SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 141
Baixar para ler offline
ZIFRAK 2021
EMAKUMEAK ETA GIZONAK EUSKADIN
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
2
Izenburua: Zifrak 2021. Emakumeak eta gizonak Euskadin
Argitaratzailea: Emakunde-Emakumearen Euskal Erakundea
Lantaldea: Ikertalde Grupo Consultor:
Begoña Olaizola
Liher Bakaikoa
Iraia Hernández
Manu Olano
Data: 2021eko abendua
Deskribatzaileak: Emakumearen gizarte-egoera, demografia, hezkuntza, laneko
partaidetza, osasuna, aisialdia, partaidetza politikoa, pobrezia,
emakumearen kontrako indarkeria, datu estatistikoak
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
3
AURKIBIDEA
AURKEZPENA_______________________________________________________________ 9
1. ANALISI DEMOGRAFIKOA_________________________________________________ 10
1.1. BIZTANLERIA-DATU OROKORRAK _________________________________________________10
1.2. EZKONTZA-TASA _______________________________________________________________18
1.3. JAIOTZA-TASA__________________________________________________________________21
1.4. HERIOTZA-TASA ________________________________________________________________28
2. HEZKUNTZA_____________________________________________________________ 34
2.1. IRAKASKUNTZA ARAUTUA _______________________________________________________34
2.1.1. Datu orokorrak __________________________________________________________34
2.1.2. Erdi-mailako eta goi-mailako Lanbide Heziketa _________________________________37
2.1.3. Premia bereziak araututako hezkuntzan eta Lanbide Heziketan ____________________44
2.1.4. Unibertsitate-irakaskuntza _________________________________________________48
2.2. HELDUEN HEZKUNTZA ETA ARAUBIDE BEREZIKOA __________________________________53
2.3. BIZITZA OSOAN ZEHARREKO IKASKUNTZA-EKINTZETAN PARTE HARTZEA______________54
3. LANA___________________________________________________________________ 59
3.1. LAN PRODUKTIBOA _____________________________________________________________59
3.1.1. Jarduera-, okupazio- eta langabezia-tasak ____________________________________59
3.1.2. Afiliazioa, langabezia eta erregistratutako kontratuak ____________________________65
3.1.3. Biztanleria landuna, sektore ekonomikoaren eta enpleguaren arabera ________________71
3.1.4. Biztanleria landunaren lan-baldintzak _________________________________________76
3.1.5. Biztanleria landuna: egoera profesionala eta lehentasunak________________________78
3.2. LAN ERREPRODUKTIBOA_________________________________________________________79
3.2.1. Erantzukidetasuna eta denboraren erabilera berriak _____________________________79
3.2.2. Lana, familia eta norberaren bizitza bateratzea _________________________________83
4. BALIABIDE EKONOMIKO ETA SOZIALAK ____________________________________ 86
4.1. AUTONOMIA EKONOMIKOA_______________________________________________________86
4.2. GIZARTE- ETA LAGUNTZA-BALIABIDEAK____________________________________________96
4.3. TXIROTASUNA ETA GIZARTERATZEA _____________________________________________101
5. OSASUNA______________________________________________________________ 104
5.1. OSASUN-EGOERA ETA GIZARTE-LAGUNTZA _______________________________________104
5.2. OSASUN-ARRISKUAK ETA OHITURA OSASUNGARRIAK______________________________107
5.3. LANEKO OSASUNA_____________________________________________________________110
5.4. SEXU- ETA UGALKETA-OSASUNA, ETA ERABAKIAK HARTZEA ________________________113
6. PARTE-HARTZEA _______________________________________________________ 118
6.1. PARTE-HARTZEA ERAKUNDE PUBLIKOETA ________________________________________118
6.2. PARTAIDETZA SOZIOKULTURALA ________________________________________________121
6.3. PARTE-HARTZEA BESTE ERAGIN-ORGANO BATZUETAN_____________________________128
7. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA _____________________________________ 130
7.1. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN BIKTIMEN ETA ERASOTZAILEEN
EZAUGARRIAK ________________________________________________________________130
7.2. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN ONDORIOAK ______________________________136
7.3. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN SALAKETAK ______________________________139
ERANSKINA: erabilitako iturrien zerrenda _____________________________________ 140
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
4
1. ANALISI DEMOGRAFIKOA____________________________________________ 10
1.1 taula. Biztanleria, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 ___________________________________10
1.2 taula. Biztanleriaren bilakaera sexuaren arabera. EAE 1998-2020_________________________________________10
1.3 taula. Biztanleria, adin-taldeen eta sexuaren arabera. EAE 2020 __________________________________________11
1.4 taula. Biztanleria, adin-taldearen, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. EAE 2020 _______________________12
1.5 taula. Jaiotzako bizi-itxaropenaren bilakaera (urteak), sexuaren arabera. EAE 2005-2020_______________________12
1.6 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. EAE 2020________________________________13
1.7 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Araba 2020_______________________________13
1.8 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020______________________________13
1.9 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 ____________________________13
1.10 taula. Atzerriko biztanleria, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 ___________________________14
1.11 taula. Atzerriko biztanleriaren bilakaera, sexuaren arabera. 2003-2020 ____________________________________14
1.12 taula. EAEn erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020_______________________15
1.13 taula. Araban erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020______________________15
1.14 taula. Bizkaian erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020_____________________15
1.15 taula. Gipuzkoan erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020___________________16
1.16 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. EAE 2020 ________________________________16
1.17 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Araba 2020_______________________________17
1.18 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020______________________________17
1.19 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 ____________________________18
1.20 taula. Ezkontza kopuruaren eta ezkontza-tasaren bilakaera. EAE 1975-2020 _______________________________18
1.21 taula. Ezkontza kopurua, ezkontideen bizileku-lurraldearen eta ezkontzeko eraren arabera. EAE 2020____________19
1.22 taula. Emakumeen ehunekoaren bilakaera EAEn ezkondutako pertsonetan, adin-taldearen arabera. 1995-202019
1.23 taula. EAEko sexu bereko pertsonen arteko ezkontzen bilakaera, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. 2005-
2020__________________________________________________________________________________20
1.24 taula. Deuseztasun-, dibortzio- eta banantze-epaien bilakaera. EAE 2006-2020 _____________________________20
1.25 taula. Banantze eta dibortzioak, mantenu-pentsioa ordaintzen duen ezkontidearen arabera. EAE 2020 ___________21
1.26 taula. Banantzeak eta dibortzioak, zaintza esleitzen zaion ezkontidearen arabera. EAE 2013-2020 ______________21
1.27 taula. Jaiotza-tasaren bilakaera 1.000 biztanleko. EAE, Lurralde Historikoa, Estatua eta Europa. 1975-2020 _______22
1.28 taula. EAEko jaiotzen bilakaera, amaren adinaren arabera. 1975-2020 ____________________________________23
1.29 taula. Batez besteko amatze-adinaren bilakaera. EAE, lurralde historikoa eta estatua. 1975-2020 _______________23
1.30 taula. EAEko jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 ______________________________24
1.31 taula. Arabako jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 _____________________________24
1.32 taula. Bizkaiko jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 _____________________________25
1.33 taula. Gipuzkoako jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 __________________________25
1.34 taula. EAEn bizi diren emakumeak erditu diren haurrak, gurasoen nazionalitatearen arabera. 2020 ______________26
1.35 taula. EAEko lurralde historikoetan bizi diren emakumeak erditu diren haurrak, gurasoen nazionalitatearen arabera.
2020__________________________________________________________________________________26
1.36 taula. 40 urteko eta gehiagoko emakumeek eta gizonek izandako haur kopurua, batez besteko adina haurrak jaiotzean
eta jaiotza-tartea, belaunaldiaren arabera. EAE 2021 ____________________________________________27
1.37 taula. Aurreikusten den seme-alaba kopurua, eta batez besteko aldea aurreikusitako eta izandako seme-alaba
kopuruen artean, 15 urtetik 40 urtera arteko emakumeetan eta gizonetan, belaunaldiaren arabera. EAE, 2021 27
1.38 taula. Heriotzak, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 ___________________________________28
1.39 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. EAE 2020 (%)_______ 28
1.40 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. Araba 2020 (%)____ 29
1.41 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. Bizkaia 2020 (%) __29
1.42 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. Gipuzkoa 2020 (%) 30
1.43 taula. Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua, sexuaren arabera. EAE 1986-2020 _____________________30
1.44 taula. Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua, sexuaren arabera. EAE eta LH 2020 ____________________31
1.45 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 _______________________________31
1.46 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. Araba 2020 ______________________________32
1.47 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020 _____________________________32
1.48 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 ___________________________33
2. HEZKUNTZA_______________________________________________________________ 34
2.1 taula. Irakaskuntza arautuko ikasleak, mailaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 ikasturtea ________________34
2.2 taula. Eskolatze-tasa gordina, sexuaren arabera. EAE 1998/1999-2019/2020 ________________________________35
2.3 taula. Ikasle errepikatzaileen tasa, mailaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 ___________________________35
2.4 taula. Egokitasun-tasa unibertsitatez kanpoko araubide orokorreko irakaskuntzetako ikasleen adin adierazgarrietan,
adinaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020__________________________________________________36
2.5 taula. Gutxienez bigarren mailako ikasketak gainditu dituen 20-24 urte bitarteko biztanleria-tasa, EB27ko herrialdeka.
Emakumeak. EAE 2010-2020 (%)_____________________________________________________________36
2.6 taula. Gutxienez bigarren mailako ikasketak gainditu dituen 20-24 urte bitarteko biztanleria-tasa, EB27ko herrialdeka.
Gizonak. 2010-2020 _______________________________________________________________________37
2.7 taula. Erdi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 __________38
2.8 taula. Erdi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Araba 2019/2020 _________39
2.9 taula. Erdi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2019/2020 ________39
2.10 taula. Erdi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2019/2020 _____40
2.11 taula. Goi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 _________41
2.12 taula. Goi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Araba 2019/2020 ________42
2.13 taula. Goi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2019/2020 _______42
2.14 taula. Goi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2019/2020 _____43
2.15 taula. Premia bereziak dituzten ikasleak, sexuaren eta hezkuntza-etaparen arabera. EAE, 2019-2020 ____________44
2.16 taula. Premia bereziak dituzten ikasle integratuak, sexuaren eta hezkuntza-etaparen arabera. EAE 2019-2020 _____45
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
5
2.17 taula. Premia bereziak dituzten ikasle integratuak (1), sexuaren eta desgaitasun funtzionalaren arabera. EAE 2019-
2020__________________________________________________________________________________46
2.18 taula. Adimen-gaitasun handiko ikasleak, autonomia-erkidegoaren/probintziaren, sexuaren eta hezkuntza-etaparen
arabera. EAE. 2019-2020. _________________________________________________________________47
2.19 taula. Unibertsitatean sartzeko probetara aurkeztutakoak eta gaindituen ehunekoak, sexuaren eta lurralde historikoaren
arabera. EAE 2020_______________________________________________________________________48
2.20 taula. Unibertsitate-irakaskuntzan matrikulatutako ikasleak, ezagutza-arloaren eta sexuaren arabera. EAE
2019/2020 _________________________________________________________________________ 49
2.21 taula. Graduetan matrikulatuak, sexuaren arabera. EAE 2019-2020 ______________________________________50
2.22 taula. Matrikulatuen artean % 75 baino gehiago emakumeak dituzten graduak. EAE 2019/2020 _________________51
2.23 taula. Matrikulatuen artean % 75 baino gehiago gizonak diren graduak. EAE 2019/2020_______________________52
2.24 taula. EAEko unibertsitateetan master ofizialetan eta doktoregoetan matrikulatutako ikasleak, zentroaren
titulartasunaren eta sexuaren arabera. 2019/2020 _______________________________________________52
2.25 taula. Gainditutako doktore-tesiak, sexuaren arabera. EAE 2019/2020 ____________________________________53
2. taula26. Gainditutako doktore-tesiak, adinaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 __________________________53
2.27 taula. Araubide bereziko irakaskuntzan matrikulatutako ikasleak, modalitatearen eta sexuaren arabera. EAE
2019/2020 _________________________________________________________________________ 53
2.28 taula. Helduen Hezkuntzan matrikulatutako ikasleen bilakaera, sexuaren arabera. EAE 2000/2001-2019/2020 _____54
2.29 taula. Etengabeko prestakuntzan parte hartu duten 25 eta 64 urte bitarteko pertsonen ehunekoa, sexuaren arabera.
EAE eta Estatua 2013-2020 (%)_____________________________________________________________54
2.30 taula. Partaidetza enpresaren prestakuntzan eta lanpostuak prestakuntzarekin duen egokitasun-maila, sexuaren
arabera. EAE 2020 (%) ___________________________________________________________________55
2.31 taula. Enpresetan prestakuntza hobariduneko ekimenetan parte hartzen dutenak, sexuaren, prestakuntza-orduen eta
batez besteko iraupenaren arabera. EAE 2020 _________________________________________________55
2.32 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta adin-taldearen arabera, ehunekotan.
EAE 2020______________________________________________________________________________55
2.33 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaile atzerritarrak, sexuaren eta adin-taldearen arabera,
ehunekotan. EAE 2020 ___________________________________________________________________56
2.34 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetan parte hartzen duten pertsonak, sexuaren eta Gizarte Segurantzako
kotizazio-taldearen arabera, ehunekotan. EAE 2020 _____________________________________________56
2.35 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta enpresaren tamainaren arabera,
ehunekotan. EAE 2020 ___________________________________________________________________56
2.36 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta ikasketa-mailaren arabera, ehunekotan.
EAE 2020______________________________________________________________________________57
2.37 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta lanbide-arloaren arabera, ehunekotan.
EAE 2020______________________________________________________________________________57
2.38 taula. Enpresetako prestakuntza hobariduneko ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta sektorearen arabera. EAE
2020__________________________________________________________________________________58
3. LANA_____________________________________________________________________ 59
3.1 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren jarduera-tasaren bilakaera, sexuaren arabera. EAE 1991-2020 (%) ____60
3.2 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren jarduera-tasa, adin-taldearen eta sexuaren arabera. EAE 2020 (%) ____60
3.3 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren jarduera-tasa, sexuaren eta ardurapeko seme-alaba kopuruaren arabera.
EAE 2020 (%) ___________________________________________________________________________60
3.4 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren okupazio-tasaren bilakaera, sexuaren eta aldiaren arabera. EAE 1990-
2020 (%)________________________________________________________________________________61
3.5 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren okupazio-tasa, adin-taldearen eta sexuaren arabera. EAE 2020 (%) ____61
3.6 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren okupazio-tasa, sexuaren eta ardurapeko seme-alaba kopuruaren arabera.
EAE 2020 (%) ___________________________________________________________________________62
3.7 taula. 16 eta 64 urte bitarteko okupazio-tasa, sexuaren eta EBko herrialdearen arabera. EAE eta EB27 2020 (%) ____62
3.8 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren langabezia-tasaren bilakaera, sexuaren eta aldiaren arabera. EAE 1990-
2020 (%)________________________________________________________________________________63
3.9 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleen jarduera-, enplegu eta okupazio-tasak, lurralde historikoaren eta sexuaren
arabera. EAE 2020 (%) ____________________________________________________________________63
3.10 taula. 16 eta 74 urte arteko biztanleriaren langabezia-tasa, sexuaren eta herrialdearen arabera. EAE eta EB27
2020 (%) ______________________________________________________________________________64
3.11 taula. 16 eta 74 urte bitarteko biztanleriaren luzaroko langabezia-tasa, sexuaren eta herrialdearen arabera. EAE eta
EB27 2020 (%) __________________________________________________________________________65
3.12 taula. Gizarte Segurantzako afiliazioan altan dauden langileak, sexuaren eta adinaren arabera. Urteko batezbestekoa.
EAE 2020 ______________________________________________________________________________66
3.13 taula. Erregistratutako langabezia, sexuaren eta adin-taldearen arabera. EAE 2020 __________________________66
3.14 taula. Langabezian dauden eskatzaileak, adin-tarteen, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. 2020 _________67
3.15 taula. Enplegu-eskatzaileak eta langabezian dauden eskatzaileak, sektorearen eta sexuaren arabera. EAE 2020 (balio
absolutuak eta ehunekoak)_________________________________________________________________68
3.16 taula. Enplegu eskatzaileak eta langabezian diren eskatzaileak, eskatutako okupazioaren eta sexuaren arabera. EAE
2020 (balio absolutuak eta ehunekoak)________________________________________________________69
3.17 taula. Enplegu-eskatzaileak eta langabezian dauden eskatzaileak, jatorriaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 (balio
absolutuak eta ehunekoak)_________________________________________________________________69
3.18 taula. Enplegu-eskatzaileak eta langabezian dauden eskatzaileak, atzerritarren jatorriaren eta sexuaren arabera. EAE
2020 (balio absolutuak eta ehunekoak)________________________________________________________70
3.19 taula. Enplegu-eskatzaileak eta langabezian dauden eskatzaileak, maila akademikoaren eta sexuaren arabera. EAE
2020 (balio absolutuak eta ehunekoak)________________________________________________________71
3.20 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna, sektorearen eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan.
EAE 2020 ______________________________________________________________________________71
3.21 taula. Sektorean sektoreko emakume landunen ehunekoaren bilakaera. EAE 1995-2020 ______________________72
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
6
3.22 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna, sektorearen eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan.
Araba 2020 _____________________________________________________________________________72
3.23 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna, sektorearen eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan.
Bizkaia 2020 ____________________________________________________________________________72
3.24 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna, sektorearen eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan.
Gipuzkoa 2020 __________________________________________________________________________73
3.25 taula. Biztanleria landuna, jarduera-adarraren eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan. EAE 2020 ______73
3.26 taula. Biztanleria landuna, okupazio multzo handiaren eta sexuaren arabera, milakoetan eta ehunekoetan. EAE 202074
3.27 taula. 2020an metatutako kontratuak, jardueraren eta sexuaren arabera. EAE ______________________________75
3.28 taula. 2020an kontratu kopuru handiena metatu duten sektoreak, sexuaren arabera. EAE _____________________75
3.29 taula. Erregistratutako kontratuak, sexuaren eta kontratu motaren arabera. EAE 2019-2020____________________76
3.30 taula. Erregistratutako kontratuak, sexuaren eta lan-kategoriaren arabera. EAE 2020 _________________________76
3.31 taula. Biztanleria landuna, lanaldi motaren eta sexuaren arabera. EAE 2006-2020 ___________________________77
3.32 taula. Erregistratutako kontratuak, sexuaren eta lanaldiaren arabera. EAE 2019-2020_________________________77
3.33 taula. Landunen egoera profesionala. EAE. 2020ko 4 hiruhilekoen batezbestekoa, milakoetan. _________________78
3.34 taula. EAEko biztanleria landuna, nahiago duen lan-modalitatearen eta sexuaren arabera, ehunekoetan. 2020 _____78
3.35 taula. Jaiotzagatiko eta adingabearen zaintzagatiko prestazioak, lurralde historikoaren arabera. EAEn eta Estatuan
guztira 2019-2020________________________________________________________________________80
3.36 taula. Familia zaintzeko eszedentziak, sexuaren eta zaintza motaren arabera. EAE eta LH 2020 ________________80
3.37 taula. Familia zaintzeko eszedentzien bilakaera, sexuaren eta zaintza motaren arabera. EAE 2005-2020__________81
3.38 taula. Biztanleria landuna, etxeko lanetan egindako ordu kopuruaren arabera. EAE 2020 (orduak) _______________81
3.39 taula. Biztanleria landunaren 15 urtetik beherako seme-alabak, eguneroko zaintzaren arabera. Aiten eta amen
ehunekoak. EAE eta LH 2020 (%)____________________________________________________________82
3.40 taula. EAE eta LHetako biztanleria landunaren 15 urtetik beherako seme-alabak, lanaldiaren barruan egindako noizean
behingo zaintzaren eta sexuaren arabera. 2020 (%)______________________________________________82
3.41 taula. EAEko 16 urteko eta gehiagoko biztanleria, etxeko lanak egiteko maiztasunaren, sexuaren eta jarduerarekiko
erlazioaren arabera (milakoetan). EAE 2020____________________________________________________83
3.42 taula. EAEko biztanleria landuna, baimenak eskatzeko zailtasun-mailaren eta sexuaren arabera. 2020 (batez besteko
puntuazioa)_____________________________________________________________________________83
3.43 taula. EAEko biztanleria landuna kontziliazioarekin lotutako beste alderdi batzuekin (amatasuna, aitatasuna eta
eszedentzia) lotutako kalteen eta sexuaren arabera. 2020 (batezbestekoa) ____________________________84
3.44 taula. EAEko biztanleria landuna, kontziliazio-alderdiei eskainitako denboraren gogobetetze-mailaren eta sexuaren
arabera. 2020 (batezbestekoa) ______________________________________________________________84
3.45 taula. EAEko biztanleria landuna, kontziliatzeko zailtasun-mailaren eta sexuaren arabera. 2020 (batezbestekoa) ______84
3.46 taula. Biztanleria landuna, ordutegi motaren, malgutasunaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 (%)______________85
3.47 taula. Biztanleria landuna, lanaldiaren ezaugarrien eta sexuaren arabera. EAE 2020 (%) ______________________85
4. BALIABIDE EKONOMIKO ETA SOZIALAK_______________________________________ 86
4.1 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, errenta motaren eta sexuaren
arabera. 2019 (€, batezbestekoa)_____________________________________________________________86
4.2 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, errenta motaren, lurralde
historikoaren eta sexuaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa) _______________________________________86
4.3 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleria, errenta pertsonalaren estratuaren, lurralde historikoaren eta sexuaren
arabera. 2019 (%) ________________________________________________________________________87
4.4 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, bost urteroko adina kontuan
hartuz, errenta motaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa)__________________________________________88
4.5 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, sexua eta bost urteroko adina
kontuan harturik, errenta motaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa) __________________________________89
4.6 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, sexuaren eta hezkuntza-mailaren
arabera. 2019 (€, batezbestekoa)_____________________________________________________________90
4.7 taula. 18 urteko eta gehiagoko EAEko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonal erabilgarria, sexuaren eta
hezkuntza-mailaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa)_____________________________________________90
4.8 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren errenta pertsonalaren pertzentilak, sexuaren arabera, lurralde-
eremua kontuan hartuz. 2019________________________________________________________________91
4.9 taula. EAEko familiak, familiako errentaren estratua kontuan hartuz, lurralde historikoaren eta hartzaile nagusiaren
sexuaren arabera. 2019 (%)_________________________________________________________________92
4.10 taula. EAEko batez besteko familiako errenta, hartzaile nagusiaren sexua eta familiaren tamaina kontuan hartuz,
errenta motaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa) _______________________________________________93
4.11 taula. EAEko lurralde-eremuetako familia-errentaren kuartilak, hartzaile nagusiaren sexuaren arabera. 2019 _______93
4.12 taula. Soldataren banaketa. EAEko batez besteko soldata eta bariazio-tasa sexuaren arabera (eurotan). 2019-2018_93
4.13 taula. Soldataren banaketa. Beheko kuartilaren soldata, sexuaren arabera (eurotan). 2019-2018 ________________94
4.14 taula. Enplegu-eskatzaileek prestazioak jasotzea, sexuaren arabera. EAE eta lurralde historikoak. 2020 __________94
4.15 taula. Pentsio kopurua, pentsio mota kontuan hartuta, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. 2020 __________95
4.16 taula. Batez besteko pentsioa, pentsio motaren eta sexuaren arabera. EAE. 2020ko abendua __________________95
4.17 taula. EAEko adineko pertsonentzako gizarte-zerbitzuen egoitza-zentroen erabiltzaileak, adin-taldearen eta sexuaren
arabera, lurralde historikoa eta titulartasuna kontuan hartuta. (%). 2019_______________________________97
4.18 taula. Desgaitasuna dutenentzako EAEko gizarte-zerbitzuetako egoitza-zentroen erabiltzaileak, adin-taldearen eta
sexuaren arabera, lurralde historikoa eta titulartasuna kontuan hartuta. (%). 2019 _______________________97
4.19 taula. Laguntzen (DSBE) titularren kopurua eta Etxebizitzarako (EPO) eta Guraso Bakarreko prestazio osagarriena.
EAE 2018-2020__________________________________________________________________________98
4.20 taula. DSBEren titularren ezaugarriak, sexuaren arabera. EAE 2020 ______________________________________98
4.21 taula. DSBEren titularren ezaugarriak, sexuaren arabera. Araba 2020_____________________________________99
4.22 taula. DSBEren titularren ezaugarriak, sexuaren arabera. Bizkaia 2020___________________________________100
4.23 taula. DSBEren titularren ezaugarriak, sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 _________________________________101
4.24 taula. AROPE biztanleria, sexuaren arabera. EAE 2008-2020 __________________________________________102
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
7
4.25 taula. Pobrezia-arriskuan dauden biztanleak, sexuaren arabera. EAE 2008-2020 ___________________________102
4.26 taula. Mantenu-pobreziaren egoeren bilakaera, hainbat mota soziodemografikotako familia-etxeetan. 2008-2020_____102
4.27 taula. Benetako pobrezia-egoeren bilakaera, hainbat mota soziodemografikotako etxeetan. 2008-2020 __________103
5. OSASUNA________________________________________________________________ 104
5.1 taula. Jaiotzako bizi-itxaropena EAEn, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. 2019-2020 _________________104
5.2 taula. Ospitaleratzeak, gaixotasun ohikoenen taldeen arabera, % EAE 2020________________________________104
5.3 taula. Antzematen den osasun-egoeraren balorazioa azken 12 hilabeteetan, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko
biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 __________________________________________________105
5.4 taula. Gaixotasun edo osasun-arazo kronikoren bat hautematen duen biztanleria, sexuaren arabera. 15 urteko eta
gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020__________________________________________105
5.5 taula. Azken 12 hilabetetan gertatutako istripuak, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak,
milakoetan. EAE 2020 ____________________________________________________________________105
5.6 taula. Eguneroko jardueretarako mugak azken 6 hilabeteetan, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria.
Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 ___________________________________________________________106
5.7 taula. Mugitzeko zailtasuna, sexuaren eta autonomia-erkidegoaren arabera. Milaka pertsona, EAE 2020__________106
5.8 taula. Depresio-sintomatologiaren larritasuna, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak,
milakoetan. EAE 2020 ____________________________________________________________________106
5.9 taula. Helduen gorputz-masaren indizea, sexuaren arabera. 18 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan.
EAE 2020______________________________________________________________________________107
5.10 taula. Tabakoaren kontsumoa, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE
2020 _________________________________________________________________________________107
5.11 taula. Edari alkoholdunen kontsumoa azken 12 hilabetetan, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria.
Pertsonak, milakoetan. EAE 2020___________________________________________________________108
5.12 taula. Alkoholaren kontsumo handiaren maiztasuna azken 12 hilabeteetan, sexuaren arabera. Noizbait alkohola
kontsumitu duen 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 _________________108
5.13 taula. Sedentarismoa, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 _____108
5.14 taula. Astean joan-etorrietan oinez ibiltzen emandako batez besteko denbora (minutuak), sexuaren arabera eta ariketa
fisikoaren batez besteko denbora (gutxienez, astean behin oinez ibili edo ariketa egiten dutenak). 15 urtetik
gorako biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020____________________________________________109
5.15 taula. Ariketa fisikoa lanean edo jarduera nagusian, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna,
ikasleak edo etxeko lanetan aritzen direnak. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 ________________________109
5.16 taula. Gaixotasun profesionalak EAEn, sexuaren arabera. 2020 ________________________________________110
5.17 taula. Gaixotasun profesionalen ondorioz jakinarazitako baja-agiriak, emakumeak eta gizonak. Aldi metatua, 2020ko
urtarrila-abendua________________________________________________________________________110
5.18 taula. Baja eragin duten lan-istripuak, istripu motari eta larritasunari erreparatuta, eta sexuaren arabera. 2020 EAE ___110
5.19 taula. Baja eragin duten lan-istripuak, istripu motari eta larritasunari erreparatuta, eta sexuaren arabera. 2020 Araba _____111
5.20 taula. Baja eragin duten lan-istripuak, istripu motari eta larritasunari erreparatuta, eta sexuaren arabera. 2020 Bizkaia ____111
5.21 taula. Baja eragin duten lan-istripuak, istripu motari eta larritasunari erreparatuta, eta sexuaren arabera. 2020
Gipuzkoa _____________________________________________________________________________112
5.22 taula. 16 eta 34 urte bitarteko biztanleen laneko istripuak, baja eragiten dutenak eta lanaldian zehar gertatuak,
sexuaren eta adin-taldearen arabera. EAE 2020________________________________________________112
5.23 taula. Baja eragin duten lan-istripuen intzidentzia-tasa, sexuaren arabera. EAE eta LH 2020 (؉)________________112
5.24 taula. EAEko Erregistroari jakinarazitako HBEak, EAEn bizi diren emakumeei eginak. 2020 ___________________113
5.25 taula. EAEn bizi diren eta HBEa egin zaien emakumeen ezaugarriak. EAE 2020____________________________113
5.26 taula. EAEn bizi diren eta HBEa egin zaien emakumeen ezaugarriak. 2020 (%) ____________________________114
5.27 taula. HBE kopuruaren eta tasaren bilakaera. EAE 1993-2020__________________________________________115
