Bota e xhineve dhe shejtaneve

1
Dr. Omer Sulejman El-Eshkar
BOTA E
XHINDËVE - SHEJTANËVE
Përkthyesi: Osman Abazi
Lektyroi: Bedri Sadiku
Fjala e përkthyesit
“O Bij të Ademit! Mos lejoni t’ju mashtrojë shejtani...“ (El A’raf: 27).
“Vërtet që Shejtani është armik për ju, kështu që merreni atë vërtet si armik...“ (El
Fatir: 6).
“... Dhe kushdo që zgjedh Shejtanin si mbrojtës e si mik në vend të Allahut,
padyshim që ai ka pësuar humbje të qartë.“ (An Nisa’: 119).
“Edhe xhindet Ne i krijuam kohë më parë prej flakës pa tym të zjarrit.“ (El
Hixhr: 27).
Bota e xhindëve dhe e shejtanëve është një botë e cila e shoqëroi njeriun që në
fillim të krijimit të tij. Allahu i madhëruar na mëson neve se si Iblisi, i cili është nga
bota e xhindëve, bëri zili ndaj babait tonë Ademit dhe iu bë armik i përbetuar. Ai mohoi
urdhërin e Allahut që t’i bëjë respektin e kërkuar Ademit, alejhis-selam, dhe kështu u bë
edhe armik i Krijuesit. Kjo ishte arsyeja që Allahu atë e largoi nga mëshira e Tij dhe i
dha afat që të jetojë deri në Ditën e Gjykimit (ky afat vlen vetëm për Iblisin e jo edhe
për shejtanët tjerë). Ai u betua në Allahun se do të jetë armik i përhershëm i njeriut dhe
do ta humbasë atë nga rruga e drejtë.
Shikuar në realitetin njerëzor, gjatë historisë e posaqërisht në kohën tonë, Iblisi
edhe e realizoi këtë premtim të tij. Ai arriti që njerëzimin ta shmangë nga rruga e drejtë
e Allahut, natyrisht me vetëzgjedhjen e vetëdëshirën njerëzore, sepse ai është vetëm
ftues në rrugën e humbur, e nuk është detyrues, e as që ka mundësi ta bëjë një gjë të
tillë, kurse njerëzit iu përgjigjën atij.
Me një fjalë, shejtani është armiku më i madh i çdo njeriu, pa marrë parasysh
fenë e tij dhe pa marrë parasysh e ka kuptuar njeriu këtë apo nuk e ka kuptuar dhe ai
është armik i veçantë i besimtarëve të fesë Islame, e cila është feja e Allahut, me të cilën
i dërgoi të gjithë pejgamberët. Shumë njerëz ai i ka humbur deri në atë masë, saqë e
kanë marrë atë për dashamirin më të madh, përderisa ai është armiku më i madh i tyre.
Pra, meqë puna është e tillë, meriton që t’i kushtojmë kujdes të veçantë njohjes së këtij
armiku, para njohjes së çdo armiku tjetër. Ky është një armik i fshehtë të cilin ne nuk e
shohim, kurse ai na sheh dhe ai qarkullon në trupin e njeriut, sikurse qarkullon gjaku.
Ky libër në mënyrë shumë të bukur e përfshirëse, e edhe të argumentuar, na
njofton me këtë botë, e cila është me ne dhe në ne.

2
PARATHËNIE
Falënderimi i takon Allahut, Atë e falënderojmë, nga Ai ndihmë, falje dhe
udhëzim kërkojmë dhe tek Ai kërkojmë strehim nga të këqijat e shpirtrave dhe veprave
tona. Atë që Allahu e udhëzon, nuk ka kush që mund ta humbë, kurse atë që Ai e le të
humbur nga rruga, nuk ka kush që mund ta udhëzojë dhe dëshmoj se nuk ka zot (të
adhuruar) përveç Allahut të Vetmit, i Cili nuk ka shok dhe dëshmoj se Muhammedi, sal-
Allahu alejhi ve sel-lem, është rob dhe i Dërguar i Tij.
Disa njerëz mendojnë se të shkruash në këtë temë është tepricë shkencore. Ata
pëlqejnë që kjo temë të kalohet vetëm kalimthi, mos të mendohet thellë në të, si dhe
supozojnë se dobia e pritur nga ky studim është e kufizuar dhe mosnjohja e saj nuk bën
dëm asgjë.
Unë nuk do të zgjerohem shumë në përgjigjjen time ndaj tyre, sepse bota
njerëzore sot shpenzojnë shumë në hulumtimet e tyre, rreth asaj se a ka jetë dhe gjallesa
në planetet e ndryshme, aq pasuri saqë do të ndërtoheshin qytete, do të ngriteshin shtete
dhe do të merrte fund varfëria në shumë vende. Po ashtu, dijetarët në këtë rrugë
shpenzuan mundime të mëdha, të cilat iu morën kohën dhe u humbën pasurinë.
Atëherë ç’farë të themi për botën e gjallesave të mençura, të cilat jetojnë me ne,
në tokën tonë, na shoqërojnë në shtëpitë tona, hanë dhe pijnë me ne, ndoshta na
shkatërrojnë mendimin dhe zemrat tona, ndoshta na shtyjnë që të shkatërrojmë veten
tonë me duart tona, të derdhim gjakun e njëri-tjetrit, ndoshta na nënshtrojnë që t’i
adhurojmë ato ose ndonjë krijesë tjetër; që kështu ata të ndjellin hidhërimin e Allahut
ndaj nesh, pastaj fundi i atyre që dalin nga rruga e Allahut është zjarri i cili përbinë çdo
gjë.
Informatat nga tekstet kur’anore dhe hadithet profetike të sigurta që u
përmendën në këtë çështje, nuk mund të vlerësohen me pasuri. Ato tekste na zbulojnë
sekretet e asaj bote, botës së xhindëve – dhe na furnizojnë me një mori informatash të
cilat zbulojnë veçantitë e jetës së tyre, sikurse na informojnë edhe për armiqësinë të
cilën e fshehin disa nga ata ndaj njerëzimit dhe mundimet e vazhdueshme të cilat i
shpenzojnë e të cilat nuk ndërpriten, që kështu të na shmangin nga rruga dhe të na
shkatërrojnë.
Të mjafton si argument, për rëndësinë e kësaj çështjeje, t’i vështrosh ajetet të
cilat flasin për xhindët dhe shejtanët, që të kuptosh fushën e gjërë të cilën e përfshijnë
ato citate në Librin e Allahut.
Ai i cili i vështron ato ajete, do të vërejë se jeta e njeriut nuk është tjetër, veçse
ballafaqim në mes tij dhe shejtanit. Shejtani dëshiron ta shkatërrojë atë, kurse njeriu, të
cilin Allahu e ndihmoi me dritën e Tij, lufton dhe përpiqet që t’i përmbahet rrugës së
Zotit të Tij dhe të tjerët t’i drejtojë në atë rrugë. Në këtë rrugë atij i duhet patjetër të
ballafaqohet me këtë armik në thellësitë e shpirtit të tij, në kujtimet e zemrës së tij, në
shpresat, ëndërrat dhe dëshirat e tij, atij i duhet patjetër t’i hulumtojë vazhdimisht
qëllimet e tija të largëta dhe të afërta; që t’i bëhet e qartë masa e afërsisë dhe e largësisë
ndaj Zotit të tij dhe masa e shpëtimit nga armiku i tij, i cili mundohet ta shkatërrojë dhe
ta drejtojë, sikurse e drejton bujku gomarin e tij.
Unë i grumbullova citatet të cilat flasin për atë botë dhe fjalët e dijetarëve të
mëdhenj në këtë temë, duke i vështruar ato në përgjithësi, kështu që ky libër u nda në
pesë kapituj.

3
KAPITULLI I PARË
PËRCAKTIMI I BOTËS SË XHINDËVE DHE SHEJTANËVE
Hyrje: Xhindët janë botë në veçanti
Xhindët janë një botë tjetër nga bota e njerëzve dhe nga bota e melekëve. Mes
tyre dhe njeriut është i përbashkët veçorizimi i tyre me mendje dhe të kuptuar, si dhe
liria e tyre në zgjedhjen e rrugës së hajrit apo të sherrit. Ata ndryshojnë nga njeriu në
disa çështje. Kryesore është se thelbi (baza) i tyre është tjetër nga thelbi njerëzor.
Pse u quajtën xhindët me emrin “El-Xhinnu ‫الجن‬ “
Ata u quajtën me këtë emër (El-Xhinnu) si shkak i fshehjes së tyre nga syri. Tha
Ibni Akili: “Xhindët u quajtën “El-Xhinnu” si shkak i mosdukjes dhe fshehjes së tyre
nga shikimet (e njeriut). Nga kjo fjalë u quajt edhe el-xheninu (foshnja në bark të nënës)
me këtë emër (sepse është i fshehur në mitrën e nënës)...”.
Në Kur’an thuhet: “...Vërtet që ai dhe Kabilja e tij (fisi e farefisi, ndjekësit e
ndihmësit e tij nga njerëzit e xhindet) ju shohin ju, ndërsa ju nuk i shihni dot ata...”
(Al A’raf: 27).
SHQYRTIMI I PARË
THELBI DHE KRIJIMI I TYRE
Thelbi nga i cili u krijuan
Allahu, xhel-le ve ala1
, na lajmëroi se xhindët u krijuan nga zjarri me fjalët e Tij:
“Edhe xhindet Ne i krijuam kohë më parë prej flakës pa tym të zjarrit.” (El
Hixhr: 27).
“Dhe Ai i krijoi xhindet nga flaka pa tym e zjarrit.” (Err Rrahman: 15).
Thanë Ibni Abbasi, Ikreme, Muxhahidi, Hasani dhe të tjerët, për fjalën e Tij
“...nga flaka pa tym e zjarrit”, ‘ajo flakë është periferia e flakës.’ Në një transmetim
tjetër thuhet: ‘nga zjarri më i pastër dhe më i mirë,’ ndërsa Imam Neveviu, gjatë
komentimit të Sahihut të Muslimit2
, tha: “el-marixh” është ‘flaka e përzier me pjesën e
zezë të zjarrit.’ Kurse në hadithin të cilin e transmeton Muslimi nga Aisha, radi Allahu
anha, Muhammedi, sal-Allahu alejhi ve sel-lem, tha: “Melekët u krijuan nga drita,
xhindi u krijua nga flaka e zjarrit, ndërsa Ademi u krijua nga ajo që ua përshkrua juve
(nga dheu).”
1
Xhel-le ve ala, dmth. I madhëruari dhe i Larti.
2
Sahihu i Muslimit është libri më autentik i hadithit pas sahihut të Buhariut.

4
Fillimi i krijimit të tyre
Nuk ka dyshim se xhindët u krijuan para njeriut, duke u bazuar në fjalën e
Allahut: “Vërtet që Ne e krijuam njeriun prej argjillës tingëlluese, prej baltës së zezë e
të lëmuar. Edhe xhindet Ne i krijuam kohë më parë prej flakës pa tym të zjarrit.” (El
Hixhr: 26, 27).
Ky ajet argumenton se xhindët u krijuan para njeriut. Disa të parë thanë se ata u
krijuan 2000 vite para njeriut, por kjo nuk argumentohet as me Kur’an, e as me Sunnet.
Përshkrimi i krijaturës së xhindëve
Ne nuk dimë nga kreatura, pamja dhe shqisat e tyre, përveç asaj që Allahu na e
bëri të qartë. E dimë se ata kanë zemra. Allahu i Lartë thotë: “Dhe vërtet që Ne kemi
krijuar shumë nga xhindet dhe njerëzit për Xhehenem. Ata kanë në vete zemra me të
cilat nuk kuptojnë, ata kanë në vete sy me të cilët nuk shohin, ata kanë në vete veshë
me të cilët nuk dëgjojnë. Ata janë si bagëti. Jo, akoma më keq. Ata! Ata janë krejt të
pamend e të hutuar.“ (Al A’raf: 179).
Allahu i Lartë përforcoi këtu se xhindët kanë zemra, sy dhe veshë; dhe se
shejtani ka zë, sikurse thotë Allahu i Lartë: “Dhe shqetësoji të nxituarit e mendjelehtit
vazhdimisht, atë që të mundesh nga mesi i tyre (pasardhësve të Ademit) me zërin tënd
(duke u pëshpëritur ose duke u bërë vesvese me këngë, muzikë, biseda boshe, sharje
dhe thirrje të tjera në kundërshtim me rrugën e bindjes ndaj Allahut)...” (El Isra: 64).
Po ashtu në hadithe vërtetohet se shejtani ka gjuhë dhe se xhindët hanë, pijnë, qeshin
dhe çështje tjera të cilat përmendën në këtë libër.
Emrat e xhindëve në gjuhën arabe dhe llojet e tyre
Tha Ibni Abdul-Birri: ”Xhindët tek apologjetikët (Ehlul-Kelam), dijetarët dhe
gjuhëtarët, janë në disa kategori:
1. Kur të përmenden xhindët në veçanti, thonë: ‘Xhinnij’.
2. Kur kanë për qëllim ata që banojnë me njerëzit, thonë: ‘Aamir’, sh:
‘Ummar’.
3. Nëse janë nga ata që u paraqiten fëmijëve, u thonë: ‘Ervah’ (shpirta,
frymë).
4. Nëse është i keq dhe parafytyrohet, i thonë: ‘Shejtan’.
5. Nëse e tepron në këtë çështje, i thonë: ‘Marid’.
6. Nëse edhe më tepër e tepron dhe forcohet çështja e tij, i thonë: ‘Ifrit’, sh:
‘Afaritë”.
I Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, na lajmëroi se xhindët janë tri
lloje: një lloj i tyre fluturojnë në ajër, një lloj i tyre janë gjarpërinj dhe qen dhe një lloj i
tyre janë udhëtarë të përhershëm (prej një vendi në një vend).

