Taller de Lengua Nativa Quechua
PRONOMBRES PERSONALES
PRONOMBRES DEMOSTRATIVOS
PRONOMBRES INTERROGATIVOS
Y PRONOMBRES INTERROGATIVOS
PROPÓSITO:
• Expresar y producir diversos textos que describen
acciones cotidianas utilizando coherentemente los
pronombres personales, interrogativos,
demostrativos y posesivos.
Persona Desinencia ejemplo traducción
Primera persona singular _y mama + y mi mamá
Segunda persona singular _yki mama + yki tu mamá
Tercera persona singular _n mama + n su mamá
Primera persona plural (in) _nchis mama + nchis nuestra mamá
Primera persona plural (ex) _yku mama + yku nuestra mamá
Segunda persona plural _ykichis mama + ykichis vuestra mamá
Tercera persona plural _nku mama + nku su mamá de ellos
Persona Desinencia Ejemplo
(Consonante)
traducción
Primera persona
singular
_y qatay + ni+ Y qhachun + ni + y mi yerno
mi nuera
Segunda persona
singular
_yki qatay + ni+ yki tu yerno
Tercera persona
singular
_n qatay + ni+ n su yerno
Primera persona
plural (in)
_nchis qatay + ni+ nchis nuestro yerno
Primera persona
plural (ex)
_yku qatay + ni+ yku nuestro yerno
Segunda persona
plural
_ykichis qatay + ni+ ykichis vuestro yerno
Tercera persona
plural
_nku qatay + ni+ nku su yerno de ellos
Pronombres Tiempo Pasado Tiempo Presente Tiempo Futuro
Nuqa Llank’arqani Llank’ani Llank’asaq
Qam Llank’arqanki Llank’anki Llank’anki
Pay Llank’arqan Llank’an Llank’anqa
Nuqanchis Llank’arqanchis Llank’anchis Llank’asunchis
Nuqayku Llank’arqayku Llank’ayku Llank’asaqku
Qankuna Llank’arqankichis Llank’ankichis Llank’ankichis
Paykuna Llank’arqanku Llank’anku Llank’anqaku
CONJUGACIÓN BÁSICA