:
Một là việc hoàn thuế giá trị gia tăng là việc nhà nước trả lại cho người nộp
thuế số thuế mà người nộp thuế đã ứng ra trả trong giá mua hàng hóa, dịch vụ
nhưng chưa thu lại được hoặc không thu lại được ở khâu tiêu thụ hàng hóa, dịch
vụ. Thông qua việc hoàn thuế góp phần quan trong trọng để tăng cường hoạt động
QLNN về thuế giá trị gia tăng trong thực tế.
Hai là, tạo điều kiện tháo gỡ khó khăn về vốn giúp doanh nghiệp chủ động
trong phát triển hoạt động sản xuất kinh doanh, mở rộng thị trường.
Ba là, góp phần khuyến khích xuất khẩu và thúc đẩy hoạt động xuất khấu
hàng hóa dịch vụ, từ đó thúc đấy hoạt động sản xuất kinh doanh trong nước, tạo
công ăn việc làm, tăng thu ngoại tệ và cân bằng cán cân thanh toán, giảm nhập
siêu.
Bốn là, xuất phát từ yêu cầu để được hoàn thuế giá trị gia tăng, cơ sở kinh
doanh phải thực hiện tốt chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ và phải thanh toán qua
ngân hàng. Do vậy, việc hoàn thuế giá trị gia tăng góp phần thúc đẩy việc chấp
hành chế độ sổ sách kế toán, sử dụng hóa đơn chứng từ, thúc đẩy việc thanh toán
không dùng tiền mặt.

12
Năm là, góp phần thực hiện các chính sách xã hội, thực hiện các thông lệ
quốc tế, thúc đẩy hội nhập quốc tế và tranh thủ sự giúp đỡ của các tổ chức quốc tế
để giúp đỡ những đối tượng khó khăn. Thể hiện sự công khai, minh bạch giữa
quyền và nghĩa vụ của người nộp thuế với Ngân sách Nhà nước. Đầu tiên, Hoàn
thuế GTGT giúp phát huy tính tuân thủ quy định pháp luật về hóa đơn chứng từ
của các doanh nghiệp. Bởi điều kiện để được hoàn thuế GTGT là DN bắt buộc phải
thực hiện đầy đủ chế độ hóa đơn chứng từ, ghi rõ thuế đầu vào, đầu ra để cơ quan
nhà nước có thẩm quyền làm căn cứ xét hoàn thuế. Do đó, Hoàn thuế GTGT đã
góp phần hoàn thiện đội ngũ kế toán cho DN, thúc đẩy các DN tự giác thực hiện
đầy đủ các yêu cầu, thủ tục về thuế với cơ quan có thẩm quyền.
Quy định về hoàn thuế GTGT là những quy định quan trọng thúc đẩy sự phát
triển cho doanh nghiệp Việt Nam khi tham gia vào sân chơi thương mại trong khu
vực và trên thế giới. Hiện nay, dưới góc độ học thuật cũng như dưới góc độ pháp
luật thực định tuy đã xác định những quy định rõ ràng về hoàn thuế GTGT song
quá trình áp dụng còn nảy sinh những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn thi
hành. Hi vọng, trong quá trình áp dụng Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật
thuế Giá trị gia tăng, luật thuế tiêu thụ đặc biệt và luật quản lý thuế có hiệu lực từ
01/6/2016 sẽ khắc phục những bất cập dưới góc độ lý luận và thực tiễn trong quá
trình áp dụng nhằm chỉ ra được bản chất và những đặc trưng pháp lý của thuế
GTGT. Việc xác định phạm vi áp dụng của Hoàn thuế GTGT và nội dung của quy
định pháp luật về thuế GTGT… là những nội dung mang tính cốt yếu về mặt lý
thuyết để tạo căn cứ cho việc phân tích đánh giá pháp luật thực định và thực tiễn áp
dụng liên quan đến nội dung của khóa luận ở chương 2.

13
Chương II: Quy định pháp luật về hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp.
2.1 Điều kiện và trường hợp và nguyên tắc hoàn thuế GTGT đối với doanh
nghiệp
2.1.1 Điều kiện được hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp
Thuế GTGT có vai trò quan trọng cho quá trình xây dựng và phát triển của
doanh nghiệp nói chung. Do đó, vấn đề hoàn thuế giữ vai trò vô cùng quan trọng
và cụ thể. Các điều kiện hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp được ban hành
nhằm tăng cường công tác QLNN đối với vấn đề này, cụ thể:
Các trường hợp được hoàn thuế giá trị gia tăng được hướng dẫn tại Thông tư
219/2013/TT-BTC và Thông tư 130/2016/TT-BTC sửa đổi bổ sung, cụ thể:
Một là, cơ sở kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế
nếu có số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết trong tháng (đối với trường
hợp kê khai theo tháng) hoặc trong quý (đối với trường hợp kê khai theo quý) thì
được khấu trừ vào kỳ tiếp theo. Trường hợp cơ sở kinh doanh có số thuế GTGT
chưa được khấu trừ hết phát sinh trước kỳ tính thuế tháng 7/2016 hoặc trước kỳ
tính thuế quý 3/2016 đủ điều kiện hoàn thuế GTGT theo hướng dẫn tại Khoản 1
Điều 18 Thông tư số 219/2013/TT-BTC thì cơ quan thuế giải quyết hoàn thuế theo
quy định của pháp luật, cụ thể như sau: Trường hợp lũy kế sau ít nhất 12 tháng tính
từ tháng đầu tiên hoặc sau ít nhất bốn quý tính từ quý đầu tiên phát sinh số thuế
GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết mà vẫn còn số thuế GTGT đầu vào chưa
được khấu trừ hết thì cơ sở kinh doanh được hoàn thuế.
Hai là, cơ sở kinh doanh mới thành lập từ dự án đầu tư phải tuân thủ các diều
kiện để cơ sở kinh doanh được hoàn thuế GTGT là:

14
- Đã đăng ký kinh doanh;
- Đăng ký nộp thuế giá trị gia tăng theo phương pháp khấu trừ;
- Hoặc dự án tìm kiếm thăm dò và phát triển mỏ dầu khí đang trong giai đoạn
đầu tư, chưa đi vào hoạt động;
- Thời gian đầu tư từ 01 năm trở lên thì được hoàn thuế giá trị gia tăng của
hàng hóa, dịch vụ sử dụng cho đầu tư theo từng năm, trừ các trường hợp quy định
tại điểm c khoản 3 Điều 1 Thông tư 130/2016/TT-BTC như dự án đầu tư của cơ sở
kinh doanh không góp đủ số vốn điều lệ như đã đăng ký; dự án đầu tư của cơ sở
kinh doanh ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện nhưng chưa đủ các điều
kiện theo quy định của pháp luật; dự án đầu tư của cơ sở kinh doanh ngành, nghề
đầu tư kinh doanh có điều kiện không đảm bảo duy trì đủ điều kiện kinh doanh
trong quá trình hoạt động (như bị thu hồi giấy phép kinh doanh, giấy chứng nhận
đủ điều kiện kinh doanh..); Dự án đầu tư khai thác tài nguyên, khoáng sản được
cấp phép từ ngày 01/7/2016 hoặc dự án đầu tư sản xuất sản phẩm hàng hóa mà
tổng trị giá tài nguyên, khoáng sản cộng với chi phí năng lượng chiếm từ 51% giá
thành sản phẩm trở lên theo dự án đầu tư;
- Nếu số thuế giá trị gia tăng lũy kế của hàng hóa, dịch vụ mua vào sử dụng
cho đầu tư từ 300 triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế giá trị gia tăng.
Hai là, hoàn thuế GTGT đối với dự án đầu tư có điều kiện để được hoàn thuế
GTGT:
Cơ sở kinh doanh đang hoạt động thuộc đối tượng nộp thuế GTGT theo
phương pháp khấu trừ;
- Cơ sở kinh doanh thực hiện kê khai riêng đối với dự án đầu tư và kết chuyển
thuế GTGT đầu vào của dự án đầu tư để bù trừ với việc kê khai thuế GTGT của

