3. 2
Edukia
SARRERA.................................................................................................................... 3
FITXA TEKNIKOA..................................................................................................... 4
1.- INKESTAREN EMAITZA OROKORRAK .......................................................... 5
2.- EUSKADIN BIDE-ERABILTZAILEEN KARAKTERIZAZIOA........................ 7
2.1- GIDATZEKO BAIMENAK ............................................................................. 9
2.2 ADINEKO BIDE-ERABILTZAILEAK OINEZKOAK DIRENEAN ............ 10
2.3- BIDE-ERABILTZAILEAK TXIRRINDULARIAK ETA MOTOR-
GIDARIAK DIRENEAN....................................................................................... 13
2.4- BIDE-ERABILTZAILEAK TURISMO-GIDARIAK DIRENEAN .............. 15
3.- MUGIKORTASUNA IBILGAILUETAN............................................................ 17
3.1- BIZIKLETA.................................................................................................... 17
3.2- TURISMOA.................................................................................................... 17
3.3- MUGIKORTASUNA SEXUAREN ETA ADINAREN ARABERA ............ 18
3.4- IBILGAILUAK EZ ERABILTZEKO ARRAZOIAK.................................... 19
4.- ISTRIPUAK.......................................................................................................... 21
4.1- OINEZKOAK DIRENEAN............................................................................ 21
4.2- GIDARIAK DIRENEAN................................................................................ 22
4.3- (TURISMO) ISTRIPUEN KAUSALITATEA............................................... 23
5.- ZEHAPENAK ZIRKULAZIO-ARAUAK EZ ERRESPETATZEAGATIK ....... 24
5.1- OINEZKO GISA ARAUAK ERRESPETATZEA......................................... 24
5.2- ZIRKULAZIO-ARAUAK EZ ERRESPETATZEA....................................... 25
5.1- ZEHAPENEN KAUSAK................................................................................ 27
6.- ADINEKO BIDE-ERABILTZAILEEN IRITZIAK ETA JARRERAK .............. 29
6.1- EZARRITAKO ABIADURA MUGEI BURUZKO IRITZIAK .................... 29
6.2 RADARREI BURUZKO IRITZIAK ............................................................... 30
6.3 JARRERAK ......................................................................................................... 31
6.3.1- ABIADURA................................................................................................. 31
6.3.2 ALKOHOLA/DROGAK............................................................................... 32
6.3.3- TELEFONO MUGIKORRAREKIN DISTRAITZEA ................................ 33
6.3.4 OINEZKO GISA SEMAFOROAK ETA ZEBRABIDEAK
ERRESPETATZEA ............................................................................................... 34
7.- BIDEAK ERABILTZEKO ARAZOAK, ADINAREKIN LOTUTAKOAK, ETA
HORIETARAKO KONPONBIDEAK ...................................................................... 35
8. EMAITZEN LABURPENA................................................................................... 38
4. 3
SARRERA
Bide-Segurtasunaren arloko 2010-2014 Plan Estrategikoa Euskal Autonomia
Erkidegoan diseinatutako eta gauzatutako aurreko Plan Estrategikoen jarraipena
da, eta helburu nagusiak dira euskal errepideetako istripu-tasa murriztea eta
mugikortasun seguruaren kontzientzia sustatzea. Aurreko Planak arrakastatsuak
izan dira, istripuak eta biktima kopurua murrizteko helburu nagusiei begiratzen
badiegu. Bi arloetako adierazleen arabera, milioi bat biztanleko ezbehar-
kopuruan indizerik txikiena duten herrien artean gaude. Orain bide beretik jarraitu
nahi dugu.
Urteko Planek beren ekintzen artean jaso dituzte "istripuen kausalitate
ikerketak egitea (ERABILTZAILEEI elkarrizketak eginez)”, bide-erabiltzaileek
duten errealitate aldakorra eta istripuetan duten parte hartzea ezagutzeko,
istripuen kausei garratzi berezia emanez, baina bide-erabiltzaile horien jarrerak
eta iritziak alde batean utzi gabe. Azken inkesta 2013 urtean egin zen eta horren
emaitzak geroagoko hainbat txostenetan eta ikerketatan argitaratu dira.
2014. urtean Trafiko Zuzendaritzak jarduera batzuk egin ditu helburu zehatz
honekin: 64 urtetik gorako pertsonen artean trafiko istripuen biktima kopurua
murriztea.
Jarduera hauen artean daude “Harrapatzeei buruzko gogoeta egin dezagun”
izeneko topaketak, maiatzean egin zen “Herritarren zahartzea eta bide
segurtasuna” izeneko jardunaldia eta 64 urtetik gorako bide-erabiltzaileei
egindako inkesta hau.
Adineko bide-erabiltzaileak talde ahultzat hartzen dira, bereziki oinezkoak
direnean, baina talketan zein, oro har, istripuetan ere bai, fisikoki ere ahulagoak
direlako. Hori dela eta, inoiz baino beharrezkoagoa da erabiltzaile horiei begirako
inkesta hau egitea.
5. 4
FITXA TEKNIKOA
Kontratatutako enpresa: QUOR
INKESTA-DATAK:
2014KO IRAILAREN 29TIK URRIAREN 7RA.
Landa-lana:
Landa-lana irailaren 29an hasi zen 10 tele-operatzailerekin.
