1. Açık Standartlar ile Belgelerimizi Özgürleştirmek
için
Belge Özgürlüğü Günü'nü Kutluyoruz!
www.belgeozgurlugu.org.tr
2. GÜNDEM
● Belge Özgürlüğü Günü Nedir?
● Elektronik Belgelere Geçiş Süreci
● Belgelerimizin Özgür Olması Neden Önemli?
● Açık Standartlar
● Açık Standartları Neden Tercih Etmeliyiz?
● Belge Özgürlüğü Günü'ne Nasıl Destek Olabilirsiniz?
● Önceki Etkinliklerden Fotoğraflar
● Daha Fazla Bilgi İçin
3. Belge Özgürlüğü Günü
Belge Özgürlüğü Günü, açık standartlar ve açık belge biçimleri
konularında kullanıcıları bilinçlendirerek, belgeleri özgür kılmak
amacıyla 2008 yılından beri her Mart ayının son Çarşamba günü
kutlanan evrensel bir gündür.
Avrupa Özgür Yazılım Vakfı'nın (FSFE) öncülüğünde, dünyanın
birçok yerinde, gönüllülerin destekleriyle yürütülen bir kampanya
niteliğindedir.
4. Elektronik Belgelere Geçiş Süreci (I)
Aaron Swartz gibi değerli internet aktivistlerinin de
yoğun çalışmalarıyla dikkat çekmeye çalıştıkları bilgi
edinme özgürlüğü çağımızın en önemli konularındandır.
Dünyadaki bilgi üretim ortamlarındaki değişimler
bilginin üretim ve kullanım hızında da değişiklikler
yaratmıştır. Üretilen bilgi, tüm dünyaya ulaşması gerekli
bir kavramdır.
Bilginin paylaşımının gerekliliğinin yanı sıra uzun
yıllar tercih edilen kağıt ortamında bilginin muhafaza
edilmesindeki zorluluklar artık belgelerin elektronik
ortama aktarılması, elektronik ortamda oluşturulup,
korunması gerekliliğini ortaya çıkarmıştır.
Aaron Swartz hakkında daha fazla bilgi için:
www.alternatifbilisim.org/wiki/Aaron_Swartz
6. Elektronik Belgelere Geçiş Süreci (III)
Basılı kaynaklardaki bilgileri korumak için o bilgilerin kaydedildiği ortamı
(kâğıt vb) korumak yeterli olmaktadır.
Oysa elektronik bilginin bir ortamdan diğerine hiçbir veri kaybı olmaksızın
aktarılabilmesi ile beraber içeriğinin dijital olarak kontrol altına alınması da
önemlidir. [1] Bu durum da ancak açık standartlar ile sağlanabilir.
[1] Elektronik Belge Tanımlaması ve Uluslararası Elektronik Belge Hazırlama Standartları, Yasemin Dağdaş
7. Belgelerimizin Özgür Olması Neden Önemli? (I)
Bilgisayarınızda bulunduğu için ona sahip olduğunuzu
düşündüğünüz bir belgeye günün birinde ulaşamayacak olmanızın
ihtimali bile ürkütücü, değil mi?
● Bir akademisyenin yazdığı makaleye,
● Bir bilimcinin üretimlerine,
● Bir gazetecinin haber metnine,
● Bir senaristin senaryosuna,
● Bir yazarın kitabına,
● Bir öğrencinin ödevine,
● Bir gezginin günlüğüne...
açık standartları tercih etmemesi nedeniyle belki bundan 1 hafta
sonra belki de yıllar sonra ulaşamama ihtimali varken; ne belgelerimiz
ne de bizler özgür oluruz!
8. Görsel için kaynak: documentfreedom.org/en/artwork
Belgelerimizin Özgür Olması Neden Önemli? (II)
9. Görsel için kaynak: http://wiki.gleducar.org.ar/images/d/d1/SL-vidas_paralelas-tr.pdf
Belgelerimizin Özgür Olması Neden Önemli? (III)
10. Belgelerimiz özgür olmalı ki,
• belgelerimize istediğimiz zaman erişebilelim,
• belgelerimiz üzerinde istediğimiz gibi değişiklik yapabilelim,
• belgelerimizi istediğimiz kişilerle, onların da görüntüleyebileceği ve
üzerinde değişiklik yapabileceği şekilde paylaşabilelim.
Görsel için kaynak: http://wiki.gleducar.org.ar/images/d/d1/SL-vidas_paralelas-tr.pdf
Belgelerimizin Özgür Olması Neden Önemli? (IV)
11. Açık Standartlar
Avrupa Özgür Yazılım Vakfı'na göre bir standartın açık standart sayılabilmesi
için gerekli olan durumlar şunlardır:
1) Tüm tarafların değerlendirmesine ve kullanımına hiçbir sınırlama olmaksızın
eşit olanak verilmelidir.