5
SHQYRTIMI I DYTË
VËRTETIMI I EKZISTENCËS SË XHINDËVE
Nuk ka vend për përgënjeshtrimin e botës së xhindëve
Një pakicë e njerëzve e refuzuan ekzistimin e xhindëve në përgjithësi, kurse disa
politeistë supozuan se: “me xhindët janë për qëllim shpirtërat e planeteve,” (shiko
Mexhmuul-Fetava, 24/280).
Derisa një grup i filozofëve supozuan se: “me xhindët janë për qëllim nxitjet e
sherrit dhe fuqitë e këqija të shpirtit njerëzor, sikurse supozuan se me melekët janë për
qëllim nxitjet e hajrit në të.” (shiko Mexhmuul-Fetava, 4/346). Ndërsa disa bashkëkohës
supozuan se: “xhindët janë mikrobet të cilat i zbuloi shkenca bashkëkohore.”
Doktori i shkencave Muhammed El-Behij, mendoi se: “me xhindët janë për
qëllim xhindët dhe melekët, të cilët janë një botë dhe nuk ka dallim mes tyre.” E tha
këtë duke u bazuar në atë se: ‘edhe melekët janë të fshehur nga njerëzit’, përveçse ai e
bashkoi me botën e xhindëve edhe atë që e fsheh besimin, mosbesimin, hajrin dhe
sherrin nga bota njerëzore.”
Mosdija nuk është argument
Fundi i asaj që posedojnë ata përgënjeshtarë të botës së xhindëve, është se ata
nuk kanë njohuri për ekzistimin e tyre. Por, mosdituria nuk është argument dhe është gjë
e keqe për të mençurin të mohojë diç, vetëm pse nuk ka njohuri për ekzistimin e saj. Kjo
është ajo që Allahu ua pa për të madhe pabesimtarëve: “Përkundrazi, ata e mohojnë
(atë) dijen e të cilit ata nuk mund ta kapnin dhe shpjegimet e të cilit akoma nuk kanë
mbërritur tek ata...” (Junus: 39).
Nga zbulimet bashkëkohore të cilat nuk mund t’i nënçmojë askush, a do t’i
lejohej njeriut i cili jetoi para qindra viteve, që t’i mohojë ndodhitë e tyre, sikur atë ta
lajmëronte për to një njeri besnik? Pastaj, mosdëgjimi ynë i shumë zërave të Gjithësisë
të cilët shushurojnë në çdo vend, a mund të jetë argument i mosekzistimit të tyre? Më
pastaj, kur u zbulua radioja e cila kapi zërat që nuk mund t’i dëgjonim me veshët tanë,
ne besuam në ekzistimin e tyre!
Profesori Sejjid Kutub (Allahu e mëshiroftë) duke folur në “Dhilalin e tij”
(koment i Kur’anit) për xhindët të cilët Allahu i ndau që ta dëgjojnë të Dërguarin e Tij, e
të cilët dëgjuan Kur’anin, thotë:
”Përmendja në Kur’an e ndarjes së një grupi të xhindëve që ta dëgjojnë atë nga
profeti, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, dhe rrëfimi i asaj që thanë dhe i asaj që vepruan,
është argument i mjaftueshëm vetvetiu që të përforcojë ekzistimin e xhindëve, që të
përforcojë ndodhinë e asaj ngjarje, që të përforcojë se ata xhindë kanë mundësi që ta
dëgjojnë Kur’anin në gjuhën e tij arabe të shprehur, ashtu sikurse e shprehi i Dërguari i
Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, dhe që të përforcojë se xhindët janë krijesa që
mund ta pranojnë besimin apo mosbesimin, janë të përgatitur për udhëzim apo devijim
dhe nuk ka nevojë tjetër që të vërtetohet apo përforcohet ky realitet, sepse njeriu nuk ka
mundësi ta përforcojë më tepër realitetin të cilin Allahu e vërtetoi. Megjithatë, ne do të
mundohemi ta skqarojmë këtë realitet, në të konceptuarit njerëzor.
Kjo Gjithësi e cila na rrethon, është përplot sekrete, është përplot fuqi dhe krijesa të
panjohura për ne, qoftë në kreaturën, përshkrimin apo ndikim e tyre. Ne jetojmë në
krehërit e atyre fuqive dhe sekreteve, dimë për to pak, e nuk dimë për to shumë. Për çdo

6
ditë i zbulojmë disa nga ato sekrete, i kuptojmë disa nga ato fuqi dhe njoftohemi me
disa nga ato krijesa. Ndonjëherë njoftohemi me qenien e tyre, ndonjëherë me cilësitë e
tyre dhe ndonjëherë vetëm me gjurmët e tyre ekzistuese rreth nesh.
Ne jemi ende në fillim të rrugës, rrugës së njohjes së kësaj Gjithësie, në të cilën
jetojmë ne, babatë dhe gjyshërit tanë dhe në të cilën jetojnë bijtë dhe nipërit tanë, në një
thërmi të thërmive të vogla të saj; në këtë planet tokësor, i cili nuk është asgjë në
krahasim me madhësinë e Gjithësisë!
Atë që ne e dimë sot - duke qenë ne në fillim të rrugës - në krahasim me
njohuritë njerëzore para vetëm pesë shekujve, mund të konsiderohet çudi më e madhe se
sa xhindët. Sikur ndonjë njeri, para pesë shekujve, t’u fliste njerëzve rreth sekreteve të
atomit, për të cilat ne sot flasim, do ta mendonin se është i çmendur, ose me siguri do të
konsideronin se ai flet për diç që është më e çuditshme se sa bota e xhindëve!
Ne dimë dhe zbulojmë vetëm brenda kufijve të fuqisë sonë njerëzore, e cila
është përgatitur që të jetë zëvendëse në këtë tokë, në pajtim me kërkesat e asaj
zëvendësie dhe në rrethin e asaj që Allahu na e nënshtroi; që ajo të na i zbulojë sekretet
e saj dhe që të na jetë e nënshtruar për kryerjen e obligimit zëvendësues në tokë.
Zbulimet dhe njohuritë tona në natyrën e asaj Gjithësie, asnjëherë nuk mund ta kalojnë
rrethin e asaj zëvendësie dhe nevojave të saja në këtë tokë, sado që të zgjasë jeta jonë
dhe sado që të na nënshtrohen nga fuqitë e Gjithësisë.
Ne do të zbulojmë shumë, do të dimë shumë dhe do të na hapen shumë çudira
nga sekretet dhe fuqitë e kësaj Gjithësie, të cilat në krahasim me sekretet e atomit, do të
duken si lojëra të fëmijëve! Por ne do të mbesim brenda kufijve të atij rrethi të tërhequr
për njerëzimin dhe brenda fjalës së Allahut: “...ndërsa nga Dija (juve o njerëz) ju është
dhënë vetëm fare pak.” (El Isra: 85). Ajo dituri është pak në krahasim me fshehtësitë të
cilat gjinden në këtë ekzistencë, e të cilat i di vetëm Krijuesi i tyre. Ne po ashtu do të
mbesim brenda kufijve të shembëllimit të Tij, të diturisë së Tij të pakufishme dhe
brenda mjeteve të kufizuara të diturisë njerëzore: “Dhe sikur të gjitha pemët në tokë të
ishin pena dhe deti (botëror të ishte bojë për të shkruar) me shtatë dete (të tjerë) pas
tij për t’iu shtuar atij, prapëseprapë Fjalët e Allahut nuk do të shterronin. Me të
vërtetë Allahu është i Gjithëfuqishëm, më i Urti Gjithëgjykues.” (Lukman: 27).
Kur Allahu na zbulon, përmes kaderit të përcaktuar për ne, diçka nga ato sekrete
dhe fuqi përmes fjalëve të Tij - e jo përmes praktikës e njohurive të cilat rrjedhin nga
dhuntia e fuqive tona të cilat janë po ashtu nga Ai, - rruga jonë atëherë është që ta
pranojmë atë dhunti, të jemi falënderues dhe të dorëzohemi, ta pranojmë atë ashtu si
është, pa i shtuar e munguar asgjë; sepse burimi i vetëm nga i cili marrim njohuri të
tilla, nuk na ka dhuruar më tepër se ajo masë, pa i shtuar asgjë dhe nuk ka burim tjetër
ku mund të marrim sekrete të tilla!”
Fjalë e vërtetë është se xhindët, janë botë tjetër nga bota njerëzore dhe ajo e
melekëve. Ata janë krijesa të mençura dhe që kuptojnë, e nuk janë shfaqje e as mikrobe.
Po ashtu ata janë të ngarkuar (mukel-lefin) dhe të urdhëruar me ligjet e Allahut.
ARGUMENTET SINJALIZUESE NË EKZISTIMIN E XHINDËVE
1. Ekzistimi i tyre është nga argumentet
e pakontestueshme në fe
Tha Ibni Tejmijje: ”Asnjë nga grupet muslimane, nuk kundërshtoi ekzistimin e
xhindëve dhe atë se Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, u dërgua edhe tek ata.
Shumica e grupeve pabesimtare, vërtetojnë ekzistimin e xhindëve. Kurse Ehlul-Kitabi
në mesin e hebrenjëve dhe të krishterëve, e vërtetojnë ekzistimin e tyre sikurse edhe

7
muslimanët, edhe pse në mesin e tyre ka të tillë që e mohojnë ekzistimin e tyre, sikurse
që gjinden edhe në mesin e muslimanëve të tillë që refuzojnë ekzistimin e tyre…sikurse
Xhehemitë dhe El-Mu’tezile, edhe pse shumica e këtyre sekteve dhe imamët e tyre e
vërtetojnë ekzistimin e tyre.
Çështja është kështu, sepse lajmërimet e profetëve për ekzistimin e tyre, janë të
shumta dhe të patjetërsueshme. Po ashtu është e ditur, se ato janë gjallesa të mençura,
veprojnë me dëshirë të lirë, janë të urdhëruara me ligjet e Allahut dhe nuk janë shfaqje
të bashkangjitura në njeriun apo dikë tjetër, sikurse supozojnë disa ateistë. Pasi që
çështja e xhindëve është e përcjellur me lajme të shumta nga profetët, të cilën gjë e dinë
njerëzit e përgjithshëm dhe të veçantë, ata nuk mund t’i mohojë asnjë sekt që i përket
profetëve fisnik.” (Mexhmuul-Fetava, 19/10).
Ai po ashtu thotë: ”Të gjitha grupet e muslimanëve vërtetojnë ekzistimin e
xhindëve, po ashtu edhe shumica e pabesimtarëve, sikurse shumica e Ehlul-Kitab-it, si
dhe shumica e politeistëve arab…” (Mexhmuul-Fetava, 19/13).
Imamul-Haremejni përmendi se: ”Dijetarët në kohën e sahabëve dhe tabiinëve, u
pajtuan në ekzistimin e xhindëve dhe të shejtanëve, si dhe në kërkimin e strehimit tek
Allahu nga të këqijat e tyre…” (Akamul-Merxhan, f.4).
2. Citatet kur’anore dhe të haditheve
Shumë citate argumentojnë ekzistimin e xhindëve, sikurse është fjala e Allahut
të Lartë: “Thuaj (O Muhammed): “Më është shpallur mua se një grup i vogël
xhindesh dëgjuan (Kur’anin)...” (El Xhin: 1). “Dhe vërtet që pati burra nga njerëzit
të cilët iu mbështetën burrave nga radhët e xhindeve, por ata (xhindet) ua shtuan
atyre (njerëzve) mëkatet dhe mosbesimin.” (El Xhin: 6). Ato citate janë të shumta dhe
shumicën e tyre ne do t’i përmendim brenda këtij libri.
3. Shikimi i tyre
Shumë njerëz në kohën tonë, e edhe para kohës tonë, dëshmuan dhe panë grupe
të xhindëve, edhe pse shumica e atyre që i panë ata dhe i dëgjuan, nuk e ditën se ata janë
xhindët; ata supozuan se ata janë shpirtëra, ose njerëz të fshehur, apo njerëz të
planeteve…
Transmetimi më i vërtetë që transmetohet në këtë vend, është se i Dërguari i
Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, i shikoi ata, foli me ta dhe ata i folën, i mësoi ata
dhe u lexoi Kur’anin. Në temat e ardhshme, do ta përmendim atë rast.
Gomari dhe qeni i shohin xhindët
Nëse ne nuk i shohim xhindët, disa gjallesa të tjera i shohin ata, sikurse gomari
dhe qeni.Transmetojnë Buhariu dhe Muslimi nga Ebu Hurejre, radiAllahu anhu, se
Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Kur të dëgjoni kakarisjen e gjelit,
luteni Allahun nga mirësia e Tij, sepse ai (gjeli) ka parë ndonjë melek, e kur të dëgjoni
palljen e gomarit, kërkoni strehim tek Allahu nga shejtani, sepse ai ka parë ndonjë
shejtan”.
Transmeton Ebu Davudi nga Xhabir Ibni Abdull-llahu, radiAllahu anhu, se
Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Kur të dëgjoni lehjen e qenëve dhe
palljen e gomarëve, kërkoni strehim tek Allahu, sepse ata shohin çka ju nuk shihni”.

8
Se shtazët shohin çka ne nuk shohim, nuk është çudi, sepse dijetarët vërtetuan se
disa gjallesa kanë mundësi të shohin çka ne nuk shohim. Bleta është në gjendje të shohë
rrezet ultravjollcë, për këtë arsye ajo e sheh diellin edhe pse qielli është përplot re, kurse
huti e sheh miun në errësirën e zezë të natës…
Përgjigjja ndaj atyre të cilët mendojnë
se xhindët janë vetë melekët
Më parë përmendëm hadithin ku Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha
se: ”Melekët u krijuan nga drita, kurse xhindët u krijuan nga zjarri’. Pra, i Dërguari,
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, i ndau në bazës të krijimit të tyre, e kjo argumenton se ato
janë dy botëra, e jo një.
Pastaj, ai që i vështron citatet të cilat flasin për melekët dhe xhindët, do të bindet
se dallimi në mes tyre është shumë i madh. Melekët nuk hanë e as nuk pijnë, nuk
kundërshtojnë Allahun për asgjë që i urdhëron dhe veprojnë atë me të cilën urdhërohen,
kurse xhindët përgënjeshtrojnë, hanë, pijnë, kundërshtojnë Zotin e tyre dhe thejnë
urdhërin e Tij.
S’ka dyshim se ato janë dy botëra të fshehura nga ne, të cilat nuk i kapin
shikimet tona, por ato janë edhe dy botëra të ndryshme në bazë dhe veçori të tyre.
SHQYRTIMI I TRETË
SHEJTANI DHE XHINDËT
Përcaktimi i Shejtanit
Shejtani, të cilin e përmendi Allahu në Kur’an shumë herë, është nga bota e
xhindëve. Ai në fillim e adhuronte Allahun, banonte qiellin me melekët dhe hynte në
Xhennet. Më pastaj e kundërshtoi Zotin e tij, kur e urdhëroi t’i bëjë sexhde Ademit,
duke bërë kështu mendjemadhësi dhe kryelartësi, kështu që Allahu e largoi nga mëshira
e Tij.
Emri ‘shejtan’ në gjuhën arabe, përdoret për çdo refuzues e renegat, kështu që
kësaj krijese iu bashkangjit ky emër si shkak i refuzimit e renegimit ndaj Zotit të tij. Atij
po ashtu, iu bashkangjit edhe emri ‘Tagut’: “Ata që besojnë, (ata) luftojnë për Çështjen
e Allahut, ndërsa ata që nuk besojnë, (këta) luftojnë për Çështjen e Taghutit (të
Shejtanit). Kështu pra luftoni kundër shokëve të shejtanit. Vërtet që komploti i
shejtanit është gjithnjë shumë i dobët.” (An Nisa’: 76). Ky emër, me këtë shprehje,
është i njohur te shumica e popujve, të cilën gjë e përmend Akkadi në librin e tij ‘Iblisi’.
Ai u quajt me këtë emër (Tagut), si shkak i kalimit të kufirit të tij, renegimit ndaj Zotit
të tij dhe bërjes së vetes zot i cili adhurohet. Kjo krijesë ka humbur çdo shpresë në
mëshirën e Allahut dhe për këtë arsye Allahu e quajti me emrin ‘Iblis’, e cila fjalë në
gjuhën arabe, ka kuptimin e atij që nuk ka kurrfarë hajri në të dhe ai që humbi shpresën
e ra në huti.
Ai i cili lexon citatet kur’anore dhe profetike, do të vërejë se shejtani është
krijesë e cila kupton, koncepton dhe lëvizë…e nuk është sikurse mendojnë disa të tjerë
se: “Ai është është vetëm shpirti i së keqes, i personifikuar në ndjenjat shtazarake të
njeriut, të cilat e drejtojnë atë kur ato i okupojnë zemrën.” (Dairetul-Mearif-El-Hadithe,
f.357).

