2. Prezentimi i pasqyrave financiare
Pasqyrat kryesore financiare janë
mjetet të cilat kontabiliteti i
shfrytëzon me qëllim të
grumbullimit, përpunimit dhe
prezentimit të informatave
ekonomike.
04/17/13 2
3. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź SKK 1 pĂ«rshkruan formĂ«n dhe
përmbajtjen e pasqyrave
financiare të ndërmarrjeve
biznesore të cilat kërkohet të
pregatisin pasqyra financiare
për përdoruesit e jashtëm (SKK
1.1).
04/17/13 3
4. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Objektiva e pasqyrave financiare
ïź Objektivat e pasqyrave financiare (SKK 1.4) janĂ« qĂ«
të sigurojnë informacion:
ïź Mbi pozitĂ«n financiare, veprimtarinĂ« financiare dhe
ndryshimet e gjendjes financiare;
ïź Mbi pĂ«rdorimin e pasurive dhe resurseve tĂ«
ndërmarrjes nga ana e udhëheqësisë;
ïź PĂ«r investitorĂ«t pĂ«r marrjen e vendimeve se a tĂ«
shiten apo të mbahen investimet dhe
ïź PĂ«r marrjen e vendimeve ekonomike bazuar nĂ«
rezultatet financiare të raportuara dhe rrjedhat e
keshit në ndërmarrje.
04/17/13 4
5. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Supozimet bazĂ«
ïź Dy supozime themelore formojnĂ«
bazën e pregatitjes së pasqyrave
financiare:
1. përdorimi i bazës akruale të
kontabilitetit dhe
2. koncepti i vazhdueshmërisë
04/17/13 5
6. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Kontabiliteti akrual
ïź NĂ« mĂ«nyrĂ« qĂ« tĂ« plotĂ«sohen objektivat e tyre, pasqyrat
financiare, përveç informacionit për rrjedhjen e keshit,
pregatiten në bazë akruale të kontabilitetit (SKK 1.15). Kjo
ndikon në raportimin financiar si më poshtë:
ïź Efektet e transaksioneve dhe ngjarjeve tjera njihen atĂ«herĂ«
kur ato të ndodhin (dhe jo atëherë kur të merret apo të
paguhet keshi dhe ekuivalentet e tij) dhe ato regjistrohen në
regjistrat kontabël dhe raportohen në pasqyrat financiare të
periudhave me të cilat kanë të bëjnë.
ïź E drejta pĂ«r tĂ« marrĂ« kesh apo burime tĂ« tjera financiare
raportohet si pasuri në pasqyrën e bilancit.
ïź Obligimet pĂ«r tĂ« paguar para tĂ« gatshme apo pĂ«r tĂ« ofruar
shërbime raportohen si detyrime në pasqyrën e bilancit.
ïź TĂ« hyrat dhe shpenzimet nĂ« pasqyrĂ«n e tĂ« ardhurave
raportohen në periudhën të cilës i përkasin.
04/17/13 6
7. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Parimi i vazhdueshmĂ«risĂ«
ïź Pasqyrat financiare duhet tĂ« pregatiten bazuar nĂ«
supozimin që entiteti është një vazhdimësi, dhe do
të vazhdojë me afarizmin e vet në të ardhmen e
paraparë (SKK 1.14). Kjo nënkupton që:
ïź PasuritĂ« e menduara pĂ«r rishitje, siç janĂ« stoqet, do
të shiten në pajtim me veprimtaritë normale.
ïź PasuritĂ« e blera me qĂ«llim tĂ« pĂ«rdorimit nĂ«
veprimtari, siç janë pasuritë fikse, do të përdoren
gjatë jetës së tyre të përdorimit.
ïź Shumat e pagueshme palĂ«ve tjera do tĂ« paguhen
në përputhje me marrëveshjen e kreditorit.
04/17/13 7
8. Prezentimi i pasqyrave financiare
Cilat janë pasqyrat kryesore të
kontabilitetit ?
04/17/13 8
9. Prezentimi i pasqyrave financiare
Disa nga pasqyrat e përdorura më parë:
ïŻ Inventarizimi
ïŻ Bilanci i gjendjes
ïŻ Ditari
ïŻ Libri kryesor
ïŻ Librat ndihmĂ«s
ïŻ Regjistrimet parambyllĂ«se
ïŻ Lista pĂ«rfundimare
04/17/13
ïŻ LlogaritĂ« vjetore
9
10. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Komponentet e pasqyrave financiare
ïź NjĂ« komplet i plotĂ« i pasqyrave financiare i pĂ«rfshin
komponentet e mëposhtme (SKK 1.6):
ïź PasqyrĂ«n e bilancit;
ïź PasqyrĂ«n e tĂ« ardhurave
ïź NjĂ« pasqyrĂ« tĂ« tĂ« gjitha ndryshimeve nĂ« ekuitet;
ïź PasqyrĂ«n e rrjedhjes sĂ« keshit dhe
ïź Politikat e kontabilitetit dhe shĂ«nimet shpjeguese.
04/17/13 10
11. Prezentimi i pasqyrave financiare
1. Inventarizimi â si instrument financiar
paraqet pasqyrën e pasurisë së
ndërmarrjes në një ditë të caktuar
Si bëhet inventarizimi ?
