SlideShare a Scribd company logo
1 of 75
Онол
Видео
ЧН:“Гутлын материал
судлах”
ЧЭ: Арьс ширэн материалын
тухай ойлголтыг судлах
Асуулт
хариулт
Захиалгын гуталчин
мэргэжлийн 1-р ангийн
суралцагчдад зориулан
бэлтгэв. багш Д. Дэлгэр
2022. 04. сар
Агуулга,
тайлбар
Д/Д Чадамжийн
элементийн нэр
Гүйцэтгэлийн шалгуур үзүүлэлт Лекц
цаг
Семинар
цаг
1
ЧЭ 1. Арьс ширэн
материалын тухай
ойлголтыг судлах
1.1 Гутлын материалын талаарх
ойлголтыг судлах 2 2
1.2 Арьс ширэн материалыг ангилах
1.3 Арьсан материалын бүтцийг
тодорхойлох
2 2
1.4 Арьс ширний байр зүйн бүтцийг
тодорхойлох
2 2
1.5 Арьс ширэн түүхий эдийн чанар
хамгаалах хадгалах
2 2
Агуулгын төлөвлөлт
Нүүр
Дарааги
йн
Тайлбар1: Уг цахим хичээл нь лекц болон семинар хичээлүүд тус бүр 8
цагийн агуулгатай бөгөөд асуулт даалгавар, бичлэг зураг тайлбартайг
багтаасан болно багтсан болно.
Зарим гадаад үгийн тайлбар толь : 1. Чепрак- зоо 2- Вороток- Хүзүү 3.
Пола- Хээл
ГШҮ-1: Гутлын материалын тухай ойлголтыг судлах
Нүүр
Дарааги
йн
Гутлын материал
Туслах материал
Үндсэн
материал
Бүрдэл хэсгүүдийн эд ангиудыг
хооронд нь холбож нэгтгэхэд
зориулсан материалыг туслах
материал гэнэ. Жишээ нь :
утас, хадаас, үдээс, гуурс,
дэгээ, арал ... гэх мэт
Гутлын дээд доод бүрдэл хэсгийн
өнгө доторт зориулан
боловсруулсан материалыг үндсэн
материал гэнэ. Жишээ нь : хром,
шир, шевро, хиймэл шир, резин,
картон, цэмбэ ... гэх мэт
Гутлын материалууд нь хүний эрүүл ахуй ба эдэлгээний бөх бат, гоо зүй,
технологийн шаардлагуудыг хангасан байх шаардлагатай.
Материалын нимгэн зузаан нь бүх талбайдаа ижил байхаас гадна будаг нь тогтвортой,
олон нугаралт, ус чийг, хөлсний үйлчилгээнд тэсвэртэй, ноосны дараа хатаахад
хэмжээ нь өөрчлөгдөхгүй байх чанар нь материалын эдэлгээний бат бөх шинжийг
илэрхийлдэг.
ГШҮ-1: Гутлын материалын тухай ойлголтыг судлах
Нүүр
Дарааги
йн
Түүнчлэн гадаргуугийн өнгө үзэмж,
торгомсог байдал, будгийн тод, жигд байх
нь материалын гоо сайхныг тодорхойлно.
Материал нь технологийн боловсруулалт
хийхэд бүх талбайгаараа ижил зузаантай,
эсгэхэд өөдөс бага гардаг, уян хатан
байхаас гадна гутлын бүрдэл хэсгүүдийг
хадаасаар хадах,утсаар бэхлэх, цавуугаар
наахад элдэв бэрхшээлгүй бат бөх чанар нь
технологийн шаардлагыг хангасан байна.
Гутлын материалд байвал зохих эдгээр
шаардлагууд нь түүний зориулалт
эдэлгээний нөхцөл байдал, бусад
нөлөөллүүдээс болж янз бүр байдаг. Жишээ
нь: Нэг тохиолдолд түүний бөх батын ба
усыг нэвтрүүлэхгүй байх чадвар нь сайн
байхад нөгөө тохиодолд дулаанаа хадгалах
чадвар, гадаад өнгө үзэмж нь голлох
үзүүлэлт болж байх жишээтэй юм.
Хүйтэн
Ус
Хөлс чийг
Өнгөний материал
Хамгаалалтын
сүлжмэл давхарга
Тусгай доторлогоо
Шилэн давхарга
Зураг1. Гутлын түрийн материалын
эрүүл ахуйн шаардлага хангахуйц
давхаргыг харуулав.
Бүрхүүл
Арьс
ширэн
материал
Тоног
-лолын
Техни
кийн
Хувцас
жижиг
эдлэлийн
Гутлын
Гутлын дээд
бүрдэл хэсгийн
өнгөний
зориулалттай
арьсан материал
Гутлын дээд
бүрдэл хэсгийн
дотрын
зориулалттай
арьсан материал
Гутлын доод
бүрдэл хэсгийн
улны
зориулалттай
арьсан материал
Хадаасан ба
винтэн
уллагаанд
зориулсан шир
Утсан ба
наалтан
уллагаанд
зориулсан шир
Рантан
уллагаанд
зориулсан
шир
Нүүр
Дарааги
йн
ГШҮ-2 Арьс ширэн материалыг
ангилах
ААрьс
Эпидер
мис
Дерма
Шар
махан
давхар
га
• Шар махан давхарга нь: арьсны хамгийн доод үе бөгөөд арьсыг махтай холбож
байдаг эслэг эдүүд юм. Энд булчингийн ширхгүүд, хуримтлагдсан өөх , цусны
судсууд оршдог. Туранхай малын арьс ширний шар махан давхарга зузаарч бор
хөрс нь нимгэрсэн байдаг.
Арьс нь амьтны биеийг гаднын үйлчлэлээс хамгаалахаас гадна ус чийг дулааны
үйлчлэлийг зохицуулж байдаг. Арьс ширний дотоод бүтцийг судлахын тулд түүний
хөндлөн огтлолоос дээж авч микроскопоор харахад өөр хоорондоо ялгаатай 3
давхаргаас тогтдог. Энэ давхаргуудыг эпидермис буюу өнгөн хөрс, дерма буюу
бор хөрс, шар махан давхарга гэж нэрлэнэ.
Эпидермис нь арьсны өнгөн талын давхарга бөгөөд нимгэн хаг хөрс юм. Арьс
ширний үс ноос хэдий чинээ өтгөн байх тусам эпидермис төдий чинээ нимгэн
байна. Арьс ширийг үйлдвэрт боловсруулах ажиллагааны явцад эпидермис нь үс
ноосны хамт авагддаг.
Дерма давхарга нь арьс ширний хамгийн бөх бат үндсэн хэсэг юм. Дерма нь
хөхөнцөр ба торлог 2 үеэс тогтоно. Хөхөнцөр үе нь дерма давхаргын дээд хэсэгт
орших ба үсний уутанцар, хөлсний ба тосны булчирхай, коллагены нарийн
багцнууд эластин ретикулины ширхэглэгүүдээс тогтоно. Торлог үе нь дерма
давхаргын доод хэсэгт байрлах бөгөөд коллагены багцнуудын ханан, гогоцоо,