5.28 taula. GIBaren eta hiesaren kasu berriak. Banaketa sexuaren arabera EAEn, 2020 _________________________115
5.29 taula. GIBaren proba egiten dutenak, sexuaren arabera. EAE, 2020 _____________________________________116
5.30 taula. Bularreko minbizia detektatzeko baheketa, EAE 2020 ___________________________________________116
5.31 taula. Zerbixeko minbizia detektatzeko baheketa, 2020, 30-34 urteko emakumeetan. EAE 2020________________116
5.32 taula. Emakumeen banaketa, azken zitologia noiz egin zuten kontuan hartuta, lurralde historikoaren arabera, EAE 2018_____116
5.33 taula. Emakumeen banaketa, azken mamografia noiz egin zuten kontuan hartuta, lurralde historikoaren arabera. EAE
2018 _________________________________________________________________________________117
6. PARTE-HARTZEA _________________________________________________________ 118
6.1 taula. Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak. Emakume hautetsi guztiak. EAE 2001-2020 ___________________118
6.2 taula. Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak. Emakume hautetsiak, alderdi politikoaren eta lurralde historikoaren
arabera. EAE 2001-2020 __________________________________________________________________118
6.3 taula. Emakume sailburuak. EAE 2001-2021 ________________________________________________________119
6.4 taula. Eusko Jaurlaritzako goi-karguak, sexuaren arabera. 2021 _________________________________________119
6.5 taula. Goi-karguak EAEko erakunde autonomoetan. 2021 ______________________________________________120
6.6 taula. Goi-karguak Eusko Jaurlaritzako erakunde/enpresa publikoetan, EAEn. 2021 __________________________120
6.7 taula. EAEko foru-gobernuen osaera, sexuaren arabera, EAE. 2021 ______________________________________121
6.8 taula. Elkarteetako kideak diren 6 urteko edo gehiagoko biztanleak (% b) eta sexua. EAE 2019 _________________122
6.9 taula. Borondatez laguntzen duen 6 urte edo gehiagoko biztanleria, elkarteen eta sexuaren arabera. EAE 2019 ____122
6.10 taula. 6 urteko eta gehiagoko biztanleriaren artean garrantzi handiena duten jarduerak (%), maiztasunaren, sexuaren
eta aldiaren arabera. EAE 2009-2019________________________________________________________123
6.11 taula. Aisialdiko beste jarduera batzuk. 6 urteko eta gehiagoko biztanleria (mila), maiztasunaren, sexuaren eta aldiaren
arabera. EAE 2009-2019 _________________________________________________________________125
6.12 taula. Aisialdiko beste jarduera batzuk. 6 urteko eta gehiagoko biztanleria (%), maiztasunaren, sexuaren eta aldiaren
arabera. EAE 2009-2019 _________________________________________________________________126
6.13 taula. Lizentzia federatuak, sexuaren arabera, EAEn, 2018-2020 _______________________________________127
6.14 taula. Lizentzia federatuak, federazioaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 _______________________________127
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
8
6.15 taula. Espainiako txapelketetan parte hartu duten eskola-adineko kirolariak, sexuaren arabera. EAE 2019-2020 ___128
6.16 taula. Sindikatu nagusietako idazkaritza nagusiak eta batzorde exekutiboak, sexuaren arabera. EAE 2021 _______128
6.17 taula. EAEko enpresa-erakundeetako presidentetza eta zuzendaritza-kontseiluak, sexuaren arabera. 2021 _______129
6.18 taula. EAEn egoitza duten finantza-erakundeetako presidentetza eta administrazio-kontseiluak, sexuaren arabera.
2021 ________________________________________________________________________________129
6.19 taula. EAEn egoitza duten IBEX 35eko enpresetako presidentetza eta administrazio-kontseiluak, sexuaren arabera.
2021 _________________________________________________________________________________129
7. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA________________________________________ 130
7.1 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak eta biktimak, indarkeria motaren arabera. EAE 2020 ______131
7.2 taula. Familia barneko emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak (bikotekideak eta bikotekide ohiak eragindakoa
izan ezik), erasotzailearekiko harremanaren arabera. EAE 2020 ____________________________________131
7.3 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioen bilakaera, indarkeria motaren arabera. EAE 2002-2020____132
7.4 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak eta biktimak, lurralde historikoaren arabera. EAE 2020 ____132
7.5 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioaren bilakaera, lurralde historikoaren arabera. EAE 2002-2020______133
7.6 taula. Emakumeen aurkako indarkeria pairatu duten emakumeak, adinaren arabera (%). EAE 2020______________133
7.7 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimak, jaioterriaren arabera (%). EAE 2020 ______________________134
7.8 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimak, jaioterriaren arabera (atzerritarrak) (%). EAE 2020 ___________134
7.9 taula. Emakumeen aurkako indarkeria erabili duten erasotzaileen banaketa, adinaren arabera. EAE 2020 _________135
7.10 taula. Emakumeei indarkeriaz eraso egiten dietenen banaketa, indarkeria motaren arabera (%) EAE 2020 _______135
7.11 taula. Bikotekideak edo bikotekide ohiak emakumeen aurka eragindako indarkeriaren biktimizazioak, erasotzailearekiko
harreman motaren arabera (%). EAE 2020____________________________________________________135
7.12 taula. Bikotekideek edo bikotekide ohiek hildako emakume kopuruaren bilakaera. EAEn eta Estatuan guztira. 2002-
2020 _________________________________________________________________________________136
7.13 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaz hildako emakumeak 2002-2020 bitartean, erasotzaile motaren arabera. EAE
2020 _________________________________________________________________________________136
7.14 taula. Emakumeen kontrako indarkeriaren biktimak, lesioen arabera. EAE 2020 ____________________________137
7.15 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak, arau-hauste motaren arabera. EAE 2020 _____________137
7.16 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioen bilakaera, segurtasun-neurrien, urruntze-aginduen eta abarren
urraketa-delituei erreparatuta. Absolutuak eta tasa. EAE 2011-2020 ________________________________137
7.17 taula. Babes-aginduak, indarkeria motaren arabera. EAE 2020 _________________________________________138
7.18 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak, bikotekideek edo bikotekide ohiek eragindakoak, arau-hauste
motaren arabera (familia-harremanen kontrako delituak eta familia-zuzenbidearen esparruko desobeditzea). EAE
2020 _________________________________________________________________________________138
7.19 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren arloko epaitegietan (bikotekidearen edo bikotekide ohiaren indarkeria)
jasotako salaketa kopuruaren bilakaera. EAE 2009-2020 _________________________________________139
7.20 taula. 016 telefono-zenbakira egindako deien kopurua eta genero-indarkeriagatiko salaketen kopurua, lurralde
historikoaren arabera. EAE 2020 ___________________________________________________________139
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
9
AURKEZPENA
Zifrak 2021 honek jarraipena ematen die, urtero, gizartearen, ekonomiaren eta
politikaren eremuetan, EAEko emakume eta gizonen egoerari buruz informazio
eguneratua aurkezten duten hainbat txosteni.
Txostenak Emakumearen Euskal Erakundea sortzeko otsailaren 5eko 2/1988 Legearen
4. artikuluko eskakizunari eta Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako otsailaren
18ko 4/2005 Legeari erantzuten die, eta haren helburua da Herri Administrazioek genero
arloko desberdintzak eta horren bilakaera xehetasun gehiagoz ezagutu ahal izatea,
horien politikak diagnosi zehatzagoetan oinarritu daitezen.
Dokumentu hau egiteko erabili diren datu kuantitatiboen iturri nagusiak Euskal
Estatistika Erakundea (EUSTAT) eta estatistikako beste institutu batzuk izan dira, hala
nola EIN eta EUROSTAT, baina Eusko Jaurlaritzako hainbat sailetan, ministerioetan eta
beste organismo publiko batzuetan landutako informazioak ere erabili dira.
Txosten honen helburua ez da identifikatutako desberdintasunen zergatiak
testuinguruan kokatzea edo aztertzea, deskribatzea besterik ez du helburu: emakumeen
eta gizonen artean hainbat dimentsiotan dauden aldeak aipatzen ditu, eta, ahal denean,
desberdintasun horien joerak identifikatzen ditu (igoera- edo jaitsiera-joerak), jakiteko
gizarteak zenbateraino egiten duen aurrera berdintasunaren arloan.
Aztertu diren eremuetan, hiru lurralde historikoei buruzko datuak txertatzeko ahalegina
egin da, ahal izan den guztietan. Datuak informazioa argitaratu den azken urteari
dagozkio; kasu honetan, 2020. urteari. Hala ere, 2019ko eta 2021eko datuak ere jaso
dira, zenbait aldagairen kasuan.
Eranskinean barneratzen diren erabilitako iturrien zerrendari esker datuak argitaratzen
diren xehetasun guztiekin eskura daitezke, izan ere, dokumentu honetan ezinbesteko
laburpen bat egiten da.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
10
1. ANALISI DEMOGRAFIKOA
Kapitulu honen xedea da EAEn bizi diren emakumeen eta gizonen profil demografikoa
aurkeztea, adina, jaioterria, bizi-itxaropena, jaiotza-tasa, ezkontza-tasa eta heriotza-
tasa kontuan hartuta. Esparru orokor bat eskaintzen du, txostenaren ondorengo
ataletan desberdintasun-dimentsioen analisia kokatzeko.
1.1. BIZTANLERIA-DATU OROKORRAK
Biztanleria, sexuaren arabera. Berean jarraitzen du azken urteotan ikusi den goranzko
joerak EAEn bizi den biztanle kopuruan; zehazki, 1.132.495 emakume (% 51,5) eta
1.067.216 gizon dira (% 48,5). Beraz, ez da aldatu emakumeen eta gizonen proportzioa
2019koaren aldean. Lurralde historikoka, emakumeen proportzioa handixeagoa da
hiruetan; bi sexuen arteko aldea zertxobait txikiagoa da Araban, eta alderik handiena,
berriz, Bizkaian dago.
1.1 taula. Biztanleria, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
EAE 2.199.711 100,0 1.132.495 51,5 1.067.216 48,5
Araba 330.209 15,0 167.948 50,8 162.261 49,2
Bizkaia 1.149.044 52,2 596.173 51,9 552.871 48,1
Gipuzkoa 720.458 32,8 368.374 51,1 352.084 48,9
Iturria: Eustat. EAEko biztanleria. 2020
Azken bi hamarkadetan, EAEko biztanleriak antzeko proportzioa izan du emakumeen
eta gizonen artean. Azken hiru urteotan, aldiz, segida osoan emakumeek inoiz izan
duten presentziarik handiena ikusi da (% 51,5).
Bestalde, 1998ko datuen aldean, 101.083 biztanle gehiago daude EAEn 2020an;
zehatz-mehatz, 60.782 emakume (bilakaera horren % 60,1) eta 40.301 gizon gehiago
(% 39,9).
1.2 taula. Biztanleriaren bilakaera sexuaren arabera. EAE 1998-2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
1998 2.098.628 1.071.713 51,1 1.026.915 48,9
1999 2.100.441 1.072.295 51,1 1.028.146 48,9
2000 2.098.596 1.071.945 51,1 1.026.651 48,9
2001 2.101.478 1.073.086 51,1 1.028.392 48,9
2002 2.108.281 1.076.072 51,0 1.032.209 49,0
2003 2.112.204 1.077.878 51,0 1.034.326 49,0
2004 2.115.279 1.079.416 51,0 1.035.863 49,0
2005 2.124.846 1.084.321 51,0 1.040.525 49,0
2006 2.133.684 1.089.835 51,1 1.043.849 48,9
2007 2.141.860 1.095.065 51,1 1.046.795 48,9
2008 2.157.112 1.101.962 51,1 1.055.150 48,9
2009 2.172.175 1.109.763 51,1 1.062.412 48,9
2010 2.178.339 1.113.631 51,1 1.064.708 48,9
2011 2.184.606 1.117.734 51,2 1.066.872 48,8
2012 2.193.093 1.122.655 51,2 1.070.438 48,8
2013 2.191.682 1.122.936 51,2 1.068.746 48,8
2014 2.188.985 1.122.616 51,3 1.066.369 48,7
2015 2.173.210 1.116.329 51,4 1.056.881 48,6
2016 2.171.886 1.116.345 51,4 1.055.541 48,6
2017 2.175.819 1.119.441 51,4 1.056.378 48,6
2018 2.180.449 1.122.505 51,5 1.057.944 48,5
2019 2.188.017 1.126.420 51,5 1.061.597 48,5
2020 2.199.711 1.132.495 51,5 1.067.216 48,5
Iturria: Eustat. EAEko biztanleria, sexuaren arabera.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
11
Aldeak adin-piramidean. EAEko biztanlerian, 50 urte edo gutxiago dituztenen artean,
gizonak apur bat gehiago dira; aldeak handixeagoak dira 0-24 adin-taldean. Aldiz,
50 urtetik gorakoetan, joera alderantzizkoa da: emakume gehiago dago, eta aldea
handitu egiten da urtetan aurrera egin ahala; esaterako, 90 urte edo gehiago
dituztenetatik, % 72 emakumeak dira.
Zehazki, 50 urtetik beherakoen artean, 625.730 gizon eta 603.647 emakume daude
(hots, 22.083 gizon gehiago). Aitzitik, EAEn bizi diren 50 urtetik gorakoen artean,
537.405 emakume eta 453.722 gizon daude (hau da, 83.683 emakume gehiago).
1.3 taula. Biztanleria, adin-taldeen eta sexuaren arabera. EAE 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
GUZTIRA 2.220.504 1.141.052 51,4 1.079.452 48,6
0-4 87.233 42.379 48,6 44.854 51,4
5-9 105.166 51.213 48,7 53.953 51,3
10-14 108.544 52.483 48,4 56.061 51,6
15-19 104.224 50.035 48,0 54.189 52,0
20-24 99.361 48.530 48,8 50.831 51,2
25-29 102.173 50.478 49,4 51.695 50,6
30-34 116.103 58.013 50,0 58.090 50,0
35-39 144.440 71.845 49,7 72.595 50,3
40-44 181.087 89.434 49,4 91.653 50,6
45-49 181.046 89.237 49,3 91.809 50,7
50-54 173.117 86.670 50,1 86.447 49,9
55-59 166.860 85.608 51,3 81.252 48,7
60-64 151.718 78.527 51,8 73.191 48,2
65-69 128.401 67.691 52,7 60.710 47,3
70-74 120.348 64.918 53,9 55.430 46,1
75-79 92.733 51.868 55,9 40.865 44,1
80-84 69.307 41.695 60,2 27.612 39,8
85-89 56.731 36.818 64,9 19.913 35,1
90-94 24.960 17.957 71,9 7.003 28,1
95-99 6.221 5.019 80,7 1.202 19,3
100 eta gehiago 731 634 86,7 97 13,3
Iturria: Eustat. EAEko biztanleria, jaiotza-urtearen arabera, eta sexuari erreparatuta. Geuk egina
Datuak lurralde historikoen arabera aztertuta, ez da alde esanguratsurik ikusi adin-
tarteetan emakumeek eta gizonek duten pisuan. Edonola ere, emakumeen bereizgarri
batzuk identifikatu dira, datuak adinaren arabera aztertzean lurralde bakoitzean:
- Araba: 20-39 adin-tartean, emakumeak zertxobait gehiago dira.
- Bizkaia: 40-84 adin-tartean, emakumeen pisua handiagoa da Araban eta
Gipuzkoan baino.
- Gipuzkoa: 85 urtetik aurrerako adin-tarteetan, emakumeen ehunekoa beste
lurraldeetan baino handiagoa da.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
12
1.4 taula. Biztanleria, adin-taldearen, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. EAE 2020
ARABA BIZKAIA GIPUZKOA
Guztira
(Abs.)
(E %) (G %)
Guztira
(Abs.)
(E %) (G %)
Guztira
(Abs.)
(E %) (G %)
GUZTIRA 333.940 50,7 49,3 1.159.443 51,7 48,3 727.121 51,2 48,8
0-4 14.852 48,9 51,1 43.188 48,3 51,7 29.193 48,9 51,1
05-09 17.438 48,0 52,0 52.288 49,0 51,0 35.440 48,6 51,4
10-14 16.695 48,4 51,6 54.121 48,4 51,6 37.728 48,3 51,7
15-19 15.501 47,8 52,2 52.847 47,7 52,3 35.876 48,5 51,5
20-24 14.474 49,1 50,9 50.246 49,0 51,0 34.641 48,5 51,5
25-29 15.218 49,5 50,5 53.045 49,4 50,6 33.910 49,3 50,7
30-34 18.224 50,2 49,8 60.705 50,1 49,9 37.174 49,7 50,3
35-39 23.270 50,0 50,0 75.606 49,5 50,5 45.564 49,9 50,1
40-44 28.479 48,6 51,4 94.341 49,7 50,3 58.267 49,3 50,7
45-49 27.483 48,8 51,2 94.504 49,7 50,3 59.059 48,9 51,1
50-54 25.986 49,5 50,5 91.458 50,5 49,5 55.673 49,7 50,3
55-59 24.267 51,3 48,7 89.488 51,5 48,5 53.105 51,0 49,0
60-64 21.577 51,9 48,1 81.868 52,1 47,9 48.273 51,1 48,9
65-69 18.601 52,1 47,9 67.856 53,1 46,9 41.944 52,5 47,5
70-74 17.381 52,6 47,4 62.581 54,6 45,4 40.386 53,4 46,6
75-79 13.293 53,4 46,6 49.051 56,8 43,2 30.389 55,6 44,4
80-84 9.444 57,3 42,7 37.416 61,2 38,8 22.447 59,6 40,4
85-89 7.455 62,3 37,7 31.339 65,1 34,9 17.937 65,6 34,4
90-94 3.323 70,4 29,6 13.779 71,7 28,3 7.858 72,9 27,1
95-99 852 79,7 20,3 3.355 80,6 19,4 2.014 81,3 18,7
100 eta gehiago 127 87,4 12,6 361 87,0 13,0 243 86,0 14,0
Iturria: EIN. Errolda Jarraituaren Estatistika.
Bizi-itxaropena. Emakumeen eta gizonen bizi-itxaropena pixka bat jaitsi da 2020an:
emakumeena, 2019ko 86,8tik 86,6 urtera; eta gizonena, 81 urtetik 80,8ra. Sexuen
arteko aldea berdin mantendu da azken bi urteotan (5,8 urte).
1.5 taula. Jaiotzako bizi-itxaropenaren bilakaera (urteak), sexuaren arabera. EAE 2005-2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E
2005 80,9 84,6 77,2 7,4
2006 81,5 85,0 77,9 7,1
2007 81,4 84,7 77,9 6,8
2008 81,8 85,1 78,4 6,7
2009 82,0 85,3 78,6 6,7
2010 82,5 85,6 79,2 6,4
2011 82,5 85,6 79,2 6,4
2012 82,8 85,9 79,6 6,3
2013 83,2 86,3 79,9 6,4
2014 83,4 86,2 80,4 5,8
2015 83,1 86,0 80,2 5,8
2016 83,2 85,9 80,4 5,5
2017 83,5 86,3 80,6 5,7
2018 83,7 86,3 80,8 5,5
2019 83,7 86,8 81,0 5,8
2020 83,7 86,6 80,8 5,8
Iturria: EIN. Oinarrizko Adierazle Demografikoak
Jaioterria. Jaioterria aztertzean, ikusten da EAEn erroldatutako emakumeen ia % 70
EAEn bertan jaioak direla; hau da, 794.695 emakume orotara, EAEn jaiotako biztanleen
% 50,8. Beste autonomia-erkidegoren batean jaiotako 215.855 emakumeak talde
horretako guztizkoaren % 55,1 dira, eta estatutik kanpo jaiotako 127.559 emakumeak,
berriz, estatutik kanpo jaiotako biztanleen % 52,5. Emakumeak dira nagusi jaioterriaren
arabera aztertutako talde guztietan, baina beste autonomia-erkidego batean jaiotako
biztanleen artean dago alde handiena gizonekiko (ehuneko 10,2 puntu); EAEn jaiotako
biztanleen artean, berriz, txikiagoa da aldea (ehuneko 1,2 puntu).
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
13
1.6 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. EAE 2020
Jaioterria
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% b) (% h) (Abs.) (% b) (% h)
GUZTIRA 2.199.711 100 1.140.753 100 51,9 1.067.216 100 48,5
EAE 1.565.240 71,2 794.695 69,7 50,8 776.159 72,7 49,6
Beste autonomia-
erkidego bat
391.631 17,8
215.855
18,9 55,1
175.776
16,5 44,9
Estatutik kanpo 242.840 11,0 127.559 11,2 52,5 115.281 10,8 47,5
Iturria: Eustat. Biztanleen udal-estatistika
Lurraldeak alderatzen badira, Araban, beste autonomia-erkidego batean jaiotako
emakumeen proportzioa handiagoa da gainerako lurraldeetan baino (guztizkoaren
% 23,2 dira; Bizkaian, % 19,8; eta Gipuzkoan, % 16). EAEn jaiotako emakumeak, berriz,
gutxixeago dira. EAEn jaiotako biztanleen artean, gizonen proportzioa emakumeena
baino handixeagoa da, nahiz eta aldea oso txikia izan (83 gizon gehiago).
1.7 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Araba 2020
Jaioterria
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% b) (% h) (Abs.) (% b) (% h)
GUZTIRA 330.209 100,0 167.948 100,0 50,9 162.261 100,0 49,1
EAE 213.851 64,8 106.967 63,7 50,0 106.884 65,9 50,0
Beste autonomia-
erkidego bat 73.247
22,2
38.915
23,2 53,1
34.332
21,2 46,9
Estatutik kanpo 43.111 13,1 22.066 13,1 51,2 21.045 13,0 48,8
Iturria: Eustat. Biztanleen udal-estatistika
Bizkaian, EAEkoaren tankera bertsukoa da biztanleriaren banaketa. Hala, EAEn jaiotako
emakumeak lurralde hartan erroldatutako 596.173 emakumeen % 69,5 dira. Bestalde,
beste autonomia-erkidego batean jaiotakoen artean, emakumeak gizonak baino gehiago
dira (% 56), eta hortxe ikusten da emakumeen eta gizonen arteko alderik handiena EAE
osoan (ehuneko 11,6 puntu). Txikiagoa izan arren, estatutik kanpo jaiotako emakumeen
eta gizonen artean dagoen aldea ere aipatzeko modukoa da (ehuneko 6,2 puntu).
1.8 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020
Jaioterria
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% b) (% h) (Abs.) (% b) (% h)
GUZTIRA 1.149.044 100,0 596.173 100,0 51,9 552.871 100,0 48,1
EAE 818.348 71,2 414.438 69,5 50,6 403.910 73,1 49,4
Beste autonomia-
erkidego bat
210.477 18,3 117.832 19,8 56,0 92.645 16,8 44,0
Estatutik kanpo 120.219 10,5 63.903 10,7 53,2 56.316 10,2 46,8
Iturria: Eustat. Biztanleen udal-estatistika
Gipuzkoan, lurralde hartan jaio eta bertan erroldaturik daude 267.676 emakume; alegia,
kopuru osoaren % 72,7. Ehuneko hori beste lurraldeetakoa baino handiagoa da (Araban,
% 63,7; Bizkaian, % 69,5). Gipuzkoan, orobat, txikiagoa da beste autonomia-erkidego
batean jaiotako emakumeen proportzioa (% 16,0), eta, Bizkaian eta Araban bezala,
emakumeen eta gizonen pisu erlatiboari erreparatuta, talde horretan ageri da
emakumeen aldeko diferentziarik handiena (ehuneko 9,6 puntu).
1.9 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% b) (% h) (Abs.) (% b) (% h)
GUZTIRA 720.458 100,0 368.374 100,0 51,1 352.084 100,0 48,9
EAE 533.041 74,0 267.676 72,7 50,2 265.365 75,4 49,8
Beste autonomia-
erkidego bat 107.907
15,0
59.108
16,0 54,8
48.799
13,9 45,2
Estatutik kanpo 79.510 11,0 41.590 11,3 52,3 37.920 10,8 47,7
Iturria: Eustat. Biztanleen udal-estatistika
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
14
Atzerritarrak. Atzerriko 90.615 emakume bizi dira EAEn 2020an; hots, atzerritar guztien
% 49,9. Atzerriko biztanleak ugaritu egin dira 2019tik hona: 17.892 lagun gehiago dira,
eta haietatik, % 47,5 emakumeak.
Bizkaian ezarri dira atzerritar gehien, 2019ko datuekin konparatuz (10.496 biztanle
gehiago), baina bertako atzerritarren proportzioa legokiokeena baino zertxobait txikiagoa
da (% 7,7), biztanleria osoari erreparatuta. Presentzia apur bat handiagoa da Gipuzkoan
(% 8,4) eta Araban (% 9,8).
1.10 taula. Atzerriko biztanleria, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
EAE 181.700 100,0 90.615 49,9 91.085 50,1
Araba 32.347 17,8 15.948 49,3 16.399 50,7
Bizkaia 88.674 48,8 44.360 50,0 44.314 50,0
Gipuzkoa 60.679 33,4 30.307 49,9 30.372 50,1
Iturria: EIN. Udal Errolda
Azken hamarkadei begira, inoiz baino atzerritar gehien erroldatuta egon dira 2020an;
2000ko hamarkadaren hasierakoak halako hiru. Nolanahi ere, hazkunde horren
bilakaera ez da homogeneoa izan: 2012tik 2015era bitarte, behera egin zuen; eta joera
gorantz aldatu zen ordutik aurrera.
1.11 taula. Atzerriko biztanleriaren bilakaera, sexuaren arabera. 2003-2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
2003 49.231 23.917 48,6 25.314 51,4
2004 59.166 28.787 48,7 30.379 51,3
2005 72.894 35.511 48,7 37.383 51,3
2006 85.542 42.048 49,2 43.494 50,8
2007 98.524 48.708 49,4 49.816 50,6
2008 117.337 56.978 48,6 60.359 51,4
2009 132.865 63.974 48,1 68.891 51,9
2010 139.369 67.469 48,4 71.900 51,6
2011 145.256 70.567 48,6 74.689 51,4
2012 151.894 73.746 48,6 78.148 51,4
2013 148.877 72.912 49,0 75.965 51,0
2014 141.316 69.692 49,3 71.624 50,7
2015 137.816 68.010 49,3 69.806 50,7
2016 139.425 69.076 49,5 70.349 50,5
2017 143.036 71.278 49,8 71.758 50,2
2018 151.519 75.966 50,1 75.553 49,9
2019 163.808 82.115 50,1 81.693 49,9
2020 181.700 90.615 49,9 91.085 50,1
Iturria: EIN. Udal Errolda
Nabarmentzekoa da zer alde dagoen bi sexuen banaketan, jatorrizko herrialdearen
arabera. Ildo horretan, emakumeen presentzia handiagoa da Amerikako herrialdeetatik
datozenen artean; bereziki, Erdialdeko Amerikatik eta Karibetik, (% 68,3). Halaxe da,
orobat, Ipar Amerikatik (% 58,9) eta Hego Amerikatik (% 57,3) etorritakoen artean ere.
Aldiz, gizonak gehiengoa dira Afrikako (% 61,8), Ozeaniako (% 61,4) eta Asiako
(% 57,3) herrialdeetatik etorritako biztanleen artean.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
15
1.12 taula. EAEn erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-
E
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
GUZTIRA 180.252 100,0 90.406 50,2 89.846 49,8 -560
Afrikako herrialdeak 48.520 26,9 18.537 38,2 29.983 61,8 11.446
Hego Amerika 44.764 24,8 25.642 57,3 19.122 42,7 -6.520
Europa 43.124 23,9 20.590 47,7 22.534 52,3 1.944
Erdialdeko Amerika eta
Karibe
25.232 14,0 17.242 68,3 7.990 31,7 -9.252
Asiako herrialdeak 15.307 8,5 6.543 42,7 8.764 57,3 2.221
Ipar Amerika 2.269 1,3 1.337 58,9 932 41,1 -405
Aberrigabeak 896 0,5 461 51,4 435 48,5 -26
Ozeaniako herrialdeak 140 0,1 54 38,6 86 61,4 32
Iturria: EIN. Udal Errolda
Datuak lurralde historikoaren arabera aztertuz gero ikusten da ezen, Araban, Afrikako
(5.809) eta Hego Amerikako (4.586) herrialdeetatik etorritako emakumeak direla
atzerriko emakumeen segmenturik handiena (guztien % 65,1). Azpimarratzeko
modukoa da, halaber, Europako emakumeen kolektiboa (3.011). Emakumeen
presentzia erlatibo handiena Erdialdeko Amerikako eta Karibeko eta Ipar zein Hego
Amerikako herrialdeetatik etorriek dute, gizonekin alderatuta.
1.13 taula. Araban erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
Aldea G-E
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
GUZTIRA 32.416 100,0 15.960 49,2 16.456 50,8 496
Afrika 12.811 39,5 5.809 45,3 7.002 54,7 1.193
Hego Amerika 8.075 24,9 4.586 56,8 3.489 43,2 -1.097
Europa 6.375 19,7 3.011 47,2 3.364 52,8 353
Asia 2.928 9,0 1.214 41,5 1.714 58,5 500
Erdialdeko Amerika eta
Karibe 1.572
4,8
977
62,2
595
37,8 -382
Aberrigabeak 397 1,2 220 55,4 177 44,6 -43
Ipar Amerika 250 0,8 142 56,8 108 43,2 -34
Ozeania 8 0,0 1 12,5 7 87,5 6
Iturria: EIN. Udal Errolda
Bizkaiko errealitatea eta Arabakoa desberdinak dira, ordea. Talderik handiena Hego
Amerikako emakumeek osatzen dute (15.556, kopuru osoaren % 35,3), alde handi
samarrarekin. Haien ondotik datoz Europako (9.721), Erdialdeko Amerika eta Karibeko
(7.685) eta Afrikako (7.142) herrialdeetatik etorriak. Lurralde horretan, eta gizonen
aldean, emakumeen presentzia erlatiborik handiena Erdialdeko Amerika eta Karibeko
(% 71,5 emakumeak dira) eta Ipar Amerikako (% 61,5) herrialdeetan ikusten da.
1.14 taula. Bizkaian erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
Aldea G-E
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
GUZTIRA 87.551 100,0 44.086 50,4 43.465 49,6 -612
Hego Amerika 26.905 30,7 15.556 57,8 11.349 42,2 -4.207
Afrikako herrialdeak 21.504 24,6 7.142 33,2 14.362 66,8 7.220
Europa 19.659 22,5 9.721 49,4 9.938 50,6 217
Erdialdeko Amerika eta
Karibe
10.742 12,3 7.685 71,5 3.057 28,5 -4.628
Asiako herrialdeak 7.369 8,4 3.179 43,1 4.190 56,9 1.011
Ipar Amerika 1.058 1,2 651 61,5 407 38,5 -244
Aberrigabeak 265 0,3 137 51,6 128 48,3 -9
Ozeaniako herrialdeak 49 0,1 15 30,6 34 69,4 19
Iturria: EIN. Udal Errolda
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
16
Gipuzkoaren kasua ere desberdin samarra da. Bertan bizi diren atzerriko emakume
gehienak Europatik datoz, eta, ehunekotan, atzerritar guztien % 30,4 dira. Gertu-gertu
daude Erdialdeko Amerikatik eta Karibetik etorritakoak, 8.580 emakume baitira;
ehunekotan, % 28,3. Afrikako (5.580) eta Hego Amerikako (5.500) herrialdeetatik
datozenak ere aipatzekoak dira.
1.15 taula. Gipuzkoan erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
Aldea G-E
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
GUZTIRA 60.285 100,0 30.360 50,4 29.925 49,6 -435
Europa 17.090 28,3 9.232 54,0 7.858 46,0 -1.374
Afrikako herrialdeak 14.205 23,6 5.580 39,3 8.619 60,7 3.039
Erdialdeko Amerika eta
Karibe
12.918 21,5 8.580 66,4 4.338 33,6 -4.242
Hego Amerika 9.784 16,2 5.500 56,2 4.284 43,8 -1.216
Asiako herrialdeak 5.010 8,3 2.150 42,9 2.860 57,1 710
Ipar Amerika 961 1,6 544 56,6 417 43,4 -127
Aberrigabeak 234 0,4 104 44,4 130 55,6 26
Ozeaniako herrialdeak 83 0,1 38 45,8 45 54,2 7
Iturria: EIN. Udal Errolda
Atzerritarren profila adinaren arabera aztertzen bada, azpimarratzekoa da gazteen
ehunekoa altua dela (29 urtera arte), atzerriko biztanleen % 40 baita (EAEn, % 27,3
dago adin-tarte horretan). Aitzitik, 55 urtekoak % 8,8 dira (EAEn, % 36,8). Emakumeen
presentzia % 50etik beherakoa da adin-tarte gazteenetan (24 urtera arte), bereziki 15
eta 19 urte bitarteko segmentuan, baita 40 eta 54 urte bitarteko tartean ere. Aldiz, pisu
handiagoa dute 55 urtetik aurrera, eta, mailaz maila, gehiengoa dira adin-tarte
urtetsuenetan.
1.16 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. EAE 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
GUZTIRA 181.700 100,0 90.615 49,9 91.085 50,1
0-4 10.491 5,8 5.088 48,5 5.403 51,5
04-09 9.227 5,1 4.480 48,6 4.747 51,4
10-14 7.558 4,2 3.578 47,3 3.980 52,7
15-19 8.848 4,9 3.732 42,2 5.116 57,8
20-24 14.668 8,1 7.143 48,7 7.525 51,3
25-29 20.893 11,5 10.707 51,2 10.186 48,8
30-34 24.059 13,2 12.528 52,1 11.531 47,9
35-39 23.911 13,2 12.036 50,3 11.875 49,7
40-44 20.876 11,5 10.167 48,7 10.709 51,3
45-49 14.720 8,1 7.146 48,5 7.574 51,5
50-54 10.402 5,7 5.100 49,0 5.302 51,0
55-59 6.529 3,6 3.424 52,4 3.105 47,6
60-64 4.141 2,3 2.296 55,4 1.845 44,6
65-69 2.528 1,4 1.469 58,1 1.059 41,9
70-74 1.373 0,8 837 61,0 536 39,0
75-79 743 0,4 432 58,1 311 41,9
80-84 422 0,2 248 58,8 174 41,2
85-89 200 0,1 126 63,0 74 37,0
90-94 90 0,0 62 68,9 28 31,1
95-99 18 0,0 13 72,2 5 27,8
100 eta
gehiago 3 0,0 3
100,0
0
0,0
Iturria: EIN. Udal Errolda
Araban, atzerritarrak 32.347 dira, gizonak gehixeago direla (% 50,7). Emakumeek pisu
handiagoa dute adin-tarte jakin batzuetan; bereziki, 30-39 tartean eta 55 urtetik aurrera.
Gainerako lurraldeekin alderatuta, emakume gazteen ehunekoa handiagoa da Araban
(24 urtera arte).
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
17
1.17 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Araba 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
GUZTIRA 32.347 100,0 15.948 49,3 16.399 50,7
0-4 2.288 7,1 1.144 50,0 1.144 50,0
5-9 1.938 6,0 959 49,5 979 50,5
10-14 1.505 4,7 731 48,6 774 51,4
15-19 1.618 5,0 697 43,1 921 56,9
20-24 2.324 7,2 1.086 46,7 1.238 53,3
25-29 3.305 10,2 1.646 49,8 1.659 50,2
30-34 3.842 11,9 2.015 52,4 1.827 47,6
35-39 4.226 13,1 2.171 51,4 2.055 48,6
40-44 3.938 12,2 1.889 48,0 2.049 52,0
45-49 2.721 8,4 1.188 43,7 1.533 56,3
50-54 1.833 5,7 826 45,1 1.007 54,9
55-59 1.121 3,5 577 51,5 544 48,5
60-64 737 2,3 423 57,4 314 42,6
65-69 450 1,4 268 59,6 182 40,4
70-74 235 0,7 153 65,1 82 34,9
75-79 137 0,4 87 63,5 50 36,5
80-84 83 0,3 57 68,7 26 31,3
85-89 28 0,1 17 60,7 11 39,3
90-94 17 0,1 14 82,4 3 17,6
95-99 1 0,0 0 0 1 100,0
100 eta
gehiago 0 0 0
Iturria: EIN. Udal Errolda
Bizkaian, atzerritarren adin-tartearen araberako banaketan, talde gazteenetan, 24 urtetik
beherakoetan, mutilak gehiengoa dira, gainerako lurraldeetan baino gehiengo
handiagoarekin gainera, gehienbat 15-19 adin-tartean, % 60 baino gehiago dira eta.
55 urtetik aurrera, guztizkoaren % 53,4 dira emakumeak, eta haien ehunekoa adinean
aurrera egin ahala handitzen da.
1.18 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
GUZTIRA 88.674 100,0 44.360 50,0 44.314 50,0
0-4 4.703 5,3 2.280 48,5 2.423 51,5
5-9 4.212 4,7 2.034 48,3 2.178 51,7
10-14 3.416 3,9 1.577 46,2 1.839 53,8
15-19 4.363 4,9 1.733 39,7 2.630 60,3
20-24 7.395 8,3 3.624 49,0 3.771 51,0
25-29 10.580 11,9 5.428 51,3 5.152 48,7
30-34 12.100 13,6 6.276 51,9 5.824 48,1
35-39 11.820 13,3 5.864 49,6 5.956 50,4
40-44 10.125 11,4 4.973 49,1 5.152 50,9
45-49 7.273 8,2 3.665 50,4 3.608 49,6
50-54 5.132 5,8 2.619 51,0 2.513 49,0
55-59 3.196 3,6 1.708 53,4 1.488 46,6
60-64 1.958 2,2 1.133 57,9 825 42,1
65-69 1.171 1,3 690 58,9 481 41,1
70-74 599 0,7 375 62,6 224 37,4
75-79 341 0,4 195 57,2 146 42,8
80-84 158 0,2 95 60,1 63 39,9
85-89 88 0,1 61 69,3 27 30,7
90-94 33 0,0 21 63,6 12 36,4
95-99 10 0,0 8 80,0 2 20,0
100 eta
gehiago 1
0,0
1
100,0
0
0,0
Iturria: EIN. Udal Errolda
Gipuzkoan, atzerriko emakume gazteenak (24 urtetik beherakoak) ia % 27 dira, eta
kopuru osoaren % 10,0, ordea, 55 urtetik gorako adin-tarteetan. Gizonetan, banaketa
nabarmen desberdina da: atzerritarren % 29,2 adin-tarte gazteenetakoa da, eta % 8,7,
aldiz, 55 urtetik gorakoa.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
18
1.19 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
GUZTIRA 60.679 100,0 30.307 49,9 30.372 50,1
0-4 3.500 5,8 1.664 47,5 1.836 52,5
5-9 3.077 5,1 1.487 48,3 1.590 51,7
10-14 2.637 4,3 1.270 48,2 1.367 51,8
15-19 2.867 4,7 1.302 45,4 1.565 54,6
20-24 4.949 8,2 2.433 49,2 2.516 50,8
25-29 7.008 11,5 3.633 51,8 3.375 48,2
30-34 8.117 13,4 4.237 52,2 3.880 47,8
35-39 7.865 13,0 4.001 50,9 3.864 49,1
40-44 6.813 11,2 3.305 48,5 3.508 51,5
45-49 4.726 7,8 2.293 48,5 2.433 51,5
50-54 3.437 5,7 1.655 48,2 1.782 51,8
55-59 2.212 3,6 1.139 51,5 1.073 48,5
60-64 1.446 2,4 740 51,2 706 48,8
65-69 907 1,5 511 56,3 396 43,7
70-74 539 0,9 309 57,3 230 42,7
75-79 265 0,4 150 56,6 115 43,4
80-84 181 0,3 96 53,0 85 47,0
85-89 84 0,1 48 57,1 36 42,9
90-94 40 0,1 27 67,5 13 32,5
95-99 7 0,0 5 71,4 2 28,6
100 eta
gehiago 2
0,0
2
100,0
0
0,0
Iturria: EIN. Udal Errolda
1.2. EZKONTZA-TASA
Ezkontza kopurua eta ezkontza-tasak. Bilakaerari begira, ematen du joera ezkontza
kopurua murriztea dela; 2018an abiarazi zen, baina esan beharra dago 2020ko datuak
behin-behinekoak direla oraindik.
1.20 taula. Ezkontza kopuruaren eta ezkontza-tasaren bilakaera. EAE 1975-2020
Urtea
EZKONTZA
KOPURUA
(Abs.)
EZKONTZA-TASA
(‰)
1975 17.336 8,4
1980 12.314 5,8
1985 9.436 4,4
1990 9.729 4,7
1995 9.587 4,6
2000 10.510 5,0
2005 9.575 4,5
2010 8.377 3,9
2011 8.081 3,8
2012 7.729 3,7
2013 7.209 3,4
2014 7.937 3,4
2015 7.880 3,4
2016 8.028 3,5
2017 8.061 3,5
2018 7.758 3,4
2019 7.436 3,3
2020* 3.750 1,7
Iturria: EUSTAT. EAEko ezkontzen estatistika
Oharra: Homosexualen arteko ezkontzak ez dira sartu
Oharra: (*) Behin-behineko tasak.
Bere horretan dirau ezkontza zibilen nagusigoak (% 93,8), ezkontza kanonikoekin
alderatuta (% 6,0), eta, gainera, bide zibila aldea handitzen ari da azken urteetan.
Lurraldeen arabera, Gipuzkoaren kasua aipatzekoa da: ezkontza kanonikoak gehixeago
dira (% 7,2), Bizkaian (% 5,4) eta Araban (% 5,0) baino. Nahiz eta zifrak txikiak izan,
beste erlijio batzuetan eginiko ezkontzen datuak ere sartu dira.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
19
1.21 taula. Ezkontza kopurua, ezkontideen bizileku-lurraldearen eta ezkontzeko eraren
arabera. EAE 2020
GUZTIRA Kanonikoak Zibilak Beste erlijio bat
(Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) (Abs) (% h)
EAE 3.750 100,0 224 6,0 3.518 93,8 8 0,2
Araba 525 14,0 26 5,0 496 94,5 3 0,5
Bizkaia 1.884 50,2 102 5,4 1.779 94,4 3 0,2
Gipuzkoa 1.341 35,8 96 7,2 1.243 92,7 2 0,1
EAEtik kanpo 161 4,3 20 12,4 141 87,6 - -
Iturria: EUSTAT. EAEko ezkontzen estatistika
Oharra: Homosexualen arteko ezkontzak ez dira sartu
1995-2020 aldian emakumeen eta gizonen ezkontzako adinaren bilakaera aztertuta,
datuek adierazten dute aldea zertxobait handitu dela adin-tarte gazteenetan. Hala, 20-