- Me regjistrimin e pasurisë (mjeteve dhe
burimeve të mjeteve) të ndërmarrjes së
paku një herë në vit.
ĂfarĂ« mund tĂ« jetĂ« inventarizimi ?
- Parcial
04/17/13
- I plotë 11
12. Prezentimi i pasqyrave financiare
Detyrat kryesore të inventarizimit:
- Përpilimi i bilancit fillestar të
ndërmarrjes së posaformuar në bazë
të inventarit si bazë e dokumentuar
- Përcaktimi i ndërrimeve të
padokumentuara në pasurinë e
ndërmarrjes me qëllim të përpilimit të
bilancit vjetor të ndërmarrjes që punon
në mënyrë kontinuele.
04/17/13 12
13. Prezentimi i pasqyrave financiare
Inventarizimi indërmarrjes më datë 31.12....
Nr. Përshkrimi Kolona Parakolona Kolona kryesore
ndihmëse (analitika)
1. AKTIVA
a. Mjetet themelore 74.000
Objektet 90.000
- Amortizimi 40.000
Pajisjet 24.000
b. Mjetet xhiruese 33.600
Materiali (A,B,C..) 14.000 14.000
Produktet e gatshme 15.200
2. Blerësit ( 1,2,3...) 3.400 3.400
Paratë ... 1.000
Gjithsejt Aktiva 107.600
PASIVA
a. Burimet e huazuara 8.400 38.400
Furnitorët (1,2,3...) 30.000 30.000
Kreditë afatgjata
b. Burimet vetanake 69.200 69.200
Kapitali i pronarit
Gjithsejt Pasiva 107.600
04/17/13 13
14. Prezentimi i pasqyrave financiare
Inventarizimi
Shembull:
NdĂ«rmarrja âYâ mĂ« 31.12... Posedon me mjete dhe burime tĂ« mjeteve si
vijon:
- Objekte ndërtimore .......... 300.000 euro
- Amortizimi i obj.ndërt........ 100.000 euro
- Pajisjet (2 x 40.000) .......... 80.000 euro
- Materiali (A=10.000, B=23.000).. 43.000 euro
- Blerësit (A=8.000, B= 5.400) .. 13.400 euro
- Paratë .............................. 25.000 euro
- Furnitorët (A=10.000, B=8.000).. 18.000 euro
- Kreditë afatgjata .................... 30.000 euro
- Kapitali i pronarit ................... 230.400 euro
Të kryhet inventarizimi në bazë të dhënave të mësipërme.
04/17/13 14
15. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Zgjidhje:
Nr. Përshkrimi Kolona ndihmëse Parakolona Kolona kryesore
(analitika)
I. Aktiva
1. Mjetet themelore 280.000
a). Objektet ndërtimore 300.000
b). - Amortizimi 100.000
c). Pajisjet 80.000
2. Mjetet xhiruese 81.400
a). Materiali 43.000
A 20.000
B 23.000
b). Blerësit 13.400
A 8.000
B 5.4oo
c). Paratë 25.000
Gjithsejt Aktiva 361.400
II. Pasiva
1. Detyrimet 48.000
a). Furnitorët 18.000
A 10.000
B 8.000
b) Kreditë afatgjata 30.000
2. Kapitali 313.400
a) Kapitali i pronarit 313.400
Gjithsejt Pasiva 361.400
04/17/13 15
16. Prezentimi i pasqyrave financiare
Bilanci i gjendjes
Cilat janë elementet e bilancit të gjendjes
?
Ku dallon bilanci i gjendjes nga
inventarizimi ?
04/17/13 16
17. Prezentimi i pasqyrave financiare
Ekuacioni i bilancit të gjendjes
MJETET = EKUITETI + DETYRIMET
( Ekuacion bazë për prezentimin e
bilancit të gjendjes)
04/17/13 17
18. Prezentimi i pasqyrave financiare
Bilanci i gjendjes
a).Qëllimi
- Përmbledhja e burimeve financiare, detyrimeve dhe interesit
të pronarit,
- Vlerësimi i një pozite financiare në një datë të caktuar që jep
bazën për shumë analiza financiare,
- Paraqitja e një historie financiare ashtu siq regjistrohen në
sistemin financiar,
- Shpalosja financiare e kompanisë ndaj investitorëve dhe të
tjerëve.
04/17/13 18
19. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Gjendja financiare
ïź Elementet qĂ« drejpĂ«rsĂ«drejti janĂ« tĂ« lidhura me matjen e
gjendjes financiare në pasqyrën e bilancit janë pasuritë,
detyrimet dhe ekuiteti. Këto definohen si më poshtë:
ïź Pasuria Ă«shtĂ« resurs qĂ« e kontrollon ndĂ«rmarrja si rezultat i
ngjarjeve në të kaluarën dhe nga e cila pritet që të hyjnë në
ndërmarrje dobi ekonomike.