долгиолог, хэвтээ хэлбэртэй сүлжээснээс тогтоно. Коллагены багцнууд нь ханан
хэлбэртэй сүлжээ үүсгэсэн бол арьс шир бөх бат шинж чанартай, долгиолог
хэвтээ сүлжээ үүсгэсэн бол арьс шир уян зөөлөн шинж чанартай байна.
ГШҮ-3 Арьс ширний
бүтэц
Нүүр Дараагийн
Нүүр
Дарааги
йн
Зураг 2. Арьс ширний
хөндлөн огтлолын бүтэц
1- Шар махан
давхарга
2- Дерма давхарга
3- Эпидермис
давхарга
4- Үс
5-Хөлсний булчирхай
6- Үсний уутанцар
7- Коллагены
ширхэглэгүүд
8- Тосны булчирхай
Арьс нь өөрийнхөө талбайн бүх хэсгүүдэд зузаан нимгэн бүтэц нь өөр өөр
байдаг. Энэ онцлогийг харгалзан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх технологийн шаардлагын
улмаас талбайг нь байрлалзүйн хэсэгт хуваасныг арьс ширний байрлалзүйн бүтэц
буюу топографи гэнэ.
Арьс ширийг
байрлалзүйн
бүтцээр нь
зоо, хүзүү,
хээл, суга
цавь, год гэж
ангилна.
Хүзүү
Хээл
Арьс ширний зоо хэсэг нь
бөх бат, суналт багатай,
нягт зузаан буюу
коллагены багц нь ханан
хэлбэрээр сүлжилдсэн
байна. Арьс ширний зоо
хэсэг зэргээсээ хамаарч
нийт талбайнхаа 45-55%-
ийг эзэлдэг.
 Хүзүү хэсэг нь зоог бодвол нэлээд сэвсгэр, зузаан нь жигд биш байдаг.
 Хээлний хэсэгт суга цавь орших ба хүзүүнээс нимгэн сөвсгөр, суналт
ихтэй байдаг онцлогтой.
Суга
цавь
Год
Зоо
Нүүр Дарааги
йн
ГШҮ-4 Арьс ширний байрзүйн бүтцийг тодорхойлох
Арьс ширний анхны
чанарыг
бууруулахгүйгээр
боловсруулах
үйлдвэрүүдэд
тушаахын тулд
хийх нэмэгдэл
боловсруулалтыг
чанар хамгаалах
анхан шатны
ажиллагаа гэнэ.
Нидэргээ: Арьс
ширэнд наалдсан цус,
цас, мөс, өөх, мах,
хэвийн хэмжээнээс
хэтэрсэн ус чийгийг
цэвэрлэх ажиллагааг
нидэргээ гэнэ.
Нидэргээ нь чанар
хамгаалах
ажиллагааны эхлэл нь
бөгөөд хатаах
хөлдөөх давслахын
өмнө заавал хийнэ.
Хөлдөөх арга: Арьс ширний чанарыг хамгаалах хамгийн түгээмэл хялбар аргын нэг нь
хөлдөөлт юм. Нидэрч цэвэрлэсэн нойтон арьсыг ялзарч гэмтэхээс хамгаалахын тулд
байгалийн хүйтнийг ашиглан хийх арга ажиллагааг хөлдөөлт гэнэ. Хөлдөөхийн тулд
нидэрч цэвэрлэсэн арьс ширийг тодорхой хэлбэр дүрсэд оруулж 6-24 цагийн хугацаанд
гадаа байлгаж хөлдөөнө. Хөлдөөсөн арьсыг хадагалахдаа гадаа байлгаж нар салхи
уринд идүүлэхээс хамгаалах хэрэгтэй. Хөлдөөсөн арьс нь тээвэрлэх явцад хугарах,
хөрсөн тал нь шалбарах элдэв зүйлд урагдаж гэмтэх зэргээр гэмтэнэ.
Нүүр
Дарааги
йн
ГШҮ-5 Арьс ширэн түүхий эдийн чанар хамгаалах хадгалах
Арьс ширэн
түүхий
эдийн
чанар
хамгаалах
хадгалах
аргууд
Хатаах
Хөлдөөх
Давслах
Нидэрч
цэвэрлэ
х
Давслах арга: Хоолны давсны үйлчлэлээр нойтон
арьсанд явагдаж болох уургийн бодисуудын задралтын
явцыг түр саатуулан түүний анхны чанарыг
хамгаалахын тулд хийгдэж байгаа нэмэгдэл
ажиллагааг давсалгаа гэнэ. Арьсыг давслах
ажиллагааг цаг алдахгүй хийх нь чухал бөгөөд
нядалсан өдөр нь багтааж давслах шаардлагатай.
Арьс ширний чанарыг давсалж хамгаалах олон аргууд
байдаг. Үүнд: Вандангийн давсалгаа, Гандах
давсалгаа, Хатаах давсалгаа гэх мэт
Нүүр Дарааги
йн
Хатаах арга: Нидэрч цэвэрлэсэн арьс ширийг байгалийн
буюу дулаалгатай байрны дулааныг ашиглан хатааж,
ялзарч гэмтэхээс хамгаалах ажиллагааг хатаалт гэнэ.
Арьсыг хатаахдаа нарны шууд тусгалаас хамгаалагдсан
саравчинд хатаана. Арьсыг хатаахдаа тусгай тавиур
дээр үрчлээсийг сайн арилгаж тэнийлгэж тэлж дэлгэж
хатаана. Хатаасан арьсыг хадгалах тээвэрлэх явцад өт
хорхой хивэнд идэгдэх, хугарах зэргээр гэмтэхээс
гадна талбайн хэмжээ нь багасдаг муу талтай.
Зураг 3. Арьсыг нидэрч
цэвэрлэх
Зураг 4. Арьсыг давсалж
хатаах
“Гутлын материалыг судлах” чадамжийн
нэгжийн “ Гутлын материалын тухай
ойлголтыг судлах” элементийг шалгах
интерактив хэлбэрийн тест
30 даалгавар тус бүр 4 хувилбартай;
сонгох, богино хариулттай, үнэн худлыг
тодорхойлох тестийн хэлбэрүүдтэй
Нүүр Эхлэх
Буруу
хариулла
а
Буцах
1. Гутлын үндсэн материал гэж
юу вэ?
А. Эд ангиудыг хооронд нь
холбож нэгтгэхэд
зориулсан материал
С. Түрийн өнгөнд
зориулан боловсруулсан
материал
D. Түрийн өнгө доторт
зориулан боловсруулсан
материал
В. Түрийн доторт
зориулан боловсруулсан
материал
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
2. Гутлын туслах материал гэж юу
вэ?
А. Эд ангиудыг хооронд нь
холбож нэгтгэхэд
зориулсан материал
С. Түрийн өнгөнд
зориулан боловсруулсан
материал
D. Түрийн өнгө доторт
зориулан боловсруулсан
материал
В. Түрийн доторт
зориулан боловсруулсан
материал
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
3. Гутлын үндсэн материал аль нь
вэ?
А. Шир , шевро, эсгий,
хром, хиймэл шир, картон
С. Шир , шевро, эсгий,