24 adin-tartean, emakumeek kopuru osoaren % 69 izaten jarraitzen dute 2020an;
aurreko urtearekin alderatuta, ehuneko hori 2,5 puntu handitu da. Alabaina, 35 urtetik
aurrera, emakumeak gutxiengo izaten hasten dira nabarmen, eta ezkontzen direnen
% 32 soilik izatera iristen dira adin-tarte urtetsuenean.
1.22 taula. Emakumeen ehunekoaren bilakaera EAEn ezkondutako pertsonetan, adin-
taldearen arabera. 1995-2020
<=141
15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 >= 60
1995 100,0 82,0 73,0 55,8 38,7 35,8 34,8 33,1 39,8 32,9 31,0
2000 100,0 71,8 75,2 58,7 40,6 39,1 38,3 36,0 32,7 31,5 26,3
2005 -- 73,9 73,6 60,3 45,7 39,5 39,6 42,2 36,0 29,9 22,1
2010 -- 84,0 69,0 62,9 49,7 42,6 41,0 41,8 41,2 35,8 29,2
2015 -- 92,3 71,7 64,6 52,1 45,2 43,8 45,4 45,5 36,8 30,3
2016 -- 54,5 75,2 64,2 52,4 46,9 42,8 43,9 44,0 43,3 33,2
2017 -- 82,8 66,5 65,8 53,0 45,7 46,1 43,2 45,8 44,5 31,9
2018 -- 93,8 65,5 64,7 52,3 46,9 46,3 44,8 46,4 46,9 30,7
2019 -- 70,8 66,5 63,7 54,5 46,1 46,0 47,5 45,1 46,2 32,5
2020 75,0 69,0 63,6 55,2 49,4 47,9 46,8 47,8 47,2 31,9
Iturria: EUSTAT. EAEko ezkontzen estatistika.
Oharra: 2005eko uztailaren 1etik aurrera barnean hartu dira homosexualen arteko ezkontzak
Sexu bereko pertsonen arteko ezkontza kopurua. Sexu bereko pertsonen arteko
ezkontza gutxiago egin dira 2020an (146), eta emakumeen arteko ezkontzen pisua
nabarmena izan da (% 65,8, aurreko urtean baino 24 puntu gehiago). Zifra hori Arabako
(% 66,7) eta Bizkaiko (% 60,0) emakumeen arteko ezkontzen emaitza da, Gipuzkoan
gizonen arteko ezkontzak nabarmen gehiago baitira (% 82,9).
1
14 urte edo gutxiagoko 3 eta 2 pertsona (neska) ezkondu ziren 1995. eta 2000. urteetan, eta 2009tik ez da erregistratu
15 urte baino gutxiagoko inoren ezkontzarik.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
20
1.23 taula. EAEko sexu bereko pertsonen arteko ezkontzen bilakaera, lurralde
historikoaren eta sexuaren arabera. 2005-2020
EAE ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EAE-TIK KANPO
GUZT. E G GUZT. E G GUZT. E G GUZT. E G GUZT. E G
(Abs.)
(%
h)
(%
h)
(Abs.)
(%
h)
(%
h)
(Abs.)
(%
h)
(%
h)
(Abs.)
(%
h)
(%
h)
(Abs.)
(%
h)
(%
h)
2005 (%) 74 24,3 75,7 9 33,3 66,7 26 17,6 82,4 26 26,9 73,1 5 40,0 60,0
2006 169 40,8 59,2 13 53,8 46,2 64 40,5 59,5 63 38,1 61,9 9 44,4 55,6
2007 101 44,6 55,4 13 23,1 76,9 38 53,5 46,5 38 42,1 57,9 7 42,9 57,1
2008 119 47,9 52,1 10 30,0 70,0 37 43,3 56,7 37 59,5 40,5 6 50,0 50,0
2009 128 47,7 52,3 12 83,3 16,7 46 43,3 56,7 46 43,5 56,5 10 50,0 50,0
2010 142 47,2 52,8 18 27,8 72,2 46 52,9 47,1 46 45,7 54,3 10 50,0 50,0
2011 150 39,3 60,7 23 43,5 56,5 44 40,6 59,4 44 38,6 61,4 14 28,6 71,4
2012 148 50,7 49,3 13 53,8 46,2 56 43,2 56,8 56 60,7 39,3 5 40,0 60,0
2013 126 50,8 49,2 17 35,3 64,7 36 54,8 45,2 36 52,8 47,2 11 45,5 54,5
2014 139 56,8 43,2 26 65,4 34,6 39 58,7 41,3 39 56,4 43,6 11 27,3 72,7
2015 146 62,3 37,7 18 66,7 33,3 50 62,9 37,1 50 64,0 36,0 8 37,5 62,5
2016 180 56,1 43,9 21 61,9 38,1 62 51,7 48,3 62 58,1 41,9 10 70,0 30,0
2017 199 58,3 41,7 23 69,6 30,4 79 60,8 39,2 75 60,0 40,0 22 31,8 68,2
2018 207 57,5 42,5 25 56,0 44,0 97 58,8 43,2 69 58,0 42,0 16 50,0 50,0
2019 206 41,7 58,3 27 48,1 51,9 99 40,4 59,6 62 33,9 66,1 18 66,7 33,3
2020 146 65,8 34,2 21 66,7 33,3 81 60,0 40,0 35 17,1 82,9 9 55,6 44,4
Iturria: EUSTAT. EAEko Ezkontzen estatistika.
Oharra: EAEtik kanpo diogunean EAEtik kanpoko udalerrietako Erregistro Zibiletan inskribatutako ezkontzez ari gara, baina kontuan izanda
ezkonduak EAEn bizi direla.
Oharra: (*) 2005eko uztailaren 1etik aurrera
Ezkontza-deuseztasunak, banantzeak eta dibortzioak. Guztira, 3.454 epai
erregistratu dira, aztertu den aldi osoko zifrarik txikiena, eta aurreko urtean baino ia % 20
txikiagoa. Dibortzioen nagusitasuna mantendu egin da 2020an (guztizkoaren % 96,9),
eta banantzeak (% 3,1), gainera, urtez urte gutxiago dira. Ez dago ia deuseztasun-
epairik.
1.24 taula. Deuseztasun-, dibortzio- eta banantze-epaien bilakaera. EAE 2006-2020
Urtea
GUZTIRA
(Abs.)
DEUSEZTASUNAK
(%)
BANANTZEAK
(%)
DIBORTZIOAK
(%)
2006 5.742 0,1 10,9 89,0
2007 5.333 0,1 7,1 92,8
2008 4.531 0,1 6,7 93,2
2009 4.156 0,0 6,3 93,7
2010 4.224 0,1 6,1 93,8
2011 4.348 0,0 5,4 94,6
2012 4.100 0,2 5,9 93,9
2013 3.757 0,0 4,8 95,2
2014 4.081 0,1 4,8 95,1
2015 4.032 0,1 3,9 96,0
2016 4.007 0,0 3,6 96,4
2017 4.005 0,0 3,5 96,5
2018 4.015 0,1 3,2 96,7
2019 4.314 0,1 3,8 96,2
2020 3.454 0,0 3,1 96,9
Iturria: EIN. Ezkontza-deuseztasunen, banantzeen eta dibortzioen estatistika
Mantenu-pentsioak. Guraso biei seme-alaben mantenu-pentsioaren ordainketa
esleitzea da azken urteotako joera, eta goia jo du 2020an: dibortzio-epai guztien % 32,6
(2019an baino 4,9 puntu gehiago). Joera hori gorabehera, mantenu-pentsioen
bidezkotasun falta da egoerarik ohikoena oraindik ere dibortzio-kasuetan (% 37,3).
Pentsioa ordaintzea guraso bakar bati dagokionean, ohikoena aitei esleitzea da
(dibortzioen % 28,1ean; amei, % 1,9an). Banantze-epaietan ere aitei gehiagotan
ezartzen zaie ordainketa-betebeharra (% 37,1), eta gutxiagotan biei (% 16,2).
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
21
1.25 taula. Banantze eta dibortzioak, mantenu-pentsioa ordaintzen duen ezkontidearen
arabera. EAE 2020
GUZTIRA* AMAK AITAK BIEK EZ DA BIDEZKO
(Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
Banantzeak 105 - - 39 37,1 17 16,2 48 45,7
Dibortzioak 3.319 63 1,9 934 28,1 1.084 32,6 1.237 37,3
Iturria: EIN. Ezkontza-deuseztasunen, banantzeen eta dibortzioen estatistika
*Oharra: Guztizkoak ez datoz guztiz bat aurkeztutako banakatzearekin, baina estatistika ofizialean aurkeztutako zifrak dira.
Zaintza, banantzeetan eta dibortzioetan. Aurreko urtearen aldean, apur bat
gutxiagotan esleitu zaie zaintza partekatua guraso biei banantzeetan (% 34,1). Aitzitik,
amei gehiagotan esleitu zaie zaintza (% 65,9; 2019koekin alderatuz, ehuneko 8,5 puntu
gehiago). Dibortzioetan, aldiz, zaintza partekatuen joera berretsi egin da: dibortzio
guztien % 53,8; amei soilik esleituriko zaintzen zifrarekin hamar puntuko aldea dago
(% 43,0), horrek behera egiten jarraitzen du eta.
1.26 taula. Banantzeak eta dibortzioak, zaintza esleitzen zaion ezkontidearen arabera.
EAE 2013-2020
GUZTIRA AMAK AITAK BIEK EZ
DAGOKIO*
(Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (%
h)
(Abs.) (%
h)
(Abs.)
Banantzeak
2013 183 70 75,3 7 7,5 16 17,2 89
2014 195 57 58,5 4 4,1 36 37,1 99
2015 157 56 73,7 0 0,0 20 26,3 81
2016 143 57 69,5 3 3,7 22 26,8 62
2017 139 45 62,5 5 6,9 22 30,5 67
2018 129 46 71,9 0 0,0 18 28,1 65
2019 160 54 57,4 7 7,4 33 35,1 66
2020 105 27 65,9 - - 14 34,1 63
Dibortzioak
2013 3.553 1.452 77,6 91 4,9 327 17,5 1.677
2014 3.853 1.490 71,2 115 5,5 489 23,4 1.744
2015 3.853 1.430 69,3 99 4,8 535 25,9 1.785
2016 3.811 1.292 61,5 89 4,2 722 34,3 1.698
2017 3.839 1.211 57,7 107 5,1 782 37,2 1.740
2018 3.832 1.050 50,9 95 4,6 918 44,5 1.769
2019 4.097 1.104 49,9 70 3,1 1.083 49,0 1.835
2020 3.319 808 43,0 60 3,2 1.009 53,8 1.436
Iturria: EIN. Ezkontza-deuseztasunen, banantzeen eta dibortzioen estatistika
*Oharra: Ez dagokio/Ez dago jasota. Guztizkoetako batzuk ez datoz guztiz bat aurkeztutako banakatzearekin. Dibortzioen kasuan, «beste
batzuk» kontzeptua sartzen da taula batzuetan: 2013an 6 pertsonak zeukaten zaintza esleituta; 14 pertsonak 2014an, 5 pertsonak
2015ean, 12 pertsonak 2017an, 3 pertsonak 2018an, 5 pertsonak 2019an eta 6 pertsonak 2020an. Ehuneko horizontalak «beste batzuk»
eta «ez dagokio» atalak kontuan hartu gabe kalkulatu dira.
1.3. JAIOTZA-TASA
Jaiotza-tasa. Berean jarraitzen du beheranzko joerak EAEko jaiotza-tasaren bilakaeran;
2020an, 6,7 puntukoa izan da (aurreko urtean baino 3 hamarren gutxiago), estatukoa
baino txikiagoa (4 hamarren gutxiago) eta, batez ere, EB27koa baino askoz txikiagoa,
9,1 baita. Oraindik ere Bizkaia da tasa txikieneko lurraldea (6,4 jaiotza,
1.000 biztanleko), baina Gipuzkoan (7,0) eta Araban (7,2) ere balioak txikiak dira,
Europaren aldean.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
22
1.27 taula. Jaiotza-tasaren bilakaera 1.000 biztanleko. EAE, Lurralde Historikoa, Estatua
eta Europa. 1975-2020
EAE ESTATUA EU28 EU27 ARABA BIZKAIA GIPUZKOA
1975 19,1 20,4 19,1 18,7
1980 13,5 15,3 13,9 12,0
1985 9,8 11,2 9,8 9,2
1990 7,8 8,4 7,5 7,9
1995 7,3 7,4 6,9 7,9
2000 8,3 8,8 7,9 8,9
2001 8,5 8,5 8,1 9,2
2002 8,7 8,6 8,4 9,2
2003 9,2 12,8 10,3 9,2 8,8 9,9
2004 9,3 12,8 10,4 9,5 8,9 9,9
2005 9,3 12,8 10,4 9,3 9,0 9,9
2006 9,4 13,1 10,6 9,6 8,9 10,2
2007 9,6 12,8 10,7 9,8 9,1 10,4
2008 9,9 12,9 10,9 10,3 9,5 10,4
2009 9,7 12,8 10,8 10,2 9,2 10,2
2010 9,7 12,9 10,7 10,5 10,5 9,2 10,3
2011 9,7 12,7 10,4 10,4 10,7 9,0 10,0
2012 9,4 12,6 10,4 10,1 10,3 9,0 9,8
2013 8,8 9,1 10,0 10,0 9,7 8,5 8,9
2014 8,9 9,1 10,2 9,7 10,3 8,5 9,0
2015 8,7 9,0 10,0 9,8 9,8 8,2 9,0
2016 8,4 8,5 10,1 9,7 9,5 8,0 8,4
2017 7,8 8,4 9,9 9,8 9,1 7,5 7,8
2018 7,4 7,9 9,7 9,7 8,2 7,0 7,6
2019 7,0 7,6 9.3 9,3 7,8 6,8 7,2
2020 6,7 7,1 * 9,1 7,2 6,4 7,0
Iturria: EUSTAT. EAEko Jaiotzen estatistika, EIN eta EUROSTAT
(*) 2020tik aurrera, EB27ko datuak
Jaiotza erregistratuak. EAE jaiotza gutxiago erregistratu dira 2020an; zehatz-mehatz,
14.739 jaiotza, aurreko urtean baino 679 gutxiago. Egoera hori bat dator 2014an
hasitako beheranzko joerarekin. Azken hamarkadak alderatuz gero, ikusten da gaur
egungo jaiotzak 1980ko hamarkadaren hasieran erregistraturiko jaiotzen erdiak direla.
Dena den, kopururik txikiena 1995ekoa da; orduko zifra eta egungo datuak oso
antzekoak dira.
Amaren adina. Segida historikoari erreparatuta, datuetan ikusten da amen adina
gorantz doala joan den mendeko 80ko eta 90eko hamarkadetatik hona: ama gazteenen
(15-29 urte) ehunekoa txikiagoa da, eta ugaritu egin dira 30 urte bete ondoren amatu
direnak.
Azken bi urteotako joera eten egin da 2020an: ama kopurua handitu da adin-tarte
gazteenetan, gehienbat 25-29 adin-tartean, eta gutxiagotu, aldiz, 35 urte bete ondoren
erditu diren emakumeak.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
23
1.28 taula. EAEko jaiotzen bilakaera, amaren adinaren arabera. 1975-2020
1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Guztira
(Abs.)
39.646 28.812 20.970 16.456 15.345 17.316 19.698 21.155 20.536 19.116 19.378 18.848 18.240 17.055 16.090 15.418 14.739
<14 9 6 4 2 1 3 2 1 6 3 7 2 2 3 2
(15-19) 1.294 1.480 825 408 213 175 224 240 246 236 187 216 213 200 139 139 165
(20-24) 9.601 7.322 3.968 2.130 1.006 842 851 963 896 786 782 774 808 759 767 837 821
(25-29) 15.060 10.203 8.697 6.384 4.483 3.618 3.528 3.112 2.894 2.589 2.369 2.513 2.423 2.304 1.807 1.825 2.039
(30-34) 8.451 6.467 5.109 5.768 7.085 8.218 8.982 8.814 8.211 7.442 6.933 7.104 6.693 6.145 5.433 5.124 5.154
(35 -39) 3.718 2.603 1.889 1.515 2.357 4.010 5.292 6.786 6.894 6.610 7.182 6.641 6.364 5.914 5.867 5.562 4.961
(40-44) 1.399 657 434 237 194 443 791 1.180 1.318 1.376 1.794 1.471 1.618 1.609 1.917 1.765 1.479
> 45 114 74 44 12 6 7 28 59 71 74 124 127 119 121 160 166 118
(% b.)
<14 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0
(15-19) 3,3 5,1 3,9 2,5 1,4 1,0 1,1 1,1 1,2 1,2 1,0 1,2 1,2 1,2 0,9 0,9 1,1
(20-24) 24,2 25,4 18,9 12,9 6,5 4,9 4,3 4,5 4,4 4,1 4,0 4,1 4,4 4,5 4,8 5,4 5,6
(25-29) 38,0 35,4 41,5 38,8 29,2 20,9 17,9 14,7 14,1 13,5 12,2 13,3 13,3 13,5 11,2 11,8 13,8
(30-34) 21,3 22,5 24,4 35,1 46,2 47,4 45,6 41,7 40,0 39,0 35,8 37,7 36,7 36,0 33,8 33,2 35,0
(35 -39) 9,4 9,0 9,0 9,2 15,4 23,2 26,9 32,1 33,6 34,6 37,1 35,2 34,9 34,7 36,4 36,1 33,7
(40-44) 3,5 2,3 2,1 1,4 1,3 2,6 4,1 5,6 6,4 7,2 9,3 7,8 8,9 9,4 11,9 11,4 10,0
> 45 0,3 0,3 0,2 0 0,0 0,0 0,1 0,3 0,3 0,4 0,6 0,7 0,6 0,7 1,0 1,1 0,8
Iturria: EUSTAT. Jaiotzen estatistika
Amatze-adina, batez beste. Batez besteko amatze-adinak joera-aldaketa bat izan du
2020an: hamarren bat handitu da aurreko urtetik, eta 33 urte da (estatuko batezbestekoa
baino 7 hamarren gehiago). Araban handitu da gehien batez besteko amatze-adina;
32,7 urte (3 hamarren gehiago). Gipuzkoan, berriz, batez besteko adina hamarren bakar
bat ra igo zen (33,1), eta, Bizkaian, aurreko bi urteetako batez besteko adinari eutsi zaio
(33,1).
1.29 taula. Batez besteko amatze-adinaren bilakaera. EAE, lurralde historikoa eta estatua.
1975-2020
1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020
Estatuan
guztira
28,8 28,2 28,5 28,9 30,0 30,7 30,9 31,2 31,5 31,6 31,7 31,8 31,9 32,0 32,1 32,2
32,2 32,3
EAE 28,8 28,5 29,0 29,7 31,1 32,1 32,4 32,4 32,5 32,5 32,7 32,6 32,8 32,8 32,9 33,0 32,9 33,0
Araba 29,0 28,5 28,8 29,4 30,9 32,1 32,3 32,2 32,1 32,3 32,4 32,3 32,5 32,5 32,5 32,7 32,4 32,7
Bizkaia 28,7 28,5 29,0 29,6 31,1 32,1 32,5 32,4 32,6 32,7 32,8 32,7 32,9 33,0 33,0 33,1 33,1 33,1
Gipuzkoa 28,8 28,7 29,1 30,0 31,3 32,2 32,4 32,4 32,6 32,7 32,8 32,6 32,8 32,8 33,0 33,0 32,9 33,1
Iturria: EIN. Oinarrizko Adierazle Demografikoak
Jaiotzen bilakaera, amen egoera zibilaren arabera. Amen egoera zibilari dagokionez,
mantendu egin da ezkonduta eta ezkondu gabe erditu direnen arteko oreka handiagoa
lortzeko joera: 2020an, jaio diren haurren % 46,9az erditu dira emakume ezkongabeak
(ezkongabeak, alargunak edo dibortziatuak), aztertutako segida historiko osoko
proportziorik handiena.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
24
1.30 taula. EAEko jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020
GUZTIRA
(Abs.)
EZKONDUAK EZKONGABEAK*
(Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
1975 39.646 39.085 98,6 561 1,4
1980 28.812 27.916 96,9 896 3,1
1985 20.970 19.549 93,2 1.421 6,8
1990 16.456 15.176 92,2 1.280 7,8
1995 15.345 13.806 90,0 1.539 10,0
2000 17.316 14.679 84,8 2.637 15,2
2005 19.715 15.138 76,8 4.577 23,2
2010 21.159 14.225 67,2 6.934 32,8
2011 21.180 13.910 65,7 7.270 34,3
2012 20.533 13.168 64,1 7.365 35,9
2013 19.118 11.868 62,1 7.250 37,9
2014 19.378 11.646 60,1 7.732 39,9
2015 18.851 11.013 58,4 7.838 41,6
2016 18.240 10.380 56,9 7.860 43,1
2017 17.076 9.584 56,1 7.492 43,9
2018 16.090 8.951 55,6 7.139 44,4
2019 15.400 8.468 55,0 6.932 45,0
2020 14.739 7.825 53,1 6.914 46,9
Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. 1995. urtearen aurretiko datuak, EIN institututik aterata: Biztanleriaren mugimendu naturala
*Oharra: ezkongabea, alarguna edo dibortziatua.
Araban 2.397 jaiotza erregistratu dira 2020an; horrek % 6,5eko jaitsiera adierazten du,
aurreko urtearekin alderatuta. Neurri handiagoan txikiagotu da emakume ezkongabeen
artean (2019aren aldean, % 8,2), ezkonduen artean baino (% 5,1).
1.31 taula. Arabako jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020
GUZTIRA
(Abs.)
EZKONDUAK EZKONGABEAK*
(Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
2000 2.487 2.119 85,2 368 14,8
2001 2.436 2.037 83,6 399 16,4
2002 2.491 1.980 79,5 511 20,5
2003 2.694 2.168 80,5 526 19,5
2004 2.809 2.160 76,9 649 23,1
2005 2.792 2.122 76,0 670 24,0
2006 2.918 2.167 74,3 751 25,7
2007 3.027 2.201 72,7 826 27,3
2008 3.209 2.219 69,1 990 30,9
2009 3.224 2.185 67,8 1.039 32,2
2010 3.346 2.251 67,3 1.095 32,7
2011 3.429 2.259 65,9 1.170 34,1
2012 3.293 2.083 63,3 1.210 36,7
2013 3.099 1.919 61,9 1.180 38,1
2014 3.277 1.975 60,3 1.302 39,7
2015 3.159 1.874 59,3 1.285 40,7
2016 3.074 1.791 58,3 1.283 41,7
2017 2.961 1.655 55,9 1.306 44,1
2018 2.683 1.516 56,5 1.167 43,5
2019 2.565 1.401 54,6 1.164 45,4
2020 2.397 1.329 55.4 1.068 44.6
Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. 1995. urtearen aurretiko datuak, EIN institututik aterata: Biztanleriaren mugimendu naturala
*Oharra: ezkongabea, alarguna edo dibortziatua.
Bizkaian, beste bi lurraldeetan ez bezala, emakume ezkongabeetan jaiotza gehiago izan
dira ezkonduetan baino. Izan ere, ezkongabeetan erregistratu diren jaiotzak handiagotu
egin dira 2019arekin konparatuz (+% 1,6), eta ezkonduetan erregistratuek, berriz,
gutxiagotu (–% 11,2).
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
25
1.32 taula. Bizkaiko jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020
GUZTIRA
(Abs.)
EZKONDUAK EZKONGABEAK*
(Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
2000 8.818 7.496 85,0 1.322 15,0
2001 9.040 7.550 83,5 1.490 16,5
2002 9.372 7.716 82,3 1.655 17,7
2003 9.806 7.892 80,5 1.914 19,5
2004 9.996 7.734 77,4 2.262 22,6
2005 10.122 7.796 77,0 2.326 23,0
2006 10.087 7.560 74,9 2.527 25,1
2007 10.416 7.496 72,0 2.920 28,0
2008 10.861 7.541 69,4 3.320 30,6
2009 10.540 7.226 68,6 3.314 31,4
2010 10.598 7.075 66,8 3.523 33,2
2011 10.687 6.905 64,6 3.782 35,4
2012 10.342 6.599 63,8 3.743 36,2
2013 9.732 5.919 60,8 3.813 39,2
2014 9.740 5.726 58,8 4.014 41,2
2015 9.331 5.285 56,6 4.046 43,4
2016 9.151 5.028 54,9 4.123 45,1
2017 8.522 4.653 54,6 3.869 45,4
2018 7.940 4.210 53,0 3.730 47,0
2019 7.720 4.101 53,1 3.619 46,9
2020 7.318 3.642 49,8 3.676 50,2
Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. 1995. urtearen aurretiko datuak, EIN institututik aterata: Biztanleriaren mugimendu naturala
*Oharra: ezkongabea, alarguna edo dibortziatua
Gipuzkoan erregistratu den beherakada orokorra emakume ezkonduetan jaiotzak
gutxitzearen ondorio da; zehazki, 116 (–% 3,9), izan ere, ezkongabeetan igoera oso txiki
bat jazo da (7 jaiotza gehiago).
1.33 taula. Gipuzkoako jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020
GUZTIRA
(Abs.)
EZKONDUAK EZKONGABEAK*
(Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
2000 6.011 5.064 84,2 947 15,8
2001 6.171 5.185 84,0 986 16,0
2002 6.270 5.165 82,4 1.105 17,6
2003 6.767 5.377 79,5 1.390 20,5
2004 6.789 5.388 79,4 1.401 20,6
2005 6.801 5.220 76,8 1.581 23,2
2006 7.038 5.358 76,1 1.680 23,9
2007 7.153 5.331 74,5 1.822 25,5
2008 7.245 5.081 70,1 2.164 29,9
2009 7.164 4.986 69,6 2.178 30,4
2010 7.215 4.899 67,9 2.316 32,1
2011 7.064 4.746 67,2 2.318 32,8
2012 6.898 4.486 65,0 2.412 35,0
2013 6.287 4.030 64,1 2.257 35,9
2014 6.361 3.945 62,0 2.416 38,0
2015 6.361 3.854 60,6 2.507 39,4
2016 6.015 3.560 59,2 2.455 40,8
2017 5.593 3.276 58,6 2.317 41,4
2018 5.467 3.225 59,0 2.242 41,0
2019 5.133 2.970 57,9 2.163 42,1
2020 5.024 2.854 56,8 2.170 43,2
Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. 1995. urtearen aurretiko datuak, EIN institututik aterata: Biztanleriaren mugimendu naturala
*Oharra: ezkongabea, alarguna edo dibortziatua
Emakume atzerritarrak erditzen diren haurren ehunekoak hazi eta hazi jarraitzen du;
guztizkoaren % 28,5 izatera iritsi da, aztertu den aldiko baliorik altuena. Nolanahi ere,
aipatzekoa da ezen, kopuru absolututan, emakume atzerritarrak erditu diren haurren
kopurua pixka bat gutxitu dela 2020an, 2019koaren aldean (–% 0,4).
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
26
1.34 taula. EAEn bizi diren emakumeak erditu diren haurrak, gurasoen nazionalitatearen
arabera. 2020
NAZIONALITATE
GUZTIAK
AMA
ATZERRITARRAK
AMA
ATZERRITARREN
%
ESPAINIAR
NAZIONALITATEA
EZ
DAGO
JASOTA
2010 21.159 3.324 15,7 17.803 32
2011 21.180 3.387 16,0 17.751 42
2012 20.533 3.448 16,8 17.051 34
2013 19.118 3.363 17,6 15.730 25
2014 19.378 3.512 18,1 15.827 39
2015 18.851 3.697 19,6 15.119 35
2016 18.240 3.868 21,2 14.338 34
2017 17.076 3.810 22,3 13.266 --
2018 16.090 4.079 25,4 12.011 --
2019 15.418 4.223 27,4 11.195 --
2020 14.739 4.207 28,5 10.532 -
Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika.
Gipuzkoan eta Bizkaian jaio diren lau haurretatik baten ama atzerritarra da, gutxi
gorabehera; Araban, berriz, proportzio hori hirutik batekoa da, eta joera goranzkoa da
hiru lurralde historikoetan.
1.35 taula. EAEko lurralde historikoetan bizi diren emakumeak erditu diren haurrak,
gurasoen nazionalitatearen arabera. 2020
NAZIONALITATE
GUZTIAK
AMA
ATZERRITARRAK
AMA
ATZERRITARREN
%
ESPAINIAR
NAZIONALITATEA
Araba 2.397 842 35,1 1.555
Bizkaia 7.318 1.959 26,8 5.359
Gipuzkoa 5.024 1.406 27,9 3.618
Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika.
Emakumeek eta gizonek izandako haurrak. Eskuarki, emakumeek gizonek baino
lehenago erabakitzen dute haurrak izatea. Zehazki, gutxieneko batez besteko adina
27,8 urte da, 1955-1951 belaunaldikoena, eta gehienekoa, 32,6 urte, 1980 eta 1976
artean jaiotako emakume amatuena; hori da datuak dauden azken erregistroa. Gizonei
dagokienez, batezbestekorik baxuena 29,0 urte da, 1950-1946 belaunaldikoena, eta
altuena, 34,4 urte, 1925 eta 1921 artean jaiotakoena.
Bestalde, 1930-1926tik aurrera jaiotako emakumeak 2,7 haurrez erditu ziren batez
beste; batezbestekoa jaitsi eta jaitsi egin da, eta 1976tik 1980ra bitarte jaiotako
emakumeak 1,3 haurrez erditu dira2
. Horrenbestez, 1940ko hamarkadaren bigarren
erdian jaiotako emakumeak azkenak izan ziren belaunaldi-ordezkapena erdiesten,
2,1 haurrez erditu baitziren, batez beste. Gizonen artean, emaitzak antzekoak dira
aztertu diren adin-tarteetan. Oro har, izandako haurren kopurua txikiagotzen joan da,
baina izandako haurren kopurua zertxobait handiagoa da erregistratu diren adin-tarte
guztietan.
2
Ugalkortasun-historia osatutzat jo daitekeen azken adin-tartea 1976-1980 aldian jaiotakoena da, Eustaten datuen
arabera.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
27
1.36 taula. 40 urteko eta gehiagoko emakumeek eta gizonek izandako haur kopurua,
batez besteko adina haurrak jaiotzean eta jaiotza-tartea, belaunaldiaren arabera. EAE
2021
GUZTIRA LEHENENGOA BIGARRENA
HIRUGARRENA ETA
HURRENGOAK
Seme-alaba
kopurua
Batez
besteko adina
Seme-alaba
kopurua
Batez
besteko
adina
Seme-alaba
kopurua
Batez
besteko
adina
Seme-alaba
kopurua
Batez
besteko
adina
Emakumeak
1980-1976 1,3 32,6 0,7 31,5 0,5 34,1 0,1 34,2
1975-1971 1,4 32,5 0,7 31,3 0,5 33,9 0,1 34,1
1970-1966 1,4 31,8 0,8 30,3 0,5 33,5 0,1 34,4
1965-1961 1,4 30,3 0,8 28,8 0,5 32,0 0,1 33,7
1960-1956 1,5 28,5 0,8 27,0 0,5 30,3 0,2 31,4
1955-1951 1,8 27,8 0,8 26,1 0,6 29,1 0,4 30,6
1950-1946 2,1 27,9 0,8 26,0 0,7 28,7 0,6 30,7
1945-1941 2,4 28,4 0,9 26,1 0,7 28,6 0,8 31,9
1940-1936 2,6 29,3 0,9 26,2 0,8 29,1 0,9 32,8
1935-1931 2,6 30,3 0,9 27,0 0,7 29,7 0,9 33,8
1930-1926 2,7 30,8 0,9 27,6 0,7 30,2 1,0 34,2
1925-1921 2,6 31,2 0,9 28,0 0,7 30,4 1,0 34,6
Gizonak
1980-1976 1,4 33,1 0,7 32,1 0,5 34,3 0,1 35,1
1975-1971 1,4 33,9 0,7 32,6 0,5 35,3 0,2 36,8
1970-1966 1,4 33,9 0,8 32,4 0,5 35,4 0,1 37,5
1965-1961 1,5 32,3 0,9 30,8 0,6 34,1 0,1 35,4
1960-1956 1,6 30,8 0,8 28,9 0,6 32,7 0,2 35,2
1955-1951 1,9 29,4 0,9 27,9 0,6 31,0 0,4 32,6
1950-1946 2,2 29,0 0,9 27,1 0,7 29,9 0,6 32,5
1945-1941 2,5 29,8 0,9 27,4 0,7 30,4 0,8 33,1
1940-1936 2,7 30,8 0,9 28,2 0,8 31,0 0,9 34,0
1935-1931 2,6 31,5 0,9 28,8 0,8 31,7 1,0 35,0
1930-1926 2,7 32,9 1,0 29,9 0,8 32,4 1,0 36,3
1925-1921 2,6 34,4 0,9 31,8 0,7 33,9 1,0 38,0
Iturria: Inkesta demografikoa, 2021
Badira aldeak emakumeen eta gizonen artean, batez beste zenbat seme-alaba
aurreikusten zituzten eta azkenean zenbat eduki dituzten aztertuta. Batez beste, gizonek
1,6 seme-alaba edukitzea aurreikusten dute, eta emakumeek, berriz, 1,3. Era berean,
zenbat seme-alaba aurreikusi eta azkenean zenbat eduki diren alderatuta, aldeak daude
emakumeen eta gizonen artean; aztertu diren adin-tarte guztietan, gizonen
batezbestekoa emakumeena baino handiagoa da.
1.37 taula. Aurreikusten den seme-alaba kopurua, eta batez besteko aldea aurreikusitako
eta izandako seme-alaba kopuruen artean, 15 urtetik 40 urtera arteko emakumeetan eta
gizonetan, belaunaldiaren arabera. EAE, 2021
GUZTIRA ARABA BIZKAIA GIPUZKOA
Aurreikusiak Aldea Aurreikusiak Aldea Aurreikusiak Aldea Aurreikusiak Aldea
Emakumeak 1,3 0,8 1,3 0,8 1,3 0,8 1,4 0,8
2005-2001 1,1 1,1 1,1 1,0 1,1 1,1 1,1 1,1
2000-1996 1,2 1,1 1,2 1,1 1,2 1,1 1,3 1,1
1995-1991 1,2 0,9 1,2 0,8 1,2 1,0 1,3 1,0
1990-1986 1,4 0,7 1,4 0,6 1,4 0,7 1,5 0,6
1985-1981 1,5 0,3 1,5 0,3 1,5 0,3 1,6 0,3
Gizonak 1,6 1,0 1,6 1,0 1,5 1,0 1,7 1,0
2005-2001 1,3 1,2 1,2 1,2 1,3 1,3 1,3 1,2
2000-1996 1,4 1,3 1,5 1,3 1,4 1,3 1,4 1,3
1995-1991 1,6 1,3 1,6 1,2 1,5 1,3 1,6 1,3
1990-1986 1,8 1,0 1,8 1,0 1,7 1,0 2,1 1,1
1985-1981 1,7 0,4 1,8 0,5 1,5 0,4 1,7 0,4
Iturria: Inkesta demografikoa, 2021
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
28
1.4. HERIOTZA-TASA
Heriotza kopurua eta heriotza-tasak. Heriotza kopurua nabarmen igo da 2020an;
zehazki, 2019an baino 2.705 heriotza gehiago. Emakumeen artean, heriotza kopurua
% 12,9 handiagotu zen (1.397 lagun), eta gizonetan, neurri txikiagoan areagotu zen:
% 12,2 (1.308). Araban soilik dute gizonek pisurik handiena heriotza kopuruan (% 52,6).
1.38 taula. Heriotzak, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (Abs.) (%) (Abs.) (%)
EAE 24.247 12.191 50,3 12.056 49,7
Araba 3.266 1.549 47,4 1.717 52,6
Bizkaia 13.243 6.712 50,7 6.531 49,3
Gipuzkoa 7.738 3.930 50,8 3.808 49,2
Iturria: EUSTAT. EAEko heriotzen estatistika
Analisia adin-taldeen arabera eginda, ikusten da emakumeen eta gizonen heriotza-tasak
% 1etik beherakoak direla 45 urtera arte, eta emakumeen aldekoak direla baliook.
Emakumeen eta gizonen tasen arteko aldeak handitu egiten dira adinean aurrera egin
ahala; ehuneko 12 puntutik gorakoa da 70 urtetik aurrera, eta 43 puntukoa, 85 urtetik
aurrera.
1.39 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko
adinera arte. EAE 2020 (%)
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
Aldea
G-E
GUZTIRA 11,1 10,8 11,4 0,6
0 urte 2,6 2,3 2,8 0,5
1-4 urte 0,1 0,1 0,1 0
5-9 urte 0,1 0,1 0,6 0,5
10-14 urte 0,1 0,0 0,2 0,2
15-19 urte 0,1 0,0 0,1 0,1
20-24 urte 0,3 0,2 0,5 0,3
25-29 urte 0,3 0,1 0,5 0,4
30-34 urte 0,4 0,3 0,5 0,2
35-39 urte 0,6 0,4 0,7 0,3
40-44 urte 0,8 0,6 0,9 0,3
45-49 urte 1,6 1,3 1,9 0,6
50-54 urte 2,5 1,9 3,2 1,3
55-59 urte 4,2 2,9 5,5 2,6
60-64 urte 7,0 4,2 9,9 5,7
65-69 urte 10,2 6,1 14,8 8,7
70-74 urte 15,4 9,8 22,0 12,2
75-79 urte 26,2 17,4 37,4 20,0
80-84 urte 48,5 35,9 67,3 31,4
85-89 urte 96,4 81,1 124,2 43,1
90-94 urte 179,8 164,9 217,8 52,9
95 urte eta
gehiago 314,5 300,1 372,8
72,7
Iturria: EIN. Hilkortasun-adierazleak
Lurraldearen arabera, heriotza-tasarik txikienak Arabakoak dira, bai emakumeen (9,2)
bai gizonen artean (10,6). Era berean, tasak txikiagoak dira emakumeetan, 75 urtetik
aurrerako adin-tarte guztietan, emaitzak Bizkaia eta Gipuzkoakoekin alderatzen badira.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
29
1.40 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko
adinera arte. Araba 2020 (%)
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
Aldea
G-E
GUZTIRA 9,9 9,2 10,6 1,4
0 urte 2,4 0,8 3,9 3,1
1-4 urte 0,2 0,2 0,2 0
5-9 urte 0,1 0,1 0,1 0
10-14 urte 0,1 0,0 0,1 0,1
15-19 urte 0,1 0,0 0,1 0,1
20-24 urte 0,3 0,1 0,5 0,4
25-29 urte 0,1 0,0 0,1 0,1
30-34 urte 0,3 0,1 0,5 0,4
35-39 urte 0,6 0,4 0,7 0,3
40-44 urte 0,8 0,7 0,9 0,2
45-49 urte 1,6 1,7 1,5 -0,2
50-54 urte 2,6 1,9 3,2 1,3
55-59 urte 3,9 3,3 4,6 1,3
60-64 urte 6,3 3,3 9,7 6,4
65-69 urte 10,0 6,5 13,7 7,2
70-74 urte 14,5 9,2 20,5 11,3
75-79 urte 24,6 16,3 34,1 17,8
80-84 urte 45,1 31,8 62,8 31,0
85-89 urte 96,3 75,5 130,1 54,6
90-94 urte 179,6 155,3 237,4 82,1
95 urte eta
gehiago 312,3 291,4 397,3 105,9
Iturria: EIN. Hilkortasun-adierazleak
Urterik urteko estatistiketan ikusten den moduan, Bizkaiko heriotza-tasak EAEko
altuenak dira, nola emakumeetan (11,3) hala gizonetan (11,9). Emakumeen eta gizonen
heriotza-tasetan dagoen alde orokorra 0,6 puntukoa da, tarteko balioa Arabarekiko (1,4)
eta Gipuzkoarekiko (0,2).
1.41 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko
adinera arte. Bizkaia 2020 (%)
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
Aldea
G-E
GUZTIRA 11,6 11,3 11,9 0,6
0 urte 2,5 2,8 2,3 -0,5
1-4 urte 0,1 0,1 0,1 0
5-9 urte 0,1 0,1 0,1 0
10-14 urte 0,1 0,0 0,2 0,2
15-19 urte 0,1 0,0 0,1 0,1
20-24 urte 0,3 0,3 0,4 0,1
25-29 urte 0,4 0,1 0,6 0,5
30-34 urte 0,4 0,3 0,5 0,2
35-39 urte 0,6 0,4 0,9 0,5
40-44 urte 0,8 0,5 1,2 0,7
45-49 urte 1,6 1,2 2,0 0,8
50-54 urte 2,6 1,9 3,2 1,3
55-59 urte 4,1 2,8 5,5 2,7
60-64 urte 7,2 4,5 10,1 5,6
65-69 urte 10,5 6,1 15,4 9,3
70-74 urte 15,5 9,2 23,0 13,8
75-79 urte 26,6 18,2 37,8 19,6
80-84 urte 49,8 37,0 69,8 32,8
85-89 urte 98,1 83,1 125,8 42,7
90-94 urte 179,0 165,6 212,5 46,9
95 urte eta
gehiago 313,3 297,2 376,9
79,7
Iturria: EIN. Hilkortasun-adierazleak
Gipuzkoan, heriotza-tasa orokorra oso antzekoa da emakumeen eta gizonen artean,
aldea ehuneko 0,2 puntukoa besterik ez da eta.
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
30
1.42 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko
adinera arte. Gipuzkoa 2020 (%)
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E
GUZTIRA 10,8 10,7 10,9 0,2
0 urte 2,8 2,4 3,1 0,7
1-4 urte 0,0 0,1 0,0 -0,1
5-9 urte 0,0 0,0 0,0 0
10-14 urte 0,1 0,1 0,1 0
15-19 urte 0,1 0,1 0,1 0
20-24 urte 0,3 0,0 0,6 0,6
25-29 urte 0,3 0,1 0,4 0,3
30-34 urte 0,4 0,2 0,5 0,3
35-39 urte 0,4 0,3 0,5 0,2
40-44 urte 0,7 0,7 0,8 0,1
45-49 urte 1,6 1,3 2,0 0,7
50-54 urte 2,5 1,8 3,1 1,3
55-59 urte 4,4 2,8 6,0 3,2
60-64 urte 7,1 4,2 10,0 5,8
65-69 urte 9,8 5,8 14,2 8,4
70-74 urte 15,8 11,0 21,2 10,2
75-79 urte 26,1 16,5 38,3 21,8
80-84 urte 47,8 35,6 65,6 30,0
85-89 urte 93,6 79,9 119,0 39,1
90-94 urte 181,3 167,6 218,2 50,6
95 urte eta gehiago 317,4 308,8 353,9 45,1
Iturria: EIN. Hilkortasun-adierazleak
Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua. Urtebetetik beherako haurren heriotza
kopurua gutxiagotu egin zen 2019an, eta halaxe jarraitu du. Zehatz-mehatz, 39 heriotza
gertatu dira 2020an, aurreko urtean baino % 9,3 gutxiago. Gutxiagotze hori mutilen eta
nesken artean berdin ikusi da. Datu horien bilakaeraren analisiak oso jarraibide irregularrak
ageri ditu, bai hildakoen guztizko kopuruari dagokionez, bai nesken eta mutilen urteko
heriotzen ehunekoari dagokionez (2013an, neskatoen % 33,3 eta 2011n, berriz, % 69,6).
1.43 taula. Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua, sexuaren arabera. EAE 1986-2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
1986 204 87 42,6 117 57,4
1987 189 72 38,1 117 61,9
1988 172 85 49,4 87 50,6
1989 129 52 40,3 77 59,7
1990 133 56 42,1 77 57,9
1991 116 49 42,2 67 57,8
1992 109 46 42,2 63 57,8
1993 98 37 37,8 61 62,2
1994 87 36 41,4 51 58,6
1995 87 43 49,4 44 50,6
1996 96 43 44,8 53 55,2
1997 84 38 45,2 46 54,8
1998 99 51 51,5 48 48,5
1999 81 33 40,7 48 59,3
2000 53 30 56,6 23 43,4
2001 60 24 40,0 36 60,0
2002 61 28 45,9 33 54,1
2003 62 29 46,8 33 53,2
2004 79 41 51,9 38 48,1
2005 57 21 36,8 36 63,2
2006 66 37 56,1 29 43,9
2007 88 41 46,6 47 53,4
2008 62 30 48,4 32 51,6
2009 64 25 39,1 39 60,9
2010 55 27 49,1 28 50,9
2011 56 39 69,6 17 30,4
2012 54 29 53,7 25 46,3
2013 42 14 33,3 28 66,7
2014 43 23 53,5 20 46,5
2015 51 26 51,0 25 49,0
2016 46 18 39,1 28 60,9
2017 41 16 39,0 25 61,0
2018 52 29 55,8 23 44,2
2019 43 19 44,2 24 55,8
2020 39 17 43,6 22 56,4
Iturria: EUSTAT. EAEko Heriotzen estatistika
ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin
31
Araban eta Gipuzkoan, 2020an, urtebete baino gutxiagoko mutil gehiago hil dira (% 83,3
eta % 57,1, hurrenez hurren). Bizkaian, aldiz, neska gehiago hil dira (% 52,6), baina
emaitzak orekatuagoak dira beste lurraldeetan baino.
1.44 taula. Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua, sexuaren arabera. EAE eta LH 2020
GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK
(Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h)
EAE 39 17 43,6 22 56,4
Araba 6 1 16,7 5 83,3
Bizkaia 19 10 52,6 9 47,4
Gipuzkoa 14 6 42,8 8 57,1
Iturria: EUSTAT. EAEko Heriotzen estatistika
Heriotza-kausak. Emakumeen artean, heriotza-kausa nagusiak zirkulazio-aparatuko
gaixotasunak dira, 3.019 izan baitziren, eta, 2019aren aldean, % 2,5 handitu dira.
Hurrena tumoreak dira, 2.481 kasu, eta zifra hori % 2,1 gutxiagotu da aurreko urtearen
aldean. Bi kausa horiek dira, hain zuzen, gizonen artean ere heriotza gehien
dakartzatenak. Tumoreen kasuan, baina, gizonei dagokie guztizkoaren % 60.
Kasuen % 60 baino gehiago emakumeenak diren gaixotasunak dira, orobat, buru- eta
portaera-nahasmenduak (% 68,7), klinikako zein laborategiko sintoma, zeinu eta
aurkikuntza anormalak (% 65,5), odoleko gaixotasunak (% 63,4) eta sistema
osteomuskularreko gaixotasunak (% 63,3).
COVID-19 berretsiaren ondoriozko heriotzak, 2020an, EAEko hirugarren heriotza-kausa
izan dira, eta gizonetan gehiago izango dira (% 51,3) emakumeetan baino (% 48,7).
1.45 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. EAE 2020
GUZTIRA
EMAKUMEAK GIZONAK
Abs Abs Abs Abs
II. Tumoreak [neoplasiak] 6.223 2.481 39,9 3.742 60,1
IX. Zirkulazio-aparatuko gaixotasunak 5.611 3.019 53,8 2.592 46,2
COVID-19 berretsia 2775 1.351 48,7 1.424 51,3
V. Buru- eta portaera-nahasmenduak 1.774 0,0 555 31,3
X. Arnas aparatuko gaixotasunak 1.547 709 45,8 838 54,2
VI. Nerbio-sistemako gaixotasunak 1.468 886 60,4 582 39,6
XI. Digestio-aparatuko gaixotasunak 986 486 49,3 500 50,7
XX. Hilkortasunaren kanpo-faktoreak 750 280 37,3 470 62,7
IV. Gaixotasun endokrinoak, nutrizionalak eta metabolikoak 705 374 53,0 331 47,0
XIV. Aparatu genitourinarioko gaixotasunak 630 338 53,7 292 46,3
XVIII. Klinikako zein laborategiko sintoma, zeinu eta aurkikuntza
anormalak
614 402 65,5 212 34,5
COVID-19 probablea 321 163 50,8 158 49,2
I. Zenbait infekziok eta parasitok eragindako gaixotasunak 293 143 48,8 150 51,2
XIII. Sistema osteomuskularreko eta ehun konjuntiboko gaixotasunak 278 176 63,3 102 36,7
III. Odoleko eta organo hematopoietikoetako gaixotasunak eta
immunitate-mekanismoari eragiten dioten zenbait nahasmendu
112 71 63,4 41 36,6
XII Larruazaleko eta larruazalpeko ehunetako gaixotasunak 89 56 62,9 33 37,1
XVII. Sortzetiko malformazioak, forma-anormaltasunak eta anomalia
kromosomikoak
48 24 50,0 24 50,0
XVI. Jaiotza inguruko aldian sortutako zenbait gaixotasun 22 12 54,5 10 45,5
XV. Haurdunaldia, erditzea eta erditze ondoko aroa 1 1 100,0 -
VII. Begiko eta begi ataletako gaixotasunak - - -
VIII. Belarriko eta mastoide apofisiko gaixotasunak - - -
Iturria: EUSTAT. Heriotzen estatistika
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin
Zifrak 2021 -  Emakumeak eta gizonak Euskadin

