SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 13
Baixar para ler offline
“Prestatieinkoop en het nieuwe inkoopparadigma sluiten prima op elkaar aan. Inkoop­
professionals zoeken de beste leverancier, niet de goedkoopste.” - Gerco Rietveld

“Dit boek is een aanrader voor het maken van een fundamentele denkslag.” - Ed Nijpels

In dit boek beschrijven Jeroen van de Rijt en Sicco Santema dat er een paradigmaverandering nodig is om
te komen tot vernieuwing in de keten: van “het controleren en beheersen van aanbieders” naar “loslaten en
vertrouwen, gebaseerd op aantoonbare prestatie-informatie”. Van het sturen door de opdrachtgever naar het
laten leiden door de opdrachtnemer. Prestaties van aanbieders vormen hierbij de basis. Van de Rijt en Santema
beschrijven een aanpak waarbij aanbieders de maximale ruimte krijgen om hun prestatie neer te zetten.
De afgelopen jaren heeft de toepassing van prestatieinkoop / Best Value in Nederland een enorme vlucht
genomen. De aanpak is succesvol in veel projecten toegepast, van bouw tot ICT tot zorg- en welzijnsdiensten.
In de publieke en private sector. In deze geheel herziene derde druk treft u:

‘Prestatieinkoop’ is vooral een praktisch boek dat u ondersteuning geeft bij het opzetten van uw eigen
prestatieinkoop / Best Value traject, gericht op innovatie in de keten. Het boek wordt ondersteund door de
website www.prestatieinkoop.com

Jeroen van de Rijt
Sicco Santema

—	 nieuwste inzichten en een geheel geüpdatete versie van de methodiek
De
—	 Acht geheel nieuwe cases
—	
Veel meer aandacht voor pre-award (concretiseringsfase) en uitvoeringsfase
—	 Aandacht voor houding en gedrag
—	
Aandacht voor het juridisch kader en de regel­ eving
g
—	 Nieuwe werkbladen en checklisten

prestatieinkoop

“Prestatieinkoop is een voortreffelijk boek. De werkwijze is aangepast aan de laatste
zienswijzen. ­ e filosofie is me uit het hart gegrepen.” - Prof. dr. Arjan van Weele
D

prestatie
inkoop
M et Best Value naar
succesvolle projecten

Jeroen van de Rijt
Sicco Santema
Preface by Dean Kashiwagi
The worldwide marketplace has resulted in the optimization of delivery of services. There is
no place for waste in today’s economy. As processes become more efficient, the use of management, direction and control is being replaced by the utilization of expertise. The abusive winlose contracting systems are being replaced by the win-win best value approach. The
relationships and trust which were so vital in the past twenty years are being replaced with
transparency and the language of experts. The day of the Management, Direction and Control
(MDC) win-lose era is over, and we are now stepping into the new paradigm of the utilization of expertise.
More than 17 years ago I created a process called best value PIPS (Performance Information
Procurement System) at Arizona State University. At this moment we have performed more
than 1,500 tests using this concept, with a spend of over $5.6 billion. Best Value PIPS is being
used all over the U.S., and has now spread to Finland, Canada, and Malaysia, and is being introduced in Mexico, India and Australia.

The results have been tremendous. Of all projects a total of 98% has been successful.
PIPS turns managers into leaders without all the leadership qualities that are born within leaders. The Best Value PIPS system will hire the right people for the right job, requiring very
little management and decision-making. The performers will all do their jobs as if they were
following a great leader.
About seven years ago I met Sicco and Jeroen. Right from the start, I noticed their visionary
leadership and their ability to understand, explain, and assist with the implementation of
PIPS/PIRMS. They have spread the thoughts and concept of Best Value PIPS and Best Value

9

PR E FACE

Interest is now worldwide due to the dominant results of the process (up to 90% fewer transactions, vendors maximize their profit, and owners pay less for great quality.) We started testing
in the construction industry, and have moved on to other industries. The results are the same
in every industry. BV PIPS is a solution that can be applied to any outsourcing or supply chain
management issue. It is a method to outsource procurement transactions: to control without
controlling, to manage without managing, to react without reacting. To help people understand
this, we have renamed a part of the process PIRMS, or the Performance Information Risk Management System.
PR E FACE

Procurement in the Netherlands. They have helped organizations implement the philosophy
and have educated people. As a result, the Netherlands has become the leader of the implementation of BV PIPS and where the concepts are the most widely used. Best Value Procurement/Prestatieinkoop has conquered the naysayers in the Netherlands! We have found that
common sense and logic have no language barrier. Never before have I witnessed such a swift
adoption and spreading of the philosophy!
Sicco and Jeroen are my official Dutch representatives of BV PIPS. They are the foundation of
BV PIPS in the Netherlands. They are the driving force behind the Best Value Board and
Dutch Certification of BV experts. Without their efforts, BV PIPS, would have remained a
secret in the Netherlands. The first two editions of “Prestatieinkoop” (and the first-ever nonEnglish books on PIPS) has been received very well. It explained why performance-based contracting is so important and showed why, what and when. In the last year, BV PIPS has been
modified and the principles of the Information Measurement Theory [IMT] have transformed
the BV PIPS for next generation. Jeroen and Sicco have captured all of this including their
latest insights, lessons learned and best practices in the third edition.
Best value PIPS is now a Dutch idea. I encourage every reader to implement the concepts in
their own practice. Let’s take procurement, risk management, and project management in The
Netherlands to the next level!
Dean Kashiwagi, PhD
Director
Performance Based Studies Research Group
Arizona State University
www.pbsrg.com

10
Voorwoord van Ton Trommelen
De rol van inkoop is verbonden aan de bedrijfsvoering van bedrijven en organisaties. Dat
maakt inkoop tot een strategisch instrument voor het behalen van organisatiedoelstellingen.
De performance van leveranciers is cruciaal om organisatiedoelstellingen te realiseren. Bij een
inkoop quote van 60 – 80 %, zoals in vele industrieën het geval is, dienen leveranciers optimaal
aangesloten te zijn op de processen en doelstellingen van organisaties.
Ook sommige overheden kennen een zeer hoge inkoopquote. Ook in overheidsomgeving wordt
steeds duidelijker dat de afhankelijkheid van leveranciers groter is dan altijd is aangenomen.
De rol van de inkoper verandert daarmee drastisch. Van professional wordt hij expert en vervolgens inkoopleider. Als expert is de inkoper goed op de hoogte van de producten en diensten
die hij of zij inkoopt: de directe inkopen voor het primaire proces en de indirecte inkopen, waaronder ICT, HR, Facilitair en Marketingcommunicatie. Als inkoopleider gaat het nog een stap
verder. Dan staan de verkrijgprocessen en het leiding geven aan leveranciers centraal. Klant en
leverancier worden dan met elkaar verbonden.

Prestatieinkoop is daarmee feitelijk meer dan een instrument. Het is een filosofie over samenwerken. Een filosofie om leiding te kunnen geven aan de samenwerking met leveranciers. Een
samenwerking die leidt tot de beste bijdrage aan de doelstellingen van bedrijven en organisaties.
Dat is wat leiders doen, zij zorgen ervoor dat doelstellingen worden bereikt!
Prestatieinkoop is een boek dat de inkoopleider op weg helpt met deze filosofie en ruimte geeft
om binnen zijn leiderschap te excelleren.
Ton Trommelen
Voorzitter NEVI
www.nevi.nl

11

VOORWOOR D

Dit boek gaat verder in op de rol van de inkoper als inkoopleider. ‘Prestatieinkoop’ is een instrument dat daarbij helpt. De crux van het instrument is dat de samenwerking met de leverancier al in het selectieproces wordt ingebracht. Het past een leider om de leverancier al in
een vroegtijdig stadium uit te nodigen zijn bijdrage aan de bedrijfsdoelstellingen te leveren.
Dat geeft de leverancier de gelegenheid om vanuit zijn toekomstige bijdrage en relatie de aanbesteding vanuit zijn expertise professioneel in te vullen. Binnen zijn aanbod overziet hij tevens
alle risico’s en voorziet de niet beïnvloedbare risico’s van passende en werkende mitigerende
maatregelen. Door zijn aanbod steekt de aanbieder boven het maaiveld uit. Het is aan de inkoopleider om ruimte te geven en de samenwerking door de leverancier te laten invullen. De
echte verbinding komt zo van twee kanten.
VOORWOOR D

NEVI is de derde inkoopvereniging van de wereld en is al 57 jaar hét kennisnetwerk voor inkoop en supply management. Op publiek gebied is zij de eerste inkoopvereniging ter wereld.
Ook op het terrein van wetenschappelijke inkoopinnovatie neemt NEVI wereldwijd een eerste
positie in: zij investeerde afgelopen 25 jaar meer dan € 10 miljoen in haar Research Stichting
en ondersteunt leerstoelen en lectoren. In oktober 2012 ontving NEVI als eerste inkooporganisatie wereldwijd de IFPSM Global Standard voor haar vakopleidingen. NEVI organiseert
netwerkbijeenkomsten, congressen en seminars en geeft vakopleidingen en in company trainingen voor organisaties. Internationaal biedt NEVI in tien talen maatwerktrainingen voor organisaties via haar dochter organisatie Purspective. NEVI staat voor de professionalisering van
de inkoopfunctie in het belang van het bedrijfsleven, de overheid en de samenleving en is de
norm voor elke organisatie die professioneel inkoopt.