хром, хиймэл шир, картон,
утас
D. Шир , шевро, эсгий, хром,
хиймэл шир, хадаас, картон
В. Шир , шевро, эсгий, хром,
хиймэл шир, цавуу, картон
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
4. Гутлын туслах материал аль нь
вэ?
А. Утас, хадаас, гуурс,
шир, дэгээ, хөвөрдөг товч
С. Утас , хадаас, цавуу,
гуурс, дэгээ, хөвөрдөг
товч
D. Утас , хадаас, цавуу,
арьс, дэгээ, хөвөрдөг товч
В. Утас, шир, цавуу, гуурс,
дэгээ, хөвөрдөг товч
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
5. Гутлын материалд тавигдах
шаардлагуудыг сонгоорой?
А. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн,
эдэлгээний бөх батын,
хэвэлгээний
С. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн,
эдэлгээний бөх батын,
уллагааны
D. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн,
эдэлгээний бөх батын,
технологийн
В. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн,
эдэлгээний бөх батын, оёдлын
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
6. Эрүүл ахуйн шаардлагад хамаарах
хэсгийг сонгоорой?
А. Гадаргуугын өнгө үзэмж,
торгомсог байдал,
С. Чийг шингээж
гадагшлуулах, дулаанаа
хадгалах, өнгө үзэмж
D. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн,
эдэлгээний бөх батын,
технологийн
В. Чийг шингээж
гадагшлуулах, дулаанаа
хадгалах, хөлийг гаднын
нөлөөнөөс хамгаалах
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
7. Технологийн шаардлагад хамаарах
хэсгийг сонгоорой?
А. Материал нь эсгэхэд өөдөс бага
гардаг, уян хатан байхаас гадна
гутлын бүрдэл хэсгүүдийг хадаасаар
хадах,утсаар бэхлэх, цавуугаар
наахад элдэв бэрхшээлгүй байх
С. Материал нь технологийн
боловсруулалт хийхэд бүх
талбайгаараа ижил зузаантай, эсгэхэд
өөдөс бага гардаг, уян хатан байхаас
гадна гутлын бүрдэл хэсгүүдийг
хадаасаар хадах,утсаар бэхлэх,
цавуугаар наахад элдэв бэрхшээлгүй
байх
В. Материал нь технологийн
боловсруулалт хийхэд бүх
талбайгаараа ижил зузаантай,
эсгэхэд өөдөс бага гардаг, уян
хатан байхаас гадна гутлын бүрдэл
хэсгүүдийг хадаасаар хадах,утсаар
хадагддаг байх.
В. Материал нь технологийн
боловсруулалт хийхэд бүх
талбайгаараа ижил зузаантай,
эсгэхэд өөдөс их гардаг, уян хатан
байхаас гадна гутлын бүрдэл
хэсгүүдийг хадаасаар хадах,утсаар
хадагддаг байх.
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
8. Гоо зүйн шаардлагад хамаарах
хэсгийг сонгоорой?
А. Гадаргуугын өнгө үзэмж,
торгомсог байдал,
С. Чийг шингээж
гадагшлуулах, дулаанаа
хадгалах, өнгө үзэмж
D. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн,
эдэлгээний бөх батын,
технологийн
В. Чийг шингээж
гадагшлуулах, дулаанаа
хадгалах, хөлийг гаднын
нөлөөнөөс хамгаалах
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
9. Гутлын материалд тавигдах
шаардлагуудаас өвлийн гуталд чухал гэж
үзсэн хэсгийг сонгоорой?
А. Гадаргуугын
өнгө үзэмж
С. Дулаанаа
хадгалах
D. Чийгнээс
хамгаалах
В. Чийг шингээх
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
10. Арьс ширэн материалыг зориулалтаар
нь яаж ангилдаг вэ?
А. Гутлын,
техникийн, хувцас
жижиг эдлэлийн
С. Гутлын,
тоноглолын,
техникийн, хувцасны
D. Гутлын,
тоноглолын, хувцас
жижиг эдлэлийн
В. Гутлын,
тоноглолын,
техникийн, хувцас
жижиг эдлэлийн
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
11. Арьс ширэн материалыг зориулалтаар
нь хэд ангилдаг вэ?
А. 4
С. 3 D.5
В. 2
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
12. Гутлын улны эд ангид хэрэглэгдэх
материал аль нь вэ?
А. Шир
С. Шевро
В. Хром
D.
Булигар
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
13. Гутлын зориулалттай арьс ширэн
материалыг яаж ангилдаг вэ?
А. Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн
өнгөнд зориулсан арьсан
материал
Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн
доторт зориулсан арьсан
материал
Гутлын доод бүрдэл хэсгийн
уланд зориулсан ширэн материал
C. Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн
өнгөнд зориулсан арьсан
материал
Гутлын доод бүрдэл хэсгийн
доторт зориулсан арьсан
материал
Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн
уланд зориулсан ширэн материал
B. Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн
өнгөнд зориулсан арьсан материал
Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн доторт
зориулсан арьсан материал
Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн уланд
зориулсан ширэн материал
D. Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн
өнгөнд зориулсан арьсан материал
Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн уланд