Mais conteúdo relacionado

Mais de Irekia - EJGV

“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko batIrekia - EJGV
 
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”Irekia - EJGV
 
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...Irekia - EJGV
 
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...Irekia - EJGV
 
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83Irekia - EJGV
 
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...Irekia - EJGV
 
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunakSilver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunakIrekia - EJGV
 
Consumo y preferencias de la generación silver
Consumo y preferencias de la generación silverConsumo y preferencias de la generación silver
Consumo y preferencias de la generación silverIrekia - EJGV
 
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurreanLa sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurreanIrekia - EJGV
 
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023Irekia - EJGV
 
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82Irekia - EJGV
 
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Irekia - EJGV
 
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Irekia - EJGV
 
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028Irekia - EJGV
 
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028Irekia - EJGV
 
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...Irekia - EJGV
 
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdfGizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdfIrekia - EJGV
 
II Plan Estratégico de Servicios Sociales
II Plan Estratégico de Servicios SocialesII Plan Estratégico de Servicios Sociales
II Plan Estratégico de Servicios SocialesIrekia - EJGV
 
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjeroPercepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjeroIrekia - EJGV
 
Espetxekudeaketaren balantzea Euskadin 2021-2023
Espetxekudeaketaren balantzea Euskadin 2021-2023Espetxekudeaketaren balantzea Euskadin 2021-2023
Espetxekudeaketaren balantzea Euskadin 2021-2023Irekia - EJGV
 

Mais de Irekia - EJGV (20)

“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
“Haurdunaldia hobe tabakorik gabe” izenburua duen gida espezifiko bat
 
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
Guía para el embarazo, bajo el título “El embarazo mejor sin tabaco”
 
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
Gida praktiko erretzearen ondorio kaltegarriei buruz kontzientziatzeko eta oh...
 