12
Voorwoord van Ed Nijpels
Er verandert veel in het landschap van de raadgevend ingenieurs, zowel aan de zijde van opdrachtgevers als in de rol van aanbieders richting die opdrachtgevers. In de geïntegreerde contracten maakt de ingenieur deel uit van het ontwerp- en realisatieteam en speelt hij vaak een
rol in de daarop volgende operationele gebruiksfase, bijvoorbeeld door onderhoudsengineering
toe te passen. Het goed verwoorden van de in te brengen prestatie is van cruciaal belang. Dat
zal gebaseerd moeten zijn op onderbouwde expertise en de kerncompetenties van de ingenieur
in zijn dienstverlening.

Ook krijgen we als ingenieursbranche zelf met deze inkoopvorm te maken. Zo gebruikt Rijkswaterstaat de methodiek ook om van onze diensten gebruik te maken. Dat is een goede ontwikkeling, want het nodigt ons uit om van input denken over te gaan op output denken, naar
prestaties. Neem een aanbesteding voor het opstellen van een MER rapportage. Wie het beste
weet te onderbouwen dat hij in deze situatie een volwaardige MER rapportage (inclusief omgevingsmanagement) kan opstellen krijgt de klus. Dat is toch een stuk beter dan degene die
het minste aantal uren begroot en daarbij de laagste prijs hanteert. We roepen al jaren als
branche dat we liever geselecteerd worden op basis van kwaliteit en toegevoegde waarde. Met
Prestatieinkoop worden we weer uitgedaagd om onze expertise te tonen en daarmee boven het
maaiveld uit te steken.
Prachtig toch?

13

VOORWOOR D

Daarnaast beweegt het aanbestedingslandschap ook enorm. Ingenieursbureaus worden (onder
andere) ingezet voor het maken van een ontwerp en het opstellen van het daarbij behorende
bestek ten behoeve van de (komende) aanbesteding van een opdrachtgever. Aanbestedings- en
uitvoeringsvormen zoals Prestatieinkoop maken dat gedetailleerde bestek voor de aanbesteding
nu overbodig. De aanbesteding vindt plaats op basis van onderbouwde kwaliteit in relatie tot
de geformuleerde opdrachtdoelstellingen. De (toekomstige) opdrachtnemer baseert zijn aanbod
op zijn expertise en omschrijft deze als de prestatie die hij voor de opdrachtgever kan waarmaken. Het bestek (en het bijbehorende contract) wordt pas in een tweede instantie gemaakt, als
er één beoogde opdrachtnemer over is gebleven. Uiteraard betekent dit ook werk voor de ingenieursbureaus, want opdrachtgevers huren graag specialisten in om het aanbestedingsproces te
ondersteunen, bijvoorbeeld bij het formuleren van de opdrachtdoelstelling. De aandacht van
de ingenieursbureaus wordt hierdoor verlegd van de inhoud naar het proces. Of zoals het in de
Prestatieinkoopmethode heet, van de ‘wat’ vraag naar de ‘hoe’ vraag.
Dit boek is een aanrader voor het maken van een denkslag, een paradigma verandering, zoals
dat zo mooi heet. De methode van aanbesteden levert naar verwachting ook in onze branche
een verhoging van de kwaliteit en daarmee van de klanttevredenheid. Prestatieinkoop of Best
Value Procurement is niet meer weg te denken in onze branche, dus, if you cannot beat them,
join them!
Ed Nijpels
Voorzitter NLingenieurs
www.nlingenieurs.nl

VOORWOOR D

NLingenieurs is de Nederlandse branchevereniging van advies-, management- en ingenieursbureaus. NLingenieurs werd in 1917 opgericht onder de naam ONRI. Sinds 2009 is ONRI
verder gegaan onder de naam NLingenieurs. De leden van NLingenieurs zijn private bedrijven die ingenieursdiensten leveren, opereren op basis van vrije concurrentie en voldoen aan de
kwaliteitseisen van de vereniging.

14
Inleiding van de derde druk
“Prestatieinkoop” gaat over het faciliteren van de best-presterende aanbieder. Dit betekent allereerst het vinden en contracteren van een best presterende aanbieder (de klassieke rol van inkoop) en vervolgens ook het scheppen van condities waarmee die aanbieder in de uitvoering
daadwerkelijk die prestatie kan neerzetten. De afgelopen jaren heeft de toepassing van prestatieinkoop in Nederland een enorme vlucht genomen. De aanpak is succesvol toegepast in veel
projecten, van bouw tot ICT tot zorg- en welzijnsdiensten. In de publieke sector (bij gemeenten,
waterschappen, Belastingdienst en ProRail) en in de private sector. Rijkswaterstaat heeft met
de aanpak zelfs de Dutch Sourcing Award 2012 gewonnen. In deze derde druk besteden we
veel aandacht aan de praktijk via een veelvoud aan cases.

De afgelopen jaren hebben we het gedachtegoed flink verspreid in een succesvolle samenwerking met de NEVI, de Nederlandse Vereniging voor Inkoopmanagement. Het is niet meer dan
logisch dat we verdere samenwerking gaan zoeken met organisaties zoals NEVI op andersoortige terreinen, bijvoorbeeld op het gebied van projectmanagement en risicomanagement.
Gezien het bovenstaande besteden we, nog meer dan in de tweede druk, in dit boek aandacht
aan de noodzaak en het nut van de concretiseringsfase. Ook is er veel meer aandacht voor het
belang van performance-metingen. Alleen door zaken te meten wordt de daadwerkelijk prestatie
in beeld gebracht. Ook besteden we meer aandacht aan “houding en gedrag” dan in de voorgaande uitgaven. Onze ervaring van de afgelopen jaren leert dat een wezenlijk onderdeel van
het succesvol inzetten van prestatieinkoop te maken heeft met houding en gedrag, zowel aan
opdrachtgevers- als aan opdrachtnemerskant.

17

I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R

In de vier jaar sinds de eerste druk van het boek ‘Prestatieinkoop’ is het gedachtegoed verder
ontwikkeld. Binnen de methodiek zijn aanpassingen gedaan (zo heeft Past Performance plaatsgemaakt voor “prestatie-onderbouwing” als filter, is het filter “planning” verdwenen en zo zijn
er nog enkele kleine aanpassingen). Maar wellicht nog belangrijker: de focus van de methodiek
is intussen verschoven van het “inkoopgedeelte” (de selectie van de opdrachtnemer waarmee
gewerkt gaat worden) naar de concretiseringsfase (de pre-award fase) en de uitvoering. Prestatieinkoop gaat immers over het in de kracht zetten van de leverancier, zodat hij zijn prestatie
kan realiseren. De verschuiving van inkoop naar uitvoering hebben we ook geïllustreerd door
de ondertitel van het boek te veranderen. De originele ondertitel “Wie steekt er boven het maaiveld uit” heeft mogelijk te veel een focus op het “inkoopgedeelte”. We willen de nadruk verschuiven naar het werken met de beste leverancier in de uitvoering. Vandaar ook de nieuwe
ondertitel: “met Best Value naar succesvolle projecten”.
Deze derde druk kunnen we daarmee met recht een “geheel herziene” druk noemen. Om dit
extra kracht bij te zetten hebben we dit geïllustreerd met een geheel nieuw formaat en een
nieuwe opmaak. Tevens is het boek op veler verzoek nu ook als e-book verkrijgbaar.

I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R

Natuurlijk zijn er ook dingen hetzelfde gebleven. De filosofie achter de methodiek is nog steeds
die van ketenintegratie, transparantie en “no control en no influence”. Ook de inkoopmethodiek
is niet fundamenteel veranderd. En natuurlijk hebben wij geprobeerd om ook in deze derde
druk de aanpak wederom toegankelijk te maken. Dit keer niet alleen voor inkopers, maar óók
voor projectmanagers, risicomanagers en overige managers. Wij hopen met dit boek de verspreiding van het Best Value gedachtegoed een verdere stimulans te geven!

18
Leeswijzer en dankwoord
Prestatieinkoop betekent een paradigmaverandering naar het loslaten van minimale standaarden/normen, het loslaten van inspectie en controle en het overdragen van risico’s naar degene
die het beste in staat is ze te minimaliseren. In Tabel 1 wordt het verschil tussen de traditionele
manier van werken en werken met prestatieinkoop kort samengevat:
Traditioneel

Prestatieinkoop

1.

1.

De opdrachtgever is de “expert”; de leverancier past
zich aan de vraag aan.

De aanbieder wordt benaderd als expert en voert uit
waar zij goed in is.

2.

Verplaatsen van risico’s.

2.

Minimaliseren van risico’s.

3.

Management, Direct en Control

3.

No control. Alignment van resources.

Gebruik maken van heel veel details

4.

Gebruik maken van dominante informatie.

“We hebben van veel verstand (moet ook; zie punt 1)
en weten hoe zaken gerealiseerd kunnen worden en
wat het moet kosten.”

5.

Zelfkennis over competenties en onderscheidend
vermogen eigen onderneming.

6.

Relatief grote inspanning van vele aanbieders, die
alleen loont voor de winnende aanbieder

6.

Inspanning minimaal aan het begin en alleen
maximaal voor hen die daadwerkelijk bij de uitvoering
betrokken zijn.

7.

Geven van meningen en doen van beloften: we zien
na gunning wel hoe ze/we het waar gaan maken.

7.

Aanleveren van aantoonbare feiten als bewijs voor
het kunnen.

8.

Verrast door verstoringen. Risico’s overkomen ons.

8.

Op voorhand zoeken naar oplossingen voor verstoringen die kunnen optreden.

9.