9
Thelbi i Shejtanit
Më parë përmendëm se Shejtani është nga xhindët. Por disa nga dijetarët e parë
dhe bashkëkohorë, ranë në konflikt rreth kësaj çështjeje. Argument i tyre në këtë çështje
është fjala e Allahut të Lartë: “Dhe (kujto) kur Ne u thamë melekëve: “Bini ju në
sexhde para Ademit.” Dhe ata ranë në sexhde përveç Shejtanit (Iblisit) që nuk pranoi
dhe ishte kryelartë dhe qe një prej mosbesimtarëve (prej të panënshtruarve ndaj
Allahut).” (El Bekareh: 34). Në këtë ajet dhe të ngjashëm, Allahu e veçoi Iblisin në
mesin e melekëve, e i veçuari në të shumtën e rasteve është nga të veçuarit (d.m.th.
veçoi Iblisin nga melekët, pra Iblisi është melek).
Librat e tefsirit (komenteve kur’anore) dhe të historisë, bartën fjalët e disa
dijetarëve, të cilët përmendën se Iblisi ishte nga melekët, se ishte roje e Xhennetit, apo i
qiellit të dynjasë dhe se ai ishte më fisniki dhe nga fisi më i mirë i melekëve…dhe fjalë
të ngjashme me këto.
Tha Ibni Kethiri: “Në këtë çështje u transmetuan shumë thënie të selefit (të
gjeneratve të para muslimane), shumica e të cilave janë prej israilijateve (transmetimeve
hebrenje e krishtere) të transmetuara, të cilat transmetohen që më vonë të hulumtohet në
vërtetësinë e tyre. Allahu e di më së miri çështjen e tyre dhe disa nga ato transmetime
janë padyshim gënjeshtra, sepse kundërshtojnë hakkun i cili është në duart tona.
Kur’ani na mjafton nga çdo transmetim i mëparshëm; sepse ato pothuajse nuk
mbesin pa ndryshim, shtim apo mungim dhe në ato transmetime u shtuan shumë
gjëra..”(Tefsiru Ibni Kethir, 4/397).
Argumenti i tyre se Allahu e veçoi Iblisin nga melekët, nuk është argument i
prerë, si shkak i mundësisë që ky veçim të jetë i ndërprerë (munkati’), sikurse është
edhe realiteti, duke u bazuar në ajetin i cili argumenton se ai ishte nga xhindët: “(Kujto
edhe) kur Ne u thamë melekëve: “I bini në sexhde Ademit.” Kështu ata të gjithë u
lëshuan me fytyrë përtokë përveç Iblisit. Ai ishte një prej xhindeve dhe nuk iu bind
Urdhërit të Zotit të tij...” (El Kehf: 50).
Ne më parë vërtetuam me citat të vërtetë, se xhindët janë tjetër nga melekët dhe
njerëzit. I Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, lajmëroi se: “Melekët u
krijuan prej dritës, xhindët u krijuan prej flakës së zjarrit dhe Ademi u krijua nga
balta.”
Tha Hasan El-Basriu: “Iblisi nuk ishte nga melekët as sa një të rrahur të
qerpikut.”
A është Shejtani rrënja e xhindëve,
apo vetëm një nga ata?
Nuk ekzistojnë citate të qarta të cilat na bëjnë të dimë se Shejtani është rrënja e
xhindëve, apo është vetëm një nga ata, edhe pse më e sigurtë është se ai është vetëm një
nga mesi i tyre, duke u bazuar në fjalën e Allahut: “...përveç Iblisit. Ai ishte një prej
xhindeve...” (El Kehf: 50).
Ibni Tejmijje, Allahu e mëshiroftë, mendon se Shejtani është rrënja e xhindëve,
sikurse është Ademi rrënja e njerëzimit (Mexhmuul-Fetava, 4/235, 346).

10
Pamja e kobshme e Shejtanit
Shejtani ka pamje të kobshme, e kjo gjë është e pjekur edhe në mendjet tona.
Allahu shembëlloi frytet e pemës së Zek-kumit, e cila mbinë në fund të Xhehennemit,
me kokat e shejtanëve, si shkak i njohjes së pamjes dhe formës së keqe të tyre: “Me të
vërtetë që është pemë që del që nga fundi i Zjarrit të egër flakërues, degët e kërcellit të
frutave janë si kokat e shejtanëve.” (Es Saffat: 64-65).
Të krishterët e shekujve të mesëm, e personifikonin Shejtanin sikurse një njeri i
zi me mjekërr të mprehtë, me vetulla të ngritura, me gojë nga e cila del zjarr, me brirë,
me kthetra dhe me bisht. (Dairetul-Mearif-El-Hadithe, 357).
Shejtani ka dy brirë
Transmeton Muslimi nga Ibni Omeri, radiAllahu anhuma, se Muhammedi, sal-
lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Mos vrojtoni me namazin tuaj lindjen e diellit dhe
perëndimin e tij, sepse ai lindë mes dy brirëve të shejtanit”.
Po ashtu Ibni Omeri, radiAllahu anhuma, transmeton se Muhammedi, sal-
lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Kur të lindë vetulla (pjesa e parë, periferia) e diellit,
shtyeni namazin derisa të shfaqet dielli dhe kur të përendojë vetulla e diellit, shtyeni
namazin derisa të përendojë ai dhe mos pritni gjatë faljes së namazit tuaj lindjen e
diellit, e as perëndimin e tij, sepse ai lindë mes dy brinjëve të shejtanit”.
Kuptimi i këtij hadithi është se disa sekte të politeistëve adhuronin diellin,
kështu që i bënin atij sexhde gjatë lindjes dhe perëndimit të tij, atëherë shejtani u
vendoset nga ajo anë që është dielli; kështu që adhurimi i tyre të bëhet ndaj tij.
Ky kuptim u përmend qartë në një hadith që e transmeton Muslimi nga Amr Ibni
Abesete Es-Selmijji, radiAllahu anhu, i cili e pyeti Muhammedin, sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem, për namazin, e i tha:”Fale namazin e sabahut, pastaj lëre namazin derisa të
lindë dielli, derisa të ngritet, sepse kur ai lindë, lindë në mes dy brinjëve të shejtanit. Në
atë kohë i bëjnë sexhde pabesimtarët. Pastaj falu, sepse namazi (në atë kohë) është
dëshmues (e dëshmojnë atë melekët) dhe prezentues (prezentojnë aty melekët)”.
Pastaj i ndaloi të falet pas iqindisë: ”…derisa të perëndojë dielli, sepse ai
perëndon në mes dy brinjëve të shejtanit dhe në atë kohë i bëjnë sexhde pabesimtarët”.
Neve na është ndaluar të falemi në ato dy kohë, por lejohet të falet në atë kohë nëse ka
sebeb (shkak), sikurse është p.sh. tehijjetul-mesxhid (falja e dy rekateve kur të hysh në
xhami), por nuk lejohet namazi në ato kohë pa kurrfarë shkaku, sikurse është p.sh.
namazi nafile, sepse Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”…mos pritni
kohën e lindjes…”, d.m.th. mos e pritni me qëllim atë kohë.
Prej haditheve në të cilat përmenden brinjët e shejtanit, është edhe ai të cilin e
transmeton Buhariu nga Ibni Omeri, radiAllahu anhuma, se tha: ”E pashë të Dërguarin e
Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, duke bërë me shenjë nga lindja dhe tha: ”Ja ku
është fitneja (trazira) atje, fitneja është atje prej nga lindë briri i shejtanit”.

11
SHQYRTIMI I KATËRT
USHQIMI, PIRJA DHE MARTESA E XHINDËVE
Ushqimi dhe pirja e tyre
Xhindët dhe shejtani, në mesin e tyre, hanë dhe pijnë. Transmeton Buhariu nga
Ebu Hurejre, radiAllahu anhu, se Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-elm, e urdhëroi
atë që t’i ofrojë disa gurë me të cilët do të pastrohej pas kryerjes së nevojës dhe i tha
atij:”..e mos më sjell eshtra dhe bagla”, e kur ai, Ebu Hurejre, e pyeti Muhammedin,
sal-lAll-llahu alejhi ve sel-lem, për sekretin e ndalimit të tij të eshtrave dhe baglave, tha:
”Ato janë ushqimi i xhindëve. Mua më vizitoi një grup i xhindëve të Nesibinëve, e sa
xhindë të mirë që ishin, më kërkuan ushqim, e unë iu luta All-llahut për ta, që sa herë të
kalojnë pranë ndonjë ashti apo pranë ndonjë bagle, të gjejnë aty ushqim”.
Transmeton Tirmidhiu nga Abdull-llah Ibni Mes’udi, radiAllahu anhu, se
Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: “Mos u pastroni pas kryerjes së nevojës
me bagla e as me eshtra, sepse ato janë ushqimi i vëllezërve tuaj, xhindëve”.
Po ashtu transmeton Muslimi nga Ibni Mes’udi, radiAllahu anhu, se
Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha:”Më erdhi thirrësi i xhindëve, unë
shkova me të dhe u lexova atyre Kur’an”. Tha (Ibni Mes’udi): “Shkuam me të dhe ai na
i tregoi gjurmët dhe zjarrin e tyre. Ata kërkuan nga ai ushqim, e u tha:”Për ju është mish
çdo asht që bie në duart tuaja dhe për të cilin është përmendur Emri i Allahut, kurse
çdo bagël është ushqim për shtazët tuaja”. Pastaj I Dërguari i Allahut tha:”Mos e
pastroni nevojën me to, sepse janë ushqimi i vëllezërve tuaj”.
I Dërguari, sal-lAllahu alejhi ve sel-elm, na lajmëroi se shejtani ushqehet me
dorë të majtë, kështu që ai na urdhëroi ta bëjmë të kundërtën.Transmeton Muslimi nga
Ibni Omeri, radiAllahu anhuma, se Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha:”Kur
të hajë ndonjëri nga ju, le të hajë me dorë të djathtë dhe kur të pijë, le të pijë me dorë të
djathtë, sepse shejtani hanë dhe pinë me dorë të majtë”.
Po ashtu Muslimi transmeton se Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha:
“Kur njeriu hyn në shtëpi të tij dhe e përmend Allahun gjatë hyerjes dhe ngrënies së tij,
shejtani thotë: ‘Nuk ka për ju (shejtanë) as bujtje, e as darkë’. E nëse ai gjatë hyrjes së
tij në shtëpi nuk e përmend Allahun, thotë shejtani: ‘E zutë fjetjen’, e nëse nuk e
përmend Allahun edhe gjatë ngrënies së ushqimit, thotë shejtani: ‘E zutë fjetjën e edhe
darkën’.” Këto citate argumentojnë në mënyrë të prerë se shejtanët hanë dhe pijnë.
Ashtu sikurse u është ndaluar njerëzve të hanë mishin e shtazës e cila nuk është
prerë duke përmendur Emrin e Allahut, edhe xhindëve besimtarë, i Dërguari i Allahut,
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, ua bëri atyre ushqim çdo asht të cilit i është përmendur
Emri i Allahut. Ai nuk u lejoi atyre ato eshtra, të cilave nuk u është përmendur Emri i
Allahut. Eshtrat të cilëve nuk u është përmendur Emri i Allahut, u mbesin shejtanëve
dhe pabesimtarëve në mesin e xhindëve, sepse shejtanët e lejojnë ushqimin të cilit nuk i
është përmendur Emri i Allahut. Për këtë arsye disa dijetarë thanë se coftina është
ushqim i shejtanëve, sepse nuk i është përmendur Emri i Allahut.
Ibnul-Kajjimi përfundoi me fjalën e Allahut: “...Të gjitha pijet alkoolike dehëse
e maramendëse, kumari (bixhozi), Ansabet (altarët ku flijohen kurbane për idhuj e
tjer), Azlamet (hedhja e shortit ose kërkimi i fatit me shigjeta) janë të neveritura e
punë prej shejtani...” (El Maideh: 90), se vera është pije e shejtanit, atëherë ai pinë nga
pija të cilën e prodhuan të dashurit e tij me urdhërin e tij dhe i shoqëroi në prodhimin e
saj, prandaj i shoqëron edhe në pirjen, mëkatin dhe dënimin e saj.

12
Këtë përfundim të drejtë të Ibnul-Kajjimit e vërteton transmetimi i Nesaiut nga
Abdull-llah Ibni Jezidi se tha: “Omer Ibnul-Hattabi, radiAllahu anhu, na shkruajti: “..më
pastaj: zieni pijen tuaj derisa të shkojë pjesa e shejtanit; sepse ai ka dy pjesë, kurse ju
vetëm një”.
Martesa e xhindëve dhe shumimi i tyre
Sikurse mund të kuptohet prej citateve të ndryshme, xhindët martohen. Disa
dijetarë e morën për argument në këtë çështje fjalën e Allahut rreth martesës së
banorëve të Xhennetit: “Ku në të dy (Xhennetet) do të kenë Kasiratut-Tarfi (vasha të
dëlira, bukuroshe të brishta që i ndalojnë shikimet duke mos dashur askënd vetëm
bashkëshortët e tyre) të cilat as njeri dhe as xhind nuk i ka prekur para tyre.” (Err
Rrahman: 56). Prekja e hyrive në këtë ajet është simbolizim i marrëdhënieve seksuale.
Transmeton Ibni Ebu Hatimi nga Katadeja, radiAllahu anhu, se tha: ”Xhindët
lindin sikurse lindin bijtë e Ademit dhe janë me numër më të madh se ata”. Zoti ynë na
lajmëroi se shejtani ka pasardhës. Allahu thotë, duke i qortuar robërit e Tij të cilët
marrin për dashamirë shejtanin dhe pasardhësit e tij: “...A do ta zgjidhni ju atëherë më
mirë atë dhe pasardhësit e tij mbrojtës e ndihmues se sa Mua, ndërkohë që ata janë
armiq të hapur për ju?...” (El Kehf: 50). Tha Katadeja: ”Bijtë e shejtanit lindin sikurse
lindin bijtë e Ademit dhe ata janë me numër më të shumtë”.
Pretendimi i disa dijetarëve se xhindët nuk hanë,
nuk pijnë dhe nuk martohen
Disa menduan se xhindët nuk hanë, nuk pijnë dhe nuk martohen. Këtë thënie e
demantojnë argumentet kur’anore dhe profetike të cilat i paraqitëm. Disa dijetarë
përmendën se xhindët janë disa lloje: disa prej tyre hanë dhe pijnë, e disa prej tyre jo.
Tha Vehb Ibni Munebbihi: ”Xhindët janë disa lloje: xhindët e pastër janë erë, nuk hanë,
nuk pijnë, nuk vdesin dhe nuk lindin. Kurse një lloj i tyre hanë, pijnë, lindin, martohen
dhe vdesin”, tha: ”Ata janë Es-Seali, El-Guli dhe të ngjashëm me ta”.
Këtë që thotë Vehbi ka nevojë ta përforcojë me argument, por ai nuk ka
argument.
Disa dijetarë u munduan të thellohen në mënyrën se si hanë ata, a përtypen dhe e
përbijnë ushqimin, apo i marrin vetëm erë dhe frymëmarrje. Hulumtimi në këtë çështje
është gabim dhe nuk lejohet, sepse ne nuk kemi dituri për metodën e ngrënies së tyre
dhe Allahu e i Dërguari i Tij, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, nuk na lajmëruan për të.
Martesa e njeriut me xhindët
Edhe në ditët tona dëgjojmë se si filani u martua me xhinde, ose ndonjë grua prej
njerëzve e fejoi një xhind. Sujutiu përmendi disa gjurmë dhe thënie nga të parët dhe
dijetarët, të cilat sinjalizojnë mundësinë e martesës në mes njerëzve dhe xhindëve. Tha
Ibni Tejmijje: “Mund të ndodhë që të martohet njeriu me xhindë dhe u lindin fëmijë, kjo
ndodhë shpesh dhe është gjë e njohur”.
Edhe nëse themi se ajo martesë mund të ndodhë, prapëseprapë e urrejtën atë një
grup dijetarësh, sikurse Hasani, Katadeja, Hakemi dhe Is’haku. Imam Maliku, Allahu e
mëshiroftë, nuk gjen argument i cili e ndalon martesën e xhindëve, por ai nuk e pëlqeu
atë dhe e justifikoi këtë duke thënë: “Por unë e urrej kur të gjindet ndonjë grua