зориулсан арьсан материал
Гутлын доод бүрдэл хэсгийн уланд
зориулсан ширэн материал
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
14. Гутлын доод бүрдэл хэсгийн
зориулалттай ширэн материалыг яаж
ангилдаг вэ?
А. Рантан уллагаанд зориулсан
ширэн материал,
Наалтан уллагаанд зориулсан ширэн
материал, Винтэн уллагаанд
зориулсан ширэн материал
C. Рантан уллагаанд зориулсан
ширэн материал
Утсан уллагаанд зориулсан
ширэн материал, Хадаасан
уллагаанд зориулсан ширэн
материал
B. Рантан уллагаанд зориулсан
ширэн материал
Наалтан уллагаанд зориулсан
ширэн материал, Хадаасан
уллагаанд зориулсан ширэн
материал
D. Рантан уллагаанд зориулсан
ширэн материал
Утсан ба наалтан уллагаанд
зориулсан ширэн материал,
Хадаасан ба винтэн уллагаанд
зориулсан ширэн материал
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
15. Гутлын доод бүрдэл хэсгийн
зориулалттай ширэн материалыг хэд
ангилдаг вэ?
А. 3
С. 2 D. 5
В. 4
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
16. Гутлын доод бүрдэл хэсгийн
зориулалттай ширэн материалыг 3
ангилдаг. Үнэн худлыг тодорхойл?
А. Үнэн
В.
Худал
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
17. Арьс ширэн материалыг зориулалтаар
3 ангилдаг. Үнэн худлыг тодорхойл?
А. Үнэн
В.
Худал
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
18. Арьс ширэн материалыг зориулалтаар
нь гутлын, техникийн, хувцас жижиг
эдлэлийн гэж 3 ангилдаг. Үнэн худлыг
тодорхойл?
А. Үнэн
В.
Худал
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
19. Гутлын материалыг, техникийн,
тоноглолын хувцас жижиг эдлэлийн гэж
4 ангилдаг. Үнэн худлыг тодорхойл?
А. Үнэн
В.
Худал
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
20. Гутлын материалыг, техникийн,
тоноглолын хувцас жижиг эдлэлийн гэж
4 ангилдаг. Үнэн худлыг тодорхойл?
А. Үнэн
В.
Худал
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
21.Арьс ширний хөндлөн огтлолын бүтцийг
нэрлэнэ үү?
А. Эпидермис,
дерма, шар махан
давхарга
В. Өнгөн хөрс,
бор хөрс,
эпидермис
А. Эпидермис,
дерма, бор хөрс
А.Эпидермис,
өнгөн хөрс, шар
махан давхарга
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
22. Эпидермис давхарга нь арьсны аль
хэсэгт байралдаг вэ?
А. Арьсны дунд
талын давхарга юм.
В. Арьсны дээд
талын давхарга юм.
D. Хөхөнцөр
давхаргын доор
байралдаг давхарга
юм.
С. Арьсны доод
талын давхарга юм.
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
23. Дерма давхарга нь ямар ямар үеэс
бүтдэг вэ?
А. Хөхөнцөр ба
торлог үеэс
бүтнэ.
В. Хөхөцөр үе ба
тос хөлсний
булчирхай
D. Торлог үе ба,
тосны булчирхай
С. Хөхөнцөр үе
ба, коллагены
нарийн
багцнуудаас
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
24. Коллагены багц нь ханан хэлбэрийн
сүлжээ үүсгэсэн бол арьс шир ямар шинж
чанартай байх вэ?
А. Уян зөөлөн В. Сунамтгай
D. Нимгэн зөөлөн
С. Бөх бат
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
25. Коллагены багцууд нь хэвтээ
долгиолог хэлбэрийн сүлжээ үүсгэсэн бол
арьс шир ямар шинж чанартай байх вэ?
А. Уян зөөлөн В. Суналтгүй
D. Зузаан
С. Бөх бат
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
26. Арьс ширийг байрлалзүйн бүтцээр нь
юу юу гэж ангилдаг вэ?
А. Зоо, хүзүү,
хээл, суга, цавь
В. Зоо, хүзүү,
хээл, суга,
цавь, год
D. Зоо, хүзүү,
суга, цавь, год
С. Хүзүү, хээл,
суга, цавь, год
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
26. Арьс ширний зоо хэсэг талбайнхаа
хэдэн хувийг эзлэх вэ?
А. 40-
50%
В. 50-
60%
D. 45-
55%
С. 45-
50%
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
27. Арьс ширний зоо хэсэг нь бөх бат, суналт
багатай, нягт зузаан буюу коллагены багц нь
ханан хэлбэрээр сүлжилдсэн байдаг.
А. Тийм В. Үгүй
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
28. Хүзүү хэсэг нь зоог бодвол нэлээд
сэвсгэр, зузаан нь жигд биш байдаг.
А. Тийм В. Үгүй
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
29. Арьс ширэн түүхий эдийн чанар
хамгаалах хадгалах аргуудыг нэрлэнэ үү?
А. Нидэрч
цэвэрлэх давслах,
хатаах, хөлдөөх,
В. Нидэрч цэвэрлэх
хатаах, хөлдөөх,
D. Давслах,
хатаах, хөлдөөх,
С. Нидэрч
цэвэрлэх давслах,
хөлдөөх,
Зөв
хариуллаа
Дарааги
йн
30. Арьс ширний чанар хамгаалахын өмнө
ямар ажиллагааг заавал эхэлж хийх вэ?
А.
Нидэрч
цэвэрлэх
В.
Хөлдөөх
D.
Хатаах
С.
Давслах
Танд амжилт
хүсье. Асуулт
даалгавар
ажиллаж
дууслаа.
Дарааги
йн
ГШҮ 5-ийн видео: Түүхий эдийн
чанар хамгаалах хадгалах
ГШҮ 3 ба 4-ийн видео: Арьс
ширний хөндлөн огтлолын ба
байрлалзүйн бүтэц
Нүүр

