KPN visie op Finance • Herstel van vertrouwen vraagt om hervormingen • ICT biedt effi ciency, fl exibiliteit en veiligheid • Trends die de fi nanciële wereld veranderen • Compliance ontzorgt bij ‘wettenregen’ • Clouddiensten: veilig up-to-date en 24/7 beschikbaar • Korten op pensioenen en investeren in hypotheken • De barrière van afstand en tijd verdwijn

1. KPN visie
op Finance

2. 2
Inhoudsopgave
Voorwoord 3
Herstel van vertrouwen vraagt om hervormingen 4
Het belang van ICT in de financiële wereld 7
Trends die de financiële wereld veranderen 9
Veranderende wet- en regelgeving 12
Veiligheid en de Cloud 14
Pensioenfondsen en verzekeringen 16
De rol van ICT nu en in de toekomst 18

3. 3
De bank- en verzekeringssector staat voor uitdagingen die jarenlang
niet aan de orde zijn geweest. De financiële crisis heeft de sector hard
getroffen en er is een publieke discussie ontstaan over de toekomstige
inrichting van het financiële bestel en de rol van instellingen daarbinnen.
Voorwoord
Dit visiedocument geeft een overzicht van actuele
trends- en ontwikkelingen van de financiële dienst-
verlening in Nederland. Het document neemt de
lezer mee vanaf het ontstaan van de kredietcrisis
tot de huidige situatie in 2013.
Het document raakt actuele onderwerpen als:
• Herstel van vertrouwen
• Het belang van ICT in de financiële wereld
• Veranderd consumentengedrag
• Het effect van de huidige ”wettenregen”
op wet- en regelgeving en compliance
• Veiligheid m.b.t. bijvoorbeeld cyberbedreigingen
• De rol van ICT nu en in de toekomst
Dit visiedocument is geschreven voor een brede doelgroep
die de financiële sector, ondanks alle discussie, een warm
hart toedraagt. Het zal niet overal direct een antwoord op
geven, of de kredietcrisis oplossen. Wel verwachten we
dat het discussie losmaakt en dient als inspiratiebron.
KPN wil graag een bijdrage leveren aan een business
dialoog met alle betrokken partijen in de financiële keten.
Vanuit het ICT perspectief ziet KPN interessante kansen
voor de financiële sector in Nederland. Als rode draad
herkennen wij drie belangrijke speerpunten die voor
de sector van wezenlijk belang zijn:
1.Transparantie & vertrouwen
2.Efficiency & effectiviteit
3.Persoonlijke (financiële) dienstverlening op maat
Het belangrijkste is dat het visiedocument voldoende
stimulans bied voor groei, innovatie en nieuwe (ICT)
kansen in een uiterst dynamische sector.
Veel leesplezier en inspiratie toegewenst!

4. 4
Herstel van vertrouwen
vraagt om hervormingen
De kredietcrisis die in 2008 uitbrak heeft duidelijk gemaakt dat financiële
instellingen destijds te weinig buffers hadden en te weinig zicht op de
risico’s. Ook het toezicht op financiële instellingen schoot tekort.
De Nederlandse overheid heeft met een pakket van veertig maatregelen
ingegrepen. Twee zaken zijn anno 2013 nog steeds urgent: hervorming van
het financiële stelsel en herstel van het vertrouwen. ICT-diensten van KPN
kunnen daarbij een helpende hand bieden.
De Nederlandse economie maakt moeilijke tijden door.
Sinds in 2008 de financiële crisis in Amerika uitbrak en
vervolgens overwaaide naar Europa en de rest van de
wereld, hebben economieën van het Oosten tot het
Westen – op enkele opkomende markten na – te kampen
met afnemende groei of zelfs recessie. Ook Nederland.
Triple dip in Nederland
De Nederlandse economie is over heel vorig jaar
gekrompen met 0,9 procent. Daar kwamen wij volgens
het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) op uit, nadat
het laatste kwartaal van 2012 een krimp van 0,4 procent
te zien gaf. En daarmee werd voor Nederland de triple dip
een feit, want dat was de derde recessie in drie jaar tijd.
Het is slechts een schrale troost, maar de ons omrin-
gende landen presteerden in dat laatste kwartaal ook
slecht; in een aantal gevallen zelfs nog duidelijk minder.
Zo kromp de Duitse economie in dezelfde periode met
0,6 procent, de Franse met 0,3 procent en zakte Italië
zelfs met 0,9 procent terug.
Toch positieve signalen
Toch komen er uit de wereldeconomie positieve signalen,
meent het International Institute of Finance (IIF), de
internationale denktank van de grote banken. Want al
is het vierde kwartaal bijna overal slecht geweest, het IIF
meent dat er ergens eind vorig jaar een omslagpunt is
geweest. Het aantal orders voor kapitaalgoederen zoals
machines is globaal ruim tien procent gegroeid en dit
kan betekenen dat de industrie betere omzetten verwacht.
In een recent rapport van het IIF staat dat het optimisme
zich langzaam verspreidt van China naar Amerika en de
rest van de wereld. Het Internationale Monetaire Fonds
(IMF) verwacht echter dat het economisch herstel pas in
de tweede helft van dit jaar zichtbaar wordt.
Nederlandse aanpak kredietcrisis
De Nederlandse staat heeft banken gesteund met
kapitaalinjecties en staatsgaranties. Doordat banken
terughoudend waren in geld lenen aan elkaar, dreigden
gezonde financiële organisaties in gevaar te komen.
Ter bescherming stelde de overheid in oktober 2008
€ 20 miljard beschikbaar voor gezonde en levensvatbare
banken en verzekeraars, Daarvan hebben ING (€ 10 miljard),
AEGON (€ 3 miljard) en SNS REAAL (€ 750 miljoen)
gebruikgemaakt. In ruil voor die staatssteun heeft de
overheid commissarissen met extra bevoegdheden
aangesteld bij deze banken. De garantieregeling is op
1 januari 2011 gesloten.
Nadat Fortis bank ABN-AMRO had overgenomen en door
de kredietcrisis Fortis moeite had om aan kapitaal te
komen, heeft de overheid uiteindelijk in 2008 besloten
Fortis-ABN AMRO Nederland en de aandelen van Fortis
Verzekeringen Nederland en Fortis Corporate Insurance
over te nemen. Sinds 29 september 2011 beheert NL
Financial Investments (NLFI) de aandelen. De Nederlandse
overheid is tot het moment dat ABN-AMRO weer een
zelfstandige organisatie bedrijf wordt, geen aandeel-
houder meer, maar certificaathouder.
Ook dit jaar dienden zich nog moeilijke momenten aan
binnen de financiële sector in ons land. Zo heeft minister
Dijsselbloem van Financiën op 1 februari in nauw overleg
met De Nederlandsche Bank (DNB) SNS REAAL genatio-
naliseerd om het spaargeld van klanten veilig te stellen

