Η παρουσίαση βρίσκεται στις παρακάτω ιστοσελίδες: http://europestartsmooc.weebly.com/ http://www.socialstudies.edu.gr/

1. Καζάκου Γεωργία, ΠΕ09-Οικονομολόγος, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια «Πληροφορική στην εκπαίδευση» του Π.Τ.Δ.Ε.
του ΕΚΠΑ
Καζάκου Μαρίνα, ΠΕ09-Οικονομολόγος, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια «Πληροφορική στην εκπαίδευση» του Π.Τ.Δ.Ε.
του ΕΚΠΑ, BEST Teacher
Τσολακίδου Έφη, ΠΕ70-Δασκάλα, Μεταπτυχιακή φοιτήτρια «Πληροφορική στην εκπαίδευση» του Π.Τ.Δ.Ε. του
ΕΚΠΑ
*

2. Massive
Μαζικά
Open
Ανοιχτά
Online
Διαδικτυακά
Courses
Μαθήματα
MOOC

3. *
Τα δύο χαρακτηριστικά που διαφοροποιούν
τα MOOCs από τα άλλα παραδοσιακά e-
learning εκπαιδευτικά μοντέλα είναι ότι
παρέχονται δωρεάν και ότι προσφέρονται σε
μαζική κλίμακα (Aguaded – Gomez, J. 2013).
Αυτό που διακρίνει τα MOOCs από την τυπική διαδικτυακή
εκπαίδευση είναι ότι η δεύτερη είναι προσωπική υπόθεση που
απαιτεί αυτενέργεια. Η εκπαιδευτική διαδικασία δε μοιράζεται.
Αντίθετα, τα MOOCs είναι σαν μια πραγματική τάξη με
ημερομηνία έναρξης, διαβάσματα, εργασίες, συζητήσεις και
αξιολόγηση (Audsley, S. et al 2013; Rathemacker, A. 2013).

4. *
Μαζικότητα
• Είναι μαζικά επεκτάσιμα.
• Σχεδιάζονται για χιλιάδες χρήστες.
• Μεγάλος μαθητικός πληθυσμός.
Πρόσβαση
• Χρειάζεται ένας η/υ.
• Πρόσβαση στο διαδίκτυο.
• Ελάχιστος ψηφιακός αλφαβητισμός.
Ευελιξία
• Η διαδικασία της διδασκαλίας προσαρμόζεται στο
χρονοδιάγραμμα των μαθητών.
• Δεν υπάρχουν επίσημες απαιτήσεις εγγραφής.
• Μπορείς να διακόψεις την εγγραφή για οποιοδήποτε
λόγο χωρίς καμία επίπτωση.

5. *
Βαθμολογία
• Χρησιμοποιούνται συστήματα βαθμολόγησης από η/υ.
• Ή και μέθοδοι αξιολόγησης από τους συμμαθητές.
• Συχνά πολλαπλές ή και απεριόριστές προσπάθειες
επιτρέπονται για αξιολόγηση.
Χρήση
βιβλίων
• Οι υπότιτλοι στις βίντεο-διαλέξεις, στις διαφάνειες
διαλέξεων και οι ψηφιακές σημειώσεις μειώνουν ή και
εξαλείφουν την ανάγκη για τη χρήση ενός βιβλίου.
Αλληλεπί-
δραση
• Μεταξύ μαθητών: ενθαρρύνεται η συμμετοχή σε
φόρουμ και η επικοινωνία δια ζώσης με το σχηματισμό
τοπικών ομάδων μελέτης.
• Μεταξύ μαθητή-εκπαιδευτή: η επικοινωνία τους γίνεται
σε φόρουμ, μέσα από webcast συνεδρίες ή ακόμη και
συναντήσεις.

6. *
Περιεχόμενο • Οποιοδήποτε θέμα μπορεί να διδαχθεί.
Απτή εμπειρία
• Η χρήση πειραμάτων υποκαθίσταται από
διαδραστικές προσομοιώσεις.
Ηθικά ζητήματα
• Τα περισσότερα MOOCs δεν απαιτούν πιστοποίηση ταυτότητας και
φυσικά απευθύνονται σε ανθρώπους με διαφορετικό ήθος. Αν και
η υπογραφή ενός συμφώνου τιμής είναι υποχρεωτική, οι τρόποι
πρόληψης της αντιγραφής είναι περιορισμένοι.

