SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 253
Szkolenie okresowe bhp
dla pracowników inżynieryjno-
technicznych
Regulacje prawne z zakresu prawa pracy
dotyczące bezpieczeństwa
i higieny pracy
W tym rozdziale zostaną Państwo zapoznani
z tematyką:
 System ochrony pracy w Polsce
 Obowiązki pracodawcy
 Obowiązki osoby kierującej pracownikami
 Obowiązki i prawa pracowników
 Profilaktyczna ochrona zdrowia
System ochrony pracy
w Polsce
Obowiązki pracodawcy
Obowiązki osoby kierującej
pracownikami
Obowiązki i prawa pracownika
Profilaktyczna ochrona zdrowotna
Wymagania bezpieczeństwa i
higieny pracy oraz ergonomii dla
maszyn i innych urządzeń
technicznych
Niedopuszczalne jest wyposażanie stanowisk pracy w maszyny i inne urządzenia
techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności określonych
w odrębnych przepisach.
Tak stanowi obecnie art.217 Kodeksu Pracy, który w wersji obowiązującej od 1
czerwca 1997 r stanowił ,że niedopuszczalne jest wyposażanie stanowisk pracy w
maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących
oceny zgodności określonych w odrębnych przepisach.
Tymi przepisami są m.in.:
Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r o systemie oceny zgodności ze zm.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20.12.2005 r w sprawie zasadnych
wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30.10.2002 r w sprawie minimalnych
wymagań dotyczących bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników
podczas pracy.
Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21.10.2008r w sprawie zasadniczych
wymagań dla maszyn
Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997 r z póz.
Zmianami w sprawie ogólnych przepisów bhp
Maszyny i inne urządzenia techniczne, zwane dalej "maszynami", powinny
spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, określone w odrębnych
przepisach, przez cały okres ich użytkowania.
Montaż, demontaż i eksploatacja maszyn, w tym ich obsługa, powinny
odbywać się przy zachowaniu wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
ergonomii, uwzględniających instrukcje zawarte w dokumentacji techniczno-
ruchowej. Miejsce i sposób zainstalowania oraz użytkowania maszyn
powinny uwzględniać minimalizację ryzyka zawodowego, w szczególności
poprzez:
-zapewnienie dostatecznej przestrzeni pomiędzy ruchomymi częściami
maszyn a ruchomymi lub stałymi elementami otoczenia;
-zapewnienie, aby wszystkie używane lub produkowane materiały bądź
energia były w bezpieczny sposób dostarczane i odprowadzane ze
stanowiska pracy.
Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń
Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń
 Każda maszyna powinna być wyposażona w element sterowniczy
przeznaczony do jej całkowitego i bezpiecznego zatrzymywania.
 Gdy jest to konieczne w związku z zagrożeniami, jakie stwarza maszyna,
i jej nominalnym czasem zatrzymania się, maszyna powinna być
wyposażona w urządzenie do zatrzymywania awaryjnego.
 Elementy sterownicze maszyn mające wpływ na bezpieczeństwo muszą
być widoczne i możliwe do zidentyfikowania oraz oznakowane zgodnie z
wymaganiami określonymi w Polskich Normach.
 Elementy sterownicze nie mogą stwarzać jakichkolwiek zagrożeń, w
szczególności spowodowanych ich niezamierzonym użyciem.
 Maszyny powinny być wyposażone w łatwo odróżniające się i
odpowiednio oznakowane urządzenia do odłączania od wszystkich
źródeł energii. Włączenie zasilania energią nie może powodować
zagrożenia dla obsługi.
Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń
Elementy ruchome i inne części
maszyn, które w razie zetknięcia się z
nimi stwarzają zagrożenie, powinny
być do wysokości co najmniej 2,5 m
od poziomu podłogi (podestu)
stanowiska pracy osłonięte lub
zaopatrzone w inne skuteczne
urządzenia ochronne, z wyjątkiem
przypadków, gdy spełnienie tych
wymagań nie jest możliwe ze
względu na funkcję maszyny.
Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń
Osłony stosowane na maszynach
powinny uniemożliwiać bezpośredni
dostęp do strefy niebezpiecznej.
Osłony niepełne (wykonane z siatki,
blachy perforowanej, prętów itp.)
powinny znajdować się w takiej
odległości od elementów
niebezpiecznych, aby przy danej
wielkości i kształcie otworów nie było
możliwe bezpośrednie dotknięcie
tych elementów. Odległości
bezpieczeństwa określają Polskie
Normy..
Maszyny powinny być oznakowane znakami
i barwami bezpieczeństwa, zgodnie z
wymaganiami określonymi w przepisach
oraz w Polskich Normach.
Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń
 O dostrzeżonych wadach lub uszkodzeniach maszyny pracownik powinien
niezwłocznie zawiadomić przełożonego.
 Maszyny, których uszkodzenie stwierdzono w czasie pracy, powinny być
niezwłocznie zatrzymane i wyłączone z zasilania energią. Wznowienie pracy
maszyny bez usunięcia uszkodzenia jest niedopuszczalne.
 Maszyny niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie powinny być
wycofane z użytkowania oraz wyraźnie oznakowane tablicami informacyjnymi i
zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich uruchomienie.
 Maszyn będących w ruchu nie wolno pozostawiać bez obsługi lub nadzoru,
chyba że dokumentacja techniczno-ruchowa stanowi inaczej.
 Pracodawca jest obowiązany ustalić rodzaje maszyn, które wymagają stałej
obsługi, a pozostawianie ich bez niej może być przyczyną katastrofy, wybuchu
lub pożaru, oraz ustalić szczegółowe warunki obsługi i nadzoru nad pracą tych
maszyn.
System oceny zgodności wyrobów
z wymaganiami bhp
System oceny zgodności
Zasady nowego i globalnego podejścia wprowadza w Polsce ustawa z dnia
30.08.2002 o systemie oceny zgodności istotnie z nowelizowana ustawą z dnia
29.08.2003 r o zmianie ustawy o systemie oceny zgodności.
Ustawa określa m.in.
zasady funkcjonowania systemu oceny zgodności z zasadniczymi i szczegółowymi
wymaganiami dotyczącymi wyrobów
zasady działania systemu kontroli wyrobów wprowadzonych do obrotu
Wprowadzone do obrotu wyroby podlegają ocenie zgodności :
z zasadniczymi wymaganiami określonymi w rozporządzeniach
szczegółowymi wymaganiami określonymi w rozporządzeniach
Zasadniczymi i szczegółowymi wymaganiami określonymi w odrębnych ustawach
Wymagania i procedury oceny zgodności dotyczą wyrobów, które mogą stwarzać
zagrożenie albo służą ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia , mienia lub
środowiska. Ocena powinna być dokonana obowiązkowo przed wprowadzeniem
wyrobu do obrotu
System oceny zgodności
 Tylko pozytywny wynik oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami
dokonywanej przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą stanowi
podstawę do wydania producentowi lub jego upoważnionemu
przedstawicielowi certyfikatu zgodności.
 Producent lub jego upoważniony przedstawiciel wystawia deklaracje
zgodności i/lub umieszcza na wyrobie oznakowanie CE tylko wówczas,
gdy poddał wyrób lub proces jego wytwarzania ocenie zgodności z
zasadniczymi wymaganiami i potwierdził te zgodność.
Metody identyfikacji, analizy i oceny
zagrożeń czynnikami szkodliwymi dla
zdrowia, uciążliwymi i niebezpiecznymi oraz
ocena ryzyka związanego z tymi
zagrożeniami
W tym rozdziale zostaną Państwo zapoznani
z tematyką:
 Ocena ryzyka zawodowego
 Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne występujące
w procesie pracy
 Ocena zagrożeń czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi
i niebezpiecznymi oraz metody ich likwidacji lub ograniczenia
Ocena ryzyka zawodowego
Czynniki szkodliwe, uciążliwe
i niebezpieczne występujące
w procesie pracy
Chemiczne
• w zależności od możliwych
skutków i rodzaju ich
działania:
– toksyczne
– drażniące
– uczulające
– rakotwórcze
– mutagenne
– upośledzające funkcje
rozrodcze
Czynniki środowiska pracy /podział/
Fizyczne
• hałas
• drgania (wibracja)
• promieniowanie (jonizujące,
podczerwone, nadfioletowe,
laserowe)
• pole elektromagnetyczne
• elektryczność statyczna
• pyły przemysłowe
• czynniki niebezpieczne mogące
prowadzić do urazów:
– poruszające się maszyny
– ruchome elementy maszyn
– przemieszczające się wyroby
i materiały
– ostre oraz wystające elementy i
krawędzie
Biologiczne
• mikroorganizmy
– bakterie
– wirusy
– grzyby
– pierwotniaki
• substancje wytwarzane
przez mikroorganizmy
– toksyny
– alergeny
• makroorganizmy
– rośliny
– zwierzęta
Czynniki środowiska pracy
Psychofizyczne
• obciążenie fizyczne (statyczne
i dynamiczne)
• obciążenie nerwowo-psychiczne:
– obciążenie umysłu
– obciążenie lub niedociążenie
percepcyjne
– obciążenie emocjonalne
Czynniki środowiska pracy
Pyły przemysłowe
Pyły są to cząstki ciała stałego
sedymentujące pod wpływem siły
ciężkości, które mogą przez pewien
czas pozostawać w stanie
zawieszonym w gazowej fazie
rozproszonej. Pyły są emitowane do
środowiska podczas różnego rodzaju
naturalnych i sztucznych procesów
pyłotwórczych.
Źródła pyłów można podzielić na dwa
podstawowe rodzaje:
 naturalne - których źródłem są m.in.
wybuchy wulkanów, erozja gleby,
pożary lasów, burze piaskowe, pył
roślinny, mikroorganizmy;
 sztuczne - wytwarzane m.in. przez:
• przemysł górniczy
• przemysł materiałów budowlanych w
czasie produkcji cementu i gipsu,
• przemysł metalurgiczny w czasie
procesu przeróbki od topników,
procesów obróbki,
• przemysł energetyczny w trakcie
spalania paliw,
• przemysł rolniczy i leśnictwo to pyły
nawozów sztucznych i środków
ochrony roślin,
• przemysł chemiczny to produkcja
farb i lakierów
Czynniki środowiska pracy
Substancje chemiczne
Przez substancje chemiczną należy rozumieć:
pierwiastki chemiczne i ich związki w stanie, w jakim występują w
przyrodzie lub zostają uzyskane za pomocą jakiegokolwiek procesu
produkcyjnego, wraz ze wszystkimi dodatkami wymaganymi dla
zachowania ich trwałości oraz wszystkimi zanieczyszczeniami powstałymi
w wyniku zastosowanego procesu, jednak bez rozpuszczalników, które
można oddzielić bez wpływu na trwałość substancji i bez zmiany jej
składu, a także,
mieszaniny pierwiastków chemicznych lub ich związków, o których
mowa powyżej, z wyłączeniem mieszanin będących odpadami.
Skutki działania substancji chemicznych dzieli się na miejscowe, układowe
i odległe / działanie kancerogenne, teratogenne, embriotoksyczne/
Czynniki środowiska pracy
Substancje chemiczne niebezpieczne
Jako niebezpieczne klasyfikuje się substancje chemiczne:
o o właściwościach
wybuchowych,
o o właściwościach utleniających,
o skrajnie łatwo palne,
o wysoce łatwo palne,
o łatwopalne,
o bardzo toksyczne,
o toksyczne,
 szkodliwe,
 żrące,
 drażniące,
 uczulające,
 rakotwórcze,
 mutagenne,
 działające na rozrodczość,
 niebezpieczne dla
środowiska.
Substancje chemiczne niebezpieczne
Substancje chemiczne zaklasyfikowane jako niebezpieczne znakuje się,
podając na etykiecie następujące informacje:
 nazwę lub nazwy chemiczne substancji, a w przypadku mieszaniny -
nazwy chemiczne niebezpiecznych substancji wchodzących w jej skład
oraz ich udział procentowy w mieszaninie,
 nazwę handlową substancji chemicznej,
 nazwę i adres producenta lub dostawcy, wprowadzającego substancję
chemiczną do obrotu,
 znaki ostrzegawcze wraz z ich znaczeniami, i określenia dotyczące
rodzaju zagrożenia oraz prawidłowego postępowania z niebezpieczną
substancją chemiczną, odpowiednie do dokonanej klasyfikacji.
NoweNowe oznakowanie wg CLP
Substancje chemiczne
Podział szkodliwych substancji chemicznych w zależności od
skutków oddziaływania na organizm
wg Polskiej Normy PN-80/Z-08052:
o drażniące
o uczulające
o rakotwórcze
o mutagenne
o upośledzające
funkcje rozrodcze
Substancje drażniące są to substancje charakteryzujące się dużą
aktywnością chemiczną, atakujące miejscowo błony śluzowe dróg
oddechowych i oczu oraz skórę.
Są to najczęściej:
kwasy,
zasady,
rozpuszczalniki organiczne zawarte w: farbach
z połyskiem, bejcy, lakierach, płynach do usuwania powłok malarskich,
środkach impregnujących drewno itp..
Substancje drażniące
Substancje uczulające są to substancje wywołujące uczulenia
(alergie). Zmiany uczuleniowe na skórze przypominają często
zmiany, które się stwierdza podczas zapalenia skóry (występowanie
świądu, pieczenie skóry, pojawienie się plam rumieniowych, grudek,
pęcherzyków, złuszczenia naskórka rąk, przedramion, twarzy).
Choroby uczuleniowe skóry, to wyprysk kontaktowy uczuleniowy
występujący u pracowników mających kontakt ze szkodliwymi
substancjami chemicznymi o właściwościach uczulających, np.:
 chrom sześciowartościowy,
 nikiel,
 formalina stosowane w zakładach służby zdrowia.
Substancje uczulające
Substancje rakotwórcze są to substancje mogące powodować
niekontrolowany wzrost komórek prowadzący do zmian
nowotworowych. Zmiany nowotworowe mogą ujawnić się w ciągu
4-40 lat od chwili pierwszego narażenia na te substancje.
W następstwie narażenia zawodowego powstałe nowotwory mogą
być zlokalizowane w różnych miejscach organizmu.
Substancje rakotwórcze
Substancje mutagenne są to substancje powodujące zmiany w
genach przekazywanych na następne pokolenie.
Substancje mutagenne
Do czynników mutagennych zaliczyć można:
 promieniowanie jonizujące:
 rentgenowskie,
 powstające przy wyzwalaniu energii jądrowej
 powstające przy rozpadzie izotopów promieniotwórczych
 oraz związki chemiczne tj. np.: formalina, benzen, iperyt, benzopiren, kwas
azotowy.
Czynniki środowiska pracy
Czynniki niebezpieczne
 przemieszczające się maszyny oraz transportowane przedmioty;
 elementy ruchome;
 elementy ostre, wystające, chropowate;
 płyny pod ciśnieniem;
 śliskie, nierówne powierzchnie;
 ograniczone przestrzenie (dojścia, przejścia, dostępy);
 położenie stanowiska pracy w odniesieniu do podłoża (praca na wysokości
oraz w zagłębieniach);
 inne: np. powierzchnie gorące lub zimne, żrące substancje.
Schemat oddziaływania i ochrony
Człowiek Przedmiot
zasięg oddziaływania zasięg oddziaływania
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
człowiek
strefa wzajemnego oddziaływania
zasięg
oddziaływania
przedmiot
zasięg
oddziaływania
Strefa
potencjalnego
zagrożenia
Ryzyko
wypadku
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Identyfikacja zagrożeń mechanicznych
analiza zagrożeń
określenie
stanowiska
pracy
identyfikacja
czynników
oddziaływanie
czynnika na
człowieka
urazy lub
inne następstwa
sytuacje
zagrażające
ocena
zagrożeń
ocena zagrożeń
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Podstawowe zagrożenia mechaniczne i ich potencjalne skutki
 zgniatanie - zgniecenia, zmiażdżenia;
 ścinanie, cięcie - obcięcie, odcięcie, rozcięcie;
 ruchome elementy urządzeń – uderzenie, wciągnięcie, pochwycenie,
złamanie, oderwanie;
 spadające przedmioty, osoby - uderzenie, stłuczenie, pęknięcia, złamania,
śmierć;
 wystające ostre elementy pomieszczeń, konstrukcji , narzędzi – ukłucie,
przekłucie;
 nierówne śliskie nawierzchnie – upadek i jego konsekwencje
 chropawe nierówne powierzchnie – starcia, obtarcia
 wytrysk gorącej cieczy pod ciśnieniem - uderzenie, poparzenie
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Czynniki mechaniczne i potencjalne zagrożenia (1)
Ruchome elementy maszyn : wciągnięcie, pochwycenie, zgniecenie, obcięcie ,
zmiażdżenie, złamanie
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Czynniki mechaniczne i potencjalne zagrożenia (2)
Ruchome elementy maszyn : wciągnięcie, pochwycenie, zgniecenie, obcięcie ,
zmiażdżenie, złamanie
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Czynniki mechaniczne i potencjalne zagrożenia (3)
Ruchome elementy maszyn : wciągnięcie, pochwycenie, zgniecenie, obcięcie ,
zmiażdżenie, złamanie
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Czynniki mechaniczne i potencjalne zagrożenia (4)
Ruchome elementy maszyn : uderzenie
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Skutki zdrowotne u osób narażonych
na działanie czynników mechanicznych zależą od:
 usytuowania strefy oddziaływania danego czynnika w stosunku do strefy pracy
człowieka,
 wzajemnego oddziaływania danego czynnika i człowieka,
 energii kinetycznej elementów lub maszyn,
 energii potencjalnej części, które mogą się poruszać pod wpływem siły ciężkości oraz
elementów sprężystych lub nad i podciśnienia płynów,
 rodzaju, kształtu, gładkości powierzchni elementów, z którymi może się stykać
człowiek (elementy tnące, ostre krawędzie itp.),
 położenia względem siebie elementów mogących przy poruszaniu stworzyć strefy
niebezpieczne np. odcinania, wciągania.
Zapobieganie zagrożeniom
czynnikami mechanicznymi
eliminowanie
lub ograniczanie czynnika
ograniczanie
ekspozycji człowieka na
nie wyeliminowane czynniki
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Ochrona przed czynnikami mechanicznymi
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Ochrona przed czynnikami mechanicznymi
Zapobieganie
zagrożeniom
eliminowanie
lub
ograniczanie
czynnika
ograniczanie
ekspozycji
człowieka na
nie wyeliminowane
czynniki
wyeliminowanie
lub ograniczanie
potrzebnych
ingerencji
w strefach
niebezpiecznych
zapobieganie
niezamierzonemu
kontaktowi
z mechanicznymi
czynnikami
niebezpiecznymi
eliminowanie lub
ograniczanie
czynników
towarzyszących
normalnemu
funkcjonowaniu
zapobieganie
sytuacjom
anormalnym
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Działania zapobiegające zagrożeniom(1)
działania
zapobiegające
zagrożeniom
czynnikami
mechanicznymi
działania
w fazie
użytkowania
działania
w fazie
projektowania
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Działania zapobiegające zagrożeniom(2)
działania
zapobiegające
zagrożeniom
czynnikami
mechanicznymi
działania
w fazie
użytkowania
działania
w fazie
projektowania
stosowanie środków ochrony indywidualnej
utrzymanie odpowiedniego stanu technicznego
kształtowanie bezpiecznych zachowań
(wirtualna rzeczywistość)
stosowanie bezpiecznych sposobów obsługi
dodatkowe środki bezpieczeństwa
informacje dotyczące użytkownika
stosowanie urządzeń ochronnych
dobór rozwiązań konstrukcyjnych
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Odległość bezpieczeństwa - minimalna odległość, w jakiej powinna być usytuowana
konstrukcja ochronna przed strefą niebezpieczną
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Minimalna odległość (PN-EN 349)
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Minimalna odległość (PN-EN 349)
 Zagrożenie uderzeniem
i przygnieceniem przez: surowce
mineralne, materiały budowlane,
wyroby budowlane (przy obsłudze
podnośników uniwersalnych
wciągników, żurawi)
 Hełmy ochronne
 Obuwie wyposażone
w podnoski
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Zalecane środki ochrony indywidualnej
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Zalecane środki ochrony indywidualnej
 Zagrożenie przecięciem,
skaleczeniem, przekłuciem przez
ostre, wystające elementy, ostre
krawędzie i naroża, ostrza oraz
chropowate, postrzępione
powierzchnie narzędzi, maszyn i
materiałów, mogące powodować
urazy
 Rękawice chroniące
przed przecięciem
 Obuwie ochronne
 Nakolanniki
 Odzież ochronna
lub robocza
 Okulary
przeciwodpryskowe
 Okulary przeciwodpryskowe lub osłony
twarzy
 Odzież chroniąca przed zgnieceniem,
wciągnięciem w wirujące elementy
maszyn
 Zagrożenie urazami
powodowanymi ruchomymi
częściami maszyn, narzędziami lub
przedmiotami obrabianymi podczas
pracy: nożycami mechanicznymi,
wiertarkami, szlifierkami, pilarkami,
itp.
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Zalecane środki ochrony indywidualnej
 Zagrożenie urazami
powodowanymi poślizgnięciami,
potknięciami i upadkami na:
stanowiskach pracy, przejściach i
dojściach, drogach
komunikacyjnych, drabinach
 Obuwie wyposażone
w podeszwy antypoślizgowe
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Zalecane środki ochrony indywidualnej
 Sprzęt chroniący przed upadkiem z
wysokości
 Zagrożenia urazami
powodowanymi upadkami
osób z wysokości
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Zalecane środki ochrony indywidualnej
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
URZĄDZENIA OCHRONNEURZĄDZENIA OCHRONNEURZĄDZENIA OCHRONNEURZĄDZENIA OCHRONNE
osłony
Urządzenia materialne stanowiące
materialną przegrodę między
człowiekiem a niebezpiecznym
czynnikiem mechanicznym,
zastosowane specjalnie w celu
zapewnienia ochrony człowieka.
Funkcje ochrony mogą
zatem spełniać pokrywy,
drzwi, ogrodzenia itp.
urządzenia
zabezpieczające
Wszelkie nie stanowiące materialnej
przegrody (inne niż osłony), urządzenia
ochronne.
Do tej grupy zalicza się urządzenia
oburęcznego sterowania, urządzenia
fotoelektryczne, maty czułe na nacisk,
zawory bezpieczeństwa, ograniczniki
udźwigu oraz urządzenia blokujące,
ryglujące, zezwalające na
uruchomienie
maszyny itp.
Zagrożenia czynnikami mechanicznymi
taktak nienie
Zasady doboru osłonZasady doboru osłon
Czy mogą
być całkowicie niedostępne
podczas
pracy
Ocena zagrożeń czynnikami szkodliwymi,
uciążliwymi
i niebezpiecznymi oraz metody ich
likwidacji lub ograniczenia
Pomiary czynników
Środki ochrony indywidualnej
Dobór środków ochrony
Organizacja i metody kształtowania
bezpiecznych i higienicznych warunków
pracy
W tym rozdziale zostaną Państwo zapoznani
z tematyką:
 Pomieszczenia i stanowiska pracy
 Oświetlenie pomieszczeń pracy
 Praca przy komputerze z uwzględnieniem zasad ergonomii
 Zarządzanie bezpieczeństwem pracy
 Znaki BHP
Pomieszczenia i stanowiska pracy
Oświetlenie pomieszczeń pracy
Praca przy komputerze
Powrót
Zarządzanie bezpieczeństwem
pracy
Znaki BHP
Analiza okoliczności i przyczyn
wypadków przy pracy i chorób
zawodowych
Wypadki przy pracy, choroby
zawodowe, świadczenia
Choroby zawodowe
Ekonomiczny aspekt
niewłaściwych warunków pracy
Organizacja i metodyka szkolenia
w zakresie bhp
Grupa osób
podlegająca
szkoleniu w
dziedzinie BHP
Termin przeprowadzania poszczególnych rodzajów szkoleń
Pracownicy
zatrudnieni na
stanowiskach
robotniczych
Szkolenie wstępne
Szkolenie
stanowiskowe
Szkolenie okresowe
Przed rozpoczęciem
pracy u danego
pracodawcy
Przed podjęciem
pracy na danym
stanowisku
W formie instruktażu nie rzadziej niż raz
na 3 lata,
a tam gdzie szczególnie duże zagrożenia
dla bezpieczeństwa lub zdrowia
pracowników, nie rzadziej niż raz w roku.
Pierwsze szkolenie w okresie do 12
miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych
stanowiskach
Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy
Grupa osób podlegająca
szkoleniu w dziedzinie
BHP
Termin przeprowadzania poszczególnych rodzajów szkoleń
Osoby będące
pracodawcami
Szkolenie wstępne
Szkolenie
stanowiskowe
Szkolenie okresowe
Prowadzą jednostki
organizacyjne
Szkolenie przeprowadzane w
formie kursu, seminarium lub
samokształcenia kierowanego
nie rzadziej niż raz na 5 lat.
Pierwsze szkolenie okresowe
osób zatrudnionych na tych
stanowiskach przeprowadza
się w okresie do 6 miesięcy od
rozpoczęcia pracy na tych
stanowiskach
inne osoby kierujące
pracownikami
(kierownicy,
mistrzowie,
brygadziści, itp.)
Instruktaż ogólny odbywają,
przed dopuszczeniem do
wykonywania pracy,
Instruktaż ogólny prowadzi
pracownik służby
bezpieczeństwa
i higieny pracy
Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy
Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy
Grupa osób
podlegająca
szkoleniu w
dziedzinie BHP
Termin przeprowadzania poszczególnych rodzajów szkoleń
Projektanci,
konstruktorzy,
maszyn i innych
urządzeń
technicznych
Szkolenie wstępne
Szkolenie
stanowiskowe
Szkolenie okresowe
Przed rozpoczęciem
pracy u danego
pracodawcy
Szkolenie przeprowadzane w
formie kursu, seminarium lub
samokształcenia kierowanego nie
rzadziej niż raz na 5 lat.
Pierwsze szkolenie okresowe osób
zatrudnionych na tych
stanowiskach przeprowadza się w
okresie do 12 miesięcy od
rozpoczęcia pracy na tych
stanowiskach
Technolodzy
organizatorzy
i inni pracownicy
inżynieryjno-
techniczni.
Przed rozpoczęciem
pracy u danego
pracodawcy
Grupa osób
podlegająca
szkoleniu w
dziedzinie BHP
Termin przeprowadzania poszczególnych rodzajów szkoleń
Pracownicy służby
bezpieczeństwa
i higieny pracy
Szkolenie wstępne
Szkolenie
stanowiskowe
Szkolenie okresowe
PrzedPrzed
rozpoczęciemrozpoczęciem
pracy u danegopracy u danego
pracodawcypracodawcy
Szkolenie przeprowadzane w formieSzkolenie przeprowadzane w formie
kursu, seminarium lubkursu, seminarium lub
samokształcenia kierowanego niesamokształcenia kierowanego nie
rzadziej niż raz na 5 lat (dlarzadziej niż raz na 5 lat (dla
administracyjno-biurowych 6 lat).administracyjno-biurowych 6 lat).
Pierwsze szkolenie okresowe osóbPierwsze szkolenie okresowe osób
zatrudnionych na tych stanowiskachzatrudnionych na tych stanowiskach
przeprowadza się w okresie do 12przeprowadza się w okresie do 12
miesięcy od rozpoczęcia pracy na tychmiesięcy od rozpoczęcia pracy na tych
stanowiskachstanowiskach
PracownicyPracownicy
administracyjno-administracyjno-
biurowi i inni niebiurowi i inni nie
wymienieniwymienieni
wcześniejwcześniej1)1)
PrzedPrzed
rozpoczęciemrozpoczęciem
pracy u danegopracy u danego
pracodawcypracodawcy
Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy
1) których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z
odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
METODYKA INSTRUKTAŻU
STANOWISKOWEGO
ZAŁOŻENIA
ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE
Pracodawca jest zobowiązany zapewnić przeszkolenie
pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz
prowadzić okresowe szkolenia w tym zakresie. Obowiązany
jest również zaznajamiać pracowników
z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy
dotyczącymi wykonywanych przez nich prac.
Działalność szkoleniowa w dziedzinie bezpieczeństwa
i higieny pracy prowadzona jest przez pracodawców lub na ich
zlecenie przez inne jednostki organizacyjne upoważnione do
prowadzenia takich szkoleń.
CEL SZKOLENIA
• wiadomości i praktycznych umiejętności z zakresu
bezpiecznego wykonywania powierzonej pracy,
• podstawowych wiadomości o zagrożeniach
wypadkowych i zagrożeniach dla zdrowia
występujących na danym stanowisku pracy i w jego
bezpośrednim otoczeniu,
• sposobów ochrony przed zagrożeniami wypadkowymi
i zagrożeniami dla zdrowia w warunkach normalnej
pracy i w warunkach awaryjnych.
Celem instruktażu stanowiskowego jest uzyskanie przez
pracownika:
CZAS TRWANIA
• przygotowania zawodowego pracownika,
• dotychczasowego stażu pracy,
• rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku
pracy
Instruktaż stanowiskowy odbywa się w czasie pracy
i jego czas trwania powinien być uzależniony od:
jednak nie powinien być krótszy niż 8 godzin.
SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA
Warunkiem skuteczności instruktażu stanowiskowego jest
właściwy dobór i stosowanie metod nauczania. Forma
instruktażu polega, poza ogólnym zaznajomieniem
pracownika z działalnością i problemami zakładu pracy, na
procesie dostosowania pracownika do wykonywania ściśle
określonych zadań zawodowych w sposób prawidłowy,
sprawny, a przede wszystkim bezpieczny. Instruktaż
stanowiskowy powinien być prowadzony na stanowisku pracy
i powinien zawierać:
• część ogólną,
• właściwy instruktaż stanowiskowy, zgodny z metodyką
instruktażu stanowiskowego.
W części ogólnej prowadzący instruktaż powinien
uwzględnić:
• Warunki pracy na stanowisku pracy:
– pomieszczenie pracy (oświetlenie, ogrzewanie, wentylację,
wysokość pomieszczenia, drogi transportowe itp.),
– stanowisko pracy (pozycja przy pracy, oświetlenie
stanowiskowe, wentylację, odległości od sąsiednich
stanowisk itp.),
– maszyny i urządzenia (rodzaje urządzeń w pomieszczeniu
i tym podobne zagrożenia),
– surowce, półprodukty i produkty danego stanowiska pracy
(właściwości fizyczne i chemiczne i ich wpływ na zdrowie
pracownika),
– urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze.
• Przebieg procesu produkcyjnego w danym okresie
z uwzględnieniem:
– procesu produkcyjnego na stanowiskach roboczych
technologicznie wcześniejszych,
– procesu produkcyjnego obsługiwanego stanowiska,
– procesu produkcyjnego na stanowiskach technologicznie
późniejszych,
– powiązanie omówionych wyżej części procesu
produkcyjnego w jedną całość.
• pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych
i innych, których charakter pracy będzie się wiązał
z bezpośrednimi kontaktami z produkcją i jej kontrolą lub
narażeniem na zagrożenie zawodowe,
• pracowników zatrudnionych na tych stanowiskach
w przypadku zmiany warunków techniczno
- organizacyjnych (zmiany procesu technologicznego, zmiany
organizacji stanowisk pracy, wprowadzenie do stosowania
substancji o działaniu szkodliwym dla zdrowia lub
niebezpiecznym oraz nowych narzędzi i innych urządzeń),
• uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu,
• studentów odbywających praktyki studenckie.
Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się dla:
Instruktaż stanowiskowy zapewniający nauczanie metod
bezpiecznej pacy powinien składać się z 5 etapów.
ETAP I - wstępny
Każde szkolenie powinno zacząć się od wstępnej rozmowy,
która umożliwia prowadzącemu instruktaż zorientowanie się,
co do poziomu wiadomości i umiejętności uczestników w
zakresie pracy stanowiącej przedmiot nauczania. Częstym
błędem popełnianym w tej fazie szkolenia jest przekazywanie
zbyt wielu informacji będących dla nowego pracownika tylko
słowami, nie mającymi powiązania
z faktami, przedmiotami, wyobrażeniami.
W tej fazie szkolenia prowadzący instruktaż przekazuje
informacje o:
•zakładzie pracy, produkcji, wydziale produkcyjnym,
gospodarce magazynowej, transportowej, remontowej,
ogólnych warunkach pracy itp.,
•stanowisku pracy (warunkach na stanowisku pracy,
wyposażeniu, metodach zaopatrzenia i obsługi
stanowiska pracy, kontroli technicznej, wypożyczalni
narzędzi, odzieży ochronnej, metodach pracy).
ETAP II – pokaz
i objaśnienie całego
procesu technologicznego
Prawidłowo prowadzony pokaz realizowany jest
w pięciu kolejnych stadiach:
•Prowadzący pokazuje cały układ czynności
w normalnym tempie. W trakcie pokazu całości
przedstawia także, wraz z objaśnieniami, cały proces
pracy. Jeśli jest on bardzo skomplikowany, dzieli go
na poszczególne fazy i dokładnie wyjaśnia.
•Prowadzący stosuje pokaz częściowy – elementowy,
który wynika z analizy układu czynności. Punktem
wyjścia jest tu instrukcja szkoleniowa, sporządzona
na podstawie technicznej i psychologicznej analizy
pracy.
Kolejne stadia pokazu to:
• Prowadzący zwraca uwagę na węzłowe ogniwa, mające
duże znaczenie dla prawidłowego wykonania czynności. Te węzłowe
ogniwa prowadzący demonstruje w zwolnionym tempie, aby
umożliwić zaobserwowanie na czym polega trudność.
• Po pokazie całościowym i fragmentarycznym w celu
lepszego utrwalenia przez uczestników szkolenia,
prowadzący ponownie pokazuje cały układ czynności.
• Prowadzący sprawdza efekt pokazu poprzez polecenie
uczestnikom powtórzenia demonstrowanych czynności.
Prawidłowe wykonanie ich przez szkolonego pracownika stanowi
zakończenie pokazu. Jeśli uczestnik szkolenia popełnia błędy,
analizujemy
prawidłowe wykonanie. Powtarzanie czynności trwa do
czasu osiągnięcia prawidłowego powtórzenia.
ETAP III – próbne wykonanie zadania przez
szkolonego pod kontrolą instruktora
Najbardziej skuteczną metodą próbnego wykonania pracy pod
nadzorem mistrza jest zachowanie kolejności wykonywania
poniższych faz:
•wstępna, samodzielna próba wykonania pracy, wykonanie
w zwolnionym tempie poszczególnych fragmentów pracy
z jednoczesnym głośnym objaśnieniem wykonywania
poszczególnych czynności,
•wykonywanie poszczególnych fragmentów pracy z jednoczesnym
objaśnieniem sposobu wykonywania tych czynności,
•wykonywanie poszczególnych fragmentów pracy wraz z jej
uzasadnieniem,
•ogólny, ponowny pokaz całościowy pracy wraz ze stopniowym
przyspieszeniem tempa wykonywanych czynności (od powolnego
do rzeczywistego).
ETAP IV – samodzielna praca pod nadzorem mistrza
Jeżeli szkolony pracownik poczynił wystarczające postępy i
potrafi już pod nadzorem zadawalająco wykonywać nową
czynność, to należy powierzyć mu samodzielną pracę do
wykonania. Instruktor nie powinien w żadnym wypadku stać
obok szkolonego i cały czas obserwować jego pracy. Powinien
ograniczyć interwencje do najbardziej niezbędnych. Taktowne
i przyjazne odnoszenie się do szkolonego stanowi
podstawową zasadę postępowania w trakcie szkolenia.
Trzeba jednak pamiętać, że uczący się musi mieć możność
zwrócenia się do mistrza z prośbą o wyjaśnienie nasuwających
się wątpliwości.
ETAP V – omówienie i ocena przebiegu nauki
Szkolenie pracowników zakłada pełną aktywizację jego
uczestników w poznaniu zasad bezpiecznej pacy
i nabywaniu umiejętności usprawnienia stanowiska pracy
przez dokonywanie prób działań zmniejszających uciążliwość
pracy. Celowi temu służą różnorodne metody organizowania
zajęć, ale przede wszystkim metoda sprawdzania wiedzy i
umiejętności.
PODANE ZASADY POSTĘPOWANIA DOTYCZĄ PRACOWNIKA
PODEJMUJĄCEGO PRACĘ PO RAZ PIERWSZY. PRZY SZKOLENIU
PRACOWNIKA JUŻ DOŚWIADCZONEGO, MOŻNA
ZREZYGNOWAĆ Z NIEKTÓRYCH ETAPÓW INSTRUKTAŻU
W ZALEŻNOŚCI OD JEGO STAŻU, NABYTYCH UPRZEDNIO
UMIEJĘTNOŚCI I WIADOMOŚCI.
Zasady udzielania pomocy
przedlekarskiej
w razie wypadku i sytuacji
zagrożeń
ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA – art.162 kk
§ 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim
niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego
rozstroju zdrowia nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażania siebie
lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub poważnego uszczerbku
na zdrowiu - podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
§ 2. Nie podlega karze, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne
poddanie się zabiegowi lekarskiemu, albo w warunkach, w których możliwa
jest natychmiastowa pomoc ze strony instytucji lub osoby bardziej do tego
powołanej.
WZÓR ŁAŃCUCHA RATOWNICZEGO
Zabezpieczenie Rozpoznanie
Wezwanie
pomocy
Przebieg udzielania pomocy w nagłych wypadkach, najlepiej przedstawia
Łańcuch Ratunkowy. Składa się z kilku ogniw, które we wzorcowym
przebiegu akcji ratunkowej zachodzą na siebie. Najważniejszym elementem
łańcucha jest udzielenie pomocy na miejscu i późniejsze zapewnienie,
w możliwie najkrótszym czasie, kwalifikowanej pomocy lekarskiej.
1-sza
pomoc
Pomoc
lekarska
Zasady postępowania w razie wypadku:
1. ocena zdarzenia
2. usunięcie czynnika działającego na poszkodowanego
3. ewakuacja ofiary z miejsca zagrożenia
4. rozpoznanie – ocena poszkodowanego
5. reanimacja
6. zabezpieczenie miejsca wypadku
7. wezwanie pomocy
EWAKUACJA Z MIEJSCA ZAGROŻENIA
Najbezpieczniejszą metodą ewakuacji ofiary w pojedynkę z pojazdu lub
miejsca zagrożenia jest tzw. Chwyt Raudkego. Manewr ten stosuje się tylko
w dwóch przypadkach:
• gdy poszkodowany znajduje się w pozycji zagrażającej życiu (np.
pozycja siedząca dla osoby we wstrząsie) lub uniemożliwiającej
przeprowadzenie resuscytacji (np. pasażer samochodu)
• gdy miejsce wypadku stanowi bezpośrednie zagrożenie dla
poszkodowanego
MANEWR RAUDKEGO W SAMOCHODZIE
ROZPOZNANIE
Ilość poszkodowanych
Przed przystąpieniem do segregacji, wezwania pomocy i udzielania pierwszej pomocy,
należy dokładnie i dość szybko spenetrować miejsce zdarzenia
i odnaleźć wszystkie ofiary wypadku.
Wygląd ogólny
Często bywa tak, że już wzrokowo potrafimy ocenić niektóre urazy lub stan
poszkodowanego. Należy tu wymienić przede wszystkim amputacje urazowe, krwotoki
(poplamione ubranie, plama krwi na podłodze itp.), deformacje ciała, kolor skóry,
zachowanie się osoby. Poza tym widząc np. poważnie uszkodzony pojazd w wypadku
drogowym, należy przypuszczać iż pasażerowie doznali ciężkich obrażeń wewnętrznych
(uszkodzenia narządów jamy brzusznej, kręgosłupa). Zatem, jeśli mechanizm urazu
sugeruje możliwość takich obrażeń postępujemy bardzo delikatnie i unieruchamiamy
szyję kołnierzem.
Sprawdzenie świadomości
Ogólnie przyjętą zasadą oceny świadomości w pierwszej pomocy jest prosty schemat:
ZAPYTAJ, DOTKNIJ. By sprawdzić reakcję poszkodowanego stajemy od niego w
bezpiecznej odległości i zadajemy głośne proste pytanie, np.: "Czy Pan/Pani mnie
słyszy?! Co się stało ?! Proszę otworzyć oczy!".
WEZWANIE POMOCY
Wezwanie musi zawierać informacje o pięciu szczegółach:
• gdzie i kiedy się to stało
• co się wydarzyło
• ile jest ofiar wypadku
• jakie są uszkodzenia ciała
• kto i skąd wzywa pomocy
• pytanie: co można zrobić, aby pomóc poszkodowanemu?
Szczegółowe informacje:
• czy poszkodowany jest unieruchomiony (np. zakleszczony
w pojeździe)
• oznakowanie niebezpiecznych materiałów (np. numery na
pomarańczowych tabliczkach ostrzegawczych)
• rodzaj trującej substancji, którą zażył lub wchłonął poszkodowany
• inne niebezpieczeństwa (np. pożar)
MASAŻ SERCA
Serce leżące pomiędzy mostkiem a kręgosłupem zostaje uciśnięte, co powoduje
wyciśnięcie krwi z komór do małego i dużego krwiobiegu. Po zaprzestaniu ucisku
następuje powtórne odkształcenie się ściany klatki piersiowej, co pozwala na
napełnienie się krwią komór serca.
Dostateczne krążenie krwi i ciśnienie tętnicze uzyskuje się wykonując masaż z
szybkością ok.100 uciśnięć na minutę. Nacisk na mostek wykonuje się 30 razy, po czym
dwa wdechy (każdy trwający około 1 sekundę). Cykl (30/2) powtarza się. Zgodnie z
nowymi postanowieniami Europejskiej Rady Resuscytacji, cykl jest taki sam dla jednego
jak i dwóch ratowników.
System 30/2 stosuje się także u dzieci,
uwzględniając oczywiście mniejszą ilość
wdmuchiwanego powietrza i większe tempo uciśnięć
(ok.120-130 na minutę). Trzeba pamiętać, że im
mniejsze dziecko, tym nacisk na klatkę piersiową
maleje (u niemowlęcia głębokość ucisku wynosi
ok.2 cm. i wykonuje się go dwoma palcami).
SZTUCZNE ODDYCHANIE
Europejska Rada Resuscytacji przyjęła 2 metody sztucznego oddychania:
"usta-usta", "usta-nos„.
Najczęściej stosowana jest metoda "usta-usta". W celu jej przeprowadzenia
kładziemy jedną rękę na czole pacjenta zatykając jednocześnie palcami jego
nos, a drugą ręką odciągamy żuchwę, aby usta były rozchylone. Następnie
należy wykonać dwa wdechy ściśle i szeroko obejmując usta
poszkodowanego własnymi ustami.
Sztuczne oddychanie prowadzi
się z częstotliwością ok.15-20
wdechów na minutę u dorosłego,
a u niemowląt i małych dzieci
ok.30-40 wdechów na minutę.
Jeśli pod ręką ma się maseczkę,
wówczas powietrze wdmuchuje
się przez nią. Zapobiega ona
bezpośredniemu kontaktowi
ratownika z ustami i wydzielinami poszkodowanego.
POZYCJA BOCZNA
Jest to pozycja, którą stosuje się TYLKO u osób nieprzytomnych z zachowanymi
wszystkimi funkcjami życiowymi (oddech, krążenie). Taki układ ciała ułatwia
oddychanie, zapobiega zapadaniu się języka, nie wywiera nacisku na klatkę piersiową i
pozwala na swobodny wyciek płynów z jamy ustnej. Jeden ze sposobów układania
nieprzytomnej osoby do pozycji bezpiecznej wygląda następująco:
• ratownik klęka obok leżącej osoby
• odchyla rękę poszkodowanego (znajdującą się po stronie ratującego)
do góry
• zgina kolano i rękę w łokciu znajdujące się po przeciwległej stronie (aby
zgięta noga nie opadała, można wsadzić jej stopę pod drugą, leżącą nogę)
• chwyta na przeciwległe kolano lub biodro, a drugą ręką podtrzymuje
kark poszkodowanego i pewnym ruchem obraca go ku sobie
• głowę pacjenta kładzie na jego dłoni
• ewentualnie poprawia układ nóg, by pozycja była stabilna i przykrywa
poszkodowanego kocem lub folią NRC
KRWAWIENIA
Krwawienie może być wynikiem uszkodzenia żyły, tętnicy lub obu rodzajów naczyń
jednocześnie. Krew żylna jest ciemnoczerwona i wypływa jednostajnym
strumieniem. Krew tętnicza jest żywoczerwona i zwykle tryska z rany. Krwawienie
tętnicze jest bardziej niebezpieczne, gdyż odbywa się pod wyższym ciśnieniem i
straty krwi są bardzo duże.
Zatamowanie poważnego krwotoku jest czynnością ratującą życie. W ciele
człowieka krąży około 6 litrów krwi, więc już ubytek litra krwi stanowi bardzo
poważne zagrożenie życia.
Krwawienia z kończyn
Krwotoki z kończyn można zatamować poprzez:
• uniesienie kończyny
• ucisk ręczny
• założenie opatrunku uciskowego
KRWAWIENIE Z NOSA
Bardzo często spotykanym jeszcze stereotypem postępowania w przypadku
krwawienia z nosa jest odgięcie głowy do tyłu i zatkanie nosa, by krew nie
wypływała. Taki zabieg powoduje jednak tworzenie się skrzepu w jamie nosowej,
który blokuje drogi oddechowe, a poza tym grozi zadławieniem się własną krwią,
która nie mając ujścia ścieka po tylnej ścianie gardła.
Postępowanie przy krwotoku z nosa jest zatem następujące:
• pochylamy głowę do przodu
• opieramy czoło na dłoniach
• kładziemy zimne okłady bezpośrednio na nos oraz na szyję (w miejscu
przebiegu dużych naczyń)
• zaciskamy skrzydełka nosa
• wzywamy pogotowie jeśli krwotok trwa długo i nie słabnie
KRWAWIENIE Z GŁOWY LUB TUŁOWIA
Jeśli poszkodowany krwawi z tułowia nie można w takim wypadku zastosować
opatrunku uciskowego (jak na kończynach). Ranę zaopatruje się przede wszystkim
w miękki (najlepiej sterylny) materiał np. chusta trójkątna
i bezpośrednio uciska się ręką miejsce wypływu krwi.
Jeżeli krwawienie dotyczy głowy również należy obchodzić
się z raną bardzo ostrożnie, gdyż uszkodzone
mogą być także struktury kostne.
Opatrunek nie może być bardzo ściśle
przymocowany. Jeśli krwawienie jest dość
obfite stosujemy okłady z lodu oraz
miejscowy ucisk.
ZŁAMANIA
W przypadku złamania należy na miejscu wypadku ustalić jego rodzaj (otwarte lub
zamknięte). Tyczy się to raczej kończyn. Złamania nie wolno ruszać, nawet jeśli ułożenie
kończyny jest nienaturalne.
Przy złamaniu otwartym trzeba zabezpieczyć je przed zakażeniem okrywając delikatnie
ranę jałowym opatrunkiem. Kończynę można dodatkowo obstawić przedmiotami z
otoczenia w celu improwizowanego jej unieruchomienia.
Gdy uraz dotyczy kończyny górnej można w lżejszych przypadkach posłużyć się chustą
trójkątną. Zakładanie przypadkowych szyn w celu unieruchomienia kończyny jest raczej
bezcelowe, gdyż ekipa pogotowia ratunkowego jest wyposażona w profesjonalne
zestawy. Poza tym nieumiejętne usztywnienie, może spowodować liczne komplikacje.
CIAŁO OBCE W OKU
Najczęstszymi objawami dostania się ciała obcego do spojówki oka i/lub na
powierzchnię gałki ocznej są: zaburzenia widzenia, zaczerwienienie, łzawienie, piekący
ból. W takim przypadku można próbować przepłukać oko w strumieniu chłodnej
bieżącej wody. Nie jest to zbyt przyjemny zabieg i dlatego warto poszkodowanemu w
tym pomóc. Jeśli płukanie nie pomoże należy zwrócić się do lekarza. Ciała obce w oku są
o tyle niebezpieczne, że mogą porysować spojówkę i doprowadzić do wady wzroku.
Dlatego zakładamy na oko opatrunek sterylny
i obwiązujemy delikatnie bandażem oboje oczu.
W ten sposób można uzyskać uspokojenie ruchów
gałek ocznych, które są ze sobą sprzężone. Nieco
inaczej przedstawia się sytuacja, gdy do oka
dostanie się klej szybkoschnący. Po przemyciu oka
ciepłą wodą przewozimy poszkodowanego jak
najszybciej do ośrodka medycznego.
ZACHŁYŚNIĘCIE
Najczęściej spotykanym przypadkiem jest zachłyśnięcie, czyli dostanie się ciała obcego
do tchawicy. Od razu wyzwala się naturalny odruch obronny organizmu w postaci kaszlu.
Poszkodowany nie może złapać oddechu i wpada w panikę. Jeśli pomoc nie zostanie
udzielona bardzo szybko, w efekcie braku tlenu następuje bezdech. Pierwszą czynnością
jaką powinniśmy wykonać jest namawianie poszkodowanego do kaszlu. Jeśli ta
naturalna metoda obronna organizmu nie przynosi efektu, ratownik powinien 5 razy
wykonać próbę uderzania płaską dłonią w plecy pacjenta między łopatkami. Trzeba
pamiętać, żeby w czasie wykonywania tego manewru, głowa pacjenta znajdowała się
niżej niż jego tułów. Najważniejsze, aby ujście dróg oddechowych było skierowane w
dół.
CHWYT HEIMLICHA
Jeśli pacjent jest przytomny ratownik staje za nim i obejmuje go oburącz za brzuch tak,
aby dłonie zetknęły się na brzuchu powyżej pępka. Nagłym ruchem przyciska go mocno
do siebie. W ten sposób ciało obce zostaje "wyciśnięte" z tchawicy w skutek
zwiększenia się tłoczni brzusznej działającej następnie na klatkę piersiową.
Czynność tę wykonujemy 5 razy lub do momentu wydostania się ciała obcego. Jeśli
pacjent leży (ale jest przytomny!), ratownik klęka przed nim układając obie dłonie na
nadbrzuszu ponad pępkiem. Następnie gwałtownym lecz płynnym ruchem wciska
brzuch.
Manewr Heimlicha jest jednak dość ryzykowny, gdyż grozi uszkodzeniami narządów
wewnętrznych. Dlatego stosuje się go tylko w przypadkach skrajnych, bezpośrednio
zagrażających życiu. Poza tym nie powinien być stosowany przez osoby przypadkowe.
Manewru Heimlicha nie wolno stosować u: kobiet ciężarnych, małych dzieci,