13
shtatëzënë e i thuhet: ‘Kush është burri yt?’ E ajo thotë: ‘Ai është prej xhindëve!’
Kështu shtohet fesadi.”
Disa dijetarë e ndaluan atë dhe e argumentuan drejtimin e tyre duke u bazuar në
atë se Allahu robërve të Tij u dhuroi gra nga lloji i tyre: “Dhe nga Treguesit e Tij është
se Ai krijoi nga vetë lloji juaj palën (gratë) në mesin tuaj, që ju të mund të gjeni
prehje tek ato dhe Ai vendosi mes jush dhëmbshuri e mëshirë...” (Er Rum:21). E sikur
të ndodhë martesa e njeriut me xhindë, nuk mund të realizohet kjo dashuri e
pajtueshmëri në mes dy bashkëshortëve, si shkak i dallimit të llojit. Në këtë mënyrë
urtësia e martesës është e pakuptimtë, sepse nuk realizohet pushimi dhe dashuria e
përmendur në ajetin fisnik.
Sido qoftë, disa njerëz supozojnë se kjo çështje ndodh tash dhe ka ndodhur edhe
në të kaluarën, edhe nëse ajo që ndodh është gjë e veçantë dhe ndoshta vepruesi i saj
nuk ka në dorën e tij asgjë dhe nuk mund të shpëtojë nga ajo situatë.
Ajo që po ashtu mund të argumentojë martesën në mes njerëzve dhe xhindëve
është fjala e Allahut: “...do të kenë Kasiratut-Tarfi (vasha të dëlira, bukuroshe të
brishta që i ndalojnë shikimet duke mos dashur askënd vetëm bashkëshortët e tyre) të
cilat as njeri dhe as xhind nuk i ka prekur para tyre.” (Err Rrahman: 56). Ky ajet
argumentoi se hyritë vlejnë edhe për njerëzit e edhe për xhindët. Allahu A’lem.
SHQYRTIMI I PESTË
KOHËZGJATJA E JETËS SË XHINDËVE DHE VDEKJA E TYRE
Nuk ka dyshim se xhindët, e edhe shejtanët në mesin e tyre, vdesin, pasiqë ata
hyjnë brenda fjalës së Allahut: “Çdo gjë që është në të (në këtë ekzistencë) do të
shuhet. Ndërsa do të mbetet përgjithmonë Fytyra e Zotit tënd gjithë Madhështi e
Lavdi.” (Err Rrahman: 26-27).
Transmeton Buhariu nga Ibni Abbasi, radiAllahu anhu, se Muhammedi, sal-
lAllahu alejhi ve sel-lem, thoshte: ”Kërkoj strehim në fuqinë Tënde, që nuk ka zot tjetër
përveç Teje, Ti i Cili nuk vdes, kurse xhindët dhe njerëzit vdesin”.
Gjatësinë e jetës së tyre ne nuk e dimë, përveç asaj që na lajmëroi Allahu se
Iblisi i mallkuar, do të mbetet gjallë deri në Ditën e Kijametit: “(Iblisi) tha: “Më jep
kohë deri Ditën kur ata do të ngrihen përsëri (të ngjallen krijesat Ditën e
Ringjalljes).” (Allahu) tha: “Ti je prej atyre që u është dhënë afat.” (Al A’raf: 14-15).
Për xhindët tjerë nuk dimë se sa jetojnë, përveç asaj se ata jetojnë më gjatë se njerëzit.
Prej argumenteve se xhindët vdesin, është se Halid Ibni Velidi, e vrau shejtanen
e idhullit El-Uzza (ajo ishte një pemë të cilën e adhuronin arabët) dhe se një sahabij
vrau xhindin i cili u shfaq në formën e gjarpërit, sikurse do të sqarojmë më poshtë.
SHQYRTIMI I GJASHTË
SHTËPITË, MEXHLISET DHE VENDET E XHINDËVE
Xhindët jetojnë në këtë tokë në të cilën banojmë edhe ne. Shumica e tyre
tubohen nëpër gërmadha, toka të gjëra (të pabanuara) dhe nëpër vende të ndyta, sikurse
hamamet, nevojtoret, vendet e bërllogjeve dhe varret. Për këtë arsye - sikurse thotë Ibni
Tejmijje - strehohen në këto vende, të cilat janë vendstrehime të shejtanëve, ata që u
janë bashkangjitur shejtanëvet. Disa hadithe ndaluan faljen nëpër hamame, si shkak i

14
ndytësisë që gjindet në to dhe se ato janë vendstrehim i shejtanëve, si dhe ndaluan faljen
te varret, sepse ajo është rrugë që dërgon në shirk.
Po ashtu, ata shumë tubohen nëpër vende ku mund të bëjnë fesad, sikurse që
janë tregjet. Për këtë arsye Selmani, radiAllahu anhu, i porositi disa shokë të tij duke u
thënë: ”Nëse ke mundësi, të mos jesh nga ai i cili i pari hyn në treg, e as i fundit i cili
del nga aty, sepse kjo gjë është betejë e shejtanëve, sipas së cilës i vendosin flamujt e
tyre”.
Shejtanët, po ashtu banojnë në shtëpitë në të cilat banojnë njerëzit, kurse i largon
nga aty thënia e bismil-lahit (Bismil-lahirr-Rrahmanirr-Rrahim), përmendja e Allahut,
leximi i Kur’anit, veçanërisht leximi i sures El-Bekareh dhe Ajetul-Kursisë (tesbi dova).
I Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, na lajmëroi se shejtanët shpërndahen
dhe shumohen në tokë me fillimin e mbrëmjes, për këtë arsye na urdhëroi që mos t’i
lejojmë fëmijët të dalin jashtë në këtë kohë.
Shejtanët ikin kur e dëgjojnë ezanin dhe në muajin Ramazan lidhen me pranga.
Po ashtu shejtanët pëlqejnë uljen në vijen ndarëse të hijes dhe rrezatimit të diellit. Për
këtë arsye Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, na ndaloi uljen në atë vijë.
SHQYRTIMI I SHTATË
SHTAZËT DHE MJETET BARTËSE TË XHINDËVE
Më parë përmendëm se Muslimi transmetoi nga Abdull-llah Ibni Mes’udi, se
xhindët kërkuan ushqim nga i Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, e u tha:
”I juaji është çdo asht që bie në duart tuaja si mish dhe gjatë të cilit është përmendur
Emri i Allahut, kurse çdo bagël është ushqim i shtazëve tuaja”. Ky hadith na lajmëroi se
ata kanë shtazë dhe se tagji (ushqim kafshësh) e shtazëve të tyre janë baglat e shtazëve
të njerëzve.
Zoti ynë na lajmëroi se shejtani ka kuaj të cilët i përdor kundër armiqëve të tij
nga njerëzit, Allahu thotë: “Dhe shqetësoji të nxituarit e mendjelehtit vazhdimisht, atë
që të mundesh nga mesi i tyre (pasardhësve të Ademit) me zërin tënd (duke u
pëshpëritur ose duke u bërë vesvese me këngë, muzikë, biseda boshe, sharje dhe
thirrje të tjera në kundërshtim me rrugën e bindjes ndaj Allahut), sulmoji ata me
kalorësinë tënde (me të gjitha mjetet e mënyrat)...” (El Isra: 64).
Disa shtazë të cilat i shoqërojnë shejtanët
Nga ato shtazë janë devet. Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, thotë:
”Devet u krijuan nga shejtanët, kështu që mbrapa çdo deveje ka një shejtan”. Për këtë
arsye Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, ndaloi faljen në vendpushimin e
deveve (ahuret e tyre), sikurse transmeton El-Bera Ibni Azibi, radiAllahu anhu, se ai
tha: ”Mos u falni në ahuret e deveve, sepse ato janë nga shejtanët, kurse faluni nëpër
torishtet e deleve, sepse ato janë bereqet”.
Po ashtu Abdullah Ibni Mugaffeli transmeton se Muhammedi, sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem, tha: “Faluni nëpër torishtet e deleve, e mos u falni nëpër ahuret e deveve,
sepse ato u krijuan nga shejtanët.”
Ebul-Vefa ibni Akili, në dilemë rreth fjalës së Muhammedit, sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem,: “Qeni i zi është shejtan”, ndërsa dihet se ai u lind nga qeni, dhe: “Devet
janë krijuar prej shejtanëve”, kur dihet se kanë lindur prej deveve, u përgjigj duke
thënë: “Ky është vetëm shëmbëllimi i tyre me shejtanët, sepse qeni i zi është më i keqi

15
dhe më i padobishmi, kurse devet u ngjajnë shejtanëve në vështirësinë dhe ngurtësinë e
tyre, sikurse thuhet: filani është shejtan; kur është i vështirë dhe i dëmshëm”.
Vërtetësinë e fjalës së Ibni Akilit e vërteton ajo se gjallesat në këtë tokë u
krijuan nga uji, sikurse thotë i Lartësuari: “...Dhe Allahu krijoi çdo lloj gjallese nga
uji.” (En Nur: 45). Kurse shejtanët janë krijuar nga zjarri.
SHQYRTIMI I TETË
MUNDËSITË DHE DOBËSITË E XHINDËVE
Çfarë lloji të fuqisë Allahu u dha xhindëve
Allahu u dha xhindëve fuqi të tillë, çfarë nuk i dha njerëzimit. Ai na tregoi për
disa fuqi të tyre në Kur’an, nga ato:
1. Shpejtësia e lëvizjes dhe e bartjes: Ifriti i cili ishte nga xhindët, i premtoi
Sulejmanit, alejhis-selam, që t’ia prezentojë fronin e mbretëreshës së Jemenit deri në
Jerusalem (ku është Mesxhidul-Aksaja, Palestinë), për një kohë që nuk kalon ngritjen e
njeriut nga vendi ku është ulur, por njëri që kishte dituri të librit i tha atij: ”Unë ta
prezentoj atë para se të kthehet qerpiku njëherë”: “Një Ifrit (më i fuqishmi) nga xhindet
tha: “Unë do të ta sjell atë ty para se të ngrihesh nga vendi. Dhe vërtet që jam i fortë
dhe i besueshëm për një shërbim të tillë.” Njëri që kishte dije për Librat (e Shenjtë)
tha: “Do të ta sjell atë ty sa të hapësh e të mbyllësh sytë!” Pastaj, kur (Sulejmani) e pa
atë të vendosur para tij, ai tha: “Kjo është nga Mirësia e Allahut, për të më provuar
mua nëse jam mirënjohës apo mosmirënjohës!...” (En Neml: 39-40).
2. Ata i paraprijnë njeriut në horizontet e kosmosit: Ata që nga fillimi,
ngriteshin në vendet e larta qiellore, mundoheshin t’i vidhnin lajmet qiellore (nga
melekët) që t’i dijnë ndodhitë para se të ndodhin. E kur Allahu e dërgoi Muhammedin,
sal-lAllahu alejhi ve sel-elm, u forcua mbrojtja e qiellit nga ata:
“Dhe ne shihnim të kapnim qiellin, por atë e gjetëm të mbushur me rojtarë të
rreptë dhe me zjarre të flaktë. Dhe vërtet që ne uleshim atje në vende për të dëgjuar
(për të vjedhur ndonjë fjalë), por kushdo që dëgjon tash, do të gjejë një zjarr të
fshehtë që i rri në pritë.” (El Xhin: 8-9).
Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-elm, na tregoi metodën, se si ata
mundoheshin t’i vidhnin lajmet nga qielli. Transmeton Ebu Hurejre, radiAllahu anhu, se
ai tha: ”Kur Allahu përcakton çështjen në qiell, rrahin melekët krehërit e tyre duke
shfaqur kështu përuljen ndaj fjalës së Tij, sikur të jenë ata ndonjë zinxhir në gurë, e kur
u kalon frika nga zemrat e tyre, thonë: ”Çka tha Zoti juaj?” I thonë atij që e tha këtë:
”Ai tha të vërtetën, Ai është i Larti e i Madhi”. E dëgjojnë këtë vjedhësit e dëgjimit (në
mesin e xhindëve), të cilët janë kështu, njëri mbi tjetrin, - e përshkruajti Sufjani atë
qëndrim me shuplakën e tij duke e lakuar dhe duke i ndarë gishtrinjët - e dëgjon një
fjalë (xhindi që është hypur më së larti) dhe ia thotë atij që është nën të, pastaj ai ia
thotë atij që është në të, kështu derisa të arrijë në veshin e magjistarit apo falltorit.
Ndonjëherë shkëndija e godet atë (xhindin e parë), para se t’ia thotë atij që e ka nën të,
e ndonjëherë ia thotë atë pa e goditur shkëndija, kështu që me atë fjalë shtojnë njëqind
gënjeshtra. Thonë (xhindët ndërmjet vete më vonë): A nuk na tha (xhindi që e ka
goditur shkëndija) në filan e filan ditën kështu e kështu? Ai (magjistari) beson për shkak
të asaj fjale që e ka dëgjuar nga qielli”.
Legjenda e injorancës: Njohja e shkakut të gjuajtjes me shkëndija të zjarrit nga
qielli, i dha fund legjendës të cilën e bartnin njerëzit e kohës së injorancës.