7. *
2000
2008
2012

8. *
Udacity edX coursera NovoEd
Futurelearn MRUniversity CourseSites MOOCs Class2Go – Stanford
OpenUpEd Academic Earth Unimooc World Education
University
iversity P2PU Open Learning Initiative –
CMU
africamooc
Open2Study Udemy iDESWEB OpenCulture
Canvas Caltech’s ‘Learning From
Data’ Course
ALISON WideWorldEd
10gen Education OpenHPI First Business MOOC Eliademy
OpenLearning UoPeople MOOEC Schoo
Class2Go – UWA Saylor World Education Portals Veduca

9. *
https://www.udacity.com/
• STEM (science, technology, engineering and math).
https://www.edx.org/
• STEM (science, technology, engineering and math).
• Χημεία, μέθοδοι έρευνας.
https://www.coursera.org/
• Πάνω από 300 μαθήματα (Αγγλικά, Γαλλικά και
Γερμανικά).
• Ανθρωπιστικές, κοινωνικές, φυσικές επιστήμες,
τεχνολογία, μουσική και κινηματογράφος.

10. *
Ανεπίσημη πιστοποίηση.
Σύντομες βιντεο-διαλέξεις και παρουσιάσεις, online quizzes και σύγχρονα forum.
Αξιολόγηση των quiz από συμμαθητές, εργασίες και προβλήματα για το σπίτι.
Online forum, ομάδες μελέτης και συναντήσεις.
Δωρεάν και ανοιχτή άδεια χρήσης.
Επίσημη πιστοποίηση.
edX open source και βίντεο.
Αυτόματη διόρθωση των τεστ και των εργασιών για το σπίτι μέσω λογισμικού.
Διαδικτυακές ομάδες συζήτησης.
Δωρεάν και ανοιχτή άδεια χρήσης.
Ανεπίσημη πιστοποίηση.
Σύντομα βίντεο, quizzes και ανατροφοδότηση.
Βαθμολόγηση των τεστ και των προβλημάτων μέσω λογισμικού.
Διαδικτυακά forums και ομάδες μελέτης, συναντήσεις μαθητών οργανώνονται σε
πάνω από 450 πόλεις.
Online και δωρεάν υλικό. Δεν αντιγράφεται, δεν αναπαράγεται, δε διανέμεται, δε
δημοσιεύεται ούτε τροποποιείται.

11. *
Το μάθημα του Sebastian Thrun με
τίτλο «Τεχνητή νοημοσύνη» που έλαβε
χώρα το Δεκέμβριο του 2011 στο
Stanford University είχε 160.000
εγγραφές, σε πάνω από 190 χώρες.
Το Coursera
ισχυρίζεται ότι έχει
πάνω από 1
εκατομμύριο μαθητές
Περίπου 180 εκατομμύρια
μαθητές γράφτηκαν σε
περισσότερα από 20.000
ιδρύματα Τριτοβάθμιας
εκπαίδευσης παγκοσμίως.
Προβλέπεται ότι μέχρι
το 2025 οι εγγραφές
θα φτάσουν τα 260
εκατομμύρια.

12. *
Αυτά τα ιλλιγγιώδη νούμερα στην πραγματικότητα σημαίνουν ότι τα MOOCs
στοχεύουν στο να δημοκρατικοποιήσουν την εκπαίδευση όπως η Wikipedia και τα
Blogs δημοκρατικοποίησαν τη διαδικασία δημιουργίας και διάδοσης της
πληροφορίας.
260
εκατομμύρια
μαθητές
160.000
εγγραφές
180
εκατομμύρια
μαθητές

13. *
Μαθητές κάτοχοι πτυχίου ή
μεταπτυχιακού
70%
Ακαδημαϊκό υπόβαθρο μαθητών
MOOCs are "textbooks on steroids"