nieprzytomnych oraz u bardzo otyłych
Jeśli ratowana osoba traci przytomność udrażniamy jej drogi oddechowe i sprawdzamy
oddech, ponieważ u nieprzytomnych wiotczeją mięśnie wokół krtani, co niekiedy
powoduje udrożnienie dróg oddechowych. Jeżeli oddech nie powrócił, należy wykonać
5 prób wdechów (tak aby chociaż 2 wdechy były skuteczne), a w przypadku
niepowodzenia rozpocząć uciskanie klatki piersiowej (tak jak podczas masażu serca).
OPARZENIA
STOPNIE OPARZENIA
I° - oparzenie obejmuje wierzchnią warstwę skóry - naskórek. Objawia się to
zaczerwienieniem, lekkim obrzękiem powierzchni skóry oraz bólem.
II° - oparzenie obejmuje naskórek oraz zewnętrzne warstwy skóry właściwej. Objawy, to
zaczerwienienie, pęcherze z płynem surowiczym oraz ból.
III° - oparzenie obejmuje naskórek, skórę właściwą oraz niekiedy tkanki znajdujące się
głębiej. Objawy, to sucha, prawie biała skóra (czasem wręcz zwęglona), brak czucia z
powodu zniszczenia zakończeń nerwowych.
POSTĘPOWANIE:
• zmniejszenie bólu przez ochłodzenie miejsca oparzenia chłodną lecz nie lodowatą
wodą (ok.15-30 min)
• następnie należy przykryć miejsce oparzone opatrunkiem hydrożelowym
• zabezpieczyć ranę Codofixem
WSTRZĄS
Wstrząs jest stanem zagrożenia życia, może rozwinąć się w przebiegu ciężkiej choroby
lub poważnego urazu. Ogólnie jego istotą są zaburzenia krążenia i czynności serca, w
efekcie czego dochodzi do niedotlenienia.
Wyróżniamy wstrząs: anafilaktyczny (reakcja alergiczna), septyczny (zakażeniowy),
hipowolemiczny (utrata krwi), oligowolemiczny (utrata płynów np. biegunki),
kardiogenny (sercowo-pochodny), neurogenny (obrażenia mózgu, kręgosłupa),
termiczny (działanie wysokich temperatur)
Postępowanie:
•pozycja przeciwwstrząsowa (uniesienie nóg poszkodowanego na wysokość około 30-40
cm. Należy pamiętać, aby tej pozycji nie stosować osobom, u których doszło do:
zaburzeń czynności serca (np. zawał), urazów kręgosłupa i/lub głowy, duszności!
•zapewnienie komfortu termicznego. Najlepszy w tym celu jest tzw. koc ratunkowy (folia
NRC).
•kolejną rzeczą o jakiej nie wolno zapominać jest opieka psychiczna nad
poszkodowanym. Stres, który zawsze towarzyszy pacjentowi we wstrząsie, nasilając się
pogarsza jego stan. Dlatego tak ważna jest rozmowa z rannym, uspokajanie go i
zapewnianie, że jest bezpieczny, a fachowa pomoc zaraz przybędzie.
•surowo zabrania się palenia i spożywania czegokolwiek
•nie wolno również przewozić chorego będącego we wstrząsie. To trzeba pozostawić
kwalifikowanym służbom.
Ochrona przeciwpożarowa
Obowiązki obywateli w przypadku zauważenia
pożaru lub innego zagrożenia
(art. 9 ustawy o ochronie przeciwpożarowej)
Art. 9. Kto zauważy pożar, klęskę żywiołową lub inne miejscowe
zagrożenie, obowiązany jest niezwłocznie (1)zawiadomić osoby
znajdujące się w strefie zagrożenia (2)oraz centrum powiadamiania
ratunkowego lub jednostkę ochrony przeciwpożarowej albo Policję
bądź wójta albo sołtysa.
1) Zawiadomić osoby o zaistniałym zagrożeniu lub sytuacji mogącej
stwarzać dla nich niebezpieczeństwo oznacza, że każdy ma obowiązek
ostrzegania osób przed sytuacją zagrażającą ich zdrowiu lub życiu
w celu jej uniknięcia lub przeciwdziałania.
2) Powiadomienie służb ratowniczych o powstałym zagrożeniu
realizowane jest głównie telefonicznie na numery alarmowe tych służb
lub pogotowi technicznych.
NUMERY ALARMOWE SŁUŻB RATOWNICZYCH
• 112 – numer ogólno-ratowniczy
• 999 – pogotowie ratunkowe
• 998 – straż pożarna
• 997 – policja
Numery pogotowia i służb technicznych
• 986 – straż miejska/gminna
• 994 – wodnokanalizacyjne
• 993 – ciepłownicze
• 992 – gazowe
• 991 - energetyczne
Obowiązki pracowników w zakresie przygotowania
pożarowego
Pracownicy mają obowiązek znać swoje zadania na wypadek pożaru,
a szczególnie:
• umieć alarmować straż pożarną (znać telefony alarmowe),
• umieć posługiwać się gaśnicami, hydrantami oraz uruchomić inne urządzenia
ppoż.,
• znać sygnał alarmu o ewakuacji z budynku oraz zasady jej prowadzenia,
• znać infrastrukturę budynku/obiektu i terenu (m.in.: lokalizację wył. prądu,
zaworu gazu, hydrantów, wyjść ewakuacyjnych, składowania materiałów
niebezpiecznych pożarowo, znać ogólną charakterystykę budowlaną obiektu)
oraz udzielać niezbędnych informacji służbom ratowniczym,
• współpracować z tymi służbami oraz pomagać przy działaniach ratowniczych.
Czynności do wykonania po zauważeniu pożaru
W przypadku powstania pożaru w miejscu pracy pracownicy powinni
postępować według ogólnego schematu tj:
- ocenić wielkość pożaru i rodzaj materiałów objętych pożarem,
- sprawdzić czy nie znajdują się w pobliżu poszkodowane osoby
(udzielić pomocy),
- wszcząć alarm wewnętrzny i podjąć akcję gaszenia – gaśnicami,
hydrantami, odsuwanie materiałów od miejsca objętego pożarem
itp.,
- wezwać współpracowników do pomocy oraz poinformować
przełożonych,
- alarmować straż pożarną i inne służby ratownicze w zależności od
potrzeb.
Charakterystyka zagrożenia pożarowego i wybuchowego w odniesieniu do obiektów
użyteczności publicznej, zakładów produkcyjnych i magazynów oraz zasady postępowania
na wypadek pożaru winny być zawarte w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego
[ § 6 Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów bądź ich części stanowiących odrębne
strefy pożarowe, przeznaczonych do wykonywania funkcji użyteczności publicznej,
zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich, zapewniają i
wdrażają do użytku instrukcje bezpieczeństwa pożarowego.
Rozporządzenie MSWiA z dnia 07.06.2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej
budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 109, poz. 719 z 2010r.)].
Zagrożenia pożarowe i wybuchowe
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE PRZECIWPOŻAROWYM
Każdy pracownik bez względu na zajmowane stanowisko służbowe zobowiązany jest
do podjęcia działań ratowniczo-gaśniczych na wypadek pożaru, wykonywania poleceń
kierującego akcją oraz udzielania wszelkich pomocnych informacji w prowadzeniu
akcji.
W celu prawidłowego przygotowania organizacyjnego do podjęcia akcji
przeciwpożarowej i ewakuacji pracownicy mają obowiązek posiadać aktualne i
dokładne informacje na temat:
-rozkładu pomieszczeń w obiekcie z ich ogólnym przeznaczeniem i mogącymi
występować materiałami (szczególnie gdy znajdują się tam materiały niebezpieczne
pożarowo),
-dróg i kierunków ewakuacji oraz wyjść prowadzących na zewnątrz obiektu
(w przypadku ich zamknięcia znać sposób ich otwarcia),
-użytkowania telefonu alarmowego, a w razie jego awarii najbliższego telefonu poza
obiektem lub ustalonego innego sposobu alarmowania wewnętrznego,
-rozmieszczenia i rodzaju podręcznego sprzętu gaśniczego, oraz najbliższego hydrantu
(znać przeznaczenie i sposób posługiwania się p/w sprzętem),
OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE PRZECIWPOŻAROWYM
- usytuowania głównego wyłącznika prądu dla obiektu, wyłączników i
zabezpieczeń pomieszczeń użytkowanych (umieć je uruchomić w razie
konieczności),
- miejsc najbardziej niebezpiecznych pożarowo,
- usytuowania głównego kurka gazu, wody, itp. oraz wejść na dach obiektu
itp.,
- zgłaszać przełożonym stwierdzone nieprawidłowości /wątpliwości/ co do
spraw mogących stwarzać zagrożenie pożarem,
- przestrzegać zasad określonych instrukcją bezpieczeństwa pożarowego
oraz brać udział w szkoleniach z zakresu ochrony przeciwpożarowej,
- przed opuszczeniem stanowiska pracy sprawdzić czy nie pozostawiono
włączonych urządzeń lub innych rzeczy które mogą przyczynić się do
powstania pożaru,
Czynności zabronione
W budynku oraz na terenie przyległym zabronione jest wykonanie czynności, które mogą
spowodować pożar, przyczynić się do jego rozprzestrzeniania oraz spowodować utrudnienie w
prowadzeniu działań ratowniczo-gaśniczych i ewakuacyjnych, a w szczególności:
• palenie tytoniu i używanie otwartego ognia w miejscach do tego nie wyznaczonych;
• składowania wszelkich materiałów na drogach komunikacji ogólnej, służących celom
ewakuacji,
• ustawiania na przejściach ewakuacyjnych (korytarzach) i przy drzwiach ewakuacyjnych
jakichkolwiek przedmiotów utrudniających ewakuację,
• stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych z wyjątkiem materiałów
trudno zapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05m. od żarówki,
• przechowywania materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5m. od instalacji
odgromowej, przewodów i urządzeń nie mających osłon, które mogą nagrzewać się
powyżej 1000
C,
• użytkowania elektrycznych urządzeń grzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu
palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z instrukcją producenta,
• mycie podłóg cieczami i rozpuszczalnikami łatwopalnymi,
• użytkowania własnych urządzeń elektrycznych, gazowych, na paliwa płynne itp. na terenie
budynku bez zgody pracodawcy
• wykonywanie prac pożarowo niebezpiecznych bez spełnienia wymagań określonych
w stosownej instrukcji bezpieczeństwa pożarowego,
• uniemożliwienie oraz ograniczenie dostępu osób postronnych i przypadkowych do
wyłączników, tablic rozdzielczych prądu elektrycznego i miejsc, w których znajdują się
materiały łatwo zapalne (brak ich właściwego oznakowania zgodnie z PN),
• rozgrzewania lub spalania za pomocą otwartego ognia materiałów w odległości
mniejszej niż 5m od budynku w miejscach do tego nie przeznaczonych,
• instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznej jak:
wyłączniki, gniazda wtykowe bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich konstrukcje
nie zabezpieczają podłoża przed zapaleniem,
• wykonywanie we własnym zakresie prowizorycznych instalacji elektrycznych i
reperowania bezpieczników,
• włączanie do jednego gniazda wtykowego (a także obwodu elektrycznego) kilku
odbiorników mogących spowodować przeciążenie lub grzanie i iskrzenie się styków
oraz korzystanie z uszkodzonych urządzeń elektroenergetycznych,
• eksploatacja obiektu bez kompletnego oznakowania dróg, wyjść i kierunków
ewakuacji zgodnie z PN oraz bez odpowiedniego wyposażenia w podręczny sprzęt
gaśniczy,
• wypalanie suchych traw i krzewów oraz pozostałości roślinnych, a także spalanie
odpadów palnych wokół obiektu,
• zastawiania dostępu i tarasowanie z parkowanie samochodów na drogach
pożarowych,
• prowadzenia prac remontowo-budowlanych bez stosownego zabezpieczenia i w
sposób utrudniający podjęcie działań ratowniczych i ewakuacji.
Wyjście ewakuacyjne
(tabliczka umieszczona
nad wyjściem)
Oznakowanie w pomieszczeniach
(przykład)
• Drogi i wyjścia ewakuacyjne, a także ich trasy, należy oznakować w sposób
dobrze widoczny i trwały znakami spełniającymi wymagania PN-EN.
• Znaki ewakuacyjne i znaki ochrony przeciwpożarowej powinny być wykonane
z materiałów fotoluminescencyjnych, jeżeli nie jest konieczne zastosowanie
oświetlenia awaryjnego.
Drogi ewakuacyjne
Kierunek do wyjścia
drogi ewakuacyjnej
Znaki bezpieczeństwa
Znaki ewakuacyjne
Strzałki krótkie - do stosowania z innymi znakami
Strzałka długa - do samodzielnego stosowania
Znak stosowany
do oznakowania
wyjść używanych
w przypadku zagrożenia
Znak stosowany nad
drzwiami skrzydłowymi,
które są wyjściami
ewakuacyjnymi (drzwi
prawe lub lewe)
Znak wskazuje kierunek
drogi ewakuacyjnej
do wyjścia: może kierować
w lewo lub prawo
Znak wskazuje kierunek
drogi ewakuacyjnej
do wyjścia schodami
w górę, na lewo lub prawo
Znak wskazuje kierunek
do wyjścia w wypadku
zagrożenia.
Kierunek drogi ewakuacyjnej Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej
Wyjście ewakuacyjne Wyjście ewakuacyjne
Drzwi ewakuacyjne
Znak stosowany łącznie ze znakiem
poprzednim na przesuwnych
drzwiach wyjścia ewakuacyjnego.
Strzałka powinna wskazywać
kierunek otwarcia drzwi przesuwnych
Znak ten może być stosowany
a) w miejscu, gdzie niezbędne jest
stłuczenie szyby dla uzyskania
dostępu do klucza lub systemu otwarcia
b) gdzie niezbędne jest rozbicie
przegrody dla uzyskania wyjścia
Znak ten jest umieszczony
na drzwiach dla wskazania
kierunku otwierania
Znak wskazuje kierunek
drogi ewakuacyjnej
do wyjścia schodami
w dół, na lewo lub prawo
Znak ten jest umieszczany
na drzwiach dla wskazania
kierunku otwierania
Przesunąć w celu otwarcia Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej
Pchać, aby otworzyć Ciągnąć, aby otworzyć
Stłuc, aby uzyskać dostęp
schodami w dół
Ochrona przeciwpożarowa
Znak stosowany do wskazania
przycisku pożarowego lub
ręcznego sterowania
urządzeń gaśniczych
Znak wskazuje usytuowanie
dostępnego telefonu
przeznaczonego do ostrzeżenia
w razie zagrożenia pożarowego
Znak samodzielny lub łączony
ze znakiem
"Uruchamianie ręczne"
Wskazuje usytuowanie gaśnicy
Do wskazania przycisku pożarowego
lub ręcznego sterowania urządzeń
gaśniczych
Do stosowania w miejscach, gdzie
palenie tytoniu może być przyczyną
zagrożenia pożarowego
Do stosowania w miejscach, gdzie
palenie tytoniu lub otwarty ogień może
być przyczyną zagrożenia pożarowego
Do stosowania we wszystkich
przypadkach, kiedy użycie wody
do gaszenia pożaru jest zabronione
Uruchamianie ręczne Hydrant wewnętrzny
Telefon do użycia w stanie zagrożenia Palenie tytoniu zabronione
Alarmowy sygnalizator akustyczny Zakaz używania otwartego ognia
Palenie tytoniu zabronione
Gaśnica Zakaz gaszenia wodą
Znaki bezpieczeństwa
Ochrona przeciwpożarowa
Znaki bezpieczeństwa
Znak stosowany jest dla
uniknięcia podawania
zestawu indywidualnych
znaków dla sprzętu pożarniczego
Znak stosowany jest do oznaczenia
drabiny trwale związanej z obiektem
i przeznaczonej do działań ratowniczo-
gaśniczych straży pożarnej
Tylko łącznie ze znakami
wskazującymi sprzęt
pożarniczy lub urządzenia
sygnalizacji pożarowej
i sterowania ręcznego
dla wskazania kierunku
do miejsca rozmieszczenia
sprzętu pożarniczego lub
urządzenia ostrzegającego
Znak używany w przypadkach,
gdy ewentualna przeszkoda
stanowiłaby szczególne
niebezpieczeństwo
Do wskazania obecności
materiałów łatwo zapalnych
Do wskazania obecności
materiałów utleniających się
Do wskazania możliwości
występowania atmosfery
wybuchowej gazów palnych
lub materiałów wybuchowych
Zestaw sprzętu pożarniczego Nie zastawiać
Drabina Niebezpieczeństwo pożaru - materiały łatwo zapalne
Kierunek do miejsca rozmieszczenia Niebezpieczeństwo pożaru - materiały utleniające
Niebezpieczeństwo pożaru - materiały wybuchowe
sprzętu pożarniczego lub urządzenia
ostrzegającego
CIEPŁO
PALIWO
GAZ, CIECZ,
CIAŁO
STAŁE
POWIETRZE
AZOT,
TLEN
Warunki powstania pożaru
gaśnice CO2;
gaśnice proszkowe
z proszkiem gaszącym ABC;
gaśnice proszkowe
z proszkiem gaszącym BC;
gaśnice pianowe;
gaśnice płynowe
z dodatkowym wodnym
roztworem środka.
Pożary cieczy i materiałów stałych
topiących się, np.: benzyny,
tłuszczy, farb, olejów, smoły,
rozpuszczalników itp.
gaśnice proszkowe
z proszkiem gaszącym ABC;
gaśnice płynowe
z dodatkowym roztworem
środka;
gaśnice pianowe.
Pożary materiałów stałych, zwykle
pochodzenia organicznego, których
normalne spalanie zachodzi
z tworzeniem żarzących się węgli,
np.: drewna, papieru, węgla, słomy,
tworzyw sztucznych, tekstyliów itp.
Typy gaśnic przenośnychRodzaj palącego się materiału
i sposób jego spalania
Grupa
pożaru
Zakres stosowania środków gaśniczych
Zastosowanie gaśnic
Zastosowanie gaśnic do odp. grup pożarów
gaśnice proszkowe
z proszkiem gaszącym
metale.
gaśnice płynowe do tłuszczów
i urządzeń pod napięciem
Pożary metali, np.: aluminium,
sodu, potasu, litu, magnezu i ich
związków.
tłuszczów i olejów w urządzeniach
kuchennych
gaśnice proszkowe
z proszkiem gaszącym ABC;
gaśnice proszkowe
z proszkiem gaszącym BC;
Pożary gazów, np.: acetylenu,
butanu, metanu, propanu, wodoru,
gazu ziemnego i miejskiego itp.
Typy gaśnic przenośnychRodzaj palącego się materiału
i sposób jego spalania
Grupa
pożaru
Zakres stosowania środków gaśniczych
Przykładowe oznaczenie gaśnicy
GAŚNICA
12 kg Proszek A B C
34 A 144 B C
OSTROŻNIE PRZY GASZENIU URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH
TYLKO DO 1000 V: ZACHOWAĆ ODSTĘP MINIMUM 1 m
Po każdym uruchomieniu gaśnicę ponownie napełnić!
Sprawdzać gotowość gaśnicy do użycia nie rzadziej niż co 2 lata.
Stosować wyłącznie środki gaśnicze, czynniki napędowe i części
zamienne zgodne z zatwierdzonym wzorem.
Środek gaśniczy: 12 kg ABC
Czynnik napędowy: 280 g C02 Nr certyfikatu: EN 3
Zakres temperatur działania: od -20°C do +60°C Typ: G12R
Odpowiedzialny:
_________________________________________
_________________________________________
_________________________________________
1 Otworzyć
całkowicie
zawór
2 Uruchomić
zawór
pistoletowy
Pole
opisowe 1
Piktogramy dla grup pożarowych
Grupa A - pożary ciał stałych głównie pochodzenia
organicznego z występowaniem zjawiska żarzenia i
płomieni
Grupa B - pożary cieczy palnych lub materiałów
topiących się
Grupa C - pożary gazów
Grupa D - pożary metali
Grupa F – tłuszczów i olejów szczególnie w
urządzeniach kuchennych
Pole
opisowe 2
Pole
opisowe 3
Pole opisowe 4 Pole opisowe 5
F
Hydranty przeciwpożarowe wewnętrzne
• środek gaśniczy woda, grupa pożarów A
• nie wolno używać w obecności prądu elektrycznego
• materiałów reagujących z wodą (np. karbid, sód itp.)
Hydranty przeciwpożarowe wewnętrzne
• środek gaśniczy woda, grupa pożarów A
• nie wolno używać w obecności prądu elektrycznego
• materiałów reagujących z wodą (np. karbid, sód itp.)
Typy gaśnic
PRZECIWSKAZANIA
• nie gasić:
• ciał reagujących z wodą, jak np. sód, potas, karbol, wapno
• ciał palących się w postaci żaru w wysokich temperaturach
• instalacji i urządzeń elektrycznych pod napięciem
DZIAŁANIE
• wyciągnąć zawleczkę bezpieczeństwa
• nacisnąć dźwignię
• skierować zawór na źródło ognia, naciskając dźwignię
Gaśnice pianowe
ZALETY
• zapewnia szybkie chłodzenie przez skroplenie
środka w kontakcie z pożarem
• tworzy powłokę odcinającą wydzielanie par palnych
cieczy i uniemożliwia ponowne zapalenie
• może być użyta do gaszenia urządzeń elektrycznych,
jeżeli posiadają informacje o dopuszczeniu
ZASTOSOWANIE
• pożary grupy A, B
Typy gaśnic
Gaśnice proszkowe przenośne i przewoźne
ZALETY
• nietoksyczność, neutralność
• duża zdolność penetracji ognia,
chłodzenie i tworzenie warstwy
izolacyjnej przed ogniem
• możliwość gaszenia urządzeń
elektrycznych
• proszki gaśnicze posiadające
zwiększoną odporność na wilgoć,
wstrząsy i gaszą pożary grupy A
• gasi skutecznie pożary gazów
ZASTOSOWANIE
• proszki gaśnicze gaszą
pożary grupy A, B, C
•urządzenia elektryczne pod
napięciem do 1 kV
• pożary grup D (proszek D)
PRZECIWSKAZANIA
• nie powinno się gasić
• części ruchomych maszyn
• komputerów i sprzętu elektronicznego
DZIAŁANIE
• wyciągnąć zawleczkę bezpieczeństwa
• nacisnąć dźwignię
• uwalniany proszek i jego wydajność
kontroluje się zaworem
Typy gaśnic
Gaśnice śniegowe
ZALETY
• środek gaśniczy nie wymaga do uwolnienia czynnika wyzwalającego
• zbija mechanicznie płomień dzięki sile podmuchu
• działa tłumiąco, wypychając tlen gazem obojętnym
• działa chłodząco, temperatura CO2: -78°C
• nie pozostawia śladów po użyciu
• stosuje się do gaszenia urządzeń pod napięciem
ZASTOSOWANIE
• pożary grupy B i C
• urządzenia i instalacje pod napięciem do 1 kV
PRZECIWSKAZANIA
• nie wolno gasić:
• pożarów siarki, węgla, metali
lekkich, materiałów, obok
których są związki cyjanków
• palących się ludzi
• silnie rozgrzanych elementów
konstrukcji urządzeń
DZIAŁANIE
•wyciągnąć zawleczkę
•nacisnąć dźwignię uwalniającą CO2
•wydajność kontrolować zaworem
Gasić ogień w kierunku wiatru (z wiatrem)
Palące się powierzchnie gasić rozpoczynając
od brzegu!
Pożary substancji kapiących i płynących gasić
strumieniem skierowanym od góry do dołu!
Pożary ścian gasić strumieniem skierowanym
od dołu do góry!
Stosować wystarczającą liczbę gaśnic -
nigdy jedną po drugiej
Zwracać uwagę na możliwość ponownego
rozpalenia się ognia
Nigdy nie wieszać gaśnic po użyciu na stałe
miejsce. Najpierw zlecić ponowne napełnienie!
Zasady gaszenia ognia za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego
• Powiadomienie straży pożarnej
• Kto zgłasza? Numer telefonu? Co się pali? Gdzie? Jaka jest sytuacja? Nie rozłączać się aż do chwili gdy
dyspozytor potwierdzi przyjęcie zgłoszenia „przyjąłem”?
• Powiadomienie użytkownika urządzenia.
• W miarę możliwości odłączyć palące się urządzenia (wyłączyć napięcie).
Uwaga!
W urządzeniach wysokiego napięcia mogą to zrobić tylko osoby uprawnione.
Zamknąć klapy przeciwpożarowe instalacji wentylacyjnej.
• W miarę możliwości chronić przed środkami gaśniczymi części urządzenia
nie objęte przez pożar (np. przykrywając).
Zwalczanie pożaru
W czasie rozpoznawania sytuacji, działań ratowniczo-
-gaśniczych, należy zachować minimalne odstępy:
• przy niskim napięciu – 5 m,
• jeżeli przewody wysokiego napięcia stykają się
z podłogą – 10 m.
Przy gaszeniu pożaru sprzętem podręcznym, uwzględniać
jego przeznaczenie, np. do gaszenia urządzeń elektrycznych
pod napięciem stosować gaśnice śniegowe (CO2).
lub 112
Zasady postępowania podczas pożaru
• Zachować spokój!
• Natychmiast zgłosić pożar, podając dokładne dane
o miejscu i rozmiarach pożaru.
• Ostrzec innych pracowników o pożarze.
• Wyłączyć urządzenia wentylacyjne, transportowe i grzewcze, odciąć dopływ
przewodów rurowych, zamknąć główny zawór gazu, w razie potrzeby
wyłączyć spod napięcia urządzenia elektryczne.
• Natychmiast opuścić obszary zagrożone, używając
klatek schodowych, a także oznakowanych dróg
ewakuacyjnych i pożarowych.
• Nie używać wind.
• Poruszać się w pozycji jak najbliżej podłogi
(ochrona przed dymem i gorącym powietrzem).
• Działanie prowadzić zgodnie z instrukcją pożarową.
• Ratowanie życia ludzi
ma pierwszeństwo przed gaszeniem pożaru
lub 112
Zasady postępowania podczas pożaru
• Nie narażając własnego bezpieczeństwa,
uczestniczyć w działaniach ratowniczo-gaśniczych
aż do czasu przybycia straży pożarnej.
• Okrywać i zawijać palące się osoby w koce
gaśnicze, płaszcze itp.
(W razie konieczności gaszenia ognia -
obracać osobę poszkodowaną)
• Nigdy nie gasić płonącego tłuszczu wodą.
• Z chwilą przybycia straży pożarnej udzielić
dowódcy sekcji stosownych informacji,
przekazać plany budynku, dróg ewakuacyjnych
i ratunkowych, a także właściwe klucze.
Szkolenie okresowe BHP dla pracowników inżynieryjno-technicznych