15
hoạt động sản xuất kinh doanh đang thực hiện đối với dự án đầu tư cùng tỉnh/thành
phố đang trong giai đoạn đầu tư hoặc dự án đầu tư khác tỉnh/thành phố trực thuộc
trung ương nơi đóng trụ sở chính, đang trong giai đoạn đầu tư, chưa đăng ký kinh
doanh, chưa đăng ký thuế;
- Số thuế GTGT được kết chuyển của dự án đầu tư tối đa bằng số thuế GTGT
phải nộp của hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ của cơ sở kinh doanh;
- Sau khi bù trừ nếu số thuế GTGT đầu vào của dự án đầu tư chưa được khấu
trừ hết từ 300 triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế GTGT cho dự án đầu tư,
trường hợp nhỏ hơn 300 triệu đồng thì được kết chuyển vào số thuế GTGT đầu vào
của dự án đầu tư của kỳ kê khai tiếp theo;
- Trừ dự án xây dựng nhà để bán hoặc cho thuê mà không hình thành tài sản
cố định và điểm c khoản 3 điều 1 Thông tư 130/2016/TT-BTC.
2.1.2 Trường hợp được hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp
Điều 13 Luật Thuế giá trị gia tăng 2008 (sửa đổi, bổ sung 2013, 2016) quy
định các trường hợp được hoàn thuế GTGT gồm:
Trường hợp 1: Cơ sở kinh doanh đã đăng ký nộp thuế GTGT theo phương
pháp khấu trừ có dự án đầu tư mới, đang trong giai đoạn đầu tư có số thuế GTGT
của hàng hóa, dịch vụ mua vào sử dụng cho đầu tư mà chưa được khấu trừ và có số
thuế còn lại từ 300 triệu đồng trở lên thì được hoàn thuế GTGT.
Trường hợp 2: Cơ sở kinh doanh trong tháng, quý có hàng hóa, dịch vụ xuất
khẩu nếu có số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ từ 300 triệu đồng trở lên
thì được hoàn thuế GTGT theo tháng, quý. Trường hợp cơ sở kinh doanh có hàng
hóa nhập khẩu để xuất khẩu, hàng hóa xuất khẩu không thực hiện việc xuất khẩu

16
tại địa bàn hoạt động hải quan theo quy định của Luật Hải quan thì không được
hoàn thuế.
Trường hợp 3: Cơ sở kinh doanh nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ
thuế được hoàn thuế GTGT khi chuyển đổi sở hữu, chuyển đổi doanh nghiệp, sáp
nhập, hợp nhất, chia, tách, giải thể, phá sản, chấm dứt hoạt động có số thuế GTGT
nộp thừa hoặc số thuế GTGT đầu vào chưa được khấu trừ hết.
Trường hợp 4: Người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài
mang hộ chiếu hoặc giấy tờ nhập cảnh do cơ quan có thẩm quyền nước ngoài cấp
được hoàn thuế đối với hàng hóa mua tại Việt Nam mang theo người khi xuất
cảnh.
Trường hợp 5: Tổ chức ở Việt Nam sử dụng tiền viện trợ không hoàn lại, tiền
viện trợ nhân đạo của tổ chức, cá nhân nước ngoài để mua hàng hóa, dịch vụ phục
vụ cho chương trình, dự án viện trợ không hoàn lại, viện trợ nhân đạo tại Việt Nam
thì được hoàn số thuế GTGT đã trả cho hàng hóa, dịch vụ đó.
Trường hợp 6: Đối tượng được hưởng quyền ưu đãi miễn trừ ngoại giao theo
quy định của pháp luật về ưu đãi miễn trừ ngoại giao mua hàng hóa, dịch vụ tại
Việt Nam để sử dụng được hoàn số thuế GTGT đã trả ghi trên hóa đơn GTGT hoặc
trên chứng từ thanh toán ghi giá thanh toán đã có thuế GTGT.
Trường hợp 7: Cơ sở kinh doanh có quyết định hoàn thuế GTGT của cơ quan
có thẩm quyền theo quy định của pháp luật và trường hợp hoàn thuế GTGT theo
điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.
2.1.3 Nguyên tắc hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp
Từ quy định của pháp luật về các trường hợp được hoàn thuế giá trị gia tăng,
ta có thể thấy một số nguyên tắc hoàn thuế giá trị gia tăng như sau:

17
Một là, Hoàn thuế giá trị gia tăng chỉ có thể thực hiện khi đối tượng nộp thuế
thuộc một trong những trường hợp nêu trên và có hồ sơ hoàn thuế hợp lệ. Điều này
có nghĩa là doanh nghiệp muốn hoàn thuế GTGT phải thỏa mãn các điều kiện nhất
định: Phải là cơ sở kinh doanh nộp thuế theo phương pháp khấu trừ; đã được cấp
giấy chứng nhận ĐKKD hoặc giấy phép đầu tư của cơ quan nhà nước có thẩm
quyền, có con dấu theo đúng quy định của pháp luật; Lập và lưu giữ sổ kế tóa,
chứng từ kế toán theo quy định của pháp luật về kế toán; có tài khoản tiền gửi tại
ngân hàng theo mã số thuế cửa cơ sở kinh doanh.
Hai là, khấu trừ là hình thức ưu tiên, trong đó các doanh nghiệp nộp thuế
GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế nếu có số thuế GTGT đầu vào chưa được
khấu trừ hết trong tháng, quý thì được khấu trừ vào kỳ tiếp theo.
Ba là, hoàn thế cho doanh nghiệp mới thành lập từ dự án đầu tư đã ĐKKD,
đăng ký nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, hoặc tìm dự án thăm dò, phát
triển dầu khí; nếu có thời gian đầu tư từ 01 năm trở lên thì được hoàn thuế GTGT
của hàng hóa dịch vụ sử dụng cho đầu tư theo từng năm. Trường hợp, nếu số thuế
GTGT lũy kế của hàng hóa, dịch vụ mua vào sử dugnj chod đầu tư từ 300 triệu trở
lên thì được hoàn thuế GTGT.
Bốn, nguyên tắc hoàn thuế GTGT cho doanh nghiệp đang hoạt động có dự án
đầu tư mới.
Năm là, ưu tiên hoàn thuế đối với hàng hóa, dịch vụ xuất khẩu, hàng hóa để
phục vụ các hoạt động vì mục đích nhân đạo.
Sáu là, việc hoàn thuế phải phù hợp với bản chất của thuế giá trị gia tăng “chỉ
đánh thuế đối với hành vi tiêu dùng trên lãnh thổ Việt Nam”.

18
Ngoài ra theo quy định của Thông tư 99/2016 ngày 29/6/2016 của Bộ tài
Chính vê hướng dẫn quản lý hoàn thuế giá trị gia tăng quy định về nguyên tắc hoàn
thuế như sau:
Điều 3. Nguyên tắc quản lý hoàn thuế giá trị gia tăng
1. Người nộp thuế thuộc trường hợp được hoàn thuế theo quy định tại Luật
Thuế giá trị gia tăng tự xác định số tiền thuế giá trị gia tăng đủ điều kiện khấu trừ,
hoàn thuế, khai đề nghị hoàn thuế, lập và gửi hồ sơ đề nghị hoàn thuế đến cơ quan
thuế quản lý trực tiếp.
2. Việc giải quyết hoàn thuế được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật,
theo trình tự, thủ tục quy định tại Điều 59 Luật Quản lý thuế số 78/2006/QH11
ngày 29/11/2006 (sau đây gọi là Luật quản lý thuế số 78/2006/QH11) và khoản 18
Điều 1 Luật quản lý thuế số 21/2012/QH13 ngày 20/11/2012 sửa đổi, bổ sung một
số Điều của Luật Quản lý thuế (sau đây gọi là Luật quản lý thuế số 21/2012/QH13)
và các văn bản hướng dẫn thi hành.
3. Áp dụng nguyên tắc quản lý rủi ro trong việc giải quyết hoàn thuế giá trị
gia tăng theo quy định tại khoản 1 Điều 1 Luật quản lý thuế số 21/2012/QH13;
Khoản 2 Điều 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật thuế giá trị gia tăng,
Luật thuế tiêu thụ đặc biệt và Luật quản lý thuế số 106/2016/QH13 ngày 06/4/2016
(sau đây gọi là Luật số 106/2016/QH13) và các văn bản hướng dẫn thi hành.
4. Cơ quan thuế ứng dụng công nghệ thông tin theo quy định của pháp luật về
giao dịch điện tử trong việc tiếp nhận, giải quyết, quản lý hoàn thuế giá trị gia tăng
và thực hiện kết nối, trao đổi thông tin với các cơ quan có liên quan trong việc giải
quyết hoàn thuế cho người nộp thuế.

