Igrexa de Santa Sofía

1. Arte bizantina
 Fundación no 324 da cidade de CONSTANTINOPLA
 395: división do IMPERIO ROMANO con TEODOSIO e a cidade pasa a
ser a capital.
 Con XUSTINIANO, no século VI, Constantinopla pasa a ser unha
grande metrópole económica, militar, relixiosa...
ORIXE
• ESENCIALMENTE CRISTIÁ, AO SERVIZO DA IGREXA
• UNHA ARTE ÁULICA (DIRIXIDA POLO EMPERADOR) QUE
FUSIONA A POMPA DA CORTE E A LITURXIA
ECLESIÁSTICA.
Emperador como representante de Deus na terra.

3. 1000 anos de historia do Imperio Bizantino
Inicial influencia da arte romana occidental, durará ata a época de Xustiniano
(século VI). Intenta reconstruír o imperio de Augusto, ampliando fronteiras e
reorganizando a administración e o dereito.
 Querela iconoclasta (med. do século VIII): rexeita o culto ás imaxes.
Achegamento ao mundo greco e ruptura coa igrexa de Roma: Cisma de Oriente
no século XI.
 1205: toma de Constantinopla polos cruzados.
Fin da arte bizantina coa caída de Constantinopla no 1453.
Condiciona
as etapas
da arte
PRIMEIRA IDADE DDEE OOUURROO ((552255--556677))::
con Xustiniano
SSEEGGUUNNDDAA IIDDAADDEE DDEE OOUURROO ((886677--11220055))::
coa dinastía de MMaacceeddoonniiaa e a CCoonnmmeennaa, un
exemplo sería San Marcos de Venecia.
TTEERRCCEEIIRRAA IIDDAADDEE DDEE OOUURROO ((11226611--11445533))::
coa dinastía dos PPaalleeóóllooggooss, exemplo
destacado, San Salvador de Chora en
Constantinopla.

4.  Destaca a arquitectura e os mosaícos: FUSIÓN de influencias
culturais da Roma clásica, do cristinismo e da cultura grega e
oriental.
 Suntuasidade das cerimonias e dos escenarios imperiais. Afán
de luxo e ostentación.
LUMINOSIDADE DO INTERIOR,
ACENTUADO POLOS MOSAICOS

5. Minaretes posteriores,
de cando foi mesquita
Cronoloxía: 532-537 d.C.
Autores: Artemio de Tralles e Isidoro de Mileto
Comitente: Xustiniano, emperador do Imperio Bizantino
Cúpula sobre tambor con fiestras
Semicúpulas e
contrafortes:
contrarresto das presións
Santa Sofía de Constantinopla
Exemplo do poder dun imperio
teocrático
MURO de aspecto MACIZO

7. Rectángulo cun centro formado por catro piares que
soportan o peso da cúpula apoiada en catro grandes
arcos de medio punto que definen, mediante pendentes
(triángulos esféricos ) o círculo da cúpula.
A presión da cúpula temén a recollen dúas medias
cúpulas que a súa vez contrarréstanse en dúas exedras.
(espazos curvos)
Funde a tradición grecolatina:
planta basilical, piares de carga,
grande escala. Columnas, arcos de medio
punto, bóvedas de canón e aresta.
coa tradición oriental:
gran espazo central
con cúpula.

8. As naves laterais teñen dous andares, o superior para
os altos cargos.
As súas cubertas tamén absorben as presións.
Os contrarrestos das presións
están distribuídos de tal xeito
que non interfiren na visión do
espectador cando entra na nave
central (os piares quedan
agachados polas naves laterais)

9. Santa Sofía de Constantinopla.
Capitel con cimacio
Forma de pirámide truncada invertida:
alixera o capitel

10. FAN EVIDENTES QUE ESTAMOS NUN
ESPAZO SACRO, CUN EFECTO
SOBRENATURAL GRAZAS AOS
DOURADOS, AS CORES INTENSAS E AS
LUCES SUAVES
SITÚANSE NAS CÚPULAS,
BÓVEDAS E ÁBSIDAS, QUE
SIMBOLIZAN O ÁMBITO CELESTE

11. Destaca o xogo de luces:
crean un ambiente irreal.
·As naves laterais máis en
penumbra
·As tribunas xa teñen unha luz
máis clara
·Na parte superior
resplandece coas fiestras do
tambor, das semicúpulas e da
parte superior das naves
laterais.
A cúpula “flota”
sobre un anel de
luz.