We ‘vertrouwen’ de aanbieder op zijn blauwe ogen.

9.

De aanbieder bewijst dat hij het kan door middel van
prestatie-informatie.

10. Aanbieder passief: wachten op informatie en aansturing vanuit de opdrachtgever: wat vind de klant dat ik
moet gaan doen.

10. Actief: aanspreken op en nemen van verantwoordelijkheden: wat zou ik gezien mijn vakgebied moeten
kunnen?

11. Denken vanuit het “ik”

11. Denken vanuit het “wij”.

12. Aanbieder en opdrachtgever werken verzuild veelal
vanuit eigen verwachtingen.

12. Aanbieder legt de hele project aanpak en uitvoering
voor aan de opdrachtgever alvorens het project te
starten en de opdrachtgever heeft ruimte om zijn
eventuele zorgen die nog niet weggenomen zijn ter
sprake te brengen.

13. Werken vanuit aannames en (onuitgesproken) verwachtingen.

13. Rollen en verantwoordelijkheden worden over en
weer expliciet besproken.

14. Opdrachtgever stelt het contract op over wat de
aanbieder gaat doen.

14. Aanbieder stelt het contract op over wat zij voor de
opdrachtgever gaat doen.

15. Geen prestatiemeting.

15. Prestatieverantwoording op frequente basis.

16. Onduidelijk wie verantwoordelijk is voor ontstane
afwijking en de consequenties en geen garantie dat
het in de toekomt zich niet meer zal voordoen door
gebrek aan preventieve actie.

16. Afwijkingen (planning, financiën, specs) worden
gerapporteerd en worden onderdeel van de evaluatie. Verantwoordelijkheid t.a.v. een afwijking wordt
vastgelegd.

17. Inkoop als onderhandelaar en om “overige” contractbepalingen op papier te krijgen

17. Inkoop als procesbegeleider.

Tabel 1: verschil tussen traditionele manier van werken en prestatieinkoop

19

I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R

4.
5.
In dit boek zetten we dit alles uiteen. Dit doen we vanuit een aantal invalshoeken, ieder beschreven in een apart deel van dit boek. De invalshoeken gebruiken we om verschillende doelgroepen aan te spreken.

I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R

Het eerste deel van het boek geeft een korte schets van de achtergrond van prestatieinkoop.
Prestatieinkoop is de Nederlandse versie van Best Value Procurement, zoals dat is bedacht (en
al vele jaren is toegepast) door Dean Kashiwagi. Het is de basis voor de rest van het boek.
Het tweede deel van het boek is een uitgebreide en praktische handleiding. Het beschrijft in
detail hoe een proces over prestatieinkoop kan/moet worden neergezet. Gedetailleerd worden
de stappen van de methodiek doorlopen en worden er tips gegeven. We gaan hierbij zowel in
op de rol van de opdrachtgever als de rol van de aanbieders. Lezers die een eerdere versie van
het boek Prestatieinkoop hebben gelezen (eerste of tweede druk) zullen hier een behoorlijk
aantal verschillen kunnen waarnemen.
Vervolgens beschrijven we in het derde deel van het boek uitvoerig met maar liefst acht nieuwe
cases de toepassing. Hier wordt de daadwerkelijke toepassing van de methodiek uiteengezet en
wordt uitgelegd waar men in de praktijk tegenaan liep. Op www.prestatieinkoop.com worden
nog meer cases gepubliceerd.
In het vierde deel staat prestatieinkoop in de juridische context centraal. Gijs Verberne van Van
Doorne geeft in een vogelvlucht de wereld van aanbesteden weer en beschrijft daarbij tevens
de mogelijkheden en onmogelijkheden van prestatieinkoop in zowel de private als publieke
sector.
In het vijfde deel geven we antwoorden op de meest gestelde vragen (Frequently Asked Questions) en in het zesde deel gaan we in op een aantal misvattingen rondom prestatieinkoop. We
hebben de afgelopen jaren gemerkt dat er een paar hardnekkige misverstanden zijn rondom
met name de Best Value filosofie. Het leek ons goed om deze (hopelijk voor eens en altijd) uit
de wereld te helpen.
In het laatste deel van het boek bevinden zich de werkbladen, die gebruikt kunnen worden in
de eigen praktijk.
Dit boek is gericht aan inkopers (maar ook verkopers!) in met name business-to-business en
business-to-government omgevingen. We gaan ervan uit dat de basisprincipes en concepten

20
van verkoop  marketing en inkoop  supply chain management in dergelijke omgevingen u
bekend zijn. We duiken in dit boek echt de diepte in.

Dankwoord
Sinds de uitgave van de eerste druk (november 2009) heeft prestatieinkoop een enorme vlucht
genomen. De belangstelling voor de filosofie en aanpak is overweldigend. Dit blijkt uit de hoeveelheid boeken die sindsdien zijn verkocht (in totaal zo’n 6000 stuks van de eerste en tweede
druk), een ongekend aantal voor dit type boek.

Bij de totstandkoming van deze druk hebben we veel gehad aan de inbreng van en discussies
met de gecertificeerde (A/A+) Best Value experts en de leden van de Best Value Certification
Board. Zij behoren tot de voorlopers op het gebied van prestatieinkoop.
Net als bij het schrijven van de tweede druk hebben we weer vanuit diverse kanten opmerkingen,
aanvullingen en suggesties gekregen, die we hebben gebruikt bij het schrijven van deze druk.
Uiteraard willen we iedereen bedanken voor zijn of haar bijdrage. Een extra dankwoord gaat
uit naar Wencke Heijblok en Nieske Lith voor hun eigen kritische blik op het manuscript. We
willen graag Tessa Middeldorp bedanken voor haar bijdrage in het hoofdstuk “houding en gedrag”. Ook dank aan Allard Horstman voor zijn inbreng bij het hoofdstuk rondom de concretiseringsfase.
De afgelopen jaren hebben we veel vragen gekregen over de toepasbaarheid van prestatieinkoop
in de publieke sector. Het leek ons goed om in deze druk een hoofdstuk op te nemen over de
juridische aspecten rondom prestatieinkoop. We zijn blij dat Gijs Verberne van Van Doorne
bereid is geweest een hoofdstuk te schrijven over dit onderwerp.
Evenals bij de tweede druk grijpen we dit moment aan om geheel nieuwe cases te presenteren.
We hebben besloten om in deze editie extra veel aandacht aan casebeschrijvingen te besteden.
De ervaringen vanuit Bestuur Regio Utrecht, deelgemeente Rotterdam Centrum, gemeente
Amsterdam, Boehringer Ingelheim, Waterschap Velt en Vecht, Tata Steel en het Universitair
Medisch Centrum Groningen worden gedeeld. We willen graag Anneke van Abeelen, Rahima

21

I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R

Maar daarnaast blijkt de belangstelling uit de vele aanvragen die we krijgen voor het houden
van presentaties en lezingen, de belangstelling voor open trainingen en uiteraard uit de projecten
die daadwerkelijk met behulp van de methodiek zijn gedaan. Dit alles heeft uiteraard ook geleid
tot een aantal (nadere) inzichten, aanscherpingen en aanvullingen. In deze (geheel herziene)
derde druk hebben we die verwerkt.
Mejres, Marjolijn Masselink, Willem van den Brink, Marco van der Heijden, Jannie Koster,
Herman van den Hoogen en Sjoerd Posthuma bij deze nogmaals danken voor de inbreng van
hun cases, waaruit blijkt dat de theorie ook in de praktijk werkt.

I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R

Concrete resultaten en tevreden gebruikers zorgen ervoor dat het gedachtegoed steeds verder
omarmd en geaccepteerd wordt.
Met een gerust hart kunnen we zeggen dat door de toepassing in de Spoedaanpak van Rijkswaterstaat (mede vanwege de hoge zichtbaarheid) de methodiek van prestatieinkoop écht op
de kaart is gezet in Nederland. Uiteraard is er ook in dit boek aandacht voor de Spoedaanpak
en de inzet van Best Value bij overige projecten binnen Rijkswaterstaat. Wiebe Witteveen en
Carlita Vis hebben met het toepassen van het gedachtegoed volledig terecht de Dutch Sourcing
Awards in 2012 gewonnen. Wij zijn er trots op om zeer nauw bij dit project betrokken te zijn
geweest en willen nogmaals Carlita en Wiebe van harte danken voor de fijne samenwerking in
het project. Jullie inbreng in het vormen en verder ontwikkelen van het gedachtegoed is daarnaast van grote waarde geweest. Bedankt daarvoor!
Speciale dank gaat nogmaals uit naar Guido Koreman. Guido heeft waardevolle bijdragen geleverd aan deze derde druk en is de bedenker van de term “prestatieinkoop” als Nederlandse
vertaling van Best Value Procurement. Fijn dat we de term kunnen en mogen gebruiken! Het
is inmiddels een begrip geworden!
Grote dank gaat tenslotte uit naar Dean Kashiwagi en zijn collega’s van PBSRG. Dean’s gedachtegoed vormt de basis van dit boek.
Heel veel leesplezier en veel succes met de implementatie in uw eigen organisatie!
Jeroen van de Rijt (rijt@scenter.nl of jeroen@prestatieinkoop.com)
Sicco Santema (santema@scenter.nl of sicco@prestatieinkoop.com)