5. 5
om zo de dienstverlening van de bank en verzekeraar te
waarborgen. Deze ingreep heeft extra problemen voor
de financiële stabiliteit en de economie voorkomen.
SNS Reaal is in de problemen geraakt door de aan-
houdende verliezen bij vastgoeddochter SNS Property
Finance. Als bijdrage aan de redding van SNS reaal
moeten de Nederlandse grootbanken in 2014 een
extra bankheffing van € 1 miljard betalen.
Ondanks de sterk verbeterde balanspositie en de
kapitalisering van de Nederlandse (groot)banken per
eind 2012 hebben alle banken in het eerste kwartaal 2013
verder gaande reorganisaties aangekondigd. Dit om de
cost/income ratio en de bankbalans verder te verbeteren.
Deze maatregelen zijn nodig vanwege de aangescherpte
kapitaaleisen, het slechte economische klimaat waardoor
alle banken extra moeten afboeken op slechte kredieten
en de extra bankheffing voor de redding van SNS.
Nieuwe veranderingen
De roerige tijden in de financiële wereld zijn niet in een
handomdraai op te lossen, maar is wereldwijd een
kwestie van lange adem. Om het onderlinge vertrouwen
en het vertrouwen van organisaties en consumenten te
herstellen, zullen voortdurend nieuwe stappen moeten
worden genomen. Strategische speerpunten voor de
financiële instellingen voor de toekomst zijn onder meer
het centraal stellen van de klant, het verbeteren van de
ratio tussen kosten en inkomsten, het op orde houden
van de bankbalans (asset & liability management),
risicomanagement en in het bijzonder voor de pensioen-
fondsen het verbeteren van de dekkingsgraad.
Tegen de achtergrond van dit alles speelt dat door
invloed de technologische vooruitgang, demografische
verschuivingen (vergrijzing en de opkomst van de
generatie Einstein), maatschappelijke en sociaal-culturele
veranderingen (zoals aandacht voor de balans tussen
werk en privé) en tal van politieke en economische
keuzes, er veel verandert in de manier van zakendoen.
Dat is zeker van invloed op de hervormingen die banken
en verzekeraars moeten doorvoeren – denk alleen al aan
de opkomst van mobiel betalen en bankieren, kennis-
deling en plaatsonafhankelijk werken.
Branchespecifieke aanpak
KPN onderscheidt in de financiële branche drie partijen:
banken, verzekeraars en pensioenfondsen. Die hebben
gemeenschappelijke belangen, maar streven vanwege de
dienstverlening aan hun klanten daarnaast ook verschil-
lende doelen na. Daardoor hebben zij ook behoefte aan
verschillende ICT-diensten. Wij zijn in staat om banken en
verzekeraars te helpen om op een betrouwbare en veilige
manier uitdagingen voor de toekomst op dit gebied aan
te gaan. Rekening houdend met het veranderende
gedrag van zowel zakelijke klanten als consumenten, die
beiden gebruik maken van steeds weer nieuwe digitale
mogelijkheden. Speciaal met het oog daarop heeft KPN
voor de financiële wereld een branchespecifieke aanpak
ontwikkeld.
Daarmee kunnen we de financiële sector in meer
opzichten ontzorgen, want IT moet voldoen aan wet- en
regelgeving (compliance) en dat wordt zowel nationaal
als vanuit Europa steeds complexer. Voor de periode
2012-2015 staan er maar liefst 38 nieuwe wetten op
stapel. KPN houdt zich daar intensief mee bezig en helpt
de IT van banken en verzekeraars compliant te blijven.
Gebruikmakend van de beste vaste en mobiele netwerken
en top datacenters waar informatie absoluut veilig is.
In dit visiedocument beschrijven we een aantal ontwik-
kelingen en de oplossingen die KPN de financiële
instellingen daarvoor kan aanbieden. Het is onze ambitie
om met alle partijen om tafel te gaan om met onze
expertise, netwerken en diensten te helpen deze
ontwikkelingen het hoofd te bieden. Zo willen we een
directe bijdrage leveren aan noodzakelijke hervormingen
en herstel van vertrouwen.

6. 6
Korte historie krediet- en schuldencrisis
2007-2008: De kredietcrisis ontstaat in de Verenigde Staten
doordat de banken daar te veel risico’s nemen met
hypotheken, die ze in ondoorzichtige financiële producten
verpakken en wereldwijd doorverkopen. Zodoende
verspreidt de crisis zich als een olievlek. Met fors minder
kredietverstrekking tussen banken, minder consumptie,
minder bedrijfsinvesteringen en een inzakkende wereld-
handel tot gevolg. In de eurozone is er eind 2008 voor
het eerst sprake van een recessie.
2009-2010: De meeste Europese landen beginnen de
gevolgen van de kredietcrisis op te lossen als eind 2009
in Griekenland een andere crisis ontstaat: de schulden-
crisis. Griekenland kampt met een veel groter begrotings-
tekort en een hogere overheidsschuld dan eerder
gemeld. Om te voorkomen dat het land failliet gaat,
wordt in Europees verband besloten tot financiële steun.
Ook Nederlandse banken moeten daaraan meebetalen
(ABN-AMRO € 880 mio en ING € 640 mio). Later blijken
ook Spanje, Portugal en Ierland een groot begrotings-
tekort of een flinke overheidsschuld te hebben.
De eurolanden richten samen met het IMF de tijdelijke
noodfondsen EFSF en EFSM op.
2011-2012: Ierland doet in november 2010 een beroep
op de tijdelijke noodfondsen en de Europese Unie,
gevold door Portugal in van het volgende jaar. Daarop
maakt de eurozone maakt afspraken over de begrotings-
discipline. Toch verliezen de financiële markten in Q4 van
2011 hun vertrouwen in Italië en Spanje, aan wie steeds
hogere rentes worden gevraagd. Begin oktober 2012
vervangt het ESM de tijdelijke Europese noodfondsen.
De Europese Commissie presenteert voorstellen voor
Europees bankentoezicht door de Europese Centrale
Bank (ECB).
Medio december bereiken de ministers van Financiën van
de EU daarover overeenstemming. Zij besluiten dat
banken met meer dan € 30 miljard op de balans of meer
dan 20 procent van het Bruto Binnenlands Product én de
banken die al Europese staatssteun krijgen onder toezicht
van de ECB vallen. De ECB kan ook ingrijpen bij kleinere
banken als dat nodig is. Het Europees toezicht door de
ECB start waarschijnlijk in de eerste helft van 2014.
2013: Cyprus doet in maart een beroep op de Europese
noodfondsen. De twee grootste banken – de Bank of
Cyprus en de Laiki-bank – dreigen om te vallen. Om te
voorkomen dat er een bankrun op Cyprus ontstaat,
worden de banken in maart anderhalve week gesloten.
Cyprus is gedurende die anderhalve week naarstig op zoek
naar geld. Er moet er manier worden verzonnen om € 5,8
miljard binnen te halen, want alleen dan springt de ‘trojka’
(de eurolanden, het IMF en de ECB) bij met € 10 miljard.