ïź Detyrimi Ă«shtĂ« njĂ« obligim i ndĂ«rmarrjes nĂ« tĂ« tashmen i cili
shfaqet për shkak të ngjarjeve në të kaluarën, plotësimi i të
cilit pritet që të shkaktojë dalje të resurseve që përbëjnë
përfitime ekonomike nga ndërmarrja.
ïź Ekuiteti Ă«shtĂ« interesi i mbetur nĂ« pasuritĂ« e ndĂ«rmarrjes pasi
që të hiqen të gjitha detyrimet.
04/17/13 19
20. Prezentimi i pasqyrave financiare
Përbërësit:
ïź Mjetet (pasuritĂ«, asetet):âNjĂ« burim i
vlefshëm për të bërë biznes në të ardhmen,
e paraqitur nga një pronësi apo e drejtë që
paraqet tĂ« mira nĂ« tĂ« ardhmenâ.
1. Mjetet qarkulluese ( paraja e gatshme,
investimet, stoqet, të arkëtueshmet,
parapagimet qarkulluese...).
2. Mjetet themelore (mjete që japin të mira më
tepër se një vit).
04/17/13 20
21. Prezentimi i pasqyrave financiare
b). Detyrimet:âNjĂ« borxh apo detyrim qĂ«
ekziston legalisht apo i vlerësuar me anë të
teknikave akruale të kontabilitetit ndaj një pale
tjetër që del nga transaksionet në të
kaluarĂ«nâ.
- Detyrimet afatshkurtĂ«ra:âBorxhet apo
zërat e vlerësuar mbi burimet e firmës që
pritet të paguhen brenda ciklit normal të
veprimtarisë së ndërmarrjes (zakonisht 1 vit).
- Detyrimet afatgjata:âDetyrime qĂ« pritet tĂ«
paguhen pĂ«r njĂ« kohĂ« mĂ« tĂ« gjatĂ« se 1 vitâ.
04/17/13 21
22. Prezentimi i pasqyrave financiare
c).Ekuiteti.âMjetet apo interesi mbetĂ«s i njĂ« pronari
(aksionari). Ekuiteti konsiston në kapitalin e
investuar dhe fitimet e mbajtura të vitit të kaluar dhe
vijuesâ.
Ekuiteti
â PĂ«rkufizimi ( pjesa e mbetur e interesit nĂ« mjete pas
zbritjes së të gjitha detyrimeve).
- Përbërësit
- Kapitali â paraqet investim tĂ« pronarit
- Profiti bruto
- Profiti neto â pasi qĂ« tĂ« shpĂ«rndahet
dividenda aksionarëve etj.
04/17/13 22
23. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Shpalosjet e pasqyrĂ«s sĂ« bilancit
ïź ZĂ«rat nĂ« vijim jnĂ« shpalosjet kryesore tĂ« cilat duhet tĂ«
përfshihen në pasqyrën e bilancit:
ïź ParatĂ«
ïź TĂ« arkĂ«tueshmet
ïź Stoqet
ïź PatundshmĂ«ria, impiantet dhe pajisjet
ïź Investimet afatgjata
ïź TĂ« pagueshmet
ïź Provizionet
ïź Borxhet afatgjatĂ«
ïź LizingĂ«t
ïź Ekuiteti i aksionarit
04/17/13 23
24. Prezentimi i pasqyrave financiare
d). Tiparet e bilancit të gjendjes
- Baza historike
- Një datë e caktuar
- I nënshkruar nga menaxhmenti
- Historia e formuar nga vlerësimet në
të ardhurat
- Shumë shënime sqaruese
- Krahasuese të paktën për një vit
04/17/13 24
25. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Forma e krahasuar apo paralele e bilancit
Aktivet Shuma Pasivet (burimet) Shuma
1. Aktivet 600.000 1. Detyrimet 250.000
2. Kapitali i pronarit 350.000
Totali i aktivit 600.000 Totali i pasivit 600.000
04/17/13 25
26. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Forma e shkallĂ«zuar e bilancit (nĂ« kushte
të përdorimit të kompjuterit)
Bilanci kontabël i Shoqërisë X më 31.12.2003
I. Aktivet 600.000
Totali i aktivës 600.000
II. Detyrimet
250.000
III. Kapitali i pronarit 350.000
Totali i pasivës 600.000
04/17/13 26
27. Prezentimi i pasqyrave financiare
Bilanci i gjendjes sipas shkollës europiane
Nr. Përshkrimi Kolona Kolona Nr. Përshkrimi Kolona
ndihmëse kryesore Kryesore
1. Objekti ndërtimor 90.000 1. Kapitali i pronarit 69.200
-Amortizimi 30.000 60.000 2. Kreditë afatgjata 20.000
2. Pajisjet 24.000 3. Furnitorët 18.400
-Amortizimi 10.000 14.000
3. Materiali 14.000
4. Produktet e gatsh. 15.200
5. Blerësit 3.360
6. Kërkesa tjera 40
7. Paratë 1.000
107.600 107.600
04/17/13 27
28. Prezentimi i pasqyrave financiare
Bilanci i gjendjes sipas shkollës amerikane
Përshkrimi Shuma Përshkrimi Shuma
MJETET DETYRIMET DHE EKUITETI
Mjetet qarkulluese: 268 Detyrimet afatshkurtëra 139
Paratë 25 Huaja nga banka 42
Llogaritë e arkëtueshme 112 Llogaritë e pagueshme 87