16
Transmetohet se Abdull-llah Ibni Abbasi, radiAllahu anhuma, tha: ”Një njeri nga
sahabët, i cili ishte Ensarij (Medinas), më lajmëroi se derisa një natë ishin duke ndejtur
me të Dërguarin e Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, u fikë një yll, kështu që ai u
shëndrritë. Muhammedi (sal-lAllahu alejhi ve sel-elm) u tha: ”Çfarë thoshit në kohën e
injorancës kur hudhej diçka kështu?” Thanë: ”Allahu dhe i Dërguari i Tij më mirë e
dinë! Ne thoshim se sonte u lind një njeri i madhërishëm dhe vdiç një njeri i
madhërishëm”. Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-elm, u tha: ”Ato nuk hudhen si
shkak i vdekjes së dikujt, e as për lindjen e dikujt, por kur Zoti ynë -i madhëruar është
Emri i Tij - përcakton një çështje, melekët bartës të Arshit lartësojnë Allahun, pastaj e
lartësojnë Atë banorët e qiellit që pasprinë, derisa të arrijë lartësimi banorët e këtij
qielli të dynjas, pastaj ata melekë që u pasprinë melekëve bartës të Arshit u thonë atyre:
‘Çfarë tha Zoti juaj? Ata i lajmërojnë se çfarë tha Ai. Tha: pastaj lajmërojnë banorët e
qiejve njëri-tjetrin; derisa të arrijë lajmi te qielli i dynjas, kur aty arrin, xhindët
mundohen ta grabisin atë dhe t’ua hudhin të dashurve të tyre, për këtë arsye ata goditen
(me shkëndija të zjarrit), pastaj atë që ata e sjellin në formën e tij është e vërtetë, por
ata gënjejnë dhe shtojnë (atij lajmi që vie nga Allahu)”.
Vjedhja e lajmeve nga xhindët ndonjëherë mund të bëhet në mënyrë më të lehtë
sesa e para. Kështu shejtanët, i dëgjojnë melekët të cilët zbresin me lajme se çfarë ka
përcaktuar Allahu në re. Tranmseton Aishja, radiAllahu anha, se Muhammedi, sal-
lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Melekët flasin në re rreth ndonjë çështje që do të ndodhë
në tokë. Shejtanët e dëgjojnë fjalën dhe e vendosin atë në veshin e falltorit sikurse
vendoset karureja, pastaj me atë fjalë shtojnë njëqindë gënjeshtra”.
3. Njohja e tyre e ndërtimit dhe e prodhimit: Allahu na lajmëroi se ai ia
nënshtroi xhindët Sulejmanit, alejhis-selam, të cilët i kryenin atij punë të shumta të cilat
kishin nevojë për fuqi, mençuri dhe eksperiencë:
“...kishte edhe xhinde që punonin përballë tij, me Lejen dhe Urdhërin e Zotit
të tij dhe kushdo prej tyre që i shmangej Urdhërit Tonë, do t’a bëjmë të shijojë
ndëshkimin e Zjarrit flakërues. Dhe punonin për të çfarë dëshironte ai, ngritnin
harqe (dhoma të larta), imazhe, ujëmbajtës të mëdhenj dhe enë të mëdha gatimi të
vendosura (secila ku duhet)...“ (Sebe’ë: 12-13).
Ndoshta ata qysh në të kalurën kanë arritur të zbulojnë diç ngjashëm me radion
dhe televizionin? Tregon Ibni Tejmijje, se sufistët të cilët kishin lidhje me xhindët, i
lajmëruan se ata shikojnë diç të ndritshëm sikurse uji dhe xhami. Aty prezentojnë
çfarëdo lajme që dëshirojnë dhe dëgjojnë fjalët e njeriut që nuk është aty (shiko
Mexhmuul-Fetava, 11/309).
4. Mundësia e tyre që të transformohen në pamje të ndryshme: Xhindët
kanë fuqi që të shndërrohen në formë të njeriut dhe shtazëve. Shejtani iu paraqit
politeistëve të Mekkës në ditën e Bedrit, në pamjen e Surakatu Ibni Malikut dhe u
premtoi politeistëve triumfin, për të u zbrit ky ajet: “(Kujto) edhe kur shejtani ua bëri
t’u duken veprat e tyre (të poshtra) si të drejta si dhe duke u thënë atyre: “Askush nga
njerëzimi nuk mund t’ju thyejë juve këtë ditë (në Luftën e Bedrit) dhe vërtet që unë
jam pranë jush (me çdo lloj ndihme)...” (El Enfal: 48). Por kur u takuan dy ushtritë
dhe shejtani pa melekët duke zbritur në ushtrinë e muslimanëve, filloi të zbrapset dhe të
ikë: “...Por kur dy forcat u dukën përballë njëra-tjetrës, ai (shejtani) ia mbathi dhe u
tha: “Me të vërtetë unë shoh atë që ju nuk e shihni! Vërtetë që e kam frikë Allahun,
pasi Allahu është i Ashpër në ndëshkim.” (El Enfal: 48).
Transmeton Buhariu se me Ebu Hurejren, radiAllahu anhu, ndodhi një rrëfim i
mrekullueshëm. Tha Ebu Hurejre, radiAllahu anhu,: ”Ma la përsipër i Dërguari i
Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, ruajtjen e zeqatit të Ramazanit, e më erdhi një
person dhe filloi të ndajë ushqimin. E kapa unë atë dhe i thashë: ‘Betohem në Allahun
se do të dërgoj te i Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. Ai më tha: ‘Unë
jam një nevojtar, kamë fëmijë dhe kam nevojë të madhe’. Tha: E lirova atë dhe pasi

17
gdhiva, më tha i Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem,: ‘O Ebu Hurejre,
çfarë bëri i robëruari yt mbrëmë?’ I thash: ‘O i Dërguar i Allahut, u ankua se ka nevojë
të madhe dhe ka fëmijë, kështu që unë e lirova dhe i lëshova rrugën’. Ai tha:’Ai të ka
gënjyer dhe do të rikthehet prap’. Unë e dita se ai do të rikthehet meqë më tha i
Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, se ai do të rikthehet. Për këtë arsye unë
e prita atë. Ai erdhi dhe filloi të ndajë ushqim, unë e kapa dhe i thashë: ‘Do të paraqes
para të Dërguarit të Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. Tha: ‘Më ler mua sepse kam
nevojë dhe kam fëmijë, unë nuk do të kthehëm më. E mëshirova atë dhe i lëshova
rrugën. Kur gdhiva më tha i Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem: ’O Ebu
Hurejre, çfarë bëri i robëruari yt?’ I thashë: ‘O i Dërguar i Allahut, ai u ankua se ka
nevojë të madhe dhe se ka fëmijë, kështu që unë e mëshirova dhe i lirova rrugën.Tha:
‘Ai të ka gënjyer dhe do të rikthehet prap’. Unë e prita atë për të tretën herë, ai filloi të
ndajë ushqimin, unë e kapa dhe i thashë: ‘Do të dërgoj gjithsesi tek i Dërguari i
Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, kjo është hera e tretë që t’i supozon se nuk do të
rikthehesh, pastaj kthehesh përsëri!’ Ai tha: ‘Nëse më liron mua, do t’i mësoj disa fjalë
me të cilat të bën Allahu dobi’. I thashë: ‘Cilat janë ato?’ Më tha: ‘Kur të shkosh në
shtratin tënd, lexo Ajetul-Kursinë (tesbi doven) - Allahu la ilahe il-la huvel hajjul-
kajjum - derisa ta përfundosh ajetin, kështu ti pandërprerë do të kesh afër një mbrojtës
nga Allahu (melekë) dhe nuk do të afrohet asnjë shejtan derisa të gdhishë.’ Për këtë
arsye unë i lirova rrugën. I Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, më tha:
“Ç’farë bëri i robëruari yt mbrëmë?’ I thashë: ‘O i Dërguar i Allahut, ai supozoi se do
të mi mësojë disa fjalë, përmes të të cilave Allahu do të më bëjë dobi, kështu që unë i
lirova rrugën.Tha: ‘Cilat janë ato?’ I thashë: ‘Më tha: Kur të shkosh në shtratin tënd,
lexo Ajetul-Kursinë, prej fillimit e deri në fund dhe më tha: Ti do të kesh afër
pandërprerë një mbrojtës nga Allahu dhe nuk do të të afrohet asnjë shejtan derisa të
gdhishë - ata (Sahabët) ishin njerëzit më dëshirues të hajrit - tha Muhammedi, sal-
lAllahu alejhi ve sel-lem: ‘Ai të tha të vërtetën, kurse vetë është gënjeshtar. A e di se me
ke je duke folur që tre ditë, o Ebu Hurejre?’ Thashë: ‘Jo’. Ai më tha: ‘Ai është një
shejtan’.
Ky shejtan u paraqit në pamje të njeriut. Ai mund të paraqitet edhe në formë të
ndonjë shtaze: në formë të deves, gomarit, lopës, qenit, maces, dhe më së shumti
paraqiten në pamjen e qenëve dhe maceve të zeza. Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve
sel-lem, na lajmëroi se nëse qeni i zi të kalon përpara kur je duke u falur, të prishet
namazi. Ai e justifikoi këtë duke thënë: ”Qeni i zi është shejtan”. Thotë Ibni Tejmijje:
”Qeni i zi është shejtani i qenëve dhe xhindët paraqiten në formën e tij shumë herë, po
ashtu edhe në pamjen e maces së zezë, sepse ngjyra e zezë është ngjyra më
përmbledhëse e fuqive djallëzore se sa ngjyrat e tjera dhe ajo përmban në vete fuqinë e
nxehtësisë.”
Xhindët e shtëpive
Xhindët transformohen në pamjen e gjarpërinjëve dhe u paraqiten njerëzve. Për
këtë arsye i Dërguari, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, e ndaloi vrasjen e gjarpërinjëve të
shtëpisë, nga frika se ndoshta ai i vrarë është nga xhindët të cilët e kanë pranuar
Islamin.Transmeton Muslimi nga Ebu Seid El-Huderijji, radiAllahu anhu, se
Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Në Medine ekzistojnë disa xhindë të
cilët e kanë pranuar Islamin. Nëse e shihni dikë nga ata, kërkoni nga ata të largohen tri
ditë, e nëse përsëri ju paraqiten, mbyteni atë sepse ai është shejtan”.
Një nga sahabët e vrau një gjarpër nga gjarpërinjtë e shtëpive, por edhe ky vdiç
prej tij. Transmeton Muslimi se: “Ebus-Saibi hyri në shtëpinë e Ebu Seid El-Huderijjit
dhe e gjeti atë duke u falur, tha: ‘U ula dhe prita derisa u fal. Në këtë kohë dëgjova një

18
lëvizje në degët e hurmeve të cilat ishin në një anë të shtëpisë, unë u ktheva (të shikojë)
dhe pashë një gjarpër, u ngrita që ta vras, por ai (Ebu Seidi) ma bëri me shenjë që të
ulem, atëherë unë u ula.
Pasi që përfundoi, (namazin e tij) ma bëri me shenjë një shtëpi, e tha: ‘A e sheh
atë shtëpi?’ I thashë: ‘Po’.Tha: ‘Aty banonte një djalosh i yni që sapo ishte martuar.
Tha: Ne dolëm me të Dërguarin e Allahut te hendeku (ata bënin kanalin që të mbrohen
prej politeistëve të Mekkës kur ta sulmojnë Medinen), ai djaloshi kërkonte leje nga i
Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, kur hynte gjysma e ditës dhe kthehej te
familja e tij. Një ditë kërkoi leje prej të Dërguarit të Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-
lem, e ky i tha:”Merri armët se ta kam frikën prej Kurejdhës (ky ishte një fis i
hebrenjëve të cilët i luftonin muslimanët)”. Ai i mori armët e tij, pastaj shkoi. Kur shkoi
te shtëpia, e gjeti gruan e tij duke qëndruar mes dy dyerve. Iu drejtua asaj me shtizë që
ta godet, sepse atë e kishte kapluar inati, e ajo i tha atij: ‘Largoje shtizën tënde dhe hyr
në shtëpi që të shikosh se kush më nxori nga aty.’ Kur ai hyri aty, pa një gjarpër të madh
e të mbështjellur duke qëndruar në shtrat. Iu sul me shtizë e ai (gjarpëri) u drejtua, pastaj
doli dhe e nguli atë në shtizë, ai (gjarpëri) iu soll atij, e nuk dihej se cili nga ata vdiç më
shpejt: gjarpëri apo djaloshi!
Tha: Ne erdhëm tek i Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, dhe ia
treguam këtë rast dhe i tham: ‘Lutju Allahut të na ringjallë atë.’ Ai tha: ”Kërkoni falje
për shokun tuaj”, pastaj tha: ”Në Medine janë disa xhindë të cilët e kanë pranuar
Islamin, kur ju e shihni dikë nga ata, kërkoni prej tyre tri ditë që të largohen, e nëse pas
kësaj përsëri ju paraqiten, mbyteni atë, sepse ai është shejtan”.
Vërejtje të rëndësishme rreth vrasjes
së gjarpërinjëve të shtëpisë
1. Kjo dispozitë ndalon vrasjen e gjarpërinjëve, e jo edhe të shtazëve tjera.
2. Ajo na urdhëron që mos t’i mbysim vetëm gjarpërinjtë e shtëpisë, kurse
gjarpërinjtë në vendet tjera, jemi të urdhëruar t’i mbysim.
3. Nëse i shohim gjarpërinjtë e shtëpisë, kërkojmë nga ata tri ditë që të largohen,
ju themi, p.sh: Të betohem në Allahun që të largohesh nga kjo shtëpi dhe që të largosh
nga ne sherrin tënd, ose përndryshe të vrasim. Nëse ai paraqitet pas tri dite përsëri,
vritet.
4. Shkaku i vrasjes pas tri dite, është se ne e kemi vërtetuar atëherë se nuk është
ai prej xhindëve musliman, sepse sikur ai të ishte musliman, do ta lëshonte shtëpinë.
Nëse është gjarpër i vërtetë ai e meriton vrasjen, e nëse është xhind pabesimtarë, ai po
ashtu e meriton vrasjen; sepse ai u bën keq dhe i frikon banorët e shtëpisë.
5. Nga xhindët e shtëpisë është një lloj që vriten pa kërkuar prej tyre të largohen.
Transmeton Buhariu nga Ebu Lubabe, radiAllahu anhu, se Muhammedi, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, tha: ”Mos i vrani gjarpërinjtë e vegjël (të cilët banojnë afër shtëpive),
përveç çdo gjarpërushë (gjarpër helmues me bisht të cunguar apo të shkurtër) me dy vija
të bardha në shpinë; sepse ai ta aborton fëmiun dhe ta humbë shikimin, andaj vriteni
atë”.
A janë të gjithë gjarpërinjtë prej xhindëve, apo vetëm disa? I Dërguari i Allahut,
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, thotë: ”Gjarpërinjtë janë shndërrim i xhindëve në pamjen
e tyre, sikurse janë Beni Israilët në majmunë dhe derra”.