19
2.2 Phương thức hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp
2.2.1. Phương thức trực tiếp
- Doanh nghiệp đang hoạt động có doanh thu hàng năm dưới một tỷ đồng, trừ
trường hợp đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế.
- Doanh nghiệp mới thành lập, trừ trường hợp đăng ký tự nguyện áp dụng
phương pháp khấu trừ thuế.
- Doanh nghiệp nước ngoài kinh doanh tại Việt Nam không theo Luật Đầu tư
và doanh nghiệp không thực hiện hoặc thực hiện không đầy đủ chế độ kế toán, hóa
đơn, chứng từ theo quy định của pháp luật, trừ các doanh nghiệp nước ngoài cung
cấp hàng hóa, dịch vụ để tiến hành hoạt động tìm kiếm, thăm dò, phát triển và khai
thác dầu khí.
2.2.2. Phương thức gián tiếp
Phương pháp khấu trừ áp dụng với cơ sở kinh doanh (gồm: Doanh nghiệp,
cơ sở kinh doanh khác) thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, cụ thể:
- Cơ sở kinh doanh đang hoạt động được áp dụng phương pháp khấu trừ
thuế khi đáp ứng đủ 02 điều kiện sau:
1 - Có doanh thu hàng năm từ 01 tỷ đồng trở lên từ bán hàng hóa, cung ứng
dịch vụ.
2 - Thực hiện đầy đủ chế độ kế toán, hóa đơn, chứng từ theo quy định của
pháp luật về kế toán, hóa đơn, chứng từ.
- Cơ sở kinh doanh đăng ký tự nguyện áp dụng phương pháp khấu trừ thuế,
trừ hộ, cá nhân kinh doanh nộp thuế theo phương pháp tính trực tiếp.

20
- Tổ chức, cá nhân nước ngoài cung cấp hàng hóa, dịch vụ để tiến hành hoạt
động tìm kiếm, thăm dò, phát triển và khai thác dầu, khí nộp thuế theo phương
pháp khấu trừ do bên Việt Nam kê khai khấu trừ nộp thay.
2.3 trình tự thủ tục hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp.
2.3.1. trình tự hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp.
Hồ sơ hoàn thuế GTGT tùy theo từng trường hợp như: hoàn thuế đối với hồ
sơ 3 tháng liên tục có số thuế đầu vào chưa được khấu trừ hết, trong giai đoạn đầu
tư chưa có thuế đầu ra; hoàn thuế đối với trường hợp xuất khẩu; hoàn thuế đối với
dự án ODA; hồ sơ hoàn thuế đối với tổ chức Việt Nam sử dụng tiền viện trợ nhân
đạo, viện trợ không hoàn lại của nước ngoài mua hàng hóa tại Việt Nam để viện
trợ, hoàn thuế đối với đối tượng được hưởng ưu đãi miễn trừ ngoại giao... Đối với
mỗi trường hợp sẽ có qui định cụ thể cho mỗi bộ hồ sơ xin hoàn thuế, tuy nhiên
mỗi bộ hồ sơ thông thường có những nội dung chính như sau:
- Công văn đề nghị hoàn thuế GTGT.
- Bảng kê khai tổng hợp số thuế phát sinh đầu ra, số thuế đầu vào được khấu trừ,
số thuế đã nộp (nếu có), số thuế đầu vào lớn hơn số thuế đầu ra đề nghị hoàn lại.
- Bảng kê hàng hóa, dịch vụ mua vào, bán ra trong kỳ liên quan đến việc
xác định thuế GTGT được hoàn.
- Bảng kê các hồ sơ có chữ ký và đóng dấu của cơ sở.
- Biên bản thanh lý hợp đồng xuất khẩu hoặc ủy thác gia công hàng xuất khẩu
(nếu có).
- Hình thức thanh toán, số, ngày, số tiền của chứng từ thanh toán tiền hàng
hóa, dịch vụ xuất khẩu (nếu có).
- Quyết định sáp nhập, hợp nhất, chia tách, giải thể, phá sản, chuyển đổi sở hữu;

21
giao, bán, khoán, cho thuê doanh nghiệp Nhà nước của cấp có thẩm quyền (nếu có).
- Quyết toán thuế GTGT đến thời điểm sáp nhập, hợp nhất, chia tách, giải
thể, phá sản, chuyển đổi sở hữu; giao, bán, khoán, cho thuê doanh nghiệp Nhà
nước…(nếu có)
- Quyết định của cấp có thẩm quyền về việc phê duyệt dự án sử dụng vốn
ODA, các khoản viện trợ... (nếu có).
Với cơ chế chính sách “tiền thoái, hậu kiểm” thực sự tạo thuận lợi cho các
doanh nghiệp, giải phóng nguồn vốn, quay vòng vốn nhanh, bảo vệ quyền lợi cho
các doanh nghiệp là đối tượng nộp thuế GTGT. Theo thống kê, trung bình hàng
năm có khoảng 5000 hồ sơ hoàn thuế trên cả nước. Trong khi đó qui định về thời
hạn xem xét hồ sơ hoàn thuế rất chặt, trung bình là trong vòng 15 ngày, nhưng
không quá 30 ngày. Do vậy, một số doanh nghiệp đã gian lận hồ sơ chứng từ giả
mạo để chiếm đoạt hàng tỷ đồng tiền hoàn thuế. Việc kiểm tra đối chiếu các chứng
từ không thể thực hiện ngày một ngày hai, đặc biệt trong trường hợp người bán,
người mua ở địa bàn khác nhau. Để làm tốt điều này chúng ta cần có sự phối hợp
tốt hơn giữa cơ quan quản lý các địa phương để quản lý đối tượng nộp thuế, đối
tượng mua hàng, cần có một hệ thống thông tin nối mạng hoàn chỉnh hơn đáp ứng
nhu cầu quản lý ngày càng cao hiện nay. Hơn nữa, hiện nay theo quy định của
pháp luật thời gian hoàn thuế là trong vòng 15 ngày, tối đa là 30 ngày theo chúng
tôi là quá ngắn. Với thời gian này, cơ quan thuế không có đủ thời gian để kiểm tra,
thẩm định hồ sơ chứng từ hoàn thuế nên không thể phát hiện được những sai phạm
lợi dụng khai man của doanh nghiệp. Để khắc phục khiếm khuyết trên, thiết nghĩ,
cần tiến hành phân loại đối tượng hoàn thuế theo những tiêu chí về sự tình tuân thủ
qui định pháp luật về khấu trừ, hoàn thuế. Tương ứng với từng đối tượng sẽ qui
định thời gian xem xét, kiểm tra hồ sơ hoàn thuế.

22
2.3.2. thủ tục hoàn thuế GTGT đối với doanh nghiệp.
Thực hiện theo Thông tư 99/2016/TT-BTC hướng dẫn việc tiếp nhận, giải
quyết, kiểm tra, thanh tra hoàn thuế giá trị gia tăng
Bước 1: Doanh nghiệp lập và gửi hồ sơ hoàn thuế GTGT:
- Hồ sơ hoàn thuế GTGT:
+ Giấy đề nghị hoàn trả Khoản thu ngân sách nhà nước (mẫu 01/ĐNHT ban
hành kèm theo Thông tư 156/2013/TT-BTC ngày 06/11/2013 của Bộ Tài chính).
Xem và tải về tại đây: Mẫu giấy đề nghị hoàn thuế
+ Các tài liệu khác theo quy định tại các Điều từ Điều 50 đến Điều 56 (trừ
Điều 53) của Thông tư số 156/2013/TT-BTC.
- Nơi gửi hồ sơ hoàn thuế: Gửi đến cơ quan thuế quản lý trực tiếp người nộp
thuế.
- Phương thức gửi hồ sơ: Người nộp thuế được gửi hồ sơ hoàn thuế điện tử
hoặc nộp trực tiếp tại cơ quan thuế (tại Bộ phận “một cửa” của cơ quan thuế quản
lý trực tiếp) hoặc gửi qua đường bưu chính
Bước 2: Cơ quan thuế tiếp nhận và phân loại hồ sơ hoàn thuế:
* Hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau là hồ sơ thuộc một trong các
trường hợp sau đây:
- Hoàn thuế theo quy định của Điều ước quốc tế mà nước Cộng hòa xã hội
chủ nghĩa Việt Nam là thành viên, trừ trường hợp hoàn thuế theo Hiệp định tránh
đánh thuế hai lần của các hãng vận tải nước ngoài.
- Người nộp thuế đề nghị hoàn thuế lần đầu.