Stoqet 103 Dividentët e pagueshëm 4
Blerjet 11 Tatimi i paguar në fitim 6
Shpenzimet e parapaguara 17 Detyrimet afatgjata 58
Mjetet fikse: 292 Pengu i pagueshëm 58
Prona 50 Gjithsejt Detyrimet 197
Ndërtesat 187 Ekuiteti i aksionarëve
Pajisjet 123 Kapitali aksionar 130
Zhvlerësimi (68) Fitimet e mbajtura 233
Gjithsejt Ekuiteti 363
Gjithsejt Mjetet 560 Gjithsejt Detyrimet dhe Ekuiteti 560
04/17/13 28
29. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Shembull:
Të përpilohet bilanci i gjendjes, nëse ndërmarrja me datë 31.12.2003 ka
pasur këtë gjendje në llogaritë e saj:
- Toka ...................... 180.000
- Kapitali i vet.......... 150.000
- Objektet afariste.... 50.000
- Fitimi i mbajtur....... 20.000
- Makineritë ............. 30.000
- Mallrat ................... 10.000
- Llogaritë e arkët. ... 5.000
- Parapagimet ......... 6.000
- Kreditë afatgjata.... 60.000
- Llogaritë e pag...... 10.000
- Mjetet monetare... 20.000
04/17/13 nga banka... 61.000
- Huaja 29
31. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Si ndikojnĂ« transakcionet afariste nĂ« bilanc ?
1. Ndryshimi në strukturën e pasurisë dhe në strukturën e
detyrimeve ose kapitalit (rritet pasuria dhe për të njejtën
shumë rriten edhe detyrimet apo kapitali).
2. Ndryshimi në strukturën e pasurisë dhe në strukturën e
detyrimeve ose kapitalit (zvoglohet pasuria, në të njejtën
kohë zvoglohen edhe detyrimet apo kapitali),
3. Ndryshimi vetëm në strukturën e pasurisë (rritet pasuria, në
të njejtën kohë zvoglohet poashtu një kategori tjetër e
pasurisë),
4. Ndryshimi vetëm në strukturën e kapitalit apo detyrimeve
(rritet kapitali apo detyrimet, në të njejtën kohë zvoglohet
kapitali apo detyrimet).
04/17/13 31
32. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Shembull:
NdĂ«rmarrja âXâ me 01.01.2004 ka pasur kĂ«tĂ«
saldo:
Arka 3.000 Pajimet 10.000
Llogaria 20.000 Furnitorët 10.000
Blerësit 5.000 Kred. af.shk. 20.000
Toka 50.000 Kapitali i vet 118.000
Objektet 60.000
Të përpilohet bilanci fillestar !
04/17/13 32
33. Prezentimi i pasqyrave financiare
1. Më 02.01. është blerë malli me afat pagese prej 30
ditĂ« me vlerĂ« prej 10.000 âŹ.
2. Më 04.01. pronari ka tërheqë nga ndërmarrja 5.000
⏠për nevoja personale e cila shumë i është paguar
nga llogaria.
3. Më 07.01. blerësi ka paguar borxhin në shumë prej
2.000 âŹ.
4. Më 09.01. përmes kredisë afatshkurtër, është
përmbushur detyrimi ndaj furnitorit në vlerë prej
4.000 âŹ.
TĂ« kryhen regjistrimet !
04/17/13 33
36. Prezentimi i pasqyrave financiare
3. Ditari â si libĂ«r i posaqĂ«m pĂ«r
regjistrimin kronologjik të ndryshimeve
ekonomike në afarizmin e
ndërmarrjes.
Në sistemin praktik të kontabilitetit,
transakcionet së pari regjistrohen në
ditar e pastaj barten në llogaritë
përkatëse.
04/17/13 36
37. Prezentimi i pasqyrave financiare
Forma skematike e ditarit
Data Përshkrimi Thirrja Debi Kredi
(konto)
Emri i llogarisë Shërben për
me të cilën lidhet futjen e
ndërrimi llogarisë për të
cilën ka të bëjë
ndërrimi apo
ndonjë shenjë
tjetër që lidhet
më konto
04/17/13 37
38. Prezentimi i pasqyrave financiare
Ditari i Ndërmarrjes: " Ardi" më 01.01.2004
Nr. Përshkrimi Thirrja Debiton Krediton
Ndërtesat 1 90000
Pajisjet 2 240000
Materiali 3 23000
Prodhimet e gatshme 4 15000
Blerësit 5 12350
Kërkesa tjera 6 4500
Llogaria rrjedhëse 7 3000
Korigjimi i vlerës së ndërtesave 8 2250
Korigjimi i vlerës së pajisjeve 9 30000
Furnitorët 10 22000
Kapitali i pronarit 11 303600
Kreditë afatgjata 12 20000
Kreditë afatshkurtëra 13 10000
04/17/13 Mbyllja e librave 38
387850 387850
39. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Shembull:
1. Një blerës i cili na ka borxh 10.000 ⏠ka përmbushur
obligimin e tij duke paguar në llogarinë e ndërmarrjes
tonë.