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Szkolenie okresowe BHP dla pracowników administracyjno-biurowych
Szkolenie okresowe BHP dla pracowników administracyjno-biurowychSzkolenie okresowe BHP dla pracowników administracyjno-biurowych
Szkolenie okresowe BHP dla pracowników administracyjno-biurowychLenaxCSD
 
2. wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bhp 97
2. wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bhp   972. wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bhp   97
2. wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bhp 97AktywBHP
 
Kadra elearning
Kadra elearningKadra elearning
Kadra elearningcsdlenax
 
1. źródła prawa oraz wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dot. bhp ...
1. źródła prawa oraz wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dot. bhp ...1. źródła prawa oraz wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dot. bhp ...
1. źródła prawa oraz wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dot. bhp ...AktywBHP
 
Czynniki wystepujace w pracy
Czynniki wystepujace w pracyCzynniki wystepujace w pracy
Czynniki wystepujace w pracyMarcin Bałanda
 
7. zasady przeprowadzania ewakuacji
7. zasady przeprowadzania ewakuacji7. zasady przeprowadzania ewakuacji
7. zasady przeprowadzania ewakuacjiAktywBHP
 
M3 kierujacy pierwsza pomoc prezentacja
M3 kierujacy  pierwsza pomoc prezentacjaM3 kierujacy  pierwsza pomoc prezentacja
M3 kierujacy pierwsza pomoc prezentacjaJaroslawFilipczak
 
Analiza i ocena zagrożeń występujących na stanowisku piłkarza zawodowego
Analiza i ocena zagrożeń występujących na stanowisku piłkarza zawodowegoAnaliza i ocena zagrożeń występujących na stanowisku piłkarza zawodowego
Analiza i ocena zagrożeń występujących na stanowisku piłkarza zawodowegoJakub Jagiełło
 
Documento di valutazione dei rischi (DVR). A cosa serve?
Documento di valutazione dei rischi (DVR). A cosa serve?Documento di valutazione dei rischi (DVR). A cosa serve?
Documento di valutazione dei rischi (DVR). A cosa serve?Federico Fondacci
 
1 Stosowanie przepisów BHP, ochrony p. poż, ochrony zdrowia oraz udzielanie p...
1 Stosowanie przepisów BHP, ochrony p. poż, ochrony zdrowia oraz udzielanie p...1 Stosowanie przepisów BHP, ochrony p. poż, ochrony zdrowia oraz udzielanie p...
1 Stosowanie przepisów BHP, ochrony p. poż, ochrony zdrowia oraz udzielanie p...Szymon Konkol - Publikacje Cyfrowe
 
APOSTILA NR 35 2022.pdf
APOSTILA NR 35 2022.pdfAPOSTILA NR 35 2022.pdf
APOSTILA NR 35 2022.pdfKaymir Freitas
 
APOSTILA CURSO NR-33.pdf
APOSTILA CURSO NR-33.pdfAPOSTILA CURSO NR-33.pdf
APOSTILA CURSO NR-33.pdfssuser22319e
 

Mais procurados (20)

Prezentacja BHP3
Prezentacja BHP3Prezentacja BHP3
Prezentacja BHP3
 
Szkolenie okresowe BHP dla pracowników administracyjno-biurowych
Szkolenie okresowe BHP dla pracowników administracyjno-biurowychSzkolenie okresowe BHP dla pracowników administracyjno-biurowych
Szkolenie okresowe BHP dla pracowników administracyjno-biurowych
 
Prezentacja BHP
Prezentacja BHPPrezentacja BHP
Prezentacja BHP
 
Szkolenie inż tech
Szkolenie inż techSzkolenie inż tech
Szkolenie inż tech
 
2. wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bhp 97
2. wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bhp   972. wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bhp   97
2. wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bhp 97
 
Bhp nr 1 wykład
Bhp nr 1  wykładBhp nr 1  wykład
Bhp nr 1 wykład
 
Kadra elearning
Kadra elearningKadra elearning
Kadra elearning
 
BHP Szkolenie
BHP SzkolenieBHP Szkolenie
BHP Szkolenie
 
1. źródła prawa oraz wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dot. bhp ...
1. źródła prawa oraz wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dot. bhp ...1. źródła prawa oraz wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dot. bhp ...
1. źródła prawa oraz wybrane regulacje prawne z zakresu prawa pracy dot. bhp ...
 
Czynniki wystepujace w pracy
Czynniki wystepujace w pracyCzynniki wystepujace w pracy
Czynniki wystepujace w pracy
 
Podstawy bhp 2
Podstawy bhp 2Podstawy bhp 2
Podstawy bhp 2
 
7. zasady przeprowadzania ewakuacji
7. zasady przeprowadzania ewakuacji7. zasady przeprowadzania ewakuacji
7. zasady przeprowadzania ewakuacji
 
M3 kierujacy pierwsza pomoc prezentacja
M3 kierujacy  pierwsza pomoc prezentacjaM3 kierujacy  pierwsza pomoc prezentacja
M3 kierujacy pierwsza pomoc prezentacja
 
Analiza i ocena zagrożeń występujących na stanowisku piłkarza zawodowego
Analiza i ocena zagrożeń występujących na stanowisku piłkarza zawodowegoAnaliza i ocena zagrożeń występujących na stanowisku piłkarza zawodowego
Analiza i ocena zagrożeń występujących na stanowisku piłkarza zawodowego
 
NR 12
NR 12NR 12
NR 12
 
Documento di valutazione dei rischi (DVR). A cosa serve?
Documento di valutazione dei rischi (DVR). A cosa serve?Documento di valutazione dei rischi (DVR). A cosa serve?
Documento di valutazione dei rischi (DVR). A cosa serve?
 
1 Stosowanie przepisów BHP, ochrony p. poż, ochrony zdrowia oraz udzielanie p...
1 Stosowanie przepisów BHP, ochrony p. poż, ochrony zdrowia oraz udzielanie p...1 Stosowanie przepisów BHP, ochrony p. poż, ochrony zdrowia oraz udzielanie p...
1 Stosowanie przepisów BHP, ochrony p. poż, ochrony zdrowia oraz udzielanie p...
 
APOSTILA NR 35 2022.pdf
APOSTILA NR 35 2022.pdfAPOSTILA NR 35 2022.pdf
APOSTILA NR 35 2022.pdf
 
APOSTILA CURSO NR-33.pdf
APOSTILA CURSO NR-33.pdfAPOSTILA CURSO NR-33.pdf
APOSTILA CURSO NR-33.pdf
 
NORMAS REGULAMENTADORAS.pptx
NORMAS REGULAMENTADORAS.pptxNORMAS REGULAMENTADORAS.pptx
NORMAS REGULAMENTADORAS.pptx
 

Destaque

Szkolenie bhp ochrona ppoz
Szkolenie bhp ochrona ppozSzkolenie bhp ochrona ppoz
Szkolenie bhp ochrona ppozpawel.soczek
 
Zasady BHP w praktyce - ebook
Zasady BHP w praktyce - ebookZasady BHP w praktyce - ebook
Zasady BHP w praktyce - ebookepartnerzy.com
 
Zasady bhp w
Zasady bhp wZasady bhp w
Zasady bhp wmagped79
 
BHP komputer
BHP komputerBHP komputer
BHP komputerklaudu
 
Bhpstomatologia
BhpstomatologiaBhpstomatologia
BhpstomatologiaGlana54321
 
Prezentacja pożar
Prezentacja pożarPrezentacja pożar
Prezentacja pożarkatgan
 
BHP Center | Portfolio i oferta
BHP Center | Portfolio i ofertaBHP Center | Portfolio i oferta
BHP Center | Portfolio i ofertaBHP-Center
 
Elearning administracja
Elearning administracjaElearning administracja
Elearning administracjacsdlenax
 
Bhp dla pracodawcy podrecznik
Bhp dla pracodawcy podrecznikBhp dla pracodawcy podrecznik
Bhp dla pracodawcy podrecznikshatuse
 
Bezpieczna praca z komputerem BHP
Bezpieczna praca z komputerem BHPBezpieczna praca z komputerem BHP
Bezpieczna praca z komputerem BHPMarcin Pawlik
 
Prezentacja jak i gdzie szukać pracy
Prezentacja jak i gdzie szukać pracyPrezentacja jak i gdzie szukać pracy
Prezentacja jak i gdzie szukać pracybulinek
 
Ii. oze porównanie miast-na stronę
Ii. oze   porównanie miast-na stronęIi. oze   porównanie miast-na stronę
Ii. oze porównanie miast-na stronęProAkademia
 

Destaque (15)

Szkolenie bhp ochrona ppoz
Szkolenie bhp ochrona ppozSzkolenie bhp ochrona ppoz
Szkolenie bhp ochrona ppoz
 
Zasady BHP w praktyce - ebook
Zasady BHP w praktyce - ebookZasady BHP w praktyce - ebook
Zasady BHP w praktyce - ebook
 
Zasady bhp w
Zasady bhp wZasady bhp w
Zasady bhp w
 
BHP komputer
BHP komputerBHP komputer
BHP komputer
 
Bhpstomatologia
BhpstomatologiaBhpstomatologia
Bhpstomatologia
 
Szkolenie BHP
Szkolenie BHPSzkolenie BHP
Szkolenie BHP
 
Prezentacja pożar
Prezentacja pożarPrezentacja pożar
Prezentacja pożar
 
BHP Center | Portfolio i oferta
BHP Center | Portfolio i ofertaBHP Center | Portfolio i oferta
BHP Center | Portfolio i oferta
 
Elearning administracja
Elearning administracjaElearning administracja
Elearning administracja
 
Bhp dla pracodawcy podrecznik
Bhp dla pracodawcy podrecznikBhp dla pracodawcy podrecznik
Bhp dla pracodawcy podrecznik
 
BHP szkolenie
BHP szkolenieBHP szkolenie
BHP szkolenie
 
Bezpieczna praca z komputerem BHP
Bezpieczna praca z komputerem BHPBezpieczna praca z komputerem BHP
Bezpieczna praca z komputerem BHP
 
Prezentacja jak i gdzie szukać pracy
Prezentacja jak i gdzie szukać pracyPrezentacja jak i gdzie szukać pracy
Prezentacja jak i gdzie szukać pracy
 
Możliwość wykorzystania zasad prakseologicznych w zarządzaniu projektami zmia...
Możliwość wykorzystania zasad prakseologicznych w zarządzaniu projektami zmia...Możliwość wykorzystania zasad prakseologicznych w zarządzaniu projektami zmia...
Możliwość wykorzystania zasad prakseologicznych w zarządzaniu projektami zmia...
 