19
Shejtani qarkullon në trupin e njeriut sikurse
qarkullon gjaku nëpër vena
Transmetojnë Buhariu dhe Muslimi nga Enesi, radiAllahu anhu, se Muhammedi,
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Shejtani lëvizë në trupin e njeriut sikurse lëvizë
gjaku”. Po ashtu Buhariu dhe Muslimi transmetojnë nga Safijjetu Bintu Hajj (gruaja e
Muhammedit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem) se tha: ”Ishte i Dërguari i Allahut, sal-
lAllahu alejhi ve sel-lem, duke ndejtur në i’tikaf, unë shkova ta vizitoj natën, fola me te,
pastaj u ngrita (që të shkoj), por u rrëzova, ai erdhi që të më ngrisë - ajo banonte në
shtëpinë e Usametu Ibnu Zejdit - aty kaluan dy burra nga Ensarët (Medinasit), kur ata e
panë Muhammedin, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, shpejtuan, ai u tha: ”Ngadalë ju dy,
ajo është Safijjetu Bintu Haj (dëshironte që t’u vërtetonte atyre se ajo ishte gruaja e
tij)”. Ata dy i thanë: ‘SubhanAllah (i Lartësuar është Allahu), o i Dërguar i Allahut
(d.m.th. ne nuk dyshonim në ty)’!! Ai u tha: ”Shejtani qarkullon në trupin e njeriut
sikurse qarkullon gjaku, unë u frikësova që ai të hedhë në zemrat tuaja gjë të keqe”, apo
u tha: ”të hedhë diç”.
Anët e dobëta dhe pamundësitë e xhindëve
Xhindët dhe shejtanët janë sikurse njerëzit. Ata kanë anë të fuqishme dhe anë të
dobëta. Thotë Allahu: “...Vërtet që komploti i shejtanit është gjithnjë shumë i dobët.”
(An Nisa’: 76). Më poshtë do t’i paraqesim disa nga ato anë, të cilat na i bëri të ditura
Allahu dhe i Dërguari i Tij, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem.
1. Ata nuk kanë fuqi mbi robët e mirë të Allahut:
Allahu i Lartësuar nuk i dha shejtanit fuqi t’i detyrojë njerëzit të devijojnë dhe të
bëjnë kufër: “Sa për robët e Mi (besimtarët e Mi të vërtetë), ti nuk ke asnjë fuqi mbi
ta. Dhe më se i Mjaftueshëm është Zoti yt (Allahu) si Rregullues e Mbikqyrës.” (El
Isra: 65), “Dhe ai (shejtani) nuk pati asnjë fuqi mbi ta, përveç se Ne të mund ta
njihnim atë që beson në Jetën e Pastajme nga ai që dyshon në të...” (Sebe’ë: 21).
Kuptimi i këtij ajeti është se shejtani nuk mund të gjejë kurrfarë rruge që të
mbizotëroj mbi ata, as nga ana e argumentimit, e as nga ana e fuqisë dhe ai e kupton
shumë mirë këtë realitet: “(Iblisi) tha: “O Zoti im! Për shkak se Ti më humbe mua e
më fute në rrugë të shtrembër, unë padyshim që do t’ua zbukuroj atyre (njerëzve)
rrugën e gabuar në tokë dhe do t’i fus në rrugë të shtrembër që të gjithë, përveç
robëve të Tu të zgjedhur e të udhëzuar nga mesi i tyre.” (El Hixhr: 39-40).
Ai mbizotëron mbi njerëzit të cilët janë të kënaqur me mendimet e tij dhe e
ndjekin atë me kënaqësi dhe me bindje: “Në të vërtetë ti nuk do të kesh aspak forcë
mashtruese mbi robët e Mi përveç atyre të cilët të ndjekin ty në të gabuarën nga
Gavunët (mosbesimtarët, mohuesit, të humburit). (El Hixhr: 42).
Në Ditën e Kijametit u thotë shejtani pasuesve të tij, të cilët i humbi dhe i
shkatërroi: “E shejtani do të thotë kur të jetë vendosur përfundimisht çështja: “…Unë
nuk kisha asnjë fuqi përmbi ju, por vetëm sa ju bëra thirrje dhe ju m’u përgjigjët…”
(Ibrahim: 22). Në një ajet tjetër thuhet: “Fuqia e tij (shejtanit) është vetëm përmbi ata
të cilët i binden dhe e ndjekin atë (shejtanin) dhe mbi ata të cilët i vënë shokë Atij
(Allahut, p.sh. të krishterët, jehuditë, politeistët, paganët, idhujtarët etj).” (En Nahl:
100).
Pushteti i cili iu dha shejtanit është që t’i humbë dhe t’i devijojë njerëzit, të
mbizotërojë mbi ta, kështu që i shtyen në mosbesim, shirk, i afron nga ai dhe nuk i lë të
largohen nga ai, sikurse thotë Allahu i Lartësuar: “A nuk e shihni se Ne kemi dërguar
shejtanët kundër mosbesimtarëve për t’i shtyer ata që të bëjnë poshtërsi?” (Merjem:
83).

20
Ata që e dëshiruan shejtanin, nuk kanë argument kundër tij edhe pse ai kishte
pushtet mbi ta, sepse ata iu përgjigjën atij kur ky vetëm i ftoi, pasi që dëshirat dhe
qëllimet e tyre ishin në pajtim me të. Ata i ndihmuan atij kundër vetes, i mundësuan
armikut të tyre t’i mbisundojë ata, duke e pëlqyer dhe duke e ndjekur atë. Pasi që ata e
dhanë veten me duart e tyre dhe e burgosën veten në duart e tij, iu dha atij mbisundimi
ndaj tyre si dënim. Allahu nuk i gjen shejtanit rrugë mbi njeriun, përderisa ai vetë nuk i
hapë atij rrugë, duke e respektuar atë dhe duke bërë shirk përmes tij. Atëherë Allahu i
dha pushtet dhe fuqi atij mbi të.
Pushteti i tij mbi besimtarët si shkak
i mëkateve të tyre
Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Allahu i Lartësuar është me
kadiun (gjykatësin), përderisa ai nuk bën mizori, e kur ai bën mizori, Allahu spastrohet
nga ai dhe i bashkangjitet atij shejtani”.
Ebu-Ferexh Ibnul-Xhevziu na transmeton një rrëfim të mrekullueshëm nga
Hasan El-Basriu, se si njeriu ka fuqi ta zbrapsë shejtanin nëse është i sinqertë në fe dhe
si e nënshtron shejtani njeriun nëse ai devijon.
Tha Hasani: ”Ekzistonte një pemë e cila adhurohej përveç Allahut. Një njeri
erdhi tek ajo dhe tha: Do ta prejë këtë pemë. Erdhi që ta prejë atë, duke qenë i hidhëruar
për Allahun. E takoi atë Iblisi në pamjen e një njeriut dhe i tha: Ç’farë dëshiron? Tha:
Dëshiroj ta prejë këtë pemë e cila adhurohet përveç Allahut. Ai i tha: Nëse ti nuk e
adhuron atë, ç’farë të dëmton që të tjerët e adhurojnë atë? Ai i tha: Do ta prejë atë.
Shejtani i tha: A dëshiron diç që është më mirë për ty? Mos e prej atë dhe për këtë do të
kesh dy dinarë tek jastëki yt, sa herë të zgjohesh në mëngjes. Ai i tha: Prej nga do të më
vijnë mua ata? I tha: Unë do t’i sjell ata. Ky u kthye dhe kur gdhiu në mëngjes i gjeti dy
dinarë nën jastëkin e tij, pastaj kur gdhiu në ditën tjetër nuk gjeti asgjë. Ai u ngrit i
hidhëruar që të shkojë e ta prejë pemën. Shejtani iu paraqit në pamjen e tij dhe i tha:
Ç’farë dëshiron? Tha: Dëshiroj ta prejë këtë pemë e cila adhurohet përveç Allahut të
Lartësuar. Ai i tha: Ti gënjen, nuk ke rrugë ti deri tek ajo. Ai shkoi që ta prejë, shejtani e
rrëzoi atë në tokë dhe e gulfati derisa gati e mbyti, pastaj i tha: E din ti se kush jam unë?
Unë jam shejtani. Ti herën e parë erdhe duke qenë i hidhëruar për Allahun, kështu që
unë nuk kisha rrugë kundër teje, të mashtrova me dy dinarë dhe ti e le pemën, e kur ti
erdhe i hidhëruar për shkak të dy dinarëve, unë mbizotërova mbi ty.”
Po ashtu Allahu na foli për një person, të cilit i dha ajetet e tij. Ia mësoi ato dhe
ai i kuptoi, pastaj i la krejt ato. Për këtë arsye Allahu i dha shejtanit pushtet mbi të. Ai e
mashtroi dhe e humbi, kështu që ai mbeti mësim që transmetohej dhe rrëfim që bartej
nëpër gjenerata: “Tregoju atyre (O Muhammed) ndodhinë e atij të cilit Ne i dhamë
Ajetet Tona (provat, shenjat, shpalljet), por ai i flaku ato tej, kështu që atë e ndoqi
shejtani duke u bërë kështu i humbur. Dhe po të kishim dashur Ne, padyshim që Ne
do ta kishim ngritur që andej ku ra, por ai u kap pas kësaj bote dhe ndoqi dëshirat
boshe të nepsit. Kështu shembulli i tij i ngjan atij të qenit: nëse e përzë, ai var gjuhën,
por edhe nëse nuk e ngacmon, ai përsëri e nxjerr gjuhën jashtë. I tillë është edhe
shembulli i popullit që mohon Ajetet Tona (provët, treguesit, shpalljet). Njohtoi pra
ata me ndodhitë (e popujve të mëparshëm), mbase mund ta vrasin mendjen.” (Al
A’raf: 175-176).
E qartë është se ky është shembull për atë që e njohu të vërtetën dhe pastaj e
mohoi atë, sikurse Hebrenjët të cilët e dinin se Muhammedi është i dërguar nga Allahu,
por ata nuk besuan në të.
Kurse ai, për të cilin flet Allahu në ajetet e mësipërme, disa thanë: ai është
Belam Ibni Baura. Ai ishte njeri i mirë, por pastaj bëri kufër. Disa të tjerë thanë se ai

21
ishte Umejjete Ibni Ebus-Salt, i cili besonte në njësinë e Allahut qysh në kohën e
injorancës. Ai u takua me Muhammedin, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, por nuk besoi në
të nga zilia, sepse shpresonte që vet të jetë ai profet i dërguar. Ne nuk kemi citat të
vërtetë njëqindpërqind, i cili do të na njoftonte me qëllimin e ajeteve të mëparshme.
Ky lloj (të cilit i jipen argumentet, pastaj ai mohon) është lloj i rrezikshëm. Ata i ngjajnë
shejtanit; sepse shejtani mohoi pasiqë e diti të vërtetën. I Dërguari i Allahut, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, u frikua të ketë në ummetin e tij sikurse ky lloj, sikurse transmeton El-
Hafidh Ebu Ja’la nga Hudhejfetu Ibnul-Jemani, radiAllahu anhu, se Muhammedi, sal-
lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Ajo që më frikon mua ndaj jush, është njeriu i cili e
lexoi Kur’anin derisa u duk bukuria e tij në të dhe këmishë e tij ishte Islami të cilin e
veshi aq sa dëshiroi Allahu, pastaj u zhvesh nga ai, e hudhi pas shpinës së tij, iu sul
fqiut të tij me shpatë dhe e akuzoi atë me shirk”. (Tha Hudhejfetu): Thashë: O i Dërguar
i Allahut, cili e meriton shpatën: sulmuesi apo i sulmuari? Tha: ”Sulmuesi”.
2. Frika e shejtanit nga disa robë të Allahut dhe ikja e tij prej tyre:
Kur njeriu forcohet në Islamin e tij, i përqëndrohet imani në zemër dhe ndalet në
kufinjtë e Allahut, shejtani ndahet dhe ikë nga ai, sikurse i tha Muhammedi, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, Omer Ibnul-Hattabit, radiAllahu anhu,: “Vërtet, shejtani frikohet prej
teje, o Omer”. Atij po ashtu i tha : “Vërtet, unë i shoh shejtanët e xhindëve dhe të
njerëzve duke ikur nga Omeri”. Transmeton Buhariu nga Sa’d Ibnu Ebi Vekkasi,
radiAllahu anhu, se Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, i tha Omer Ibnul-
Hattabit, radiAllahu anhu: “Betohem në Atë që shpirti im është në dorën e Tij, sa herë
që shejtani të takon duke ndjekur ti një rrugë, ai ndjekë një rrugë tjetër nga e jotja”.
Kjo gjë nuk është e veçantë vetëm për Omerin, sepse ai që e ka imanin e fortë, e shtypë
dhe e nënshtron shejtanin e tij, sikurse thuhet në hadith: “Vërtet, besimtari tërheqë
shejtanin e tij sikurse e tërheqë ndonjëri nga ju deven e tij gjatë udhëtimit”. Tha Ibni
Kethiri, pasiqë përmendi këtë hadith: “Kuptimi i thënies “tërheqë shejtanin e tij” është:
e kapë ai për flokët e ballit të tij, e mundë dhe e nënshtron atë, sikurse vepron njeriu me
deven e cila nuk është e nënshtruar, por ai atë pastaj e nënshtron”.
Ndonjëherë mund të vijë situata deri në atë gjendje, saqë muslimani ndikon në
shoqëruesin e tij të xhindëve dhe ai hynë në Islam. Transmeton Muslimi nga Ibni
Mes’udi, radiAllahu anhu, se Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: “Nuk ka
asnjë nga ju, përveçse i është vu përsipër shoqëruesi i tij nga xhindët dhe shoqëruesi i
tij nga melekët”. Shokët e tij i thanë: A edhe ty, o i Dërguar i Allahut? Tha:”Edhe mua,
përveçse Allahu më ndihmoi kundër tij dhe ai hyri në Islam, kështu që nuk më urdhëron,
përveçse mirë”.
3. Nënshtrimi i xhindëve ndaj Sulejmanit:
Allahu i nënshtroi Sulejmanit - në mesin e gjithë asaj që i nënshtroi - xhindët
dhe shejtanët. I punonin atij atë që ai dëshironte dhe dënonte e burgoste refuzuesit në
mesin e tyre: “Kështu Ne ia nënshtruam atij erën të fryjë lehtë nën urdhërin e tij në
çdo drejtim që ai donte, edhe shejtanët nga xhindet (duke përfshirë) çdo lloj ndërtuesi
dhe zhytësi, si edhe të tjerë të lidhur në pranga.” (Sad: 36-38). Ndërsa në suren Sebe’
thotë: “...kishte edhe xhinde që punonin përballë tij, me Lejen dhe Urdhërin e Zotit të
tij dhe kushdo prej tyre që i shmangej Urdhërit Tonë, do t’a bëjmë të shijojë
ndëshkimin e Zjarrit flakërues. Dhe punonin për të çfarë dëshironte ai, ngritnin
harqe (dhoma të larta), imazhe, ujëmbajtës të mëdhenj dhe enë të mëdha gatimi të
vendosura (secila ku duhet)...” (Sebe’ë: 12-13).
Ky nënshtrim që iu bë Sulejmanit, alejhis-selam, është përgjigjja e Allahut që ia
bëri lutjes së tij kur tha: “Zoti im! Më fal mua dhe më dhuro mua mbretërim të atillë
që të mos i shkojë (e të mos ketë) asnjë pas meje: Vërtet që Ti, Ti je Dhuruesi i Vërtetë
i Begative pa kufi!” (Sad: 35). Kjo është ajo lutje që e pengoi të Dërguarin tonë,
Muhammedin, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, që ta lidhë xhindin, i cili i doli përpara me
një shkëndijë zjarri, të cilën dëshironte t’ia hudhi në fytyrë, sikurse transmeton Muslimi