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
Guía práctica para concienciar sobre los efectos perjudiciales de fumar y ayu...
 
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 83
 
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
Hauteskunde Autonomikoetarako boto aurreikuspena / Previsión de voto para Ele...
 
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunakSilver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
Silver belaunaldiaren kontsumoa eta lehentasunak
 
Consumo y preferencias de la generación silver
Consumo y preferencias de la generación silverConsumo y preferencias de la generación silver
Consumo y preferencias de la generación silver
 
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurreanLa sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
La sociedad vasca ante el futuro / Euskal gizartea etorkizunaren aurrean
 
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
Estudio de hábitos de consumo 2023 / Kontsumo-ohituren azterketa 2023
 
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
Euskal Soziometroa / Sociómetro Vasco 82
 
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
 
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
Elecciones Autonómicas / Hauteskunde Autonomikoak
 
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
Euskadiko Osasun Mentaleko Estrategia 2023 – 2028
 
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
Estrategia de Salud Mental de Euskadi 2023 – 2028
 
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
Economia circular y gestión de residuos / Ekonomia zirkularra eta hondakinen ...
 
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdfGizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
Gizarte Zerbitzuen II. Plan Estrategikoaeu.pdf
 
II Plan Estratégico de Servicios Sociales
II Plan Estratégico de Servicios SocialesII Plan Estratégico de Servicios Sociales
II Plan Estratégico de Servicios Sociales
 
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjeroPercepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
Percepciones y actitudes hacia la población de origen extranjero
 
Espetxekudeaketaren balantzea Euskadin 2021-2023
Espetxekudeaketaren balantzea Euskadin 2021-2023Espetxekudeaketaren balantzea Euskadin 2021-2023
Espetxekudeaketaren balantzea Euskadin 2021-2023
 