Inkestatzaileak bildutako informazio guztia jaso eta kasu bakoitzean emandako
laguntza eskertu zuen. Inkestatzaileak elkarrizketatuek ordutegiaren aldetik libre
zituzten orduetara egokitu ziren, informazioa ezarritako epeetan lortu ahal
izateko.
Landa-lana urriaren 7an amaitu zen. Izan ere, 800 elkarrizketatuen lagina
zehaztuta zegoen eta elkarrizketa kopuru hori data horretarako lortu zen.
Lagina:
Lurralde
Historikoa:
Gizonezkoak Emakumezkoak
Guztira
Baimenduta
Baimendu
gabe
Baimenduta
Baimendu
gabe
Araba 39 9 9 47 104
Bizkaia 123 53 33 223 432
Gipuzkoa 86 26 26 126 264
Guztira 248 88 68 396 800
8. 7
2.- EUSKADIN BIDE-ERABILTZAILEEN KARAKTERIZAZIOA
Elkarrizketatuen adina 65tik 99 urtera bitartekoa da. 78 urtetik aurrera agerikoa
da emakumezkoek bizi-itxaropen handiagoa dutela.
Adinaren arabera taldekatzen baditugu (ikusi goiko grafikoa), ikusten da adinean
aurrera joan ahala, emakumeen portzentajea handitzen dela, eta gizonezkoena
txikitzen.
0,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
14,0
65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 89 90 91 92 93 94 95 97 99
Adina/Sexua
Emakumea Gizona
52,9
47,1
40,7
59,3
40,2
59,8
31,4
68,6
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
Gizona Emakumea Gizona Emakumea Gizona Emakumea Gizona Emakumea
65-70 71-75 76-80 81-100
Inkestatutako pertsonen portzentajea Adina/sexuaren
arabera
9. 8
Beraz, 65 urtetik 70era bitarteko tartean salbu, bide-erabiltzaile gehienak
emakumezkoak dira.
10. 9
2.1- GIDATZEKO BAIMENAK
Bide-erabiltzaileen taldeko beste ezaugarri garrantzitsu bat da sexuaren
araberako gidatzeko baimenen portzentajea.
Emakume bide-erabiltzaileen %86k adin horretan ez du gidatzeko baimenik.
Gizonezkoen %74k, ordea, badauka.
Adineko bide-erabiltzaileen beste berezitasun bat da, adinean aurrera joan ahala,
gidatzeko baimenen kopurua behera doala.
Gidatzeko baimenen antzinatasunari dagokionez, batez bestekoa 45 urtekoa da.
73,7
26,3
14,4
85,6
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
Bai Ez
Gidatzeko baimena dauka
Gizona Emakumea
63,4
36,6
44,2
55,8
31,5
68,5
13,5
86,5
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
Bai Ez Bai Ez Bai Ez Bai Ez
65-70 71-75 76-80 81-100
Inkestatutako pertsonen ehunekoa Adina/gidabaimena-
ren arabera
11. 10
2.2 ADINEKO BIDE-ERABILTZAILEAK OINEZKOAK DIRENEAN
Pertsona horien %70 astean zehar dezente edo asko ibiltzen da. %31k bakarrik
onartzen du gutxi ibiltzen dela.
Bide-erabiltzaileen artean, gizonezkoak emakumezkoak baino apur bat gehiago
ibiltzen dira.
,0
1,0
2,0
3,0
4,0
5,0
6,0
7,0
8,0
4
16
22
26
30
33
35
37
39
41
43
45
47
49
51
53
55
58
60
68
Ns/nc
Gidatzeko baimena lortu zutenetik zenbat urte pasa dira?
27,3
41,8
30,9
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
Asko Nahiko Gutxi
Oinezko gisa, astean zenbat ibiltzen da (%)?
Portzentajea
12. 11
Argi dago, oinezkoak direnean, mugikortasuna adinarekin lotuta dagoela.
Adinean aurrera joan ahala, bide-erabiltzaileak gutxiago ibiltzen dira. 65 eta 70
urte bitartekoen artean gutxi ibiltzen diren pertsonak %19 dira, eta 81 eta 100
urte bitartekoen artean, aldiz, %47 dira.
Non ibiltzen diren galdetzen zitzaienean, errepidean (arriskutsuena) ibiltzen diren
pertsonen portzentajea ezagutu nahi genuen. Kontua da, bi bide motetan ibiltzen
direnak kontuan hartuta ere, errepidean ibiltzen direnak gutxienak direla.
29,1
42,4
28,5
26,1
41,4
32,5
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
Asko Nahiko Gutxi
Oinezko gisa, astean zenbat ibiltzen da?
Gizona Emakumea
34,0
47,1
18,8
32,4
43,4
24,1
26,3
40,4
33,3
17,0
35,6
47,4
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
50,0
Asko Nahiko Gutxi Asko Nahiko Gutxi Asko Nahiko Gutxi Asko Nahiko Gutxi
65-70 71-75 76-80 81-100
Elkarrizketatuen portzentajea Adina/Oinezko gisa ibili
13. 12
Emakumezkoak gizonezkoak baino gutxiago ibiltzen dira errepidean/bi bideetan.