22
nga Ebud-Derdai, radiAllahu anhu, se tha: “U ngrit i Dërguari i Allahut, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, dhe ne e dëgjuam duke thënë: “Unë tek Allahu kërkoi strehim nga ti”,
pastaj tha: “Të mallkoj me mallkimin e Allahut tri herë”, pastaj e shtriu dorën e tij, sikur
të dëshironte të merrte diç. Pasiqë e përfundoi namazin, i thamë: “O i Dërguar i Allahut!
Të dëgjuam duke thënë gjatë namazit tënd diç, nuk të kemi dëgjuar duke thënë më parë
diçka të tillë, pastaj të vërejtëm se ti e shtrive dorën tënde, e ai tha:”Armiku i Allahut,
Iblisi, erdhi me një shkëndi zjarri që të ma hedhë në fytyrë, e unë thashë: ‘Tek Allahu
kërkoi strehim nga ti, tri herë, pastaj thashë: Të mallkoj me mallkimin e plotë të
Allahut’, e ai nuk u largua gjatë të tri rasteve, pastaj dëshirova ta kapi. Betohem në
Allahun, sikur mos të ishte lutja e vëllait tonë Sulejmanit, do ta lidhja atë, saqë do të
luanin me të fëmijët e Medines”.
Ngjashëm me këtë rast, iu përsëritën atij më shumë se njëherë. Transmetojnë
Buhariu dhe Muslimi nga Ebu Hurejre, radiAllahu anhu, se Muhammedi, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, tha: “Një Ifrit nga xhindët, u mundua mbrëmë të më kapi në huti që të
ma ndërprejë mua namazin. Allahu ma nënshtroi atë, unë e gulfata atë saqë mendova ta
lidhi për një shtyllë të xhamisë dhe ju të gjithë ta shihni atë. Pastaj mu kujtua fjala e
vëllait tim Sulejmanit:”O Zot më fal mua dhe më dhuro asi pushteti që askush pas meje
nuk do ta ketë”. Allahu e ktheu atë të poshtëruar”.
Gënjeshtrimi i Hebrenjëve ndaj profetit të Allahut, Sulejmanit
Hebrenjtë dhe pasuesit e tyre, të cilët shërbehen me xhindët përmes magjisë,
supozojnë se profeti i Allahut, Sulejmani, alejhis-selam, shërbëhej me xhindët. Disa nga
dijetarët e parë përmendën se kur vdiç Sulejmani, alejhis-selam, shejtanët shkruajtën
libra të sihrit dhe të mosbesimit, të cilat i vendosën nën karrikën e tij dhe thanë:
‘Sulejmani i nënshtronte xhindët përmes këtyre (librave të magjisë)’. Disa nga ata
thanë: ‘Sikur ai veprim të mos ishte i lejuar, nuk do ta vepronte Sulejmani’. Atëherë
Allahu e zbriti fjalën e Tij: “Dhe kur atyre u erdhi një i Dërguar nga Allahu
(Muhammedi a.s.) duke vërtetuar atë që ata e kishin në dorë (në Teurat), një palë prej
atyre që u është dhënë Teurati, e hodhën tej pas shpine Librin e Allahut si të ishte
diçka që nuk e dinin!” (El Bekareh: 101). Pastaj sqaroi se ata ndoqën atë që lexonin
shejtanët në kohën e pushtetit të Sulejmanit, kështu që e spastroi Sulejmanin, alejhis-
selam, nga sihri dhe mosbesimi: “Ata ndoqën atë që shejtanët e nxorrën (në mënyrë të
rreme nga magjia) në kohën e sundimit të Sulejmanit. Nuk mohoi Sulejmani por
shejtanët mohuan (nuk besuan), duke u mësuar njerëzve magjinë...” (El Bekareh:
102).
4. Pamundësia e tyre që të bëjnë mrekulli:
Xhindët nuk kanë mundësi të bëjnë mrekulli të ngjashme me ato që i bënë të
Dërguarit, të cilët argumentonin vërtetësinë e shpalljes së tyre. Kur pabesimtarët
supozuan se Kur’ani është formim i shejtanëve, Allahu u tha atyre: “Dhe nuk janë
shejtanët që e kanë zbritur atë (Kur’anin). As nuk do t’u takonte aspak atyre, as edhe
nuk kanë mundësi (ta krijojnë e ta paraqesin atë). Sigurisht që ata janë larguar larg
nga të dëgjuarit.” (Esh Shuara: 210-213).
Allahu kërkoi nga njerëzit dhe xhindët, nëse kanë mundësi, ta bëjnë një Kur’an
sikurse ky, por ata kurrë nuk mund ta bëjnë një gjë të tillë: “Thuaj: “Nëse njerëzimi
dhe xhindet do të mblidheshin të gjithë bashkë për të nxjerrur ngjasimin e këtij
Kur’ani, ata nuk do ta bënin dot përngjasimin e tij, edhe sikur ta ndihmonin njëri-
tjetrin.” (El Isra: 88).

23
5. Ata nuk mund të personifikohen në pamjen e Muhammedit, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, në ëndërr:
Shejtanët nuk kanë mundësi të paraqiten në ëndërr në pamjen e Muhammedit,
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. Transmeton Tirmidhiu nga Ebu Hurejre, radiAllahu anhu,
se Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Ai që më sheh mua (në ëndërr) më
ka parë në të vërtetë, sepse shejtani nuk mund të paraqitet në pamjen time”.
Transmetojnë Buhariu dhe Muslimi nga Enesi, radiAllahu anhu, se Muhammedi,
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Ai që më sheh mua në ëndërr, më ka parë në të
vërtetë, sepse shejtani nuk mund të paraqitet në pamjen time”…dhe shumë hadithe të
tjera.
Nga këto hadithe dhe të ngjashme, kuptohet se shejtani nuk mund të paraqitet
me formën e vërtetë të Muhammedit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, por kjo nuk do të
thotë se ai nuk paraqitet në një pamje tjetër përveç pamjes së Muhammedit, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, dhe të pretendojë se ai është Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-
lem. Kështu thotë edhe Ibni Sirini (pasardhës i sahabëve dhe njëri prej komentuesve më
të mëdhenj të ëndrrave) - Allahu e mëshiroftë - sikurse e transmeton fjalën e tij Buhariu.
Sipas kësaj, nuk mund të pretendojë çdonjëri që e sheh të Dërguarin, sal-lAllahu alejhi
ve sel-lem, në ëndërr se vërtetë e ka pa atë, përveç nëse ai është me ato cilësi të tij të
cilat na i transmetuan librat e haditheve. Përndryshe shumë njerëz supozuan se e panë
atë, por në një pamje tjetër nga ajo që na transmetuan librat e haditheve të sakta.
6. Xhindët nuk mund të kalojnë kufijtë e caktuar në qiell:
Thotë Allahu: “O turmë e xhindeve dhe e njerëzve! Po patët fuqi për të kaluar
përtej hapësirës së qiejve dhe të tokës, atëherë i kaloni! Por ju kurrë nuk do të
mundeni t’i kaloni, përveç me fuqi (nga Allahu)! Atëherë pra, cilën nga Mirësitë e
Zotit tuaj ju e mohoni? Do të çohet kundër jush (xhindeve dhe njerëzve) flakë zjarri
pa tym dhe tunxh (i shkrirë) dhe nuk do të mund të mbroheni.” (Err Rrahman: 33-
35).
Edhe pse xhindët kanë fuqi dhe shpejtësi të mëdha, ata kanë kufinjë të cilët nuk
kanë mundësi t’i kalojnë, e nëse mundohen t’i kalojnë ata kufinjë, u pason shkatërrimi.
7. Nuk kanë mundësi ta hapin derën e cila është mbyllur duke u përmendur
Emri i Allahut (është mbyllur me bismil-lah):
Transmeton Buhariu nga Xhabir Ibni Abdull-llahu, radiAllahu anhu, se
Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Kur të arrijë mbrëmja, ndaloni fëmijët
tuaj (mos i lejoni të dalin jashtë shtëpive), sepse shejtanët shpërndahen në atë kohë, e
kur të kalojë një pjesë e natës, i lironi ata, mbyllni dyert dhe përkujtoni Emrin e Allahut,
sepse shejtani nuk e hap derën e mbyllur (në Emër të Allahut)”.
Kurse në transmetimin e Muslimit thuhet: ”Mbuloni enët dhe kofët e ujit (vendin
ku qëndron uji), mbylleni derën, fikeni dritën, sepse shejtani nuk e zbulon ujin (kur ai
është i mbyllur), nuk hap derën dhe nuk zbulon enët”.

24
KAPITULLI I DYTË
NGARKIMI I XHINDËVE
SHQYRTIMI I PARË
Qëllimi në krijimin e tyre
Allahu i krijoi xhindët për të njëjtin qëllim për të cilin i krijoi edhe njerëzit:
“Dhe Unë (Allahu) nuk i krijova njerëzit dhe xhindet, veçse që ata duhet të më
adhurojnë vetëm Mua.“ (Edh Dharijat: 56). Sipas kësaj, xhindët janë të ngarkuar me
urdhëra dhe ndalesa. Ai që i bindet Allahut nga ata, Ai do të jetë i kënaqur me të dhe do
ta fusë në Xhennet, kurse ai që e kundërshton Atë, dënim për të është zjarri. Këtë e
argumentojnë ajete të shumta.
Në Ditën e Kijametit u thotë Allahu pabesimtarëve, nga xhindët dhe nga njerëzit,
duke i qortuar dhe duke i fyer: “O bashkësi e xhindeve dhe e njerëzve! “A nuk ju
erdhën nga mesi juaj të Dërguar duke ju shpallur Vargjet e Mia dhe duke ju
paralajmëruar për takimin tuaj në këtë Ditë?” Ata do të thonë: “Ne dëshmojmë
përkundër vetes sonë.” Ishte pikërisht jeta e kësaj bote që i mashtroi ata dhe vetë ata
do të dëshmojnë kundër vetvetes, se me të vërtetë kanë qenë mosbesimtarë.” (En
Aam: 130). Ky ajet dëshmon se Ligji i Allahut iu komunikua xhindëve dhe se atyre iu
dërguan profetë të cilët i qortuan dhe u komunikuan.
Argument se ata do të dënohen në zjarr, janë fjalët e Allahut: “(Allahu) do tu
thotë: “Hyni edhe ju në shoqërinë e popujve që kaluan para jush, të njerëzve dhe të
xhindeve, në Zjarr...” (Al A’raf: 38), “Dhe vërtet që Ne kemi krijuar shumë nga
xhindet dhe njerëzit për Xhehenem...” (Al A’raf: 179), “...do ta mbush Xhehenemin
me xhinde e njerëz bashkë.” (Es Sexhde: 13). Kurse argument se besimtarët e
xhindëve hyjnë në Xhennet, është Fjala e Allahut: “Dhe për atë i cili i frikësohet daljes
para Zotit të tij, për të do të jenë dy Kopshte të Begatë (Xhennete). Atëherë pra, cilën
nga Mirësitë e Zotit tuaj ju e mohoni? (Err Rrahman: 46-47). Këto ajete u drejtohen
xhindëve dhe njerëzve në të njëjtën kohë.
Të gjithë dijetarët u pajtuan se xhindët kanë përgjegjësi, janë të urdhëruar me
urdhërat e Allahut dhe shpërblehen me Xhennet e dënohen me Xhehennem, me pajtimin
e shumicës së dijetarëve.
Përgjegjësia e tyre kufizohet brenda
kufijve të tyre
Tha Ibni Tejmijje: ”Xhindët janë të urdhëruar me baza dhe degëzime sipas
rrethit të tyre, ata nuk janë të ngjashëm me njerëzit në realitetin e tyre; urdhërat dhe
ndalesat e tyre nuk janë të ngjashme me ato të njerëzve, por ata janë të ngjashëm me
njerëzit vetëm në përgjegjësi, të urdhëruar dhe të ndaluar, dhe kjo me pajtimin e të
gjithë muslimanëve.” (Mexhmuul-Fetava:4/233).

25
SHQYRTIMI I DYTË
Si mund të dënohen xhindët me zjarr,
kur nga zjarri janë krijuar?
Disa njerëz e paraqesin këtë dyshim duke thënë: Ju vërtetoni se xhindët janë
krijuar prej zjarrit, pastaj thoni: pabesimtari nga ata, dënohet në zjarr të Xhehennemit
dhe ai që mundohet nga ata të dëgjojë pëshpëritjet në qiell, goditet me shkëndija të
zjarrit. Shtrohet pyetja: Si ndikon zjarri në ta, kur ata vetë janë të krijuar nga zjarri?
Përgjigjja: Baza nga e cila u krijuan ata është zjarri, por pas krijimit të tyre ata
nuk janë më si ai, sepse u bënë krijesa të ndryshme nga zjarri. Këtë e sqaron më së miri
ajo se edhe njeriu u krijua nga dheu, por pas krijimit të tij u bë i ndryshëm me dheun, e
sikur ta goditësh ndonjë njeri me tullë, do të vdiste, e edhe sikur ta mbuloje me dhe, po
ashtu do të vdiste, edhe pse ai është i krijuar nga vetë dheu. Kështu është çështja edhe
me xhindët.
Pra, bazë e vërtetë e njeriut është dheu (balta), kurse bazë e vërtetë e xhindëve
është zjarri, por asnjëri nga ata pas krijimit të tyre, nuk janë baltë dhe zjarr i vërtetë.
Nuk ka farefisni në mes të Allahut të gjithëfuqishëm
dhe xhindëve
Kjo që përmendëm, se xhindët janë krijesa të Allahut, robër sikur edhe të gjithë
robërit e tjerë dhe të ngarkuar me ligjin e Allahut, i jep fund legjendave që krijohen si
shkak i konceptit të devijuar dhe si shkak i mosditurisë, sikurse ishte puna me çifutët
dhe politeistët e arabëve, të cilët kishin përhapur se Allahu i Lartësuar e i Pastër, ka
fejuar një xhinde nga një kabile e xhindëve dhe si rezultat i kësaj kanë lindur melekët.
Allahu e përmendi këtë legjendë dhe vërtetoi kotësinë e saj: “Dhe kanë trilluar edhe
një afërsi ndërmjet Tij dhe xhindeve, por xhindet e dinë mirë se ata padyshim që do të
duhet të dalin (para Tij, se ata do të mirren në llogari). Lavdi i qoftë Allahut! (Ai
është i lirë) nga gjithçka që ata ia mveshin Atij! (Këto trillime i bëjnë paganët,
politeistët, mohuesit) përveç robëve të zgjedhur të Allahut (besimtarët e vërtetë në
Fenë e Allahut, në Islam) të cilët Ai i zgjedh (për Mëshirën e Tij).” (Es Saffat: 158-
160). Tha Ibni Kethiri, duke komentuar këto ajete: ”Tha Muxhahidi: ‘Thanë politeistët:
Melekët janë vajzat e Zotit’, - i Pastër është Ai nga ajo që i përshkruajnë ata. Ebu Bekri,
radiAllahu anhu, u tha: Kush janë nënat e tyre? I thanë: Vajzat e kabileve të xhindëve’.”
Sikurse kjo thënie, transmetuan Katadeja dhe Ibni Zejdi…kurse Avfi transmeton se Ibni
Abbasi, radiAllahu anhu, tha: Armiqët e Allahut supozuan se Ai - i Madhëruari - dhe
Iblisi janë vëllezër. – i Pastër e i Lartë është Allahu nga e gjithë kjo”.
SHQYRTIMI I TRETË
Të dërguarit e Allahut tek xhindët
Meqë xhindët kanë përgjegjësi dhe janë të ngarkuar, nuk ka dyshim se Allahu u
komunikoi shpalljen e Tij dhe e ngriti argumentimin kundër tyre. Si ndodhi kjo? A janë
të Dërguarit e Allahut tek ata nga vetë lloji i tyre, apo të Dërguarit e njerëzve janë edhe
të Dërguarit e tyre?
Fjala e Allahut: “O bashkësi e xhindeve dhe e njerëzve! “A nuk ju erdhën nga
mesi juaj të Dërguar...” (En Aam: 130), është argument se Allahu u dërgoi atyre