2. Kemi blerë pajisje në vlerë prej 20.000 ⏠me afat pagese
prej 3 muaj.
3. Pronari ka tërhequr me qek nga arka shumën prej 5.000
âŹ.
4. ĂshtĂ« pranuar njĂ« faturĂ« pĂ«r blerje materiali nĂ« vlerĂ« prej
25.000 âŹ.
5. Nga arka është paguar energjia elektrike në shumën prej
250 âŹ.
Të kryhen regjistrimet e mësipërme në ditar dhe në librat
kryesor.
04/17/13 39
40. Prezentimi i pasqyrave financiare
Data Përshkrimi Thirrja Debi Kredi
04.02.04 Mj.monetare 1 10.000
Blerësit 2 10.000
Pagesa e faturës
05.02.04 Pajisjet 3 20.000
Furnitorët 4 20.000
Blerja e pajisjeve
05.02.04 Tërheqje kapitali 5 5.000
Mjete monetare 1 5.000
Kapitali i tërheq.nga pronari
07.02.04 Shp.të ener.elektrike 6 250
Mjete monetare 1 250
Pagesa e shp.të ener.elektr.
04/17/13 40
41. Prezentimi i pasqyrave financiare
4. Libri kryesor - si bërthamë e evidencës
kontabile.
- Formohet me dekompozimin e bilancit në
pjesë themelore të tij, respektivisht
shëndrrimin e pozicioneve të bilancit në
llogari.
- Hapja e llogarive në kontabilitet nënkupton
hapjen e kontove apo llogarive për secilin
pozicion të bilancit të gjendjes.
04/17/13 41
42. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź DetyrĂ« 1.
MĂ« datĂ« 05.01.2004, ndĂ«rmarrja âArdiâ ka pasur ndryshimet vijuese:
1. BlerĂ«si â X â ka paguar nĂ« llogarinĂ« e ndĂ«rmarrjes â Ardiâ faturĂ«n nĂ« vlerĂ« prej
2.800 âŹ.
2. NdĂ«rmarrja âArdiâ ka paguar nĂ« emĂ«r tĂ« furnitorĂ«ve, shumĂ«n prej 1.200 âŹ.
3. Sipas faturĂ«s nr. 1 iu Ă«shtĂ« shitur blerĂ«sit âArbĂ«riâ nĂ« afat pagese prodhime tĂ«
gatshme nĂ« vlerĂ« prej 7.520 âŹ.
4. Shpenzimet e prodhimeve tĂ« gatshme tĂ« shitura kapin shumĂ«n prej 5.600 âŹ.
5. Në emër të mungesës në depo, depoisti ka paguar në llogari shumën prej 40
âŹ.
6. Sipas faturĂ«s sĂ« furnitorit, Ă«shtĂ« blerĂ« material nĂ« vlerĂ« prej 3.000 âŹ.
7. Në emër të gjobës sipas vendimit të inspekcionit është paguar përmes
llogarisĂ«, shuma prej 400 âŹ.
8. Për shkak të kualitetit të dobët të materialit të porositur, furnitori ka dhënë
kasa- skonto nĂ« vlerĂ« prej 200 âŹ.
9. Sipas kĂ«rkesĂ«s, nĂ« prodhimtari Ă«shtĂ« dhĂ«nĂ« material nĂ« vlerĂ« prej 3.000 âŹ.
10. Nga llogaria është paguar shuma prej 600 ⏠në emër të shpenzimeve të
ndryshme të prodhimtarisë.
11. Sipas përllogaritjes, shlyerja e vlerës së ndërtesës në emër të amortizimit
Ă«shtĂ« 1.000 âŹ, ndĂ«rsa e pajisjeve Ă«shtĂ« 400 âŹ.
04/17/13 42
43. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź DetyrĂ« 2:
1. NdĂ«rmarrja âArdiâ nga Prishtina fillon me afarizmin e saj me kapitalin
vijues: Pajisje 40.000 âŹ, ndĂ«rtesa 25.000 âŹ, para nĂ« arkĂ« 20.000 âŹ,
para nĂ« bankĂ« 15.000 âŹ, material 40.000 âŹ, kĂ«rkesa nga blerĂ«sit
27.000 âŹ, kapital inokos 110.000 ⏠kredi afatgjatĂ« 30.000 âŹ, kredi
afatshkurtĂ«r 12.000 âŹ, obligime ndaj furnitorĂ«ve 15.000 âŹ. TĂ«
përpilohet bilanci fillestar dhe të kryhen regjistrimet vijuese:
2. Sipas kërkesën së ndërmarrjes, banka na ka lejuar kredi afatshkurtër
pĂ«r blerjen e materialit nĂ« vlerĂ« prej 15.000 âŹ. Materiali Ă«shtĂ« blerĂ«
dhe vendosur në depo.
3. Nga banka kemi marrë kredi afatgjatë, me të cilën kemi blerë
makinĂ«n nĂ« vlerĂ« prej 30.000 âŹ.
4. ĂshtĂ« dhĂ«nĂ« nĂ« prodhim material nĂ« vlerĂ« prej 5.000 âŹ.
