Aile şirketlerinin günümüzün rekabetçi iş dünyasında ayakta kalabilmelerinin yolu; pasif ve gelenekçi bir sahiplik olgusundan kurtulup, aktif ve profesyonel bir hissedarlık yapısına dönüşebilmelerinden yani şirketlerin gideceği yönü doğru belirlemelerinden, aile üyeleri ile şirket ve faaliyet konusu arasındaki ilişkiyi daha sağlıklı zeminlere oturtabilmelerinden geçiyor
Danışmanlık Felsefemiz_Lütfullah Kutlu_17 Haziran 2013
Aile Şirketleri_Sorunlar Ve Çözüm Önerileri_Lütfullah Kutlu_1 Ağustos 2013
1. AİLE ŞİRKETLERİ – SORUNLARAİLE ŞİRKETLERİ – SORUNLAR
VE ÇÖZÜM ÖNERİLERİVE ÇÖZÜM ÖNERİLERİ
LÜTFULLAH KUTLU
1 AĞUSTOS 2013
2. AİLE ŞİRKETLERİ
Dünya’ da ve Türkiye’ de kurumsal
hayatın ezici çoğunluğunu teşkil ediyorlar
AMA
Bir sürü yönetim problemi ile
cebelleşiyor, satılıyor, küçülüyor ya da
piyasadan siliniyorlar
3. AİLE ŞİRKETLERİNİN CAZİBESİ
Servetin yönetilmesi daha kolaydır
İş dünyasında tanınan bir ailenin ferdi olmak saygınlık kazandırır
Şirketi kaybederseniz toplumda statü de kaybedersiniz
Aile üyeleri güçlü bir yapıya ait olmanın rahatlığını ve güvenini
hissederler
Aile içinde çekişmeler olsa da, büyük bir destek de vardır
Çoğu zaman köklü bir geleneğin temsilcileridirler
Şirketi yaşatmak için verilen mücadele kültürel ve duygusal bir
miras oluşturmuştur
4. BU CAZİBEYE RAĞMEN NEDEN
SATILIYOR VEYA ÖLÜME
TERKEDİLİYOR AİLE ŞİRKETLERİ ?
Ana sebep; düşünüldüğü gibi yeni nesillerin işe ve
şirketin faaliyet alanlarına karşı ilgilerini kaybetmiş
olmaları değil
ASIL SEBEP
Aile üyelerinin oluşan yönetim problemlerini
çözememeleri, aile içi çekişmeler ile başa
çıkamamaları
6. Nesiller arası farklılıklar:
•Üçüncü nesil en kırılgan ve tehlikeli olanı
•Birinci nesil kuruyor, ikinci nesil bu mirasın hakkını
vermeye çalışıp genelde başarılı oluyor, üçüncü nesil
işin ve o günün iş dünyası gereklerinin farkında
olmuyor, olsa da bunlara adapte olamıyor
•Üçüncü nesilde şirketlerin ölüm oranları çok yüksek
•Üçüncü nesil geçilebilirse, dördüncü neslin
profesyonelleşme yolunda ciddi dönüşümleri
başarabilmesi gerek
7. CEO’ nun / Genel Müdür’ ün
seçilmesi:
•Aile bireyleri “Doğru mu yapıyoruz acaba?
Rotamız ve konsantrasyon alanlarımız doğru
mu?” sorusunu kolaylıkla sorup, rotayı
düzeltemezler
•Şirket gelecek liderini nasıl seçecek?:
oAile bireylerinin, yönetimin ve hissedarların rolü ayrıştırılacak
oBeceri, yetkinlik, donanım üzerinden seçim yapılacak
8. Aile bireylerinin içiçe geçmiş rolleri:
•Üç temel rol:
o Hissedarlık ( ya da en azından aile üyeliği )
o Yönetim / İcra Kurulu üyelikleri
oYöneticilik
•Aile bireylerinin duygusal tarafı işin içine
girdikçe bu içiçe geçmiş roller şirketin
yönetilmesinde büyük engeller oluşturur
9. Sürekli büyüyen nakit
karadeliklerinde ısrarcı olma:
•“Biz bu işi bugüne kadar hep böyle yaptık, bu
sektördeki şirket bizim ilk evladımız, bu
sektörden çıkarsak bütün itibarımızı kaybederiz”
önyargı ve düşünceleri
•Hissedarların / aile bireylerinin işi algılayışı ile
işin realitesi arasındaki makas
10. YÖNETİM PROBLEMLERİNİN
ÇÖZÜM YOLLARI
Aile anayasası:
•Hissedarların hak ve sorumlulukları
•Şirketin gitmek istediği nokta ve stratejileri
•Şirketin yönetim mekanizmaları, yönetim ve icra kurullarının
seçilme prosedürleri, kurul üyelerinin nitelikleri, CEO atanması
süreci, CEO’ dan beklentiler ve yetkinlikler
•Aile üyelerinin ve hissedarların ücretlendirilmesi, kar payı
dağıtımı politikaları
11. Daha genç ve yeni nesillerin sürekli bir teknik
ve yönetim felsefesi eğitimine tabi tutulması:
•Şirkette neler oluyor?
•Şirket kaynaklarını nasıl planlar? Planlama ve bütçeleme süreçleri
nasıl işler?
•Bir hissedar hangi soruları sormalıdır?
•İnsan kaynakları nasıl yönetilir?
•Bilanço, gelir tablosu ve nakit akış nasıl ilişkilendirilir, nasıl yönetilir?
•Finansal tablolar ve performans analizleri nasıl yorumlanır?
•Stratejiler nasıl yapılandırılır?
•Ailenin değerleri işe nasıl yansıtılır?
12. Aile bireylerinin kariyerlerinin ilk
safhalarını başka şirketlerde
geçirmelerinin sağlanması:
•Aile bireylerine şirket içinden eleştirinin
gelmesi zor
•Yaptıkları hataların organizasyon içinde
başkalarınca kapatılıp, halının altına
süpürülmesindense, kendilerini başka şirketlerde
ispat etmeleri, bu ispattan sonra aile şirketlerine
katılımları
13. Şirket dışı bağımsız danışmanlık / yol
göstericilik / akil adamlık
hizmetlerinden hakkıyla
yararlanabilmek:
•Özellikle aile anayasası, kurumsallaşma, sağlıklı
büyüme, kadroların ve organizasyon şemasının
oluşumu gibi hususlarda dışarıdan destek almak daha
az maliyetli, daha az zaman ve enerji kaybettirir
14. Aile şirketlerinin günümüzün rekabetçi iş
dünyasında ayakta kalabilmelerinin yolu; pasif
ve gelenekçi bir sahiplik olgusundan kurtulup,
aktif ve profesyonel bir hissedarlık yapısına
dönüşebilmelerinden yani şirketlerin gideceği
yönü doğru belirlemelerinden, aile üyeleri ile
şirket ve faaliyet konusu arasındaki ilişkiyi daha
sağlıklı zeminlere oturtabilmelerinden geçiyor