1. 1 / 5
ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΔΙΑΣΤΡΩΣΗ ΕΙΔΙΚΟΥ ΤΥΠΟΥ
ΑΥΤΟΣΥΜΠΥΚΝΟΥΜΕΝΟΥ ΕΝΕΜΑΤΟΣ (S.C.C.)
ΠΡΙΟΒΟΛΟΣ ΓΙΩΡΓΟΣ
MSc Φυσικός, Εργαστηριακός Επιστήμονας
Τον Μάιο του 2009, στο εργοτάξιο του έργου "ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑΤΟΣ
ΘΡΙΑΣΙΟΥ ΠΕΔΙΟΥ (Α' ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΗ ΦΑΣΗ / ΛΑ 540)", το οποίο εποπτεύεται από την
ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ και εκτελείται από την τεχνική εταιρία ΜΟΧΛΟΣ ΑΕ, δημιουργήθηκε η
ανάγκη για την παραγωγή και διάστρωση ενός ειδικού τύπου ενέματος, πραγματικά
πρωτοποριακού για τα Ελληνικά δεδομένα, τόσο ως προς την παραγωγή όσο και ως
προς την εφαρμογή του.
Το εν λόγω ένεμα θα έπρεπε να τοποθετηθεί στο διάκενο το οποίο σχηματίζονταν ως
προς τον οριζόντιο άξονα, μετά την χωροσταθμική τοποθέτηση ειδικών προκατα-
σκευασμένων πλακών Συστήματος Σταθερής Επιδομής (ΣΣΕ) της Γερμανικής
υπεργολάβου εταιρείας MAX BÖGL, η οποία κατείχε και την σχετική ευρεσιτεχνία. Για τον
λόγο αυτό ζητήθηκε από το Εργαστήριο να προχωρήσει στην διερεύνηση του
προαναφερόμενου αιτήματος και να υποβάλλει τις προτάσεις του.
Slab Track System FF-BÖGL
Το πρώτο βήμα ηταν να μελετηθεί διεξοδικά το εγχειρίδιο του κατασκευαστή υπεργολάβου
του ΣΣΕ (MAX BÖGL 4.4.9. Grouting) και να ελεγχθούν όλες οι παράμετροί του.
Συγκεκριμένα, όπως ρητά αναφέρονταν στο εγχειρίδιο, έπρεπε να παραχθεί επί τόπου
ένα ειδικού τύπου ένεμα με τα εξής χαρακτηριστικά:
- Τύπος σκυροδέματος: Αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα (SCC)
- Αντοχή σκυροδέματος: C 20/25
- Τύπος τσιμέντου: CEM II
- Λόγος νερού - τσιμέντου:  0,60
- Συνεκτικότητα: 790-830 mm (δοκιμή εξάπλωσης μέσω ανάστροφου κώνου κάθισης)
- Κριτήριο ιζηματοποίησης:  20 %
- Χρόνος εργάσιμου: 2,5 ώρες
- Συνολική ποσότητα λεπτομερών: 550 - 600 kg/m3
- Τάξη έκθεσης σε παγοπληξία (ΕΝ 206-1:2000): XF 1
- Αδρανές: 0 - 2 mm (όχι θραύστη άμμος - προτιμητέα με σφαιρικούς κόκκους)
- Δείκτης διόγκωσης:  1 %

2. 2 / 5
Το πρώτο πρόβλημα που θα έπρεπε να λύσουμε ήταν η εξεύρεση του κατάλληλου
αδρανούς με τα χαρακτηριστικά που απαιτούσαν οι οδηγίες αλλά και ο Ελληνικός ΚΤΣ97.
Μετά από εκτεταμένη έρευνα και αντίστοιχα οικονομοτεχνικά κριτήρια επιλέχθηκε φυσική
άμμος από τον ποταμό Σελινούντα Αιγίου, η κοκκομετρική διαβάθμιση της οποίας
φαίνεται στο ακόλουθο διάγραμμα.