23
Trường hợp người nộp thuế có hồ sơ hoàn thuế gửi cơ quan quản lý thuế lần
đầu nhưng không thuộc diện được hoàn thuế theo quy định thì lần đề nghị hoàn
thuế kế tiếp vẫn xác định là đề nghị hoàn thuế lần đầu.
- Người nộp thuế đề nghị hoàn thuế trong thời hạn 02 (hai) năm, kể từ thời
Điểm bị cơ quan quản lý thuế xử lý về hành vi trốn thuế, gian lận về thuế.
Trường hợp người nộp thuế có nhiều lần đề nghị hoàn thuế trong thời hạn 02
(hai) năm, nếu trong lần đề nghị hoàn thuế đầu tiên tính từ sau thời Điểm bị xử lý
về hành vi trốn thuế, gian lận về thuế, cơ quan thuế kiểm tra hồ sơ hoàn thuế của
người nộp thuế không có hành vi khai sai dẫn đến thiếu số tiền thuế phải nộp hoặc
tăng số tiền thuế được hoàn quy định tại Khoản 33 Điều 1 Luật quản lý thuế số
21/2012/QH13, hoặc hành vi trốn thuế, gian lận thuế quy định tại Điều 108 Luật
quản lý thuế và Khoản 34 Điều 1 Luật quản lý thuế số 21/2012/QH13 thì những
lần đề nghị hoàn thuế tiếp theo, hồ sơ hoàn thuế của người nộp thuế không thuộc
diện kiểm tra trước khi hoàn thuế. Trường hợp phát hiện những lần đề nghị hoàn
thuế tiếp theo, người nộp thuế có hành vi khai sai đối với hồ sơ hoàn thuế, hành vi
trốn thuế, gian lận về thuế quy định tại Khoản 33, Khoản 34 Điều 1 Luật quản lý
thuế số 21/2012/QH13, Điều 108 Luật quản lý thuế số 78/2006/QH11 thì hồ sơ đề
nghị hoàn thuế vẫn thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau theo đúng thời hạn 02
(hai) năm, kể từ thời Điểm bị xử lý về hành vi trốn thuế, gian lận về thuế.
- Người nộp thuế sản xuất, kinh doanh hàng hóa xuất khẩu đề nghị hoàn thuế
trong thời hạn 02 (hai) năm, kể từ thời Điểm bị cơ quan quản lý nhà nước xử lý đối
với hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hóa qua biên giới, gian lận thương
mại.
Cơ quan thuế căn cứ thông tin về Quyết định xử phạt của cơ quan quản lý nhà
nước có liên quan về hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua biên

24
giới, gian lận thương mại trên cơ sở dữ liệu quản lý hoàn thuế tại thời Điểm đánh
giá để căn cứ phân loại hồ sơ hoàn thuế thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau.
Thời Điểm 02 (hai) năm được tính kể từ ngày cơ quan quản lý nhà nước có Quyết
định xử phạt về một trong các hành vi buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng hoá qua
biên giới, gian lận thương mại tại thời Điểm đánh giá.
- Doanh nghiệp sáp nhập, hợp nhất, chia tách, giải thể, phá sản, chuyển đổi
hình thức sở hữu, chấm dứt hoạt động; giao, bán, khoán, cho thuê doanh nghiệp
nhà nước;
- Người nộp thuế thuộc đối tượng rủi ro cao theo quy định của Luật quản lý
thuế là các trường hợp người nộp thuế được đánh giá xếp hạng rủi ro cao, rủi ro rất
cao, người nộp thuế có thời gian hoạt động dưới 12 tháng hướng dẫn tại Thông tư
số 204/2015/TT-BTC
- Hết thời hạn theo thông báo bằng văn bản của cơ quan thuế nhưng người
nộp thuế không giải trình, bổ sung thông tin tài liệu theo thông báo của cơ quan
thuế hoặc có giải trình, bổ sung nhưng không chứng minh được số thuế đã khai là
đúng.
*) Hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau là các hồ sơ không thuộc
diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau nêu trên
=> Trường hợp kết quả phân loại hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế
sau, cơ quan thuế gửi Thông báo về việc chuyển hồ sơ hoàn thuế sang diện kiểm
tra trước, hoàn thuế sau (mẫu số 01/HT-TB ban hành kèm theo Thông tư số
156/2013/TT-BTC) cho người nộp thuế trong thời hạn 06 (sáu) ngày làm việc kể
từ ngày tiếp nhận đủ hồ sơ đề nghị hoàn thuế theo quy định tại Điểm a Khoản 3
Điều 58 Thông tư số 156/2013/TT-BTC. Trường hợp người nộp thuế thực hiện

25
hoàn thuế điện tử, thông báo được gửi cho người nộp thuế qua Cổng thông tin điện
tử của Tổng cục Thuế.
Bước 3: Cơ quan thuế xác định số thuế GTGT được hoàn
1. Đối với hồ sơ hoàn thuế thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau
Cơ quan thuế căn cứ hồ sơ hoàn thuế của người nộp thuế và thông tin về
người nộp thuế do cơ quan thuế quản lý tại cơ sở dữ liệu hoàn thuế giá trị gia tăng
để kiểm tra đối tượng và trường hợp được hoàn thuế, cụ thể:
- Trường hợp hồ sơ hoàn thuế của người nộp thuế không thuộc đối tượng và
trường hợp hoàn thuế theo quy định tại Luật Thuế giá trị gia tăng, Luật Quản lý
thuế, trong thời hạn chậm nhất không quá 03 (ba) ngày làm việc, kể từ ngày nhận
được đủ hồ sơ, cơ quan thuế ban hành Thông báo về việc không được hoàn thuế
(mẫu số 02/HT-TB ban hành kèm theo Thông tư số 156/2013/TT-BTC) gửi cho
người nộp thuế. Trường hợp người nộp thuế thực hiện hoàn thuế điện tử, Thông
báo được gửi qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế.
- Trường hợp hồ sơ hoàn thuế của người nộp thuế thuộc đối tượng và trường
hợp được hoàn thuế, cơ quan thuế thực hiện đối chiếu số tiền thuế giá trị gia tăng
đề nghị hoàn tại hồ sơ hoàn thuế với hồ sơ khai thuế của người nộp thuế. Số tiền
thuế giá trị gia tăng được hoàn phải đảm bảo đã được khai thuế theo đúng quy định
của Luật quản lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành; đảm bảo Điều kiện khấu
trừ, hoàn thuế quy định tại Khoản 6, Khoản 7 Điều 1 Luật thuế giá trị gia tăng số
31/2013/QH13 ngày 19/6/2013 (sau đây gọi là Luật thuế giá trị gia tăng số
31/2013/QH13) và các văn bản hướng dẫn thi hành.
- Trường hợp chưa đủ thông tin để xác định hồ sơ hoàn thuế của người nộp
thuế thuộc đối tượng và trường hợp được hoàn thuế, cơ quan thuế lập và gửi Thông

