10. 3. IKUSIZKO AZTERKETA 4. Proba Ibaiaren ingurua behatu ondoren konturatu gara zikin batzuk garela. Ibai aldamen guztia plastikozko edalontzi, lata, gurpil… hau da, zikinkeriz beteta zegoela. Honen guztiak ondorio latzak ekar ditzakeelarik. Euria eginezkero, erruz bota ezkero, ibaiak ezin izango luke ur guzti hori jasan. Gainera ibaian dauden hondakin guztiek ibaiaren ibilbidea oztopatzen dute eta horrela goraldiak zortatu eta ondoren hondamendia. Guzti hori gure utzkeriaren eta zikinkeriaren ondorioz.
11. 4. BIZITZARIK? 4. Proba Ibaian dagoen kontaminazioaren ondorioz. Inguruko lantegiek kutsatzen dutenak, hau da ibaira izurtzen dutenaren ondorioz; animalia asko hilik ikusten ditugu ibai aldamenean. Beste zona batzuetan ez da nabari bizirik, eta beste batzuetan arrain espezie desberdinak ikus ditzakegu. Desberdintasun guzti hori ibaiaren kontaminazio mailaren ondorioa da.
12. 5. HAUSNARKETA 4. Proba Araztegira deitu dugu eta gauza batzuk esan dizkigute. Araztegi a Zornotza (Bizkaia) kokatua dago. Hondakin-uren araztegia hiri eta industrietan sortutako ur-zikinak tratatzeko hirien inguruan sortutako azpiegiturak dira. Bertan prozesu ezberdinen bidez, ur-zikin horiek garbitu eta berriz ere ibai edo itsasoetan isurtzen dira. Arazteko prozesuaren faseak:
13. 1)Aurretratamendua: Eragiketa fisikoak eta mekanikoak dira eta horien bidez nahi izaten da ur zikinetik ahalik eta materia gehien bereiztea, berez edo duten tamainagatik ondorengo tratamenduetan arazoak eragin ditzaketen materiak hain zuzen. Aurretratamenduko eragiketen bidez, gehien ikusten eta molestatzen duen kutsaduraren parte bat eliminatu egiten da (solido lodiak, harea, koipea...). 2)Lehen mailako tratamendua: Helburu nagusia da ur zikinen gainean dauden solidoak gutxitzea. Solido horietako batzuk materia organikoak direnez, DBOa (oxigeno eskaera biokimikoa) murrizten da.
14. Prozesu hori lehen mailako dekantagailuetan egiten da normalean. Horietan, banaketa grabitatearen ondorioz gertatzen da. 3)Tratamedu biologikoa Tratamendu biologikoaren xedea da materia organikoa eta oinarrizko elikagaiak degradatzea, mikroorganismoen bidez. Materia organikoaren edukia murrizten da batez ere eta, instalazio askotan, elikagaiak, bereziki nitrogenoa eta fosforoa. 4)Ibaira edo itsasora isurtzea Ur araztuak ibaira edo itsasora isurtzen dira. Desinfektatu egiten dira aurrena, ibaian edo itsasoan inolako aldaketarik eragin ez dezaten.
15. 5)Edateko Uren Araztegiak (E.U.A.): E.U.A.-etan, prozesu hau burutzen da ura edateko ur bihurtzeko: 6)Oxidazioa: Lehendabizi, ozonoa eransten zaio ur gordinean heltzen diren elementuak herdoildu daitezen, batez ere burdina eta manganesoa. 7)Sedimentazioa eta dekantazioa: Oxidazio fasearen ostean, partikulen tamaina eta pisua handitzen duten substantziak eransten zaizkio. Ura koagulatzailearekin eta malutatzailearekin nahasten da, dekantazio fasean dituen solido organikoen nahiz ez-organikoen banaketa errazteko.
16. 8)Iragazketa: Iragazketan, aurreko fasean kendu ez diren pisu eta tamaina gutxiko partikulak ezabatzen dira. Iragazketa silize hareaz osatutako material baten gainean egiten da. Zaporeak eta usainak kentzeko, ikatz aktiboa ere erabil daiteke. 9)Fluorazioa: Fluorra disolbatzen da, haurren txantxarra prebenitzeko. 10)Desinfekzioa: Kloroa eta ozonoa dosifikatzen dira, ura desinfektatzeko. Zenbait instalaziotan izpi ultramoreak ere erabiltzen dira, eginkizun horretarako.