“Bi bideetan” ibiltze horretan, adinaren aldagaiak ere badu zerikusia , adinean
aurrera joan ahala, hori gutxitzen baita; izan ere, 65 eta 70 urte bitartekoen artean
%23koa da, eta 81 eta 100 urte bitartekoen artean %10ekoa.
81,5
2,3
16,1
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
Kaleak Errepidea Biak
Non ibiltzen da? (portzentajea)
Kaleak Errepidea Biak
76,0
2,8
21,2
85,5
2,0
12,5
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
Kaleak Errepidea Biak
Non ibiltzen da?
Gizona Emakumea
14. 13
2.3- BIDE-ERABILTZAILEAK TXIRRINDULARIAK ETA MOTOR-
GIDARIAK DIRENEAN
Adineko bide-erabiltzaileen %3k baino ez du bizikleta ibilgailu gisa erabiltzen.
%33k beste ibilgailu batzuk erabiltzen ditu, eta %64k bat ere ez.
Arlo horretan gizon eta emakumeen artean ia ez dago desberdintasunik.
73,6
3,7
22,7
81,3
4,5
14,3
82,1
1,4
16,5
90,3
9,7
0,0
20,0
40,0
60,0
80,0
100,0
Kaleak
Errepidea
Biak
Kaleak
Errepidea
Biak
Kaleak
Errepidea
Biak
Kaleak
Biak
65-70 71-75 76-80 81-100
Non ibiltzen da?/Adina
2,9
33,1
64,0
Bizikleta gidatzen du
Bai Ez Ibilg. Bat ere ez
15. 14
Argi dago adinarekin bizikletaren erabilera behera doala. 65 eta 70 urte
bitartekoen %5,1 da, eta 81 eta 100 urte bitartekoen %0,5.
Motozikletaren edo ziklomotorearen erabilerari dagokionez, baieztatu ahal dugu
adin horretan ia inork (%1) ez dituela horrelako ibilgailuak gidatzen.
5,1
53,7
41,2
2,8
37,0
60,2
2,8
26,1
71,0
,5
11,4
88,1
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
Bai Ez Ibil. Bat
ere ez
Bai Ez Ibil. Bat
ere ez
Bai Ez Ibil. Bat
ere ez
Bai Ez Ibil. Bat
ere ez
65-70 71-75 76-80 81-100
Bizikleta erabiltzen duten elkarrizketatuen
portzentajea (Adina)
16. 15
2.4- BIDE-ERABILTZAILEAK TURISMO-GIDARIAK DIRENEAN
Turismo bat gidatzea beste kontu bat da. Adineko bide-erabiltzaileen %35ek
gidatzen du turismo bat.
Adin horretan, gizonezkoen eta emakumezkoen artean desberdintasun handiena
adierazten duen ezaugarrietako bat da.
Gizon gehienek (%69) turismoa gidatzen dute, baina emakume gutxik (%11)
gidatzen dute.
,9
35,1
64,0
Moto-ziklomotorea gidatzen du (portzentajea)
Bai Ez Ibil. Bat ere ez
IA INORK EZ DU
GIDATZEN BI
GURPILDUN
IBILGAILU
MOTORDUNIK
35,2
,8
64,0
Turismoa gidatzen du (portzentajea)
Bai Ez Ibil. Bat ere ez
17. 16
Baina adina ere aldagai garrantzitsua da turismo bat gidatzeko orduan, nola ez.
65 eta 70 urte bitartekoen artean %58 dira gidariak, eta 81 eta 100 urte
bitartekoen artean, %11 baino ez.
68,7
1,0
30,3
11,0
,6
88,4
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
Bai Ez Ibil.bat ere ez
Turismoa gidatzen du
Gizona Emakumea
58,0
,8
41,2 39,1
,7
60,2
27,6
1,4
71,0
11,4
,5
88,1
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
Bai Ez Ibil. Bat
ere ez
Bai Ez Ibil. Bat
ere ez
Bai Ez Ibil. Bat
ere ez
Bai Ez Ibil. Bat
ere ez
65-70 71-75 76-80 81-100
Adina/turismoa gidatzen duten elkarrizketatuen
portzentajea
18. 17
3.- MUGIKORTASUNA IBILGAILUETAN
3.1- BIZIKLETA
Bide-erabiltzaileek bizikletan astean batez beste 63 Km egiten dituzte. Pertsona
batzuek, astean bizikletan, 100 Km baino gehiago egiten dituzte.
Moto-ziklomotoreei dagokienez, mugikortasuna alde batera utziko dugu, adin
tarte horretan oso-oso gutxitan erabiltzen direlako.
3.2- TURISMOA
Turismoa erabiltzen duten bide-erabiltzaileek, batez beste astean, ibilgailu
horretan 110 Km egiten dituzte.
Ikus daiteke jende multzo batek astean 100 Km baino gutxiago egiten dituela, eta
beste multzo batek astean 100 edo gehiago.
9,1
4,4
3,4
4,4
22,7
5,0
9,3 8,6
5,1 4,6 4,7 4,7 4,6 4,6 4,7
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
2 10 12 15 20 30 40 50 70 75 100 120 160 180 300
Bizikletaz zenbat Km astean? (bizikletaren erabiltzaileak)
19. 18
3.3- MUGIKORTASUNA SEXUAREN ETA ADINAREN ARABERA
Gizonezkoek eta emakumezkoek, edozein ibilgailutan, astean egindako Km-en
batez bestekoei begiratzen badiegu, ikusten dugu:
Ibilgailu mota guztietan gizonezkoek emakumezkoek baino Km gehiago
egiten dituztela.