22

Mais conteúdo relacionado

Destaque

Presentatie Jeroen Van De Rijt Ervaringen Met Best Value Procurement Nevi Con...
Presentatie Jeroen Van De Rijt Ervaringen Met Best Value Procurement Nevi Con...Presentatie Jeroen Van De Rijt Ervaringen Met Best Value Procurement Nevi Con...
Presentatie Jeroen Van De Rijt Ervaringen Met Best Value Procurement Nevi Con...Jeroen Van de Rijt
 
De 10 grootste misvattingen rondom Best Value Procurement
De 10 grootste misvattingen rondom Best Value ProcurementDe 10 grootste misvattingen rondom Best Value Procurement
De 10 grootste misvattingen rondom Best Value ProcurementJeroen Van de Rijt
 
Best Value Procurement, samenwerken met leveranciers in de private sector
Best Value Procurement, samenwerken met leveranciers in de private sectorBest Value Procurement, samenwerken met leveranciers in de private sector
Best Value Procurement, samenwerken met leveranciers in de private sectorHeembouw
 
Keeping your employees knowledge up to date and qualification management
Keeping your employees knowledge up to date and qualification managementKeeping your employees knowledge up to date and qualification management
Keeping your employees knowledge up to date and qualification managementhcderaad
 
Begroten van agile projecten, technical meeting Sogeti 2013-09
Begroten van agile projecten, technical meeting Sogeti 2013-09Begroten van agile projecten, technical meeting Sogeti 2013-09
Begroten van agile projecten, technical meeting Sogeti 2013-09Harold van Heeringen
 
Esize Event - Future Procurement
Esize Event - Future ProcurementEsize Event - Future Procurement
Esize Event - Future Procurementtdolder
 
Om echt agile te worden zal het topmanagement mee moeten in de verandering
Om echt agile te worden zal het topmanagement mee moeten in de veranderingOm echt agile te worden zal het topmanagement mee moeten in de verandering
Om echt agile te worden zal het topmanagement mee moeten in de veranderingJurriaan Kamer
 
A Regularization Approach to the Reconciliation of Constrained Data Sets
A Regularization Approach to the Reconciliation of Constrained Data SetsA Regularization Approach to the Reconciliation of Constrained Data Sets
A Regularization Approach to the Reconciliation of Constrained Data SetsAlkis Vazacopoulos
 
Report of the science society
Report of the science societyReport of the science society
Report of the science societyhanisah67
 
Hierarchical Decomposition Heuristic for Scheduling: Coordinated Reasoning fo...
Hierarchical Decomposition Heuristic for Scheduling: Coordinated Reasoning fo...Hierarchical Decomposition Heuristic for Scheduling: Coordinated Reasoning fo...
Hierarchical Decomposition Heuristic for Scheduling: Coordinated Reasoning fo...Alkis Vazacopoulos
 
Factors Affecting Balance in the Elderly Population
Factors Affecting Balance in the Elderly PopulationFactors Affecting Balance in the Elderly Population
Factors Affecting Balance in the Elderly PopulationEast End Hearing
 
Framework for Action for Post-Rio/Post-2015
Framework for Action for Post-Rio/Post-2015Framework for Action for Post-Rio/Post-2015
Framework for Action for Post-Rio/Post-2015Matthew Reading-Smith
 
Generalized capital investment planning of oil-refineries using CPLEX-MILP an...
Generalized capital investment planning of oil-refineries using CPLEX-MILP an...Generalized capital investment planning of oil-refineries using CPLEX-MILP an...
Generalized capital investment planning of oil-refineries using CPLEX-MILP an...Alkis Vazacopoulos
 

Destaque (20)

Presentatie Jeroen Van De Rijt Ervaringen Met Best Value Procurement Nevi Con...
Presentatie Jeroen Van De Rijt Ervaringen Met Best Value Procurement Nevi Con...Presentatie Jeroen Van De Rijt Ervaringen Met Best Value Procurement Nevi Con...
Presentatie Jeroen Van De Rijt Ervaringen Met Best Value Procurement Nevi Con...
 
De 10 grootste misvattingen rondom Best Value Procurement
De 10 grootste misvattingen rondom Best Value ProcurementDe 10 grootste misvattingen rondom Best Value Procurement
De 10 grootste misvattingen rondom Best Value Procurement
 
Best Value Procurement, samenwerken met leveranciers in de private sector
Best Value Procurement, samenwerken met leveranciers in de private sectorBest Value Procurement, samenwerken met leveranciers in de private sector
Best Value Procurement, samenwerken met leveranciers in de private sector
 
Keeping your employees knowledge up to date and qualification management
Keeping your employees knowledge up to date and qualification managementKeeping your employees knowledge up to date and qualification management
Keeping your employees knowledge up to date and qualification management
 
Begroten van agile projecten, technical meeting Sogeti 2013-09
Begroten van agile projecten, technical meeting Sogeti 2013-09Begroten van agile projecten, technical meeting Sogeti 2013-09
Begroten van agile projecten, technical meeting Sogeti 2013-09
 
Esize Event - Future Procurement
Esize Event - Future ProcurementEsize Event - Future Procurement
Esize Event - Future Procurement
 
Om echt agile te worden zal het topmanagement mee moeten in de verandering
Om echt agile te worden zal het topmanagement mee moeten in de veranderingOm echt agile te worden zal het topmanagement mee moeten in de verandering
Om echt agile te worden zal het topmanagement mee moeten in de verandering
 
Mountain mudd
Mountain muddMountain mudd
Mountain mudd
 
A Regularization Approach to the Reconciliation of Constrained Data Sets
A Regularization Approach to the Reconciliation of Constrained Data SetsA Regularization Approach to the Reconciliation of Constrained Data Sets
A Regularization Approach to the Reconciliation of Constrained Data Sets
 
Report of the science society
Report of the science societyReport of the science society
Report of the science society
 
Hierarchical Decomposition Heuristic for Scheduling: Coordinated Reasoning fo...
Hierarchical Decomposition Heuristic for Scheduling: Coordinated Reasoning fo...Hierarchical Decomposition Heuristic for Scheduling: Coordinated Reasoning fo...
Hierarchical Decomposition Heuristic for Scheduling: Coordinated Reasoning fo...
 
Researchmethods
ResearchmethodsResearchmethods
Researchmethods
 
Branding resources, Park Hill, North Little Rock, Arkansas
Branding resources, Park Hill, North Little Rock, ArkansasBranding resources, Park Hill, North Little Rock, Arkansas
Branding resources, Park Hill, North Little Rock, Arkansas
 
Ahmet yeşilpınar
Ahmet yeşilpınarAhmet yeşilpınar
Ahmet yeşilpınar
 
Bab34 modulskalajarak
Bab34 modulskalajarakBab34 modulskalajarak
Bab34 modulskalajarak
 
Comp música clàssica1
Comp música clàssica1Comp música clàssica1
Comp música clàssica1
 
Factors Affecting Balance in the Elderly Population
Factors Affecting Balance in the Elderly PopulationFactors Affecting Balance in the Elderly Population
Factors Affecting Balance in the Elderly Population
 
Framework for Action for Post-Rio/Post-2015
Framework for Action for Post-Rio/Post-2015Framework for Action for Post-Rio/Post-2015
Framework for Action for Post-Rio/Post-2015
 
Generalized capital investment planning of oil-refineries using CPLEX-MILP an...
Generalized capital investment planning of oil-refineries using CPLEX-MILP an...Generalized capital investment planning of oil-refineries using CPLEX-MILP an...
Generalized capital investment planning of oil-refineries using CPLEX-MILP an...
 
Research Project Report
Research Project ReportResearch Project Report
Research Project Report
 

Semelhante a Prestatieinkoop jeroen van de rijt

2015 Advocatenbladlive Sociale Innovatie? Zo krijgt u uw mensen mee! Julius S...
2015 Advocatenbladlive Sociale Innovatie? Zo krijgt u uw mensen mee! Julius S...2015 Advocatenbladlive Sociale Innovatie? Zo krijgt u uw mensen mee! Julius S...
2015 Advocatenbladlive Sociale Innovatie? Zo krijgt u uw mensen mee! Julius S...Law4ce
 
Overheid en marketing.
Overheid en marketing.Overheid en marketing.
Overheid en marketing.Filip Modderie
 
Bedrijfspresentatie Seeder De Boer
Bedrijfspresentatie Seeder De BoerBedrijfspresentatie Seeder De Boer
Bedrijfspresentatie Seeder De Boerreneseeder
 
Crowdsourcing door Frank Willems voor Provincie Utrecht
Crowdsourcing door Frank Willems voor Provincie UtrechtCrowdsourcing door Frank Willems voor Provincie Utrecht
Crowdsourcing door Frank Willems voor Provincie UtrechtFrank Willems
 
De oogst van 3 jaar green deal
De oogst van 3 jaar green dealDe oogst van 3 jaar green deal
De oogst van 3 jaar green dealSignificant
 
Kennismanagement Baak :CIBIT
Kennismanagement Baak :CIBITKennismanagement Baak :CIBIT
Kennismanagement Baak :CIBITRobert Kruisland
 
Presentatie ZienXL - trends & participatie
Presentatie ZienXL - trends & participatiePresentatie ZienXL - trends & participatie
Presentatie ZienXL - trends & participatieWhat if Robert
 
Presentatie bindje juni 2011
Presentatie bindje juni 2011Presentatie bindje juni 2011
Presentatie bindje juni 2011Rudie Jansman
 
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza11PARTNERSIN2011
 
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntensCrowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntensFrank Willems
 
Goed bestuur in het mkb, kwalitatief onderzoek
Goed bestuur in het mkb, kwalitatief onderzoekGoed bestuur in het mkb, kwalitatief onderzoek
Goed bestuur in het mkb, kwalitatief onderzoekKarin Kleingeld
 