Ii. oze porównanie miast-na stronę
Ii. oze   porównanie miast-na stronęIi. oze   porównanie miast-na stronę
Ii. oze porównanie miast-na stronę
 

Semelhante a Szkolenie okresowe BHP dla pracowników inżynieryjno-technicznych

Kadra inż. tech.
Kadra inż. tech.Kadra inż. tech.
Kadra inż. tech.LenaxCSD
 
Bhp2
Bhp2Bhp2
Bhp2AMP
 
23. Użytkowanie i obsługiwanie układów sterowania
23. Użytkowanie i obsługiwanie układów sterowania23. Użytkowanie i obsługiwanie układów sterowania
23. Użytkowanie i obsługiwanie układów sterowaniaAdam Osa
 
Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z2.04_u
Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z2.04_uPracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z2.04_u
Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z2.04_uEmotka
 
Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożar...
Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożar...Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożar...
Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożar...Michał Siwiec
 
Rozdzielnica rsn2 (nr fabr. 115 16)
Rozdzielnica rsn2 (nr fabr. 115 16)Rozdzielnica rsn2 (nr fabr. 115 16)
Rozdzielnica rsn2 (nr fabr. 115 16)krzysztofdeda
 
Obsługiwanie maszyn i urządzeń stosowanych w przetwórstwie spożywczym
Obsługiwanie maszyn i urządzeń stosowanych w przetwórstwie spożywczymObsługiwanie maszyn i urządzeń stosowanych w przetwórstwie spożywczym
Obsługiwanie maszyn i urządzeń stosowanych w przetwórstwie spożywczymMichał Siwiec
 
Technik.teleinformatyk 312[02] o1.01_u
Technik.teleinformatyk 312[02] o1.01_uTechnik.teleinformatyk 312[02] o1.01_u
Technik.teleinformatyk 312[02] o1.01_uRzeźnik Sebastian
 

Semelhante a Szkolenie okresowe BHP dla pracowników inżynieryjno-technicznych (20)

Kadra inż. tech.
Kadra inż. tech.Kadra inż. tech.
Kadra inż. tech.
 
18
1818
18
 
Bhp2
Bhp2Bhp2
Bhp2
 
23. Użytkowanie i obsługiwanie układów sterowania
23. Użytkowanie i obsługiwanie układów sterowania23. Użytkowanie i obsługiwanie układów sterowania
23. Użytkowanie i obsługiwanie układów sterowania
 
Technik.weterynarii 1
Technik.weterynarii 1Technik.weterynarii 1
Technik.weterynarii 1
 
6
66
6
 
Organizacja stanowiska komputerowego według projektu
Organizacja stanowiska komputerowego według projektuOrganizacja stanowiska komputerowego według projektu
Organizacja stanowiska komputerowego według projektu
 
Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z2.04_u
Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z2.04_uPracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z2.04_u
Pracownik.pomocniczy.obslugi.hotelowej 913[01] z2.04_u
 
5
55
5
 
Introligator 734[02] o1.01_u
Introligator 734[02] o1.01_uIntroligator 734[02] o1.01_u
Introligator 734[02] o1.01_u
 
Lakiernik 714[03] l1.01_u
Lakiernik 714[03] l1.01_uLakiernik 714[03] l1.01_u
Lakiernik 714[03] l1.01_u
 
Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożar...
Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożar...Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożar...
Przestrzeganie przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożar...
 
O1.01
O1.01O1.01
O1.01
 
Technik.elektryk 311[08] z3.04_u
Technik.elektryk 311[08] z3.04_uTechnik.elektryk 311[08] z3.04_u
Technik.elektryk 311[08] z3.04_u
 
Rozdzielnica rsn2 (nr fabr. 115 16)
Rozdzielnica rsn2 (nr fabr. 115 16)Rozdzielnica rsn2 (nr fabr. 115 16)
Rozdzielnica rsn2 (nr fabr. 115 16)
 
Obsługiwanie maszyn i urządzeń stosowanych w przetwórstwie spożywczym
Obsługiwanie maszyn i urządzeń stosowanych w przetwórstwie spożywczymObsługiwanie maszyn i urządzeń stosowanych w przetwórstwie spożywczym
Obsługiwanie maszyn i urządzeń stosowanych w przetwórstwie spożywczym
 
Technik.teleinformatyk 312[02] o1.01_u
Technik.teleinformatyk 312[02] o1.01_uTechnik.teleinformatyk 312[02] o1.01_u
Technik.teleinformatyk 312[02] o1.01_u
 
O1.01
O1.01O1.01
O1.01
 
Technik.rolnik 321[05] o2.01_u
Technik.rolnik 321[05] o2.01_uTechnik.rolnik 321[05] o2.01_u
Technik.rolnik 321[05] o2.01_u
 
1
11
1
 

Mais de LenaxCSD

E-learning nauczyciele
E-learning nauczycieleE-learning nauczyciele
E-learning nauczycieleLenaxCSD
 
Szkolenie sluzby bhp_org
Szkolenie sluzby bhp_orgSzkolenie sluzby bhp_org
Szkolenie sluzby bhp_orgLenaxCSD
 
Elearning administracja
Elearning administracjaElearning administracja
Elearning administracjaLenaxCSD
 
2da35d903d9c771c1ff071351e0efc2d
2da35d903d9c771c1ff071351e0efc2d2da35d903d9c771c1ff071351e0efc2d
2da35d903d9c771c1ff071351e0efc2dLenaxCSD
 
Kadra - Elearning
Kadra - ElearningKadra - Elearning
Kadra - ElearningLenaxCSD
 
Administracja
AdministracjaAdministracja
AdministracjaLenaxCSD
 
Kadra administracyjna
Kadra administracyjnaKadra administracyjna
Kadra administracyjnaLenaxCSD
 
Kadra kierownicza
Kadra kierowniczaKadra kierownicza
Kadra kierowniczaLenaxCSD
 
Health & Safety
Health & SafetyHealth & Safety
Health & SafetyLenaxCSD
 

Mais de LenaxCSD (11)

Metodyka
MetodykaMetodyka
Metodyka
 
zzxc
zzxczzxc
zzxc
 
E-learning nauczyciele
E-learning nauczycieleE-learning nauczyciele
E-learning nauczyciele
 
Szkolenie sluzby bhp_org
Szkolenie sluzby bhp_orgSzkolenie sluzby bhp_org
Szkolenie sluzby bhp_org
 
Elearning administracja
Elearning administracjaElearning administracja
Elearning administracja
 
2da35d903d9c771c1ff071351e0efc2d
2da35d903d9c771c1ff071351e0efc2d2da35d903d9c771c1ff071351e0efc2d
2da35d903d9c771c1ff071351e0efc2d
 
Kadra - Elearning
Kadra - ElearningKadra - Elearning
Kadra - Elearning
 
Administracja
AdministracjaAdministracja
Administracja
 
Kadra administracyjna
Kadra administracyjnaKadra administracyjna
Kadra administracyjna
 
