2. Sinaunang Africa
Nagpalipat lipat sila sanhi ng pagbago bagong klima ng kontinente.
Naghanap sila ng mas mainam na lugar kung saan higit na matutugunan
ang kanilang pangangailangan.
Nagkaroon ng kalakalan saiba’t ibang bahagi ng kontinente na naging
batayan ng kanilang kabuhayan.
3. Ang Heograpiya
Ang Africa ay pangalawang pinakamaling kontinente sa daigdig
Nagtataglay ito ng iba’t ibang katangiang pangheograpiya namaaaring
magbigay-paliwanag kung bakit may iba’t ibang uri ng pamumuhayang
mga tao rito.
Ang malaking bahagi ng kontinente ay binubuo ng disyerto.
Ang oasis ay lugar sadisyerto kung saan may matatagpuang mga bukal ng
tubig.
Matatagpuan sagitna ang tropical rainforest.
Ang savanna ay kapatagan kung saan maraming talahib at damo na
tumutubo.
4. Mga Sinaunang Sibilisasyonsa
KanlurangAfrica
Ang timog ng Sahara ay savanna na kinabibilangan ng bansang Sudan.
Nasa dakong hilaga ng relihiyong ito ang sinaunang imperyo ng Kanlurang
Africa ang Ghana, “Lupain ng mga Itim”
5. Ang Kaharianng mga Kush
Sapanahong ito, nagkaroon ng isang imperyo ng mga itim.
Matatagpuan ito sakahabaan ng nile satimog Africa.
Sumasaklaw ito hanggang sa800 kilometro pahilaga at patimog.
Nasakop sila ng taga-Egypt noong 1500 BCE.
Naging makapangyarihan saEgypt ang Kush hanggang 670 BCE subalit naitaboy rin sila
palabas ng Egypt nang tulungan ng mga Assyrian ang mga Egyptian sapagpapaalis sa
kanila.
6. PamumuhaysaKush
Aktibo sapagsasaka at kalakalan ang mga Kushite nang masakop sila ng
mga Ehipsiyano.
Sakabila nito ay nagawa nilang magtanim ng trigo,barley,millet atbulak
nang labis pa sakanilang pangabgailangan.
7. Pagbagsakng Kush
Nagsimulang humina ang sibilisasyon kush nang magapi ng mga romano
ang mga kushite noong 23 BCE.Naging daan ito sa pag-unlad
Ng bagong kaharian ng Axum satimog-silangan ng kush.Tuluyan nang
nasira at bumagsak ang kaharian at lungsod ng moroe noong 350CE.
9. Ang Ghana
Ang mga tao saGhana ay tinawag na soninke.Saklaw ng teritoryo ng Ghana ang rutang
daanan ng kalakalan ng mga caravan ng ginto mula saMali, at asin naman mula sahilagang
disyerto.Noong 300 BCE,natutong gumawang iba’t ibang gamit tulad ng mga sandatang
kahoy, buto, at bato ang mga taga-ghana.Sa loob ng 300 taon, nakontrol ng Ghana ang
malaking bahagi ng KanlurangAfrica.
10. Ang Pagbagsakng Ghana
Lumaganap ang Islam sabuong Hilagang Africa noong 700 CE.
Sinakop ang Ghana ng Almoravid noong 1055 CE.
Umabot muna ng 21 taon bago masakop ng Almoravid angKumbi.
Sapilitang kinolektahan ng buwis ng mga Almoravid ang mga taong Ghana
at pinagsanib saIslam, kaya’t maraming taga-Ghana amg lumikas saibang
pook upang hindi mapilit na sumapi saIslam.
Nag-aklas laban samga Almoravid ang mga tao at hindi nagtagal ay
naitaboy rin sila palabas ng Ghana, at muling nagging sentro ng kalakalan
ang Ghana.
Naging bahagi ng Imperyong Mali ang Ghana noong 1420 CE,at hindi na
pinamunuan ng isang haring katutubo.
11.
12. Ang Mali
Napailalim sacontrol ng mga pinuno ng Mali ang mga ruta ng caravan at mga
lungsod ng Ghana. Nagtatag sila ng ikalawang pinakamalaking imperyo sa
daigdig nang panahon na ‘yon.
Sundita, isang itim na Muslim, ang unang mansa o emperador ng Mali.
Pumili siya ng magagaling na tagapamahala na nangangasiwa sa mga
gastusin, depensa, at ugnayang-panlabas ng kaharian.