7. 7
Financiële instellingen staan zowel in- als extern voor
allerlei uitdagingen. Intern streven zij ernaar om kosten
te reduceren en zo efficënt mogelijk te werken. Door de
vastewerkplekratio te verbeteren, kunnen zij kantoor-
ruimte afstoten en reiskosten beperken. Maar dat vraagt
wel om een nieuwe manier van werken met nieuwe
ICT-behoeften tot gevolg. Extern behoren financiële
transacties, het uitwisselen en beheer van klantgegevens
en optimaal klantcontact tot de core business van banken
en verzekeraars.
Ook al dit soort handelingen wordt gefaciliteerd door ICT.
Van de infrastructuur tot de datacenters en van de
diensten tot de devices, alles moet soepel met elkaar
samenwerken, bijdragen aan gestelde doelen en zorgen
voor de gewenste klantbeleving. KPN biedt passende
oplossingen voor ontwikkelingen die nu manifest
worden en in de toekomst van grote invloed zullen
zijn op de financiële markten.
ICT-paradox
Zeker wat consumenten betreft is er sprake van een
paradox: aan de ene kant hebben technologische
mogelijkheden gezorgd voor meer afstand tussen
banken en hun klanten, aan de andere kant is de vraag
naar nog meer gemak op basis van slimme ICT groot.
De eerste stap in het vergroten van de afstand tussen de
gewone rekeninghouder en de bank was de komst van
de geldautomaat, ook wel ‘flappentapper’ genoemd.
Toen het gebruik daarvan in zwang kwam, hoefden
mensen geen geld meer aan de balie op te nemen.
Het persoonlijke contact en de mogelijkheden voor
up- en cross selling in het filiaal verdwenen.
Zo ontstond verwijdering en mogelijk begon daarmee
de afbreuk van het vertrouwen, dat onder meer door de
krediet- en schuldencrises en het politieke debat daar
omheen later verder werd versterkt.
Het Nieuwe Leven en Werken
Toch wil niemand terug naar de oude situatie. Na de geld-
automaat werd het internetbankieren geïntroduceerd en
nog weer later kwamen er financiële apps voor smart-
phones en het zogenoemde Facebook banking.
Consumenten en bedrijven hebben die ontwikkelingen
geadopteerd. En dat zorgt weer voor nieuwe behoeften.
Temeer omdat ICT ook andere bewegingen in gang heeft
gezet zoals Het Nieuwe Leven en Werken. Medewerkers
zoeken naar een betere balans tussen werk en privé en
ICT-oplossingen hebben dat mogelijk gemaakt. Altijd en
overal bereikbaar kunnen zijn en overal vandaan toegang
hebben tot persoonlijke en bedrijfsgegevens, hebben de
visie op werken veranderd. Werk en privé vloeien meer in
elkaar over dan vroeger.
Tijd- en plaatsonafhankelijk werken stelt mensen in staat
om tijdens normale kantooruren privé dingen te doen en
in de avonduren of tijdens het weekeinde te werken.
Niet de voortdurende aanwezigheid van medewerkers
op kantoor is nog van belang, maar de afspraak over de
taken die zij uitvoeren en het tijdstip van opleveren.
Daar komt nog eens bij dat medewerkers – vooral de
jongere generatie, maar inmiddels ook de wat oudere
collega’s – graag hun eigen apparatuur zoals smart-
phone, tablet of laptop ook zakelijk willen gebruiken
(Bring Your Own Device). Bovendien kiezen steeds meer
liever zelf met welke apps zij werken.
Het belang van ICT in de
financiële wereld
ICT biedt efficiency, flexibiliteit
en veiligheid
ICT is cruciaal voor de financiële sector. Banken, verzekeraars en pensioen-
fondsen moeten kunnen vertrouwen op de continuïteit van hun bedrijfs-
processen. Uitval van systemen kan desastreuze gevolgen hebben voor
spaarders, beleggers en bedrijven. Ook security en compliance met voort-
durend nieuwe wet- en regelgeving zijn essentieel. Commercieel gezien is
het van belang om te blijven inspelen op nieuwe technologische mogelijk-
heden en veranderende behoeften.

8. 8
Technisch is dat allemaal mogelijk en juridisch bestaan er
constructies voor, maar ICT-afdelingen van organisaties
en instellingen willen wel in control blijven en lopen al
gauw aan tegen vragen over de veiligheid.
Oplossingen van KPN
Bij dit soort vraagstukken kan KPN de helpende hand
bieden. Met oplossingen op het gebied van Unified
Communications, Device management, Security Services,
Cloud en Service Aggregatie kunnen wij financiële
instellingen ontzorgen op het gebied van ICT.
Wij hebben specifieke kennis van en ervaring met de
financiële branche en expertise op het gebied van IT
en telecom. Dankzij die unieke combinatie hebben wij
oplossingen die tegemoet komen aan de wensen en
eisen van financiële organisaties op het gebied van
beschikbaarheid, flexibiliteit, schaalbaarheid en
beveiliging.
• Beheerde werkplekken en communicatiemiddelen,
voor betere samenwerking, communicatie en
efficiëntere bedrijfsprocessen
• Dealing & Trading Solutions
• Finance CloudNL
• Datacommunicatie en security dienstverlening
specifiek voor de financiële branche
• Infrastructuur-as-a-Service (IaaS)
• Green-ICT ten behoeve van duurzaamheids-
doelstellingen
• Veilige duurzame datacenters op Nederlands
grondgebied en onder Nederlands beheer
KPN helpt financiële organisaties de mogelijkheden van
ICT optimaal te benutten, hun klanten centraal te stellen
en te voldoen aan de snel veranderende wet- en
regelgeving.

