1. Х хдэд ээлтэй цэцэрлэгүү
С.Энхтүвшин
(МУБИС, БоСС)
УБ, Налайх
2013 оны 08 сар

2. Ярилцах чиглэл
Хүүхдэд ээлтэй байхын утга
Хүүхдэд ээлтэй цэцэрлэг

3. Ээлтэй
• Тус дэм болох сайны хувь
• Хор хөнөөлгүй, сайн сайхан
• Дулаан бүлээн/дулаахан сайхан
Эх сурвалж: Баярсайхан Б., Монгол хэлний тайлбар толь, Уб.,
2011, х. 1858.

4. Хүүхдэд ээлтэй
• Хүүхдийн өсөлт хөгжилтөд саад, хор
уршиг болохгүй
• Хүүхдийн сайн сайхан байдалд тус дэм
болох

5. Хүүхдэд ээлтэй боловсрол
Тайланд
1997
ЮНИСЕФ
Ази, номхон
далайн бүс
нутгийн орнууд
БСШУ-ны сайдын 190-р
тушаал (2004)
БСШУ-ны сайдын 383-р
тушаал (2006)
БШУ сайдын (A110)
Хүүхдийн эрхэд
суурилсан
чанартай
боловсролын
үйлчилгээг буй
болгох

6. Хүүхдүүд юу гэж хэлж байна
вэ?
Сайхан сэтгэл, чин зүрхний оролцоо
Хүүхдэд ээлтэй сургууль хөгжихөд сурагч бидний
оролцоо маш их хэрэгтэй. Энэ нь мөнгө цуглуулж,
Сургууль байгуулахыг хэлэхгүй. Тэгэхээр хамгийн
хэрэгтэй нь сайхан сэтгэл, чин зүрхний оролцоо юмаа.
Нийслэлийн 111-р сургууль,
5 а анги
Б.Очирпүрэв

7. Хүүхдүүд юу гэж хэлж байна
вэ?
Сургууль хайрын орчин
Багш нарын хийсэн самбар, үзүүлэн бусад материалыг
эвдэж сүйтгэдэг муу зуршилтай хүүхэд бий. Тэд багш
нарынхаа үгэнд орохгүй уурлуулдаг. Сургуулиа,
багшаа мөн ээж ааваа хайрлавал хүүхдэд ээлтэй
сургуулийг чи өөрөө буй болгоно.
Нийслэлийн 58-р сургууль,
7е анги
Мөнхдэлгэр

8. Хүүхдүүдийн санаа бодлоос:
Ээл халамжаас эхтэй
Анги хамт олноороо хичээл номондоо тааруу хүүхдийг
дааж авч, хамтран хичээлээ давтвал сурлага нь дээшилнэ.
Мөн ангийнхаа амьдрал нь бололцоогүй хүүхдэд сэтгэл
санааны болон эд материалын тусламж үзүүлэх, хичээл
номонд нь туслах зэрэг ажлыг хийж, бид “Хүүхдэд ээлтэй
сургууль” болоход дэмжлэг үзүүлнэ.
Нийслэлийн 31-р сургууль,
5б анги
Б.Түмэнжаргал

9. Хүүхдүүд юу гэж хэлж байна
вэ?
Ээлтэй болоход жижүүр их үүрэгтэй
Өөдлөх айл үүднээсээ гэдэг. Жижүүр багш, цэвэрлэгч
нар эелдэг зөөлөн харилцаатай байвал сургуулийн
Нүүр царай харагдана. Жижүүр нь өвлийн хүйтэнд
гадаа зогсоож дааруулдаггүй байвал хүүхэд бидэнд
Мөн гоё оо!
Нийслэлийн 31-р сургууль,
О.Анударь

10. Хүүхдэд ээлтэй цэцэрлэг гэж
юу вэ?
Бага насны хүүхдийн эрхийг хангах,
сургуулийн өмнөх боловсролын
чанартай үйлчилгээний үр шимийг
хүртэх боломжийг хүүхэд бүрд олгож,
хүүхэд , эцэг эх бүрийн оролцоог
дээдлэж ажилладаг цэцэрлэг.