14. *
Σύμφωνα με τους Anderson και
Dron (2011) υπάρχουν 3 γενιές
παιδαγωγικών θεωριών για την
εξ’ αποστάσεως εκπαίδευση. Η
γνωστικο-συμπεριφοριστική, ο
κοινωνικός κονστρουκτιβισμός
και ο κοννεκτιβισμός. Και οι
τρεις γενιές εξελίχθηκαν σε
συνδυασμό με την τεχνολογία
και συνεχίζουν να υπάρχουν και
σήμερα (Rodriguez, O. 2012).
Τα MOOCs κάνουν χρήση της
κοννεκτιβιστικής
παιδαγωγικής που στοχεύει
στη δημιουργία της από
κοινού κατανόησης
σημαντικών θεμάτων μέσω
διαλόγου παρέχοντας στους
μαθητές ευκαιρίες για
καλύτερη κατανόηση των
παραπάνω θεμάτων (Forsey,
M. 2013).
Παρόλα αυτά ο
κοννεκτιβισμός
αμφισβητείται με
αποτέλεσμα να υπάρχει η
ανάγκη για τη
διαμόρφωση μιας θεωρίας
για τα MOOCs.

15. *
Οι πλατφόρμες ενσωματώνουν εργαλεία της κοινωνικής δικτύωσης (Audsley, S. et al.
2013).
Στο πρώτο MOOC, CCK08, χρησιμοποιήθηκαν ιστολόγια και φόρουμ (Mak, S. et al.
2010).
cloud computing
εργαλεία αναπαράστασης και ανάλυσης δεδομένων
mobile computing
παιχνίδια

16. *
Φοιτητές
Εκπαιδευτικά
ιδρύματα
Εκπαιδευτικοί

17. *
Για τους
φοιτητές
Προσβασιμότητα στη μάθηση, εξάλειψη γεωγραφικών, ηλικιακών
ή μορφωτικών περιορισμών
Ευελιξία στο χρόνο, το χώρο και το ρυθμό μάθησης
Ποικιλία θεμάτων–εμπλουτισμός γνώσεων
Δωρεάν μαθήματα-κόστος μόνο για χορήγηση πιστοποιητικού
«Δια βίου μάθηση»
Δημιουργία κοινοτήτων μάθησης με κοινό ενδιαφέρον γύρω από
ένα θέμα
Αυθεντικά δίκτυα μάθησης

18. *
Φοιτητές
Εκπαιδευτικά
ιδρύματα
Εκπαιδευτικοί

19. Για τους
φοιτητές
Τα βίντεο που παρακολουθούν είναι χαμηλής ποιότητας και μη
αλληλεπιδραστικά.
Αισθάνονται μόνοι, λόγω έλλειψης προσωπικής επαφής με τον
καθηγητή.
Δεν παρέχονται εγχειρίδια για περαιτέρω μελέτη ούτε
ανατροφοδότηση.
Δεν προκαλούνται διανοητικά. Απαιτείται υψηλό επίπεδο
κινήτρων και αφοσίωσης για να μάθει κάποιος βλέποντας
αποκλειστικά άψυχες οθόνες.
*

20. *
Για τους
φοιτητές
Δε γνωρίζουν την πρόοδό τους.
Τα μαθήματα δεν είναι κλιμακούμενης δυσκολίας.
Υπάρχει περιορισμένη υποστήριξη από την πλατφόρμα Coursera για
τεχνολογικά ζητήματα.
Τα φόρουμ, αν και έχουν σχεδιαστεί για μικρές ομάδες,
κατακλύζονται από φοιτητές και πληροφορίες, γεγονός που
δυσκολεύει την παρακολούθησή τους.

21. *
• Δεν παρέχονται γνώσεις μέσω των MOOCs, αλλά
παρατίθενται πληροφορίες.Επιστημολογία
• Δε λαμβάνεται υπόψη η διαλογική ή κοινωνική φύση της
δημιουργίας της γνώσης, ο φοιτητής δε συμμετέχει ενεργά
στην κατασκευή της γνώσης ούτε εμπλέκεται με τους
άλλους. Δεν υπάρχει ούτε επιστημονική αλληλεπίδραση.
Παιδαγωγική
• Η πρόσβαση σε προηγμένες τεχνολογίες διαδραματίζει ένα
κρίσιμο ρόλο για το ποιο ίδρυμα θα έχει την πρωτιά στην
ανάπτυξη ανοιχτού εκπαιδευτικού υλικού με μεγάλη
απήχηση.
Ηγεμονία

22. *
Δίνεται
έμφαση στην
τεχνολογία
και όχι στην
παιδαγωγική
Λογοκλοπή
και αδυναμία
εξακρίβωσης
της
ταυτότητας
των φοιτητών
Τρόπος
αξιολόγησης
Το ποσοστό
εγκατάλειψης
είναι πολύ
υψηλό (90%)