9. 9
KPN ziet een aantal trends die de financiële wereld nu
al veranderen en in de komende jaren nog meer van
invloed zullen zijn. De opkomst van mobiel betalen.
Location based services complementaire valuta en
crowdfunding stellen niet alleen banken en verzekeraars
voor nieuwe uitdagingen, maar ook KPN als ICT- en
telecomspecialist. Naast onze betrouwbare netwerken
en veilige datacenters zullen slimme ICT-oplossingen
financiële instellingen eraan bijdragen om binnen de
grenzen van wet- en regelgeving in te spelen op
innovaties en nieuwe wensen. Een van de belangrijkste
doelen daarbij is om financiële organisaties te helpen
klanten vast te houden. Tijd voor een dialoog over de
volgende trends.
Mobiel bankieren en betalen
Alles wat zich in onze portefeuilles bevindt (geld,
identiteitsbewijzen, klantkaarten…) ‘verhuizen’ naar de
smartphone, is een belangrijke actuele trend. Het zal nog
wel even duren voor het rijbewijs en paspoort officieel
gedigitaliseerd worden, maar de introductie van mobiel
betalen komt er al aan. De introductie, uitrol en verdere
ontwikkelingen daarvan en van mobiel bankieren vormt
voor banken één van de belangrijkste strategische
doelstellingen voor de komende jaren. Het voordeel is
niet alleen dat zij daarmee hun klanten beter bedienen,
maar ook dat dit een goedkopere manier is om dat te
doen. Het mes snijdt dus aan twee kanten.
Deze zomer doen drie Nederlandse banken – Rabobank,
ING en ABN-AMRO – een proef met mobiel betalen in
Leiden. Ongeveer duizend consumenten met een
rekening bij één van die drie banken en een mobiele
aansluiting bij KPN kunnen bij een groot aantal Leidse
winkels en horecagelegenheden mobiel betalen. De
deelnemers moeten beschikken over een smartphone
met Near Field Communication (NFC) om aan de kassa te
kunnen betalen.
De grootste voordelen voor zowel de consument als de
winkelier zijn het gemak en de snelheid van mobiel
betalen, waarbij voor bedragen van meer dan € 25,- wel
een pincode nodig is. De veiligheid is vergelijkbaar met
het huidige pinnen. Als de proef slaagt, wordt mobiel
betalen later dit jaar gefaseerd landelijk uitgerold. Om dit
in goede banen te leiden, hebben de drie banken het
samenwerkingsverband Mobiel Betalen Nederland (MBN)
opgericht.
Location Based Services
Ook de – nu nog vrij voorzichtige – opkomst van Location
Based Services (LBS) is een trend die voor het bedrijfs-
leven (vooral retail) en banken van belang is. Met location
based applicaties voor smartphones (zoals Foursquare,
Feest.je en Gowalla), die op basis van GPS bepalen waar
iemand is, kunnen gebruikers cafés, restaurants, winkels
(op zoek naar schoenen, mode, brillen, elektronica,
juwelen, kapper, etc.), theater, bioscopen of bijvoorbeeld
banken vinden. LBS laten niet alleen zien waar zich een
bank of geldautomaat bevindt, maar is ook een kanaal
om interessante en relevante aanbiedingen te doen aan
mensen die op dat moment in de buurt zijn (plaats-
gebonden reclame op mobiele toestellen).
Alternatieve valuta
Complementaire munteenheden (complementary curren-
cies) maken de laatste vijftien jaar een opmerkelijke
opmars. Dit heeft onder meer te maken met het digitale
tijdperk, waardoor de automatische verwerking van infor-
matie goedkoop is geworden. Er zijn zowel commerciële
als sociale complementaire munteenheden. Een barter
zoals de WIR bank in Zwitserland (omzet ongeveer 2
Trends die de financiële wereld
veranderen
Sneller, slimmer, simpeler
Consumenten zijn grillig in hun gedrag, in tegenstelling tot vroeger niet gauw
loyaal en willen hun wensen en behoeften snel en goed vervuld zien.
Organisaties zoeken mogelijkheden om daaraan te voldoen en naar nieuwe
wegen om klanten te bereiken en aan zich te binden. Financiële organisaties
zijn zeker na Basel III gebonden aan strenge regels. Het is puzzelen om de
belangen en mogelijkheden aan elkaar te koppelen en alle partijen tevreden
te stellen.

10. 10
miljard Zwitserse frank) is een voorbeeld van een
commercieel ruilsysteem. Nederland kent drie barteror-
ganisaties: Bartering, TradeXchange Nederland en Qoin.
LETS (Local Exchange Trading System of Lokaal Econo-
misch Transactie Systeem) is een sociaal ruilsysteem.
LETS zijn lokale, non-profit ruilnetwerken om zonder geld
goederen en diensten met elkaar uit te wisselen. In delen
in de wereld die te kampen hebben met een groot gebrek
aan geld is de ruilhandel soms de prevalente economie.
Maar ook in Europa en specifieker in ons eigen land
groeit het aantal complementaire munteenheden: in
Amsterdam is er Noppes, in Utrecht heb je Sterren en in
Leeuwarden gebruiken ze Tuintjes.
Crowdfunding
Een kleine tien jaar geleden is in de Verenigde Staten het
fenomeen crowdfunding ontstaan. Hierbij kloppen
mensen niet bij een bank aan voor een lening om hun
ideeën te realiseren, maar werven zij via crowdfunding
websites fondsen bij particulieren. Iedereen kan een
(klein) bedrag inleggen en als tenminste honderd
procent van het beoogde bedrag wordt ingezameld, kan
de initiatiefnemer aan de slag. Voordeel voor die
initiatiefnemer is dat hij of zij geen onderpand nodig
heeft om geld te krijgen voor een idee, uitvinding of
project. In ons land onderzoekt ABN-AMRO welke rol de
bank binnen dit geheel kan spelen.
De opzet van crowdfunding is in Europa – waar het pas
een jaar of vier, vijf geleden opkwam – anders dan in
Amerika. Daar richt crowdfunding zich meestal op
creatieve of liefdadige doelen, in Europa wordt vooral
gefocust op startende ondernemers met innovatieve
ideeën die geen of onvoldoende startkapitaal hebben.
In Nederland was het eerste crowdfunding platform
Crowdaboutnow. Dat werd in 2011 opgericht. Nog
datzelfde jaar volgden Share2Start, Geldvoorelkaar
en Voordekunst.
Social Media
Social media zijn het stadium dat er alleen persoonlijke
berichtjes werden verstuurt of vakantie- of kinderfoto’s
uitgewisseld al lang voorbij. Zo worden deze media ook
ingezet voor crowdfunding. Naast de hiervoor genoemde
platforms zetten veel mensen die op zoek zijn naar kapitaal
ook social media in. Het zijn populaire en goedkope
kanalen voor ondernemers en beheerders van platformen
om investeerders aan te trekken.
Het zakelijk gebruik van social media in Europa stijgt,
zo blijkt uit onderzoek, en Nederland is daarin een
voorloper. Het onderzoek laat ook zien dat social media
in Nederland voornamelijk zakelijk worden gebruikt om
te communiceren met collega’s (42 procent) en om
informatie te delen (42 procent). Vooral in projecten
gebruiken mensen social media, omdat het vaak een
grote uitdaging is om de juiste informatie te vinden.
Verder gebruiken mensen social media zakelijk ook
voor klantcontacten (18 procent).