More Related Content

Featured

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by HubspotMarius Sescu
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTExpeed Software
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsPixeldarts
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthThinkNow
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfmarketingartwork
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024Neil Kimberley
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)contently
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024Albert Qian
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsKurio // The Social Media Age(ncy)
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Search Engine Journal
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summarySpeakerHub
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Tessa Mero
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentLily Ray
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best PracticesVit Horky
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementMindGenius
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...RachelPearson36
 

Featured (20)

2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot2024 State of Marketing Report – by Hubspot
2024 State of Marketing Report – by Hubspot
 
Everything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPTEverything You Need To Know About ChatGPT
Everything You Need To Know About ChatGPT
 
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage EngineeringsProduct Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
Product Design Trends in 2024 | Teenage Engineerings
 
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental HealthHow Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
How Race, Age and Gender Shape Attitudes Towards Mental Health
 
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdfAI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
AI Trends in Creative Operations 2024 by Artwork Flow.pdf
 
Skeleton Culture Code
Skeleton Culture CodeSkeleton Culture Code
Skeleton Culture Code
 
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
PEPSICO Presentation to CAGNY Conference Feb 2024
 
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
Content Methodology: A Best Practices Report (Webinar)
 
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
How to Prepare For a Successful Job Search for 2024
 
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie InsightsSocial Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
Social Media Marketing Trends 2024 // The Global Indie Insights
 
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
Trends In Paid Search: Navigating The Digital Landscape In 2024
 
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
5 Public speaking tips from TED - Visualized summary
 
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
ChatGPT and the Future of Work - Clark Boyd
 
Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next Getting into the tech field. what next
Getting into the tech field. what next
 
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search IntentGoogle's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
Google's Just Not That Into You: Understanding Core Updates & Search Intent
 
How to have difficult conversations
How to have difficult conversations How to have difficult conversations
How to have difficult conversations
 
Introduction to Data Science
Introduction to Data ScienceIntroduction to Data Science
Introduction to Data Science
 
Time Management & Productivity - Best Practices
Time Management & Productivity -  Best PracticesTime Management & Productivity -  Best Practices
Time Management & Productivity - Best Practices
 
The six step guide to practical project management
The six step guide to practical project managementThe six step guide to practical project management
The six step guide to practical project management
 
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
Beginners Guide to TikTok for Search - Rachel Pearson - We are Tilt __ Bright...
 