Kadra kierownicza
Kadra kierowniczaKadra kierownicza
Kadra kierownicza
 
Health & Safety
Health & SafetyHealth & Safety
Health & Safety
 

Szkolenie okresowe BHP dla pracowników inżynieryjno-technicznych

  • 1. Szkolenie okresowe bhp dla pracowników inżynieryjno- technicznych
  • 2. Regulacje prawne z zakresu prawa pracy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy
  • 3. W tym rozdziale zostaną Państwo zapoznani z tematyką:  System ochrony pracy w Polsce  Obowiązki pracodawcy  Obowiązki osoby kierującej pracownikami  Obowiązki i prawa pracowników  Profilaktyczna ochrona zdrowia
  • 5.
  • 6.
  • 7.
  • 8.
  • 9.
  • 10.
  • 12.
  • 13.
  • 14.
  • 15.
  • 16.
  • 17.
  • 18.
  • 20.
  • 21. Obowiązki i prawa pracownika
  • 22.
  • 23.
  • 25.
  • 26.
  • 27.
  • 28.
  • 29.
  • 30.
  • 31.
  • 32. Wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii dla maszyn i innych urządzeń technicznych
  • 33. Niedopuszczalne jest wyposażanie stanowisk pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności określonych w odrębnych przepisach. Tak stanowi obecnie art.217 Kodeksu Pracy, który w wersji obowiązującej od 1 czerwca 1997 r stanowił ,że niedopuszczalne jest wyposażanie stanowisk pracy w maszyny i inne urządzenia techniczne, które nie spełniają wymagań dotyczących oceny zgodności określonych w odrębnych przepisach. Tymi przepisami są m.in.: Ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r o systemie oceny zgodności ze zm. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20.12.2005 r w sprawie zasadnych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 30.10.2002 r w sprawie minimalnych wymagań dotyczących bhp w zakresie użytkowania maszyn przez pracowników podczas pracy. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 21.10.2008r w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26.09.1997 r z póz. Zmianami w sprawie ogólnych przepisów bhp
  • 34. Maszyny i inne urządzenia techniczne, zwane dalej "maszynami", powinny spełniać wymagania bezpieczeństwa i higieny pracy, określone w odrębnych przepisach, przez cały okres ich użytkowania. Montaż, demontaż i eksploatacja maszyn, w tym ich obsługa, powinny odbywać się przy zachowaniu wymagań bezpieczeństwa i higieny pracy oraz ergonomii, uwzględniających instrukcje zawarte w dokumentacji techniczno- ruchowej. Miejsce i sposób zainstalowania oraz użytkowania maszyn powinny uwzględniać minimalizację ryzyka zawodowego, w szczególności poprzez: -zapewnienie dostatecznej przestrzeni pomiędzy ruchomymi częściami maszyn a ruchomymi lub stałymi elementami otoczenia; -zapewnienie, aby wszystkie używane lub produkowane materiały bądź energia były w bezpieczny sposób dostarczane i odprowadzane ze stanowiska pracy. Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń
  • 35. Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń  Każda maszyna powinna być wyposażona w element sterowniczy przeznaczony do jej całkowitego i bezpiecznego zatrzymywania.  Gdy jest to konieczne w związku z zagrożeniami, jakie stwarza maszyna, i jej nominalnym czasem zatrzymania się, maszyna powinna być wyposażona w urządzenie do zatrzymywania awaryjnego.  Elementy sterownicze maszyn mające wpływ na bezpieczeństwo muszą być widoczne i możliwe do zidentyfikowania oraz oznakowane zgodnie z wymaganiami określonymi w Polskich Normach.  Elementy sterownicze nie mogą stwarzać jakichkolwiek zagrożeń, w szczególności spowodowanych ich niezamierzonym użyciem.  Maszyny powinny być wyposażone w łatwo odróżniające się i odpowiednio oznakowane urządzenia do odłączania od wszystkich źródeł energii. Włączenie zasilania energią nie może powodować zagrożenia dla obsługi.
  • 36. Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń Elementy ruchome i inne części maszyn, które w razie zetknięcia się z nimi stwarzają zagrożenie, powinny być do wysokości co najmniej 2,5 m od poziomu podłogi (podestu) stanowiska pracy osłonięte lub zaopatrzone w inne skuteczne urządzenia ochronne, z wyjątkiem przypadków, gdy spełnienie tych wymagań nie jest możliwe ze względu na funkcję maszyny.
  • 37. Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń Osłony stosowane na maszynach powinny uniemożliwiać bezpośredni dostęp do strefy niebezpiecznej. Osłony niepełne (wykonane z siatki, blachy perforowanej, prętów itp.) powinny znajdować się w takiej odległości od elementów niebezpiecznych, aby przy danej wielkości i kształcie otworów nie było możliwe bezpośrednie dotknięcie tych elementów. Odległości bezpieczeństwa określają Polskie Normy.. Maszyny powinny być oznakowane znakami i barwami bezpieczeństwa, zgodnie z wymaganiami określonymi w przepisach oraz w Polskich Normach.
  • 38. Wymagania bhp i ergonomii dla maszyn i urządzeń  O dostrzeżonych wadach lub uszkodzeniach maszyny pracownik powinien niezwłocznie zawiadomić przełożonego.  Maszyny, których uszkodzenie stwierdzono w czasie pracy, powinny być niezwłocznie zatrzymane i wyłączone z zasilania energią. Wznowienie pracy maszyny bez usunięcia uszkodzenia jest niedopuszczalne.  Maszyny niesprawne, uszkodzone lub pozostające w naprawie powinny być wycofane z użytkowania oraz wyraźnie oznakowane tablicami informacyjnymi i zabezpieczone w sposób uniemożliwiający ich uruchomienie.  Maszyn będących w ruchu nie wolno pozostawiać bez obsługi lub nadzoru, chyba że dokumentacja techniczno-ruchowa stanowi inaczej.  Pracodawca jest obowiązany ustalić rodzaje maszyn, które wymagają stałej obsługi, a pozostawianie ich bez niej może być przyczyną katastrofy, wybuchu lub pożaru, oraz ustalić szczegółowe warunki obsługi i nadzoru nad pracą tych maszyn.
  • 39. System oceny zgodności wyrobów z wymaganiami bhp
  • 40. System oceny zgodności Zasady nowego i globalnego podejścia wprowadza w Polsce ustawa z dnia 30.08.2002 o systemie oceny zgodności istotnie z nowelizowana ustawą z dnia 29.08.2003 r o zmianie ustawy o systemie oceny zgodności. Ustawa określa m.in. zasady funkcjonowania systemu oceny zgodności z zasadniczymi i szczegółowymi wymaganiami dotyczącymi wyrobów zasady działania systemu kontroli wyrobów wprowadzonych do obrotu Wprowadzone do obrotu wyroby podlegają ocenie zgodności : z zasadniczymi wymaganiami określonymi w rozporządzeniach szczegółowymi wymaganiami określonymi w rozporządzeniach Zasadniczymi i szczegółowymi wymaganiami określonymi w odrębnych ustawach Wymagania i procedury oceny zgodności dotyczą wyrobów, które mogą stwarzać zagrożenie albo służą ochronie lub ratowaniu życia, zdrowia , mienia lub środowiska. Ocena powinna być dokonana obowiązkowo przed wprowadzeniem wyrobu do obrotu
  • 41. System oceny zgodności  Tylko pozytywny wynik oceny zgodności z zasadniczymi wymaganiami dokonywanej przez notyfikowaną jednostkę certyfikującą stanowi podstawę do wydania producentowi lub jego upoważnionemu przedstawicielowi certyfikatu zgodności.  Producent lub jego upoważniony przedstawiciel wystawia deklaracje zgodności i/lub umieszcza na wyrobie oznakowanie CE tylko wówczas, gdy poddał wyrób lub proces jego wytwarzania ocenie zgodności z zasadniczymi wymaganiami i potwierdził te zgodność.
  • 42.
  • 43. Metody identyfikacji, analizy i oceny zagrożeń czynnikami szkodliwymi dla zdrowia, uciążliwymi i niebezpiecznymi oraz ocena ryzyka związanego z tymi zagrożeniami
  • 44. W tym rozdziale zostaną Państwo zapoznani z tematyką:  Ocena ryzyka zawodowego  Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesie pracy  Ocena zagrożeń czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi oraz metody ich likwidacji lub ograniczenia
  • 46.
  • 47.
  • 48.
  • 49.
  • 50.
  • 51.
  • 52.
  • 53. Czynniki szkodliwe, uciążliwe i niebezpieczne występujące w procesie pracy
  • 54. Chemiczne • w zależności od możliwych skutków i rodzaju ich działania: – toksyczne – drażniące – uczulające – rakotwórcze – mutagenne – upośledzające funkcje rozrodcze Czynniki środowiska pracy /podział/ Fizyczne • hałas • drgania (wibracja) • promieniowanie (jonizujące, podczerwone, nadfioletowe, laserowe) • pole elektromagnetyczne • elektryczność statyczna • pyły przemysłowe • czynniki niebezpieczne mogące prowadzić do urazów: – poruszające się maszyny – ruchome elementy maszyn – przemieszczające się wyroby i materiały – ostre oraz wystające elementy i krawędzie
  • 55. Biologiczne • mikroorganizmy – bakterie – wirusy – grzyby – pierwotniaki • substancje wytwarzane przez mikroorganizmy – toksyny – alergeny • makroorganizmy – rośliny – zwierzęta Czynniki środowiska pracy Psychofizyczne • obciążenie fizyczne (statyczne i dynamiczne) • obciążenie nerwowo-psychiczne: – obciążenie umysłu – obciążenie lub niedociążenie percepcyjne – obciążenie emocjonalne
  • 56.
  • 57.
  • 58.
  • 59.
  • 60.
  • 61.
  • 62.
  • 63.
  • 64.
  • 65. Czynniki środowiska pracy Pyły przemysłowe Pyły są to cząstki ciała stałego sedymentujące pod wpływem siły ciężkości, które mogą przez pewien czas pozostawać w stanie zawieszonym w gazowej fazie rozproszonej. Pyły są emitowane do środowiska podczas różnego rodzaju naturalnych i sztucznych procesów pyłotwórczych. Źródła pyłów można podzielić na dwa podstawowe rodzaje:  naturalne - których źródłem są m.in. wybuchy wulkanów, erozja gleby, pożary lasów, burze piaskowe, pył roślinny, mikroorganizmy;  sztuczne - wytwarzane m.in. przez: • przemysł górniczy • przemysł materiałów budowlanych w czasie produkcji cementu i gipsu, • przemysł metalurgiczny w czasie procesu przeróbki od topników, procesów obróbki, • przemysł energetyczny w trakcie spalania paliw, • przemysł rolniczy i leśnictwo to pyły nawozów sztucznych i środków ochrony roślin, • przemysł chemiczny to produkcja farb i lakierów
  • 66. Czynniki środowiska pracy Substancje chemiczne Przez substancje chemiczną należy rozumieć: pierwiastki chemiczne i ich związki w stanie, w jakim występują w przyrodzie lub zostają uzyskane za pomocą jakiegokolwiek procesu produkcyjnego, wraz ze wszystkimi dodatkami wymaganymi dla zachowania ich trwałości oraz wszystkimi zanieczyszczeniami powstałymi w wyniku zastosowanego procesu, jednak bez rozpuszczalników, które można oddzielić bez wpływu na trwałość substancji i bez zmiany jej składu, a także, mieszaniny pierwiastków chemicznych lub ich związków, o których mowa powyżej, z wyłączeniem mieszanin będących odpadami. Skutki działania substancji chemicznych dzieli się na miejscowe, układowe i odległe / działanie kancerogenne, teratogenne, embriotoksyczne/
  • 67. Czynniki środowiska pracy Substancje chemiczne niebezpieczne Jako niebezpieczne klasyfikuje się substancje chemiczne: o o właściwościach wybuchowych, o o właściwościach utleniających, o skrajnie łatwo palne, o wysoce łatwo palne, o łatwopalne, o bardzo toksyczne, o toksyczne,  szkodliwe,  żrące,  drażniące,  uczulające,  rakotwórcze,  mutagenne,  działające na rozrodczość,  niebezpieczne dla środowiska.
  • 68. Substancje chemiczne niebezpieczne Substancje chemiczne zaklasyfikowane jako niebezpieczne znakuje się, podając na etykiecie następujące informacje:  nazwę lub nazwy chemiczne substancji, a w przypadku mieszaniny - nazwy chemiczne niebezpiecznych substancji wchodzących w jej skład oraz ich udział procentowy w mieszaninie,  nazwę handlową substancji chemicznej,  nazwę i adres producenta lub dostawcy, wprowadzającego substancję chemiczną do obrotu,  znaki ostrzegawcze wraz z ich znaczeniami, i określenia dotyczące rodzaju zagrożenia oraz prawidłowego postępowania z niebezpieczną substancją chemiczną, odpowiednie do dokonanej klasyfikacji.
  • 69.
  • 71. Substancje chemiczne Podział szkodliwych substancji chemicznych w zależności od skutków oddziaływania na organizm wg Polskiej Normy PN-80/Z-08052: o drażniące o uczulające o rakotwórcze o mutagenne o upośledzające funkcje rozrodcze
  • 72. Substancje drażniące są to substancje charakteryzujące się dużą aktywnością chemiczną, atakujące miejscowo błony śluzowe dróg oddechowych i oczu oraz skórę. Są to najczęściej: kwasy, zasady, rozpuszczalniki organiczne zawarte w: farbach z połyskiem, bejcy, lakierach, płynach do usuwania powłok malarskich, środkach impregnujących drewno itp.. Substancje drażniące
  • 73. Substancje uczulające są to substancje wywołujące uczulenia (alergie). Zmiany uczuleniowe na skórze przypominają często zmiany, które się stwierdza podczas zapalenia skóry (występowanie świądu, pieczenie skóry, pojawienie się plam rumieniowych, grudek, pęcherzyków, złuszczenia naskórka rąk, przedramion, twarzy). Choroby uczuleniowe skóry, to wyprysk kontaktowy uczuleniowy występujący u pracowników mających kontakt ze szkodliwymi substancjami chemicznymi o właściwościach uczulających, np.:  chrom sześciowartościowy,  nikiel,  formalina stosowane w zakładach służby zdrowia. Substancje uczulające
  • 74. Substancje rakotwórcze są to substancje mogące powodować niekontrolowany wzrost komórek prowadzący do zmian nowotworowych. Zmiany nowotworowe mogą ujawnić się w ciągu 4-40 lat od chwili pierwszego narażenia na te substancje. W następstwie narażenia zawodowego powstałe nowotwory mogą być zlokalizowane w różnych miejscach organizmu. Substancje rakotwórcze
  • 75. Substancje mutagenne są to substancje powodujące zmiany w genach przekazywanych na następne pokolenie. Substancje mutagenne Do czynników mutagennych zaliczyć można:  promieniowanie jonizujące:  rentgenowskie,  powstające przy wyzwalaniu energii jądrowej  powstające przy rozpadzie izotopów promieniotwórczych  oraz związki chemiczne tj. np.: formalina, benzen, iperyt, benzopiren, kwas azotowy.
  • 76. Czynniki środowiska pracy Czynniki niebezpieczne  przemieszczające się maszyny oraz transportowane przedmioty;  elementy ruchome;  elementy ostre, wystające, chropowate;  płyny pod ciśnieniem;  śliskie, nierówne powierzchnie;  ograniczone przestrzenie (dojścia, przejścia, dostępy);  położenie stanowiska pracy w odniesieniu do podłoża (praca na wysokości oraz w zagłębieniach);  inne: np. powierzchnie gorące lub zimne, żrące substancje.
  • 77. Schemat oddziaływania i ochrony Człowiek Przedmiot zasięg oddziaływania zasięg oddziaływania
  • 78. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi człowiek strefa wzajemnego oddziaływania zasięg oddziaływania przedmiot zasięg oddziaływania Strefa potencjalnego zagrożenia Ryzyko wypadku
  • 79. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Identyfikacja zagrożeń mechanicznych analiza zagrożeń określenie stanowiska pracy identyfikacja czynników oddziaływanie czynnika na człowieka urazy lub inne następstwa sytuacje zagrażające ocena zagrożeń ocena zagrożeń
  • 80. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Podstawowe zagrożenia mechaniczne i ich potencjalne skutki  zgniatanie - zgniecenia, zmiażdżenia;  ścinanie, cięcie - obcięcie, odcięcie, rozcięcie;  ruchome elementy urządzeń – uderzenie, wciągnięcie, pochwycenie, złamanie, oderwanie;  spadające przedmioty, osoby - uderzenie, stłuczenie, pęknięcia, złamania, śmierć;  wystające ostre elementy pomieszczeń, konstrukcji , narzędzi – ukłucie, przekłucie;  nierówne śliskie nawierzchnie – upadek i jego konsekwencje  chropawe nierówne powierzchnie – starcia, obtarcia  wytrysk gorącej cieczy pod ciśnieniem - uderzenie, poparzenie
  • 81. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Czynniki mechaniczne i potencjalne zagrożenia (1) Ruchome elementy maszyn : wciągnięcie, pochwycenie, zgniecenie, obcięcie , zmiażdżenie, złamanie
  • 82. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Czynniki mechaniczne i potencjalne zagrożenia (2) Ruchome elementy maszyn : wciągnięcie, pochwycenie, zgniecenie, obcięcie , zmiażdżenie, złamanie
  • 83. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Czynniki mechaniczne i potencjalne zagrożenia (3) Ruchome elementy maszyn : wciągnięcie, pochwycenie, zgniecenie, obcięcie , zmiażdżenie, złamanie
  • 84. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Czynniki mechaniczne i potencjalne zagrożenia (4) Ruchome elementy maszyn : uderzenie
  • 85. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Skutki zdrowotne u osób narażonych na działanie czynników mechanicznych zależą od:  usytuowania strefy oddziaływania danego czynnika w stosunku do strefy pracy człowieka,  wzajemnego oddziaływania danego czynnika i człowieka,  energii kinetycznej elementów lub maszyn,  energii potencjalnej części, które mogą się poruszać pod wpływem siły ciężkości oraz elementów sprężystych lub nad i podciśnienia płynów,  rodzaju, kształtu, gładkości powierzchni elementów, z którymi może się stykać człowiek (elementy tnące, ostre krawędzie itp.),  położenia względem siebie elementów mogących przy poruszaniu stworzyć strefy niebezpieczne np. odcinania, wciągania.
  • 86. Zapobieganie zagrożeniom czynnikami mechanicznymi eliminowanie lub ograniczanie czynnika ograniczanie ekspozycji człowieka na nie wyeliminowane czynniki Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Ochrona przed czynnikami mechanicznymi
  • 87. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Ochrona przed czynnikami mechanicznymi Zapobieganie zagrożeniom eliminowanie lub ograniczanie czynnika ograniczanie ekspozycji człowieka na nie wyeliminowane czynniki wyeliminowanie lub ograniczanie potrzebnych ingerencji w strefach niebezpiecznych zapobieganie niezamierzonemu kontaktowi z mechanicznymi czynnikami niebezpiecznymi eliminowanie lub ograniczanie czynników towarzyszących normalnemu funkcjonowaniu zapobieganie sytuacjom anormalnym
  • 88. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Działania zapobiegające zagrożeniom(1) działania zapobiegające zagrożeniom czynnikami mechanicznymi działania w fazie użytkowania działania w fazie projektowania
  • 89. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Działania zapobiegające zagrożeniom(2) działania zapobiegające zagrożeniom czynnikami mechanicznymi działania w fazie użytkowania działania w fazie projektowania stosowanie środków ochrony indywidualnej utrzymanie odpowiedniego stanu technicznego kształtowanie bezpiecznych zachowań (wirtualna rzeczywistość) stosowanie bezpiecznych sposobów obsługi dodatkowe środki bezpieczeństwa informacje dotyczące użytkownika stosowanie urządzeń ochronnych dobór rozwiązań konstrukcyjnych
  • 90. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Odległość bezpieczeństwa - minimalna odległość, w jakiej powinna być usytuowana konstrukcja ochronna przed strefą niebezpieczną
  • 93.  Zagrożenie uderzeniem i przygnieceniem przez: surowce mineralne, materiały budowlane, wyroby budowlane (przy obsłudze podnośników uniwersalnych wciągników, żurawi)  Hełmy ochronne  Obuwie wyposażone w podnoski Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Zalecane środki ochrony indywidualnej
  • 94. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Zalecane środki ochrony indywidualnej  Zagrożenie przecięciem, skaleczeniem, przekłuciem przez ostre, wystające elementy, ostre krawędzie i naroża, ostrza oraz chropowate, postrzępione powierzchnie narzędzi, maszyn i materiałów, mogące powodować urazy  Rękawice chroniące przed przecięciem  Obuwie ochronne  Nakolanniki  Odzież ochronna lub robocza  Okulary przeciwodpryskowe
  • 95.  Okulary przeciwodpryskowe lub osłony twarzy  Odzież chroniąca przed zgnieceniem, wciągnięciem w wirujące elementy maszyn  Zagrożenie urazami powodowanymi ruchomymi częściami maszyn, narzędziami lub przedmiotami obrabianymi podczas pracy: nożycami mechanicznymi, wiertarkami, szlifierkami, pilarkami, itp. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Zalecane środki ochrony indywidualnej
  • 96.  Zagrożenie urazami powodowanymi poślizgnięciami, potknięciami i upadkami na: stanowiskach pracy, przejściach i dojściach, drogach komunikacyjnych, drabinach  Obuwie wyposażone w podeszwy antypoślizgowe Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Zalecane środki ochrony indywidualnej
  • 97.  Sprzęt chroniący przed upadkiem z wysokości  Zagrożenia urazami powodowanymi upadkami osób z wysokości Zagrożenia czynnikami mechanicznymi Zalecane środki ochrony indywidualnej
  • 99. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi URZĄDZENIA OCHRONNEURZĄDZENIA OCHRONNEURZĄDZENIA OCHRONNEURZĄDZENIA OCHRONNE osłony Urządzenia materialne stanowiące materialną przegrodę między człowiekiem a niebezpiecznym czynnikiem mechanicznym, zastosowane specjalnie w celu zapewnienia ochrony człowieka. Funkcje ochrony mogą zatem spełniać pokrywy, drzwi, ogrodzenia itp. urządzenia zabezpieczające Wszelkie nie stanowiące materialnej przegrody (inne niż osłony), urządzenia ochronne. Do tej grupy zalicza się urządzenia oburęcznego sterowania, urządzenia fotoelektryczne, maty czułe na nacisk, zawory bezpieczeństwa, ograniczniki udźwigu oraz urządzenia blokujące, ryglujące, zezwalające na uruchomienie maszyny itp.
  • 100. Zagrożenia czynnikami mechanicznymi taktak nienie Zasady doboru osłonZasady doboru osłon Czy mogą być całkowicie niedostępne podczas pracy
  • 101. Ocena zagrożeń czynnikami szkodliwymi, uciążliwymi i niebezpiecznymi oraz metody ich likwidacji lub ograniczenia
  • 103.
  • 104.
  • 105.
  • 106.
  • 108.
  • 109.
  • 110.
  • 111.
  • 112.
  • 113.
  • 114.
  • 115.
  • 116.
  • 117.
  • 118.
  • 119.
  • 121.
  • 122.
  • 123.
  • 124.
  • 125.
  • 126.
  • 127.
  • 128.
  • 129. Organizacja i metody kształtowania bezpiecznych i higienicznych warunków pracy
  • 130. W tym rozdziale zostaną Państwo zapoznani z tematyką:  Pomieszczenia i stanowiska pracy  Oświetlenie pomieszczeń pracy  Praca przy komputerze z uwzględnieniem zasad ergonomii  Zarządzanie bezpieczeństwem pracy  Znaki BHP
  • 132.
  • 133.
  • 134.
  • 135.
  • 136.
  • 137.
  • 138.
  • 140.
  • 141.
  • 142.
  • 143.
  • 144.
  • 145.
  • 147.
  • 148.
  • 149.
  • 150.
  • 152.
  • 153.
  • 154.
  • 156.
  • 157.
  • 158.
  • 159.
  • 161.
  • 162.
  • 163.
  • 164.
  • 165.
  • 166.
  • 167. Analiza okoliczności i przyczyn wypadków przy pracy i chorób zawodowych
  • 168. Wypadki przy pracy, choroby zawodowe, świadczenia
  • 169.
  • 170.
  • 171.
  • 172.
  • 173.
  • 174.
  • 175.
  • 177.
  • 178.
  • 179.
  • 181.
  • 182.
  • 183. Organizacja i metodyka szkolenia w zakresie bhp