11. Цэцэрлэг хүүхдэд ээлтэй
байхын мөн чанар нь:
Цэцэрлэгийн орчин, тэнд явагдаж буй
бүхий л үйл ажиллагаа нь бага насны
хүүхдийн эрүүл өсөн торниж, хөгжин
нийгэмших нөхцөлийг бүрдүүлэхэд
чиглэж байхад оршино.
 Жам ёсны/ байгалийн зүй тогтол
 Өөрийн нөөц боломж, онцлог ялгаа

12. Хүүхдэд ээлтэй цэцэрлэгийн
шинж чанар:
1. Хүүхэд бүхэнд нээлттэй, тэднийг урин
дууддаг цэцэрлэг:
- Цэцэрлэгт хамрагдаж чадахгүй байгаа
хүүхдэд хүрч үйлчилдэг
- Хүүхдэд эрхээ эдлэхэд нь тусалдаг
- Харьяа орон нутгийнхаа бүхий л
хүүхдийн сайн сайхан байдалд, эрхийг нь
хамгаалахад хяналт тавьж, тусалж чаддаг
байгууллага юм.

13. Хүүхдэд ээлтэй цэцэрлэгийн
шинж чанар:
2. Хүүхэд төвтэй бодлого, үйл ажиллагаа
явуулдаг байгууллага:
- Хүүхдийн эрх ашиг, сонирхолд үйлчилж
чаддаг
- Хүүхдийн бүхий л нөөц чадавхийг дайчилж
чаддаг
- Хүүхдийг бүхий л талаас нь анхаарч чаддаг
- Эрүүл мэнд, хоол тэжээл, оршин байхуйг
- Хүүхдийн гэр бүлд, орчин тойронд нь юу болж
буйг

14. Хүүхдэд ээлтэй цэцэрлэгийн
шинж чанар:
• Цэцэрлэг нь хүүхэд хувь хүнийхээ
болон нийгмийн гишүүний хувьд
хөгжиж, амьдрах орчин.
• Орчны ээлтэй, ая тухтай байдал нь
хүүхэд бүрийн бие махбод, сэтгэл зүйн
аюулгүй, хамгаалагдсан байдлаар
илэрнэ.

15. Үргэлжлэл
• Хүүхдүүд – жам ёсны суралцагчид.
Хүүхэд бүхэн суралцах чадавхтай.
• ХЭЦ нь саад, бэрхшээлийг таньж
илрүүлж, таатай орчныг бүрдүүлэх
замаар суралцах, хөгжих боломжийг
нэмэгдүүлдэг.

16. Тулгуурлах зарчим
• Хүүхэд бүрийн хувийн онцлог, хэрэгцээ
сонирхолд хүндэтгэлтэй хандах
• Тэдгээрт нийцсэн арга барилаар ажиллах
• Хүүхэд бүрт өөрийгөө илэрхийлэх, үйл
ажиллагаанд оролцох боломж олгох
• Гэр бүл, олон нийтийн оролцоонд тулгуурлах

17. “Өчигдрөөс суралц, өнөөдрөөр амьдар, маргаашдаа
итгэ” E=mc2
Альберт Эйнштэйн

18. Людвиг Ван Бетховен
“Би хөгжмөөр
амьсгалж, хөгжмийн
төлөө амьдардаг.
Сонсгол бол миний
эрхэм нандин зүйл. Би
дүлийрч байна.
Хөгжмийн зохиолч
хүний хувьд өөрийгөө
дүлий гэж яаж дуулгах
билээ? Бурхны
бүтээсэн бүтээлээс
хамгийн золгүй нь би
юм аа...”

19. Хүүхэд бүрд ээлтэй байхын тулд:
• Гэр бүл, олон нийтийн дэмжлэг,
оролцоог хүлээн авдаг, хамтран
ажилладаг байна.
– Дам бус, шууд холбоо хамаарал буй болох
• Үндэслэл, нотолгоотой хариуцлагатай
тайлан, тайлагнал
• Баримт нотолгоонд тулгуурласан
үнэлгээ

20. Анхааралтай сонссонд
баярлалаа.