Материал судлал цахим хичээл.pptx

  • 1. Онол Видео ЧН:“Гутлын материал судлах” ЧЭ: Арьс ширэн материалын тухай ойлголтыг судлах Асуулт хариулт Захиалгын гуталчин мэргэжлийн 1-р ангийн суралцагчдад зориулан бэлтгэв. багш Д. Дэлгэр 2022. 04. сар Агуулга, тайлбар
  • 2. Д/Д Чадамжийн элементийн нэр Гүйцэтгэлийн шалгуур үзүүлэлт Лекц цаг Семинар цаг 1 ЧЭ 1. Арьс ширэн материалын тухай ойлголтыг судлах 1.1 Гутлын материалын талаарх ойлголтыг судлах 2 2 1.2 Арьс ширэн материалыг ангилах 1.3 Арьсан материалын бүтцийг тодорхойлох 2 2 1.4 Арьс ширний байр зүйн бүтцийг тодорхойлох 2 2 1.5 Арьс ширэн түүхий эдийн чанар хамгаалах хадгалах 2 2 Агуулгын төлөвлөлт Нүүр Дарааги йн Тайлбар1: Уг цахим хичээл нь лекц болон семинар хичээлүүд тус бүр 8 цагийн агуулгатай бөгөөд асуулт даалгавар, бичлэг зураг тайлбартайг багтаасан болно багтсан болно. Зарим гадаад үгийн тайлбар толь : 1. Чепрак- зоо 2- Вороток- Хүзүү 3. Пола- Хээл
  • 3. ГШҮ-1: Гутлын материалын тухай ойлголтыг судлах Нүүр Дарааги йн Гутлын материал Туслах материал Үндсэн материал Бүрдэл хэсгүүдийн эд ангиудыг хооронд нь холбож нэгтгэхэд зориулсан материалыг туслах материал гэнэ. Жишээ нь : утас, хадаас, үдээс, гуурс, дэгээ, арал ... гэх мэт Гутлын дээд доод бүрдэл хэсгийн өнгө доторт зориулан боловсруулсан материалыг үндсэн материал гэнэ. Жишээ нь : хром, шир, шевро, хиймэл шир, резин, картон, цэмбэ ... гэх мэт Гутлын материалууд нь хүний эрүүл ахуй ба эдэлгээний бөх бат, гоо зүй, технологийн шаардлагуудыг хангасан байх шаардлагатай. Материалын нимгэн зузаан нь бүх талбайдаа ижил байхаас гадна будаг нь тогтвортой, олон нугаралт, ус чийг, хөлсний үйлчилгээнд тэсвэртэй, ноосны дараа хатаахад хэмжээ нь өөрчлөгдөхгүй байх чанар нь материалын эдэлгээний бат бөх шинжийг илэрхийлдэг.
  • 4. ГШҮ-1: Гутлын материалын тухай ойлголтыг судлах Нүүр Дарааги йн Түүнчлэн гадаргуугийн өнгө үзэмж, торгомсог байдал, будгийн тод, жигд байх нь материалын гоо сайхныг тодорхойлно. Материал нь технологийн боловсруулалт хийхэд бүх талбайгаараа ижил зузаантай, эсгэхэд өөдөс бага гардаг, уян хатан байхаас гадна гутлын бүрдэл хэсгүүдийг хадаасаар хадах,утсаар бэхлэх, цавуугаар наахад элдэв бэрхшээлгүй бат бөх чанар нь технологийн шаардлагыг хангасан байна. Гутлын материалд байвал зохих эдгээр шаардлагууд нь түүний зориулалт эдэлгээний нөхцөл байдал, бусад нөлөөллүүдээс болж янз бүр байдаг. Жишээ нь: Нэг тохиолдолд түүний бөх батын ба усыг нэвтрүүлэхгүй байх чадвар нь сайн байхад нөгөө тохиодолд дулаанаа хадгалах чадвар, гадаад өнгө үзэмж нь голлох үзүүлэлт болж байх жишээтэй юм. Хүйтэн Ус Хөлс чийг Өнгөний материал Хамгаалалтын сүлжмэл давхарга Тусгай доторлогоо Шилэн давхарга Зураг1. Гутлын түрийн материалын эрүүл ахуйн шаардлага хангахуйц давхаргыг харуулав. Бүрхүүл
  • 5. Арьс ширэн материал Тоног -лолын Техни кийн Хувцас жижиг эдлэлийн Гутлын Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн өнгөний зориулалттай арьсан материал Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн дотрын зориулалттай арьсан материал Гутлын доод бүрдэл хэсгийн улны зориулалттай арьсан материал Хадаасан ба винтэн уллагаанд зориулсан шир Утсан ба наалтан уллагаанд зориулсан шир Рантан уллагаанд зориулсан шир Нүүр Дарааги йн ГШҮ-2 Арьс ширэн материалыг ангилах
  • 6. ААрьс Эпидер мис Дерма Шар махан давхар га • Шар махан давхарга нь: арьсны хамгийн доод үе бөгөөд арьсыг махтай холбож байдаг эслэг эдүүд юм. Энд булчингийн ширхгүүд, хуримтлагдсан өөх , цусны судсууд оршдог. Туранхай малын арьс ширний шар махан давхарга зузаарч бор хөрс нь нимгэрсэн байдаг. Арьс нь амьтны биеийг гаднын үйлчлэлээс хамгаалахаас гадна ус чийг дулааны үйлчлэлийг зохицуулж байдаг. Арьс ширний дотоод бүтцийг судлахын тулд түүний хөндлөн огтлолоос дээж авч микроскопоор харахад өөр хоорондоо ялгаатай 3 давхаргаас тогтдог. Энэ давхаргуудыг эпидермис буюу өнгөн хөрс, дерма буюу бор хөрс, шар махан давхарга гэж нэрлэнэ. Эпидермис нь арьсны өнгөн талын давхарга бөгөөд нимгэн хаг хөрс юм. Арьс ширний үс ноос хэдий чинээ өтгөн байх тусам эпидермис төдий чинээ нимгэн байна. Арьс ширийг үйлдвэрт боловсруулах ажиллагааны явцад эпидермис нь үс ноосны хамт авагддаг. Дерма давхарга нь арьс ширний хамгийн бөх бат үндсэн хэсэг юм. Дерма нь хөхөнцөр ба торлог 2 үеэс тогтоно. Хөхөнцөр үе нь дерма давхаргын дээд хэсэгт орших ба үсний уутанцар, хөлсний ба тосны булчирхай, коллагены нарийн багцнууд эластин ретикулины ширхэглэгүүдээс тогтоно. Торлог үе нь дерма давхаргын доод хэсэгт байрлах бөгөөд коллагены багцнуудын ханан, гогоцоо, долгиолог, хэвтээ хэлбэртэй сүлжээснээс тогтоно. Коллагены багцнууд нь ханан хэлбэртэй сүлжээ үүсгэсэн бол арьс шир бөх бат шинж чанартай, долгиолог хэвтээ сүлжээ үүсгэсэн бол арьс шир уян зөөлөн шинж чанартай байна. ГШҮ-3 Арьс ширний бүтэц Нүүр Дараагийн
  • 7. Нүүр Дарааги йн Зураг 2. Арьс ширний хөндлөн огтлолын бүтэц 1- Шар махан давхарга 2- Дерма давхарга 3- Эпидермис давхарга 4- Үс 5-Хөлсний булчирхай 6- Үсний уутанцар 7- Коллагены ширхэглэгүүд 8- Тосны булчирхай
  • 8. Арьс нь өөрийнхөө талбайн бүх хэсгүүдэд зузаан нимгэн бүтэц нь өөр өөр байдаг. Энэ онцлогийг харгалзан бүтээгдэхүүн үйлдвэрлэх технологийн шаардлагын улмаас талбайг нь байрлалзүйн хэсэгт хуваасныг арьс ширний байрлалзүйн бүтэц буюу топографи гэнэ. Арьс ширийг байрлалзүйн бүтцээр нь зоо, хүзүү, хээл, суга цавь, год гэж ангилна. Хүзүү Хээл Арьс ширний зоо хэсэг нь бөх бат, суналт багатай, нягт зузаан буюу коллагены багц нь ханан хэлбэрээр сүлжилдсэн байна. Арьс ширний зоо хэсэг зэргээсээ хамаарч нийт талбайнхаа 45-55%- ийг эзэлдэг.  Хүзүү хэсэг нь зоог бодвол нэлээд сэвсгэр, зузаан нь жигд биш байдаг.  Хээлний хэсэгт суга цавь орших ба хүзүүнээс нимгэн сөвсгөр, суналт ихтэй байдаг онцлогтой. Суга цавь Год Зоо Нүүр Дарааги йн ГШҮ-4 Арьс ширний байрзүйн бүтцийг тодорхойлох