  • 184. Grupa osób podlegająca szkoleniu w dziedzinie BHP Termin przeprowadzania poszczególnych rodzajów szkoleń Pracownicy zatrudnieni na stanowiskach robotniczych Szkolenie wstępne Szkolenie stanowiskowe Szkolenie okresowe Przed rozpoczęciem pracy u danego pracodawcy Przed podjęciem pracy na danym stanowisku W formie instruktażu nie rzadziej niż raz na 3 lata, a tam gdzie szczególnie duże zagrożenia dla bezpieczeństwa lub zdrowia pracowników, nie rzadziej niż raz w roku. Pierwsze szkolenie w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy
  • 185. Grupa osób podlegająca szkoleniu w dziedzinie BHP Termin przeprowadzania poszczególnych rodzajów szkoleń Osoby będące pracodawcami Szkolenie wstępne Szkolenie stanowiskowe Szkolenie okresowe Prowadzą jednostki organizacyjne Szkolenie przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 5 lat. Pierwsze szkolenie okresowe osób zatrudnionych na tych stanowiskach przeprowadza się w okresie do 6 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach inne osoby kierujące pracownikami (kierownicy, mistrzowie, brygadziści, itp.) Instruktaż ogólny odbywają, przed dopuszczeniem do wykonywania pracy, Instruktaż ogólny prowadzi pracownik służby bezpieczeństwa i higieny pracy Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy
  • 186. Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy Grupa osób podlegająca szkoleniu w dziedzinie BHP Termin przeprowadzania poszczególnych rodzajów szkoleń Projektanci, konstruktorzy, maszyn i innych urządzeń technicznych Szkolenie wstępne Szkolenie stanowiskowe Szkolenie okresowe Przed rozpoczęciem pracy u danego pracodawcy Szkolenie przeprowadzane w formie kursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 5 lat. Pierwsze szkolenie okresowe osób zatrudnionych na tych stanowiskach przeprowadza się w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskach Technolodzy organizatorzy i inni pracownicy inżynieryjno- techniczni. Przed rozpoczęciem pracy u danego pracodawcy
  • 187. Grupa osób podlegająca szkoleniu w dziedzinie BHP Termin przeprowadzania poszczególnych rodzajów szkoleń Pracownicy służby bezpieczeństwa i higieny pracy Szkolenie wstępne Szkolenie stanowiskowe Szkolenie okresowe PrzedPrzed rozpoczęciemrozpoczęciem pracy u danegopracy u danego pracodawcypracodawcy Szkolenie przeprowadzane w formieSzkolenie przeprowadzane w formie kursu, seminarium lubkursu, seminarium lub samokształcenia kierowanego niesamokształcenia kierowanego nie rzadziej niż raz na 5 lat (dlarzadziej niż raz na 5 lat (dla administracyjno-biurowych 6 lat).administracyjno-biurowych 6 lat). Pierwsze szkolenie okresowe osóbPierwsze szkolenie okresowe osób zatrudnionych na tych stanowiskachzatrudnionych na tych stanowiskach przeprowadza się w okresie do 12przeprowadza się w okresie do 12 miesięcy od rozpoczęcia pracy na tychmiesięcy od rozpoczęcia pracy na tych stanowiskachstanowiskach PracownicyPracownicy administracyjno-administracyjno- biurowi i inni niebiurowi i inni nie wymienieniwymienieni wcześniejwcześniej1)1) PrzedPrzed rozpoczęciemrozpoczęciem pracy u danegopracy u danego pracodawcypracodawcy Szkolenie w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy 1) których charakter pracy wiąże się z narażeniem na czynniki szkodliwe dla zdrowia, uciążliwe lub niebezpieczne albo z odpowiedzialnością w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy
  • 189. ZAŁOŻENIA ORGANIZACYJNO-PROGRAMOWE Pracodawca jest zobowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy oraz prowadzić okresowe szkolenia w tym zakresie. Obowiązany jest również zaznajamiać pracowników z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy dotyczącymi wykonywanych przez nich prac. Działalność szkoleniowa w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy prowadzona jest przez pracodawców lub na ich zlecenie przez inne jednostki organizacyjne upoważnione do prowadzenia takich szkoleń.
  • 190. CEL SZKOLENIA • wiadomości i praktycznych umiejętności z zakresu bezpiecznego wykonywania powierzonej pracy, • podstawowych wiadomości o zagrożeniach wypadkowych i zagrożeniach dla zdrowia występujących na danym stanowisku pracy i w jego bezpośrednim otoczeniu, • sposobów ochrony przed zagrożeniami wypadkowymi i zagrożeniami dla zdrowia w warunkach normalnej pracy i w warunkach awaryjnych. Celem instruktażu stanowiskowego jest uzyskanie przez pracownika:
  • 191. CZAS TRWANIA • przygotowania zawodowego pracownika, • dotychczasowego stażu pracy, • rodzaju pracy i zagrożeń występujących na stanowisku pracy Instruktaż stanowiskowy odbywa się w czasie pracy i jego czas trwania powinien być uzależniony od: jednak nie powinien być krótszy niż 8 godzin.
  • 192. SZCZEGÓŁOWY PROGRAM SZKOLENIA Warunkiem skuteczności instruktażu stanowiskowego jest właściwy dobór i stosowanie metod nauczania. Forma instruktażu polega, poza ogólnym zaznajomieniem pracownika z działalnością i problemami zakładu pracy, na procesie dostosowania pracownika do wykonywania ściśle określonych zadań zawodowych w sposób prawidłowy, sprawny, a przede wszystkim bezpieczny. Instruktaż stanowiskowy powinien być prowadzony na stanowisku pracy i powinien zawierać: • część ogólną, • właściwy instruktaż stanowiskowy, zgodny z metodyką instruktażu stanowiskowego.
  • 193. W części ogólnej prowadzący instruktaż powinien uwzględnić: • Warunki pracy na stanowisku pracy: – pomieszczenie pracy (oświetlenie, ogrzewanie, wentylację, wysokość pomieszczenia, drogi transportowe itp.), – stanowisko pracy (pozycja przy pracy, oświetlenie stanowiskowe, wentylację, odległości od sąsiednich stanowisk itp.), – maszyny i urządzenia (rodzaje urządzeń w pomieszczeniu i tym podobne zagrożenia), – surowce, półprodukty i produkty danego stanowiska pracy (właściwości fizyczne i chemiczne i ich wpływ na zdrowie pracownika), – urządzenia sygnalizacyjne i ostrzegawcze.
  • 194. • Przebieg procesu produkcyjnego w danym okresie z uwzględnieniem: – procesu produkcyjnego na stanowiskach roboczych technologicznie wcześniejszych, – procesu produkcyjnego obsługiwanego stanowiska, – procesu produkcyjnego na stanowiskach technologicznie późniejszych, – powiązanie omówionych wyżej części procesu produkcyjnego w jedną całość.
  • 195. • pracowników zatrudnionych na stanowiskach robotniczych i innych, których charakter pracy będzie się wiązał z bezpośrednimi kontaktami z produkcją i jej kontrolą lub narażeniem na zagrożenie zawodowe, • pracowników zatrudnionych na tych stanowiskach w przypadku zmiany warunków techniczno - organizacyjnych (zmiany procesu technologicznego, zmiany organizacji stanowisk pracy, wprowadzenie do stosowania substancji o działaniu szkodliwym dla zdrowia lub niebezpiecznym oraz nowych narzędzi i innych urządzeń), • uczniów odbywających praktyczną naukę zawodu, • studentów odbywających praktyki studenckie. Instruktaż stanowiskowy przeprowadza się dla:
  • 196. Instruktaż stanowiskowy zapewniający nauczanie metod bezpiecznej pacy powinien składać się z 5 etapów. ETAP I - wstępny Każde szkolenie powinno zacząć się od wstępnej rozmowy, która umożliwia prowadzącemu instruktaż zorientowanie się, co do poziomu wiadomości i umiejętności uczestników w zakresie pracy stanowiącej przedmiot nauczania. Częstym błędem popełnianym w tej fazie szkolenia jest przekazywanie zbyt wielu informacji będących dla nowego pracownika tylko słowami, nie mającymi powiązania z faktami, przedmiotami, wyobrażeniami.
  • 197. W tej fazie szkolenia prowadzący instruktaż przekazuje informacje o: •zakładzie pracy, produkcji, wydziale produkcyjnym, gospodarce magazynowej, transportowej, remontowej, ogólnych warunkach pracy itp., •stanowisku pracy (warunkach na stanowisku pracy, wyposażeniu, metodach zaopatrzenia i obsługi stanowiska pracy, kontroli technicznej, wypożyczalni narzędzi, odzieży ochronnej, metodach pracy).
  • 198. ETAP II – pokaz i objaśnienie całego procesu technologicznego
  • 199. Prawidłowo prowadzony pokaz realizowany jest w pięciu kolejnych stadiach: •Prowadzący pokazuje cały układ czynności w normalnym tempie. W trakcie pokazu całości przedstawia także, wraz z objaśnieniami, cały proces pracy. Jeśli jest on bardzo skomplikowany, dzieli go na poszczególne fazy i dokładnie wyjaśnia. •Prowadzący stosuje pokaz częściowy – elementowy, który wynika z analizy układu czynności. Punktem wyjścia jest tu instrukcja szkoleniowa, sporządzona na podstawie technicznej i psychologicznej analizy pracy.
  • 200. Kolejne stadia pokazu to: • Prowadzący zwraca uwagę na węzłowe ogniwa, mające duże znaczenie dla prawidłowego wykonania czynności. Te węzłowe ogniwa prowadzący demonstruje w zwolnionym tempie, aby umożliwić zaobserwowanie na czym polega trudność. • Po pokazie całościowym i fragmentarycznym w celu lepszego utrwalenia przez uczestników szkolenia, prowadzący ponownie pokazuje cały układ czynności. • Prowadzący sprawdza efekt pokazu poprzez polecenie uczestnikom powtórzenia demonstrowanych czynności. Prawidłowe wykonanie ich przez szkolonego pracownika stanowi zakończenie pokazu. Jeśli uczestnik szkolenia popełnia błędy, analizujemy prawidłowe wykonanie. Powtarzanie czynności trwa do czasu osiągnięcia prawidłowego powtórzenia.
  • 201. ETAP III – próbne wykonanie zadania przez szkolonego pod kontrolą instruktora Najbardziej skuteczną metodą próbnego wykonania pracy pod nadzorem mistrza jest zachowanie kolejności wykonywania poniższych faz: •wstępna, samodzielna próba wykonania pracy, wykonanie w zwolnionym tempie poszczególnych fragmentów pracy z jednoczesnym głośnym objaśnieniem wykonywania poszczególnych czynności, •wykonywanie poszczególnych fragmentów pracy z jednoczesnym objaśnieniem sposobu wykonywania tych czynności, •wykonywanie poszczególnych fragmentów pracy wraz z jej uzasadnieniem, •ogólny, ponowny pokaz całościowy pracy wraz ze stopniowym przyspieszeniem tempa wykonywanych czynności (od powolnego do rzeczywistego).
  • 202. ETAP IV – samodzielna praca pod nadzorem mistrza Jeżeli szkolony pracownik poczynił wystarczające postępy i potrafi już pod nadzorem zadawalająco wykonywać nową czynność, to należy powierzyć mu samodzielną pracę do wykonania. Instruktor nie powinien w żadnym wypadku stać obok szkolonego i cały czas obserwować jego pracy. Powinien ograniczyć interwencje do najbardziej niezbędnych. Taktowne i przyjazne odnoszenie się do szkolonego stanowi podstawową zasadę postępowania w trakcie szkolenia. Trzeba jednak pamiętać, że uczący się musi mieć możność zwrócenia się do mistrza z prośbą o wyjaśnienie nasuwających się wątpliwości.
  • 203. ETAP V – omówienie i ocena przebiegu nauki Szkolenie pracowników zakłada pełną aktywizację jego uczestników w poznaniu zasad bezpiecznej pacy i nabywaniu umiejętności usprawnienia stanowiska pracy przez dokonywanie prób działań zmniejszających uciążliwość pracy. Celowi temu służą różnorodne metody organizowania zajęć, ale przede wszystkim metoda sprawdzania wiedzy i umiejętności.
  • 204. PODANE ZASADY POSTĘPOWANIA DOTYCZĄ PRACOWNIKA PODEJMUJĄCEGO PRACĘ PO RAZ PIERWSZY. PRZY SZKOLENIU PRACOWNIKA JUŻ DOŚWIADCZONEGO, MOŻNA ZREZYGNOWAĆ Z NIEKTÓRYCH ETAPÓW INSTRUKTAŻU W ZALEŻNOŚCI OD JEGO STAŻU, NABYTYCH UPRZEDNIO UMIEJĘTNOŚCI I WIADOMOŚCI.
  • 205. Zasady udzielania pomocy przedlekarskiej w razie wypadku i sytuacji zagrożeń
  • 206. ODPOWIEDZIALNOŚĆ KARNA – art.162 kk § 1. Kto człowiekowi znajdującemu się w położeniu grożącym bezpośrednim niebezpieczeństwem utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia nie udziela pomocy, mogąc jej udzielić bez narażania siebie lub innej osoby na niebezpieczeństwo utraty życia lub poważnego uszczerbku na zdrowiu - podlega karze pozbawienia wolności do lat 3. § 2. Nie podlega karze, kto nie udziela pomocy, do której jest konieczne poddanie się zabiegowi lekarskiemu, albo w warunkach, w których możliwa jest natychmiastowa pomoc ze strony instytucji lub osoby bardziej do tego powołanej.
  • 207. WZÓR ŁAŃCUCHA RATOWNICZEGO Zabezpieczenie Rozpoznanie Wezwanie pomocy Przebieg udzielania pomocy w nagłych wypadkach, najlepiej przedstawia Łańcuch Ratunkowy. Składa się z kilku ogniw, które we wzorcowym przebiegu akcji ratunkowej zachodzą na siebie. Najważniejszym elementem łańcucha jest udzielenie pomocy na miejscu i późniejsze zapewnienie, w możliwie najkrótszym czasie, kwalifikowanej pomocy lekarskiej. 1-sza pomoc Pomoc lekarska
  • 208. Zasady postępowania w razie wypadku: 1. ocena zdarzenia 2. usunięcie czynnika działającego na poszkodowanego 3. ewakuacja ofiary z miejsca zagrożenia 4. rozpoznanie – ocena poszkodowanego 5. reanimacja 6. zabezpieczenie miejsca wypadku 7. wezwanie pomocy
  • 209. EWAKUACJA Z MIEJSCA ZAGROŻENIA Najbezpieczniejszą metodą ewakuacji ofiary w pojedynkę z pojazdu lub miejsca zagrożenia jest tzw. Chwyt Raudkego. Manewr ten stosuje się tylko w dwóch przypadkach: • gdy poszkodowany znajduje się w pozycji zagrażającej życiu (np. pozycja siedząca dla osoby we wstrząsie) lub uniemożliwiającej przeprowadzenie resuscytacji (np. pasażer samochodu) • gdy miejsce wypadku stanowi bezpośrednie zagrożenie dla poszkodowanego
  • 210.
  • 211. MANEWR RAUDKEGO W SAMOCHODZIE
  • 212. ROZPOZNANIE Ilość poszkodowanych Przed przystąpieniem do segregacji, wezwania pomocy i udzielania pierwszej pomocy, należy dokładnie i dość szybko spenetrować miejsce zdarzenia i odnaleźć wszystkie ofiary wypadku. Wygląd ogólny Często bywa tak, że już wzrokowo potrafimy ocenić niektóre urazy lub stan poszkodowanego. Należy tu wymienić przede wszystkim amputacje urazowe, krwotoki (poplamione ubranie, plama krwi na podłodze itp.), deformacje ciała, kolor skóry, zachowanie się osoby. Poza tym widząc np. poważnie uszkodzony pojazd w wypadku drogowym, należy przypuszczać iż pasażerowie doznali ciężkich obrażeń wewnętrznych (uszkodzenia narządów jamy brzusznej, kręgosłupa). Zatem, jeśli mechanizm urazu sugeruje możliwość takich obrażeń postępujemy bardzo delikatnie i unieruchamiamy szyję kołnierzem. Sprawdzenie świadomości Ogólnie przyjętą zasadą oceny świadomości w pierwszej pomocy jest prosty schemat: ZAPYTAJ, DOTKNIJ. By sprawdzić reakcję poszkodowanego stajemy od niego w bezpiecznej odległości i zadajemy głośne proste pytanie, np.: "Czy Pan/Pani mnie słyszy?! Co się stało ?! Proszę otworzyć oczy!".
  • 213. WEZWANIE POMOCY Wezwanie musi zawierać informacje o pięciu szczegółach: • gdzie i kiedy się to stało • co się wydarzyło • ile jest ofiar wypadku • jakie są uszkodzenia ciała • kto i skąd wzywa pomocy • pytanie: co można zrobić, aby pomóc poszkodowanemu? Szczegółowe informacje: • czy poszkodowany jest unieruchomiony (np. zakleszczony w pojeździe) • oznakowanie niebezpiecznych materiałów (np. numery na pomarańczowych tabliczkach ostrzegawczych) • rodzaj trującej substancji, którą zażył lub wchłonął poszkodowany • inne niebezpieczeństwa (np. pożar)
  • 214. MASAŻ SERCA Serce leżące pomiędzy mostkiem a kręgosłupem zostaje uciśnięte, co powoduje wyciśnięcie krwi z komór do małego i dużego krwiobiegu. Po zaprzestaniu ucisku następuje powtórne odkształcenie się ściany klatki piersiowej, co pozwala na napełnienie się krwią komór serca. Dostateczne krążenie krwi i ciśnienie tętnicze uzyskuje się wykonując masaż z szybkością ok.100 uciśnięć na minutę. Nacisk na mostek wykonuje się 30 razy, po czym dwa wdechy (każdy trwający około 1 sekundę). Cykl (30/2) powtarza się. Zgodnie z nowymi postanowieniami Europejskiej Rady Resuscytacji, cykl jest taki sam dla jednego jak i dwóch ratowników. System 30/2 stosuje się także u dzieci, uwzględniając oczywiście mniejszą ilość wdmuchiwanego powietrza i większe tempo uciśnięć (ok.120-130 na minutę). Trzeba pamiętać, że im mniejsze dziecko, tym nacisk na klatkę piersiową maleje (u niemowlęcia głębokość ucisku wynosi ok.2 cm. i wykonuje się go dwoma palcami).
  • 215. SZTUCZNE ODDYCHANIE Europejska Rada Resuscytacji przyjęła 2 metody sztucznego oddychania: "usta-usta", "usta-nos„. Najczęściej stosowana jest metoda "usta-usta". W celu jej przeprowadzenia kładziemy jedną rękę na czole pacjenta zatykając jednocześnie palcami jego nos, a drugą ręką odciągamy żuchwę, aby usta były rozchylone. Następnie należy wykonać dwa wdechy ściśle i szeroko obejmując usta poszkodowanego własnymi ustami. Sztuczne oddychanie prowadzi się z częstotliwością ok.15-20 wdechów na minutę u dorosłego, a u niemowląt i małych dzieci ok.30-40 wdechów na minutę. Jeśli pod ręką ma się maseczkę, wówczas powietrze wdmuchuje się przez nią. Zapobiega ona bezpośredniemu kontaktowi ratownika z ustami i wydzielinami poszkodowanego.
  • 216. POZYCJA BOCZNA Jest to pozycja, którą stosuje się TYLKO u osób nieprzytomnych z zachowanymi wszystkimi funkcjami życiowymi (oddech, krążenie). Taki układ ciała ułatwia oddychanie, zapobiega zapadaniu się języka, nie wywiera nacisku na klatkę piersiową i pozwala na swobodny wyciek płynów z jamy ustnej. Jeden ze sposobów układania nieprzytomnej osoby do pozycji bezpiecznej wygląda następująco: • ratownik klęka obok leżącej osoby • odchyla rękę poszkodowanego (znajdującą się po stronie ratującego) do góry • zgina kolano i rękę w łokciu znajdujące się po przeciwległej stronie (aby zgięta noga nie opadała, można wsadzić jej stopę pod drugą, leżącą nogę) • chwyta na przeciwległe kolano lub biodro, a drugą ręką podtrzymuje kark poszkodowanego i pewnym ruchem obraca go ku sobie • głowę pacjenta kładzie na jego dłoni • ewentualnie poprawia układ nóg, by pozycja była stabilna i przykrywa poszkodowanego kocem lub folią NRC
  • 217. KRWAWIENIA Krwawienie może być wynikiem uszkodzenia żyły, tętnicy lub obu rodzajów naczyń jednocześnie. Krew żylna jest ciemnoczerwona i wypływa jednostajnym strumieniem. Krew tętnicza jest żywoczerwona i zwykle tryska z rany. Krwawienie tętnicze jest bardziej niebezpieczne, gdyż odbywa się pod wyższym ciśnieniem i straty krwi są bardzo duże. Zatamowanie poważnego krwotoku jest czynnością ratującą życie. W ciele człowieka krąży około 6 litrów krwi, więc już ubytek litra krwi stanowi bardzo poważne zagrożenie życia. Krwawienia z kończyn Krwotoki z kończyn można zatamować poprzez: • uniesienie kończyny • ucisk ręczny • założenie opatrunku uciskowego
  • 218. KRWAWIENIE Z NOSA Bardzo często spotykanym jeszcze stereotypem postępowania w przypadku krwawienia z nosa jest odgięcie głowy do tyłu i zatkanie nosa, by krew nie wypływała. Taki zabieg powoduje jednak tworzenie się skrzepu w jamie nosowej, który blokuje drogi oddechowe, a poza tym grozi zadławieniem się własną krwią, która nie mając ujścia ścieka po tylnej ścianie gardła. Postępowanie przy krwotoku z nosa jest zatem następujące: • pochylamy głowę do przodu • opieramy czoło na dłoniach • kładziemy zimne okłady bezpośrednio na nos oraz na szyję (w miejscu przebiegu dużych naczyń) • zaciskamy skrzydełka nosa • wzywamy pogotowie jeśli krwotok trwa długo i nie słabnie
  • 219. KRWAWIENIE Z GŁOWY LUB TUŁOWIA Jeśli poszkodowany krwawi z tułowia nie można w takim wypadku zastosować opatrunku uciskowego (jak na kończynach). Ranę zaopatruje się przede wszystkim w miękki (najlepiej sterylny) materiał np. chusta trójkątna i bezpośrednio uciska się ręką miejsce wypływu krwi. Jeżeli krwawienie dotyczy głowy również należy obchodzić się z raną bardzo ostrożnie, gdyż uszkodzone mogą być także struktury kostne. Opatrunek nie może być bardzo ściśle przymocowany. Jeśli krwawienie jest dość obfite stosujemy okłady z lodu oraz miejscowy ucisk.
  • 220. ZŁAMANIA W przypadku złamania należy na miejscu wypadku ustalić jego rodzaj (otwarte lub zamknięte). Tyczy się to raczej kończyn. Złamania nie wolno ruszać, nawet jeśli ułożenie kończyny jest nienaturalne. Przy złamaniu otwartym trzeba zabezpieczyć je przed zakażeniem okrywając delikatnie ranę jałowym opatrunkiem. Kończynę można dodatkowo obstawić przedmiotami z otoczenia w celu improwizowanego jej unieruchomienia. Gdy uraz dotyczy kończyny górnej można w lżejszych przypadkach posłużyć się chustą trójkątną. Zakładanie przypadkowych szyn w celu unieruchomienia kończyny jest raczej bezcelowe, gdyż ekipa pogotowia ratunkowego jest wyposażona w profesjonalne zestawy. Poza tym nieumiejętne usztywnienie, może spowodować liczne komplikacje.
  • 221. CIAŁO OBCE W OKU Najczęstszymi objawami dostania się ciała obcego do spojówki oka i/lub na powierzchnię gałki ocznej są: zaburzenia widzenia, zaczerwienienie, łzawienie, piekący ból. W takim przypadku można próbować przepłukać oko w strumieniu chłodnej bieżącej wody. Nie jest to zbyt przyjemny zabieg i dlatego warto poszkodowanemu w tym pomóc. Jeśli płukanie nie pomoże należy zwrócić się do lekarza. Ciała obce w oku są o tyle niebezpieczne, że mogą porysować spojówkę i doprowadzić do wady wzroku. Dlatego zakładamy na oko opatrunek sterylny i obwiązujemy delikatnie bandażem oboje oczu. W ten sposób można uzyskać uspokojenie ruchów gałek ocznych, które są ze sobą sprzężone. Nieco inaczej przedstawia się sytuacja, gdy do oka dostanie się klej szybkoschnący. Po przemyciu oka ciepłą wodą przewozimy poszkodowanego jak najszybciej do ośrodka medycznego.
  • 222. ZACHŁYŚNIĘCIE Najczęściej spotykanym przypadkiem jest zachłyśnięcie, czyli dostanie się ciała obcego do tchawicy. Od razu wyzwala się naturalny odruch obronny organizmu w postaci kaszlu. Poszkodowany nie może złapać oddechu i wpada w panikę. Jeśli pomoc nie zostanie udzielona bardzo szybko, w efekcie braku tlenu następuje bezdech. Pierwszą czynnością jaką powinniśmy wykonać jest namawianie poszkodowanego do kaszlu. Jeśli ta naturalna metoda obronna organizmu nie przynosi efektu, ratownik powinien 5 razy wykonać próbę uderzania płaską dłonią w plecy pacjenta między łopatkami. Trzeba pamiętać, żeby w czasie wykonywania tego manewru, głowa pacjenta znajdowała się niżej niż jego tułów. Najważniejsze, aby ujście dróg oddechowych było skierowane w dół.
  • 223. CHWYT HEIMLICHA Jeśli pacjent jest przytomny ratownik staje za nim i obejmuje go oburącz za brzuch tak, aby dłonie zetknęły się na brzuchu powyżej pępka. Nagłym ruchem przyciska go mocno do siebie. W ten sposób ciało obce zostaje "wyciśnięte" z tchawicy w skutek zwiększenia się tłoczni brzusznej działającej następnie na klatkę piersiową. Czynność tę wykonujemy 5 razy lub do momentu wydostania się ciała obcego. Jeśli pacjent leży (ale jest przytomny!), ratownik klęka przed nim układając obie dłonie na nadbrzuszu ponad pępkiem. Następnie gwałtownym lecz płynnym ruchem wciska brzuch. Manewr Heimlicha jest jednak dość ryzykowny, gdyż grozi uszkodzeniami narządów wewnętrznych. Dlatego stosuje się go tylko w przypadkach skrajnych, bezpośrednio zagrażających życiu. Poza tym nie powinien być stosowany przez osoby przypadkowe. Manewru Heimlicha nie wolno stosować u: kobiet ciężarnych, małych dzieci, nieprzytomnych oraz u bardzo otyłych Jeśli ratowana osoba traci przytomność udrażniamy jej drogi oddechowe i sprawdzamy oddech, ponieważ u nieprzytomnych wiotczeją mięśnie wokół krtani, co niekiedy powoduje udrożnienie dróg oddechowych. Jeżeli oddech nie powrócił, należy wykonać 5 prób wdechów (tak aby chociaż 2 wdechy były skuteczne), a w przypadku niepowodzenia rozpocząć uciskanie klatki piersiowej (tak jak podczas masażu serca).