5. NĂ« emĂ«r tĂ« pagave janĂ« paguar nga paratĂ« vlera prej 2.000 âŹ.
6. Janë përfunduar dhe dorëzuar në depo prodhime të gatshme në vlerë
prej 4.500 âŹ.
7. Janë shitur në afat pagese prodhime të gatshme në vlerë prej 6.000
âŹ. Ămimi real kushtues (shpenzimet reale) i prodhimeve tĂ« shitura
Ă«shtĂ« 4.000 âŹ.
8. Janë paguar nga paratë në bankë në emër të kamatës për shkak të
vonesĂ«s sĂ« pagesĂ«s sĂ« borxhit ndaj furnitorĂ«ve shuma prej 200 âŹ.
9. Blerësit nuk kanë paguar borxhin me kohë, prandaj në emër të
kamatĂ«s i kemi ngarkuar me shumĂ«n prej 300 âŹ.
04/17/13
10.
43
Të hapen librat, të kryhen regjistrimet në ditar dhe në librat kryesor si
dhe të përpilohet bilanci vërtetues.
45. Prezentimi i pasqyrave financiare
5. Librat ndihmĂ«se â pĂ«rdoren mĂ« tepĂ«r te
ndërmarrjet e mëdha. Këtu vjen në
shprehje ndarja e librave në:
1. Librin kryesor apo kontabiliteti financiar me
llogaritë e bilancit të suksesit dhe të
gjendjes,
2. Librat ndihmës apo analitike me llogari të
thjeshta të cilat në librin kryesor paraqiten
përmes llogarive (kontove) sintetike.
04/17/13 45
46. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Cilat llogari mund tĂ« ndahen nĂ« llogari
analitike apo ndihmëse ?
- Blerësit,
- Furnitorët,
- Materiali dhe
- Të gjitha kontot tjera të cilat nuk mund
të përfshihen vetëm në librin kryesor
04/17/13 46
47. Prezentimi i pasqyrave financiare
Shembull 3.
1. Nga furnitori âXâ pĂ«rmes faturĂ«s Ă«shtĂ« blerĂ« 200 kg material âAâ me
çmim prej 50 ⏠pĂ«r kg, vlera e pĂ«rgjithshme e tĂ« cilit Ă«shtĂ« 10.000 âŹ.
2. Nga furnitori âYâ pĂ«rmes faturĂ«s Ă«shtĂ« blerĂ« 1.000 kg material âBâ
me çmim 25 ⏠dhe 300 kg material âCâ me çmim prej 100 âŹ. Vlera e
pĂ«rgjithshme e faturĂ«s sipas kĂ«saj baze Ă«shtĂ« 55.000 âŹ.
3. Nga furnitori âXâ pĂ«rmes faturĂ«s Ă«shtĂ« blerĂ« 400 kg material âDâ me
çmim prej 30 ⏠me vlerĂ« tĂ« tĂ«rĂ«sishme prej 12.000 âŹ.
4. ĂshtĂ« paguar obligimi ndaj furnitorit âXâ nĂ« vlerĂ« prej 22.000 ⏠si dhe
furnitorit âYâ vlera prej 13.500 âŹ.
5. Sipas fletëkërkesës është dhënë në procesin e prodhimit 100 kg të
materialit âAâ me çmim prej 50 âŹ, qĂ« ka vlerĂ«n prej 5.000 ⏠dhe 200
kg tĂ« materialit âDâ me çmim prej 30 âŹ, qĂ« ka vlerĂ«n prej 6.000 âŹ.
Shuma e përgjithshme e materialit të dhënë në prodhim është
11.000 âŹ.
Të kryhen regjistrimet në librat kryesore dhe librat ndihmëse dhe ate
materialisht dhe financiarisht.
04/17/13 47
48. Prezentimi i pasqyrave financiare
6. Regjistrimet parambyllëse
Krahasimi i të dhënave të fituara nga
inventarizimi dhe ato nga kontabiliteti i
ndërmarrjes që ka rrjedhur gjatë vitit
vijues.
04/17/13 48
49. Prezentimi i pasqyrave financiare
Të dhënat e inventarizimit dhe të kontabilitetit mund të mos
përputhen për shkak të:
1. Gabimeve të mundshme gjatë regjistrimit në kontabilitet,
2. Të ekzistimit të ndërrimeve të padokumentuara në pasuri e të
cilat nuk janë evidentuar në kontabilitet. Në pyejte janë
mungesat dhe tepricat e të cilat nuk janë përfshirë në të hyra
dhe të dala,
3. Vlerave jo reale në llogari (konto) të caktuara për shkak të:
- Zhvlerësimit (materialit të papërdorshëm, prodhimeve
jokurente etj.)
- Shpenzimeve të parapaguara dhe të të hyrave të arkëtuara
më parë,
4. Kompenzimit të saldove në llogari më funksionale të blerësve
dhe furnitorëve respektivisht mbylljes paraprake të llogarive
të Aktivës dhe Pasivën në mes vete etj.