1 meter marketingliteratuur in 1 uur
1 meter marketingliteratuur in 1 uur1 meter marketingliteratuur in 1 uur
1 meter marketingliteratuur in 1 uurReint Jan Holterman
 
1 meter marketingliteratuur in 1 uur
1 meter marketingliteratuur in 1 uur1 meter marketingliteratuur in 1 uur
1 meter marketingliteratuur in 1 uurReint Jan Holterman
 
Bedrijfspresentatie clubvan25 nov13 - slideshare
Bedrijfspresentatie clubvan25 nov13 - slideshareBedrijfspresentatie clubvan25 nov13 - slideshare
Bedrijfspresentatie clubvan25 nov13 - slideshareJolien van der Werff
 
Brochure nyenrode masterclass klantgericht innoveren 2015
Brochure nyenrode masterclass klantgericht innoveren 2015Brochure nyenrode masterclass klantgericht innoveren 2015
Brochure nyenrode masterclass klantgericht innoveren 2015Karin Rigterink
 
INKijk Herfst 2016
INKijk Herfst 2016INKijk Herfst 2016
INKijk Herfst 2016Significant
 
Vier generaties sourcing
Vier generaties sourcingVier generaties sourcing
Vier generaties sourcingFrank Willems
 

Semelhante a Prestatieinkoop jeroen van de rijt (20)

2015 Advocatenbladlive Sociale Innovatie? Zo krijgt u uw mensen mee! Julius S...
2015 Advocatenbladlive Sociale Innovatie? Zo krijgt u uw mensen mee! Julius S...2015 Advocatenbladlive Sociale Innovatie? Zo krijgt u uw mensen mee! Julius S...
2015 Advocatenbladlive Sociale Innovatie? Zo krijgt u uw mensen mee! Julius S...
 
Overheid en marketing.
Overheid en marketing.Overheid en marketing.
Overheid en marketing.
 
Bedrijfspresentatie Seeder De Boer
Bedrijfspresentatie Seeder De BoerBedrijfspresentatie Seeder De Boer
Bedrijfspresentatie Seeder De Boer
 
Crowdsourcing door Frank Willems voor Provincie Utrecht
Crowdsourcing door Frank Willems voor Provincie UtrechtCrowdsourcing door Frank Willems voor Provincie Utrecht
Crowdsourcing door Frank Willems voor Provincie Utrecht
 
De oogst van 3 jaar green deal
De oogst van 3 jaar green dealDe oogst van 3 jaar green deal
De oogst van 3 jaar green deal
 
Make it happen (deel 1)
Make it happen (deel 1)Make it happen (deel 1)
Make it happen (deel 1)
 
Kennismanagement Baak :CIBIT
Kennismanagement Baak :CIBITKennismanagement Baak :CIBIT
Kennismanagement Baak :CIBIT
 
Presentatie ZienXL - trends & participatie
Presentatie ZienXL - trends & participatiePresentatie ZienXL - trends & participatie
Presentatie ZienXL - trends & participatie
 
Presentatie bindje juni 2011
Presentatie bindje juni 2011Presentatie bindje juni 2011
Presentatie bindje juni 2011
 
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
11 PARTNERSIN2011 Behold|Erasmus University |MinBuza
 
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntensCrowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
Crowdsourcing en social media frank willems gmsm dag syntens
 
Goed bestuur in het mkb, kwalitatief onderzoek
Goed bestuur in het mkb, kwalitatief onderzoekGoed bestuur in het mkb, kwalitatief onderzoek
Goed bestuur in het mkb, kwalitatief onderzoek
 
1 meter marketingliteratuur in 1 uur
1 meter marketingliteratuur in 1 uur1 meter marketingliteratuur in 1 uur
1 meter marketingliteratuur in 1 uur
 
1 meter marketingliteratuur in 1 uur
1 meter marketingliteratuur in 1 uur1 meter marketingliteratuur in 1 uur
1 meter marketingliteratuur in 1 uur
 
Leiding op Circulariteit_DEF
Leiding op Circulariteit_DEFLeiding op Circulariteit_DEF
Leiding op Circulariteit_DEF
 
Bedrijfspresentatie clubvan25 nov13 - slideshare
Bedrijfspresentatie clubvan25 nov13 - slideshareBedrijfspresentatie clubvan25 nov13 - slideshare
Bedrijfspresentatie clubvan25 nov13 - slideshare
 
Brochure nyenrode masterclass klantgericht innoveren 2015
Brochure nyenrode masterclass klantgericht innoveren 2015Brochure nyenrode masterclass klantgericht innoveren 2015
Brochure nyenrode masterclass klantgericht innoveren 2015
 
DEELNAME FORMULIER
DEELNAME FORMULIERDEELNAME FORMULIER
DEELNAME FORMULIER
 
INKijk Herfst 2016
INKijk Herfst 2016INKijk Herfst 2016
INKijk Herfst 2016
 
Vier generaties sourcing
Vier generaties sourcingVier generaties sourcing
Vier generaties sourcing
 

Mais de Jeroen Van de Rijt

Artikel vested smaakt naar meer stedin sentia deal februari 2020
Artikel vested smaakt naar meer stedin sentia deal februari 2020Artikel vested smaakt naar meer stedin sentia deal februari 2020
Artikel vested smaakt naar meer stedin sentia deal februari 2020Jeroen Van de Rijt
 
Unpacking rf partner second edition (ok to distribute) june 17 2019 vitasek v...
Unpacking rf partner second edition (ok to distribute) june 17 2019 vitasek v...Unpacking rf partner second edition (ok to distribute) june 17 2019 vitasek v...
Unpacking rf partner second edition (ok to distribute) june 17 2019 vitasek v...Jeroen Van de Rijt
 
Presentatie contractmanagementdag Jeroen van de Rijt & Corine van Weijen
Presentatie contractmanagementdag Jeroen van de Rijt  &  Corine van WeijenPresentatie contractmanagementdag Jeroen van de Rijt  &  Corine van Weijen
Presentatie contractmanagementdag Jeroen van de Rijt & Corine van WeijenJeroen Van de Rijt
 
Lelystad Airport, de nieuwste luchthaven van Nederland
Lelystad Airport, de nieuwste luchthaven van NederlandLelystad Airport, de nieuwste luchthaven van Nederland
Lelystad Airport, de nieuwste luchthaven van NederlandJeroen Van de Rijt
 
Artikel dohmen van deurssen van de rijt en van raaij evaluatie pilot achmea; ...
Artikel dohmen van deurssen van de rijt en van raaij evaluatie pilot achmea; ...Artikel dohmen van deurssen van de rijt en van raaij evaluatie pilot achmea; ...
Artikel dohmen van deurssen van de rijt en van raaij evaluatie pilot achmea; ...Jeroen Van de Rijt
 
Servicemanagement december 2012 rondetafel csu
Servicemanagement december 2012 rondetafel csuServicemanagement december 2012 rondetafel csu
Servicemanagement december 2012 rondetafel csuJeroen Van de Rijt
 
A new sewage system with best value procurement van de rijt & van den hoogen ...
A new sewage system with best value procurement van de rijt & van den hoogen ...A new sewage system with best value procurement van de rijt & van den hoogen ...
A new sewage system with best value procurement van de rijt & van den hoogen ...Jeroen Van de Rijt
 
Artikel van de rijt & witteveen prestatieinkoop bij rijkswaterstaat deal maar...
Artikel van de rijt & witteveen prestatieinkoop bij rijkswaterstaat deal maar...Artikel van de rijt & witteveen prestatieinkoop bij rijkswaterstaat deal maar...
Artikel van de rijt & witteveen prestatieinkoop bij rijkswaterstaat deal maar...Jeroen Van de Rijt
 

Mais de Jeroen Van de Rijt (8)

Artikel vested smaakt naar meer stedin sentia deal februari 2020
Artikel vested smaakt naar meer stedin sentia deal februari 2020Artikel vested smaakt naar meer stedin sentia deal februari 2020
Artikel vested smaakt naar meer stedin sentia deal februari 2020
 
Unpacking rf partner second edition (ok to distribute) june 17 2019 vitasek v...
Unpacking rf partner second edition (ok to distribute) june 17 2019 vitasek v...Unpacking rf partner second edition (ok to distribute) june 17 2019 vitasek v...
Unpacking rf partner second edition (ok to distribute) june 17 2019 vitasek v...
 
Presentatie contractmanagementdag Jeroen van de Rijt & Corine van Weijen
Presentatie contractmanagementdag Jeroen van de Rijt  &  Corine van WeijenPresentatie contractmanagementdag Jeroen van de Rijt  &  Corine van Weijen
Presentatie contractmanagementdag Jeroen van de Rijt & Corine van Weijen
 
Lelystad Airport, de nieuwste luchthaven van Nederland
Lelystad Airport, de nieuwste luchthaven van NederlandLelystad Airport, de nieuwste luchthaven van Nederland
Lelystad Airport, de nieuwste luchthaven van Nederland
 
Artikel dohmen van deurssen van de rijt en van raaij evaluatie pilot achmea; ...
Artikel dohmen van deurssen van de rijt en van raaij evaluatie pilot achmea; ...Artikel dohmen van deurssen van de rijt en van raaij evaluatie pilot achmea; ...
Artikel dohmen van deurssen van de rijt en van raaij evaluatie pilot achmea; ...
 
