1. SIÊU ÂM ĐỊNH TUỔI THAI
BS CKII. LÊ THỊ QUZNH HÀ
KHOA CĐHA- BV HÙNG VƯƠNG
2. 2
MỤC TIÊU
• Hiểu được tầm quan trọng của xác định tuổi thai
• Biết cách ứng dụng các số đo để tính tuổi thai theo
từng giai đoạn của thai kỳ
• Cắt được các mặt cắt thông thường để xác định tuổi
thai
3. TẦM QUAN TRỌNG XÁC ĐỊNH TUỔI THAI
• Giúp có hướng xử trí chính xác trong suốt thai kz
• Có vai trò quan trọng để theo dõi sự phát triển và
tăng trưởng của thai nhi
• Quan trọng trong chẩn đoán tiền sản (xét nghiệm
Double test, Triple tets, chọc ối, chọc hút gai nhau…)
4. ĐỊNH NGHĨA
• Tuổi thai (GA- gestational age): cũng được biết đến
với tên gọi là tuổi thai theo kinh nguyệt
• Tuổi thụ thai (CA- conceptual age): là tuổi thực của
thai nhi và là thời gian mang thai kể từ ngày thụ thai
5. 5
CÁCH TÍNH TUỔI THAI
• Bề cao tử cung
• Kinh chót
• IVF
• Siêu âm
6. ĐO BỀ CAO TỬ CUNG
• Bằng thước dây đo: từ bờ trên khớp vệ đến điểm
chính giữa của đáy TC
• BCTC/4+1= Tuổi thai theo tháng x 4 + thêm 1 tuần
cho mỗi 3 tháng = tuổi thai theo tuần
• Ví dụ: BCTC=32, có thể tính: 32/4+1=9;
9x4+3 tuần = 39 tuần
7. ĐO BỀ CAO TỬ CUNG
Các yếu tố ảnh hưởng đến bề cao tử cung
8. KINH CHÓT
• 10-45% phụ nữ mang thai không thể nhớ và cung cấp
thông tin đủ tin cậy về ngày đầu kz kinh cuối
• 18% số phụ nữ có kinh nguyệt thất thường
9. KINH CHÓT
Dùng công thức Naegele`s: sử dụng ngày kinh cuối để
tính toán ngày dự sinh
10. SIÊU ÂM
• ĐK túi thai (GS): đo hết bờ trong
• Không nên tính tuổi thai giai đoạn này, chỉ bắt đầu tính
tuổi thai khi có phôi
11. SIÊU ÂM
TUỔI THAI CHỈ SỐ ĐO
TCN I CRL
TCN II BPD, HC, AC, FL
TCN III
12.
13.
14. CRL (Crown Rump Length)
• Cần chẩn đoán phân biệt túi thai thật và giả ở thai
giai đoạn sớm
• Lần đầu tiên phát hiện bằng siêu âm phôi có CRL
khoảng 1-2mm và mỗi ngày tăng khoảng 1mm
• Tim thai hoạt động khi CRL≥ 2mm nhưng khoảng 5-
10% CRL từ 2-4mm tim thai hoạt động chưa rõ ràng,
nên kết luận hoạt động tim thai chắc chắn khi CRL ≥
7mm.
• Giai đoạn thai từ 6-9 tuần tránh đo túi noãn hoàng,
phần chi thai nhi sai lệch kết quả
15. CRL (Crown rump length)
• Độ chính xác cao nhất, sai số cho phép ±5ngày
• 7-9 tuần là chính xác nhất, nếu giữa 2 lần đo mà
chênh lệch 2-3 ngày thì không quan trọng, nếu chênh
lệch quá lớn (7-9 ngày) thì nên coi lại cách đo có
chuẩn hay không hay là có bất thường thai nhi (chậm
tăng trưởng khởi phát sớm - triploidy)
• Theo ISUOG thì 10- 13 tuần 6 ngày đánh giá tuổi thai
chính xác
16. Đo bờ ngoài phần đầu và bờ ngoài phần mông, mặt
cắt dọc giữa có chiều dài lớn nhất, nên đo ba lần và
lấy chỉ số trung bình
CRL (Crown rump length)
17.
18. ĐƯỜNG KÍNH LƯỠNG ĐỈNH
Biparietal Diameter (BPD)
Đo tuổi thai 14-28 tuần
Mặt cắt ngang chuẩn:
• Đồi thị
• Liềm não
• Não thất III
• Khoang vách trong suốt
• Thấy được toàn bộ xương sọ
• Không bao gồm tiểu não
Cách đo: Bờ ngoài phần xương sọ (không bao gồm
lớp da) ở phía gần đầu dò đến bờ trong phần xương
sọ ở phía xa đầu dò
19. SONG THAI HAY ĐA THAI
Tính tuổi thai dựa vào số đo thai lớn nhất
(tùy quan điểm)
20. CHU VI VÒNG ĐẦU
Head circumference (HC)
Đo ở mặt cắt lưỡng đỉnh
Cách đo:
• Đặt con trỏ ở vị trí bờ ngoài
của xương trán và xương chẩm
• Không bao gồm phần da
21. CHU VI VÒNG BỤNG
Abdominal circumference (AC)
Mặt cắt ngang bụng thai nhi
• Thấy bóng dạ dày
• Thấy tĩnh mạch rốn ngang mức
tĩnh mạch cửa (Umbilical vein at
the level of the portal sinus)
• Không được thấy thận
• Vòng elip được đặt ở bờ viền
ngoài phần da
22. CHIỀU DÀI XƯƠNG ĐÙI
Femur legth (FL)
• Chính xác tương
đương BPD
• Cách đo: Đặt đầu dò
trùng với trục dài của
xương, đo từ đầu
trên tới đầu dưới
thân xương, không
bao gồm phần đầu
đùi và mảnh sụn ở
đầu xa
23. Chiều dài
xương bàn chân
Đường kính
ngang tiểu não
Chiều dài
xương đòn
Đường kính
giữa 2 hốc mắt
Chiều dài
xương cánh tay
Các thông số
khác
CÁC THÔNG SỐ KHÁC
36. ĐỘ CHÍNH XÁC TUỔI THAI QUA SIÊU ÂM
• 5-10 tuần ±3 ngày
• 11-14 tuần ±5 ngày
• 15-18 tuần ±7 ngày
• 19-24 tuần ±10 ngày
• 25-29 tuần ±14 ngày
• >30 tuần ±21 ngày
37. KẾT LUẬN
• Siêu âm là lựa chọn hàng đầu để chẩn đoán chính xác
tuổi thai, nhất là trường hợp bệnh nhân không nhớ hoặc
nhớ không chính xác kinh chót
• Cần đo thật kỹ, chính xác CRL ở TCN I để xác định tuổi
thai
• Khi thai đã lớn, mà chưa xác định được tuổi thai cần đo
đồng thời nhiều thông số (BPD,HC,AC,FL)
38. TÀI LIỆU THAM KHẢO
Sách siêu âm sản khoa thực hành – Đỗ Danh Toàn – NXB y học
2014
Dev Maulik. Doppler Ultrasound in Obstetrics and Gynecology.
2ndEdition. 2005
https://www.isuog.org
https://fetalmedicine.org,...