04/17/13 49
50. Prezentimi i pasqyrave financiare
Lista parambyllĂ«se e ndĂ«rmarrjes âXâ
Nr. Emërtimi i llogarisë Bruto bilanci Saldo bilanci
Debi Kredi Debi Kredi
Paratë 25 10 15
Llogaritë e arkëtueshme 28
Stoqet 112 84 48
Blerjet 103 55 11
Shpenzimet e parapaguara 11 - 2
Prona 17 15 50
Ndërtesat 187
50 -
Pajisjet 123
Zhvlerësimi 187 (68)
Huaja nga banka 123
Llogaritë e pagueshme (68) 10
Dividentët e pagueshëm 42 42 4
77 87
Tatimi i paguar në fitim 6
4
Pengu i pagueshëm 13
6
Kapitali aksionar 130
45 58
Fitimet e mbajtura 233
130
396 396
233
724 724
04/17/13 50
51. Prezentimi i pasqyrave financiare
7. Lista pĂ«rfundimtare â pĂ«rpilohet mĂ« sĂ« shpeshti pĂ«r shkak se:
1. Me ndihmën e bruto bilancit të aplikohet kontrolla e
regjistrimeve të kryera në librin kryesor, në kuptim që secili
ndërrim në njërën anë të ketë edhe anën tjetër,
2. Ashtu që në saldo bilancin të aplikohet përgaditja e saldove
për përpunimin e bilancit të gjendjes dhe bilancit të suksesit,
3. Me qëllim të përpilimit të bilancit të gjendjes dhe bilancit të
suksesit
4. Ashtu që në bazë të të dhënave nga bilanci i suksesit dhe
bilanci i gjendjes të formulohet formalisht lista apo libri
përfundimtar.
04/17/13 51
52. Prezentimi i pasqyrave financiare
Lista pĂ«rfundimtare e ndĂ«rmarrjes âXâ
Nr Emërtimi kontove Bruto bilanci Bilanci i gjendjes Bilanci i suksesit
Debi Kredi Debi Kredi Debi Kredi
1. Paraja në arkë
2. Llogaritë e
3. arkëtueshme
4. Stoqet
5. ......
6. Huatë
... Kapitali i pronarit
........
04/17/13 52
53. Prezentimi i pasqyrave financiare
Pasqyra e tĂ« ardhurave (bilanci i suksesit) â
raporton gjendjen (salldon) e kontove të
shpenzimeve dhe të hyrave si dhe neto fitimin e
realizuar nga një biznes gjatë një periudhe të kaluar
(mujore, 3 mujore apo vjetore).
Përpilimi i pasqyrës së të ardhurave mbështetet në
bazë të modelit:
TĂ« hyrat â shpenzimet = neto fitimi (humbja)
04/17/13 53
54. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Klasifikimi i tĂ« hyrave dhe shpenzimeve sipas
formës së vjetër të bilancit të suksesit (shkolla
europiane):
1. TĂ« hyrat afariste
2. TĂ« hyrat financiare
3. Të hyrat e jashtëzakonshme (të parregullta).
ïź Klasifikimi i shpenzimeve (sipas shkollĂ«s
europiane, forma e vjetër e bilancit të suksesit):
1. Shpenzimet afariste
2. Shpenzimet financiare
3. Shpenzimet e jashtëzakonshme (të parregullta).
04/17/13 54
55. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Elementet e pasqyrĂ«s sĂ« tĂ« ardhurave sipas SKK:
1. Shitjet
2. Shpenzimet operuese
3. TĂ« ardhurat operuese
4. Shpenzimet financiare (kamata, tarifa e bankës, këmbimi i
jashtëm, përfitimet...)
5. Tatimet e të ardhurave
6. TĂ« ardhura tjera (psh. Shitja e mjeteve),
7. Artikuj të jashtëzakonshëm
8. TĂ« ardhurat neto
Sipas nevojës, ndërmarrja mund të përfshijë edhe elemente tjera
në pasqyrën e të ardhurave.
04/17/13 55
56. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź TĂ« gjitha zĂ«rat e tĂ« ardhurave dhe tĂ« shpenzimeve
të njohura në një periudhë duhet të përfshihen në
përcaktimin e profitit apo humbjes neto për
periudhën, përveç nëse ndonjë SKK kërkon apo
lejon që të veprohet ndryshe (SKK 5.5)
ïź Profiti apo Humbja Neto pĂ«r periudhĂ«n pĂ«rfshijnĂ«
këto komponente, secila prej të cilave duhet të
shpaloset në pasqyrën financiare:
ïĄ Profiti apo humbja nga aktivitetet e zakonshme dhe
ïĄ ZĂ«rat e jashtĂ«zakonshĂ«m
04/17/13 56
57. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź ZĂ«rat e jashtĂ«zakonshĂ«m janĂ« tĂ« ardhura apo shpenzime qĂ«
shfaqen për shkak të ngjarjeve apo transaksioneve që janë
qartë të dallueshme nga aktivitetet e zakonshme të
ndërmarrjes dhe prandaj nuk pritet që të ndodhin shpesh apo
rregullisht (SKK 5.4). Ata kanë këto karakteristika:
ïź JanĂ« tĂ« jashtĂ«zakonshĂ«m
ïź JanĂ« tĂ« rrallĂ«
ïź Nuk janĂ« pjesĂ« e aktivitetit normal tĂ« biznesit
ïź Nuk rezultojnĂ« prej rreziqeve normale ose tĂ« njohura tĂ«
biznesit
ïź JanĂ« tĂ« pavarur nga vendimi i menaxhmentit ose pronarit
04/17/13 57
58. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź 1. NjĂ« kultivues i agrumeve ka humbur 50% tĂ« frytit tĂ«
agrumeve për shkak të brymës në rajonin i cili nuk ka pasur
brymë në 20 vitet e fundit. Humbja është zë i jashtzakonshëm
sepse është e pazakonshme dhe ndodh rrallë.