11. 11
Steeds meer organisaties richten Facebook pagina’s
in en het bezoek op die pagina’s stijgt nog elk jaar.
Het gemiddeld aantal ‘likes’ van een bedrijfspagina
op Facebook steeg gemiddeld met ruim 9 procent in
de periode januari tot november 2012. Een pagina uit
de top-2000 had eind vorig jaar gemiddeld 10.679 fans
(Nederland telt 7,6 miljoen Facebookers). Maar likes en
fans zijn op zich niet voldoende, geschreven reacties
zorgen voor meer exposure en interactie met consumenten.
Een flinke berichtenstroom helpt organisaties met een
zakelijke Facebook pagina concurrenten voor te blijven.
Facebook banking
Ook de financiële sector heeft social media als Facebook
ontdekt. Aanvankelijk vooral voor campagnepagina’s en
dergelijke, tot de komst van de Kaching app voor Facebook
van de Australische Commonwealth. Deze app was
oorspronkelijke bedoeld voor mobiele peer-to-peer
betalingen, maar is nu ook geschikt om in Facebook geld
over te maken naar je vrienden, geld te doneren of te
vragen, een deelbetaling te doen voor een gezamenlijk
event, bankrekeningen in te zien en geld over te maken
tussen rekeningen. En MoneYou biedt als bank de
mogelijkheid om via Facebook een spaarrekening te
open en te beheren.
Big data
‘Big data’ is de term voor verzamelingen van gegevens die
zó groot zijn dat ze niet meer te beheren zijn met conven-
tionele databases. Daarvoor groeit de hoeveelheid te snel.
Bovendien verandert die data voortdurend en is ze diffuus
en ongestructureerd. Maar wel waardevol voor organisa-
ties om belangrijke managementinformatie over klant-
gedragingen, leveranciersbewegingen, seizoensinvloeden
en dergelijke uit te halen. Want dat is het antwoord op de
vraag waarom big data zo nuttig is: door klantgedrag te
meten en te monitoren kunnen banken, verzekeraars en
pensioenfondsen hun klanten specifiek relevante
informatie sturen en interessante proposities voorleggen.
Volgens onderzoek van Capgemini kan Big Data de
businessperformance met 26 procent en op den duur een
nog hoger percentage verbeteren. De uitdaging is dus
om de juiste informatie te halen uit de combinatie van
gestructureerde en ongestructureerde data zoals van
sociale netwerken. Dat vraagt om de juiste analysetools
en een infrastructuur (inclusief opslag) die moeiteloos
met al die gegevens overweg kan.

12. 12
SOx, IFRS, Solvency II, Basel III, AIFMD, US GAAP, UCITS IV
en V, MiFID II, SEPA, zowel nationaal als internationaal
‘regent’ het regels en wetten in de financiële wereld.
Overheden en toezichthouders zien die nieuwe
voorschriften als een hulpmiddel voor een doelstelling
die banken en verzekeraars op zich ook onderschrijven:
het herwinnen van vertrouwen.
Toch stelt het ministerie van Financiën in Den Haag dat
wet- en regelgeving alleen niet voldoende is. Het ziet ook
een grote verantwoordelijkheid voor de financiële sector
zelf weggelegd om een cultuuromslag te bewerkstelligen.
Dit laat echter onverlet dat het ministerie al tal van maat-
regelen heeft genomen die zich richten op het versterken
van de positie van de consument, het verbeteren van het
toezicht op financiële organisaties, het verbeteren van
hun bestuur, beperking van risico’s en op het sterker en
gezonder maken van financiële instellingen.
Basel III…
Ook Europa laat zich niet onbetuigd. Het Basel Committee
for Banking Supervision heeft nieuwe kapitaaleisen voor
banken gedefinieerd (Basel III) en de Europese Commissie
heeft een drietal Capital Requirements Directives uit-
gebracht met concrete acties en eisen op het gebied van
risico-, kapitaals- en liquiditeitmanagement binnen banken.
De kern van Basel III is dat banken veel meer kapitaal en
liquiditeit moeten aanhouden tegenover hun uitstaande
beleggingen dan tot nu toe. Banken moeten extra
kapitaalbuffers creëren, om niet te worden beperkt in
de mogelijkheid om dividend of prestatiegerelateerde
bonussen te betalen. De regels worden vanaf dit jaar
geleidelijk ingevoerd en moeten uiteindelijk in 2019 van
kracht zijn. Naar verwachting wordt de impact hiervan
zo groot, dat banken zich hier nu al goed op moeten
oriënteren.
…en de gevolgen
De meningen over de zwaardere kapitaaleisen voor
banken zijn verdeeld; ook in de politiek. Een van de
argumenten tegen de buffers die Basel III oplegt (een
kernvermogen van 6% van de totale activa) is dat de vier
grote systeembanken in ons land er nadeel van zullen
ondervinden in hun concurrentiepositie ten opzichte
van buitenlandse banken. Bovendien zullen banken die
zichzelf financieel moeten versterken minder geneigd
zijn om één van hun kerntaken uit te voeren, namelijk
kredieten verstrekken aan consumenten en bedrijven.
Volgens het jaarlijkse onderzoek van accountants-
en adviesbureau KPMG naar regelgeving voor banken
kunnen waarschijnlijk alleen de grootste en sterkste
banken alle maatregelen, standaarden en nieuwe wet-
en regelgeving verwerken en krijgen kleine en middel-
grote banken het moeilijk om zelfstandig verder te gaan.
Dit betekent echter niet dat de grote banken nog groter
worden, want die zullen – om kapitaal vrij te spelen om
aan de strenge eisen te voldoen – vaak dochteronderne-
mingen in het buitenland afstoten.
Veranderende wet- en
regelgeving
Compliance ontzorgt bij ‘wettenregen’
Het ministerie van Financiën streeft volgens eigen zeggen naar een goed
functionerende financiële sector, met gezonde, verantwoordelijke en
betrouwbare instellingen die de klant centraal stellen. Daartoe is een reeks
maatregelen genomen en worden hervormingen ingevoerd. De Tweede en
Eerste Kamer hebben nog veel nieuwe wet- en regelgeving in behandeling
en Europa wil met het Financial Supervisory Package het Europese systeem
van toezicht op de financiële markten verbeteren.