Desberdintasun txikiena turismoekin gertatzen da.
,3
,8,4,3
1,5
,4
3,7
,4,8,4
9,2
,4
2,4
,4
5,8
,4
6,6
9,4
,4,8
1,6
3,9
1,1
,4
2,0
,4,8,8
12,9
,8
2,3
,3,4
3,9
,8,4,8
8,4
,4,4,4
2,02,0
3,5
,4
1,9
1,2
,4,4
,0
2,0
4,0
6,0
8,0
10,0
12,0
14,0
1
3
5
10
15
20
25
30
40
55
60
75
80
90
100
120
140
154
192
205
240
288
370
500
850
Turismoz astean zenbat Km? (turismoaren
erabiltzaileak)
77,42 79,23
117,07
17,41
25
76,01
0
20
40
60
80
100
120
140
Bizikleta Motorra Turismoa
Astean zenbat Km batezbeste?
Gizona Emakumea
20. 19
Adinaren arabera kilometrajearen bilakaerari begiratzen badiogu, ikusten dugu
egiten diren Km-en batez bestekoa adinarekin txikitzen joaten dela. Hau da
turismoen grafikoa.
3.4- IBILGAILUAK EZ ERABILTZEKO ARRAZOIAK
Osasuna eta gustatzea al ez izaten dira bide-erabiltzaileek aipatzen dituzten
arrazoi nagusiak.
Arlo honi dagokionean, gizonezko eta emakumezkoen arteko
desberdintasunetako bat gustatu ez gustatu arrazoian datza.
117,78
109,47
101,29
78,26
0
20
40
60
80
100
120
140
65-70 71-75 76-80 81-100
Adina/turismoz egindako Km-en
batezbestekoa
0 5 10 15 20 25 30 35
Osasuna-Ikusmena…
Ohitura falta
Ibilg. Ez
Gustatu ez
Beste
Ibilgailurik ez erabiltzeko arrazioak (era askotako
erantzunak)
21. 20
Ibilgailurik ez erabiltzeko, emakumezkoen %19k aipatzen du arrazoi hori
(besteak beste) eta gizonezkoen %7k baino ez.
Adinari dagokionez, bide-erabiltzailea adinean aurrera doan heinean, OSASUNA
da aldi gehiagotan erabiltzen den arrazoi bakarra.
11,6
0,3
3,5
6,6
1,9
15,3
6,1
8
19,1
4,2
0 5 10 15 20 25
Osasuna-Ikusmena…
Ohitura falta
Ibilg. Ez
Gustatu ez
Beste
Ibilgailurik ez erabiltzeko arrazioak (era askotako erantzunak)
Emakumea Gizona
5,3
13,1
15,5
23,3
3,6
5
2,1
3,8
6
5,7
5
7,2
10,9
17,3
15,3
14
1,9
1,3
4,2
5,5
0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0
65-70
71-75
76-80
81-100
Ibilgailurik ez erabiltzeko arrazoiak (era askotako erantzunak)
Beste Gustatu ez Ibilg. Ez Ohitura falta Osasuna-Ikusmena…
22. 21
4.- ISTRIPUAK
4.1- OINEZKOAK DIRENEAN
Adineko bide-erabiltzaileen %98k, azken 5 urteetan, EZ du oinezko gisa istripurik
izan.
Gizonezko eta emakumezkoen arteko desberdintasunak urriak dira.
2,1 ,1 ,1
97,6
0,0
20,0
40,0
60,0
80,0
100,0
120,0
1 2 5 bat ere ez
Azken 5 urteetan, oinezko gisa zenbat istriputan partaide?
2,7 ,2 ,2
96,8
1,3 0,0 0,0
98,7
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
1 2 5 0
Zenbat istriputan partaide (azken 5 urteetan)
Emakumea Gizona
23. 22
4.2- GIDARIAK DIRENEAN
%92 ez da turismoko istripu batean ere partaide izan.
Turismoa gidatzen, azken 5 urteetan partaide izan diren istripuei begiratzen
badiegu, sexuaren arabera, gizonezkoek izan dituzte istripu batzuk gehiago.
Adinari dagokionez, istripuen batez bestekoa apur bat txikitzen da, baina ez
mugikortasuna txikitzen den hein berean.
7,98 0,29
91,73
Turismoarekin gertatutako zenbat istriputan
partaide?
Bat Bi Bat ere ez
6,0
0,0
94,0
,5 ,2
99,3
0,0
20,0
40,0
60,0
80,0
100,0
120,0
1 2 0
Turismoarekin gertatutako zenbat istriputan partaide (azken 5
urteetan)?
Gizona Emakumea
24. 23
4.3- (TURISMO) ISTRIPUEN KAUSALITATEA
Adineko bide-erabiltzaileen erantzunen arabera, gehien-gehienek, alde
handiarekin, beren (lehen) istripuaren kasua moduan aipatu zuten: “distraitzea”,
“atentziorik eza” edo “ez begiratzea”.