ïź 2. NjĂ« kultivues i agrumeve ka humbur 50% tĂ« frytit tĂ«
agrumeve për shkak të brymës në rajon i cili ballafaqohet me
brymë çdo 4-5 vjet. Edhe pse kultivuesi e ka ditur rrezikun, ai
ka vendosur të kultivojë në atë rajon. Kultivuesi ka paraparë
që në vitet pa brymë do të jenë mjaft profitabile që të
kompenzojnë frytet e humbura. Kjo humbje nuk konsiderohet
zë i jashtzakonshëm sepse edhepse bryma nuk është e
shpeshtë, ajo nuk është e pazakonshme. Udhëheqësia ka
paraparë, ose ka mundur të parashohë, rreziqet që përfshihen
në marrjen e këtij vendimi.
04/17/13 58
59. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Ngjarjet nĂ« vijim nuk duhet tĂ« konsiderohen si tĂ«
jashtëzakonshme sepse ato janë të ndërlidhura me
aktivitetet e zakonshme dhe të vazhdueshme të një
ndërmarrjeje:
ïź Humbjet dhe provizionet pĂ«r humbjet nĂ« lidhje me
borxhet e këqija dhe stoqet
ïź PĂ«rfitimet dhe humbjet nga luhatjet nĂ« kursin e
shkëmbimit në valutë të huaj
ïź PĂ«rfitimet dhe humbjet nga zvogĂ«limi i vlerĂ«s ose
shitjes së palujtshmërisë, impianteve dhe pajimeve,
ose investimeve
ïź Humbjet nĂ« kontratat e biznesit tĂ« ndĂ«rmarrjes
04/17/13 59
60. Prezentimi i pasqyrave financiare
ïź Si pĂ«rpilohet pasqyra e tĂ« ardhurave?
Hapi i parë:
Të hyrat nga shitja e mallrave apo shërbimeve
Minus: kostot (vlera furnizuese) e mallrave apo shërbimeve të shitura
Baras: Bruto profiti
Hapi i dytë:
Minus: Shpenzimet afariste
Baras: Profiti afarist
Hapi i tretë:
Plus: TĂ« hyrat tjera afariste
Minus: Shpenzimet tjera afariste
Baras: Profiti para tatimimit
Hapi i katërt:
Minus: shpenzimet e tatimit (në të ardhura, në fitim etj)
Baras: Neto profiti
Hapi i pestë:
Minus: Ndarja e e profitit në dividendë
Baras: Tatimi i mbajtur
04/17/13 60
61. Prezentimi i pasqyrave financiare
Nr. Përshkrimi Shuma
1 Shitjet 1.000.000
2 Minus kostoja e shitjes 700.000
3 Profiti bruto 300.000
4 Minus:
5 Kostoja e shpërndarjes 50.000
6 Shpenzimet administrative 30.000
7 Humbja në largimin e pajimeve 20.000
8 Humbja në shlyerjen e stoqeve 10.000
9 Humbja në shitjen e sektorit të lodrave 45.000
10 Gjithsejt (4 deri 9) 155.000
11 Profiti nga aktivitetet e zakonshme para tatimit: 145.000
12 Tatimet 20.000
13 Neto profiti nga aktivitetet e zakonshme 125.000
14 Zëra të jashtëzakonshëm 0
15 Neto profiti 125.000
Dividenda
Tatimi i mbajtur
04/17/13 61
62. Profit & Humbja per periudhĂ«n Janar â dhjetor 2003
Nr. Përshkrimi shuma
1 TĂ« hyrat nga shitja 46189.75
Minus shpenzimet e furnizimit të shërbimeve / produkteve
2 (a+b+c+d+e) 36340.64
a Pagat 9750
b Energjia dhe derivatet 23318
c Shpenzime administrative 64.4
d Amortizimi 0
e Shpenzime materiale 3208.24
3 Bruto profiti (2-1) 9849.11
4 Minus shpenzimet tjera (f+g+h+i+j) 415.3
f Shpenzimet e marketingut 0
g PostĂ« â telefoni 150
i Shpenzime reprezentacioni 265.3
j Shpenzime të zyrës 0
5 Profiti operativ (3-4) 9433.81
6 Shpenzime tjera 300
m TĂ« dala tjera 23
7 Neto profiti para tatimimit (5-7) 9133.81
8 Tatimet 0
9 Neto profiti pas tatimimit 9133.81
04/17/13
10 Profiti (dividenda) 62 0
11 Profiti i mbajtur 9133.81