13. 13
Rol KPN
De visie van waaruit KPN zijn branchespecifieke aanpak
voor de financiële markt heeft ontwikkeld, sluit exact aan
bij een voorspelling die KPMG doet in het jaarlijkse
onderzoek: juist nu kapitaaleisen veel aandacht vragen,
moeten banken investeren in ICT. Naar schatting gaat dat
wereldwijd de komende vijf jaar om circa € 100 miljard.
Er zijn diverse redenen waarom financiële organisaties
moeten investeren in ICT. Een daarvan is dat particuliere
én zakelijke klanten van hun bank verwachten dat zij met
de tijd meegaan en de faciliteiten bieden die de
technologie mogelijk heeft gemaakt, zoals werken op
afstand. Dat is een commerciële reden. Minstens zo
belangrijk zijn overwegingen vanuit compliance en
security. Want nieuwe wetten brengen ook nieuwe
compliance met zich mee en banken zijn een geliefkoosd
doelwit voor cybercrime. Populair gesteld wordt de
financiële sector dus zowel door de ‘good guys’ als de
‘bad guys’ gedwongen om op dit gebied de nodige
maatregelen te nemen.
KPN kent die uitdagingen en heeft zijn dienstverlening
voor de financiële wereld daarop ingericht. We hadden
al de beste en betrouwbaarste netwerken en onze
Nederlandse datacenters zijn beveiligd volgens de
hoogste standaarden; zelfs ontoegankelijk voor
buitenlandse overheden. Bovendien ontzorgen we de
financiële klanten met onze op de financiële branche
afgestemde service voor datacommunicatie en security.
Ons voortdurende streven naar eenvoud in dienstverle-
ning vertalen we in ‘alleen betalen wat je gebruikt’ (pay
per use), schaalbaarheid (op en af al naar gelang de
behoefte) en end user services vanuit het Business to
Employee model (B2E). Dankzij Cloud-oplossingen en
werkplekbeheer bieden we beheersbare en betrouwbare
diensten waarmee financiële organisaties hun efficienty-
ratio kunnen verhogen en hun klanten tevreden stellen.

14. 14
Klanten van financiële organisaties als banken en
verzekeraars verwachten stabiliteit, zorgvuldigheid en
betrouwbaarheid. Maar ook dat ze met hun tijd meegaan
en snel reageren op nieuwe ontwikkelingen in de markt
en technologische mogelijkheden omarmen als bijvoor-
beeld mobiel betalen en online beleggen. En vanzelf-
sprekend rekenen particulieren en organisaties erop
dat hun gegevens in volstrekt veilige handen zijn.
As-a-service concept
Dit stelt hoge eisen aan hun ICT. Dan is er de keuze
tussen zelf regelen of uitbesteden. KPN kan helpen met
Clouddiensten die alle nodige functionaliteiten bevatten.
Vanuit het perspectief dat banken en verzekeraars hun
klanten optimaal van dienst willen zijn met begrijpelijke
producten en eenvoudig te hanteren diensten, focust
KPN op het verbeteren en innoveren van het interne
Veiligheid en de Cloud
Clouddiensten: veilig up-to-date
en 24/7 beschikbaar
Cloud is in opmars. Steeds meer organisaties kiezen ervoor om online te
werken in plaats van data (alleen) op eigen servers te bewaren. Bestanden
en toepassingen worden veilig in de Cloud opgeslagen en zijn altijd en
overal beschikbaar voor iedereen die daartoe gerechtigd is. Bij cloud gaat
het vooral over de infrastructuur, wordt weleens gesteld. En dat is precies
wat KPN biedt, veilig en betrouwbaar. 24/7 en 365 dagen per jaar.

15. 15
functioneren. Dit door transparant en proactief mee
te bewegen met de bedrijfsvoering van de sector.
KPN biedt oplossingen vanuit streng beveiligde
datacenters in Nederland, volgens het -as-a-service
concept. Zowel netwerkvoorzieningen met reken- en
opslagcapaciteit als software zijn leverbaar als een dienst.
Daarmee hebben de financiële organisaties geen
omkijken naar het operationele beheer op hard- en
softwaregebied. Dat is niet alleen flexibel en schaalbaar,
maar scheelt ook aanzienlijk in doorlooptijd en
eenmalige investeringen.
Zeker in een tijd waarin banken worden geconfronteerd
met strenge kapitaaleisen, komt het van pas om geen
onnodig kostbare investeringen te hoeven doen in
apparatuur en software. Het spreekt voor zich dat KPN
er te allen tijde voor zorgt dat de geboden diensten
up-to-date zijn.
Veiligheid: hoogste prioriteit
Een andere belangrijke vraag is: zijn clouddiensten wel
veilig? KPN heeft dat tot één van de hoogste prioriteiten
gemaakt en wat security betreft de oplossingen in vier
basiscategorieën onderverdeeld:
• De Identity Service Provider focust op het identificeren
en autoriseren van gebruikers en veilige toegang tot
bedrijfsapplicaties. De KPN-dienstverlening bestaat
uit Secure Access, Strong Authentication en Identity
Management.
• Bij Managed Security Service Provider gaat het om
het beschermen en bewaken van ICT-infrastructuren
en de veilige distributie van bedrijfsgegevens.
De KPN-dienstverlening bestaat uit Secure Information
Exchange, Network Perimeter Protection en Security
& Compliance Monitoring.
• Voor de beschikbaarheid van bedrijfsprocessen,
applicaties & data en ICT-infrastructuren is er het
Business Continuity Centre. Hiermee waarborgt KPN
de continuïteit van de bedrijfsvoering, ook in geval
van calamiteiten.
• Bij Security & Continuity Advisory, staan advies en
integratie op het gebied van veiligheid en continuïteit
centraal.
KPN medeoptichter ENCS
KPN, doordrongen is van het belang van veiligheid,
is als beheerder van diverse vitale netwerken één van de
oprichters van het European Network voor Cyber Security
(ENCS). Samen met Alliander, DNV KEMA, TNO en de
Radboud Universiteit hebben we in 2012 dit Europese
kenniscentrum voor cyber security voor energie-, water-
en telecomnetten in het leven geroepen.
ENCS houdt zich bezig met onderzoek, testen, kennis-
delen en training op het gebied van cyber security om
de eigenaren van die infrastructuren te helpen zich beter
te beveiligen. ENCS verleent vier geïntegreerde diensten:
Research & Development, Cyber Testing, Training en
Information & Knowledge Sharing. Het maakt gebruik
van kennis en kunde van aangesloten organisaties,
zoals gespecialiseerde kennisinstituten, universiteiten
en industriële partijen.