1,06 1 1 1
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1
1,2
65-70 71-75 76-80 81-100
Adina/turismoan izandako istripuen batezbestekoa
82,8
4,3
4,3
4,3
4,3
Arrazoi nagusiak (lehen istripua) (%)
Distraitzea, atentziorik eza,… Abiadura Arauak ez erresp. Nekea Beste
25. 24
5.- ZEHAPENAK ZIRKULAZIO-ARAUAK EZ ERRESPETATZEAGATIK
5.1- OINEZKO GISA ARAUAK ERRESPETATZEA
%16ek soilik esaten du arauak “batzuetan” errespetatzen dituela. Gainerakoek
“Beti” edo “dezente”.
Arauak “beti” errespetatzen dituztenen artean gehiago dira emakumezkoak
gizonezkoak baino, baina “batzuetan” errespetatzen dituztenen artean ere berdin
gertatzen da.
Adinari dagokionez, adinean gora joan ahala, oinezko gisa arauak errespetatzea
ere handitzen da.
50,5
33,7
15,8
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
Beti Nahiko Batzuetan
Oinezko gisa, zirkulazio-arauak errespetatzen dituzu?
Portzentajea
47,0
38,8
14,2
53,0
30,0
17,0
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
Beti Nahiko Batzuetan
Oinezko gisa, arauak errespetatzen
dituzu?
Gizona Emakumea
26. 25
5.2- ZIRKULAZIO-ARAUAK EZ ERRESPETATZEA
Adineko bide-erabiltzaileen %81ek ez du zehapenik jaso. Hala ere, kasu
batzuetan 12 zehapen jaso dituzte.
Jasotako zehapenek eta arriskuarekiko esposizioak (mugikortasuna, ibilgailuak
erabiltzea…) erlazioa daukate.
Emakumezkoek jasotako zehapenen batez bestekoa gizonezkoek jasotakoena
baino apur bat txikiagoa da.
35,8
45,5
18,7
49,8
34,4
15,8
55,8
33,0
11,2
64,3
20,4
15,4
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
Beti
Nahiko
Batzuetan
Beti
Nahiko
Batzuetan
Beti
Nahiko
Batzuetan
Beti
Nahiko
Batzuetan
65-70 71-75 76-80 81-100
Oinezko gisa, zirkulazio-arauak errespetatzen dituzu?
(Adina)
13,4
3,9 1,3 ,2 ,1 ,4 ,1
80,5
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
1 2 3 4 5 6 12 Batere
ez+EE
Zenbat zahapen jaso dituzu zirkulazio-arauak ez
errespetatzeagatik?
Portzentajea
27. 26
Baina zehapen bat ere jaso ez duten pertsonen portzentajeari begiratzen
badiogu, emakumezkoen portzentajea gizonezkoena baino askoz handiagoa da.
Adinean aurrera joan ahala ere, zehapenen batez bestekoa txikiagoa izaten da,
eta mugikortasunarekin berdin gertatzen da .
1,59
1,45
0
0,2
0,4
0,6
0,8
1
1,2
1,4
1,6
1,8
Batez bestekoa
Zehapenen batezbestekoa
Gizona Emakumea
59,1
94,6
1,6 0,2
0
10
20
30
40
50
60
70
80
90
100
Gizona Emakumea
Zehapenik ez (%)
Zehapenik ez arauak ez errespetatzeagatik Ed/Ee
28. 27
5.1- ZEHAPENEN KAUSAK
Zehapenen kausa nagusia, alde handiarekin, gehiegizko abiadura izaten da. Hori
normala da, horixe baita automatizatuta dagoen zehapen mota bakarra.
Sexuaren araberako desberdintasunik ez dugu ikusi.
0
0,5
1
1,5
2
65-70 71-75 76-80 81-100
Zehapenen batezbestekoa (adina)
77,6
2,5 3,2 3,8 1,9 1,9 2,7 5,3 1,1
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
Lehen zehapenaren kausa(%)
Portzentajea
29. 28
Gehiegizko abiaduragatiko zehapenei begiratzen badiegu, gizonezko eta
emakumezkoen arteko aldea izugarri handia da. Kontuan hartu behar da adin
horretako emakume gehienek ez dutela gidatzen.
Adinaren aldagaiari begiratzen badiogu, abiaduragatiko zehapenak adin
handienetan baino ez dira murrizten.
31,2
,9
,9
1,2
,6
,6
1,2
2,2
,3
3,6
,2
,4
,4
,2
,2
,0
,2
,2
0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 25,0 30,0 35,0
Gehiegizko abiadura
Segurtasun uhala
Argiekin arazoak
Semaforoa saltatzea
IAT ez pasatzea
Stop bat saltatzea
Aurreratzeak
Beste
Ed/Ee
1. zehapenaren kausa nagusia (%)
Emakumea Gizona
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
AZKEN ZEHAPENEN KAUSA NAGUSIA
65-70 71-75 76-80 81-100
30. 29
6.- ADINEKO BIDE-ERABILTZAILEEN IRITZIAK ETA JARRERAK
6.1- EZARRITAKO ABIADURA MUGEI BURUZKO IRITZIAK
Adineko bide-erabiltzaileen %45ek uste du abiadura mugak dauden bezala ondo
daudela. %20k abiadura-muga jaitsiko luke eta %16k handituko luke.