2) Herhangi bir bileşeni ya da eklentisi, açık standart tanımına uymayan biçim
ve protokoller içermemelidir.
3) Bir tarafın veya herhangi iş modelinde kullanımını engelleyecek yasal veya
teknik cümleler içermemelidir.
4) Tek bir satıcıdan bağımsız, herkese açık ve tüm rakiplerin ve üçüncü
tarafların katılımına eşit olanak verecek şekilde yönetilmeli ve geliştirilmelidir.
5) Rakip satıcılar tarafından çok sayıda gerçekleştirimi veya tüm taraflar için
aynı elverişlilikte tamamlanmış bir gerçekleştirimi olmalıdır.
Kaynak: Belge Özgürlüğü Günü, İzlem Gözükeleş Bilim ve Gelecek 109. Sayı
13. Tek bir satıcıya, tek bir teknolojiye bağlı kalındığı sürece yukarıda
belirtilenleri yapma imkanımız her zaman ilgili ürün sahiplerinin izinleri ile
gerçekleşecek ve özgürlüklerimiz kısıtlanmış olacaktır.
Açık Standartları Neden Tercih Etmeliyiz? (I)
14. Örneğin; “Bu internet sitesi sadece Internet Explorer'da düzgün çalışıyor”
şeklinde aldığımız bir uyarı, bizlerin tarayıcı seçimi özgürlüğümüze
yapılmış bir müdahale ve dayatmadır.
Açık Standartları Neden Tercih Etmeliyiz? (II)
15. Açık standartlar sizin:
➔ Kullanılan yazılımdan bağımsız olarak diğerleriyle haberleşmenizi ve bilgiyi
paylaşabilmenizi,
➔ “Eski dosyalarımı açıp düzenleyebilecek miyim?” kaygısı olmadan yazılımınızı ve
donanımınızı yükseltebilmenizi,
➔ Uyumluluk kaygısı taşımadan istediğiniz telefonu, tableti veya bilgisayarı
kullanabilmenizi sağlar.
Kaynak: Belge Özgürlüğü Günü, İzlem Gözükeleş Bilim ve Gelecek 109. Sayı
Açık standartlar toplumunuzun:
➔ Daha başarılı yazılımlar ve teknik ürünler kullanabilmesini,
➔ E-devlet sistemlerinin ve servislerinin daha verimli olmasını,
➔ İnnovasyon ve deneyim için daha kaliteli yazılımların daha erişilebilir olmasını
sağlar.
Açık Standartları Neden Tercih Etmeliyiz? (III)
16. Açık Standartları Neden Tercih Etmeliyiz? (IV)
Avrupa Birliği Rekabetten Sorumlu Komiseri Neelie Kroes,
Brüksel'de düzenlenen bir konferansa katıldığında “Açık
standartları kullanan işletmeler çok akıllıca bir iş yapıyorlar. Hiçbir
vatandaş ya da kurum açık standartlar varken kapalı teknolojileri
kullanmaya zorlanmamalı” demiştir.
Kroes, açık standartları seçen hükümetleri tebrik ederek devam
etmiş ve açık belge standardını (ODF) kullanan Münih kentine,
Almanya Dışişleri Bakanlığı'na ve Fransız Polis Kuvvetleri'ne
şükranlarını belirtmiştir.
Bir Hollanda vatandaşı olan Neelie Kroes, Hollanda hükümeti ve
meclisini de açık standartlara geçmek konusunda teşvik etmiş.
Kroes, "Tek bir satıcıya, tek bir teknolojiye bağlı olunmamalı."
demiştir.
Kaynak: http://www.ozgurlukicin.org/forum/haberler/1690/?page=1
17. Açık Standartları Neden Tercih Etmeliyiz? (V)
İngiltere Kabine Ofisi Bakanı Francis Maude, ofis yazılımı giderlerini kısmak ve Bilişim
oligopolisini kırmak için açık dosya biçimlerini standartlaştırmayı planlıyor.
“Geniş bir yazılım yelpazesinin kullanıldığını görmek istiyorum. Böylece memurlar ihtiyaç
duydukları bilgiye erişecek ve belli yazılım markalarını satın almak zorunda kalmadan işlerini
yapacaklar.”
“Öncelikle birimler birbiriyle belge paylaşma gibi basit işlemleri daha kolay yapacak. Ama bu
aynı zamanda halkın devlet bilgilerini kullanıp paylaşmasını daha kolay hale getirecek.”
“Bizim belgelerimizi okurken ve belgelerle çalışırken sorun yaşayan kullanıcılarla
görüşüyoruz ve uzmanları bu sorunların nasıl çözüleceğine dair fikir vermeye davet
ediyoruz.”