  • 224. OPARZENIA STOPNIE OPARZENIA I° - oparzenie obejmuje wierzchnią warstwę skóry - naskórek. Objawia się to zaczerwienieniem, lekkim obrzękiem powierzchni skóry oraz bólem. II° - oparzenie obejmuje naskórek oraz zewnętrzne warstwy skóry właściwej. Objawy, to zaczerwienienie, pęcherze z płynem surowiczym oraz ból. III° - oparzenie obejmuje naskórek, skórę właściwą oraz niekiedy tkanki znajdujące się głębiej. Objawy, to sucha, prawie biała skóra (czasem wręcz zwęglona), brak czucia z powodu zniszczenia zakończeń nerwowych. POSTĘPOWANIE: • zmniejszenie bólu przez ochłodzenie miejsca oparzenia chłodną lecz nie lodowatą wodą (ok.15-30 min) • następnie należy przykryć miejsce oparzone opatrunkiem hydrożelowym • zabezpieczyć ranę Codofixem
  • 225. WSTRZĄS Wstrząs jest stanem zagrożenia życia, może rozwinąć się w przebiegu ciężkiej choroby lub poważnego urazu. Ogólnie jego istotą są zaburzenia krążenia i czynności serca, w efekcie czego dochodzi do niedotlenienia. Wyróżniamy wstrząs: anafilaktyczny (reakcja alergiczna), septyczny (zakażeniowy), hipowolemiczny (utrata krwi), oligowolemiczny (utrata płynów np. biegunki), kardiogenny (sercowo-pochodny), neurogenny (obrażenia mózgu, kręgosłupa), termiczny (działanie wysokich temperatur) Postępowanie: •pozycja przeciwwstrząsowa (uniesienie nóg poszkodowanego na wysokość około 30-40 cm. Należy pamiętać, aby tej pozycji nie stosować osobom, u których doszło do: zaburzeń czynności serca (np. zawał), urazów kręgosłupa i/lub głowy, duszności! •zapewnienie komfortu termicznego. Najlepszy w tym celu jest tzw. koc ratunkowy (folia NRC). •kolejną rzeczą o jakiej nie wolno zapominać jest opieka psychiczna nad poszkodowanym. Stres, który zawsze towarzyszy pacjentowi we wstrząsie, nasilając się pogarsza jego stan. Dlatego tak ważna jest rozmowa z rannym, uspokajanie go i zapewnianie, że jest bezpieczny, a fachowa pomoc zaraz przybędzie. •surowo zabrania się palenia i spożywania czegokolwiek •nie wolno również przewozić chorego będącego we wstrząsie. To trzeba pozostawić kwalifikowanym służbom.
  • 227. Obowiązki obywateli w przypadku zauważenia pożaru lub innego zagrożenia (art. 9 ustawy o ochronie przeciwpożarowej) Art. 9. Kto zauważy pożar, klęskę żywiołową lub inne miejscowe zagrożenie, obowiązany jest niezwłocznie (1)zawiadomić osoby znajdujące się w strefie zagrożenia (2)oraz centrum powiadamiania ratunkowego lub jednostkę ochrony przeciwpożarowej albo Policję bądź wójta albo sołtysa. 1) Zawiadomić osoby o zaistniałym zagrożeniu lub sytuacji mogącej stwarzać dla nich niebezpieczeństwo oznacza, że każdy ma obowiązek ostrzegania osób przed sytuacją zagrażającą ich zdrowiu lub życiu w celu jej uniknięcia lub przeciwdziałania. 2) Powiadomienie służb ratowniczych o powstałym zagrożeniu realizowane jest głównie telefonicznie na numery alarmowe tych służb lub pogotowi technicznych.
  • 228. NUMERY ALARMOWE SŁUŻB RATOWNICZYCH • 112 – numer ogólno-ratowniczy • 999 – pogotowie ratunkowe • 998 – straż pożarna • 997 – policja Numery pogotowia i służb technicznych • 986 – straż miejska/gminna • 994 – wodnokanalizacyjne • 993 – ciepłownicze • 992 – gazowe • 991 - energetyczne
  • 229. Obowiązki pracowników w zakresie przygotowania pożarowego Pracownicy mają obowiązek znać swoje zadania na wypadek pożaru, a szczególnie: • umieć alarmować straż pożarną (znać telefony alarmowe), • umieć posługiwać się gaśnicami, hydrantami oraz uruchomić inne urządzenia ppoż., • znać sygnał alarmu o ewakuacji z budynku oraz zasady jej prowadzenia, • znać infrastrukturę budynku/obiektu i terenu (m.in.: lokalizację wył. prądu, zaworu gazu, hydrantów, wyjść ewakuacyjnych, składowania materiałów niebezpiecznych pożarowo, znać ogólną charakterystykę budowlaną obiektu) oraz udzielać niezbędnych informacji służbom ratowniczym, • współpracować z tymi służbami oraz pomagać przy działaniach ratowniczych.
  • 230. Czynności do wykonania po zauważeniu pożaru W przypadku powstania pożaru w miejscu pracy pracownicy powinni postępować według ogólnego schematu tj: - ocenić wielkość pożaru i rodzaj materiałów objętych pożarem, - sprawdzić czy nie znajdują się w pobliżu poszkodowane osoby (udzielić pomocy), - wszcząć alarm wewnętrzny i podjąć akcję gaszenia – gaśnicami, hydrantami, odsuwanie materiałów od miejsca objętego pożarem itp., - wezwać współpracowników do pomocy oraz poinformować przełożonych, - alarmować straż pożarną i inne służby ratownicze w zależności od potrzeb.
  • 231. Charakterystyka zagrożenia pożarowego i wybuchowego w odniesieniu do obiektów użyteczności publicznej, zakładów produkcyjnych i magazynów oraz zasady postępowania na wypadek pożaru winny być zawarte w instrukcji bezpieczeństwa pożarowego [ § 6 Właściciele, zarządcy lub użytkownicy obiektów bądź ich części stanowiących odrębne strefy pożarowe, przeznaczonych do wykonywania funkcji użyteczności publicznej, zamieszkania zbiorowego, produkcyjnych, magazynowych oraz inwentarskich, zapewniają i wdrażają do użytku instrukcje bezpieczeństwa pożarowego. Rozporządzenie MSWiA z dnia 07.06.2010r. w sprawie ochrony przeciwpożarowej budynków, innych obiektów budowlanych i terenów (Dz.U. Nr 109, poz. 719 z 2010r.)]. Zagrożenia pożarowe i wybuchowe
  • 232. OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE PRZECIWPOŻAROWYM Każdy pracownik bez względu na zajmowane stanowisko służbowe zobowiązany jest do podjęcia działań ratowniczo-gaśniczych na wypadek pożaru, wykonywania poleceń kierującego akcją oraz udzielania wszelkich pomocnych informacji w prowadzeniu akcji. W celu prawidłowego przygotowania organizacyjnego do podjęcia akcji przeciwpożarowej i ewakuacji pracownicy mają obowiązek posiadać aktualne i dokładne informacje na temat: -rozkładu pomieszczeń w obiekcie z ich ogólnym przeznaczeniem i mogącymi występować materiałami (szczególnie gdy znajdują się tam materiały niebezpieczne pożarowo), -dróg i kierunków ewakuacji oraz wyjść prowadzących na zewnątrz obiektu (w przypadku ich zamknięcia znać sposób ich otwarcia), -użytkowania telefonu alarmowego, a w razie jego awarii najbliższego telefonu poza obiektem lub ustalonego innego sposobu alarmowania wewnętrznego, -rozmieszczenia i rodzaju podręcznego sprzętu gaśniczego, oraz najbliższego hydrantu (znać przeznaczenie i sposób posługiwania się p/w sprzętem),
  • 233. OBOWIĄZKI PRACOWNIKÓW W ZAKRESIE PRZECIWPOŻAROWYM - usytuowania głównego wyłącznika prądu dla obiektu, wyłączników i zabezpieczeń pomieszczeń użytkowanych (umieć je uruchomić w razie konieczności), - miejsc najbardziej niebezpiecznych pożarowo, - usytuowania głównego kurka gazu, wody, itp. oraz wejść na dach obiektu itp., - zgłaszać przełożonym stwierdzone nieprawidłowości /wątpliwości/ co do spraw mogących stwarzać zagrożenie pożarem, - przestrzegać zasad określonych instrukcją bezpieczeństwa pożarowego oraz brać udział w szkoleniach z zakresu ochrony przeciwpożarowej, - przed opuszczeniem stanowiska pracy sprawdzić czy nie pozostawiono włączonych urządzeń lub innych rzeczy które mogą przyczynić się do powstania pożaru,
  • 234. Czynności zabronione W budynku oraz na terenie przyległym zabronione jest wykonanie czynności, które mogą spowodować pożar, przyczynić się do jego rozprzestrzeniania oraz spowodować utrudnienie w prowadzeniu działań ratowniczo-gaśniczych i ewakuacyjnych, a w szczególności: • palenie tytoniu i używanie otwartego ognia w miejscach do tego nie wyznaczonych; • składowania wszelkich materiałów na drogach komunikacji ogólnej, służących celom ewakuacji, • ustawiania na przejściach ewakuacyjnych (korytarzach) i przy drzwiach ewakuacyjnych jakichkolwiek przedmiotów utrudniających ewakuację, • stosowanie na osłony punktów świetlnych materiałów palnych z wyjątkiem materiałów trudno zapalnych, jeżeli zostaną umieszczone w odległości co najmniej 0,05m. od żarówki, • przechowywania materiałów palnych w odległości mniejszej niż 0,5m. od instalacji odgromowej, przewodów i urządzeń nie mających osłon, które mogą nagrzewać się powyżej 1000 C, • użytkowania elektrycznych urządzeń grzewczych ustawionych bezpośrednio na podłożu palnym, z wyjątkiem urządzeń eksploatowanych zgodnie z instrukcją producenta, • mycie podłóg cieczami i rozpuszczalnikami łatwopalnymi, • użytkowania własnych urządzeń elektrycznych, gazowych, na paliwa płynne itp. na terenie budynku bez zgody pracodawcy • wykonywanie prac pożarowo niebezpiecznych bez spełnienia wymagań określonych w stosownej instrukcji bezpieczeństwa pożarowego,
  • 235. • uniemożliwienie oraz ograniczenie dostępu osób postronnych i przypadkowych do wyłączników, tablic rozdzielczych prądu elektrycznego i miejsc, w których znajdują się materiały łatwo zapalne (brak ich właściwego oznakowania zgodnie z PN), • rozgrzewania lub spalania za pomocą otwartego ognia materiałów w odległości mniejszej niż 5m od budynku w miejscach do tego nie przeznaczonych, • instalowanie opraw oświetleniowych oraz osprzętu instalacji elektrycznej jak: wyłączniki, gniazda wtykowe bezpośrednio na podłożu palnym, jeżeli ich konstrukcje nie zabezpieczają podłoża przed zapaleniem, • wykonywanie we własnym zakresie prowizorycznych instalacji elektrycznych i reperowania bezpieczników, • włączanie do jednego gniazda wtykowego (a także obwodu elektrycznego) kilku odbiorników mogących spowodować przeciążenie lub grzanie i iskrzenie się styków oraz korzystanie z uszkodzonych urządzeń elektroenergetycznych, • eksploatacja obiektu bez kompletnego oznakowania dróg, wyjść i kierunków ewakuacji zgodnie z PN oraz bez odpowiedniego wyposażenia w podręczny sprzęt gaśniczy, • wypalanie suchych traw i krzewów oraz pozostałości roślinnych, a także spalanie odpadów palnych wokół obiektu, • zastawiania dostępu i tarasowanie z parkowanie samochodów na drogach pożarowych, • prowadzenia prac remontowo-budowlanych bez stosownego zabezpieczenia i w sposób utrudniający podjęcie działań ratowniczych i ewakuacji.
  • 236. Wyjście ewakuacyjne (tabliczka umieszczona nad wyjściem) Oznakowanie w pomieszczeniach (przykład) • Drogi i wyjścia ewakuacyjne, a także ich trasy, należy oznakować w sposób dobrze widoczny i trwały znakami spełniającymi wymagania PN-EN. • Znaki ewakuacyjne i znaki ochrony przeciwpożarowej powinny być wykonane z materiałów fotoluminescencyjnych, jeżeli nie jest konieczne zastosowanie oświetlenia awaryjnego. Drogi ewakuacyjne Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej
  • 237. Znaki bezpieczeństwa Znaki ewakuacyjne Strzałki krótkie - do stosowania z innymi znakami Strzałka długa - do samodzielnego stosowania Znak stosowany do oznakowania wyjść używanych w przypadku zagrożenia Znak stosowany nad drzwiami skrzydłowymi, które są wyjściami ewakuacyjnymi (drzwi prawe lub lewe) Znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej do wyjścia: może kierować w lewo lub prawo Znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej do wyjścia schodami w górę, na lewo lub prawo Znak wskazuje kierunek do wyjścia w wypadku zagrożenia. Kierunek drogi ewakuacyjnej Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej Wyjście ewakuacyjne Wyjście ewakuacyjne Drzwi ewakuacyjne
  • 238. Znak stosowany łącznie ze znakiem poprzednim na przesuwnych drzwiach wyjścia ewakuacyjnego. Strzałka powinna wskazywać kierunek otwarcia drzwi przesuwnych Znak ten może być stosowany a) w miejscu, gdzie niezbędne jest stłuczenie szyby dla uzyskania dostępu do klucza lub systemu otwarcia b) gdzie niezbędne jest rozbicie przegrody dla uzyskania wyjścia Znak ten jest umieszczony na drzwiach dla wskazania kierunku otwierania Znak wskazuje kierunek drogi ewakuacyjnej do wyjścia schodami w dół, na lewo lub prawo Znak ten jest umieszczany na drzwiach dla wskazania kierunku otwierania Przesunąć w celu otwarcia Kierunek do wyjścia drogi ewakuacyjnej Pchać, aby otworzyć Ciągnąć, aby otworzyć Stłuc, aby uzyskać dostęp schodami w dół
  • 239. Ochrona przeciwpożarowa Znak stosowany do wskazania przycisku pożarowego lub ręcznego sterowania urządzeń gaśniczych Znak wskazuje usytuowanie dostępnego telefonu przeznaczonego do ostrzeżenia w razie zagrożenia pożarowego Znak samodzielny lub łączony ze znakiem "Uruchamianie ręczne" Wskazuje usytuowanie gaśnicy Do wskazania przycisku pożarowego lub ręcznego sterowania urządzeń gaśniczych Do stosowania w miejscach, gdzie palenie tytoniu może być przyczyną zagrożenia pożarowego Do stosowania w miejscach, gdzie palenie tytoniu lub otwarty ogień może być przyczyną zagrożenia pożarowego Do stosowania we wszystkich przypadkach, kiedy użycie wody do gaszenia pożaru jest zabronione Uruchamianie ręczne Hydrant wewnętrzny Telefon do użycia w stanie zagrożenia Palenie tytoniu zabronione Alarmowy sygnalizator akustyczny Zakaz używania otwartego ognia Palenie tytoniu zabronione Gaśnica Zakaz gaszenia wodą Znaki bezpieczeństwa
  • 240. Ochrona przeciwpożarowa Znaki bezpieczeństwa Znak stosowany jest dla uniknięcia podawania zestawu indywidualnych znaków dla sprzętu pożarniczego Znak stosowany jest do oznaczenia drabiny trwale związanej z obiektem i przeznaczonej do działań ratowniczo- gaśniczych straży pożarnej Tylko łącznie ze znakami wskazującymi sprzęt pożarniczy lub urządzenia sygnalizacji pożarowej i sterowania ręcznego dla wskazania kierunku do miejsca rozmieszczenia sprzętu pożarniczego lub urządzenia ostrzegającego Znak używany w przypadkach, gdy ewentualna przeszkoda stanowiłaby szczególne niebezpieczeństwo Do wskazania obecności materiałów łatwo zapalnych Do wskazania obecności materiałów utleniających się Do wskazania możliwości występowania atmosfery wybuchowej gazów palnych lub materiałów wybuchowych Zestaw sprzętu pożarniczego Nie zastawiać Drabina Niebezpieczeństwo pożaru - materiały łatwo zapalne Kierunek do miejsca rozmieszczenia Niebezpieczeństwo pożaru - materiały utleniające Niebezpieczeństwo pożaru - materiały wybuchowe sprzętu pożarniczego lub urządzenia ostrzegającego
  • 242. gaśnice CO2; gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC; gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym BC; gaśnice pianowe; gaśnice płynowe z dodatkowym wodnym roztworem środka. Pożary cieczy i materiałów stałych topiących się, np.: benzyny, tłuszczy, farb, olejów, smoły, rozpuszczalników itp. gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC; gaśnice płynowe z dodatkowym roztworem środka; gaśnice pianowe. Pożary materiałów stałych, zwykle pochodzenia organicznego, których normalne spalanie zachodzi z tworzeniem żarzących się węgli, np.: drewna, papieru, węgla, słomy, tworzyw sztucznych, tekstyliów itp. Typy gaśnic przenośnychRodzaj palącego się materiału i sposób jego spalania Grupa pożaru Zakres stosowania środków gaśniczych Zastosowanie gaśnic
  • 243. Zastosowanie gaśnic do odp. grup pożarów gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym metale. gaśnice płynowe do tłuszczów i urządzeń pod napięciem Pożary metali, np.: aluminium, sodu, potasu, litu, magnezu i ich związków. tłuszczów i olejów w urządzeniach kuchennych gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym ABC; gaśnice proszkowe z proszkiem gaszącym BC; Pożary gazów, np.: acetylenu, butanu, metanu, propanu, wodoru, gazu ziemnego i miejskiego itp. Typy gaśnic przenośnychRodzaj palącego się materiału i sposób jego spalania Grupa pożaru Zakres stosowania środków gaśniczych
  • 244. Przykładowe oznaczenie gaśnicy GAŚNICA 12 kg Proszek A B C 34 A 144 B C OSTROŻNIE PRZY GASZENIU URZĄDZEŃ ELEKTRYCZNYCH TYLKO DO 1000 V: ZACHOWAĆ ODSTĘP MINIMUM 1 m Po każdym uruchomieniu gaśnicę ponownie napełnić! Sprawdzać gotowość gaśnicy do użycia nie rzadziej niż co 2 lata. Stosować wyłącznie środki gaśnicze, czynniki napędowe i części zamienne zgodne z zatwierdzonym wzorem. Środek gaśniczy: 12 kg ABC Czynnik napędowy: 280 g C02 Nr certyfikatu: EN 3 Zakres temperatur działania: od -20°C do +60°C Typ: G12R Odpowiedzialny: _________________________________________ _________________________________________ _________________________________________ 1 Otworzyć całkowicie zawór 2 Uruchomić zawór pistoletowy Pole opisowe 1 Piktogramy dla grup pożarowych Grupa A - pożary ciał stałych głównie pochodzenia organicznego z występowaniem zjawiska żarzenia i płomieni Grupa B - pożary cieczy palnych lub materiałów topiących się Grupa C - pożary gazów Grupa D - pożary metali Grupa F – tłuszczów i olejów szczególnie w urządzeniach kuchennych Pole opisowe 2 Pole opisowe 3 Pole opisowe 4 Pole opisowe 5 F
  • 245. Hydranty przeciwpożarowe wewnętrzne • środek gaśniczy woda, grupa pożarów A • nie wolno używać w obecności prądu elektrycznego • materiałów reagujących z wodą (np. karbid, sód itp.) Hydranty przeciwpożarowe wewnętrzne • środek gaśniczy woda, grupa pożarów A • nie wolno używać w obecności prądu elektrycznego • materiałów reagujących z wodą (np. karbid, sód itp.)
  • 246. Typy gaśnic PRZECIWSKAZANIA • nie gasić: • ciał reagujących z wodą, jak np. sód, potas, karbol, wapno • ciał palących się w postaci żaru w wysokich temperaturach • instalacji i urządzeń elektrycznych pod napięciem DZIAŁANIE • wyciągnąć zawleczkę bezpieczeństwa • nacisnąć dźwignię • skierować zawór na źródło ognia, naciskając dźwignię Gaśnice pianowe ZALETY • zapewnia szybkie chłodzenie przez skroplenie środka w kontakcie z pożarem • tworzy powłokę odcinającą wydzielanie par palnych cieczy i uniemożliwia ponowne zapalenie • może być użyta do gaszenia urządzeń elektrycznych, jeżeli posiadają informacje o dopuszczeniu ZASTOSOWANIE • pożary grupy A, B
  • 247. Typy gaśnic Gaśnice proszkowe przenośne i przewoźne ZALETY • nietoksyczność, neutralność • duża zdolność penetracji ognia, chłodzenie i tworzenie warstwy izolacyjnej przed ogniem • możliwość gaszenia urządzeń elektrycznych • proszki gaśnicze posiadające zwiększoną odporność na wilgoć, wstrząsy i gaszą pożary grupy A • gasi skutecznie pożary gazów ZASTOSOWANIE • proszki gaśnicze gaszą pożary grupy A, B, C •urządzenia elektryczne pod napięciem do 1 kV • pożary grup D (proszek D) PRZECIWSKAZANIA • nie powinno się gasić • części ruchomych maszyn • komputerów i sprzętu elektronicznego DZIAŁANIE • wyciągnąć zawleczkę bezpieczeństwa • nacisnąć dźwignię • uwalniany proszek i jego wydajność kontroluje się zaworem
  • 248. Typy gaśnic Gaśnice śniegowe ZALETY • środek gaśniczy nie wymaga do uwolnienia czynnika wyzwalającego • zbija mechanicznie płomień dzięki sile podmuchu • działa tłumiąco, wypychając tlen gazem obojętnym • działa chłodząco, temperatura CO2: -78°C • nie pozostawia śladów po użyciu • stosuje się do gaszenia urządzeń pod napięciem ZASTOSOWANIE • pożary grupy B i C • urządzenia i instalacje pod napięciem do 1 kV PRZECIWSKAZANIA • nie wolno gasić: • pożarów siarki, węgla, metali lekkich, materiałów, obok których są związki cyjanków • palących się ludzi • silnie rozgrzanych elementów konstrukcji urządzeń DZIAŁANIE •wyciągnąć zawleczkę •nacisnąć dźwignię uwalniającą CO2 •wydajność kontrolować zaworem
  • 249. Gasić ogień w kierunku wiatru (z wiatrem) Palące się powierzchnie gasić rozpoczynając od brzegu! Pożary substancji kapiących i płynących gasić strumieniem skierowanym od góry do dołu! Pożary ścian gasić strumieniem skierowanym od dołu do góry! Stosować wystarczającą liczbę gaśnic - nigdy jedną po drugiej Zwracać uwagę na możliwość ponownego rozpalenia się ognia Nigdy nie wieszać gaśnic po użyciu na stałe miejsce. Najpierw zlecić ponowne napełnienie! Zasady gaszenia ognia za pomocą podręcznego sprzętu gaśniczego
  • 250. • Powiadomienie straży pożarnej • Kto zgłasza? Numer telefonu? Co się pali? Gdzie? Jaka jest sytuacja? Nie rozłączać się aż do chwili gdy dyspozytor potwierdzi przyjęcie zgłoszenia „przyjąłem”? • Powiadomienie użytkownika urządzenia. • W miarę możliwości odłączyć palące się urządzenia (wyłączyć napięcie). Uwaga! W urządzeniach wysokiego napięcia mogą to zrobić tylko osoby uprawnione. Zamknąć klapy przeciwpożarowe instalacji wentylacyjnej. • W miarę możliwości chronić przed środkami gaśniczymi części urządzenia nie objęte przez pożar (np. przykrywając). Zwalczanie pożaru W czasie rozpoznawania sytuacji, działań ratowniczo- -gaśniczych, należy zachować minimalne odstępy: • przy niskim napięciu – 5 m, • jeżeli przewody wysokiego napięcia stykają się z podłogą – 10 m. Przy gaszeniu pożaru sprzętem podręcznym, uwzględniać jego przeznaczenie, np. do gaszenia urządzeń elektrycznych pod napięciem stosować gaśnice śniegowe (CO2). lub 112
  • 251. Zasady postępowania podczas pożaru • Zachować spokój! • Natychmiast zgłosić pożar, podając dokładne dane o miejscu i rozmiarach pożaru. • Ostrzec innych pracowników o pożarze. • Wyłączyć urządzenia wentylacyjne, transportowe i grzewcze, odciąć dopływ przewodów rurowych, zamknąć główny zawór gazu, w razie potrzeby wyłączyć spod napięcia urządzenia elektryczne. • Natychmiast opuścić obszary zagrożone, używając klatek schodowych, a także oznakowanych dróg ewakuacyjnych i pożarowych. • Nie używać wind. • Poruszać się w pozycji jak najbliżej podłogi (ochrona przed dymem i gorącym powietrzem). • Działanie prowadzić zgodnie z instrukcją pożarową. • Ratowanie życia ludzi ma pierwszeństwo przed gaszeniem pożaru lub 112
  • 252. Zasady postępowania podczas pożaru • Nie narażając własnego bezpieczeństwa, uczestniczyć w działaniach ratowniczo-gaśniczych aż do czasu przybycia straży pożarnej. • Okrywać i zawijać palące się osoby w koce gaśnicze, płaszcze itp. (W razie konieczności gaszenia ognia - obracać osobę poszkodowaną) • Nigdy nie gasić płonącego tłuszczu wodą. • Z chwilą przybycia straży pożarnej udzielić dowódcy sekcji stosownych informacji, przekazać plany budynku, dróg ewakuacyjnych i ratunkowych, a także właściwe klucze.