26
báo giải trình, bổ sung thông tin, tài liệu (mẫu số 01/KTTT ban hành kèm theo
Thông tư 156/2013/TT-BTC) theo quy định tại Khoản 2 Điều 60 Thông tư
156/2013/TT-BTC gửi người nộp thuế trong thời hạn chậm nhất không quá 03 (ba)
ngày làm việc kể từ ngày cơ quan thuế tiếp nhận hồ sơ đề nghị hoàn thuế của
người nộp thuế. Trường hợp người nộp thuế thực hiện hoàn thuế điện tử, Thông
báo được gửi qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế. Trong thời hạn 10
(mười) ngày làm việc kể từ ngày cơ quan thuế có Thông báo, người nộp thuế có
trách nhiệm gửi các giải trình hoặc bổ sung thông tin, tài liệu theo thông báo của
cơ quan thuế. Quá thời hạn nêu trên, cơ quan thuế chuyển hồ sơ hoàn thuế sang
diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau.
+ Trường hợp thông tin liên quan đến xác định số thuế giá trị gia tăng được
hoàn thuộc trách nhiệm quản lý của cơ quan nhà nước đã có quy chế trao đổi thông
tin và phối hợp công tác với cơ quan thuế thì cơ quan thuế không được yêu cầu
người nộp thuế giải trình, bổ sung thông tin, tài liệu.
+ Trường hợp người nộp thuế đã giải trình, bổ sung thông tin, tài liệu nhưng
không chứng minh được số thuế đã khai là đúng hoặc quá thời hạn yêu cầu của cơ
quan thuế nhưng không giải trình, bổ sung hồ sơ hoàn thuế theo quy định tại
Khoản 2 Điều 58 Thông tư số 156/2013/TT-BTC: Thủ trưởng cơ quan thuế chịu
trách nhiệm phê duyệt thay đổi phân loại hồ sơ hoàn thuế của người nộp thuế thuộc
diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau sang thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau;
đồng thời gửi Thông báo về việc chuyển hồ sơ sang diện kiểm tra trước, hoàn thuế
sau (mẫu số 01/HT-TB ban hành kèm theo Thông tư số 156/2013/TT-BTC) cho
người nộp thuế biết trong thời hạn 06 (sáu) ngày làm việc kể từ ngày tiếp nhận hồ
sơ theo quy định tại Điểm a Khoản 3 Điều 58 Thông tư số 156/2013/TT-BTC.

27
- Khoảng thời gian kể từ ngày cơ quan thuế phát hành thông báo đề nghị giải
trình, bổ sung đến ngày cơ quan thuế nhận được văn bản giải trình, bổ sung của
người nộp thuế không tính trong thời hạn giải quyết hồ sơ hoàn thuế của cơ quan
thuế.
2. Đối với hồ sơ hoàn thuế thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau
a) Cơ quan thuế thực hiện kiểm tra, thanh tra tại trụ sở của người nộp thuế
theo quy định tại các Điều 78, Điều 79, Điều 80 Luật quản lý thuế số
78/2006/QH11 và các văn bản hướng dẫn thi hành, theo quy trình kiểm tra thuế,
quy trình thanh tra của ngành thuế. Căn cứ kết quả kiểm tra thuế, thanh tra thuế, cơ
quan thuế xác định số thuế được hoàn của người nộp thuế. Số tiền thuế giá trị gia
tăng được hoàn phải đảm bảo đã được khai thuế theo đúng quy định của Luật quản
lý thuế và các văn bản hướng dẫn thi hành; đảm bảo Điều kiện khấu trừ, hoàn thuế
quy định tại Khoản 6, Khoản 7 Điều 1 Luật thuế giá trị gia tăng số 31/2013/QH13
và các văn bản hướng dẫn thi hành.
b) Trong quá trình thực hiện kiểm tra thuế, thanh tra thuế, cơ quan thuế áp
dụng các biện pháp theo quy định tại Điều 7, Điều 8 Thông tư này để có căn cứ
xác định số tiền thuế giá trị gia tăng đủ Điều kiện hoàn của người nộp thuế.
3. Trong quá trình giải quyết hoàn thuế mà cơ quan thuế qua công tác kiểm
tra, thanh tra thuế phát hiện người nộp thuế có dấu hiệu vi phạm pháp luật và đã
chuyển hồ sơ cho cơ quan công an Điều tra hoặc người nộp thuế bị cơ quan nhà
nước có thẩm quyền thu giữ sổ sách kế toán, hóa đơn chứng từ liên quan đến số
thuế đề nghị hoàn thì cơ quan thuế phải thông báo cho người nộp thuế về việc hồ
sơ chưa đủ Điều kiện hoàn thuế. Cơ quan thuế thực hiện giải quyết hoàn thuế khi
có kết quả hoặc ý kiến của cơ quan công an hoặc của cơ quan có thẩm quyền hoặc
khi có đủ hồ sơ theo quy định.

28
Bước 4: Xác định số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt còn nợ được bù trừ
với số tiền thuế giá trị gia tăng được hoàn
1. Cơ quan thuế có trách nhiệm xác định số tiền thuế, tiền chậm nộp, tiền phạt
và các Khoản thu khác còn nợ ngân sách nhà nước (sau đây gọi là tiền thuế nợ) để
thực hiện bù trừ với số tiền thuế giá trị gia tăng được hoàn của người nộp thuế.
2. Tiền thuế nợ của người nộp thuế phải bù trừ (không bao gồm tiền thuế nợ
đang thực hiện thủ tục để xoá nợ, tiền thuế nợ được nộp dần theo quy định tại Điều
32, 39 Nghị định số 83/2013/NĐ-CP ngày 22/7/2013 của Chính phủ quy định chi
Tiết thi hành một số Điều của Luật Quản lý thuế và Luật sửa đổi, bổ sung một số
Điều của Luật Quản lý thuế), bao gồm:
a) Tiền thuế nợ do ngành Thuế quản lý trên Hệ thống ứng dụng quản lý thuế;
b) Tiền thuế nợ (trừ tiền phí, tiền lệ phí hải quan) do cơ quan hải quan cung
cấp theo Quy chế trao đổi thông tin và phối hợp công tác giữa cơ quan hải quan và
cơ quan thuế;
c) Tiền thuế nợ Ngân sách nhà nước theo văn bản đề nghị của các cơ quan, tổ
chức có thẩm quyền theo quy định của pháp luật.
3. Sau khi đã bù trừ theo quy định tại Khoản 2 Điều này, trường hợp người
nộp thuế là doanh nghiệp trụ sở chính vẫn có số thuế còn được hoàn trả nhưng có
Chi nhánh hạch toán phụ thuộc có số tiền thuế nợ quá hạn trên 90 ngày do cơ quan
thuế quản lý trên Hệ thống ứng dụng quản lý thuế thì cơ quan thuế phải tiếp tục
thực hiện bù trừ. Trường hợp nhiều Chi nhánh hạch toán phụ thuộc có số tiền thuế
nợ thì thứ tự bù trừ ưu tiên cho Khoản nợ có hạn nộp xa nhất của Chi nhánh.

29
Trường hợp Chi nhánh hạch toán phụ thuộc có số thuế còn được hoàn thì phải
thực hiện bù trừ với số tiền thuế nợ quá hạn trên 90 ngày của doanh nghiệp trụ sở
chính.
4. Cơ quan thuế quản lý trực tiếp người nộp thuế phải chịu trách nhiệm về số
tiền thuế nợ trên Hệ thống ứng dụng quản lý thuế; cơ quan, tổ chức có đề nghị số
tiền thuế nợ Ngân sách nhà nước được bù trừ phải chịu trách nhiệm về số liệu đã
cung cấp cho cơ quan thuế.
5. Trường hợp người nộp thuế có văn bản đề nghị cơ quan thuế trích số tiền
thuế được hoàn nộp thay tiền thuế nợ ngân sách ngân sách nhà nước cho người nộp
thuế khác, cơ quan thuế xác định số tiền thuế được hoàn bù trừ với số tiền thuế nợ
của người nộp thuế khác (sau khi bù trừ số tiền thuế nợ của người nộp thuế quy
định tại Khoản 2, Khoản 3 Điều này).
6. Sau khi nhận được Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ thu ngân sách nhà
nước theo quy định tại Điều này, người nộp thuế có vướng mắc về số tiền thuế nợ
đã bù trừ với số tiền thuế được hoàn thì cơ quan thuế quản lý trực tiếp người nộp
thuế, cơ quan hải quan, cơ quan, tổ chức đề nghị bù trừ nợ có trách nhiệm giải
quyết vướng mắc cho người nộp thuế.
Trường hợp số tiền thuế nợ đã bù trừ cao hơn số tiền thuế nợ thực tế thì được
xác định là Khoản nộp thừa. Cơ quan thuế, cơ quan hải quan xử lý theo quy định
tại Khoản 13 Điều 1 Luật số 21/2012/QH13 hoặc cơ quan, tổ chức đề nghị số tiền
thuế nợ bù trừ xử lý theo quy định của pháp luật có liên quan.
Bước 5. Thẩm định hồ sơ hoàn thuế
1. Cơ quan thuế tổ chức thẩm định hồ sơ hoàn thuế đối với: Phiếu đề xuất
hoàn thuế, dự thảo Quyết định hoàn thuế (hoặc Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ

30
thu ngân sách nhà nước), Thông báo về việc không được hoàn thuế (nếu có) trước
khi ban hành Quyết định hoàn thuế (hoặc Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ thu
ngân sách nhà nước).
Thời hạn hoàn thành việc thẩm định hoàn thuế là: 01 (một) ngày làm việc đối
với hồ sơ thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau; 03 (ba) ngày làm việc đối với
hồ sơ thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau kể từ thời Điểm tiếp nhận đầy đủ hồ
sơ đề nghị thẩm định.
2. Cục Thuế thực hiện thẩm định về thủ tục hoàn thuế, hồ sơ hoàn thuế, đối
tượng và trường hợp được hoàn thuế, thẩm quyền ban hành quyết định hoàn thuế
và nội dung khác có liên quan.
a) Trường hợp qua thẩm định phát hiện vấn đề chưa rõ, chưa đầy đủ, cơ quan
thuế phải tổ chức trao đổi, làm rõ giữa các bộ phận liên quan đến giải quyết hồ sơ
hoàn thuế để thống nhất các nội dung liên quan đến thẩm định hoàn thuế trong thời
hạn thẩm định hồ sơ hoàn thuế; hoặc từ chối thẩm định hồ sơ hoàn thuế đối với hồ
sơ chưa đầy đủ, chưa cập nhật vào Hệ thống ứng dụng quản lý thuế theo quy định
tại Điều 15 Thông tư này.
b) Trường hợp kết quả thẩm định xác định thủ tục hoàn thuế, hồ sơ hoàn thuế,
đối tượng và trường hợp được hoàn thuế, thẩm quyền ban hành quyết định hoàn
thuế phù hợp với quy định, cơ quan thuế thực hiện cập nhật kết quả thẩm định
hoàn thuế giá trị gia tăng vào Hệ thống ứng dụng quản lý thuế.
Bước 6: Ban hành quyết định hoàn thuế
1. Căn cứ kết quả thẩm định và giám sát hồ sơ hoàn thuế theo quy định tại
Điều 16, Điều 17 Thông tư này, Cục trưởng Cục Thuế xem xét ký ban hành Quyết
định hoàn thuế (theo mẫu số 01/QĐ-HT)/ Quyết định hoàn kiêm bù trừ Khoản thu

31
ngân sách nhà nước (theo mẫu số 02/QĐ-HT), Thông báo về việc không được
hoàn thuế (theo mẫu số 02/HT-TB) quy định tại Thông tư 156/2013/TT-BTC. Cục
trưởng Cục Thuế chịu trách nhiệm về quyết định hoàn thuế theo quy định của pháp
luật.
2. Thời hạn ban hành Quyết định hoàn thuế/ Quyết định hoàn thuế kiêm bù
trừ thu ngân sách nhà nước chậm nhất không quá 06 (sáu) ngày làm việc đối với hồ
sơ hoàn thuế thuộc diện hoàn thuế trước, kiểm tra sau; 40 (bốn mươi) ngày đối với
hồ sơ hoàn thuế thuộc diện kiểm tra trước, hoàn thuế sau kể từ ngày nhận được đủ
hồ sơ hoàn thuế của người nộp thuế.
3. Quyết định hoàn thuế được gửi cho người nộp thuế, cơ quan, tổ chức có
liên quan. Trường hợp người nộp thuế thực hiện hoàn thuế điện tử, Quyết định
hoàn thuế/ Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ Khoản thu ngân sách nhà nước được
gửi qua Cổng thông tin điện tử của Tổng cục Thuế theo quy định tại Điều 28
Thông tư 110/2015/TT-BTC .
4. Cục Thuế cập nhật, hạch toán đầy đủ các Quyết định hoàn thuế/ Quyết định
hoàn thuế kiêm bù trừ khoản thu ngân sách nhà nước vào Hệ thống ứng dụng quản
lý thuế ngay trong ngày làm việc được ký ban hành.
Sau khi hạch toán Quyết định hoàn thuế/ Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ
khoản thu ngân sách nhà nước, Cục Thuế luân chuyển Quyết định hoàn thuế/Quyết
định hoàn thuế kiêm bù trừ khoản thu ngân sách nhà nước và Lệnh hoàn thuế/Lệnh
hoàn thuế kiêm bù trừ khoản thu ngân sách nhà nước sang Kho bạc Nhà nước ngay
trong ngày làm việc hoặc chậm nhất trong ngày làm việc tiếp theo
Khoản 4 này được bổ sung bởi Khoản 1 Điều 1 Thông tư 31/2017/TT-BTC
Bước 7. Chi hoàn thuế cho người nộp thuế

32
1. Căn cứ Quyết định hoàn thuế/ Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ Khoản
thu ngân sách nhà nước, Cục Thuế thực hiện lập Lệnh hoàn trả Khoản thu ngân
sách nhà nước/ Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ Khoản thu ngân sách nhà nước ban hành
kèm theo Thông tư số 08/2013/TT-BTC hướng dẫn thực hiện kế toán nhà nước áp
dụng cho Hệ thống thông tin quản lý ngân sách và nghiệp vụ Kho bạc ngày
10/1/2013 của Bộ Tài chính (đã được sửa đổi, bổ sung tại Quyết định số 759/QĐ-
BTC ngày 16/4/2013 của Bộ Tài chính về việc đính chính Thông tư số
08/2013/TT-BTC), gửi Kho bạc nhà nước cấp tỉnh kèm theo Quyết định hoàn
thuế/Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ Khoản thu ngân sách nhà nước.
Trường hợp người nộp thuế bù trừ số thuế được hoàn với số tiền thuế nợ của
người nộp thuế khác theo quy định tại Khoản 3, Khoản 5 Điều 14 Thông tư này, cơ
quan thuế lập Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ Khoản thu ngân sách nhà nước, trong đó
ghi thông tin: tên người nộp thuế, mã số thuế của người nộp thuế được bù trừ
Khoản thu ngân sách nhà nước để Kho bạc Nhà nước có căn cứ hạch toán thu ngân
sách nhà nước.
2. Kho bạc Nhà nước cấp tỉnh tiếp nhận Quyết định hoàn thuế và Lệnh hoàn
trả Khoản thu ngân sách nhà nước (hoặc Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ thu
ngân sách nhà nước và Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ Khoản thu ngân sách nhà nước)
do Cục Thuế gửi đến, thực hiện các nội dung sau:
a) Đối chiếu Quyết định hoàn thuế và Lệnh hoàn trả Khoản thu ngân sách nhà
nước (hoặc Quyết định hoàn thuế kiêm bù trừ thu ngân sách nhà nước và Lệnh
hoàn trả kiêm bù trừ thu ngân sách nhà nước), đảm bảo thống nhất thông tin về số
tiền, tên người nộp thuế được nhận tiền hoàn thuế, địa chỉ ngân hàng, thông tin về
tài Khoản và ngân hàng; thông tin hạch toán thu ngân sách nhà nước.