26
profetë, por ky ajet nuk sqaroi në mënyrë të qartë se a ishin ata profetë nga xhindët apo
nga njerëzit; sepse fjala e Tij “...nga mesi juaj...” mund të përmbajë dy çështje; mund të
jetë kuptimi se Allahu u dërgoi të dy palëve profetë nga lloji i tyre dhe mund të jetë
kuptimi se profetët e tyre ishin nga grupi i tyre së bashku (profetët e dërguar te njerëzit
janë të dërguar edhe te xhindët). Dijetarët në këtë çështje u ndanë në dy rryma:
Mendimi i parë: Profetët e xhindëve janë nga vetë xhindët. Nga ata që e tha
këtë thënie është Ed-Dahhak, kurse Ibnul-Xhevziu tha: ”Kjo gjë duket se është e qartë”.
Ndërsa Ibni Hazmi tha: ”Nuk janë dërguar te xhindët profetë nga njerëzit para
Muhammedit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, asnjëherë”.
Mendimi i dytë: Profetët e xhindëve ishin nga mesi i njerëzve.Tha Sujutiu:
”Shumica e dijetarëve të parë dhe të fundit, janë të mendimit se nuk ka pasur profetë
nga xhindët asnjëherë, kështu transmetohet prej Ibni Abbasit, Muxhahidit, El-Kelbiut
dhe Ebu Ubejdes”.
Prej argumenteve që i japin përparësi asaj se profetët e xhindëve ishin nga
njerëzit, është thënia e xhindëve kur e dëgjuan Kur’anin: “Ata thanë: “...Me të vërtetë
që kemi dëgjuar një Libër (Kur’anin) të zbritur pas Musait...”(El Ahkaf: 30),
megjithatë, ky nuk është argument i prerë në këtë çështje. Sidoqoftë, nën këtë çështje
nuk renditet kurrfarë pune dhe për të nuk ka argument të prerë.
SHQYRTIMI I KATËRT
Shpallja e Muhammedit, sal-Allahu alejhi ve sel-lem,
përfshinë edhe njerëzit edhe xhindët
I Dërguari ynë, Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, është i dërguar tek
njerëzit, e edhe tek xhindët. Thotë Ibni Tejmijje: ”Kjo është bazë në të cilën u pajtuan
sahabët, tabiinët (pasardhësit e sahabëve), të parët e muslimanëve dhe të gjitha sektet e
tjera të Islamit: Ehlus-Sunne vel-Xhemaah dhe të tjerët.
E argumenton këtë fjala e Allahut: “Thuaj: “Nëse njerëzimi dhe xhindet do të
mblidheshin të gjithë bashkë për të nxjerrur ngjasimin e këtij Kur’ani, ata nuk do ta
bënin dot përngjasimin e tij, edhe sikur ta ndihmonin njëri-tjetrin.“ (El Isra: 88).
(Mexhmuul-Fetava:19/9).
Një grup i xhindëve besuan më të shpejtë kur e dëgjuan Kur’anin: “Thuaj (O
Muhammed): “Më është shpallur mua se një grup i vogël xhindesh dëgjuan
(Kur’anin) dhe thanë: “Me të vërtetë që kemi dëgjuar Këndim (të Kur’anit) të
mrekullueshëm! Ai udhëzon në Rrugën e Drejtë dhe ne kemi besuar në të dhe ne
kurrë nuk do t’i vëmë shok (në adhurim) Zotit tonë (Allahut).” (El Xhin: 1-2).
Këta xhindë të cilët e dëgjuan Kur’anin dhe besuan në të, janë edhe ata që u
përmendën në suren El-Ahkaf: “Dhe (kujto) kur Ne dërguam drejt teje (O
Muhammed) një grup të vogël xhindesh të dëgjojnë Kur’anin dhe sapo u gjendën tek
ai, thanë: “Dëgjoni në heshtje!” Dhe kur mbaroi, ata u kthyen te shoqëria e tyre si
këshillues. Ata thanë: “O populli ynë! Me të vërtetë që kemi dëgjuar një Libër
(Kur’anin) të zbritur pas Musait, duke vërtetuar çfarë ka ardhur para tij: ai të
udhëzon tek e vërteta dhe tek Udha e Drejtë. O populli ynë! Përgjigjuni Thirrësit të
Allahut (të Dërguarit të Allahut, Muhammedit a.s.) dhe besojeni atë. Ai (Allahu) do
t’ua falë juve gjynahet tuaja dhe do t’ju shpëtojë nga ndëshkimi i dhimbshëm (i
Xhehenemit).” Dhe kushdo që nuk i përgjigjet Thirrësit të Allahut, ai nuk mund të
shpëtojë në tokë dhe pos Atij, ai nuk mund të ketë asnjë mbrojtës. Të atillët janë në
gabim e humbje të qartë.” (El Ahkaf: 29-32). Ata e dëgjuan Kur’anin, besuan në të dhe

27
u kthyen te populli i tyre thirrësa të teuhidit (besimit në një Zot) dhe të besimit, si dhe i
përgëzuan dhe i qortuan ata.
Buhariu dhe Muslimi transmetojnë nga Ibni Abbasi, radiAllahu anhu, rrëfimin e
këtyre xhindëve, të cilët e dëgjuan Kur’anin. Ai tha: ”Dolën Muhammedi, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, dhe sahabët e tij në drejtim të tregut Ukkadh (treg i atëhershëm në
Mekkë). Atëbotë, shejtanët ishin penguar prej lajmeve të qiellit dhe gjuheshin me
shkëndija zjarri. Për këtë shkak, shejtanët u kthyen te popujt e tyre, të cilët u thanë:
Ç’është me ju? Thanë: Ne u penguam nga lajmet e qiellit dhe gjuheshim me shkëndija
të zjarrta! Atëherë thanë: Shetisni lindjen dhe perëndimin e tokës dhe shikoni se çfarë ka
ndërhyrë mes jush dhe lajmeve të qiellit. Ai grup (i cili e dëgjoi Kur’anin) u drejtua në
drejtim të Tuhames. I Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, ishte te vendi i
quajtur Nahle dhe ishte drejtuar drejt tregut Ukkadh. Në ato momente ai falte me
sahabët e tij namazin e sabahut. Kur ata (xhindët) dëgjuan leximin e Kur’anit, u ndalën
dhe dëgjuan me vëmendje dhe thanë: Kjo është ajo që ndërhyri mes nesh dhe lajmeve të
qiellit, e kur u kthyen te populli i tyre, u thanë: ”O populli ynë, ne dëgjuam një libër të
shpallur pas Musait, që vërteton atë para tij, që udhëzon në të vërtetën dhe në rrugën e
drejtë!” Atëherë Allahu i zbriti të Dërguarit të Tij: ”Thuaj:”Mua më është shpallur se
një grup i xhindëve dëgjuan…”. Muhammedit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, iu
shpallën thëniet e xhindëve.
Grupet e xhindëve të cilët morën diturinë nga Muhammedi,
sal-lAllahu alejhi ve sel-lem
Kjo që përmendëm më parë, ishte fillimi i njohjes së xhindëve me shpalljen e
Muhammedit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. Ata e dëgjuan leximin e Kur’anit, pa e ditur
Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem. Një grup i tyre besuan dhe u kthyen te
populli i tyre thirrësa në rrugën e drejtë. Pastaj filluan të vijnë grupe të ndryshme të
xhindëve tek i Dërguari, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, që të marrin dituri nga ai, i cili u
ndau një pjesë të kohës së tij dhe u mësoi nga ajo që Allahu i mësoi atij, u lexoi Kur’an
dhe u komunikoi lajmin e qiellit…kjo ndodhi në Mekke, para emigrimit në Medine.
Transeton Muslimi nga Amiri se tha: ”E pyeta Alkamen: A ka prezentuar Ibni
Mes’udi, radiAllahu anhu, me të Dërguarin e Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem,
natën e xhindëve? Tha: ”Unë e pyeta Ibni Mes’udin, të cilit i thashë: A ka prezentuar
dikush nga ju me të Dërguarin e Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, natën e
xhindëve? Tha: ”Jo, vetëm se një natë ishim me të Dërguarin e Allahut, sal-lAllahu
alejhi ve sel-lem, kur në një moment ai na humbi. Ne filluam të hulumtojmë nëpër
lugina dhe rrugë të kodrave. Pasiqë nuk e gjetëm, thamë: Fluturoi apo u vra.
E kaluam atë natë si një natë më të keqe që mund ta kalojë dikush, e kur qeli
sabahu, vërejtëm se ai ishte duke ardhur nga ana e Hiras (kodra Hira). I thamë atij: O i
Dërguar i Allahut! Ti na humbe, ne të hulumtuam por nuk të gjetëm, kështu që e kaluam
natën ashtu si është më së keqi. Ai tha: ”Më erdhi një ftues nga xhindët, unë shkova me
të dhe u lexova atyre Kur’an”. Tha (Ibni Mes’udi): Shkuam me të dhe na tregoi gjurmët
e tyre dhe gjurmët e zjarrit që kishin lënë…”.
Nga ajo që u lexoi atyre Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, është edhe
sureja Err-Rrahman. Tha Sujutiu: ”Transmetojnë Tirmidhiu, Ibnul-Mundhiri, Ebush-
Shejhi, Hakimi, Ibni Merdevijje dhe El-Bejhekiu nga Xhabir Ibni Abdull-llahi,
radiAllahu anhu, se tha: ”I Dërguari i Allahut, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, doli te
sahabët e tij dhe u lexoi suren Err-Rrahman, prej fillimit e deri në fund. Ata shuajtën,
atëherë ai tha: “Ç’është me ju që ju shoh duke mos bërë zë. Unë u lexova këtë sure
xhindëve në natën e xhindëve (në natën e takimit me ta) dhe ata u përgjigjën më mirë se
ju. Sa herë që unë u lexoja ajetin: ”E, cilën begati të Zotit tuaj po e përgënjeshtroni”,

28
ata përgjigjeshin: ”Asnjë begati Tënden nuk e përgënjeshtrojmë, o Zoti ynë, Ty të takon
falënderimi”.
Ajo natë e takimit me ta, nuk ishte e vetmja natë. Takimet e tij me ta pas asaj
nate u përsëritën disa herë. Ibni Kethiri i paraqiti në tefsirin e tij, gjatë komentit të sures
El-Ahkaf, hadithet të cilët flasin për takimin e Muhammedit, sal-lAllahu alejhi ve sel-
lem, me xhindët. Në disa nga ato hadithe thuhet se Ibni Mes’udi, radiAllahu anhu, ishte
shumë afër Muhammedit, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, në një natë të takimit të tij me
xhindët.
Në disa transmetime të Buhariut, thuhet se disa xhindë të cilët u takuan me të,
ishin nga Jemeni, nga një vend i quajtur En-Nesibin, sikurse transmeton Buhariu nga
Ebu Hurejre, radiAllahu anhu, se Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-lem, tha: ”Më
erdh një grup nga En-Nesibini, sa xhindë të mirë që ishin, dhe kërkuan nga unë ushqim.
Unë iu luta Allahut që sa herë të kalojnë afër ndonjë ashti apo mbetjeje të shtazëve, të
gjejnë aty ushqim”.
SHQYRTIMI I PESTË
THIRRJA E TYRE DREJTUAR NJERËZVE NË MIRËSI, DËSHMIA E TYRE
PËR MUSLIMANIN DHE
KATEGORITË E TYRE NË MIRËSI DHE FESAD
Në disa hadithe thuhet se xhindët kanë ndikuar në udhëzimin e disa njerëzve,
sikurse transmeton Buhariu se: Omer Ibnul-Hattabi, radiAllahu anhu, e pyeti një njeri i
cili ishte falltor në kohën e injorancës, për gjënë më të çuditshme që ia rrëfeu xhindi i
tij. Ai i tha: ”Derisa një ditë isha në treg, më erdh ai dhe vërejta në të se ishte i frikësuar,
e më tha:
A nuk i ke parë xhindët dhe mërzitjen e tyre
dhe pesimizmin e tyre pas dobësisë
si dhe ngjitjen e tyre pas deveve dhe shalave të tyre.
Tha Omeri: Të vërtetën e tha, derisa unë isha duke fjetur afër zotave të tyre
(idhujve), erdh një njeri me një viç të cilin e therri. Dikush nga ai (barku i viçit) bërtiti
me të madhe saqë nuk kam dëgjuar bërtitës më të madh se ai, thoshte: O Xhelih, çështje
e sukseshme, një njeri me gjuhë të pastër thotë: La ilahe il-lAllah - Nuk ka zot tjetër
përveç Allahut. Tha (Omeri): Njerëzit filluan të shikojnë, unë thashë: Nuk do të ndalem
derisa të mësoj se çfarë fshihet pas kësaj. Pastaj ai prap bërtiti: O Xhelih, çështje e
sukseshme, një njeri me gjuhë të pastër thotë: La ilahe il-lAllah. Unë u largova dhe nuk
kaloi shumë e thanë: Ky është profet (për Muhammedin, alejhis-selam)”.
Tha Ibni Kethiri gjatë komentimit të sures El-Ahkaf dhe pasi që e përmendi këtë
hadith: ”Ky është transmetimi i Buhariut, të njejtën gjë e transmeton edhe El-Bejhekiu
nga Ibn Vehb El-Munebbihu”, pastaj tha: ”Nga ky transmetim shihet qartë se Omeri,
radiAllahu anhu, e dëgjoi vetë këtë thirrës duke bërtitur nga viçi i cili u therr...”.
Më vonë do të paraqesim hadithin me të cilin Muhammedi, sal-lAllahu alejhi ve sel-
lem, na lajmëron se shoqëruesi i tij nga xhindët, e ka pranuar Islamin dhe e urdhëron
çdoherë të bëjë mirë.
Ebu Seid El-Huderijji, radiAllahu anhu, i tha Ebu Sa’saës: “Unë vërej se ti i
pëlqen delet dhe fshatin, e kur të qëllosh me delet e tua apo në fshat dhe e thirrë ezanin
për namaz, ngrite zërin tënd, sepse nuk ka kush që e dëgjon zërin e muezinit, qoftë ai

Bota e xhineve dhe shejtaneve

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (20)

Semelhante a Bota e xhineve dhe shejtaneve

Semelhante a Bota e xhineve dhe shejtaneve (20)

Mais de E verteta vjen nga Zoti

Mais de E verteta vjen nga Zoti (20)

Bota e xhineve dhe shejtaneve