Servicemanagement december 2012 rondetafel csu
Servicemanagement december 2012 rondetafel csuServicemanagement december 2012 rondetafel csu
Servicemanagement december 2012 rondetafel csu
 
A new sewage system with best value procurement van de rijt & van den hoogen ...
A new sewage system with best value procurement van de rijt & van den hoogen ...A new sewage system with best value procurement van de rijt & van den hoogen ...
A new sewage system with best value procurement van de rijt & van den hoogen ...
 
Artikel van de rijt & witteveen prestatieinkoop bij rijkswaterstaat deal maar...
Artikel van de rijt & witteveen prestatieinkoop bij rijkswaterstaat deal maar...Artikel van de rijt & witteveen prestatieinkoop bij rijkswaterstaat deal maar...
Artikel van de rijt & witteveen prestatieinkoop bij rijkswaterstaat deal maar...
 

Prestatieinkoop jeroen van de rijt

  • 1. “Prestatieinkoop en het nieuwe inkoopparadigma sluiten prima op elkaar aan. Inkoop­ professionals zoeken de beste leverancier, niet de goedkoopste.” - Gerco Rietveld “Dit boek is een aanrader voor het maken van een fundamentele denkslag.” - Ed Nijpels In dit boek beschrijven Jeroen van de Rijt en Sicco Santema dat er een paradigmaverandering nodig is om te komen tot vernieuwing in de keten: van “het controleren en beheersen van aanbieders” naar “loslaten en vertrouwen, gebaseerd op aantoonbare prestatie-informatie”. Van het sturen door de opdrachtgever naar het laten leiden door de opdrachtnemer. Prestaties van aanbieders vormen hierbij de basis. Van de Rijt en Santema beschrijven een aanpak waarbij aanbieders de maximale ruimte krijgen om hun prestatie neer te zetten. De afgelopen jaren heeft de toepassing van prestatieinkoop / Best Value in Nederland een enorme vlucht genomen. De aanpak is succesvol in veel projecten toegepast, van bouw tot ICT tot zorg- en welzijnsdiensten. In de publieke en private sector. In deze geheel herziene derde druk treft u: ‘Prestatieinkoop’ is vooral een praktisch boek dat u ondersteuning geeft bij het opzetten van uw eigen prestatieinkoop / Best Value traject, gericht op innovatie in de keten. Het boek wordt ondersteund door de website www.prestatieinkoop.com Jeroen van de Rijt Sicco Santema — nieuwste inzichten en een geheel geüpdatete versie van de methodiek De — Acht geheel nieuwe cases — Veel meer aandacht voor pre-award (concretiseringsfase) en uitvoeringsfase — Aandacht voor houding en gedrag — Aandacht voor het juridisch kader en de regel­ eving g — Nieuwe werkbladen en checklisten prestatieinkoop “Prestatieinkoop is een voortreffelijk boek. De werkwijze is aangepast aan de laatste zienswijzen. ­ e filosofie is me uit het hart gegrepen.” - Prof. dr. Arjan van Weele D prestatie inkoop M et Best Value naar succesvolle projecten Jeroen van de Rijt Sicco Santema
  • 2. Preface by Dean Kashiwagi The worldwide marketplace has resulted in the optimization of delivery of services. There is no place for waste in today’s economy. As processes become more efficient, the use of management, direction and control is being replaced by the utilization of expertise. The abusive winlose contracting systems are being replaced by the win-win best value approach. The relationships and trust which were so vital in the past twenty years are being replaced with transparency and the language of experts. The day of the Management, Direction and Control (MDC) win-lose era is over, and we are now stepping into the new paradigm of the utilization of expertise. More than 17 years ago I created a process called best value PIPS (Performance Information Procurement System) at Arizona State University. At this moment we have performed more than 1,500 tests using this concept, with a spend of over $5.6 billion. Best Value PIPS is being used all over the U.S., and has now spread to Finland, Canada, and Malaysia, and is being introduced in Mexico, India and Australia. The results have been tremendous. Of all projects a total of 98% has been successful. PIPS turns managers into leaders without all the leadership qualities that are born within leaders. The Best Value PIPS system will hire the right people for the right job, requiring very little management and decision-making. The performers will all do their jobs as if they were following a great leader. About seven years ago I met Sicco and Jeroen. Right from the start, I noticed their visionary leadership and their ability to understand, explain, and assist with the implementation of PIPS/PIRMS. They have spread the thoughts and concept of Best Value PIPS and Best Value 9 PR E FACE Interest is now worldwide due to the dominant results of the process (up to 90% fewer transactions, vendors maximize their profit, and owners pay less for great quality.) We started testing in the construction industry, and have moved on to other industries. The results are the same in every industry. BV PIPS is a solution that can be applied to any outsourcing or supply chain management issue. It is a method to outsource procurement transactions: to control without controlling, to manage without managing, to react without reacting. To help people understand this, we have renamed a part of the process PIRMS, or the Performance Information Risk Management System.
  • 3. PR E FACE Procurement in the Netherlands. They have helped organizations implement the philosophy and have educated people. As a result, the Netherlands has become the leader of the implementation of BV PIPS and where the concepts are the most widely used. Best Value Procurement/Prestatieinkoop has conquered the naysayers in the Netherlands! We have found that common sense and logic have no language barrier. Never before have I witnessed such a swift adoption and spreading of the philosophy! Sicco and Jeroen are my official Dutch representatives of BV PIPS. They are the foundation of BV PIPS in the Netherlands. They are the driving force behind the Best Value Board and Dutch Certification of BV experts. Without their efforts, BV PIPS, would have remained a secret in the Netherlands. The first two editions of “Prestatieinkoop” (and the first-ever nonEnglish books on PIPS) has been received very well. It explained why performance-based contracting is so important and showed why, what and when. In the last year, BV PIPS has been modified and the principles of the Information Measurement Theory [IMT] have transformed the BV PIPS for next generation. Jeroen and Sicco have captured all of this including their latest insights, lessons learned and best practices in the third edition. Best value PIPS is now a Dutch idea. I encourage every reader to implement the concepts in their own practice. Let’s take procurement, risk management, and project management in The Netherlands to the next level! Dean Kashiwagi, PhD Director Performance Based Studies Research Group Arizona State University www.pbsrg.com 10
  • 4. Voorwoord van Ton Trommelen De rol van inkoop is verbonden aan de bedrijfsvoering van bedrijven en organisaties. Dat maakt inkoop tot een strategisch instrument voor het behalen van organisatiedoelstellingen. De performance van leveranciers is cruciaal om organisatiedoelstellingen te realiseren. Bij een inkoop quote van 60 – 80 %, zoals in vele industrieën het geval is, dienen leveranciers optimaal aangesloten te zijn op de processen en doelstellingen van organisaties. Ook sommige overheden kennen een zeer hoge inkoopquote. Ook in overheidsomgeving wordt steeds duidelijker dat de afhankelijkheid van leveranciers groter is dan altijd is aangenomen. De rol van de inkoper verandert daarmee drastisch. Van professional wordt hij expert en vervolgens inkoopleider. Als expert is de inkoper goed op de hoogte van de producten en diensten die hij of zij inkoopt: de directe inkopen voor het primaire proces en de indirecte inkopen, waaronder ICT, HR, Facilitair en Marketingcommunicatie. Als inkoopleider gaat het nog een stap verder. Dan staan de verkrijgprocessen en het leiding geven aan leveranciers centraal. Klant en leverancier worden dan met elkaar verbonden. Prestatieinkoop is daarmee feitelijk meer dan een instrument. Het is een filosofie over samenwerken. Een filosofie om leiding te kunnen geven aan de samenwerking met leveranciers. Een samenwerking die leidt tot de beste bijdrage aan de doelstellingen van bedrijven en organisaties. Dat is wat leiders doen, zij zorgen ervoor dat doelstellingen worden bereikt! Prestatieinkoop is een boek dat de inkoopleider op weg helpt met deze filosofie en ruimte geeft om binnen zijn leiderschap te excelleren. Ton Trommelen Voorzitter NEVI www.nevi.nl 11 VOORWOOR D Dit boek gaat verder in op de rol van de inkoper als inkoopleider. ‘Prestatieinkoop’ is een instrument dat daarbij helpt. De crux van het instrument is dat de samenwerking met de leverancier al in het selectieproces wordt ingebracht. Het past een leider om de leverancier al in een vroegtijdig stadium uit te nodigen zijn bijdrage aan de bedrijfsdoelstellingen te leveren. Dat geeft de leverancier de gelegenheid om vanuit zijn toekomstige bijdrage en relatie de aanbesteding vanuit zijn expertise professioneel in te vullen. Binnen zijn aanbod overziet hij tevens alle risico’s en voorziet de niet beïnvloedbare risico’s van passende en werkende mitigerende maatregelen. Door zijn aanbod steekt de aanbieder boven het maaiveld uit. Het is aan de inkoopleider om ruimte te geven en de samenwerking door de leverancier te laten invullen. De echte verbinding komt zo van twee kanten.