33
b) Kiểm tra tính hợp pháp của Lệnh hoàn trả Khoản thu ngân sách nhà nước/
Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ thu ngân sách nhà nước đảm bảo khớp đúng mẫu dấu,
chữ ký (hoặc kiểm tra việc xác thực thành công chữ ký điện tử bằng hệ thống
thông tin của Kho bạc Nhà nước) .
c) Thực hiện hoàn thuế cho người nộp thuế trong thời hạn 1 (một) ngày làm
việc kể từ ngày nhận được Lệnh hoàn trả khoản thu ngân sách nhà nước/ Lệnh
hoàn trả kiêm bù trừ khoản thu ngân sách nhà nước do cơ quan thuế chuyển đến
Điểm này được sửa đổi bởi Khoản 2 Điều 1 Thông tư 31/2017/TT-BTC
3. Kho bạc Nhà nước cấp tỉnh luân chuyển các liên chứng từ Lệnh hoàn trả
Khoản thu ngân sách nhà nước/ Lệnh hoàn trả kiêm bù trừ Khoản thu ngân sách
nhà nước theo quy định tại Thông tư số 08/2013/TT-BTC và các văn bản hướng
dẫn thực hiện cho cơ quan thuế đồng cấp ngay trong ngày hạch toán hoặc chậm
nhất ngày làm việc tiếp theo liền kề.
Trường hợp cơ quan thuế, Kho bạc Nhà nước đã thực hiện trao đổi thông tin
hạch toán hoàn thuế, hạch toán thu ngân sách nhà nước bằng phương thức điện tử
thì thực hiện theo quy định về giao dịch điện tử của Tổng cục Thuế và Kho bạc
Nhà nước.
Kiểm tra sau hoàn thuế GTGT là việc cơ quan thuế tiến hành kiểm tra sau khi
đã ban hành quyết định hoàn thuế và doanh nghiệp đã nhận được số tiền thuế đề
nghị hoàn. Quá trình kiểm tra sau hoàn thuế được thực hiện thực tế tại cơ sở kinh
doanh nhằm đánh giá tính trung thực, chính xác của việc chấp hành pháp luật trong
việc kê khai nộp thuế, làm hồ sơ đề nghị hoàn thuế bằng việc kiểm tra việc ghi
chép sổ sách kế toán, quản lý và sử dụng hóa đơn chứng từ mua vào, bán ra...
Kiểm tra sau hoàn thuế là việc làm cần thiết nhằm chấn chỉnh, hạn chế thất thoát
ngân sách Nhà nước trong quá trình các cơ sở kinh doanh có hành vi gian lận, khai

34
khống, sử dụng hóa đơn giả, hóa đơn bất hợp pháp để hoàn thuế, chiếm đoạt tiền
thuế Nhà nước.
Như chúng ta đã biết thuế GTGT là một trong những chính sách thuế quan
trọng nhất trong tổng số thu Ngân sách Nhà nước, là công cụ quan trọng quản lý vĩ
mô của Nhà nước góp phần ổn định nền kinh tế. Bản chất thuế GTGT là một sắc
thuế tiên tiến, hiện đại, rõ ràng, dễ hiểu, dễ thực hiện. Việc Quốc hội ban hành
Luật thuế GTGT đã tạo ra những thuận lợi trong việc quản lý thu thuế, chuyển từ
hình thức quản lý mang tính áp đặt sang cơ chế doanh nghiệp tự kê khai, tự nộp và
tuân thủ các qui định tại luật thuế và pháp lệnh thuế, phù hợp với xu thế cải cách
hành chính Nhà nước, đáp ứng yêu cầu hội nhập kinh tế quốc tế.
Tuy nhiên, các Luật thuế ra đời tùy theo từng thời điểm lịch sử của đất nước
để mang trọng trách điều tiết nền kinh tế vĩ mô, làm lành mạnh hóa các quan hệ
kinh tế trong xã hội. Việc này đòi hỏi các nhà soạn Luật phải luôn nhanh, nhạy
trong mọi tình huống đổi thay và phát triển của đất nước để kịp thời tham mưu và
đề xuất thay đổi, sửa chữa và cải tiến các chính sách thuế cho phù hợp. Thuế
GTGT là một trong những chính sách ưu tiên hàng đầu đối với công cuộc cải cách.
Luật thuế giá trị gia tăng (GTGT) đã tạo điều kiện cho các doanh nghiệp làm ăn
thu lợi nhuận với các mức thuế suất khác nhau, linh hoạt, tác động tích cực đến
mọi mặt của đời sống kinh tế, xã hội, góp phần tạo nguồn thu không nhỏ và ổn
định cho ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên, trong xu thế hội nhập kinh tế quốc tế,
những cơ hội và thách thức đặt ra cho các doanh nghiệp Việt Nam rất lớn. Để giúp
các doanh nghiệp có thể đứng vững trên thương trường và cạnh tranh được với các
doanh nghiệp nước ngoài, để các sản phẩm của doanh nghiệp Việt Nam được
người tiêu dùng ưa chuộng, đòi hỏi chính sách, pháp luật thương mại nói chung,
pháp luật thuế nói riêng của Việt Nam phải có những sửa đổi cơ bản, hướng tới các
mục tiêu minh bạch, hiệu quả, công bằng, đảm bảo các nguyên tắc của WTO. Đặc

35
biệt đối với Luật thuế GTGT, nếu chúng ta sửa không khéo sẽ làm nảy sinh những
tác động tiêu cực của thuế GTGT đối với hoạt động thương mại, ảnh hưởng tới
môi trường đầu tư, gây bất bình đẳng về nghĩa vụ thuế giữa các người nộp thuế, sẽ
làm thất thoát số tiền rất lớn của ngân sách Nhà nước, bởi lẽ các hiện tượng mua
bán hoá đơn, chứng từ xuất khẩu khống, hành vi gian lận thuế GTGT diễn ra ngày
càng tinh vi và rất phức tạp và đang ngày càng có xu hướng gia tăng. Chính vì vậy,
việc sửa đổi Luật thuế GTGT theo hướng nào là điều băn khoăn, không chỉ từ phía
các nhà doanh nghiệp, người tiêu dùng hàng hoá, dịch vụ mà còn là nỗi lo của các
nhà quản lý, những người làm chính sách.
Việt Nam hiện đã gia nhập WTO, vì vậy, một yêu cầu đặt ra là phải từng
bước mở cửa thị trường hàng hoá, thị trường tài chính trong nước, thông qua các
cam kết cắt giảm thuế nhập khẩu, tuân thủ các nguyên tắc thương mại về không
phân biệt đối xử, việc bảo hộ nền sản xuất trong nước chỉ được thực hiện thông
qua thuế xuất, nhập khẩu, không được duy trì các biện pháp bảo hộ phi thuế quan.
Để bù đắp sự suy giảm nguồn thu từ thuế nhập khẩu, trong bối cảnh hội nhập kinh
tế quốc tế hiện nay, những loại thuế tiêu dùng (VAT, tiêu thụ đặc biệt), thuế thu
nhập, thuế tài sản trở thành chỗ dựa chủ yếu về nguồn thu cho các quốc gia đang
phát triển như Việt Nam. Tuy nhiên các sắc thuế này cần có những sửa đổi cơ bản,
dựa trên các nguyên tắc nhất định: mở rộng đối tượng chịu thuế, người nộp thuế,
từng bước thu hẹp phạm vi các đối tượng được hưởng ưu đãi, miễn, giảm thuế,
không chịu thuế, tách chính sách xã hội ra khỏi chính sách thuế; giảm số lượng và
mức thuế suất nhằm đảm bảo mức động viên hợp lý vào ngân sách Nhà nước theo
hướng thu trên diện rộng, tăng cường tính hiệu quả và công bằng của thuế nhằm
thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh, đảm bảo cơ cấu hệ thống thuế hợp lý,
tính cân đối của các loại thuế trực thu đánh trên thu nhập, gián thu đánh trên hàng

36
hoá, dịch vụ và thuế đánh trên tài sản, trên cơ sở đó góp phần đảm bảo nguồn thu
và sự ổn định của thu ngân sách Nhà nước.
Chương III: Thực trạng áp dụng pháp luật về hoàn thuế GTGT đối với doanh
nghiệp và kiến nghị để hoàn thiện.
3.1 Tình hình thực tế áp dụng pháp luật về hoàn thuế GTGT đối với doanh
nghiệp
3.2 Kết quả và hạn chế trong áp dụng pháp luật về hoàn thuế GTGT đối với
doanh nghiệp
3.2.1 Kết quả
3.2.2 Hạn chế
3.3 Giải pháp hoàn thiện về việc áp dụng pháp luật về hoàn thuế GTGT đối
với doanh nghiệp
3.3.1 Giải pháp về mặt pháp luật
3.3.2 Giải pháp về con người, về phương tiện, công cụ hoàn thuế GTGT
KẾT LUẬN
TÀI LIỆU THAM KHẢO
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO
A.Văn bản pháp luật:
1. Luật số 78/2006/QH11 ngày 29 tháng 11 năm 2006 của Quốc hội khóa XI
về Quản lý thuế;