Zifrak 2021 - Emakumeak eta gizonak Euskadin

  • 1. ZIFRAK 2021 EMAKUMEAK ETA GIZONAK EUSKADIN
  • 2. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 2 Izenburua: Zifrak 2021. Emakumeak eta gizonak Euskadin Argitaratzailea: Emakunde-Emakumearen Euskal Erakundea Lantaldea: Ikertalde Grupo Consultor: Begoña Olaizola Liher Bakaikoa Iraia Hernández Manu Olano Data: 2021eko abendua Deskribatzaileak: Emakumearen gizarte-egoera, demografia, hezkuntza, laneko partaidetza, osasuna, aisialdia, partaidetza politikoa, pobrezia, emakumearen kontrako indarkeria, datu estatistikoak
  • 3. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 3 AURKIBIDEA AURKEZPENA_______________________________________________________________ 9 1. ANALISI DEMOGRAFIKOA_________________________________________________ 10 1.1. BIZTANLERIA-DATU OROKORRAK _________________________________________________10 1.2. EZKONTZA-TASA _______________________________________________________________18 1.3. JAIOTZA-TASA__________________________________________________________________21 1.4. HERIOTZA-TASA ________________________________________________________________28 2. HEZKUNTZA_____________________________________________________________ 34 2.1. IRAKASKUNTZA ARAUTUA _______________________________________________________34 2.1.1. Datu orokorrak __________________________________________________________34 2.1.2. Erdi-mailako eta goi-mailako Lanbide Heziketa _________________________________37 2.1.3. Premia bereziak araututako hezkuntzan eta Lanbide Heziketan ____________________44 2.1.4. Unibertsitate-irakaskuntza _________________________________________________48 2.2. HELDUEN HEZKUNTZA ETA ARAUBIDE BEREZIKOA __________________________________53 2.3. BIZITZA OSOAN ZEHARREKO IKASKUNTZA-EKINTZETAN PARTE HARTZEA______________54 3. LANA___________________________________________________________________ 59 3.1. LAN PRODUKTIBOA _____________________________________________________________59 3.1.1. Jarduera-, okupazio- eta langabezia-tasak ____________________________________59 3.1.2. Afiliazioa, langabezia eta erregistratutako kontratuak ____________________________65 3.1.3. Biztanleria landuna, sektore ekonomikoaren eta enpleguaren arabera ________________71 3.1.4. Biztanleria landunaren lan-baldintzak _________________________________________76 3.1.5. Biztanleria landuna: egoera profesionala eta lehentasunak________________________78 3.2. LAN ERREPRODUKTIBOA_________________________________________________________79 3.2.1. Erantzukidetasuna eta denboraren erabilera berriak _____________________________79 3.2.2. Lana, familia eta norberaren bizitza bateratzea _________________________________83 4. BALIABIDE EKONOMIKO ETA SOZIALAK ____________________________________ 86 4.1. AUTONOMIA EKONOMIKOA_______________________________________________________86 4.2. GIZARTE- ETA LAGUNTZA-BALIABIDEAK____________________________________________96 4.3. TXIROTASUNA ETA GIZARTERATZEA _____________________________________________101 5. OSASUNA______________________________________________________________ 104 5.1. OSASUN-EGOERA ETA GIZARTE-LAGUNTZA _______________________________________104 5.2. OSASUN-ARRISKUAK ETA OHITURA OSASUNGARRIAK______________________________107 5.3. LANEKO OSASUNA_____________________________________________________________110 5.4. SEXU- ETA UGALKETA-OSASUNA, ETA ERABAKIAK HARTZEA ________________________113 6. PARTE-HARTZEA _______________________________________________________ 118 6.1. PARTE-HARTZEA ERAKUNDE PUBLIKOETA ________________________________________118 6.2. PARTAIDETZA SOZIOKULTURALA ________________________________________________121 6.3. PARTE-HARTZEA BESTE ERAGIN-ORGANO BATZUETAN_____________________________128 7. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA _____________________________________ 130 7.1. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN BIKTIMEN ETA ERASOTZAILEEN EZAUGARRIAK ________________________________________________________________130 7.2. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN ONDORIOAK ______________________________136 7.3. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIAREN SALAKETAK ______________________________139 ERANSKINA: erabilitako iturrien zerrenda _____________________________________ 140
  • 4. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 4 1. ANALISI DEMOGRAFIKOA____________________________________________ 10 1.1 taula. Biztanleria, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 ___________________________________10 1.2 taula. Biztanleriaren bilakaera sexuaren arabera. EAE 1998-2020_________________________________________10 1.3 taula. Biztanleria, adin-taldeen eta sexuaren arabera. EAE 2020 __________________________________________11 1.4 taula. Biztanleria, adin-taldearen, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. EAE 2020 _______________________12 1.5 taula. Jaiotzako bizi-itxaropenaren bilakaera (urteak), sexuaren arabera. EAE 2005-2020_______________________12 1.6 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. EAE 2020________________________________13 1.7 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Araba 2020_______________________________13 1.8 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020______________________________13 1.9 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 ____________________________13 1.10 taula. Atzerriko biztanleria, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 ___________________________14 1.11 taula. Atzerriko biztanleriaren bilakaera, sexuaren arabera. 2003-2020 ____________________________________14 1.12 taula. EAEn erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020_______________________15 1.13 taula. Araban erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020______________________15 1.14 taula. Bizkaian erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020_____________________15 1.15 taula. Gipuzkoan erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020___________________16 1.16 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. EAE 2020 ________________________________16 1.17 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Araba 2020_______________________________17 1.18 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020______________________________17 1.19 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 ____________________________18 1.20 taula. Ezkontza kopuruaren eta ezkontza-tasaren bilakaera. EAE 1975-2020 _______________________________18 1.21 taula. Ezkontza kopurua, ezkontideen bizileku-lurraldearen eta ezkontzeko eraren arabera. EAE 2020____________19 1.22 taula. Emakumeen ehunekoaren bilakaera EAEn ezkondutako pertsonetan, adin-taldearen arabera. 1995-202019 1.23 taula. EAEko sexu bereko pertsonen arteko ezkontzen bilakaera, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. 2005- 2020__________________________________________________________________________________20 1.24 taula. Deuseztasun-, dibortzio- eta banantze-epaien bilakaera. EAE 2006-2020 _____________________________20 1.25 taula. Banantze eta dibortzioak, mantenu-pentsioa ordaintzen duen ezkontidearen arabera. EAE 2020 ___________21 1.26 taula. Banantzeak eta dibortzioak, zaintza esleitzen zaion ezkontidearen arabera. EAE 2013-2020 ______________21 1.27 taula. Jaiotza-tasaren bilakaera 1.000 biztanleko. EAE, Lurralde Historikoa, Estatua eta Europa. 1975-2020 _______22 1.28 taula. EAEko jaiotzen bilakaera, amaren adinaren arabera. 1975-2020 ____________________________________23 1.29 taula. Batez besteko amatze-adinaren bilakaera. EAE, lurralde historikoa eta estatua. 1975-2020 _______________23 1.30 taula. EAEko jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 ______________________________24 1.31 taula. Arabako jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 _____________________________24 1.32 taula. Bizkaiko jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 _____________________________25 1.33 taula. Gipuzkoako jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 __________________________25 1.34 taula. EAEn bizi diren emakumeak erditu diren haurrak, gurasoen nazionalitatearen arabera. 2020 ______________26 1.35 taula. EAEko lurralde historikoetan bizi diren emakumeak erditu diren haurrak, gurasoen nazionalitatearen arabera. 2020__________________________________________________________________________________26 1.36 taula. 40 urteko eta gehiagoko emakumeek eta gizonek izandako haur kopurua, batez besteko adina haurrak jaiotzean eta jaiotza-tartea, belaunaldiaren arabera. EAE 2021 ____________________________________________27 1.37 taula. Aurreikusten den seme-alaba kopurua, eta batez besteko aldea aurreikusitako eta izandako seme-alaba kopuruen artean, 15 urtetik 40 urtera arteko emakumeetan eta gizonetan, belaunaldiaren arabera. EAE, 2021 27 1.38 taula. Heriotzak, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 ___________________________________28 1.39 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. EAE 2020 (%)_______ 28 1.40 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. Araba 2020 (%)____ 29 1.41 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. Bizkaia 2020 (%) __29 1.42 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. Gipuzkoa 2020 (%) 30 1.43 taula. Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua, sexuaren arabera. EAE 1986-2020 _____________________30 1.44 taula. Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua, sexuaren arabera. EAE eta LH 2020 ____________________31 1.45 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 _______________________________31 1.46 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. Araba 2020 ______________________________32 1.47 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020 _____________________________32 1.48 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 ___________________________33 2. HEZKUNTZA_______________________________________________________________ 34 2.1 taula. Irakaskuntza arautuko ikasleak, mailaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 ikasturtea ________________34 2.2 taula. Eskolatze-tasa gordina, sexuaren arabera. EAE 1998/1999-2019/2020 ________________________________35 2.3 taula. Ikasle errepikatzaileen tasa, mailaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 ___________________________35 2.4 taula. Egokitasun-tasa unibertsitatez kanpoko araubide orokorreko irakaskuntzetako ikasleen adin adierazgarrietan, adinaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020__________________________________________________36 2.5 taula. Gutxienez bigarren mailako ikasketak gainditu dituen 20-24 urte bitarteko biztanleria-tasa, EB27ko herrialdeka. Emakumeak. EAE 2010-2020 (%)_____________________________________________________________36 2.6 taula. Gutxienez bigarren mailako ikasketak gainditu dituen 20-24 urte bitarteko biztanleria-tasa, EB27ko herrialdeka. Gizonak. 2010-2020 _______________________________________________________________________37 2.7 taula. Erdi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 __________38 2.8 taula. Erdi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Araba 2019/2020 _________39 2.9 taula. Erdi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2019/2020 ________39 2.10 taula. Erdi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2019/2020 _____40 2.11 taula. Goi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 _________41 2.12 taula. Goi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Araba 2019/2020 ________42 2.13 taula. Goi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2019/2020 _______42 2.14 taula. Goi-mailako Lanbide Heziketako ikasleak, lanbide-arloaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2019/2020 _____43 2.15 taula. Premia bereziak dituzten ikasleak, sexuaren eta hezkuntza-etaparen arabera. EAE, 2019-2020 ____________44 2.16 taula. Premia bereziak dituzten ikasle integratuak, sexuaren eta hezkuntza-etaparen arabera. EAE 2019-2020 _____45
  • 5. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 5 2.17 taula. Premia bereziak dituzten ikasle integratuak (1), sexuaren eta desgaitasun funtzionalaren arabera. EAE 2019- 2020__________________________________________________________________________________46 2.18 taula. Adimen-gaitasun handiko ikasleak, autonomia-erkidegoaren/probintziaren, sexuaren eta hezkuntza-etaparen arabera. EAE. 2019-2020. _________________________________________________________________47 2.19 taula. Unibertsitatean sartzeko probetara aurkeztutakoak eta gaindituen ehunekoak, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. EAE 2020_______________________________________________________________________48 2.20 taula. Unibertsitate-irakaskuntzan matrikulatutako ikasleak, ezagutza-arloaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 _________________________________________________________________________ 49 2.21 taula. Graduetan matrikulatuak, sexuaren arabera. EAE 2019-2020 ______________________________________50 2.22 taula. Matrikulatuen artean % 75 baino gehiago emakumeak dituzten graduak. EAE 2019/2020 _________________51 2.23 taula. Matrikulatuen artean % 75 baino gehiago gizonak diren graduak. EAE 2019/2020_______________________52 2.24 taula. EAEko unibertsitateetan master ofizialetan eta doktoregoetan matrikulatutako ikasleak, zentroaren titulartasunaren eta sexuaren arabera. 2019/2020 _______________________________________________52 2.25 taula. Gainditutako doktore-tesiak, sexuaren arabera. EAE 2019/2020 ____________________________________53 2. taula26. Gainditutako doktore-tesiak, adinaren eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 __________________________53 2.27 taula. Araubide bereziko irakaskuntzan matrikulatutako ikasleak, modalitatearen eta sexuaren arabera. EAE 2019/2020 _________________________________________________________________________ 53 2.28 taula. Helduen Hezkuntzan matrikulatutako ikasleen bilakaera, sexuaren arabera. EAE 2000/2001-2019/2020 _____54 2.29 taula. Etengabeko prestakuntzan parte hartu duten 25 eta 64 urte bitarteko pertsonen ehunekoa, sexuaren arabera. EAE eta Estatua 2013-2020 (%)_____________________________________________________________54 2.30 taula. Partaidetza enpresaren prestakuntzan eta lanpostuak prestakuntzarekin duen egokitasun-maila, sexuaren arabera. EAE 2020 (%) ___________________________________________________________________55 2.31 taula. Enpresetan prestakuntza hobariduneko ekimenetan parte hartzen dutenak, sexuaren, prestakuntza-orduen eta batez besteko iraupenaren arabera. EAE 2020 _________________________________________________55 2.32 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta adin-taldearen arabera, ehunekotan. EAE 2020______________________________________________________________________________55 2.33 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaile atzerritarrak, sexuaren eta adin-taldearen arabera, ehunekotan. EAE 2020 ___________________________________________________________________56 2.34 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetan parte hartzen duten pertsonak, sexuaren eta Gizarte Segurantzako kotizazio-taldearen arabera, ehunekotan. EAE 2020 _____________________________________________56 2.35 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta enpresaren tamainaren arabera, ehunekotan. EAE 2020 ___________________________________________________________________56 2.36 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta ikasketa-mailaren arabera, ehunekotan. EAE 2020______________________________________________________________________________57 2.37 taula. Enpresetako prestakuntza-ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta lanbide-arloaren arabera, ehunekotan. EAE 2020______________________________________________________________________________57 2.38 taula. Enpresetako prestakuntza hobariduneko ekimenetako parte-hartzaileak, sexuaren eta sektorearen arabera. EAE 2020__________________________________________________________________________________58 3. LANA_____________________________________________________________________ 59 3.1 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren jarduera-tasaren bilakaera, sexuaren arabera. EAE 1991-2020 (%) ____60 3.2 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren jarduera-tasa, adin-taldearen eta sexuaren arabera. EAE 2020 (%) ____60 3.3 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren jarduera-tasa, sexuaren eta ardurapeko seme-alaba kopuruaren arabera. EAE 2020 (%) ___________________________________________________________________________60 3.4 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren okupazio-tasaren bilakaera, sexuaren eta aldiaren arabera. EAE 1990- 2020 (%)________________________________________________________________________________61 3.5 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren okupazio-tasa, adin-taldearen eta sexuaren arabera. EAE 2020 (%) ____61 3.6 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren okupazio-tasa, sexuaren eta ardurapeko seme-alaba kopuruaren arabera. EAE 2020 (%) ___________________________________________________________________________62 3.7 taula. 16 eta 64 urte bitarteko okupazio-tasa, sexuaren eta EBko herrialdearen arabera. EAE eta EB27 2020 (%) ____62 3.8 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleriaren langabezia-tasaren bilakaera, sexuaren eta aldiaren arabera. EAE 1990- 2020 (%)________________________________________________________________________________63 3.9 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleen jarduera-, enplegu eta okupazio-tasak, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 (%) ____________________________________________________________________63 3.10 taula. 16 eta 74 urte arteko biztanleriaren langabezia-tasa, sexuaren eta herrialdearen arabera. EAE eta EB27 2020 (%) ______________________________________________________________________________64 3.11 taula. 16 eta 74 urte bitarteko biztanleriaren luzaroko langabezia-tasa, sexuaren eta herrialdearen arabera. EAE eta EB27 2020 (%) __________________________________________________________________________65 3.12 taula. Gizarte Segurantzako afiliazioan altan dauden langileak, sexuaren eta adinaren arabera. Urteko batezbestekoa. EAE 2020 ______________________________________________________________________________66 3.13 taula. Erregistratutako langabezia, sexuaren eta adin-taldearen arabera. EAE 2020 __________________________66 3.14 taula. Langabezian dauden eskatzaileak, adin-tarteen, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. 2020 _________67 3.15 taula. Enplegu-eskatzaileak eta langabezian dauden eskatzaileak, sektorearen eta sexuaren arabera. EAE 2020 (balio absolutuak eta ehunekoak)_________________________________________________________________68 3.16 taula. Enplegu eskatzaileak eta langabezian diren eskatzaileak, eskatutako okupazioaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 (balio absolutuak eta ehunekoak)________________________________________________________69 3.17 taula. Enplegu-eskatzaileak eta langabezian dauden eskatzaileak, jatorriaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 (balio absolutuak eta ehunekoak)_________________________________________________________________69 3.18 taula. Enplegu-eskatzaileak eta langabezian dauden eskatzaileak, atzerritarren jatorriaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 (balio absolutuak eta ehunekoak)________________________________________________________70 3.19 taula. Enplegu-eskatzaileak eta langabezian dauden eskatzaileak, maila akademikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 (balio absolutuak eta ehunekoak)________________________________________________________71 3.20 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna, sektorearen eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan. EAE 2020 ______________________________________________________________________________71 3.21 taula. Sektorean sektoreko emakume landunen ehunekoaren bilakaera. EAE 1995-2020 ______________________72
  • 6. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 6 3.22 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna, sektorearen eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan. Araba 2020 _____________________________________________________________________________72 3.23 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna, sektorearen eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan. Bizkaia 2020 ____________________________________________________________________________72 3.24 taula. 16 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna, sektorearen eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan. Gipuzkoa 2020 __________________________________________________________________________73 3.25 taula. Biztanleria landuna, jarduera-adarraren eta sexuaren arabera. Milakoetan eta ehunekoetan. EAE 2020 ______73 3.26 taula. Biztanleria landuna, okupazio multzo handiaren eta sexuaren arabera, milakoetan eta ehunekoetan. EAE 202074 3.27 taula. 2020an metatutako kontratuak, jardueraren eta sexuaren arabera. EAE ______________________________75 3.28 taula. 2020an kontratu kopuru handiena metatu duten sektoreak, sexuaren arabera. EAE _____________________75 3.29 taula. Erregistratutako kontratuak, sexuaren eta kontratu motaren arabera. EAE 2019-2020____________________76 3.30 taula. Erregistratutako kontratuak, sexuaren eta lan-kategoriaren arabera. EAE 2020 _________________________76 3.31 taula. Biztanleria landuna, lanaldi motaren eta sexuaren arabera. EAE 2006-2020 ___________________________77 3.32 taula. Erregistratutako kontratuak, sexuaren eta lanaldiaren arabera. EAE 2019-2020_________________________77 3.33 taula. Landunen egoera profesionala. EAE. 2020ko 4 hiruhilekoen batezbestekoa, milakoetan. _________________78 3.34 taula. EAEko biztanleria landuna, nahiago duen lan-modalitatearen eta sexuaren arabera, ehunekoetan. 2020 _____78 3.35 taula. Jaiotzagatiko eta adingabearen zaintzagatiko prestazioak, lurralde historikoaren arabera. EAEn eta Estatuan guztira 2019-2020________________________________________________________________________80 3.36 taula. Familia zaintzeko eszedentziak, sexuaren eta zaintza motaren arabera. EAE eta LH 2020 ________________80 3.37 taula. Familia zaintzeko eszedentzien bilakaera, sexuaren eta zaintza motaren arabera. EAE 2005-2020__________81 3.38 taula. Biztanleria landuna, etxeko lanetan egindako ordu kopuruaren arabera. EAE 2020 (orduak) _______________81 3.39 taula. Biztanleria landunaren 15 urtetik beherako seme-alabak, eguneroko zaintzaren arabera. Aiten eta amen ehunekoak. EAE eta LH 2020 (%)____________________________________________________________82 3.40 taula. EAE eta LHetako biztanleria landunaren 15 urtetik beherako seme-alabak, lanaldiaren barruan egindako noizean behingo zaintzaren eta sexuaren arabera. 2020 (%)______________________________________________82 3.41 taula. EAEko 16 urteko eta gehiagoko biztanleria, etxeko lanak egiteko maiztasunaren, sexuaren eta jarduerarekiko erlazioaren arabera (milakoetan). EAE 2020____________________________________________________83 3.42 taula. EAEko biztanleria landuna, baimenak eskatzeko zailtasun-mailaren eta sexuaren arabera. 2020 (batez besteko puntuazioa)_____________________________________________________________________________83 3.43 taula. EAEko biztanleria landuna kontziliazioarekin lotutako beste alderdi batzuekin (amatasuna, aitatasuna eta eszedentzia) lotutako kalteen eta sexuaren arabera. 2020 (batezbestekoa) ____________________________84 3.44 taula. EAEko biztanleria landuna, kontziliazio-alderdiei eskainitako denboraren gogobetetze-mailaren eta sexuaren arabera. 2020 (batezbestekoa) ______________________________________________________________84 3.45 taula. EAEko biztanleria landuna, kontziliatzeko zailtasun-mailaren eta sexuaren arabera. 2020 (batezbestekoa) ______84 3.46 taula. Biztanleria landuna, ordutegi motaren, malgutasunaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 (%)______________85 3.47 taula. Biztanleria landuna, lanaldiaren ezaugarrien eta sexuaren arabera. EAE 2020 (%) ______________________85 4. BALIABIDE EKONOMIKO ETA SOZIALAK_______________________________________ 86 4.1 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, errenta motaren eta sexuaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa)_____________________________________________________________86 4.2 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, errenta motaren, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa) _______________________________________86 4.3 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleria, errenta pertsonalaren estratuaren, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. 2019 (%) ________________________________________________________________________87 4.4 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, bost urteroko adina kontuan hartuz, errenta motaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa)__________________________________________88 4.5 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, sexua eta bost urteroko adina kontuan harturik, errenta motaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa) __________________________________89 4.6 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonala, sexuaren eta hezkuntza-mailaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa)_____________________________________________________________90 4.7 taula. 18 urteko eta gehiagoko EAEko biztanleriaren batez besteko errenta pertsonal erabilgarria, sexuaren eta hezkuntza-mailaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa)_____________________________________________90 4.8 taula. EAEko 18 urteko eta gehiagoko biztanleriaren errenta pertsonalaren pertzentilak, sexuaren arabera, lurralde- eremua kontuan hartuz. 2019________________________________________________________________91 4.9 taula. EAEko familiak, familiako errentaren estratua kontuan hartuz, lurralde historikoaren eta hartzaile nagusiaren sexuaren arabera. 2019 (%)_________________________________________________________________92 4.10 taula. EAEko batez besteko familiako errenta, hartzaile nagusiaren sexua eta familiaren tamaina kontuan hartuz, errenta motaren arabera. 2019 (€, batezbestekoa) _______________________________________________93 4.11 taula. EAEko lurralde-eremuetako familia-errentaren kuartilak, hartzaile nagusiaren sexuaren arabera. 2019 _______93 4.12 taula. Soldataren banaketa. EAEko batez besteko soldata eta bariazio-tasa sexuaren arabera (eurotan). 2019-2018_93 4.13 taula. Soldataren banaketa. Beheko kuartilaren soldata, sexuaren arabera (eurotan). 2019-2018 ________________94 4.14 taula. Enplegu-eskatzaileek prestazioak jasotzea, sexuaren arabera. EAE eta lurralde historikoak. 2020 __________94 4.15 taula. Pentsio kopurua, pentsio mota kontuan hartuta, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. 2020 __________95 4.16 taula. Batez besteko pentsioa, pentsio motaren eta sexuaren arabera. EAE. 2020ko abendua __________________95 4.17 taula. EAEko adineko pertsonentzako gizarte-zerbitzuen egoitza-zentroen erabiltzaileak, adin-taldearen eta sexuaren arabera, lurralde historikoa eta titulartasuna kontuan hartuta. (%). 2019_______________________________97 4.18 taula. Desgaitasuna dutenentzako EAEko gizarte-zerbitzuetako egoitza-zentroen erabiltzaileak, adin-taldearen eta sexuaren arabera, lurralde historikoa eta titulartasuna kontuan hartuta. (%). 2019 _______________________97 4.19 taula. Laguntzen (DSBE) titularren kopurua eta Etxebizitzarako (EPO) eta Guraso Bakarreko prestazio osagarriena. EAE 2018-2020__________________________________________________________________________98 4.20 taula. DSBEren titularren ezaugarriak, sexuaren arabera. EAE 2020 ______________________________________98 4.21 taula. DSBEren titularren ezaugarriak, sexuaren arabera. Araba 2020_____________________________________99 4.22 taula. DSBEren titularren ezaugarriak, sexuaren arabera. Bizkaia 2020___________________________________100 4.23 taula. DSBEren titularren ezaugarriak, sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 _________________________________101 4.24 taula. AROPE biztanleria, sexuaren arabera. EAE 2008-2020 __________________________________________102
  • 7. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 7 4.25 taula. Pobrezia-arriskuan dauden biztanleak, sexuaren arabera. EAE 2008-2020 ___________________________102 4.26 taula. Mantenu-pobreziaren egoeren bilakaera, hainbat mota soziodemografikotako familia-etxeetan. 2008-2020_____102 4.27 taula. Benetako pobrezia-egoeren bilakaera, hainbat mota soziodemografikotako etxeetan. 2008-2020 __________103 5. OSASUNA________________________________________________________________ 104 5.1 taula. Jaiotzako bizi-itxaropena EAEn, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. 2019-2020 _________________104 5.2 taula. Ospitaleratzeak, gaixotasun ohikoenen taldeen arabera, % EAE 2020________________________________104 5.3 taula. Antzematen den osasun-egoeraren balorazioa azken 12 hilabeteetan, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 __________________________________________________105 5.4 taula. Gaixotasun edo osasun-arazo kronikoren bat hautematen duen biztanleria, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020__________________________________________105 5.5 taula. Azken 12 hilabetetan gertatutako istripuak, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 ____________________________________________________________________105 5.6 taula. Eguneroko jardueretarako mugak azken 6 hilabeteetan, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 ___________________________________________________________106 5.7 taula. Mugitzeko zailtasuna, sexuaren eta autonomia-erkidegoaren arabera. Milaka pertsona, EAE 2020__________106 5.8 taula. Depresio-sintomatologiaren larritasuna, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 ____________________________________________________________________106 5.9 taula. Helduen gorputz-masaren indizea, sexuaren arabera. 18 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020______________________________________________________________________________107 5.10 taula. Tabakoaren kontsumoa, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 _________________________________________________________________________________107 5.11 taula. Edari alkoholdunen kontsumoa azken 12 hilabetetan, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020___________________________________________________________108 5.12 taula. Alkoholaren kontsumo handiaren maiztasuna azken 12 hilabeteetan, sexuaren arabera. Noizbait alkohola kontsumitu duen 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 _________________108 5.13 taula. Sedentarismoa, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 _____108 5.14 taula. Astean joan-etorrietan oinez ibiltzen emandako batez besteko denbora (minutuak), sexuaren arabera eta ariketa fisikoaren batez besteko denbora (gutxienez, astean behin oinez ibili edo ariketa egiten dutenak). 15 urtetik gorako biztanleria. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020____________________________________________109 5.15 taula. Ariketa fisikoa lanean edo jarduera nagusian, sexuaren arabera. 15 urteko eta gehiagoko biztanleria landuna, ikasleak edo etxeko lanetan aritzen direnak. Pertsonak, milakoetan. EAE 2020 ________________________109 5.16 taula. Gaixotasun profesionalak EAEn, sexuaren arabera. 2020 ________________________________________110 5.17 taula. Gaixotasun profesionalen ondorioz jakinarazitako baja-agiriak, emakumeak eta gizonak. Aldi metatua, 2020ko urtarrila-abendua________________________________________________________________________110 5.18 taula. Baja eragin duten lan-istripuak, istripu motari eta larritasunari erreparatuta, eta sexuaren arabera. 2020 EAE ___110 5.19 taula. Baja eragin duten lan-istripuak, istripu motari eta larritasunari erreparatuta, eta sexuaren arabera. 2020 Araba _____111 5.20 taula. Baja eragin duten lan-istripuak, istripu motari eta larritasunari erreparatuta, eta sexuaren arabera. 2020 Bizkaia ____111 5.21 taula. Baja eragin duten lan-istripuak, istripu motari eta larritasunari erreparatuta, eta sexuaren arabera. 2020 Gipuzkoa _____________________________________________________________________________112 5.22 taula. 16 eta 34 urte bitarteko biztanleen laneko istripuak, baja eragiten dutenak eta lanaldian zehar gertatuak, sexuaren eta adin-taldearen arabera. EAE 2020________________________________________________112 5.23 taula. Baja eragin duten lan-istripuen intzidentzia-tasa, sexuaren arabera. EAE eta LH 2020 (؉)________________112 5.24 taula. EAEko Erregistroari jakinarazitako HBEak, EAEn bizi diren emakumeei eginak. 2020 ___________________113 5.25 taula. EAEn bizi diren eta HBEa egin zaien emakumeen ezaugarriak. EAE 2020____________________________113 5.26 taula. EAEn bizi diren eta HBEa egin zaien emakumeen ezaugarriak. 2020 (%) ____________________________114 5.27 taula. HBE kopuruaren eta tasaren bilakaera. EAE 1993-2020__________________________________________115 5.28 taula. GIBaren eta hiesaren kasu berriak. Banaketa sexuaren arabera EAEn, 2020 _________________________115 5.29 taula. GIBaren proba egiten dutenak, sexuaren arabera. EAE, 2020 _____________________________________116 5.30 taula. Bularreko minbizia detektatzeko baheketa, EAE 2020 ___________________________________________116 5.31 taula. Zerbixeko minbizia detektatzeko baheketa, 2020, 30-34 urteko emakumeetan. EAE 2020________________116 5.32 taula. Emakumeen banaketa, azken zitologia noiz egin zuten kontuan hartuta, lurralde historikoaren arabera, EAE 2018_____116 5.33 taula. Emakumeen banaketa, azken mamografia noiz egin zuten kontuan hartuta, lurralde historikoaren arabera. EAE 2018 _________________________________________________________________________________117 6. PARTE-HARTZEA _________________________________________________________ 118 6.1 taula. Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak. Emakume hautetsi guztiak. EAE 2001-2020 ___________________118 6.2 taula. Eusko Legebiltzarrerako hauteskundeak. Emakume hautetsiak, alderdi politikoaren eta lurralde historikoaren arabera. EAE 2001-2020 __________________________________________________________________118 6.3 taula. Emakume sailburuak. EAE 2001-2021 ________________________________________________________119 6.4 taula. Eusko Jaurlaritzako goi-karguak, sexuaren arabera. 2021 _________________________________________119 6.5 taula. Goi-karguak EAEko erakunde autonomoetan. 2021 ______________________________________________120 6.6 taula. Goi-karguak Eusko Jaurlaritzako erakunde/enpresa publikoetan, EAEn. 2021 __________________________120 6.7 taula. EAEko foru-gobernuen osaera, sexuaren arabera, EAE. 2021 ______________________________________121 6.8 taula. Elkarteetako kideak diren 6 urteko edo gehiagoko biztanleak (% b) eta sexua. EAE 2019 _________________122 6.9 taula. Borondatez laguntzen duen 6 urte edo gehiagoko biztanleria, elkarteen eta sexuaren arabera. EAE 2019 ____122 6.10 taula. 6 urteko eta gehiagoko biztanleriaren artean garrantzi handiena duten jarduerak (%), maiztasunaren, sexuaren eta aldiaren arabera. EAE 2009-2019________________________________________________________123 6.11 taula. Aisialdiko beste jarduera batzuk. 6 urteko eta gehiagoko biztanleria (mila), maiztasunaren, sexuaren eta aldiaren arabera. EAE 2009-2019 _________________________________________________________________125 6.12 taula. Aisialdiko beste jarduera batzuk. 6 urteko eta gehiagoko biztanleria (%), maiztasunaren, sexuaren eta aldiaren arabera. EAE 2009-2019 _________________________________________________________________126 6.13 taula. Lizentzia federatuak, sexuaren arabera, EAEn, 2018-2020 _______________________________________127 6.14 taula. Lizentzia federatuak, federazioaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 _______________________________127