Με δεδομένη την περιορισμένη χρήση του συγκεκριμένου τύπου σκυροδέματος στη χώρα
μας, δεν υπάρχουν στην ελληνική επίσημη βιβλιογραφία οδηγίες για την παραγωγή ενός
τέτοιου προϊόντος, αλλά και γενικά για το Αυτοσυμπυκνούμενο Σκυρόδεμα (SCC), εκτός
από το προσχέδιο της Προσωρινής Εθνικής Τεχνικής Προδιαγραφής 01.01.06.00
(ΠΕΤΕΠ 01.01.06.00) του Ινστιτούτου Οικονομίας Κατασκευών (ΙΟΚ), το οποίο
ευτυχώς είναι πλήρως εναρμονισμένο με τα Ευρωπαϊκά Πρότυπα. Έτσι η ΠΕΤΕΠ στην
παράγραφο 3.1.2 καθορίζει ως λεπτομερή όλα τα σωματίδια μεγέθους μικρότερου από
0,125 mm (ASTM No 120).
Όπως φαίνεται από το Διάγραμμα το διερχόμενο ποσοστό της άμμου στο συγκεκριμένο
κόσκινο δεν υπερέβαινε το 3,22 % του ξηρού της βάρους. Αυτό λοιπόν το δεδομένο μας
οδήγησε στην ιδέα εισαγωγής στο μίγμα ενός προσμίκτου πυριτικής παιπάλης το οποίο
ήταν πλέον απαραίτητο για την παρασκευή του συγκεκριμένου ενέματος.
Μετά από εκτεταμένη αναζήτηση στα διαθέσιμα της Ελληνικής αγοράς, καταλήξαμε στην
επιλογή του Sikacrete ®UCS της εταιρίας Sika Hellas ΑΕΒΕ, το οποίο, σύμφωνα με το
φύλλο ιδιοτήτων προϊόντος (κωδικός Α 02 05), είναι συνδυασμός ενεργών υδραυλικών
προσμίκτων σε λανθάνουσα φάση τα οποία επιδρούν στη θιξοτροπία, την συνοχή και την
ομοιογένεια του μίγματος.
Εν συνεχεία έγινε μια επίσης εμπεριστατωμένη έρευνα ώστε να προσδιορίσουμε τα λοιπά
πρόσμικτα που θα χρησιμοποιήσουμε ώστε να εξασφαλίσουμε τις υπόλοιπες
απαιτούμενες ιδιότητες του ενέματος ως προς την ρευστότητα και την εργασιμότητα.

3. 3 / 5
Δοκιμαστικό Ανάμιγμα στο Εργαστήριο Δοκιμή εξάπλωσης ανάστροφου κώνου
Όπως είναι γνωστό, τα πρόσμικτα δεν είναι παντοτε συμβατά μεταξύ τους σε παράλληλη
χρήση. Αυτό σημαίνει πρακτικά ότι θα έπρεπε να γίνουν αρκετά δοκιμαστικά αναμείγματα
με διαφορετικούς συνδυασμούς προσμίκτων και σε διαφορετικές μεταξύ τους αναλογίες.
Εν τέλει καταλήξαμε στην συνδυασμένη χρήση του υπερρευστοποιητή σκυροδέματος
ειδικών απαιτήσεων Sika® ViscoCrete® 5500 HP και του επιβραδυντή-ρευστοποιητή SR
20, αμφότερα προϊόντα της εταιρίας Sika Hellas ΑΕΒΕ.
Με βάση το μεγάλο πλήθος των δοκιμών που έγιναν παρατηρήθηκαν τα εξής:
- Το μίγμα ήταν εξαιρετικά ευαίσθητο και επιρρεπές στην απόμιξη
- Η αυξημένη περιεκτικότητά του σε τσιμέντο δυσχέραινε την επεξεργασία του λόγω
της υψηλής θερμοκρασίας ενυδάτωσης.