37
2. Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của luật thuế Giá trị gia tăng, luật thuế
tiêu thụ đặc biệt và luật quản lý thuế có hiệu lực từ 01/6/2016;
3. Luật số 31/2013/QH13 sủa đổi bổ sung một số điều của luật thuế giá trị gia
tăng 2013;
4. Nghị định 12/2015/NĐ-CP của Chính phủ ngày 12 tháng 02 năm 2015 về
việc quy định chi tiết thi hành Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các
Luật về thuế và sửa đổi, bổ sung một số điều của các Nghị định về thuế;
5. Nghị định 209/2013/NĐ-CP của Chính phủ ngày 18 tháng 12 năm 2013
quy định chi tiết vàhướng dẫn thi hành một số điều Luật Thuế giá trị gia
tăng;
6. Nghị định 92/2013/NĐ-CP của Chính phủ ngày 13 tháng 8 năm 2013 về
việc quy định chi tiết thi hành một số điều có hiệu lực từ ngày 01/07/2013
của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh
nghiệp và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng;
7. Thông tư 26/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 27 tháng 02 năm 2015
hướng dẫn về thuế giá trị gia tăng và quản lý thuế tại Nghị định
12/2015/NĐ-CP ngày 12/02/2015 của Chính phủ quy định chi tiết thi hành
Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của các Luật về Thuế và sửa đổi, bổ
sung một số điều của các Nghị định về thuế và sửa đổi, bổ sung một số
điều của Thông tư 39/2014/TT-BTC ngày 31/03/2014 của Bộ Tài chính về
hóa đơn bán hàng hóa, cung ứng dịch vụ;
8. Thông tư số 219/2013/TT-BTC ngày 31 tháng 12 năm 2013 của Bộ Tài
chính hướng dẫn thi hành luật thuế giá trị gia tăng và Nghị định số
209/2013/NĐ-CP ngày 18/12/2013 của Chính phủ quy định chi tiết và
hướng dẫn một số điều luật thuế giá trị gia tăng;

38
9. Thông tư 119/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 25 tháng 8 năm 2014
về việc sửa đổi, bổ sung một số điều của Thông tư 156/2013/TT-BTC ngày
06/11/2013, Thông tư 111/2013/TT-BTC ngày 15/08/2013, Thông tư
219/2013/TT-BTC ngày 31/12/2013, Thông tư 08/2013/TT-BTC ngày
10/01/2013, Thông tư 85/2011/TT-BTC ngày 17/06/2011, Thông tư
39/2014/TT-BTC ngày 31/03/2014 và Thông tư 78/2014/TT-BTC ngày
18/06/2014 của Bộ Tài chính để cải cách, đơn giản các thủ tục hành chính
về thuế;
10.Báo cáo tổng kết công tác thuế của Tổng cục thuế ngày 30/12/2015;
11.Thông tư 141/2013/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 16/10/2013 về việc
hướng dẫn thi hành Nghị định 92/2013/NĐ-CP ngày 13/08/2013 của Chính
phủ quy định chi tiết thi hành một số điều có hiệu lực từ ngày 01/07/2013
của Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế thu nhập doanh
nghiệp và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Thuế giá trị gia tăng;
12.Thông tư 72/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 30/5/2014 quy định về
hoàn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa của người nước ngoài, người
Việt Nam ở nước ngoài mang theo khi xuất cảnh;
13.Thông tư 58/2012/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 20/7/2012 hướng dẫn
thực hiện Quyết định 05/2012/QĐ-TTg ngày 19/01/2012 của Thủ tướng
Chính phủ về việc thí điểm hoàn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hóa của
người nước ngoài mua tại Việt Nam mang theo khi xuất cảnh qua cửa khẩu
sân bay quốc tế Nội Bài và sân bay quốc tế Tân Sơn Nhất;
14.Thông tư 94/2010/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 30/6/2010 hướng dẫn
thực hiện hoàn thuế giá trị gia tăng đối với hàng hoá xuất khẩu;

39
15.Thông tư 151/2014/TT-BTC của Bộ Tài chính ngày 10/10/2014 về việc
hướng dẫn thi hành Nghị định 91/2014/NĐ-CP ngày 01/10/2014 của Chính
phủ về việc sửa đổi, bổ sung một số điều tại các nghị định quy định về thuế
B. Luận văn, công trình nghiên cứu khoa học
C. Luận văn cử nhân về thuế giá trị gia tăng:
16.Trần Đức Trường (1997), Tìm hiểu nội dung pháp lý thuế giá trị gia tăng,
trường ĐH Luật TPHCM
17.Trần Trung Hòa (1998), Luật thuế giá trị gia tăng và những điều kiện cần
thiết trong việc áp dụng tại Việt Nam, trường ĐH Luật Tp. Hồ Chí Minh
18.Tiền Tú Trinh (1999), Luật thuế giá trị gia tăng những vướng mắc và
phương hướng hoàn thiện, trường ĐH Luật Tp. Hồ Chí Minh
19.Mai Thị Hồng Si (2001), Phương hướng hoàn thiện luật thuế giá trị gia
tăng ở Việt Nam, trường ĐH Luật Tp. Hồ Chí Minh
20.Nguyễn Thị Thái Thuận (2001), Hoàn thuế giá trị gia tăng: thực trạng
pháp luật; thực tế áp dụng và một số giải pháp, trường ĐH Luật TPHCM
21.Vũ Duy Hoàng (2002), Cơ sở lý luận và thực tiễn trong quản lý, sử dụng
hóa đơn chứng từ thuế giá trị gia tăng, trường ĐH Luật Tp. Hồ Chí Minh
22.Nguyễn Thị Như Hoài (2004), Một số giải pháp pháp lý tăng cường chống
thất thu thuế giá trị gia tăng, trường ĐH Luật TPHCM
23.Nguyễn Thị Kim Thọ (2004), Vi phạm hành chính về thuế giá trị gia tăng
và thuế thu nhập doanh nghiệp - những vấn đề lý luận và thực tiễn, trường
ĐH Luật TP Hồ Chí Minh
24.Luận văn thạc sĩ về thuế giá trị gia tăng
25.Lê Thị Bích Liên (2001), Một số vấn đề lý luận và thực tiễn về pháp luật
thuế giá trị gia tăng ở Việt Nam, trường ĐH Luật Hà Nội

40
26.Nguyễn Thị Thương Huyền (2002), Những vấn đề pháp lý về việc áp dụng
thuế giá trị gia tăng ở Việt Nam, trường ĐH Luật Hà Nội
27.Trần Thị Minh Hiền (2006), Pháp luật về thuế giá trị gia tăng ở Việt Nam,
thực trạng và hướng hoàn thiện, trường ĐH Luật Hà Nội
C. Sách, báo, tạp chí
28.Bộ Tài chính (1994), Thuế GTGT và vấn đề áp dụng tại Việt Nam, Đề tài
nghiên cứu khoa học cấp Bộ, Hà Nội
29.Nguyễn Mai Bộ (2004), Pháp luật hình sự về các tội xâm phạm trật tự
quản lý kinh tế, NXB Tư pháp, Hà Nội
30.Phạm Văn Thiệu (2004), “Bàn về tội phạm trong lĩnh vực hoàn thuế giá trị
gia tăng”, Tạp chí Tòa án nhân dân, Số 1/2004
31.Trường ĐH Luật Hà Nội (2008), Giáo trình thuế Việt Nam, Nx Công an
nhân dân, Hà Nội.
32.Tạp chí thuế nhà nước số 13/2015
33.Tạp chí thuế nhà nước số 12/2015
D. Website
34.Website của Tổng cục thuế: http://www.gdt.gov.vn/
35.Website của Bộ Tài Chính: http://www.mof.gov.vn/

41

Đề tài pháp luật hoàn thuế giá trị gia tăng đến với doanh nghiệp.docx

Recommended

Recommended

More Related Content

Similar to Đề tài pháp luật hoàn thuế giá trị gia tăng đến với doanh nghiệp.docx

Similar to Đề tài pháp luật hoàn thuế giá trị gia tăng đến với doanh nghiệp.docx (20)

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói Liên hệ Zalo/Tele: 0917.193.864

More from Dịch vụ viết thuê đề tài trọn gói Liên hệ Zalo/Tele: 0917.193.864 (20)

Recently uploaded

Recently uploaded (20)

Đề tài pháp luật hoàn thuế giá trị gia tăng đến với doanh nghiệp.docx