Kaynak: http://acikgunluk.net/2014/02/03/ingiltere-microsoft-officei-birakip-acik-belge-bicimine-yonelecek/
18. Siz de bu kampanyaya destek olmak,
Belge Özgürlüğü Günü'ne katkı
vermek ister misiniz?
19. ● Sosyal paylaşım ağlarında bahsedin:
Sosyal paylaşım ağlarını kullanarak etkinlikleri ve bu kampanyayı
duyurabilirsiniz.(Paylaşımlarınızı #belgeozgurlugu veya
#documentfreedom, #DFD olarak etiketlemeyi unutmayın)
Belge Özgürlüğü Günü'ne Nasıl Destek Olabilirsiniz? (I)
● E-posta imzanızı değiştirin:
E-posta imzanıza Belge Özgürlüğü Günü için sloganlar ekleyebilirsiniz.
Belge Özgürlüğü Günü - Belgelerinizi Özgürleştirin
http://belgeozgurlugu.org.tr – her mart ayının son çarşambası
20. Belge Özgürlüğü Günü'ne Nasıl Destek Olabilirsiniz? (II)
● Yazılar yazın:
İnternet sitenizde veya günlüğünüzde (blog)
Belge Özgürlüğü Günü'nden ve açık
standartlardan söz eden yazılar
yayımlayabilirsiniz.
Kampanyadan bahsetme ihtimali olan
gazete, dergi ve siteler ile iletişime
geçebilirsiniz.
İzlem Gözükeleş'in kaleminden Belge Özgürlüğü Günü,
Bilim ve Gelecek'in Mart ayında çıkan 109. sayısında 4 sayfa ile yer aldı!
● “Banner”lar yerleştirin:
● Belge Özgürlüğü Günü'nün sitesine bağlantı veren “banner”ları sitenize
yerleştirebilirsiniz. “Banner”ları, bu sunumun sonunda da yer alan etkinlik sitesinden
temin edebilirsiniz.
21. Belge Özgürlüğü Günü'ne Nasıl Destek Olabilirsiniz? (III)
● Etkinlikler düzenleyin:
Belge Özgürlüğü Günü şehrinizde etkinlikler
düzenleyebilir, düzenlenen etkinliklere destek
olabilirsiniz.
Bir etkinlik düzenlemeyi düşünüyorsanız,
etkinliğin uluslararası internet sitesinden kayıt
yaptırıp, evrensel haritaya grubunuzu da dahil
etmeyi unutmayın.
● Türkiye posta listesine posta atarsanız size
etkinliğinizde kullanabileceğiniz malzemeleri
iletmekten mutluluk duyarız.
Etkinlik kaydı için:
http://documentfreedom.org/en/events
Etkinlik nasıl eklenir?
http://documentfreedom.org/tr/etkinlik-nas%C4%B1l-eklenir
22. Belge Özgürlüğü Günü'ne Nasıl Destek Olabilirsiniz?(IV)
“Geniş çaplı bir şey yapamayız!” endişesini lütfen taşımayın.
➔ Sunum yapmak,
➔ Broşürler dağıtmak,
➔ Web sitemizde bulunan posterleri basıp, asmak,
➔ Öğle arası, mesai çıkışı dilediğiniz zamanda bir pasta kesmek, kutlama
yapmak, kampanyaya insanların dikkatini çekmek,
➔ Ofisinizdeki, okulunuzdaki bilgisayarlara LibreOffice kurulumu
gerçekleştirmek bu özel günü kutlamak için alternatiflerden sadece
birkaçı.
Önceki yıllarda yapılan kutlamaların fotoğraflarına bakmanızı tavsiye
ederiz. Eminiz ki hoşunuza gidecek bir(çok) kutlama şekli çıkacaktır.
23. Belge Özgürlüğü Günü'ne destek olmak için yapılabilecek daha
pek çok şey var. Bunun için etkinliğin uluslararası web sitesini ziyaret
edebilirsiniz.
Siz de katılın: http://documentfreedom.org/tr/get-involved
Belge Özgürlüğü Günü'ne Nasıl Destek Olabiliriz? (V)
Kaynak: www.documentfreedom.org/
32. Daha Fazla Bilgi İçin
Belge Özgürlüğü Günü
(Türkiye)
Web Sitesi:
belgeozgurlugu.org.tr
Facebook:
www.facebook.com/belgeozgurlugu
Twitter:
twitter.com/belgeozgurlugu
Posta Listesi:
tinyurl.com/dfdTurkey
Document Freedom Day
(Uluslararası)
Web Sitesi:
www.documentfreedom.org
Twitter:
twitter.com/documentfreedom
identi.ca:
identi.ca/documentfreedom
33. Bu sunuma, belgeozgurlugu.org.tr adresinden erişebilir, dilediğiniz
değişiklikleri yaparak, özgürce kullanabilir ve dağıtabilirsiniz.
TEŞEKKÜRLER...
SORULARINIZ?