- Πολύ μικρές μεταβολές στις ποσότητες των προσμίκτων είχαν εντονότατες
συνέπειες στην εμφάνιση και συνοχή του μίγματος
Αποτυχημένο Ανάμιγμα Επιτυχημένο Ανάμιγμα
Οι συγκεκριμένες παρατηρήσεις στο Εργαστήριό μας, επιβεβαιώθηκαν και από το
Ανεξάρτητο αναγνωρισμένο Εργαστήριο ΕΔΑΦΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΑΤΕ, από το οποίο
ζητήθηκε να προβεί στην εκπόνηση Μελέτης Σύνθεσης, όπως ρητά προβλεπόταν από την
Σύμβαση του Έργου.

4. 4 / 5
Σε συνεργασία λοιπόν με το εξωτερικό Εργαστήριο και μετά από τις δικές του δοκιμές
λάβαμε την οριστική Μελέτη Σύνθεσης και έπρεπε να προχωρήσουμε στην Εργοταξιακή
της εφαρμογή. Για τον σκοπό αυτό κρίναμε ότι:
- Ήταν επιβεβλημένη η χρήση συγχρόνου τύπου αναμικτήρα με ζυγιστικά στοιχεία
υψηλής ακριβείας.
- Ήταν απαραίτητη η συνεχής παρακολούθηση όλων των διαδικασιών παραγωγής και
η αυστηρή τήρηση όλων των κανόνων που αυτές συνεπαγόταν.
- Λόγω της αστάθειας του προϊόντος έπρεπε να λαμβάνονται συνεχείς μετρήσεις των
ιδιοτήτων του σε κάθε φάση της εργασίας.
Έπρεπε λοιπόν να ληφθούν όλα τα μέτρα ώστε να διασφαλιστεί η παραγωγή και
διάστρωση του προϊόντος με τις ιδιότητες που προδιέγραφαν τόσο οι υποδείξεις της
Γερμανικής εταιρίας όσο και η Μελέτη Σύνθεσης. Τον Ιούνιο έφθασαν στην Αθήνα οι
εκπρόσωποι της MAX BÖGL και με δεδομένη την ευαισθησία που επιδεικνύουν οι
Γερμανοί ως προς την διασφάλιση των συνθηκών εφαρμογής, ξεκίνησε μια μακρά
περίοδος επιβεβαίωσης των αποτελεσμάτων του Εργαστηρίου μας.
Τελικά, μετά από επαναλαμβανόμενους ελέγχους αποφασίστηκε να παραχθεί το έτοιμο
προϊόν στην Μονάδα Παραγωγής Σκυροδέματος της ΕΡΓΟΜΠΕΤΟΝ ΑΒΕΕ, η οποία
αφού ελέγχθηκε διεξοδικά ως προς την εξασφάλιση των συνθηκών που απαιτούσε η MAX
BÖGL κρίθηκε ικανοποιητική.
Λήψη Δοκιμίων Ενέματος Διάστρωση Ενέματος
Το Εργαστήριο μας είχε τον πλήρη έλεγχο όλων των στοιχειών που θα έπρεπε να
διαπιστώνονται και το τελικό αποτέλεσμα ικανοποίησε πλήρως τόσο την Επιβλέπουσα
Υπηρεσία της ΕΡΓΟΣΕ ΑΕ όσο και την MAX BÖGL δημιουργώντας πρότυπο αναφοράς
για μελλοντική εφαρμογή στην Νότιο Ευρώπη.

5. 5 / 5
Φύλλο Ελέγχου Σκυροδέτησης
Σχετικά Έγγραφα - Βιβλιογραφία:
- Προσωρινή Εθνική Τεχνική Προδιαγραφή 01.01.06.00
- MAX BÖGL 4.4.9. Grouting
- Φύλλα ιδιοτήτων προϊόντων της Sika Hellas ΑΕΒΕ
- Αρχεία Εργοταξιακού Εργαστηρίου της ΜΟΧΛΟΣ ΑΕ