16. 16
Het totaal van de pensioenreserves in Nederland bedraagt
op dit moment € 831,1 miljard (bron: Financieele dagblad).
Ondanks dat enorme bedrag gaan 68 van de 415
Nederlandse pensioenfondsen vanwege hun slechte
financiële positie per 1 april korten op de pensioenen.
Dit treft in totaal 5,6 miljoen mensen in hun portemonnee.
De fondsen die het goed doen, creëren een buffer en
blijven boven de wettelijk verplichte dekkingsgraad
van 105%. Bij andere pensioenfondsen komen minder
premies binnen dan nodig is om de uitkering van
pensioenen te kunnen blijven garanderen.
Opgelopen pensioenverplichtingen
Dit heeft onder meer te maken met de levensverwachting
van hun klanten. Mensen worden – onder meer door
verbeterde levensomstandigheden en betere gezond-
heidszorg – ouder dan vroeger. Daardoor zijn de
pensioenverplichtingen van de fondsen sinds midden
jaren ‘90 met 15 tot 20 procent toegenomen. Overigens
verschilt dat van fonds tot fonds en lopen de onderlinge
verschillen op tot zo’n 10 procent.
Ook de verhouding tussen het rendement dat de
pensioenfondsen maken op hun beleggingen en hun
verplichtingen speelt een belangrijke rol in hoe zij er
financieel voor staan. Gemiddeld genomen hebben de
pensioenfondsen redelijk goede resultaten behaald en
is hun vermogen de laatste vijf jaar met circa 30 procent
gestegen. Daar staat echter tegenover dat hun verplich-
tingen gemiddeld met 86 procent zijn gestegen.
Dit wordt onder meer veroorzaakt door het feit dat
mensen ouder worden. Daarnaast spelen de lage
rentestanden een rol. Sommige fondsen hebben zich
daartegen ingedekt door bijvoorbeeld langlopende
obligaties te kopen die bij een dalende rente meer
waard worden.
Adviseursrol
Alle financiële onzekerheden hebben ertoe geleid dat
mensen die bij een pensioenfonds zijn aangesloten en
daar sparen voor hun oude dag, veel vragen hebben.
Wat zullen de gevolgen van de voorgenomen korting
voor mijn pensioen zijn? Hoe is mijn pensioenpremie
precies opgebouwd? Wanneer kan ik met pensioen?
Wat kan ik doen om er zeker van te zijn dat ik straks
kan doorleven zoals ik gewend ben? Die vragen worden
gesteld aan de intermediairs, maar ook aan de pensioen-
fondsen zelf. En daarmee hebben zij steeds meer
aandacht gekregen voor hun rol als adviseur.
Zodoende wordt klantcontact – rechtstreeks of via
tussenpersonen – steeds belangrijker voor de pensioen-
fondsen. Als specialist op het gebied van van IT en
telecommunicatie en als organisatie met ook zelf een
groot aantal klanten, begrijpt KPN welke gevolgen zulke
vragen hebben en wat er nodig is om daar adequaat op
te kunnen reageren. De state-of-of-the-art call centers
van KPN bieden uitkomst in het beantwoorden van
de prangende vragen die zowel particuliere pensioen-
verzekerden hebben als de vragen waar werkgevers
op dit gebied mee zitten.
Pensioenfondsen en verzekeringen
Korten op pensioenen en investeren
in hypotheken
De economische tegenwind treft ook pensioenfondsen. Weliswaar
hebben veel fondsen nog voldoende reserves, maar er zijn er ook –
en niet altijd de kleinste – waar de verhouding tussen de premies die ze
innen en de pensioenbeloftes in onbalans is geraakt. Die gaan daarom
korten op de pensioenen. Voor buitenstaanders was het dan ook een
verrassing dat juist pensioenfondsen en verzekeraars wellicht een flink
deel van de hypotheken van banken gaan financieren.

17. 17
Hypotheken financieren
Gezien de eerder genoemde onzekerheden, het niet
halen van de wettelijke dekkingsgraad en de korting op
de pensioenen, zal dan ook menigeen verbaasd hebben
opgekeken toen onlangs bekend werd dat na drie jaar
onderhandelen institutionele beleggers zoals verzeke-
raars en pensioenfondsen bereid zijn om de hypotheken
van banken te gaan financieren via een nog op te richten
staatsinstituut.
In het kort komt het erop neer dat er een instelling komt
die het veilige deel van de hypotheekportefeuille – hypo-
theken met een Nationale Hypotheekgarantie (NHG),
waarde € 150 miljard – financiert door middel van
obligaties met staatsgarantie. Het risicodeel dat de NHG
niet dekt (5 à 10 procent), houden de banken zelf op de
balans, dus het Rijk loopt geen risico’s. De nieuwe
instelling mag overigens niet zelf hypotheken verkopen.
Door deze constructie worden de rentekosten lager dan
op hypotheekportefeuilles die rechtstreeks aan beleggers
worden verkocht.
Het mes snijdt dan aan meer kanten: voor pensioen-
fondsen, die nu veelal in het buitenland beleggen om
rendement te behalen op hun reserves, wordt het
aantrekkelijk om deze gegarandeerde obligaties te
kopen. Ze gaan dus meer in eigen land beleggen.
De banken die gebukt gaan onder een binnenlands
spaartekort (€ 450 miljard meer hypotheken en kredieten
dan spaargeld en bedrijfsdeposito’s) krijgen weer meer
financiële ademruimte en dus ook voor nieuwe bedrijfs-
kredieten en hypotheken. Een van de beoogde resultaten
is dat hiermee de huizenmarkt in Nederland weer kan
worden vlotgetrokken.

