1. Energjia, llojet
dhe përdorimi
Punoi: Juria Muçobega

2. Energjia
Ka shumë lloje energjish: energji
kimike nga fosilet djegëse, energji
elektrike nga shfrytëzimi i fuqisë se ujit,
energji diellore, energjia e erës, energji
termike, dhe energji bërthamore nga
ndarja e atomit. Njësia e energjisë
është xhauli me shenjë "J", për nder
të Xhejms Xhaulit. Meqënëse xhauli është
një njësi tepër e vogël, në përditshmërinë
tonë ne përdorim kiloxhaulin (kJ)
Energjia në fizikë, është aftësia e
ndërveprimit të një sistemi me një
tjetër. Energjia ka të bëjë edhe me
fuqinë e kërkuar për të lëvizur apo
zhvendosur një peshë në një largësi
të caktuar. Sa më e rëndë të jetë
pesha ose sa më e gjatë largësia,
aq më shumë energji nevojitet.
▪"Energjia dhe këmbëngulja ndryshojnë gjithçka". Benjamin Franklini
▪"Energjia është e njëjtë me dëshirën dhe qëllimin.“ Sheril Adams
▪"Energjia është një kënaqësi e amshueshme, dhe kush dëshiron, por nuk vepron,
përhap murtajën." Uilliam Blejk
2

3. “
Ligji i ruajtjes se energjisë thotë që :
Energjia as nuk mund të krijohet as
nuk shkatërrohet, por mund të
transformohet nga një formë në një
tjetër.
3

4. Shndërrimet e energjisë që
ndodhin në hidrocentral
4
Prodhimi i
energjisë
elektrike nga
hidrocentralet
Faza 3
Rrjeti elektrik
shpërndan energjinë e
prodhuar elektrike
nëpër shtëpi.
Faza 1
Uji bie nga lartësia dhe
kalon në turbinat që
nisin të rrotullohen.
Faza 2
Gjeneratorët prodhojnë
energjinë elektrike

5. Shndërrimet e energjisë nga Dielli
deri te paneli diellor
Çdo orë dielli rrezaton në Tokë energji të mjaftueshme për të
kënaqur nevojat e energjisë globale për një vit të tërë. Energjia
diellore është teknologji e cila përdoret për të shfrytëzuar
energjinë e diellit dhe të bëjë atë te shrytëzueshme.
5
Dielli
dërgon
rreze në
Tokë
Paneli diellor i
shndërron
këto rreze në
energji
elektrike ose
termike
Paneli
diellor i
përthith
këto rreze
Energjia
elektrike ose
termike
përdoret
nga pajisjet
shtëpiake

6. Disa nga llojet e energjisë
Energjia kinetike
(e lëvizjes)
Kjo energji lind tek trupat që
vihen në lëvizje.
Energjia elektrike
Energjia elektrike është një formë
energjie që lind në qarqet
elektrike. Rryma eshte nje
rrjedhe grimcash shume te vogla,
qe quhen elektrone
Energjia termike
Energjia termike është një energji
që e kanë të gjithë trupat e
ngrohtë. Ajo përftohet nga djegia
e fosileve, djegia e druve,
energjia diellore etj.
6
Energjia kimike
Kjo energji gjendet në
ushqime dhe lëndë djegëse. Energjia potenciale
gravitacionale
Kjo energji është energjia e
një trupi në lartësi nga Toka.
Energjia potenciale
elastike
Kjo energji lind në trupat
elastikë si: sustat, litarët
elastikë etj.
Energjia dritore
Energjia dritore është
energjia që përçohet në
formën e valëve të dritës.
Energjia zanore
Energjia zanore është
energjia që përçohet me anë
të valëve të zërit.
Energjia bërthamore
Energjia bërthamore është energjia që përftohet nga
bashkimi I bërthamave të hidrogjenit dhe krijimi I
bërthamave të heliumit.

7. 7
ESE: Të vlerësojmë rëndësinë e energjisë
Energjia është shumë e rëndësishme në jetët tona. Pa të njerëzimi nuk do të ekzistonte.
Një shembull i energjisë është ajo diellore. Pa të temperaturat mesatare në Tokë do të
ishin nën 0° dhe errësira e përhershme do të pllakonte. Një energji tjetër shumë e
rëndësishme është ajo elektrike. Njerëzimi mund të bëjë pa të, por ajo është një nga
shenjat e civilizimit dhe modernizimit të përgjithshëm të saj, kështu që është vërtet
shumë e rëndësishme. Edhe energjia kimike është e rëndësishme, sepse nga ajo ne
marrim energjinë e nevojshme për të jetuar. Energjia dritore është një nga energjitë e
domosdoshme sepse pa të nuk do të shihnim asgjë. Energjia zanore është një nga
energjitë elementare për jetën sepse ajo është një nga format më të përdorura të
komunikimit midis njerëzve dhe kafshëve. Energjia bërthamore është e rëndësishme
gjithashtu. Ajo është arsyeja se pse dielli ndriçon dhe arsyeja se pse ka dritë dhe jetë në
Tokë. Gjithkush duhet të vlerësoje rëndësine e energjive sepse pa to nuk do të kishte jetë
në Tokë.