  • 8. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 8 6.15 taula. Espainiako txapelketetan parte hartu duten eskola-adineko kirolariak, sexuaren arabera. EAE 2019-2020 ___128 6.16 taula. Sindikatu nagusietako idazkaritza nagusiak eta batzorde exekutiboak, sexuaren arabera. EAE 2021 _______128 6.17 taula. EAEko enpresa-erakundeetako presidentetza eta zuzendaritza-kontseiluak, sexuaren arabera. 2021 _______129 6.18 taula. EAEn egoitza duten finantza-erakundeetako presidentetza eta administrazio-kontseiluak, sexuaren arabera. 2021 ________________________________________________________________________________129 6.19 taula. EAEn egoitza duten IBEX 35eko enpresetako presidentetza eta administrazio-kontseiluak, sexuaren arabera. 2021 _________________________________________________________________________________129 7. EMAKUMEEN AURKAKO INDARKERIA________________________________________ 130 7.1 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak eta biktimak, indarkeria motaren arabera. EAE 2020 ______131 7.2 taula. Familia barneko emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak (bikotekideak eta bikotekide ohiak eragindakoa izan ezik), erasotzailearekiko harremanaren arabera. EAE 2020 ____________________________________131 7.3 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioen bilakaera, indarkeria motaren arabera. EAE 2002-2020____132 7.4 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak eta biktimak, lurralde historikoaren arabera. EAE 2020 ____132 7.5 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioaren bilakaera, lurralde historikoaren arabera. EAE 2002-2020______133 7.6 taula. Emakumeen aurkako indarkeria pairatu duten emakumeak, adinaren arabera (%). EAE 2020______________133 7.7 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimak, jaioterriaren arabera (%). EAE 2020 ______________________134 7.8 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimak, jaioterriaren arabera (atzerritarrak) (%). EAE 2020 ___________134 7.9 taula. Emakumeen aurkako indarkeria erabili duten erasotzaileen banaketa, adinaren arabera. EAE 2020 _________135 7.10 taula. Emakumeei indarkeriaz eraso egiten dietenen banaketa, indarkeria motaren arabera (%) EAE 2020 _______135 7.11 taula. Bikotekideak edo bikotekide ohiak emakumeen aurka eragindako indarkeriaren biktimizazioak, erasotzailearekiko harreman motaren arabera (%). EAE 2020____________________________________________________135 7.12 taula. Bikotekideek edo bikotekide ohiek hildako emakume kopuruaren bilakaera. EAEn eta Estatuan guztira. 2002- 2020 _________________________________________________________________________________136 7.13 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaz hildako emakumeak 2002-2020 bitartean, erasotzaile motaren arabera. EAE 2020 _________________________________________________________________________________136 7.14 taula. Emakumeen kontrako indarkeriaren biktimak, lesioen arabera. EAE 2020 ____________________________137 7.15 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak, arau-hauste motaren arabera. EAE 2020 _____________137 7.16 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioen bilakaera, segurtasun-neurrien, urruntze-aginduen eta abarren urraketa-delituei erreparatuta. Absolutuak eta tasa. EAE 2011-2020 ________________________________137 7.17 taula. Babes-aginduak, indarkeria motaren arabera. EAE 2020 _________________________________________138 7.18 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren biktimizazioak, bikotekideek edo bikotekide ohiek eragindakoak, arau-hauste motaren arabera (familia-harremanen kontrako delituak eta familia-zuzenbidearen esparruko desobeditzea). EAE 2020 _________________________________________________________________________________138 7.19 taula. Emakumeen aurkako indarkeriaren arloko epaitegietan (bikotekidearen edo bikotekide ohiaren indarkeria) jasotako salaketa kopuruaren bilakaera. EAE 2009-2020 _________________________________________139 7.20 taula. 016 telefono-zenbakira egindako deien kopurua eta genero-indarkeriagatiko salaketen kopurua, lurralde historikoaren arabera. EAE 2020 ___________________________________________________________139
  • 9. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 9 AURKEZPENA Zifrak 2021 honek jarraipena ematen die, urtero, gizartearen, ekonomiaren eta politikaren eremuetan, EAEko emakume eta gizonen egoerari buruz informazio eguneratua aurkezten duten hainbat txosteni. Txostenak Emakumearen Euskal Erakundea sortzeko otsailaren 5eko 2/1988 Legearen 4. artikuluko eskakizunari eta Emakumeen eta Gizonen Berdintasunerako otsailaren 18ko 4/2005 Legeari erantzuten die, eta haren helburua da Herri Administrazioek genero arloko desberdintzak eta horren bilakaera xehetasun gehiagoz ezagutu ahal izatea, horien politikak diagnosi zehatzagoetan oinarritu daitezen. Dokumentu hau egiteko erabili diren datu kuantitatiboen iturri nagusiak Euskal Estatistika Erakundea (EUSTAT) eta estatistikako beste institutu batzuk izan dira, hala nola EIN eta EUROSTAT, baina Eusko Jaurlaritzako hainbat sailetan, ministerioetan eta beste organismo publiko batzuetan landutako informazioak ere erabili dira. Txosten honen helburua ez da identifikatutako desberdintasunen zergatiak testuinguruan kokatzea edo aztertzea, deskribatzea besterik ez du helburu: emakumeen eta gizonen artean hainbat dimentsiotan dauden aldeak aipatzen ditu, eta, ahal denean, desberdintasun horien joerak identifikatzen ditu (igoera- edo jaitsiera-joerak), jakiteko gizarteak zenbateraino egiten duen aurrera berdintasunaren arloan. Aztertu diren eremuetan, hiru lurralde historikoei buruzko datuak txertatzeko ahalegina egin da, ahal izan den guztietan. Datuak informazioa argitaratu den azken urteari dagozkio; kasu honetan, 2020. urteari. Hala ere, 2019ko eta 2021eko datuak ere jaso dira, zenbait aldagairen kasuan. Eranskinean barneratzen diren erabilitako iturrien zerrendari esker datuak argitaratzen diren xehetasun guztiekin eskura daitezke, izan ere, dokumentu honetan ezinbesteko laburpen bat egiten da.
  • 10. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 10 1. ANALISI DEMOGRAFIKOA Kapitulu honen xedea da EAEn bizi diren emakumeen eta gizonen profil demografikoa aurkeztea, adina, jaioterria, bizi-itxaropena, jaiotza-tasa, ezkontza-tasa eta heriotza- tasa kontuan hartuta. Esparru orokor bat eskaintzen du, txostenaren ondorengo ataletan desberdintasun-dimentsioen analisia kokatzeko. 1.1. BIZTANLERIA-DATU OROKORRAK Biztanleria, sexuaren arabera. Berean jarraitzen du azken urteotan ikusi den goranzko joerak EAEn bizi den biztanle kopuruan; zehazki, 1.132.495 emakume (% 51,5) eta 1.067.216 gizon dira (% 48,5). Beraz, ez da aldatu emakumeen eta gizonen proportzioa 2019koaren aldean. Lurralde historikoka, emakumeen proportzioa handixeagoa da hiruetan; bi sexuen arteko aldea zertxobait txikiagoa da Araban, eta alderik handiena, berriz, Bizkaian dago. 1.1 taula. Biztanleria, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) EAE 2.199.711 100,0 1.132.495 51,5 1.067.216 48,5 Araba 330.209 15,0 167.948 50,8 162.261 49,2 Bizkaia 1.149.044 52,2 596.173 51,9 552.871 48,1 Gipuzkoa 720.458 32,8 368.374 51,1 352.084 48,9 Iturria: Eustat. EAEko biztanleria. 2020 Azken bi hamarkadetan, EAEko biztanleriak antzeko proportzioa izan du emakumeen eta gizonen artean. Azken hiru urteotan, aldiz, segida osoan emakumeek inoiz izan duten presentziarik handiena ikusi da (% 51,5). Bestalde, 1998ko datuen aldean, 101.083 biztanle gehiago daude EAEn 2020an; zehatz-mehatz, 60.782 emakume (bilakaera horren % 60,1) eta 40.301 gizon gehiago (% 39,9). 1.2 taula. Biztanleriaren bilakaera sexuaren arabera. EAE 1998-2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) 1998 2.098.628 1.071.713 51,1 1.026.915 48,9 1999 2.100.441 1.072.295 51,1 1.028.146 48,9 2000 2.098.596 1.071.945 51,1 1.026.651 48,9 2001 2.101.478 1.073.086 51,1 1.028.392 48,9 2002 2.108.281 1.076.072 51,0 1.032.209 49,0 2003 2.112.204 1.077.878 51,0 1.034.326 49,0 2004 2.115.279 1.079.416 51,0 1.035.863 49,0 2005 2.124.846 1.084.321 51,0 1.040.525 49,0 2006 2.133.684 1.089.835 51,1 1.043.849 48,9 2007 2.141.860 1.095.065 51,1 1.046.795 48,9 2008 2.157.112 1.101.962 51,1 1.055.150 48,9 2009 2.172.175 1.109.763 51,1 1.062.412 48,9 2010 2.178.339 1.113.631 51,1 1.064.708 48,9 2011 2.184.606 1.117.734 51,2 1.066.872 48,8 2012 2.193.093 1.122.655 51,2 1.070.438 48,8 2013 2.191.682 1.122.936 51,2 1.068.746 48,8 2014 2.188.985 1.122.616 51,3 1.066.369 48,7 2015 2.173.210 1.116.329 51,4 1.056.881 48,6 2016 2.171.886 1.116.345 51,4 1.055.541 48,6 2017 2.175.819 1.119.441 51,4 1.056.378 48,6 2018 2.180.449 1.122.505 51,5 1.057.944 48,5 2019 2.188.017 1.126.420 51,5 1.061.597 48,5 2020 2.199.711 1.132.495 51,5 1.067.216 48,5 Iturria: Eustat. EAEko biztanleria, sexuaren arabera.
  • 11. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 11 Aldeak adin-piramidean. EAEko biztanlerian, 50 urte edo gutxiago dituztenen artean, gizonak apur bat gehiago dira; aldeak handixeagoak dira 0-24 adin-taldean. Aldiz, 50 urtetik gorakoetan, joera alderantzizkoa da: emakume gehiago dago, eta aldea handitu egiten da urtetan aurrera egin ahala; esaterako, 90 urte edo gehiago dituztenetatik, % 72 emakumeak dira. Zehazki, 50 urtetik beherakoen artean, 625.730 gizon eta 603.647 emakume daude (hots, 22.083 gizon gehiago). Aitzitik, EAEn bizi diren 50 urtetik gorakoen artean, 537.405 emakume eta 453.722 gizon daude (hau da, 83.683 emakume gehiago). 1.3 taula. Biztanleria, adin-taldeen eta sexuaren arabera. EAE 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) GUZTIRA 2.220.504 1.141.052 51,4 1.079.452 48,6 0-4 87.233 42.379 48,6 44.854 51,4 5-9 105.166 51.213 48,7 53.953 51,3 10-14 108.544 52.483 48,4 56.061 51,6 15-19 104.224 50.035 48,0 54.189 52,0 20-24 99.361 48.530 48,8 50.831 51,2 25-29 102.173 50.478 49,4 51.695 50,6 30-34 116.103 58.013 50,0 58.090 50,0 35-39 144.440 71.845 49,7 72.595 50,3 40-44 181.087 89.434 49,4 91.653 50,6 45-49 181.046 89.237 49,3 91.809 50,7 50-54 173.117 86.670 50,1 86.447 49,9 55-59 166.860 85.608 51,3 81.252 48,7 60-64 151.718 78.527 51,8 73.191 48,2 65-69 128.401 67.691 52,7 60.710 47,3 70-74 120.348 64.918 53,9 55.430 46,1 75-79 92.733 51.868 55,9 40.865 44,1 80-84 69.307 41.695 60,2 27.612 39,8 85-89 56.731 36.818 64,9 19.913 35,1 90-94 24.960 17.957 71,9 7.003 28,1 95-99 6.221 5.019 80,7 1.202 19,3 100 eta gehiago 731 634 86,7 97 13,3 Iturria: Eustat. EAEko biztanleria, jaiotza-urtearen arabera, eta sexuari erreparatuta. Geuk egina Datuak lurralde historikoen arabera aztertuta, ez da alde esanguratsurik ikusi adin- tarteetan emakumeek eta gizonek duten pisuan. Edonola ere, emakumeen bereizgarri batzuk identifikatu dira, datuak adinaren arabera aztertzean lurralde bakoitzean: - Araba: 20-39 adin-tartean, emakumeak zertxobait gehiago dira. - Bizkaia: 40-84 adin-tartean, emakumeen pisua handiagoa da Araban eta Gipuzkoan baino. - Gipuzkoa: 85 urtetik aurrerako adin-tarteetan, emakumeen ehunekoa beste lurraldeetan baino handiagoa da.
  • 12. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 12 1.4 taula. Biztanleria, adin-taldearen, sexuaren eta lurralde historikoaren arabera. EAE 2020 ARABA BIZKAIA GIPUZKOA Guztira (Abs.) (E %) (G %) Guztira (Abs.) (E %) (G %) Guztira (Abs.) (E %) (G %) GUZTIRA 333.940 50,7 49,3 1.159.443 51,7 48,3 727.121 51,2 48,8 0-4 14.852 48,9 51,1 43.188 48,3 51,7 29.193 48,9 51,1 05-09 17.438 48,0 52,0 52.288 49,0 51,0 35.440 48,6 51,4 10-14 16.695 48,4 51,6 54.121 48,4 51,6 37.728 48,3 51,7 15-19 15.501 47,8 52,2 52.847 47,7 52,3 35.876 48,5 51,5 20-24 14.474 49,1 50,9 50.246 49,0 51,0 34.641 48,5 51,5 25-29 15.218 49,5 50,5 53.045 49,4 50,6 33.910 49,3 50,7 30-34 18.224 50,2 49,8 60.705 50,1 49,9 37.174 49,7 50,3 35-39 23.270 50,0 50,0 75.606 49,5 50,5 45.564 49,9 50,1 40-44 28.479 48,6 51,4 94.341 49,7 50,3 58.267 49,3 50,7 45-49 27.483 48,8 51,2 94.504 49,7 50,3 59.059 48,9 51,1 50-54 25.986 49,5 50,5 91.458 50,5 49,5 55.673 49,7 50,3 55-59 24.267 51,3 48,7 89.488 51,5 48,5 53.105 51,0 49,0 60-64 21.577 51,9 48,1 81.868 52,1 47,9 48.273 51,1 48,9 65-69 18.601 52,1 47,9 67.856 53,1 46,9 41.944 52,5 47,5 70-74 17.381 52,6 47,4 62.581 54,6 45,4 40.386 53,4 46,6 75-79 13.293 53,4 46,6 49.051 56,8 43,2 30.389 55,6 44,4 80-84 9.444 57,3 42,7 37.416 61,2 38,8 22.447 59,6 40,4 85-89 7.455 62,3 37,7 31.339 65,1 34,9 17.937 65,6 34,4 90-94 3.323 70,4 29,6 13.779 71,7 28,3 7.858 72,9 27,1 95-99 852 79,7 20,3 3.355 80,6 19,4 2.014 81,3 18,7 100 eta gehiago 127 87,4 12,6 361 87,0 13,0 243 86,0 14,0 Iturria: EIN. Errolda Jarraituaren Estatistika. Bizi-itxaropena. Emakumeen eta gizonen bizi-itxaropena pixka bat jaitsi da 2020an: emakumeena, 2019ko 86,8tik 86,6 urtera; eta gizonena, 81 urtetik 80,8ra. Sexuen arteko aldea berdin mantendu da azken bi urteotan (5,8 urte). 1.5 taula. Jaiotzako bizi-itxaropenaren bilakaera (urteak), sexuaren arabera. EAE 2005-2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E 2005 80,9 84,6 77,2 7,4 2006 81,5 85,0 77,9 7,1 2007 81,4 84,7 77,9 6,8 2008 81,8 85,1 78,4 6,7 2009 82,0 85,3 78,6 6,7 2010 82,5 85,6 79,2 6,4 2011 82,5 85,6 79,2 6,4 2012 82,8 85,9 79,6 6,3 2013 83,2 86,3 79,9 6,4 2014 83,4 86,2 80,4 5,8 2015 83,1 86,0 80,2 5,8 2016 83,2 85,9 80,4 5,5 2017 83,5 86,3 80,6 5,7 2018 83,7 86,3 80,8 5,5 2019 83,7 86,8 81,0 5,8 2020 83,7 86,6 80,8 5,8 Iturria: EIN. Oinarrizko Adierazle Demografikoak Jaioterria. Jaioterria aztertzean, ikusten da EAEn erroldatutako emakumeen ia % 70 EAEn bertan jaioak direla; hau da, 794.695 emakume orotara, EAEn jaiotako biztanleen % 50,8. Beste autonomia-erkidegoren batean jaiotako 215.855 emakumeak talde horretako guztizkoaren % 55,1 dira, eta estatutik kanpo jaiotako 127.559 emakumeak, berriz, estatutik kanpo jaiotako biztanleen % 52,5. Emakumeak dira nagusi jaioterriaren arabera aztertutako talde guztietan, baina beste autonomia-erkidego batean jaiotako biztanleen artean dago alde handiena gizonekiko (ehuneko 10,2 puntu); EAEn jaiotako biztanleen artean, berriz, txikiagoa da aldea (ehuneko 1,2 puntu).
  • 13. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 13 1.6 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 Jaioterria GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% b) (% h) (Abs.) (% b) (% h) GUZTIRA 2.199.711 100 1.140.753 100 51,9 1.067.216 100 48,5 EAE 1.565.240 71,2 794.695 69,7 50,8 776.159 72,7 49,6 Beste autonomia- erkidego bat 391.631 17,8 215.855 18,9 55,1 175.776 16,5 44,9 Estatutik kanpo 242.840 11,0 127.559 11,2 52,5 115.281 10,8 47,5 Iturria: Eustat. Biztanleen udal-estatistika Lurraldeak alderatzen badira, Araban, beste autonomia-erkidego batean jaiotako emakumeen proportzioa handiagoa da gainerako lurraldeetan baino (guztizkoaren % 23,2 dira; Bizkaian, % 19,8; eta Gipuzkoan, % 16). EAEn jaiotako emakumeak, berriz, gutxixeago dira. EAEn jaiotako biztanleen artean, gizonen proportzioa emakumeena baino handixeagoa da, nahiz eta aldea oso txikia izan (83 gizon gehiago). 1.7 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Araba 2020 Jaioterria GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% b) (% h) (Abs.) (% b) (% h) GUZTIRA 330.209 100,0 167.948 100,0 50,9 162.261 100,0 49,1 EAE 213.851 64,8 106.967 63,7 50,0 106.884 65,9 50,0 Beste autonomia- erkidego bat 73.247 22,2 38.915 23,2 53,1 34.332 21,2 46,9 Estatutik kanpo 43.111 13,1 22.066 13,1 51,2 21.045 13,0 48,8 Iturria: Eustat. Biztanleen udal-estatistika Bizkaian, EAEkoaren tankera bertsukoa da biztanleriaren banaketa. Hala, EAEn jaiotako emakumeak lurralde hartan erroldatutako 596.173 emakumeen % 69,5 dira. Bestalde, beste autonomia-erkidego batean jaiotakoen artean, emakumeak gizonak baino gehiago dira (% 56), eta hortxe ikusten da emakumeen eta gizonen arteko alderik handiena EAE osoan (ehuneko 11,6 puntu). Txikiagoa izan arren, estatutik kanpo jaiotako emakumeen eta gizonen artean dagoen aldea ere aipatzeko modukoa da (ehuneko 6,2 puntu). 1.8 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020 Jaioterria GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% b) (% h) (Abs.) (% b) (% h) GUZTIRA 1.149.044 100,0 596.173 100,0 51,9 552.871 100,0 48,1 EAE 818.348 71,2 414.438 69,5 50,6 403.910 73,1 49,4 Beste autonomia- erkidego bat 210.477 18,3 117.832 19,8 56,0 92.645 16,8 44,0 Estatutik kanpo 120.219 10,5 63.903 10,7 53,2 56.316 10,2 46,8 Iturria: Eustat. Biztanleen udal-estatistika Gipuzkoan, lurralde hartan jaio eta bertan erroldaturik daude 267.676 emakume; alegia, kopuru osoaren % 72,7. Ehuneko hori beste lurraldeetakoa baino handiagoa da (Araban, % 63,7; Bizkaian, % 69,5). Gipuzkoan, orobat, txikiagoa da beste autonomia-erkidego batean jaiotako emakumeen proportzioa (% 16,0), eta, Bizkaian eta Araban bezala, emakumeen eta gizonen pisu erlatiboari erreparatuta, talde horretan ageri da emakumeen aldeko diferentziarik handiena (ehuneko 9,6 puntu). 1.9 taula. Erroldatutako pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% b) (% h) (Abs.) (% b) (% h) GUZTIRA 720.458 100,0 368.374 100,0 51,1 352.084 100,0 48,9 EAE 533.041 74,0 267.676 72,7 50,2 265.365 75,4 49,8 Beste autonomia- erkidego bat 107.907 15,0 59.108 16,0 54,8 48.799 13,9 45,2 Estatutik kanpo 79.510 11,0 41.590 11,3 52,3 37.920 10,8 47,7 Iturria: Eustat. Biztanleen udal-estatistika
  • 14. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 14 Atzerritarrak. Atzerriko 90.615 emakume bizi dira EAEn 2020an; hots, atzerritar guztien % 49,9. Atzerriko biztanleak ugaritu egin dira 2019tik hona: 17.892 lagun gehiago dira, eta haietatik, % 47,5 emakumeak. Bizkaian ezarri dira atzerritar gehien, 2019ko datuekin konparatuz (10.496 biztanle gehiago), baina bertako atzerritarren proportzioa legokiokeena baino zertxobait txikiagoa da (% 7,7), biztanleria osoari erreparatuta. Presentzia apur bat handiagoa da Gipuzkoan (% 8,4) eta Araban (% 9,8). 1.10 taula. Atzerriko biztanleria, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) EAE 181.700 100,0 90.615 49,9 91.085 50,1 Araba 32.347 17,8 15.948 49,3 16.399 50,7 Bizkaia 88.674 48,8 44.360 50,0 44.314 50,0 Gipuzkoa 60.679 33,4 30.307 49,9 30.372 50,1 Iturria: EIN. Udal Errolda Azken hamarkadei begira, inoiz baino atzerritar gehien erroldatuta egon dira 2020an; 2000ko hamarkadaren hasierakoak halako hiru. Nolanahi ere, hazkunde horren bilakaera ez da homogeneoa izan: 2012tik 2015era bitarte, behera egin zuen; eta joera gorantz aldatu zen ordutik aurrera. 1.11 taula. Atzerriko biztanleriaren bilakaera, sexuaren arabera. 2003-2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) 2003 49.231 23.917 48,6 25.314 51,4 2004 59.166 28.787 48,7 30.379 51,3 2005 72.894 35.511 48,7 37.383 51,3 2006 85.542 42.048 49,2 43.494 50,8 2007 98.524 48.708 49,4 49.816 50,6 2008 117.337 56.978 48,6 60.359 51,4 2009 132.865 63.974 48,1 68.891 51,9 2010 139.369 67.469 48,4 71.900 51,6 2011 145.256 70.567 48,6 74.689 51,4 2012 151.894 73.746 48,6 78.148 51,4 2013 148.877 72.912 49,0 75.965 51,0 2014 141.316 69.692 49,3 71.624 50,7 2015 137.816 68.010 49,3 69.806 50,7 2016 139.425 69.076 49,5 70.349 50,5 2017 143.036 71.278 49,8 71.758 50,2 2018 151.519 75.966 50,1 75.553 49,9 2019 163.808 82.115 50,1 81.693 49,9 2020 181.700 90.615 49,9 91.085 50,1 Iturria: EIN. Udal Errolda Nabarmentzekoa da zer alde dagoen bi sexuen banaketan, jatorrizko herrialdearen arabera. Ildo horretan, emakumeen presentzia handiagoa da Amerikako herrialdeetatik datozenen artean; bereziki, Erdialdeko Amerikatik eta Karibetik, (% 68,3). Halaxe da, orobat, Ipar Amerikatik (% 58,9) eta Hego Amerikatik (% 57,3) etorritakoen artean ere. Aldiz, gizonak gehiengoa dira Afrikako (% 61,8), Ozeaniako (% 61,4) eta Asiako (% 57,3) herrialdeetatik etorritako biztanleen artean.
  • 15. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 15 1.12 taula. EAEn erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G- E (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) GUZTIRA 180.252 100,0 90.406 50,2 89.846 49,8 -560 Afrikako herrialdeak 48.520 26,9 18.537 38,2 29.983 61,8 11.446 Hego Amerika 44.764 24,8 25.642 57,3 19.122 42,7 -6.520 Europa 43.124 23,9 20.590 47,7 22.534 52,3 1.944 Erdialdeko Amerika eta Karibe 25.232 14,0 17.242 68,3 7.990 31,7 -9.252 Asiako herrialdeak 15.307 8,5 6.543 42,7 8.764 57,3 2.221 Ipar Amerika 2.269 1,3 1.337 58,9 932 41,1 -405 Aberrigabeak 896 0,5 461 51,4 435 48,5 -26 Ozeaniako herrialdeak 140 0,1 54 38,6 86 61,4 32 Iturria: EIN. Udal Errolda Datuak lurralde historikoaren arabera aztertuz gero ikusten da ezen, Araban, Afrikako (5.809) eta Hego Amerikako (4.586) herrialdeetatik etorritako emakumeak direla atzerriko emakumeen segmenturik handiena (guztien % 65,1). Azpimarratzeko modukoa da, halaber, Europako emakumeen kolektiboa (3.011). Emakumeen presentzia erlatibo handiena Erdialdeko Amerikako eta Karibeko eta Ipar zein Hego Amerikako herrialdeetatik etorriek dute, gizonekin alderatuta. 1.13 taula. Araban erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) GUZTIRA 32.416 100,0 15.960 49,2 16.456 50,8 496 Afrika 12.811 39,5 5.809 45,3 7.002 54,7 1.193 Hego Amerika 8.075 24,9 4.586 56,8 3.489 43,2 -1.097 Europa 6.375 19,7 3.011 47,2 3.364 52,8 353 Asia 2.928 9,0 1.214 41,5 1.714 58,5 500 Erdialdeko Amerika eta Karibe 1.572 4,8 977 62,2 595 37,8 -382 Aberrigabeak 397 1,2 220 55,4 177 44,6 -43 Ipar Amerika 250 0,8 142 56,8 108 43,2 -34 Ozeania 8 0,0 1 12,5 7 87,5 6 Iturria: EIN. Udal Errolda Bizkaiko errealitatea eta Arabakoa desberdinak dira, ordea. Talderik handiena Hego Amerikako emakumeek osatzen dute (15.556, kopuru osoaren % 35,3), alde handi samarrarekin. Haien ondotik datoz Europako (9.721), Erdialdeko Amerika eta Karibeko (7.685) eta Afrikako (7.142) herrialdeetatik etorriak. Lurralde horretan, eta gizonen aldean, emakumeen presentzia erlatiborik handiena Erdialdeko Amerika eta Karibeko (% 71,5 emakumeak dira) eta Ipar Amerikako (% 61,5) herrialdeetan ikusten da. 1.14 taula. Bizkaian erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) GUZTIRA 87.551 100,0 44.086 50,4 43.465 49,6 -612 Hego Amerika 26.905 30,7 15.556 57,8 11.349 42,2 -4.207 Afrikako herrialdeak 21.504 24,6 7.142 33,2 14.362 66,8 7.220 Europa 19.659 22,5 9.721 49,4 9.938 50,6 217 Erdialdeko Amerika eta Karibe 10.742 12,3 7.685 71,5 3.057 28,5 -4.628 Asiako herrialdeak 7.369 8,4 3.179 43,1 4.190 56,9 1.011 Ipar Amerika 1.058 1,2 651 61,5 407 38,5 -244 Aberrigabeak 265 0,3 137 51,6 128 48,3 -9 Ozeaniako herrialdeak 49 0,1 15 30,6 34 69,4 19 Iturria: EIN. Udal Errolda
  • 16. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 16 Gipuzkoaren kasua ere desberdin samarra da. Bertan bizi diren atzerriko emakume gehienak Europatik datoz, eta, ehunekotan, atzerritar guztien % 30,4 dira. Gertu-gertu daude Erdialdeko Amerikatik eta Karibetik etorritakoak, 8.580 emakume baitira; ehunekotan, % 28,3. Afrikako (5.580) eta Hego Amerikako (5.500) herrialdeetatik datozenak ere aipatzekoak dira. 1.15 taula. Gipuzkoan erroldatutako atzerriko pertsonak, jaioterriaren eta sexuaren arabera. 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) GUZTIRA 60.285 100,0 30.360 50,4 29.925 49,6 -435 Europa 17.090 28,3 9.232 54,0 7.858 46,0 -1.374 Afrikako herrialdeak 14.205 23,6 5.580 39,3 8.619 60,7 3.039 Erdialdeko Amerika eta Karibe 12.918 21,5 8.580 66,4 4.338 33,6 -4.242 Hego Amerika 9.784 16,2 5.500 56,2 4.284 43,8 -1.216 Asiako herrialdeak 5.010 8,3 2.150 42,9 2.860 57,1 710 Ipar Amerika 961 1,6 544 56,6 417 43,4 -127 Aberrigabeak 234 0,4 104 44,4 130 55,6 26 Ozeaniako herrialdeak 83 0,1 38 45,8 45 54,2 7 Iturria: EIN. Udal Errolda Atzerritarren profila adinaren arabera aztertzen bada, azpimarratzekoa da gazteen ehunekoa altua dela (29 urtera arte), atzerriko biztanleen % 40 baita (EAEn, % 27,3 dago adin-tarte horretan). Aitzitik, 55 urtekoak % 8,8 dira (EAEn, % 36,8). Emakumeen presentzia % 50etik beherakoa da adin-tarte gazteenetan (24 urtera arte), bereziki 15 eta 19 urte bitarteko segmentuan, baita 40 eta 54 urte bitarteko tartean ere. Aldiz, pisu handiagoa dute 55 urtetik aurrera, eta, mailaz maila, gehiengoa dira adin-tarte urtetsuenetan. 1.16 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. EAE 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) GUZTIRA 181.700 100,0 90.615 49,9 91.085 50,1 0-4 10.491 5,8 5.088 48,5 5.403 51,5 04-09 9.227 5,1 4.480 48,6 4.747 51,4 10-14 7.558 4,2 3.578 47,3 3.980 52,7 15-19 8.848 4,9 3.732 42,2 5.116 57,8 20-24 14.668 8,1 7.143 48,7 7.525 51,3 25-29 20.893 11,5 10.707 51,2 10.186 48,8 30-34 24.059 13,2 12.528 52,1 11.531 47,9 35-39 23.911 13,2 12.036 50,3 11.875 49,7 40-44 20.876 11,5 10.167 48,7 10.709 51,3 45-49 14.720 8,1 7.146 48,5 7.574 51,5 50-54 10.402 5,7 5.100 49,0 5.302 51,0 55-59 6.529 3,6 3.424 52,4 3.105 47,6 60-64 4.141 2,3 2.296 55,4 1.845 44,6 65-69 2.528 1,4 1.469 58,1 1.059 41,9 70-74 1.373 0,8 837 61,0 536 39,0 75-79 743 0,4 432 58,1 311 41,9 80-84 422 0,2 248 58,8 174 41,2 85-89 200 0,1 126 63,0 74 37,0 90-94 90 0,0 62 68,9 28 31,1 95-99 18 0,0 13 72,2 5 27,8 100 eta gehiago 3 0,0 3 100,0 0 0,0 Iturria: EIN. Udal Errolda Araban, atzerritarrak 32.347 dira, gizonak gehixeago direla (% 50,7). Emakumeek pisu handiagoa dute adin-tarte jakin batzuetan; bereziki, 30-39 tartean eta 55 urtetik aurrera. Gainerako lurraldeekin alderatuta, emakume gazteen ehunekoa handiagoa da Araban (24 urtera arte).
  • 17. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 17 1.17 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Araba 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) GUZTIRA 32.347 100,0 15.948 49,3 16.399 50,7 0-4 2.288 7,1 1.144 50,0 1.144 50,0 5-9 1.938 6,0 959 49,5 979 50,5 10-14 1.505 4,7 731 48,6 774 51,4 15-19 1.618 5,0 697 43,1 921 56,9 20-24 2.324 7,2 1.086 46,7 1.238 53,3 25-29 3.305 10,2 1.646 49,8 1.659 50,2 30-34 3.842 11,9 2.015 52,4 1.827 47,6 35-39 4.226 13,1 2.171 51,4 2.055 48,6 40-44 3.938 12,2 1.889 48,0 2.049 52,0 45-49 2.721 8,4 1.188 43,7 1.533 56,3 50-54 1.833 5,7 826 45,1 1.007 54,9 55-59 1.121 3,5 577 51,5 544 48,5 60-64 737 2,3 423 57,4 314 42,6 65-69 450 1,4 268 59,6 182 40,4 70-74 235 0,7 153 65,1 82 34,9 75-79 137 0,4 87 63,5 50 36,5 80-84 83 0,3 57 68,7 26 31,3 85-89 28 0,1 17 60,7 11 39,3 90-94 17 0,1 14 82,4 3 17,6 95-99 1 0,0 0 0 1 100,0 100 eta gehiago 0 0 0 Iturria: EIN. Udal Errolda Bizkaian, atzerritarren adin-tartearen araberako banaketan, talde gazteenetan, 24 urtetik beherakoetan, mutilak gehiengoa dira, gainerako lurraldeetan baino gehiengo handiagoarekin gainera, gehienbat 15-19 adin-tartean, % 60 baino gehiago dira eta. 55 urtetik aurrera, guztizkoaren % 53,4 dira emakumeak, eta haien ehunekoa adinean aurrera egin ahala handitzen da. 1.18 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Bizkaia 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) GUZTIRA 88.674 100,0 44.360 50,0 44.314 50,0 0-4 4.703 5,3 2.280 48,5 2.423 51,5 5-9 4.212 4,7 2.034 48,3 2.178 51,7 10-14 3.416 3,9 1.577 46,2 1.839 53,8 15-19 4.363 4,9 1.733 39,7 2.630 60,3 20-24 7.395 8,3 3.624 49,0 3.771 51,0 25-29 10.580 11,9 5.428 51,3 5.152 48,7 30-34 12.100 13,6 6.276 51,9 5.824 48,1 35-39 11.820 13,3 5.864 49,6 5.956 50,4 40-44 10.125 11,4 4.973 49,1 5.152 50,9 45-49 7.273 8,2 3.665 50,4 3.608 49,6 50-54 5.132 5,8 2.619 51,0 2.513 49,0 55-59 3.196 3,6 1.708 53,4 1.488 46,6 60-64 1.958 2,2 1.133 57,9 825 42,1 65-69 1.171 1,3 690 58,9 481 41,1 70-74 599 0,7 375 62,6 224 37,4 75-79 341 0,4 195 57,2 146 42,8 80-84 158 0,2 95 60,1 63 39,9 85-89 88 0,1 61 69,3 27 30,7 90-94 33 0,0 21 63,6 12 36,4 95-99 10 0,0 8 80,0 2 20,0 100 eta gehiago 1 0,0 1 100,0 0 0,0 Iturria: EIN. Udal Errolda Gipuzkoan, atzerriko emakume gazteenak (24 urtetik beherakoak) ia % 27 dira, eta kopuru osoaren % 10,0, ordea, 55 urtetik gorako adin-tarteetan. Gizonetan, banaketa nabarmen desberdina da: atzerritarren % 29,2 adin-tarte gazteenetakoa da, eta % 8,7, aldiz, 55 urtetik gorakoa.
  • 18. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 18 1.19 taula. Atzerritar biztanleria, adin-taldearen eta sexuaren arabera. Gipuzkoa 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) GUZTIRA 60.679 100,0 30.307 49,9 30.372 50,1 0-4 3.500 5,8 1.664 47,5 1.836 52,5 5-9 3.077 5,1 1.487 48,3 1.590 51,7 10-14 2.637 4,3 1.270 48,2 1.367 51,8 15-19 2.867 4,7 1.302 45,4 1.565 54,6 20-24 4.949 8,2 2.433 49,2 2.516 50,8 25-29 7.008 11,5 3.633 51,8 3.375 48,2 30-34 8.117 13,4 4.237 52,2 3.880 47,8 35-39 7.865 13,0 4.001 50,9 3.864 49,1 40-44 6.813 11,2 3.305 48,5 3.508 51,5 45-49 4.726 7,8 2.293 48,5 2.433 51,5 50-54 3.437 5,7 1.655 48,2 1.782 51,8 55-59 2.212 3,6 1.139 51,5 1.073 48,5 60-64 1.446 2,4 740 51,2 706 48,8 65-69 907 1,5 511 56,3 396 43,7 70-74 539 0,9 309 57,3 230 42,7 75-79 265 0,4 150 56,6 115 43,4 80-84 181 0,3 96 53,0 85 47,0 85-89 84 0,1 48 57,1 36 42,9 90-94 40 0,1 27 67,5 13 32,5 95-99 7 0,0 5 71,4 2 28,6 100 eta gehiago 2 0,0 2 100,0 0 0,0 Iturria: EIN. Udal Errolda 1.2. EZKONTZA-TASA Ezkontza kopurua eta ezkontza-tasak. Bilakaerari begira, ematen du joera ezkontza kopurua murriztea dela; 2018an abiarazi zen, baina esan beharra dago 2020ko datuak behin-behinekoak direla oraindik. 1.20 taula. Ezkontza kopuruaren eta ezkontza-tasaren bilakaera. EAE 1975-2020 Urtea EZKONTZA KOPURUA (Abs.) EZKONTZA-TASA (‰) 1975 17.336 8,4 1980 12.314 5,8 1985 9.436 4,4 1990 9.729 4,7 1995 9.587 4,6 2000 10.510 5,0 2005 9.575 4,5 2010 8.377 3,9 2011 8.081 3,8 2012 7.729 3,7 2013 7.209 3,4 2014 7.937 3,4 2015 7.880 3,4 2016 8.028 3,5 2017 8.061 3,5 2018 7.758 3,4 2019 7.436 3,3 2020* 3.750 1,7 Iturria: EUSTAT. EAEko ezkontzen estatistika Oharra: Homosexualen arteko ezkontzak ez dira sartu Oharra: (*) Behin-behineko tasak. Bere horretan dirau ezkontza zibilen nagusigoak (% 93,8), ezkontza kanonikoekin alderatuta (% 6,0), eta, gainera, bide zibila aldea handitzen ari da azken urteetan. Lurraldeen arabera, Gipuzkoaren kasua aipatzekoa da: ezkontza kanonikoak gehixeago dira (% 7,2), Bizkaian (% 5,4) eta Araban (% 5,0) baino. Nahiz eta zifrak txikiak izan, beste erlijio batzuetan eginiko ezkontzen datuak ere sartu dira.