Pinasigla niya ang kalakalan ngasin at ginto sa Niani, ang kabisera ng Imperyo,
Isa samga pinuno ng Mali ay si Mansa Musa, hinati niya sa mga lalawigan ang
imperyo at humirang ng mga mahuhusay na gobernador. Nagpatayo rin siya
ng mga moske at Timbukatu, na naging sentro ng kaalamang Muslim.
Naglakbay si Musa patungong Mecca, at nagging bantog saMorocco, Egypt,
at iba pang bansang European.
Bumagsak ang Mali ng mamatay si Mansa Musa noong 1337 CE.
13.
14. Ang Songhai
Humiwalay samga Mali. Bumuo ng isang hukbo, nagpalawak ng teritoryo, at
namahala sarutang pangkalakalan.
Kilala sakanilang lakas at galling sa pakikidigma.
Nasakop nila ang lupain ng Sarkos, at nagging kabisera ang bayan ng Ghana.
Pinuno ng Songhai ang ilang maharlikang Dia saGhana, ito ay ang kanilang
kinikilalang bayani o tsampiyon.
Naging pinuno ng Songhai si Sunni Ali o kilala ring Ali the Great, noong 1464
CE,nakabuo ng hukbo na may barkong pandigma at mga sundalong
kabayuhan.
Sinakop niya ang Timbuktu, Gao, at Djenne saAfrica, sa loob ng tatlumpung
taonat pinaunlad ang Timbuktu bilang sentro ng kaalaman at kulturang
Muslim saAfrica.
Naging pinakamalaki at pinakamakapangyarihang imperyong pangkalakalan
sakanlurang Africa
15. Naging kahalili niya sapamumuno ang kanyang anak noong 1492, ngunit
hindi rin nagtagal ng patalsikin ito ni Askia Mohammad na may higit na
kasanayan sa pamamahala.
Bumagsak ang Songhai dahil sakakulangan ng makabagong armas,
sinalakay sila ng mga Moroccan saimperyo gamit ang pulbura at mga
kanyon noong 1591, nagapi sila dahil sibat at espada lamang ang kanilang
gamit.
16.
17. Ang Kabihasnang Songhai
Naninirhan samga bahay na yari saluwad na ang bubong ay damo.
Marunong silang gumamit ng bakal, tanso, at bronse sapaggawa ng
kasangkapan, sandata, banga, at palamuti.
Sapaglalakbay ng mga Songhai, gamit nila ang mga kamelyo, kabayo, at
asno. Gumagamit din sila ng bangko samga ilog.
Nakipagtalastasan sawikang Arabic, at Malaki ang kanilang paggalang sa
mga taong nakapag-aral.
Nagtaglay sila ng simpleng sining at agrikutura.
18.
19. Ang SinaunangAmerika
Ang Pacific Ocean at Atlantic Ocean ay may kinalaman sapagkakaroon nila
ng naiibang kabihasnan.
Noong ika-13 siglo BCE,umunlad ang kauna-unahang kabihasnansa
america., ang Olmec at Toltec salupain na ngayon ay tinatawag na Mexico.
Pinaniniwalaan na saPanahon ng Yelo(Ice Age) may isang tulay na
nagdurugtong saAsia at America na maaaring totoo batay samga labi na
naiwan ng mga tao.
20.
21. Ang KabihasnangPasipiko
SaPacific Ocean ay matatagpuan ang mga rehiyon ng Ocenia. Ito ay
binubuo ng libo-libong pulo na tinitirahan ng mga mamamayan nasanay
sakulturang pangkaragatan.
22. Polynesia
Ito ay binubuo ng mahigit sanlibong pulo mula sagitnang Pasipiko
hanggang New Zealand.
Ang salitang Polynesia ay hango sawikang Griyego na “polus” na ang ibig
sabihin ay “marami” at nesos na “pulo” ang kahulugan.
Ito ay hugis triyanggulo mula saHawaii patungong New Zealand. Sakop
nito ang mga pulo na tulad ng Fiji, Samoa, Tonga, at Tuvalu.
Nanggaling daw saTimog China at Formosa noong 5000 hanggang 3000
BCE.
Ang pagkakahawig ng kanilang anyo samga Pilipino, Malay, at Indones ay
ang naging ebidensya at paliwanag ng mga historyan ng migrasyon,
23.
24. Micronesia
Nasa kanlurang bahadi ng Pasipiko.
Nagmula sasalitang Griyego na mikrus at nesus. “mikros” na ang
kahulugan ay “maliliit” at “nesos” ay “mga pulo”.
