1.
2/9/2023 ITiDi 1
ALAT HAWA
DINGIN
Oleh
Rais b. Ma’at
Institut Latihan dan Pembangunan
Infrastruktur Ikram

2.
2/9/2023 ITiDi 2
ASAS HAWA DINGIN
• Pemindahan haba dari satu ruang
ke ruang yang lain

3.
2/9/2023 ITiDi 3
CIRI-CIRI HAWA DINGIN
• Suhu yang bersesuaian dan boleh dikawal
• Bersih dan tiada bau
• Peredaran udara yang mencukupi dan
seimbang
• Humiditi yang terkawal
• Keselesaan
• Tidak bising
• Kemas dan cantik

4.
2/9/2023 ITiDi 4
JENIS ALAT HAWA DINGIN
• Jenis Tingkap (window unit)
• Unit Berasingan (split unit)
• Jenis Pakage (package unit)
• Jenis pusat (central unit) – air cooled, water
cooled

5.
2/9/2023 ITiDi 5
BASIC AIRCOND COMPONENT

6.
2/9/2023 ITiDi 6
BASIC AIR COND

7.
2/9/2023 ITiDi 7
AIR COND SYSTEM

8.
2/9/2023 ITiDi 8

9.
2/9/2023 ITiDi 9
COMPRESSOR
Seal Type
With
Motor
Inside

10.
2/9/2023 ITiDi 10
Remove heat

11.
2/9/2023 ITiDi 11
EVAPORATOR

12.
2/9/2023 ITiDi 12
CAPILLIARY TUBE

13.
2/9/2023 ITiDi 13

14.
2/9/2023 ITiDi 14
FAN & BLOWER

15.
2/9/2023 ITiDi 15
JENIS TINGKAP
• Bersaiz 1 hingga 3 kuasa kuda (h.p)
• Bekalan satu fasa sahaja
• Murah
• Cepat dipasang
• Lebih cekap sebab saluran gas pendek
• Bising
• Perlu tebuk lubang besar pada dinding

16.
2/9/2023 ITiDi 16

17.
2/9/2023 ITiDi 17
JENIS UNIT BERASINGAN
• Unit berasingan lebih popular sebab tidak
perlu tebuk lubang besar, lebih senyap
sebab compressor diluar bangunan, blower
didalam bangunan
• Lebih cantik
• Tapi mahal sedikit
• Perlukan saluran paip gas yang lebih
panjang
• Bekalan satu fasa sahaja

18.
2/9/2023 ITiDi 18

19.
2/9/2023 ITiDi 19

20.
2/9/2023 ITiDi 20
LOKASI BLOWER
• Wall mounted
• Ceiling suspended
• Cassete type (blended with ceiling)
• Floor standing

21.
2/9/2023 ITiDi 21
JENIS PAKAGE
• Untuk jenis bersaiz sederhana (10 – 30
kuasa kuda)
• Bekalan tiga fasa
• Mempunyai air-cond ducting dan AHU (air
handling unit)
• Lazimnya jenis air cooled

22.
2/9/2023 ITiDi 22
ALAT HAWA DINGIN JENIS
PUSAT
• Untuk pemasangan besar
• Jenis air cooled atau water cooled
• Chiller Unit - compressor
• Water Pump – air cooling tower
• Chilled Water Pump – air sejuk
diedarkan kepada AHU
• Piping system (chilled water & cooling
tower water)

23.
2/9/2023 ITiDi 23
JENIS HAWA DINGIN PUSAT
• Penyejukan udara (air cooled) –
menggunakan udara yang dibantu oleh
kipas untuk membuang haba
• Penyejukan air (water cooled) –
menggunakan air yang juga dibantu dengan
kipas untuk membuang haba supaya lebih
berkesan

24.
2/9/2023 ITiDi 24
ALAT HAWA DINGIN JENIS PUSAT
• Air Duct – air cond duct dan return air duct
• Dibalut dengan bahan penebat haba (wool)
• Opening di bahagian-bahagian tertentu
dengan jarak yang sesuai
• Terdapat filter disetiap opening
• Opening boleh ditutup jika perlu

25.
2/9/2023 ITiDi 25
KOMPONEN ALAT HAWA DINGIN
JENIS PUSAT
• CHILLER – compressor yang menghasilkan
penyejukan menggunakan gas
• HEAT EXCHANGER – menyejukan air yang
akan di alirkan kepada semua AHU
• AHU – mengandungi cooling coil dan blowing
fan untuk membekalkan udara sejuk melalui
ducting kepada bilik-bilik dan ruang yang hendak
disejukkan
• Cooling Tower – unit yang mempunyai coil dan
kipas penyejuk untuk membuang haba ke udara
bebas supaya air yang memasuki sistem adalah air
sejuk