  • 9. Арьс ширний анхны чанарыг бууруулахгүйгээр боловсруулах үйлдвэрүүдэд тушаахын тулд хийх нэмэгдэл боловсруулалтыг чанар хамгаалах анхан шатны ажиллагаа гэнэ. Нидэргээ: Арьс ширэнд наалдсан цус, цас, мөс, өөх, мах, хэвийн хэмжээнээс хэтэрсэн ус чийгийг цэвэрлэх ажиллагааг нидэргээ гэнэ. Нидэргээ нь чанар хамгаалах ажиллагааны эхлэл нь бөгөөд хатаах хөлдөөх давслахын өмнө заавал хийнэ. Хөлдөөх арга: Арьс ширний чанарыг хамгаалах хамгийн түгээмэл хялбар аргын нэг нь хөлдөөлт юм. Нидэрч цэвэрлэсэн нойтон арьсыг ялзарч гэмтэхээс хамгаалахын тулд байгалийн хүйтнийг ашиглан хийх арга ажиллагааг хөлдөөлт гэнэ. Хөлдөөхийн тулд нидэрч цэвэрлэсэн арьс ширийг тодорхой хэлбэр дүрсэд оруулж 6-24 цагийн хугацаанд гадаа байлгаж хөлдөөнө. Хөлдөөсөн арьсыг хадагалахдаа гадаа байлгаж нар салхи уринд идүүлэхээс хамгаалах хэрэгтэй. Хөлдөөсөн арьс нь тээвэрлэх явцад хугарах, хөрсөн тал нь шалбарах элдэв зүйлд урагдаж гэмтэх зэргээр гэмтэнэ. Нүүр Дарааги йн ГШҮ-5 Арьс ширэн түүхий эдийн чанар хамгаалах хадгалах Арьс ширэн түүхий эдийн чанар хамгаалах хадгалах аргууд Хатаах Хөлдөөх Давслах Нидэрч цэвэрлэ х
  • 10. Давслах арга: Хоолны давсны үйлчлэлээр нойтон арьсанд явагдаж болох уургийн бодисуудын задралтын явцыг түр саатуулан түүний анхны чанарыг хамгаалахын тулд хийгдэж байгаа нэмэгдэл ажиллагааг давсалгаа гэнэ. Арьсыг давслах ажиллагааг цаг алдахгүй хийх нь чухал бөгөөд нядалсан өдөр нь багтааж давслах шаардлагатай. Арьс ширний чанарыг давсалж хамгаалах олон аргууд байдаг. Үүнд: Вандангийн давсалгаа, Гандах давсалгаа, Хатаах давсалгаа гэх мэт Нүүр Дарааги йн Хатаах арга: Нидэрч цэвэрлэсэн арьс ширийг байгалийн буюу дулаалгатай байрны дулааныг ашиглан хатааж, ялзарч гэмтэхээс хамгаалах ажиллагааг хатаалт гэнэ. Арьсыг хатаахдаа нарны шууд тусгалаас хамгаалагдсан саравчинд хатаана. Арьсыг хатаахдаа тусгай тавиур дээр үрчлээсийг сайн арилгаж тэнийлгэж тэлж дэлгэж хатаана. Хатаасан арьсыг хадгалах тээвэрлэх явцад өт хорхой хивэнд идэгдэх, хугарах зэргээр гэмтэхээс гадна талбайн хэмжээ нь багасдаг муу талтай. Зураг 3. Арьсыг нидэрч цэвэрлэх Зураг 4. Арьсыг давсалж хатаах
  • 11. “Гутлын материалыг судлах” чадамжийн нэгжийн “ Гутлын материалын тухай ойлголтыг судлах” элементийг шалгах интерактив хэлбэрийн тест 30 даалгавар тус бүр 4 хувилбартай; сонгох, богино хариулттай, үнэн худлыг тодорхойлох тестийн хэлбэрүүдтэй Нүүр Эхлэх
  • 13. 1. Гутлын үндсэн материал гэж юу вэ? А. Эд ангиудыг хооронд нь холбож нэгтгэхэд зориулсан материал С. Түрийн өнгөнд зориулан боловсруулсан материал D. Түрийн өнгө доторт зориулан боловсруулсан материал В. Түрийн доторт зориулан боловсруулсан материал
  • 15. 2. Гутлын туслах материал гэж юу вэ? А. Эд ангиудыг хооронд нь холбож нэгтгэхэд зориулсан материал С. Түрийн өнгөнд зориулан боловсруулсан материал D. Түрийн өнгө доторт зориулан боловсруулсан материал В. Түрийн доторт зориулан боловсруулсан материал
  • 17. 3. Гутлын үндсэн материал аль нь вэ? А. Шир , шевро, эсгий, хром, хиймэл шир, картон С. Шир , шевро, эсгий, хром, хиймэл шир, картон, утас D. Шир , шевро, эсгий, хром, хиймэл шир, хадаас, картон В. Шир , шевро, эсгий, хром, хиймэл шир, цавуу, картон
  • 19. 4. Гутлын туслах материал аль нь вэ? А. Утас, хадаас, гуурс, шир, дэгээ, хөвөрдөг товч С. Утас , хадаас, цавуу, гуурс, дэгээ, хөвөрдөг товч D. Утас , хадаас, цавуу, арьс, дэгээ, хөвөрдөг товч В. Утас, шир, цавуу, гуурс, дэгээ, хөвөрдөг товч
  • 21. 5. Гутлын материалд тавигдах шаардлагуудыг сонгоорой? А. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн, эдэлгээний бөх батын, хэвэлгээний С. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн, эдэлгээний бөх батын, уллагааны D. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн, эдэлгээний бөх батын, технологийн В. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн, эдэлгээний бөх батын, оёдлын
  • 23. 6. Эрүүл ахуйн шаардлагад хамаарах хэсгийг сонгоорой? А. Гадаргуугын өнгө үзэмж, торгомсог байдал, С. Чийг шингээж гадагшлуулах, дулаанаа хадгалах, өнгө үзэмж D. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн, эдэлгээний бөх батын, технологийн В. Чийг шингээж гадагшлуулах, дулаанаа хадгалах, хөлийг гаднын нөлөөнөөс хамгаалах
  • 25. 7. Технологийн шаардлагад хамаарах хэсгийг сонгоорой? А. Материал нь эсгэхэд өөдөс бага гардаг, уян хатан байхаас гадна гутлын бүрдэл хэсгүүдийг хадаасаар хадах,утсаар бэхлэх, цавуугаар наахад элдэв бэрхшээлгүй байх С. Материал нь технологийн боловсруулалт хийхэд бүх талбайгаараа ижил зузаантай, эсгэхэд өөдөс бага гардаг, уян хатан байхаас гадна гутлын бүрдэл хэсгүүдийг хадаасаар хадах,утсаар бэхлэх, цавуугаар наахад элдэв бэрхшээлгүй байх В. Материал нь технологийн боловсруулалт хийхэд бүх талбайгаараа ижил зузаантай, эсгэхэд өөдөс бага гардаг, уян хатан байхаас гадна гутлын бүрдэл хэсгүүдийг хадаасаар хадах,утсаар хадагддаг байх. В. Материал нь технологийн боловсруулалт хийхэд бүх талбайгаараа ижил зузаантай, эсгэхэд өөдөс их гардаг, уян хатан байхаас гадна гутлын бүрдэл хэсгүүдийг хадаасаар хадах,утсаар хадагддаг байх.