18. 18
Nederland is ook op ICT-gebied de Digital Gateway to
Europe. ICT is de general purpose technology van deze tijd
en ons land kent het hoogste gebruik door organisaties
en consumenten op dit continent. Na de Britse is de
Nederlandse economie de meest ICT-intensieve.
Bovendien is ICT steeds sterker verweven met andere
sectoren en dus wordt economisch succes in belangrijke
mate bepaald door de succesvolle toepassing daarvan.
ICT cruciaal in bedrijfsproces
Dit blijkt uit een onderzoek dat het ministerie van
Economische zaken, Landbouw en Innovatie ruim een
jaar geleden heeft laten uitvoeren. Met name de sector
van financiële dienstverleners, de ICT-sector zelf en de
overheid zijn grote afnemers van ICT, dat in die sectoren
een cruciale rol speelt in alle operationele bedrijfspro-
cessen. Vooroplopen op ICT-gebied, bijvoorbeeld met
ontwikkeling van sectorspecifieke systeemplatformen
(infrastructuur, standaarden en applicaties) zorgt ervoor
dat onder meer banken en verzekeraars ook in de
toekomst een sterke concurrentiepositie behouden.
De financiële dienstverlening heeft met Interpay in het
verleden al duidelijk geprofiteerd van een dergelijk
systeemplatform. Na succesvolle toepassingen als PIN
en de Chipknip is Interpay opgegaan in de pan-Europese
aanbieder van betaaldiensten Equens. En ondertussen
zijn de banken alweer met de volgende stap bezig:
mobiel betalen. Samen met KPN worden dit jaar concrete
stappen gezet om deze beloftevolle nieuwe mogelijkheid
te testen en uit te rollen.
De eerlijkheid gebiedt te constateren dat Nederland niet
vooroploopt met mobiel betalen. Het wordt daarom een
uitdaging om mensen op die vorm van betalen te laten
overstappen. Dit heeft onder meer te maken met het feit
dat ons PIN-systeem algemeen gerekend wordt tot het
beste dat er op dit gebied bestaat. En juist omdat gebruikers
dat gemak ervaren, zijn volgens de Wet van de Remmende
Voorsprong de drang en de noodzaak om snel een nieuw
betalingssysteem te introduceren hier minder groot dan in
landen waar betalen zonder cash geld niet zo eenvoudig is.
Toch wordt mobiel betalen gezien als één van de belang-
rijkste vernieuwingen die de financiële sector op korte
termijn in ons land gaat doorvoeren.
De rol van ICT nu en in
de toekomst
De barrière van afstand en
tijd verdwijnt
Zakelijke klanten van KPN richten zich in de toekomst steeds meer op
de doelen waar ICT voor wordt gebruikt en minder op de middelen.
Zo kijken financiële instellingen vooral naar de manier waarop data en
functionaliteiten kunnen worden ingezet om consumenten en werknemers
optimaal te faciliteren, kostenbesparingen te realiseren en loyaliteit te
verhogen. De Cloud biedt de mogelijkheden om die functionaliteiten flexibel
in te zetten. De snelle, veilige en betrouwbare netwerken – glasvezel en 4G
– die daarbij nodig zijn, zijn bij KPN in vertrouwde handen.

19. 19
Nieuwe rol social media
Social media spelen in de consumentenmarkt al een
grote rol, de komende jaren zal het belang van deze
kanalen ook voor organisaties toenemen. De functie van
websites verschuift en is straks vooral bedoeld om het
merk, bedrijfsidentiteit en -imago te profileren. Social
media worden dan ingezet voor interactie met diverse
stakeholders, zoals leveranciers, afnemers en particuliere
klanten. Onder meer via communities kunnen bijvoor-
beeld innovatieve diensten en producten worden
gelanceerd binnen specifieke, relevante doelgroepen
om vervolgens te worden besproken en gewaardeerd.
Om ervoor te zorgen dat zakelijke gebruikers van social
media geen last hebben van allerlei niet-relevante en dus
ongewenste informatie die via social media wordt verspreid
– tegenwoordig reden voor veel gebruikers om een
‘social sabbatical’ in te lassen –, worden er (betaalde)
diensten ontwikkeld die de gegevens ‘op maat’ filteren.
Altijd en overal toegang
Any time, any place, any device is een thema waar ook
de financiële sector mee te maken heeft. Medewerkers
willen altijd, overal en met het apparaat van hun keuze
(PC, laptop, tablet of zelfs smartphone) toegang tot hun
applicaties en bestanden hebben. Ook als ze zich in het
buitenland bevinden vanwege een conferentie of
zakelijke transactie. KPN heeft een aantal complemen-
taire diensten waarmee financiële organisaties hun
medewerkers op dit terrein kunnen faciliteren en de
efficiency op een veilige manier kunnen verhogen.
Met de dienst Unified Communications biedt KPN banken
en verzekeraars een geïntegreerde vorm van communi-
catie, waarin telefonie wordt aangevuld met presence,
instant messaging, video conferencing, voicemail in
email, desktop en documentsharing. Any Device Manage-
ment stelt organisaties in staat om de controle op de ICT
en de veiligheid te behouden, terwijl medewerkers de
vrijheid krijgen om te kiezen tussen het gebruik van hun
eigen smartphone, tablet of laptop, of die van de zaak.
Controle is ook een van de voordelen van de dienst Service
Aggregatie, waarmee via een bedrijfslogin toegang kan
worden verleend aan aanbieders van bijvoorbeeld soft-
ware voor bedrijfsprocessen of financiële software zoals
SAP. CloudNL van KPN biedt de mogelijkheid om op afstand
te werken, omdat applicaties en data in de Cloud staan.
Tevreden klanten
Deze diensten versterken niet alleen de samenwerking
binnen een organisatie, maar ook de effectiviteit en
daadkracht. ICT in dienst van de doelen van de klant – en
daarmee ook van de klant van de klant –, zorgen ervoor
dat de barrières van afstand en tijd verdwijnen. Met hun
werkplek op elk gewenst moment en elke gewenste plek
direct bij de hand, helpt KPN financiële organisaties hun
diensten te optimaliseren, klanten tevreden te stellen,
vertrouwen te herstellen en zich te concentreren op hun
core business. Om zodoende in deze economisch en
financieel roerige tijden het hoofd te bieden aan de vaak
complexe uitdagingen.
QR-code
Gebruik de QR-code om dit document
te bekijken op uw smartphone of tablet.

20. KPN visie
op Finance
• Herstel van vertrouwen vraagt om hervormingen
• ICT biedt efficiency, flexibiliteit en veiligheid
• Trends die de financiële wereld veranderen
• Compliance ontzorgt bij ‘wettenregen’
• Clouddiensten: veilig up-to-date en 24/7 beschikbaar
• Korten op pensioenen en investeren in hypotheken
• De barrière van afstand en tijd verdwijnt
kpn.com/finance