23. *
History and institutions
of European union
European area of
freedom, security and
justice
The European legal and
political system
The economics of
European integration
Understanding Europe:
why it matters and
what it can offer you
The Eurozone Crisis The Law of the
European Union: An
Introduction
The European union in
global governance

24. *
Digital literacies II ICT in primary education:
transforming children's
learning across the
curriculum
Emerging Trends &
Technologies in the Virtual
K-12 Classroom
E-learning and digital
cultures
Advanced Instructional
Strategies in the Virtual
Classroom
Performance Assessment
in the Virtual Classroom
Educational Technology Task-based Language
Teaching with Digital Tools
Foundations of virtual
instruction
Video Games and Learning

25. *
Art & Activity:
Interactive Strategies
for Engaging with Art
Art and Inquiry:
Museum Teaching
Strategies For Your
Classroom
Get A Grasp! A Primer
Course for Getting
Your Comic Started
Social issues through
comic books

26. *
Η ανώτατη εκπαίδευση
μετατρέπεται σε μια
παγκόσμια δραστηριότητα
μέσω των MOOCs (Aguaded
– Gomez, J. 2013).
Τα MOOCs δεν είναι πανάκεια
αλλά περισσότερο μία ακόμη
μορφή μάθησης που είναι
καλύτερη όταν συνδυάζεται με
άλλα μοντέλα μάθησης (Wu, K.
2013).
Συνεισφέρουν στην ιδέα της
δια βίου μάθησης που είναι
ένα από τα καθοριστικά
στοιχεία της αειφόρου
ανάπτυξης (Leontyev, A. &
Baranov, D. 2013).
Δε θα ήταν υπερβολή να πούμε ότι τα
MOOCs που στηρίζονται στον
κοννεκτιβισμό αποτελούν μια
παραδειγματική στροφή στον τρόπο με
τον οποίο η εκπαίδευση προσεγγίζεται
στον 21ο αιώνα (Leontyev, A. &
Baranov, D. 2013).
MOOC