Sexuaren araberako iritziei dagokienez, emakumezkoak erradikalagoak dira
abiadura are gehiago murrizteko eta gizonezkoak, ordea, abiadura handitzeko.
Adina aldagai moderatzailea da abiadurari dagokionean ere. Abiadura
handiagoan ibili nahiko luketenen kopurua txikiagoa da.
20,2
45,3
16,1 18,4
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
50,0
Oso altuak (geh
mugatu beharko)
Behar direnak (ondo
daude)
Oso baxuak (geh
korritu beharko)
Ed/Ee
Zure ustez, ezarritako abiadura-mugak oso altuak dira,
behar diren bezalakoak edo oso baxuak dira?
Portzentajea
10,8
50,0
26,6
12,5
26,9
41,8
8,6
22,6
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
Atuegiak (geh mugatu
beharko)
Behar direnak (ondo
daude)
Oso baxuak (geh
korritu beharko)
Ed/Ee
Gaur egungo abiadura-mugei buruzko iritzia
Gizona Emakumea
31. 30
6.2 RADARREI BURUZKO IRITZIAK
Adineko bide-erabiltzaileen %38 gaur egun dauden radarren kopuruaren aldekoa
bada ere, portzentaje bera da ez dakitenena edo erantzuten ez dutenena.
Gogorarazi behar da talde honetan “gidariak ez direnen” kopurua handia dela.
Horren adierazgarria da emakume talde handiena "ez daki/ez du erantzuten"
aukeran dagoela.
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
Atuegiak (geh
mugatu beharko)
Behar direnak (ondo
daude)
Oso baxuak (geh
korritu beharko)
Ed/Ee
Zure ustez ezarritako abiadura-mugak dira...?/Adina
(portzentajea)
65-70 71-75 76-80 81-100
2,8
11,8
37,9
10,4
37,2
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
Ez litzeteke
batere egon
behar
Gehiegi daude
(kendu behar)
Daudenak egon
beharko
Gehiago jarri
beharko
Ed/Ee
Radarrei buruz zer iritzi duzu?
Portzentajea
32. 31
Adinean aurrera joan ahala, ez daki/ez du erantzuten erantzuten dutenen
portzentajea ere handitzen da.
6.3 JARRERAK
6.3.1- ABIADURA
Adineko bide-erabiltzaileen %6k onartzen du abiadura-mugak “askotan” edo
“sarritan” gainditzen dituela.
4,7
15,5
45,7
13,3
20,8
1,4
9,1
32,3
8,3
48,9
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
Ez litzateke
batere egon
beharko
Gehiegi daude
(kendu behar)
Daudenak egon
beharko
Gehiago jarri
beharko
Ed/Ee
Radarrei buruz zer iritzi duzu?
Gizona Emakumea
3,7
18,6
48,2
10,5
19,0
3,4
9,7
40,7
13,4
32,7
,6
12,4
34,5
8,7
43,8
2,6
5,0
26,4
9,3
56,7
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
Ez litzateke
batere egon
beharko
Gehiegi daude
(kendu behar)
Daudenak egon
beharko
Gehiago jarri
beharko
Ed/Ee
Radarrei buruz zer iritzi duzu?
65-70 71-75 76-80 81-100
33. 32
Sexuaren araberako datuek adierazten digute alde batetik, abiadura mugak
“inoiz gainditzen ez” dituztenen artean emakumezkoak gehiago direla, baina
bestetik, emakumezko askok ere sarritan gainditzen dituztela.
Azkenik “inoiz ez" aukeraren portzentajea adinarekin handitzen da.
6.3.2 ALKOHOLA/DROGAK
Alkohola/drogak hartu ostean “batzuetan” gidatu dutenak %23 dira.
37,1
56,5
2,8 3,3
,3
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
Sekula ez Noizbait Nahiko Sarritan Ed/Ee
Bidean ezarritako abiadura-mugak gainditzen dituzu?
Portzentajea
34,7
59,5
3,1 2,7
0,0
47,5
43,5
1,4
6,1
1,5
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
Sekula ez Noizbait Nahiko Sarritan Ed/Ee
Bidean ezarritako abiadura-mugak gainditzen
dituzu?
Gizona Emakumea
34. 33
Sexuaren arabera desberdintasun nabarmenak daude: Gizonezkoen %26k
esaten du alkohola/drogak hartu ostean gidatu duela, eta emakumezkoen %11k
baino ez.
Adinean aurrera joan ahala “Inoiz ez” aukera gora doa eta “batzuetan”, ordea,
behera.
6.3.3- TELEFONO MUGIKORRAREKIN DISTRAITZEA
Telefono mugikorrarekin “batzuetan” edo “sarritan” distraitzen direnak %7 baino
ez dira.
77,2
22,8
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
Portzentajea
Alkohola/drogak hartu ostean gidatu al duzu inoiz?
Sekula ez Noizbait
74,3
25,7
89,4
10,6
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
100,0
Sekula ez Noizbait
Alkohola/drogak hartu ostean, gidatu al duzu inoiz?
Gizona Emakumea
35. 34
Kontu horri dagokionean, sexuaren araberako desberdintasunak oso txikiak dira,
eta adinaren arabera, adinean gora joan ahala, “inoiz ez” gora doa eta
“batzuetan” behera.