  • 27. 8. Гоо зүйн шаардлагад хамаарах хэсгийг сонгоорой? А. Гадаргуугын өнгө үзэмж, торгомсог байдал, С. Чийг шингээж гадагшлуулах, дулаанаа хадгалах, өнгө үзэмж D. Гоо зүйн, эрүүл ахуйн, эдэлгээний бөх батын, технологийн В. Чийг шингээж гадагшлуулах, дулаанаа хадгалах, хөлийг гаднын нөлөөнөөс хамгаалах
  • 29. 9. Гутлын материалд тавигдах шаардлагуудаас өвлийн гуталд чухал гэж үзсэн хэсгийг сонгоорой? А. Гадаргуугын өнгө үзэмж С. Дулаанаа хадгалах D. Чийгнээс хамгаалах В. Чийг шингээх
  • 31. 10. Арьс ширэн материалыг зориулалтаар нь яаж ангилдаг вэ? А. Гутлын, техникийн, хувцас жижиг эдлэлийн С. Гутлын, тоноглолын, техникийн, хувцасны D. Гутлын, тоноглолын, хувцас жижиг эдлэлийн В. Гутлын, тоноглолын, техникийн, хувцас жижиг эдлэлийн
  • 33. 11. Арьс ширэн материалыг зориулалтаар нь хэд ангилдаг вэ? А. 4 С. 3 D.5 В. 2
  • 35. 12. Гутлын улны эд ангид хэрэглэгдэх материал аль нь вэ? А. Шир С. Шевро В. Хром D. Булигар
  • 37. 13. Гутлын зориулалттай арьс ширэн материалыг яаж ангилдаг вэ? А. Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн өнгөнд зориулсан арьсан материал Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн доторт зориулсан арьсан материал Гутлын доод бүрдэл хэсгийн уланд зориулсан ширэн материал C. Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн өнгөнд зориулсан арьсан материал Гутлын доод бүрдэл хэсгийн доторт зориулсан арьсан материал Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн уланд зориулсан ширэн материал B. Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн өнгөнд зориулсан арьсан материал Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн доторт зориулсан арьсан материал Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн уланд зориулсан ширэн материал D. Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн өнгөнд зориулсан арьсан материал Гутлын дээд бүрдэл хэсгийн уланд зориулсан арьсан материал Гутлын доод бүрдэл хэсгийн уланд зориулсан ширэн материал
  • 39. 14. Гутлын доод бүрдэл хэсгийн зориулалттай ширэн материалыг яаж ангилдаг вэ? А. Рантан уллагаанд зориулсан ширэн материал, Наалтан уллагаанд зориулсан ширэн материал, Винтэн уллагаанд зориулсан ширэн материал C. Рантан уллагаанд зориулсан ширэн материал Утсан уллагаанд зориулсан ширэн материал, Хадаасан уллагаанд зориулсан ширэн материал B. Рантан уллагаанд зориулсан ширэн материал Наалтан уллагаанд зориулсан ширэн материал, Хадаасан уллагаанд зориулсан ширэн материал D. Рантан уллагаанд зориулсан ширэн материал Утсан ба наалтан уллагаанд зориулсан ширэн материал, Хадаасан ба винтэн уллагаанд зориулсан ширэн материал
  • 41. 15. Гутлын доод бүрдэл хэсгийн зориулалттай ширэн материалыг хэд ангилдаг вэ? А. 3 С. 2 D. 5 В. 4
  • 43. 16. Гутлын доод бүрдэл хэсгийн зориулалттай ширэн материалыг 3 ангилдаг. Үнэн худлыг тодорхойл? А. Үнэн В. Худал
  • 45. 17. Арьс ширэн материалыг зориулалтаар 3 ангилдаг. Үнэн худлыг тодорхойл? А. Үнэн В. Худал
  • 47. 18. Арьс ширэн материалыг зориулалтаар нь гутлын, техникийн, хувцас жижиг эдлэлийн гэж 3 ангилдаг. Үнэн худлыг тодорхойл? А. Үнэн В. Худал
  • 49. 19. Гутлын материалыг, техникийн, тоноглолын хувцас жижиг эдлэлийн гэж 4 ангилдаг. Үнэн худлыг тодорхойл? А. Үнэн В. Худал
  • 51. 20. Гутлын материалыг, техникийн, тоноглолын хувцас жижиг эдлэлийн гэж 4 ангилдаг. Үнэн худлыг тодорхойл? А. Үнэн В. Худал
  • 53. 21.Арьс ширний хөндлөн огтлолын бүтцийг нэрлэнэ үү? А. Эпидермис, дерма, шар махан давхарга В. Өнгөн хөрс, бор хөрс, эпидермис А. Эпидермис, дерма, бор хөрс А.Эпидермис, өнгөн хөрс, шар махан давхарга
  • 55. 22. Эпидермис давхарга нь арьсны аль хэсэгт байралдаг вэ? А. Арьсны дунд талын давхарга юм. В. Арьсны дээд талын давхарга юм. D. Хөхөнцөр давхаргын доор байралдаг давхарга юм. С. Арьсны доод талын давхарга юм.
  • 57. 23. Дерма давхарга нь ямар ямар үеэс бүтдэг вэ? А. Хөхөнцөр ба торлог үеэс бүтнэ. В. Хөхөцөр үе ба тос хөлсний булчирхай D. Торлог үе ба, тосны булчирхай С. Хөхөнцөр үе ба, коллагены нарийн багцнуудаас
  • 59. 24. Коллагены багц нь ханан хэлбэрийн сүлжээ үүсгэсэн бол арьс шир ямар шинж чанартай байх вэ? А. Уян зөөлөн В. Сунамтгай D. Нимгэн зөөлөн С. Бөх бат
  • 61. 25. Коллагены багцууд нь хэвтээ долгиолог хэлбэрийн сүлжээ үүсгэсэн бол арьс шир ямар шинж чанартай байх вэ? А. Уян зөөлөн В. Суналтгүй D. Зузаан С. Бөх бат
  • 63. 26. Арьс ширийг байрлалзүйн бүтцээр нь юу юу гэж ангилдаг вэ? А. Зоо, хүзүү, хээл, суга, цавь В. Зоо, хүзүү, хээл, суга, цавь, год D. Зоо, хүзүү, суга, цавь, год С. Хүзүү, хээл, суга, цавь, год
  • 65. 26. Арьс ширний зоо хэсэг талбайнхаа хэдэн хувийг эзлэх вэ? А. 40- 50% В. 50- 60% D. 45- 55% С. 45- 50%
  • 67. 27. Арьс ширний зоо хэсэг нь бөх бат, суналт багатай, нягт зузаан буюу коллагены багц нь ханан хэлбэрээр сүлжилдсэн байдаг. А. Тийм В. Үгүй
  • 69. 28. Хүзүү хэсэг нь зоог бодвол нэлээд сэвсгэр, зузаан нь жигд биш байдаг. А. Тийм В. Үгүй
  • 71. 29. Арьс ширэн түүхий эдийн чанар хамгаалах хадгалах аргуудыг нэрлэнэ үү? А. Нидэрч цэвэрлэх давслах, хатаах, хөлдөөх, В. Нидэрч цэвэрлэх хатаах, хөлдөөх, D. Давслах, хатаах, хөлдөөх, С. Нидэрч цэвэрлэх давслах, хөлдөөх,
  • 73. 30. Арьс ширний чанар хамгаалахын өмнө ямар ажиллагааг заавал эхэлж хийх вэ? А. Нидэрч цэвэрлэх В. Хөлдөөх D. Хатаах С. Давслах
  • 75. ГШҮ 5-ийн видео: Түүхий эдийн чанар хамгаалах хадгалах ГШҮ 3 ба 4-ийн видео: Арьс ширний хөндлөн огтлолын ба байрлалзүйн бүтэц Нүүр