  • 5. VOORWOOR D NEVI is de derde inkoopvereniging van de wereld en is al 57 jaar hét kennisnetwerk voor inkoop en supply management. Op publiek gebied is zij de eerste inkoopvereniging ter wereld. Ook op het terrein van wetenschappelijke inkoopinnovatie neemt NEVI wereldwijd een eerste positie in: zij investeerde afgelopen 25 jaar meer dan € 10 miljoen in haar Research Stichting en ondersteunt leerstoelen en lectoren. In oktober 2012 ontving NEVI als eerste inkooporganisatie wereldwijd de IFPSM Global Standard voor haar vakopleidingen. NEVI organiseert netwerkbijeenkomsten, congressen en seminars en geeft vakopleidingen en in company trainingen voor organisaties. Internationaal biedt NEVI in tien talen maatwerktrainingen voor organisaties via haar dochter organisatie Purspective. NEVI staat voor de professionalisering van de inkoopfunctie in het belang van het bedrijfsleven, de overheid en de samenleving en is de norm voor elke organisatie die professioneel inkoopt. 12
  • 6. Voorwoord van Ed Nijpels Er verandert veel in het landschap van de raadgevend ingenieurs, zowel aan de zijde van opdrachtgevers als in de rol van aanbieders richting die opdrachtgevers. In de geïntegreerde contracten maakt de ingenieur deel uit van het ontwerp- en realisatieteam en speelt hij vaak een rol in de daarop volgende operationele gebruiksfase, bijvoorbeeld door onderhoudsengineering toe te passen. Het goed verwoorden van de in te brengen prestatie is van cruciaal belang. Dat zal gebaseerd moeten zijn op onderbouwde expertise en de kerncompetenties van de ingenieur in zijn dienstverlening. Ook krijgen we als ingenieursbranche zelf met deze inkoopvorm te maken. Zo gebruikt Rijkswaterstaat de methodiek ook om van onze diensten gebruik te maken. Dat is een goede ontwikkeling, want het nodigt ons uit om van input denken over te gaan op output denken, naar prestaties. Neem een aanbesteding voor het opstellen van een MER rapportage. Wie het beste weet te onderbouwen dat hij in deze situatie een volwaardige MER rapportage (inclusief omgevingsmanagement) kan opstellen krijgt de klus. Dat is toch een stuk beter dan degene die het minste aantal uren begroot en daarbij de laagste prijs hanteert. We roepen al jaren als branche dat we liever geselecteerd worden op basis van kwaliteit en toegevoegde waarde. Met Prestatieinkoop worden we weer uitgedaagd om onze expertise te tonen en daarmee boven het maaiveld uit te steken. Prachtig toch? 13 VOORWOOR D Daarnaast beweegt het aanbestedingslandschap ook enorm. Ingenieursbureaus worden (onder andere) ingezet voor het maken van een ontwerp en het opstellen van het daarbij behorende bestek ten behoeve van de (komende) aanbesteding van een opdrachtgever. Aanbestedings- en uitvoeringsvormen zoals Prestatieinkoop maken dat gedetailleerde bestek voor de aanbesteding nu overbodig. De aanbesteding vindt plaats op basis van onderbouwde kwaliteit in relatie tot de geformuleerde opdrachtdoelstellingen. De (toekomstige) opdrachtnemer baseert zijn aanbod op zijn expertise en omschrijft deze als de prestatie die hij voor de opdrachtgever kan waarmaken. Het bestek (en het bijbehorende contract) wordt pas in een tweede instantie gemaakt, als er één beoogde opdrachtnemer over is gebleven. Uiteraard betekent dit ook werk voor de ingenieursbureaus, want opdrachtgevers huren graag specialisten in om het aanbestedingsproces te ondersteunen, bijvoorbeeld bij het formuleren van de opdrachtdoelstelling. De aandacht van de ingenieursbureaus wordt hierdoor verlegd van de inhoud naar het proces. Of zoals het in de Prestatieinkoopmethode heet, van de ‘wat’ vraag naar de ‘hoe’ vraag.
  • 7. Dit boek is een aanrader voor het maken van een denkslag, een paradigma verandering, zoals dat zo mooi heet. De methode van aanbesteden levert naar verwachting ook in onze branche een verhoging van de kwaliteit en daarmee van de klanttevredenheid. Prestatieinkoop of Best Value Procurement is niet meer weg te denken in onze branche, dus, if you cannot beat them, join them! Ed Nijpels Voorzitter NLingenieurs www.nlingenieurs.nl VOORWOOR D NLingenieurs is de Nederlandse branchevereniging van advies-, management- en ingenieursbureaus. NLingenieurs werd in 1917 opgericht onder de naam ONRI. Sinds 2009 is ONRI verder gegaan onder de naam NLingenieurs. De leden van NLingenieurs zijn private bedrijven die ingenieursdiensten leveren, opereren op basis van vrije concurrentie en voldoen aan de kwaliteitseisen van de vereniging. 14
  • 8. Inleiding van de derde druk “Prestatieinkoop” gaat over het faciliteren van de best-presterende aanbieder. Dit betekent allereerst het vinden en contracteren van een best presterende aanbieder (de klassieke rol van inkoop) en vervolgens ook het scheppen van condities waarmee die aanbieder in de uitvoering daadwerkelijk die prestatie kan neerzetten. De afgelopen jaren heeft de toepassing van prestatieinkoop in Nederland een enorme vlucht genomen. De aanpak is succesvol toegepast in veel projecten, van bouw tot ICT tot zorg- en welzijnsdiensten. In de publieke sector (bij gemeenten, waterschappen, Belastingdienst en ProRail) en in de private sector. Rijkswaterstaat heeft met de aanpak zelfs de Dutch Sourcing Award 2012 gewonnen. In deze derde druk besteden we veel aandacht aan de praktijk via een veelvoud aan cases. De afgelopen jaren hebben we het gedachtegoed flink verspreid in een succesvolle samenwerking met de NEVI, de Nederlandse Vereniging voor Inkoopmanagement. Het is niet meer dan logisch dat we verdere samenwerking gaan zoeken met organisaties zoals NEVI op andersoortige terreinen, bijvoorbeeld op het gebied van projectmanagement en risicomanagement. Gezien het bovenstaande besteden we, nog meer dan in de tweede druk, in dit boek aandacht aan de noodzaak en het nut van de concretiseringsfase. Ook is er veel meer aandacht voor het belang van performance-metingen. Alleen door zaken te meten wordt de daadwerkelijk prestatie in beeld gebracht. Ook besteden we meer aandacht aan “houding en gedrag” dan in de voorgaande uitgaven. Onze ervaring van de afgelopen jaren leert dat een wezenlijk onderdeel van het succesvol inzetten van prestatieinkoop te maken heeft met houding en gedrag, zowel aan opdrachtgevers- als aan opdrachtnemerskant. 17 I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R In de vier jaar sinds de eerste druk van het boek ‘Prestatieinkoop’ is het gedachtegoed verder ontwikkeld. Binnen de methodiek zijn aanpassingen gedaan (zo heeft Past Performance plaatsgemaakt voor “prestatie-onderbouwing” als filter, is het filter “planning” verdwenen en zo zijn er nog enkele kleine aanpassingen). Maar wellicht nog belangrijker: de focus van de methodiek is intussen verschoven van het “inkoopgedeelte” (de selectie van de opdrachtnemer waarmee gewerkt gaat worden) naar de concretiseringsfase (de pre-award fase) en de uitvoering. Prestatieinkoop gaat immers over het in de kracht zetten van de leverancier, zodat hij zijn prestatie kan realiseren. De verschuiving van inkoop naar uitvoering hebben we ook geïllustreerd door de ondertitel van het boek te veranderen. De originele ondertitel “Wie steekt er boven het maaiveld uit” heeft mogelijk te veel een focus op het “inkoopgedeelte”. We willen de nadruk verschuiven naar het werken met de beste leverancier in de uitvoering. Vandaar ook de nieuwe ondertitel: “met Best Value naar succesvolle projecten”.
  • 9. Deze derde druk kunnen we daarmee met recht een “geheel herziene” druk noemen. Om dit extra kracht bij te zetten hebben we dit geïllustreerd met een geheel nieuw formaat en een nieuwe opmaak. Tevens is het boek op veler verzoek nu ook als e-book verkrijgbaar. I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R Natuurlijk zijn er ook dingen hetzelfde gebleven. De filosofie achter de methodiek is nog steeds die van ketenintegratie, transparantie en “no control en no influence”. Ook de inkoopmethodiek is niet fundamenteel veranderd. En natuurlijk hebben wij geprobeerd om ook in deze derde druk de aanpak wederom toegankelijk te maken. Dit keer niet alleen voor inkopers, maar óók voor projectmanagers, risicomanagers en overige managers. Wij hopen met dit boek de verspreiding van het Best Value gedachtegoed een verdere stimulans te geven! 18