6.3.4 OINEZKO GISA SEMAFOROAK ETA ZEBRABIDEAK
ERRESPETATZEA
%78k dio oinezkoak direnean semaforoak eta zebra-bideak ia beti errespetatzen
dituela.
Emakumezkoek diote gizonezkoek baino gehiago errespetatzen dituztela.
1,0
20,7
78,3
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
Sekula ez Noizbait Ia beti
Oinezko gisa, semaforoak errespetatzen dituzu eta
zebrabidetik pasatzen zara?
Portzentajea
36. 35
Adinarekin ez dago bilakaera argirik, nagusienek esaten dutelako gutxiago
errespetatzen dituztela.
7.- BIDEAK ERABILTZEKO ARAZOAK, ADINAREKIN LOTUTAKOAK, ETA
HORIETARAKO KONPONBIDEAK
Bide-erabiltzaile gehienek esaten dute zirkulatzeko orduan adinak ez duela
inolako eraginik beraiengan. Mugikortasun arazoek %12ri eragiten diote eta
portzentaje berean erreflexu faltak.
1,3
26,3
72,4
,8
16,7
82,5
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
90,0
Sekula ez Noizbait Ia beti
Oinezko gisa, semaforoak eta zebrabideak
errespetatzen dituzu?
Gizona Emakumea
11,9 9,9
1,4
12,4
62,6
1,9
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
Zure adinagatik, oinezko edota gidari gisa zerk kaltetzen
dizu?
Portzentajea
37. 36
Sexuaren araberako desberdintasunak urriak dira, baina adinaren araberakoak
interesgarriak dira. Adinean aurrera joan ahala, batez ere mugikortasun arazoak
handitzen dira.
Arazo horiei aurre egiteko bide-erabiltzaileek hartzen dituzten neurriei
dagokienez, erantzunak hauek dira. Batez ere, polikiago zirkulatzea eta, gero,
adiago ibiltzea.
Sexuaren araberako desberdintasunei dagokienez, emakumezkoek gizonezkoek
baino gehiagotan aipatzen dute “polikiago zirkulatzea”, eta gizonezkoek baino
gutxiagotan “adiago ibiltzea”.
10,7 8,6
3,4
76,0
1,4
11,311,8
2,0
7,2
64,5
3,1
10,9 8,6
1,4
17,4
60,9
,7
14,111,0
2,6
22,9
47,2
2,3
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
70,0
80,0
Erreflexufalta
Ikusmena/entzumena
Mugitzekoarazoak
Ezerereez
Ed/Ee
Erreflexufalta
Ikusmena/Entzumena
Hartubeharreko…
Mugitzekoarazoak
Ezerereez
Ed/Ee
Erreflexufalta
Ikusmena/Entzumena
Hartubeharreko…
Mugitzekoarazoak
Ezerereez
Ed/Ee
Erreflexufalta
Ikusmena/Entzumena
Hartubeharreko…
Mugitzekoarazoak
Ezerereez
Ed/Ee
65-70 71-75 76-80 81-100
Adinagatik gidari/oinezko gisa kaltetzen dizuna da
Portzentajea
36,8
41,9
11,0
8,7
1,7
0,0
5,0
10,0
15,0
20,0
25,0
30,0
35,0
40,0
45,0
Adiago ibiltzea Polikiago ibili Leku
arriskutsuetatik
ez ibili
Ezer berezirik Ed/Ee
Zure arazoen aurrean, zer egiten duzu gidatzean edo
zirkulatzean? (zirkulatzen dutenak)
Portzentajea
38. 37
Adinaren araberako desberdintasunei dagokienez, azpimarratzekoa da adin
handienetan (81-100) nabarmen handitzen dela "polikiago ibiltzea" aukera.
50,9
32,0
8,1 5,9
3,1
35,2
28,1
14,8
21,9
49,1
34,5
9,0
5,5
1,9
24,8
56,2
11,6
5,7
1,7
0,0
10,0
20,0
30,0
40,0
50,0
60,0
Adiago ibili Polikiago ibili Leku arriskutsuak
saihestu
Ezer berezirik Ed/Ee
Zure arazoen aurrean, zer egiten duzu gidatzean edo
zirkulatzean?
65-70 71-75 76-80 81-100
39. 38
8. EMAITZEN LABURPENA
Euskadin 64 urtetik gorako bide-erabiltzaile taldearen ezaugarri bat da gehienak
emakumezkoak direla eta, batez ere, 78 urtetik gorakoak, emakumezkoek bizi-
itxaropen handiagoa dutelako.
Emakume horien berezitasuna da gehien-gehienek ez dutela gidatzeko baimena
eta beraz, oro har oinezkoak direla. Dena den, horrek ez du esan nahi oinez Km
gehien egiten dituztenak direnik.
Adineko bide-erabiltzaileak, oinezkoak direnean, batez ere hiri inguruetako
kaleetan ibiltzen dira, eta kalea eta errepidea gehien tartekatzen dituztenak
gizonezkoak izaten dira. Adina oinezkoen mugikortasuna Km-tan, zein
errepidearen erabilera murrizten dituen aldagaia ere bada.
Adin horietan ibilgailuen bidezko zirkulazioari dagokionez, bizikletaren erabilera
oro har oso urria da eta adinarekin txikitzen doa.