27. *
* Aguaded-Gómez, I. (2013). The MOOC Revolution: A new form of education from the technological paradigm? Comunicar, 41, XXI, 2013© ISSN: 1134-3478, e-ISSN: 1988-3293, Pages 7-8 DOI:
http://dx.doi.org/10.3916/C41-2013-a1
* Audsley, S., Fernando, K., Maxson, B., Robinson B., Varney, K. (2013). An Examination of Coursera as an Information Environment: Does Coursera Fulfill its Mission to Provide Open Education to All?, The
Serials Librarian: From the Printed Page to the Digital Age, 65:2, 136-166, available at: http://dx.doi.org/10.1080/0361526X.2013.781979
* Baggaley, J., (2014). Distance Education: MOOC postscript, Distance Education. Available at: http://dx.doi.org/10.1080/01587919.2013.876142
* Barnes, C. (2013) MOOCs: The Challenges for Academic Librarians. Australian Academic & Research Libraries, 44:3, 163-175. Available at: http://dx.doi.org/10.1080/00048623.2013.821048
* Ben-Ari, M. (2013). MOOCs on Introductory Programming: A Travelogue. acm Inroads 2013 June, Vol. 4, No. 2
* Forsey, M., Low, M., Glance, D. (2013). Flipping the sociology classroom: Towards a practice of online pedagogy. Journal of Sociology. 2013 49: 47, available at:
http://jos.sagepub.com/content/49/4/471
* Johnson, H. D., Prandoni, P., Pinto, C. P., Vetterli, M. (2013). TEACHING SIGNAL PROCESSING ONLINE: A REPORT FROM THE TRENCHES. ICASSP 2013
* Leontyev, L. and Baranov, D. (2013) Massive Open Online Courses in Chemistry: A Comparative Overview of Platforms and Features. Journal of Chemical Education, 2013, 90, 1533−1539,
dx.doi.org/10.1021/ed400283x.
* Mak, S., F., J., Williams, R., Mackness, J., (2010). Blogs and Forums as Communication and Learning Tools in a MOOC. Proceedings of the 7th International Conference on Networked Learning 2010,
Edited by: Dirckinck-Holmfeld L, Hodgson V, Jones C, de Laat M, McConnell D & Ryberg T.
* Maringe, F., Sing, N. (2014). Teaching large classes in an increasingly internationalising higher education environment: pedagogical, quality and equity issues. High Educ. DOI 10.1007/s10734-013-9710-0
* Martin G. F. (2012). Education, Will Massive Open Online Courses Change How We Teach? Sharing recent experiences with an online course. Communications of the acm, august 2012, vol. 55, no. 8
* Miguel, J., Caballι, S., Prieto, J. (2013). Providing Information Security to MOOC: Towards effective student authentication. 2013 5th International Conference on Intelligent Networking and
Collaborative Systems, DOI 10.1109/INCoS.2013.52
* Nyoni, J. The Viral Nature of Massive Open Online Courses (MOOCs) in Open and Distance Learning: Discourses of Quality, Mediation and Control. Mediterranean Journal of Social Sciences. MCSER
Publishing, Rome- Italy. Vol 4, No. 3, September 2013.
* Ramakrishna, S. (2014). Guest Editorial: Innovations Re-drawing the Tertiary Education Landscape. Drying Technology: An International Journal, 32:1, 2-3.
* Rathemacher, A. (2013). Developing Issues in Licensing: Text Mining, MOOCs, and More. doi:10.1016/j.serrev.2013.07.016
* Rodriguez, O. (2012). MOOCs and the AI-Stanford like Courses: two successful and distinct course formats for massive open online courses. European Journal of Open, Distance, and E-Learning, 2012(I),
July 5, 2012. Retrieved from http://www.eurodl.org/?article=516
* Schmidt C. D. and McCormick, Z. (2013). Producing and Delivering a MOOC on Pattern-Oriented Software Architecture for Concurrent and Networked Software. SPLASH ’13, October 26–31, 2013,
Indianapolis, Indiana, USA. Available at: http://dx.doi.org/10.1145/2508075.2508465
* Tovar, E., Dimovska, A., Piedra, N., Chicaiza, J.(2013). OCW-S: enablers for building sustainable Open Education Evolving OCW and MOOC. 2013 IEEE Global Engineering Education Conference
(EDUCON). Technische Universität Berlin, Berlin, Germany, March 13-15, 2013
* Vihavainen, A., Luukkainen, M., Kurhila, J. (2013). MOOC as Semester-long Entrance Exam. SIGITE’13, October 10-12, 2013, Orlando, Florida, USA. Available at:
http://dx.doi.org/10.1145/2512276.2512305
* Wu, K. (2013). Academic libraries in the age of MOOCs. Reference Services Review. Vol 41, No. 3 pp 576-587.
* Tillmann, N., Halleux de J., Xie, T., Gulwani, S., Bishop, J. (2013). Teaching and Learning Programming and Software Engineering via Interactive Gaming. Software Engineering in Education ICSE 2013,
San Francisco, CA, USA
* Zutshi, S., O'Hare, S. & Rodafinos, A. (2013). Experiences in MOOCs: The Perspective of Students. American Journal of Distance Education, 27:4, 218-227, available at:
http://dx.doi.org/10.1080/08923647.2013.838067

28. *http://europestartsmooc.weebly.com/
*Τι είναι τα MOOCs;
*Ιστορικά στοιχεία
*Πλατφόρμες
*Παιδαγωγικά ζητήματα
*Τεχνολογικά ζητήματα
*To mooc or not to mooc?
*Κριτική και μελλοντική έρευνα
*Υλικό παρουσίασης
*Προτεινόμενα μαθήματα
*Χρήσιμοι σύνδεσμοι
*Βιβλιογραφία
*Επικοινωνία

29. *
* Ευχαριστούμε θερμά τον καθηγητή μας στο
Π.Μ.Σ., Δρ. Γεώργιο Κουτρομάνο, που μας έδωσε
το έναυσμα και τις πρώτες γνώσεις, για την
ενασχόληση μας με το συγκεκριμένο θέμα.
Επίσης, τις συμφοιτήτριές μας Γουρνά Στεφανία
και Κουτσικουρή Αθηνά, με τις οποίες
συνεργαστήκαμε στα πλαίσια αντίστοιχης
εργασίας στο Π.Μ.Σ., καθώς μέρος της εισήγησής
μας είναι και δική τους δουλειά.