  • 10. Leeswijzer en dankwoord Prestatieinkoop betekent een paradigmaverandering naar het loslaten van minimale standaarden/normen, het loslaten van inspectie en controle en het overdragen van risico’s naar degene die het beste in staat is ze te minimaliseren. In Tabel 1 wordt het verschil tussen de traditionele manier van werken en werken met prestatieinkoop kort samengevat: Traditioneel Prestatieinkoop 1. 1. De opdrachtgever is de “expert”; de leverancier past zich aan de vraag aan. De aanbieder wordt benaderd als expert en voert uit waar zij goed in is. 2. Verplaatsen van risico’s. 2. Minimaliseren van risico’s. 3. Management, Direct en Control 3. No control. Alignment van resources. Gebruik maken van heel veel details 4. Gebruik maken van dominante informatie. “We hebben van veel verstand (moet ook; zie punt 1) en weten hoe zaken gerealiseerd kunnen worden en wat het moet kosten.” 5. Zelfkennis over competenties en onderscheidend vermogen eigen onderneming. 6. Relatief grote inspanning van vele aanbieders, die alleen loont voor de winnende aanbieder 6. Inspanning minimaal aan het begin en alleen maximaal voor hen die daadwerkelijk bij de uitvoering betrokken zijn. 7. Geven van meningen en doen van beloften: we zien na gunning wel hoe ze/we het waar gaan maken. 7. Aanleveren van aantoonbare feiten als bewijs voor het kunnen. 8. Verrast door verstoringen. Risico’s overkomen ons. 8. Op voorhand zoeken naar oplossingen voor verstoringen die kunnen optreden. 9. We ‘vertrouwen’ de aanbieder op zijn blauwe ogen. 9. De aanbieder bewijst dat hij het kan door middel van prestatie-informatie. 10. Aanbieder passief: wachten op informatie en aansturing vanuit de opdrachtgever: wat vind de klant dat ik moet gaan doen. 10. Actief: aanspreken op en nemen van verantwoordelijkheden: wat zou ik gezien mijn vakgebied moeten kunnen? 11. Denken vanuit het “ik” 11. Denken vanuit het “wij”. 12. Aanbieder en opdrachtgever werken verzuild veelal vanuit eigen verwachtingen. 12. Aanbieder legt de hele project aanpak en uitvoering voor aan de opdrachtgever alvorens het project te starten en de opdrachtgever heeft ruimte om zijn eventuele zorgen die nog niet weggenomen zijn ter sprake te brengen. 13. Werken vanuit aannames en (onuitgesproken) verwachtingen. 13. Rollen en verantwoordelijkheden worden over en weer expliciet besproken. 14. Opdrachtgever stelt het contract op over wat de aanbieder gaat doen. 14. Aanbieder stelt het contract op over wat zij voor de opdrachtgever gaat doen. 15. Geen prestatiemeting. 15. Prestatieverantwoording op frequente basis. 16. Onduidelijk wie verantwoordelijk is voor ontstane afwijking en de consequenties en geen garantie dat het in de toekomt zich niet meer zal voordoen door gebrek aan preventieve actie. 16. Afwijkingen (planning, financiën, specs) worden gerapporteerd en worden onderdeel van de evaluatie. Verantwoordelijkheid t.a.v. een afwijking wordt vastgelegd. 17. Inkoop als onderhandelaar en om “overige” contractbepalingen op papier te krijgen 17. Inkoop als procesbegeleider. Tabel 1: verschil tussen traditionele manier van werken en prestatieinkoop 19 I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R 4. 5.
  • 11. In dit boek zetten we dit alles uiteen. Dit doen we vanuit een aantal invalshoeken, ieder beschreven in een apart deel van dit boek. De invalshoeken gebruiken we om verschillende doelgroepen aan te spreken. I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R Het eerste deel van het boek geeft een korte schets van de achtergrond van prestatieinkoop. Prestatieinkoop is de Nederlandse versie van Best Value Procurement, zoals dat is bedacht (en al vele jaren is toegepast) door Dean Kashiwagi. Het is de basis voor de rest van het boek. Het tweede deel van het boek is een uitgebreide en praktische handleiding. Het beschrijft in detail hoe een proces over prestatieinkoop kan/moet worden neergezet. Gedetailleerd worden de stappen van de methodiek doorlopen en worden er tips gegeven. We gaan hierbij zowel in op de rol van de opdrachtgever als de rol van de aanbieders. Lezers die een eerdere versie van het boek Prestatieinkoop hebben gelezen (eerste of tweede druk) zullen hier een behoorlijk aantal verschillen kunnen waarnemen. Vervolgens beschrijven we in het derde deel van het boek uitvoerig met maar liefst acht nieuwe cases de toepassing. Hier wordt de daadwerkelijke toepassing van de methodiek uiteengezet en wordt uitgelegd waar men in de praktijk tegenaan liep. Op www.prestatieinkoop.com worden nog meer cases gepubliceerd. In het vierde deel staat prestatieinkoop in de juridische context centraal. Gijs Verberne van Van Doorne geeft in een vogelvlucht de wereld van aanbesteden weer en beschrijft daarbij tevens de mogelijkheden en onmogelijkheden van prestatieinkoop in zowel de private als publieke sector. In het vijfde deel geven we antwoorden op de meest gestelde vragen (Frequently Asked Questions) en in het zesde deel gaan we in op een aantal misvattingen rondom prestatieinkoop. We hebben de afgelopen jaren gemerkt dat er een paar hardnekkige misverstanden zijn rondom met name de Best Value filosofie. Het leek ons goed om deze (hopelijk voor eens en altijd) uit de wereld te helpen. In het laatste deel van het boek bevinden zich de werkbladen, die gebruikt kunnen worden in de eigen praktijk. Dit boek is gericht aan inkopers (maar ook verkopers!) in met name business-to-business en business-to-government omgevingen. We gaan ervan uit dat de basisprincipes en concepten 20
  • 12. van verkoop marketing en inkoop supply chain management in dergelijke omgevingen u bekend zijn. We duiken in dit boek echt de diepte in. Dankwoord Sinds de uitgave van de eerste druk (november 2009) heeft prestatieinkoop een enorme vlucht genomen. De belangstelling voor de filosofie en aanpak is overweldigend. Dit blijkt uit de hoeveelheid boeken die sindsdien zijn verkocht (in totaal zo’n 6000 stuks van de eerste en tweede druk), een ongekend aantal voor dit type boek. Bij de totstandkoming van deze druk hebben we veel gehad aan de inbreng van en discussies met de gecertificeerde (A/A+) Best Value experts en de leden van de Best Value Certification Board. Zij behoren tot de voorlopers op het gebied van prestatieinkoop. Net als bij het schrijven van de tweede druk hebben we weer vanuit diverse kanten opmerkingen, aanvullingen en suggesties gekregen, die we hebben gebruikt bij het schrijven van deze druk. Uiteraard willen we iedereen bedanken voor zijn of haar bijdrage. Een extra dankwoord gaat uit naar Wencke Heijblok en Nieske Lith voor hun eigen kritische blik op het manuscript. We willen graag Tessa Middeldorp bedanken voor haar bijdrage in het hoofdstuk “houding en gedrag”. Ook dank aan Allard Horstman voor zijn inbreng bij het hoofdstuk rondom de concretiseringsfase. De afgelopen jaren hebben we veel vragen gekregen over de toepasbaarheid van prestatieinkoop in de publieke sector. Het leek ons goed om in deze druk een hoofdstuk op te nemen over de juridische aspecten rondom prestatieinkoop. We zijn blij dat Gijs Verberne van Van Doorne bereid is geweest een hoofdstuk te schrijven over dit onderwerp. Evenals bij de tweede druk grijpen we dit moment aan om geheel nieuwe cases te presenteren. We hebben besloten om in deze editie extra veel aandacht aan casebeschrijvingen te besteden. De ervaringen vanuit Bestuur Regio Utrecht, deelgemeente Rotterdam Centrum, gemeente Amsterdam, Boehringer Ingelheim, Waterschap Velt en Vecht, Tata Steel en het Universitair Medisch Centrum Groningen worden gedeeld. We willen graag Anneke van Abeelen, Rahima 21 I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R Maar daarnaast blijkt de belangstelling uit de vele aanvragen die we krijgen voor het houden van presentaties en lezingen, de belangstelling voor open trainingen en uiteraard uit de projecten die daadwerkelijk met behulp van de methodiek zijn gedaan. Dit alles heeft uiteraard ook geleid tot een aantal (nadere) inzichten, aanscherpingen en aanvullingen. In deze (geheel herziene) derde druk hebben we die verwerkt.
  • 13. Mejres, Marjolijn Masselink, Willem van den Brink, Marco van der Heijden, Jannie Koster, Herman van den Hoogen en Sjoerd Posthuma bij deze nogmaals danken voor de inbreng van hun cases, waaruit blijkt dat de theorie ook in de praktijk werkt. I N LE I DI NG E N LE ESWIJ Z E R Concrete resultaten en tevreden gebruikers zorgen ervoor dat het gedachtegoed steeds verder omarmd en geaccepteerd wordt. Met een gerust hart kunnen we zeggen dat door de toepassing in de Spoedaanpak van Rijkswaterstaat (mede vanwege de hoge zichtbaarheid) de methodiek van prestatieinkoop écht op de kaart is gezet in Nederland. Uiteraard is er ook in dit boek aandacht voor de Spoedaanpak en de inzet van Best Value bij overige projecten binnen Rijkswaterstaat. Wiebe Witteveen en Carlita Vis hebben met het toepassen van het gedachtegoed volledig terecht de Dutch Sourcing Awards in 2012 gewonnen. Wij zijn er trots op om zeer nauw bij dit project betrokken te zijn geweest en willen nogmaals Carlita en Wiebe van harte danken voor de fijne samenwerking in het project. Jullie inbreng in het vormen en verder ontwikkelen van het gedachtegoed is daarnaast van grote waarde geweest. Bedankt daarvoor! Speciale dank gaat nogmaals uit naar Guido Koreman. Guido heeft waardevolle bijdragen geleverd aan deze derde druk en is de bedenker van de term “prestatieinkoop” als Nederlandse vertaling van Best Value Procurement. Fijn dat we de term kunnen en mogen gebruiken! Het is inmiddels een begrip geworden! Grote dank gaat tenslotte uit naar Dean Kashiwagi en zijn collega’s van PBSRG. Dean’s gedachtegoed vormt de basis van dit boek. Heel veel leesplezier en veel succes met de implementatie in uw eigen organisatie! Jeroen van de Rijt (rijt@scenter.nl of jeroen@prestatieinkoop.com) Sicco Santema (santema@scenter.nl of sicco@prestatieinkoop.com) 22