Motoen, ziklomotoreen, ibilgailu industrialen eta abarren erabilera-portzentajeak
urri-urriak dira. Turismoekin, aldiz, ez da berdin gertatzen. Adineko bide-
erabiltzaileen heren batek baino gehiagok gidatzen du turismo bat eta, esan
dugun bezala, gehienak gizonezkoak dira. Turismoen erabilera ere adinarekin
txikitzen da, noski.
Turismoan astean egiten diren Km-en batez bestekoa 110ekoa da. Oro har,
egiten diren Km-ei begiratuta, gizon erabiltzaileek emakume erabiltzaileek baino
askoz batez besteko handiagoak dituzte, ibilgailu mota guztietan. Beraz,
gizonezkoek arriskuarekiko askoz esposizio handiagoa izaten dute.
Ikusi dugun bezala, adineko erabiltzaileak zahartzen doazen heinean, ibilgailuen
erabilera ere behera doa. Elkarrizketatuek aipatzen dituzten arrazoien artean,
nabarmentzen dira osasun-, ikusmen-, edo erreflexu-arazoak eta ez gustatzea
(emakume erabiltzaileen artean askotan aipatua). Erabiltzaileak zenbat eta adin
gehiago izan, orduan eta gehiagotan aipatzen ditu osasun arazoak.
40. 39
Istripu kopuruari dagokion informazioa laburbilduz, bide-erabiltzaileen %98,
oinezko gisa, ez da istripu batean ere partaide izan. %92k, gidari gisa, ez du
istripurik izan. Hala ere, gizonezkoek (%6) izan dituzte istripu gehien, ziur aski,
arriskuarekiko esposizio handiagoa izaten dutelako.
Istripuak izateko aipatzen diren kausen artean (turismoetan gertatutakoak
adibide gisa hartuta) gehiengo handi batek “distraitzea, adi ez ibiltzea edo ez
begiratzea” aipatzen du.
Zirkulazio arauen errespetuari dagokionez, 64 urtetik gorako pertsonek, oro har,
errespetu handia diete arauei. %16k baino ez du esaten oinezko gisa arauak
“batzuetan” errespetatzen dituela. %81ek ez du inoiz zehapenik jaso. Gizon
erabiltzaileen zehapenen batez bestekoa, emakume erabiltzaileena baino apur
bat handiagoa da. Emakumezko horien %95ek inoiz ez du zehapenik jaso. Dena
den, gogorarazi behar dugu gehienek ez dutela gidatzen eta Km gutxiago egiten
dituztela.
Bide-erabiltzaile horiek jasotako zehapenen kausak aipatzen baditugu, gehien-
gehienak abiadura muga gainditzeagatik izaten dira.
Bide-erabiltzaile horien iritzi eta jarrerei buruz, esan behar da talde handienak
uste duela gaur egungo abiadura-mugak ondo daudela. Abiadura-mugak baxuak
direla eta azkarrago ibiltzeko aukera egon beharko litzatekeela uste dutenen
artean, gehiago dira gizonezkoak emakumezkoak baino. Abiadura-mugei
buruzko iritzia emateko orduan, adina aldagai moderatzailea era bada. Radarrak
direla eta, talde handiena gaur egun daudenekin ados badago ere, ia portzentaje
berberak erantzuten du “ez daki/ez du erantzuten”, eta erantzun horren kopurua
emakumeen artean, eta adinean aurrera joan ahala ere, ugariagoa izaten da.
Abiadurarekin eta alkohol/drogekin lotutako jarrerek adierazten digute gizon eta
emakume gehienek “noiz edo noiz” edo “inoiz ez” dituztela abiadura mugak
gainditzen. Sexuen arabera, emakume gehien-gehienek “inoiz ez” aukeratzen
dute, baina gutxiengo batek ere gizonezkoek baino gehiagotan aukeratzen du
“sarritan”.%23k gidatu du “batzuetan” alkohola edo drogak hartu ostean, eta
41. 40
horien artean askoz gehiago dira gizonezkoak (%26) emakumezkoak baino
(%11).
Telefono mugikorrarekin distraitzeari dagokionez, %6 soilik “batzuetan” distraitu
da eta sexuaren araberako desberdintasunik ia ez dago.
Kontu inportantea da semaforoak eta zebra-bideak errespetatzea. %21ek dio
"batzuetan” errespetatzen dituela eta emakumezkoek diotenaren arabera,
gizonezkoek baino gehiago errespetatzen dituzte.
Adineko bide-erabiltzaileen taldean behin eta berriro aipatzen den kontua da
arazo fisikoena, osasun-arazoena etab. Arazo horiek zirkulatzeko edo gidatzeko
orduan pertsona horien gainean eragina daukate. Aipatzen diren arazo nagusiak
dira mugikortasuna eta erreflexu falta, baina gehiengo handi batek dio “ezerk ez
duela berarengan eraginik”. Adinean aurrera joan ahala, batez ere,
mugikortasunaren arazoa handitzen da. Horrek eraman ditzake arazo horiei
aurre egiteko neurriren bat hartzera. Neurri aipatuenak dira polikiago eta adiago
ibiltzea. Azpimarratzekoa da adin handienetan (80 urtetik gora) nabarmen
handitzen dela "polikiago ibiltzea" aukera.