26.
2/9/2023 ITiDi 26
AIR COOLED CHILLER

27.
2/9/2023 ITiDi 27
COOLING TOWER

28.
2/9/2023 ITiDi 28
COOLING TOWER FAN

29.
2/9/2023 ITiDi 29
CHILLED WATER PUMP
• Pam yang mengepam air sejuk dari
heat exchanger ke AHU
• Paip chilled water di balut dengan
bahan penebat haba untuk
menghindarkan kehilangan suhu
pada sepanjang paip

30.
2/9/2023 ITiDi 30
CHILLED WATER PUMP

31.
2/9/2023 ITiDi 31
CHILLED WATER PIPE
Pressure
gauge
Valve

32.
2/9/2023 ITiDi 32
Temperature

33.
2/9/2023 ITiDi 33
AHU
Air
Handling
Unit

34.
2/9/2023 ITiDi 34
DUCTING

35.
2/9/2023 ITiDi 35
WATER PUMP
(COOLING TOWER)
• Pam yang mengepan air dari AHU ke
cooling tower untuk dibuang habanya ke
udara bebas
• Paipnya tidak perlu dibalut dengan bahan
penebat haba

36.
2/9/2023 ITiDi 36
COOLING TOWER WATER PUMP

37.
2/9/2023 ITiDi 37
PAPAN SUIS HAWA DINGIN
• Alat hawa dingin pusat selalunya bersaiz
besar, oleh itu ia memerlukan papan suis
khas untuk membekalkan kuasa kepada
sistem tersebut
• Bekalan disalurkan daripada papan suis
utama
• Litar kuasa, litar kawalan, motor starter,
sensors dan sebagainya selalunya
ditempatkan disini

38.
2/9/2023 ITiDi 38
SENGGARAAN AIR COND
• Dilakukan Secara Jabatan – kerja-kerja
ringan seperti pembersihan penapis udara
• Menggunakan Khidmat Kontraktor Alat
Hawa Dingin – kerja-kerja berat, highly
technical, perlu peralatan khusus, bahan dan
kemahiran yang tinggi

39.
2/9/2023 ITiDi 39
SENGGARAAN AIRCOND
JENIS TINGKAP
• Pembersihan Penapis Udara
• Mencuci evaporator
• Membaiki kerosakan luar jangka
(breakdown maintenance) seperti gas bocor,
compressor rosak, motor rosak, kipas rosak

40.
2/9/2023 ITiDi 40
SENGGARAAN AIR COND
JENIS SPLIT UNIT
• Pembersihan Penapis Udara
• Pembersihan Evaporator
• Membaiki kerosakan luar jangka
(breakdown maintenance) yang selalunya
menggunakan khidmat kontraktor alat hawa
dingin

41.
2/9/2023 ITiDi 41
SENGGARAAN AIR COND
JENIS PACKAGE UNIT
• Pembersihan Penapis Udara pada AHU dan
Ducting
• Membaiki kerosakan luar jangka

42.
2/9/2023 ITiDi 42
SENGGARAAN AIR COND
JENIS PUSAT
• Bekalan air mestilah mencukupi – perlukan
tangki air khas, sistem terbuka
• Cooling tower hendaklah dibersihkan secara
berjadual
• Minyak pelinciran untuk chiller hendaklah
sentiasa mencukupi untuk mengelakkannya
dari jem
• Pam dan motor berfungsi dengan baik

43.
2/9/2023 ITiDi 43
sambung
• Meter-meter, sensor dan valve dipastikan
dalam keadaaan baik
• Tiada kebocoran yang serius kepada sistem
saluran paip cooling water dan chilled water
• Litar kuasa dan kawalan sistem berada
didalam keadaan baik dan tidak
membahayakan
• Penapis udara dibersihkan secara berkala
• Motor starter berfungsi dengan baik

44.
2/9/2023 ITiDi 44
sambungan
• Belting pada cooling tower dan AHU
hendaklah diperiksa secara berjadual supaya
ia tidak terlalu kendur atau tegang
• Pastikan ia masih baik, tiada kesan crack
supaya ia tidak putus secara tiba-tiba

45.
2/9/2023 ITiDi 45