  • 19. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 19 1.21 taula. Ezkontza kopurua, ezkontideen bizileku-lurraldearen eta ezkontzeko eraren arabera. EAE 2020 GUZTIRA Kanonikoak Zibilak Beste erlijio bat (Abs.) (% b) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) (Abs) (% h) EAE 3.750 100,0 224 6,0 3.518 93,8 8 0,2 Araba 525 14,0 26 5,0 496 94,5 3 0,5 Bizkaia 1.884 50,2 102 5,4 1.779 94,4 3 0,2 Gipuzkoa 1.341 35,8 96 7,2 1.243 92,7 2 0,1 EAEtik kanpo 161 4,3 20 12,4 141 87,6 - - Iturria: EUSTAT. EAEko ezkontzen estatistika Oharra: Homosexualen arteko ezkontzak ez dira sartu 1995-2020 aldian emakumeen eta gizonen ezkontzako adinaren bilakaera aztertuta, datuek adierazten dute aldea zertxobait handitu dela adin-tarte gazteenetan. Hala, 20- 24 adin-tartean, emakumeek kopuru osoaren % 69 izaten jarraitzen dute 2020an; aurreko urtearekin alderatuta, ehuneko hori 2,5 puntu handitu da. Alabaina, 35 urtetik aurrera, emakumeak gutxiengo izaten hasten dira nabarmen, eta ezkontzen direnen % 32 soilik izatera iristen dira adin-tarte urtetsuenean. 1.22 taula. Emakumeen ehunekoaren bilakaera EAEn ezkondutako pertsonetan, adin- taldearen arabera. 1995-2020 <=141 15-19 20-24 25-29 30-34 35-39 40-44 45-49 50-54 55-59 >= 60 1995 100,0 82,0 73,0 55,8 38,7 35,8 34,8 33,1 39,8 32,9 31,0 2000 100,0 71,8 75,2 58,7 40,6 39,1 38,3 36,0 32,7 31,5 26,3 2005 -- 73,9 73,6 60,3 45,7 39,5 39,6 42,2 36,0 29,9 22,1 2010 -- 84,0 69,0 62,9 49,7 42,6 41,0 41,8 41,2 35,8 29,2 2015 -- 92,3 71,7 64,6 52,1 45,2 43,8 45,4 45,5 36,8 30,3 2016 -- 54,5 75,2 64,2 52,4 46,9 42,8 43,9 44,0 43,3 33,2 2017 -- 82,8 66,5 65,8 53,0 45,7 46,1 43,2 45,8 44,5 31,9 2018 -- 93,8 65,5 64,7 52,3 46,9 46,3 44,8 46,4 46,9 30,7 2019 -- 70,8 66,5 63,7 54,5 46,1 46,0 47,5 45,1 46,2 32,5 2020 75,0 69,0 63,6 55,2 49,4 47,9 46,8 47,8 47,2 31,9 Iturria: EUSTAT. EAEko ezkontzen estatistika. Oharra: 2005eko uztailaren 1etik aurrera barnean hartu dira homosexualen arteko ezkontzak Sexu bereko pertsonen arteko ezkontza kopurua. Sexu bereko pertsonen arteko ezkontza gutxiago egin dira 2020an (146), eta emakumeen arteko ezkontzen pisua nabarmena izan da (% 65,8, aurreko urtean baino 24 puntu gehiago). Zifra hori Arabako (% 66,7) eta Bizkaiko (% 60,0) emakumeen arteko ezkontzen emaitza da, Gipuzkoan gizonen arteko ezkontzak nabarmen gehiago baitira (% 82,9). 1 14 urte edo gutxiagoko 3 eta 2 pertsona (neska) ezkondu ziren 1995. eta 2000. urteetan, eta 2009tik ez da erregistratu 15 urte baino gutxiagoko inoren ezkontzarik.
  • 20. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 20 1.23 taula. EAEko sexu bereko pertsonen arteko ezkontzen bilakaera, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. 2005-2020 EAE ARABA BIZKAIA GIPUZKOA EAE-TIK KANPO GUZT. E G GUZT. E G GUZT. E G GUZT. E G GUZT. E G (Abs.) (% h) (% h) (Abs.) (% h) (% h) (Abs.) (% h) (% h) (Abs.) (% h) (% h) (Abs.) (% h) (% h) 2005 (%) 74 24,3 75,7 9 33,3 66,7 26 17,6 82,4 26 26,9 73,1 5 40,0 60,0 2006 169 40,8 59,2 13 53,8 46,2 64 40,5 59,5 63 38,1 61,9 9 44,4 55,6 2007 101 44,6 55,4 13 23,1 76,9 38 53,5 46,5 38 42,1 57,9 7 42,9 57,1 2008 119 47,9 52,1 10 30,0 70,0 37 43,3 56,7 37 59,5 40,5 6 50,0 50,0 2009 128 47,7 52,3 12 83,3 16,7 46 43,3 56,7 46 43,5 56,5 10 50,0 50,0 2010 142 47,2 52,8 18 27,8 72,2 46 52,9 47,1 46 45,7 54,3 10 50,0 50,0 2011 150 39,3 60,7 23 43,5 56,5 44 40,6 59,4 44 38,6 61,4 14 28,6 71,4 2012 148 50,7 49,3 13 53,8 46,2 56 43,2 56,8 56 60,7 39,3 5 40,0 60,0 2013 126 50,8 49,2 17 35,3 64,7 36 54,8 45,2 36 52,8 47,2 11 45,5 54,5 2014 139 56,8 43,2 26 65,4 34,6 39 58,7 41,3 39 56,4 43,6 11 27,3 72,7 2015 146 62,3 37,7 18 66,7 33,3 50 62,9 37,1 50 64,0 36,0 8 37,5 62,5 2016 180 56,1 43,9 21 61,9 38,1 62 51,7 48,3 62 58,1 41,9 10 70,0 30,0 2017 199 58,3 41,7 23 69,6 30,4 79 60,8 39,2 75 60,0 40,0 22 31,8 68,2 2018 207 57,5 42,5 25 56,0 44,0 97 58,8 43,2 69 58,0 42,0 16 50,0 50,0 2019 206 41,7 58,3 27 48,1 51,9 99 40,4 59,6 62 33,9 66,1 18 66,7 33,3 2020 146 65,8 34,2 21 66,7 33,3 81 60,0 40,0 35 17,1 82,9 9 55,6 44,4 Iturria: EUSTAT. EAEko Ezkontzen estatistika. Oharra: EAEtik kanpo diogunean EAEtik kanpoko udalerrietako Erregistro Zibiletan inskribatutako ezkontzez ari gara, baina kontuan izanda ezkonduak EAEn bizi direla. Oharra: (*) 2005eko uztailaren 1etik aurrera Ezkontza-deuseztasunak, banantzeak eta dibortzioak. Guztira, 3.454 epai erregistratu dira, aztertu den aldi osoko zifrarik txikiena, eta aurreko urtean baino ia % 20 txikiagoa. Dibortzioen nagusitasuna mantendu egin da 2020an (guztizkoaren % 96,9), eta banantzeak (% 3,1), gainera, urtez urte gutxiago dira. Ez dago ia deuseztasun- epairik. 1.24 taula. Deuseztasun-, dibortzio- eta banantze-epaien bilakaera. EAE 2006-2020 Urtea GUZTIRA (Abs.) DEUSEZTASUNAK (%) BANANTZEAK (%) DIBORTZIOAK (%) 2006 5.742 0,1 10,9 89,0 2007 5.333 0,1 7,1 92,8 2008 4.531 0,1 6,7 93,2 2009 4.156 0,0 6,3 93,7 2010 4.224 0,1 6,1 93,8 2011 4.348 0,0 5,4 94,6 2012 4.100 0,2 5,9 93,9 2013 3.757 0,0 4,8 95,2 2014 4.081 0,1 4,8 95,1 2015 4.032 0,1 3,9 96,0 2016 4.007 0,0 3,6 96,4 2017 4.005 0,0 3,5 96,5 2018 4.015 0,1 3,2 96,7 2019 4.314 0,1 3,8 96,2 2020 3.454 0,0 3,1 96,9 Iturria: EIN. Ezkontza-deuseztasunen, banantzeen eta dibortzioen estatistika Mantenu-pentsioak. Guraso biei seme-alaben mantenu-pentsioaren ordainketa esleitzea da azken urteotako joera, eta goia jo du 2020an: dibortzio-epai guztien % 32,6 (2019an baino 4,9 puntu gehiago). Joera hori gorabehera, mantenu-pentsioen bidezkotasun falta da egoerarik ohikoena oraindik ere dibortzio-kasuetan (% 37,3). Pentsioa ordaintzea guraso bakar bati dagokionean, ohikoena aitei esleitzea da (dibortzioen % 28,1ean; amei, % 1,9an). Banantze-epaietan ere aitei gehiagotan ezartzen zaie ordainketa-betebeharra (% 37,1), eta gutxiagotan biei (% 16,2).
  • 21. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 21 1.25 taula. Banantze eta dibortzioak, mantenu-pentsioa ordaintzen duen ezkontidearen arabera. EAE 2020 GUZTIRA* AMAK AITAK BIEK EZ DA BIDEZKO (Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) Banantzeak 105 - - 39 37,1 17 16,2 48 45,7 Dibortzioak 3.319 63 1,9 934 28,1 1.084 32,6 1.237 37,3 Iturria: EIN. Ezkontza-deuseztasunen, banantzeen eta dibortzioen estatistika *Oharra: Guztizkoak ez datoz guztiz bat aurkeztutako banakatzearekin, baina estatistika ofizialean aurkeztutako zifrak dira. Zaintza, banantzeetan eta dibortzioetan. Aurreko urtearen aldean, apur bat gutxiagotan esleitu zaie zaintza partekatua guraso biei banantzeetan (% 34,1). Aitzitik, amei gehiagotan esleitu zaie zaintza (% 65,9; 2019koekin alderatuz, ehuneko 8,5 puntu gehiago). Dibortzioetan, aldiz, zaintza partekatuen joera berretsi egin da: dibortzio guztien % 53,8; amei soilik esleituriko zaintzen zifrarekin hamar puntuko aldea dago (% 43,0), horrek behera egiten jarraitzen du eta. 1.26 taula. Banantzeak eta dibortzioak, zaintza esleitzen zaion ezkontidearen arabera. EAE 2013-2020 GUZTIRA AMAK AITAK BIEK EZ DAGOKIO* (Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) (Abs.) Banantzeak 2013 183 70 75,3 7 7,5 16 17,2 89 2014 195 57 58,5 4 4,1 36 37,1 99 2015 157 56 73,7 0 0,0 20 26,3 81 2016 143 57 69,5 3 3,7 22 26,8 62 2017 139 45 62,5 5 6,9 22 30,5 67 2018 129 46 71,9 0 0,0 18 28,1 65 2019 160 54 57,4 7 7,4 33 35,1 66 2020 105 27 65,9 - - 14 34,1 63 Dibortzioak 2013 3.553 1.452 77,6 91 4,9 327 17,5 1.677 2014 3.853 1.490 71,2 115 5,5 489 23,4 1.744 2015 3.853 1.430 69,3 99 4,8 535 25,9 1.785 2016 3.811 1.292 61,5 89 4,2 722 34,3 1.698 2017 3.839 1.211 57,7 107 5,1 782 37,2 1.740 2018 3.832 1.050 50,9 95 4,6 918 44,5 1.769 2019 4.097 1.104 49,9 70 3,1 1.083 49,0 1.835 2020 3.319 808 43,0 60 3,2 1.009 53,8 1.436 Iturria: EIN. Ezkontza-deuseztasunen, banantzeen eta dibortzioen estatistika *Oharra: Ez dagokio/Ez dago jasota. Guztizkoetako batzuk ez datoz guztiz bat aurkeztutako banakatzearekin. Dibortzioen kasuan, «beste batzuk» kontzeptua sartzen da taula batzuetan: 2013an 6 pertsonak zeukaten zaintza esleituta; 14 pertsonak 2014an, 5 pertsonak 2015ean, 12 pertsonak 2017an, 3 pertsonak 2018an, 5 pertsonak 2019an eta 6 pertsonak 2020an. Ehuneko horizontalak «beste batzuk» eta «ez dagokio» atalak kontuan hartu gabe kalkulatu dira. 1.3. JAIOTZA-TASA Jaiotza-tasa. Berean jarraitzen du beheranzko joerak EAEko jaiotza-tasaren bilakaeran; 2020an, 6,7 puntukoa izan da (aurreko urtean baino 3 hamarren gutxiago), estatukoa baino txikiagoa (4 hamarren gutxiago) eta, batez ere, EB27koa baino askoz txikiagoa, 9,1 baita. Oraindik ere Bizkaia da tasa txikieneko lurraldea (6,4 jaiotza, 1.000 biztanleko), baina Gipuzkoan (7,0) eta Araban (7,2) ere balioak txikiak dira, Europaren aldean.
  • 22. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 22 1.27 taula. Jaiotza-tasaren bilakaera 1.000 biztanleko. EAE, Lurralde Historikoa, Estatua eta Europa. 1975-2020 EAE ESTATUA EU28 EU27 ARABA BIZKAIA GIPUZKOA 1975 19,1 20,4 19,1 18,7 1980 13,5 15,3 13,9 12,0 1985 9,8 11,2 9,8 9,2 1990 7,8 8,4 7,5 7,9 1995 7,3 7,4 6,9 7,9 2000 8,3 8,8 7,9 8,9 2001 8,5 8,5 8,1 9,2 2002 8,7 8,6 8,4 9,2 2003 9,2 12,8 10,3 9,2 8,8 9,9 2004 9,3 12,8 10,4 9,5 8,9 9,9 2005 9,3 12,8 10,4 9,3 9,0 9,9 2006 9,4 13,1 10,6 9,6 8,9 10,2 2007 9,6 12,8 10,7 9,8 9,1 10,4 2008 9,9 12,9 10,9 10,3 9,5 10,4 2009 9,7 12,8 10,8 10,2 9,2 10,2 2010 9,7 12,9 10,7 10,5 10,5 9,2 10,3 2011 9,7 12,7 10,4 10,4 10,7 9,0 10,0 2012 9,4 12,6 10,4 10,1 10,3 9,0 9,8 2013 8,8 9,1 10,0 10,0 9,7 8,5 8,9 2014 8,9 9,1 10,2 9,7 10,3 8,5 9,0 2015 8,7 9,0 10,0 9,8 9,8 8,2 9,0 2016 8,4 8,5 10,1 9,7 9,5 8,0 8,4 2017 7,8 8,4 9,9 9,8 9,1 7,5 7,8 2018 7,4 7,9 9,7 9,7 8,2 7,0 7,6 2019 7,0 7,6 9.3 9,3 7,8 6,8 7,2 2020 6,7 7,1 * 9,1 7,2 6,4 7,0 Iturria: EUSTAT. EAEko Jaiotzen estatistika, EIN eta EUROSTAT (*) 2020tik aurrera, EB27ko datuak Jaiotza erregistratuak. EAE jaiotza gutxiago erregistratu dira 2020an; zehatz-mehatz, 14.739 jaiotza, aurreko urtean baino 679 gutxiago. Egoera hori bat dator 2014an hasitako beheranzko joerarekin. Azken hamarkadak alderatuz gero, ikusten da gaur egungo jaiotzak 1980ko hamarkadaren hasieran erregistraturiko jaiotzen erdiak direla. Dena den, kopururik txikiena 1995ekoa da; orduko zifra eta egungo datuak oso antzekoak dira. Amaren adina. Segida historikoari erreparatuta, datuetan ikusten da amen adina gorantz doala joan den mendeko 80ko eta 90eko hamarkadetatik hona: ama gazteenen (15-29 urte) ehunekoa txikiagoa da, eta ugaritu egin dira 30 urte bete ondoren amatu direnak. Azken bi urteotako joera eten egin da 2020an: ama kopurua handitu da adin-tarte gazteenetan, gehienbat 25-29 adin-tartean, eta gutxiagotu, aldiz, 35 urte bete ondoren erditu diren emakumeak.
  • 23. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 23 1.28 taula. EAEko jaiotzen bilakaera, amaren adinaren arabera. 1975-2020 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Guztira (Abs.) 39.646 28.812 20.970 16.456 15.345 17.316 19.698 21.155 20.536 19.116 19.378 18.848 18.240 17.055 16.090 15.418 14.739 <14 9 6 4 2 1 3 2 1 6 3 7 2 2 3 2 (15-19) 1.294 1.480 825 408 213 175 224 240 246 236 187 216 213 200 139 139 165 (20-24) 9.601 7.322 3.968 2.130 1.006 842 851 963 896 786 782 774 808 759 767 837 821 (25-29) 15.060 10.203 8.697 6.384 4.483 3.618 3.528 3.112 2.894 2.589 2.369 2.513 2.423 2.304 1.807 1.825 2.039 (30-34) 8.451 6.467 5.109 5.768 7.085 8.218 8.982 8.814 8.211 7.442 6.933 7.104 6.693 6.145 5.433 5.124 5.154 (35 -39) 3.718 2.603 1.889 1.515 2.357 4.010 5.292 6.786 6.894 6.610 7.182 6.641 6.364 5.914 5.867 5.562 4.961 (40-44) 1.399 657 434 237 194 443 791 1.180 1.318 1.376 1.794 1.471 1.618 1.609 1.917 1.765 1.479 > 45 114 74 44 12 6 7 28 59 71 74 124 127 119 121 160 166 118 (% b.) <14 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 (15-19) 3,3 5,1 3,9 2,5 1,4 1,0 1,1 1,1 1,2 1,2 1,0 1,2 1,2 1,2 0,9 0,9 1,1 (20-24) 24,2 25,4 18,9 12,9 6,5 4,9 4,3 4,5 4,4 4,1 4,0 4,1 4,4 4,5 4,8 5,4 5,6 (25-29) 38,0 35,4 41,5 38,8 29,2 20,9 17,9 14,7 14,1 13,5 12,2 13,3 13,3 13,5 11,2 11,8 13,8 (30-34) 21,3 22,5 24,4 35,1 46,2 47,4 45,6 41,7 40,0 39,0 35,8 37,7 36,7 36,0 33,8 33,2 35,0 (35 -39) 9,4 9,0 9,0 9,2 15,4 23,2 26,9 32,1 33,6 34,6 37,1 35,2 34,9 34,7 36,4 36,1 33,7 (40-44) 3,5 2,3 2,1 1,4 1,3 2,6 4,1 5,6 6,4 7,2 9,3 7,8 8,9 9,4 11,9 11,4 10,0 > 45 0,3 0,3 0,2 0 0,0 0,0 0,1 0,3 0,3 0,4 0,6 0,7 0,6 0,7 1,0 1,1 0,8 Iturria: EUSTAT. Jaiotzen estatistika Amatze-adina, batez beste. Batez besteko amatze-adinak joera-aldaketa bat izan du 2020an: hamarren bat handitu da aurreko urtetik, eta 33 urte da (estatuko batezbestekoa baino 7 hamarren gehiago). Araban handitu da gehien batez besteko amatze-adina; 32,7 urte (3 hamarren gehiago). Gipuzkoan, berriz, batez besteko adina hamarren bakar bat ra igo zen (33,1), eta, Bizkaian, aurreko bi urteetako batez besteko adinari eutsi zaio (33,1). 1.29 taula. Batez besteko amatze-adinaren bilakaera. EAE, lurralde historikoa eta estatua. 1975-2020 1975 1980 1985 1990 1995 2000 2005 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018 2019 2020 Estatuan guztira 28,8 28,2 28,5 28,9 30,0 30,7 30,9 31,2 31,5 31,6 31,7 31,8 31,9 32,0 32,1 32,2 32,2 32,3 EAE 28,8 28,5 29,0 29,7 31,1 32,1 32,4 32,4 32,5 32,5 32,7 32,6 32,8 32,8 32,9 33,0 32,9 33,0 Araba 29,0 28,5 28,8 29,4 30,9 32,1 32,3 32,2 32,1 32,3 32,4 32,3 32,5 32,5 32,5 32,7 32,4 32,7 Bizkaia 28,7 28,5 29,0 29,6 31,1 32,1 32,5 32,4 32,6 32,7 32,8 32,7 32,9 33,0 33,0 33,1 33,1 33,1 Gipuzkoa 28,8 28,7 29,1 30,0 31,3 32,2 32,4 32,4 32,6 32,7 32,8 32,6 32,8 32,8 33,0 33,0 32,9 33,1 Iturria: EIN. Oinarrizko Adierazle Demografikoak Jaiotzen bilakaera, amen egoera zibilaren arabera. Amen egoera zibilari dagokionez, mantendu egin da ezkonduta eta ezkondu gabe erditu direnen arteko oreka handiagoa lortzeko joera: 2020an, jaio diren haurren % 46,9az erditu dira emakume ezkongabeak (ezkongabeak, alargunak edo dibortziatuak), aztertutako segida historiko osoko proportziorik handiena.
  • 24. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 24 1.30 taula. EAEko jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 GUZTIRA (Abs.) EZKONDUAK EZKONGABEAK* (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) 1975 39.646 39.085 98,6 561 1,4 1980 28.812 27.916 96,9 896 3,1 1985 20.970 19.549 93,2 1.421 6,8 1990 16.456 15.176 92,2 1.280 7,8 1995 15.345 13.806 90,0 1.539 10,0 2000 17.316 14.679 84,8 2.637 15,2 2005 19.715 15.138 76,8 4.577 23,2 2010 21.159 14.225 67,2 6.934 32,8 2011 21.180 13.910 65,7 7.270 34,3 2012 20.533 13.168 64,1 7.365 35,9 2013 19.118 11.868 62,1 7.250 37,9 2014 19.378 11.646 60,1 7.732 39,9 2015 18.851 11.013 58,4 7.838 41,6 2016 18.240 10.380 56,9 7.860 43,1 2017 17.076 9.584 56,1 7.492 43,9 2018 16.090 8.951 55,6 7.139 44,4 2019 15.400 8.468 55,0 6.932 45,0 2020 14.739 7.825 53,1 6.914 46,9 Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. 1995. urtearen aurretiko datuak, EIN institututik aterata: Biztanleriaren mugimendu naturala *Oharra: ezkongabea, alarguna edo dibortziatua. Araban 2.397 jaiotza erregistratu dira 2020an; horrek % 6,5eko jaitsiera adierazten du, aurreko urtearekin alderatuta. Neurri handiagoan txikiagotu da emakume ezkongabeen artean (2019aren aldean, % 8,2), ezkonduen artean baino (% 5,1). 1.31 taula. Arabako jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 GUZTIRA (Abs.) EZKONDUAK EZKONGABEAK* (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) 2000 2.487 2.119 85,2 368 14,8 2001 2.436 2.037 83,6 399 16,4 2002 2.491 1.980 79,5 511 20,5 2003 2.694 2.168 80,5 526 19,5 2004 2.809 2.160 76,9 649 23,1 2005 2.792 2.122 76,0 670 24,0 2006 2.918 2.167 74,3 751 25,7 2007 3.027 2.201 72,7 826 27,3 2008 3.209 2.219 69,1 990 30,9 2009 3.224 2.185 67,8 1.039 32,2 2010 3.346 2.251 67,3 1.095 32,7 2011 3.429 2.259 65,9 1.170 34,1 2012 3.293 2.083 63,3 1.210 36,7 2013 3.099 1.919 61,9 1.180 38,1 2014 3.277 1.975 60,3 1.302 39,7 2015 3.159 1.874 59,3 1.285 40,7 2016 3.074 1.791 58,3 1.283 41,7 2017 2.961 1.655 55,9 1.306 44,1 2018 2.683 1.516 56,5 1.167 43,5 2019 2.565 1.401 54,6 1.164 45,4 2020 2.397 1.329 55.4 1.068 44.6 Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. 1995. urtearen aurretiko datuak, EIN institututik aterata: Biztanleriaren mugimendu naturala *Oharra: ezkongabea, alarguna edo dibortziatua. Bizkaian, beste bi lurraldeetan ez bezala, emakume ezkongabeetan jaiotza gehiago izan dira ezkonduetan baino. Izan ere, ezkongabeetan erregistratu diren jaiotzak handiagotu egin dira 2019arekin konparatuz (+% 1,6), eta ezkonduetan erregistratuek, berriz, gutxiagotu (–% 11,2).
  • 25. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 25 1.32 taula. Bizkaiko jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 GUZTIRA (Abs.) EZKONDUAK EZKONGABEAK* (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) 2000 8.818 7.496 85,0 1.322 15,0 2001 9.040 7.550 83,5 1.490 16,5 2002 9.372 7.716 82,3 1.655 17,7 2003 9.806 7.892 80,5 1.914 19,5 2004 9.996 7.734 77,4 2.262 22,6 2005 10.122 7.796 77,0 2.326 23,0 2006 10.087 7.560 74,9 2.527 25,1 2007 10.416 7.496 72,0 2.920 28,0 2008 10.861 7.541 69,4 3.320 30,6 2009 10.540 7.226 68,6 3.314 31,4 2010 10.598 7.075 66,8 3.523 33,2 2011 10.687 6.905 64,6 3.782 35,4 2012 10.342 6.599 63,8 3.743 36,2 2013 9.732 5.919 60,8 3.813 39,2 2014 9.740 5.726 58,8 4.014 41,2 2015 9.331 5.285 56,6 4.046 43,4 2016 9.151 5.028 54,9 4.123 45,1 2017 8.522 4.653 54,6 3.869 45,4 2018 7.940 4.210 53,0 3.730 47,0 2019 7.720 4.101 53,1 3.619 46,9 2020 7.318 3.642 49,8 3.676 50,2 Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. 1995. urtearen aurretiko datuak, EIN institututik aterata: Biztanleriaren mugimendu naturala *Oharra: ezkongabea, alarguna edo dibortziatua Gipuzkoan erregistratu den beherakada orokorra emakume ezkonduetan jaiotzak gutxitzearen ondorio da; zehazki, 116 (–% 3,9), izan ere, ezkongabeetan igoera oso txiki bat jazo da (7 jaiotza gehiago). 1.33 taula. Gipuzkoako jaiotzen bilakaera, amaren egoera zibilaren arabera. 1975-2020 GUZTIRA (Abs.) EZKONDUAK EZKONGABEAK* (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) 2000 6.011 5.064 84,2 947 15,8 2001 6.171 5.185 84,0 986 16,0 2002 6.270 5.165 82,4 1.105 17,6 2003 6.767 5.377 79,5 1.390 20,5 2004 6.789 5.388 79,4 1.401 20,6 2005 6.801 5.220 76,8 1.581 23,2 2006 7.038 5.358 76,1 1.680 23,9 2007 7.153 5.331 74,5 1.822 25,5 2008 7.245 5.081 70,1 2.164 29,9 2009 7.164 4.986 69,6 2.178 30,4 2010 7.215 4.899 67,9 2.316 32,1 2011 7.064 4.746 67,2 2.318 32,8 2012 6.898 4.486 65,0 2.412 35,0 2013 6.287 4.030 64,1 2.257 35,9 2014 6.361 3.945 62,0 2.416 38,0 2015 6.361 3.854 60,6 2.507 39,4 2016 6.015 3.560 59,2 2.455 40,8 2017 5.593 3.276 58,6 2.317 41,4 2018 5.467 3.225 59,0 2.242 41,0 2019 5.133 2.970 57,9 2.163 42,1 2020 5.024 2.854 56,8 2.170 43,2 Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. 1995. urtearen aurretiko datuak, EIN institututik aterata: Biztanleriaren mugimendu naturala *Oharra: ezkongabea, alarguna edo dibortziatua Emakume atzerritarrak erditzen diren haurren ehunekoak hazi eta hazi jarraitzen du; guztizkoaren % 28,5 izatera iritsi da, aztertu den aldiko baliorik altuena. Nolanahi ere, aipatzekoa da ezen, kopuru absolututan, emakume atzerritarrak erditu diren haurren kopurua pixka bat gutxitu dela 2020an, 2019koaren aldean (–% 0,4).
  • 26. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 26 1.34 taula. EAEn bizi diren emakumeak erditu diren haurrak, gurasoen nazionalitatearen arabera. 2020 NAZIONALITATE GUZTIAK AMA ATZERRITARRAK AMA ATZERRITARREN % ESPAINIAR NAZIONALITATEA EZ DAGO JASOTA 2010 21.159 3.324 15,7 17.803 32 2011 21.180 3.387 16,0 17.751 42 2012 20.533 3.448 16,8 17.051 34 2013 19.118 3.363 17,6 15.730 25 2014 19.378 3.512 18,1 15.827 39 2015 18.851 3.697 19,6 15.119 35 2016 18.240 3.868 21,2 14.338 34 2017 17.076 3.810 22,3 13.266 -- 2018 16.090 4.079 25,4 12.011 -- 2019 15.418 4.223 27,4 11.195 -- 2020 14.739 4.207 28,5 10.532 - Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. Gipuzkoan eta Bizkaian jaio diren lau haurretatik baten ama atzerritarra da, gutxi gorabehera; Araban, berriz, proportzio hori hirutik batekoa da, eta joera goranzkoa da hiru lurralde historikoetan. 1.35 taula. EAEko lurralde historikoetan bizi diren emakumeak erditu diren haurrak, gurasoen nazionalitatearen arabera. 2020 NAZIONALITATE GUZTIAK AMA ATZERRITARRAK AMA ATZERRITARREN % ESPAINIAR NAZIONALITATEA Araba 2.397 842 35,1 1.555 Bizkaia 7.318 1.959 26,8 5.359 Gipuzkoa 5.024 1.406 27,9 3.618 Iturria: Eustat. Jaiotzen estatistika. Emakumeek eta gizonek izandako haurrak. Eskuarki, emakumeek gizonek baino lehenago erabakitzen dute haurrak izatea. Zehazki, gutxieneko batez besteko adina 27,8 urte da, 1955-1951 belaunaldikoena, eta gehienekoa, 32,6 urte, 1980 eta 1976 artean jaiotako emakume amatuena; hori da datuak dauden azken erregistroa. Gizonei dagokienez, batezbestekorik baxuena 29,0 urte da, 1950-1946 belaunaldikoena, eta altuena, 34,4 urte, 1925 eta 1921 artean jaiotakoena. Bestalde, 1930-1926tik aurrera jaiotako emakumeak 2,7 haurrez erditu ziren batez beste; batezbestekoa jaitsi eta jaitsi egin da, eta 1976tik 1980ra bitarte jaiotako emakumeak 1,3 haurrez erditu dira2 . Horrenbestez, 1940ko hamarkadaren bigarren erdian jaiotako emakumeak azkenak izan ziren belaunaldi-ordezkapena erdiesten, 2,1 haurrez erditu baitziren, batez beste. Gizonen artean, emaitzak antzekoak dira aztertu diren adin-tarteetan. Oro har, izandako haurren kopurua txikiagotzen joan da, baina izandako haurren kopurua zertxobait handiagoa da erregistratu diren adin-tarte guztietan. 2 Ugalkortasun-historia osatutzat jo daitekeen azken adin-tartea 1976-1980 aldian jaiotakoena da, Eustaten datuen arabera.
  • 27. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 27 1.36 taula. 40 urteko eta gehiagoko emakumeek eta gizonek izandako haur kopurua, batez besteko adina haurrak jaiotzean eta jaiotza-tartea, belaunaldiaren arabera. EAE 2021 GUZTIRA LEHENENGOA BIGARRENA HIRUGARRENA ETA HURRENGOAK Seme-alaba kopurua Batez besteko adina Seme-alaba kopurua Batez besteko adina Seme-alaba kopurua Batez besteko adina Seme-alaba kopurua Batez besteko adina Emakumeak 1980-1976 1,3 32,6 0,7 31,5 0,5 34,1 0,1 34,2 1975-1971 1,4 32,5 0,7 31,3 0,5 33,9 0,1 34,1 1970-1966 1,4 31,8 0,8 30,3 0,5 33,5 0,1 34,4 1965-1961 1,4 30,3 0,8 28,8 0,5 32,0 0,1 33,7 1960-1956 1,5 28,5 0,8 27,0 0,5 30,3 0,2 31,4 1955-1951 1,8 27,8 0,8 26,1 0,6 29,1 0,4 30,6 1950-1946 2,1 27,9 0,8 26,0 0,7 28,7 0,6 30,7 1945-1941 2,4 28,4 0,9 26,1 0,7 28,6 0,8 31,9 1940-1936 2,6 29,3 0,9 26,2 0,8 29,1 0,9 32,8 1935-1931 2,6 30,3 0,9 27,0 0,7 29,7 0,9 33,8 1930-1926 2,7 30,8 0,9 27,6 0,7 30,2 1,0 34,2 1925-1921 2,6 31,2 0,9 28,0 0,7 30,4 1,0 34,6 Gizonak 1980-1976 1,4 33,1 0,7 32,1 0,5 34,3 0,1 35,1 1975-1971 1,4 33,9 0,7 32,6 0,5 35,3 0,2 36,8 1970-1966 1,4 33,9 0,8 32,4 0,5 35,4 0,1 37,5 1965-1961 1,5 32,3 0,9 30,8 0,6 34,1 0,1 35,4 1960-1956 1,6 30,8 0,8 28,9 0,6 32,7 0,2 35,2 1955-1951 1,9 29,4 0,9 27,9 0,6 31,0 0,4 32,6 1950-1946 2,2 29,0 0,9 27,1 0,7 29,9 0,6 32,5 1945-1941 2,5 29,8 0,9 27,4 0,7 30,4 0,8 33,1 1940-1936 2,7 30,8 0,9 28,2 0,8 31,0 0,9 34,0 1935-1931 2,6 31,5 0,9 28,8 0,8 31,7 1,0 35,0 1930-1926 2,7 32,9 1,0 29,9 0,8 32,4 1,0 36,3 1925-1921 2,6 34,4 0,9 31,8 0,7 33,9 1,0 38,0 Iturria: Inkesta demografikoa, 2021 Badira aldeak emakumeen eta gizonen artean, batez beste zenbat seme-alaba aurreikusten zituzten eta azkenean zenbat eduki dituzten aztertuta. Batez beste, gizonek 1,6 seme-alaba edukitzea aurreikusten dute, eta emakumeek, berriz, 1,3. Era berean, zenbat seme-alaba aurreikusi eta azkenean zenbat eduki diren alderatuta, aldeak daude emakumeen eta gizonen artean; aztertu diren adin-tarte guztietan, gizonen batezbestekoa emakumeena baino handiagoa da. 1.37 taula. Aurreikusten den seme-alaba kopurua, eta batez besteko aldea aurreikusitako eta izandako seme-alaba kopuruen artean, 15 urtetik 40 urtera arteko emakumeetan eta gizonetan, belaunaldiaren arabera. EAE, 2021 GUZTIRA ARABA BIZKAIA GIPUZKOA Aurreikusiak Aldea Aurreikusiak Aldea Aurreikusiak Aldea Aurreikusiak Aldea Emakumeak 1,3 0,8 1,3 0,8 1,3 0,8 1,4 0,8 2005-2001 1,1 1,1 1,1 1,0 1,1 1,1 1,1 1,1 2000-1996 1,2 1,1 1,2 1,1 1,2 1,1 1,3 1,1 1995-1991 1,2 0,9 1,2 0,8 1,2 1,0 1,3 1,0 1990-1986 1,4 0,7 1,4 0,6 1,4 0,7 1,5 0,6 1985-1981 1,5 0,3 1,5 0,3 1,5 0,3 1,6 0,3 Gizonak 1,6 1,0 1,6 1,0 1,5 1,0 1,7 1,0 2005-2001 1,3 1,2 1,2 1,2 1,3 1,3 1,3 1,2 2000-1996 1,4 1,3 1,5 1,3 1,4 1,3 1,4 1,3 1995-1991 1,6 1,3 1,6 1,2 1,5 1,3 1,6 1,3 1990-1986 1,8 1,0 1,8 1,0 1,7 1,0 2,1 1,1 1985-1981 1,7 0,4 1,8 0,5 1,5 0,4 1,7 0,4 Iturria: Inkesta demografikoa, 2021
  • 28. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 28 1.4. HERIOTZA-TASA Heriotza kopurua eta heriotza-tasak. Heriotza kopurua nabarmen igo da 2020an; zehazki, 2019an baino 2.705 heriotza gehiago. Emakumeen artean, heriotza kopurua % 12,9 handiagotu zen (1.397 lagun), eta gizonetan, neurri txikiagoan areagotu zen: % 12,2 (1.308). Araban soilik dute gizonek pisurik handiena heriotza kopuruan (% 52,6). 1.38 taula. Heriotzak, lurralde historikoaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (Abs.) (%) (Abs.) (%) EAE 24.247 12.191 50,3 12.056 49,7 Araba 3.266 1.549 47,4 1.717 52,6 Bizkaia 13.243 6.712 50,7 6.531 49,3 Gipuzkoa 7.738 3.930 50,8 3.808 49,2 Iturria: EUSTAT. EAEko heriotzen estatistika Analisia adin-taldeen arabera eginda, ikusten da emakumeen eta gizonen heriotza-tasak % 1etik beherakoak direla 45 urtera arte, eta emakumeen aldekoak direla baliook. Emakumeen eta gizonen tasen arteko aldeak handitu egiten dira adinean aurrera egin ahala; ehuneko 12 puntutik gorakoa da 70 urtetik aurrera, eta 43 puntukoa, 85 urtetik aurrera. 1.39 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. EAE 2020 (%) GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E GUZTIRA 11,1 10,8 11,4 0,6 0 urte 2,6 2,3 2,8 0,5 1-4 urte 0,1 0,1 0,1 0 5-9 urte 0,1 0,1 0,6 0,5 10-14 urte 0,1 0,0 0,2 0,2 15-19 urte 0,1 0,0 0,1 0,1 20-24 urte 0,3 0,2 0,5 0,3 25-29 urte 0,3 0,1 0,5 0,4 30-34 urte 0,4 0,3 0,5 0,2 35-39 urte 0,6 0,4 0,7 0,3 40-44 urte 0,8 0,6 0,9 0,3 45-49 urte 1,6 1,3 1,9 0,6 50-54 urte 2,5 1,9 3,2 1,3 55-59 urte 4,2 2,9 5,5 2,6 60-64 urte 7,0 4,2 9,9 5,7 65-69 urte 10,2 6,1 14,8 8,7 70-74 urte 15,4 9,8 22,0 12,2 75-79 urte 26,2 17,4 37,4 20,0 80-84 urte 48,5 35,9 67,3 31,4 85-89 urte 96,4 81,1 124,2 43,1 90-94 urte 179,8 164,9 217,8 52,9 95 urte eta gehiago 314,5 300,1 372,8 72,7 Iturria: EIN. Hilkortasun-adierazleak Lurraldearen arabera, heriotza-tasarik txikienak Arabakoak dira, bai emakumeen (9,2) bai gizonen artean (10,6). Era berean, tasak txikiagoak dira emakumeetan, 75 urtetik aurrerako adin-tarte guztietan, emaitzak Bizkaia eta Gipuzkoakoekin alderatzen badira.
  • 29. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 29 1.40 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. Araba 2020 (%) GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E GUZTIRA 9,9 9,2 10,6 1,4 0 urte 2,4 0,8 3,9 3,1 1-4 urte 0,2 0,2 0,2 0 5-9 urte 0,1 0,1 0,1 0 10-14 urte 0,1 0,0 0,1 0,1 15-19 urte 0,1 0,0 0,1 0,1 20-24 urte 0,3 0,1 0,5 0,4 25-29 urte 0,1 0,0 0,1 0,1 30-34 urte 0,3 0,1 0,5 0,4 35-39 urte 0,6 0,4 0,7 0,3 40-44 urte 0,8 0,7 0,9 0,2 45-49 urte 1,6 1,7 1,5 -0,2 50-54 urte 2,6 1,9 3,2 1,3 55-59 urte 3,9 3,3 4,6 1,3 60-64 urte 6,3 3,3 9,7 6,4 65-69 urte 10,0 6,5 13,7 7,2 70-74 urte 14,5 9,2 20,5 11,3 75-79 urte 24,6 16,3 34,1 17,8 80-84 urte 45,1 31,8 62,8 31,0 85-89 urte 96,3 75,5 130,1 54,6 90-94 urte 179,6 155,3 237,4 82,1 95 urte eta gehiago 312,3 291,4 397,3 105,9 Iturria: EIN. Hilkortasun-adierazleak Urterik urteko estatistiketan ikusten den moduan, Bizkaiko heriotza-tasak EAEko altuenak dira, nola emakumeetan (11,3) hala gizonetan (11,9). Emakumeen eta gizonen heriotza-tasetan dagoen alde orokorra 0,6 puntukoa da, tarteko balioa Arabarekiko (1,4) eta Gipuzkoarekiko (0,2). 1.41 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. Bizkaia 2020 (%) GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E GUZTIRA 11,6 11,3 11,9 0,6 0 urte 2,5 2,8 2,3 -0,5 1-4 urte 0,1 0,1 0,1 0 5-9 urte 0,1 0,1 0,1 0 10-14 urte 0,1 0,0 0,2 0,2 15-19 urte 0,1 0,0 0,1 0,1 20-24 urte 0,3 0,3 0,4 0,1 25-29 urte 0,4 0,1 0,6 0,5 30-34 urte 0,4 0,3 0,5 0,2 35-39 urte 0,6 0,4 0,9 0,5 40-44 urte 0,8 0,5 1,2 0,7 45-49 urte 1,6 1,2 2,0 0,8 50-54 urte 2,6 1,9 3,2 1,3 55-59 urte 4,1 2,8 5,5 2,7 60-64 urte 7,2 4,5 10,1 5,6 65-69 urte 10,5 6,1 15,4 9,3 70-74 urte 15,5 9,2 23,0 13,8 75-79 urte 26,6 18,2 37,8 19,6 80-84 urte 49,8 37,0 69,8 32,8 85-89 urte 98,1 83,1 125,8 42,7 90-94 urte 179,0 165,6 212,5 46,9 95 urte eta gehiago 313,3 297,2 376,9 79,7 Iturria: EIN. Hilkortasun-adierazleak Gipuzkoan, heriotza-tasa orokorra oso antzekoa da emakumeen eta gizonen artean, aldea ehuneko 0,2 puntukoa besterik ez da eta.
  • 30. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 30 1.42 taula. Heriotza-tasa, sexuaren eta adin-taldearen arabera, 95 urteko eta gehiagoko adinera arte. Gipuzkoa 2020 (%) GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Aldea G-E GUZTIRA 10,8 10,7 10,9 0,2 0 urte 2,8 2,4 3,1 0,7 1-4 urte 0,0 0,1 0,0 -0,1 5-9 urte 0,0 0,0 0,0 0 10-14 urte 0,1 0,1 0,1 0 15-19 urte 0,1 0,1 0,1 0 20-24 urte 0,3 0,0 0,6 0,6 25-29 urte 0,3 0,1 0,4 0,3 30-34 urte 0,4 0,2 0,5 0,3 35-39 urte 0,4 0,3 0,5 0,2 40-44 urte 0,7 0,7 0,8 0,1 45-49 urte 1,6 1,3 2,0 0,7 50-54 urte 2,5 1,8 3,1 1,3 55-59 urte 4,4 2,8 6,0 3,2 60-64 urte 7,1 4,2 10,0 5,8 65-69 urte 9,8 5,8 14,2 8,4 70-74 urte 15,8 11,0 21,2 10,2 75-79 urte 26,1 16,5 38,3 21,8 80-84 urte 47,8 35,6 65,6 30,0 85-89 urte 93,6 79,9 119,0 39,1 90-94 urte 181,3 167,6 218,2 50,6 95 urte eta gehiago 317,4 308,8 353,9 45,1 Iturria: EIN. Hilkortasun-adierazleak Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua. Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua gutxiagotu egin zen 2019an, eta halaxe jarraitu du. Zehatz-mehatz, 39 heriotza gertatu dira 2020an, aurreko urtean baino % 9,3 gutxiago. Gutxiagotze hori mutilen eta nesken artean berdin ikusi da. Datu horien bilakaeraren analisiak oso jarraibide irregularrak ageri ditu, bai hildakoen guztizko kopuruari dagokionez, bai nesken eta mutilen urteko heriotzen ehunekoari dagokionez (2013an, neskatoen % 33,3 eta 2011n, berriz, % 69,6). 1.43 taula. Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua, sexuaren arabera. EAE 1986-2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) 1986 204 87 42,6 117 57,4 1987 189 72 38,1 117 61,9 1988 172 85 49,4 87 50,6 1989 129 52 40,3 77 59,7 1990 133 56 42,1 77 57,9 1991 116 49 42,2 67 57,8 1992 109 46 42,2 63 57,8 1993 98 37 37,8 61 62,2 1994 87 36 41,4 51 58,6 1995 87 43 49,4 44 50,6 1996 96 43 44,8 53 55,2 1997 84 38 45,2 46 54,8 1998 99 51 51,5 48 48,5 1999 81 33 40,7 48 59,3 2000 53 30 56,6 23 43,4 2001 60 24 40,0 36 60,0 2002 61 28 45,9 33 54,1 2003 62 29 46,8 33 53,2 2004 79 41 51,9 38 48,1 2005 57 21 36,8 36 63,2 2006 66 37 56,1 29 43,9 2007 88 41 46,6 47 53,4 2008 62 30 48,4 32 51,6 2009 64 25 39,1 39 60,9 2010 55 27 49,1 28 50,9 2011 56 39 69,6 17 30,4 2012 54 29 53,7 25 46,3 2013 42 14 33,3 28 66,7 2014 43 23 53,5 20 46,5 2015 51 26 51,0 25 49,0 2016 46 18 39,1 28 60,9 2017 41 16 39,0 25 61,0 2018 52 29 55,8 23 44,2 2019 43 19 44,2 24 55,8 2020 39 17 43,6 22 56,4 Iturria: EUSTAT. EAEko Heriotzen estatistika
  • 31. ZIFRAK 2021 – Emakumeak eta gizonak Euskadin 31 Araban eta Gipuzkoan, 2020an, urtebete baino gutxiagoko mutil gehiago hil dira (% 83,3 eta % 57,1, hurrenez hurren). Bizkaian, aldiz, neska gehiago hil dira (% 52,6), baina emaitzak orekatuagoak dira beste lurraldeetan baino. 1.44 taula. Urtebetetik beherako haurren heriotza kopurua, sexuaren arabera. EAE eta LH 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK (Abs.) (Abs.) (% h) (Abs.) (% h) EAE 39 17 43,6 22 56,4 Araba 6 1 16,7 5 83,3 Bizkaia 19 10 52,6 9 47,4 Gipuzkoa 14 6 42,8 8 57,1 Iturria: EUSTAT. EAEko Heriotzen estatistika Heriotza-kausak. Emakumeen artean, heriotza-kausa nagusiak zirkulazio-aparatuko gaixotasunak dira, 3.019 izan baitziren, eta, 2019aren aldean, % 2,5 handitu dira. Hurrena tumoreak dira, 2.481 kasu, eta zifra hori % 2,1 gutxiagotu da aurreko urtearen aldean. Bi kausa horiek dira, hain zuzen, gizonen artean ere heriotza gehien dakartzatenak. Tumoreen kasuan, baina, gizonei dagokie guztizkoaren % 60. Kasuen % 60 baino gehiago emakumeenak diren gaixotasunak dira, orobat, buru- eta portaera-nahasmenduak (% 68,7), klinikako zein laborategiko sintoma, zeinu eta aurkikuntza anormalak (% 65,5), odoleko gaixotasunak (% 63,4) eta sistema osteomuskularreko gaixotasunak (% 63,3). COVID-19 berretsiaren ondoriozko heriotzak, 2020an, EAEko hirugarren heriotza-kausa izan dira, eta gizonetan gehiago izango dira (% 51,3) emakumeetan baino (% 48,7). 1.45 taula. Heriotza kopurua, heriotza-kausaren eta sexuaren arabera. EAE 2020 GUZTIRA EMAKUMEAK GIZONAK Abs Abs Abs Abs II. Tumoreak [neoplasiak] 6.223 2.481 39,9 3.742 60,1 IX. Zirkulazio-aparatuko gaixotasunak 5.611 3.019 53,8 2.592 46,2 COVID-19 berretsia 2775 1.351 48,7 1.424 51,3 V. Buru- eta portaera-nahasmenduak 1.774 0,0 555 31,3 X. Arnas aparatuko gaixotasunak 1.547 709 45,8 838 54,2 VI. Nerbio-sistemako gaixotasunak 1.468 886 60,4 582 39,6 XI. Digestio-aparatuko gaixotasunak 986 486 49,3 500 50,7 XX. Hilkortasunaren kanpo-faktoreak 750 280 37,3 470 62,7 IV. Gaixotasun endokrinoak, nutrizionalak eta metabolikoak 705 374 53,0 331 47,0 XIV. Aparatu genitourinarioko gaixotasunak 630 338 53,7 292 46,3 XVIII. Klinikako zein laborategiko sintoma, zeinu eta aurkikuntza anormalak 614 402 65,5 212 34,5 COVID-19 probablea 321 163 50,8 158 49,2 I. Zenbait infekziok eta parasitok eragindako gaixotasunak 293 143 48,8 150 51,2 XIII. Sistema osteomuskularreko eta ehun konjuntiboko gaixotasunak 278 176 63,3 102 36,7 III. Odoleko eta organo hematopoietikoetako gaixotasunak eta immunitate-mekanismoari eragiten dioten zenbait nahasmendu 112 71 63,4 41 36,6 XII Larruazaleko eta larruazalpeko ehunetako gaixotasunak 89 56 62,9 33 37,1 XVII. Sortzetiko malformazioak, forma-anormaltasunak eta anomalia kromosomikoak 48 24 50,0 24 50,0 XVI. Jaiotza inguruko aldian sortutako zenbait gaixotasun 22 12 54,5 10 45,5 XV. Haurdunaldia, erditzea eta erditze ondoko aroa 1 1 100,0 - VII. Begiko eta begi ataletako gaixotasunak - - - VIII. Belarriko eta mastoide apofisiko gaixotasunak - - - Iturria: EUSTAT. Heriotzen estatistika