2. Ընդհանուր տեղեկություն
Ն Ա Խ Ա Գ Ծ ի
Ն Պ Ա Տ Ա Կ
Բետոնի շուկայի գրավչության գնահատում
Խ Ն Դ Ի Ր Ն Ե Ր
• Ընդհանուր տեղեկություն
• Շուկայի ծավալ
• Մրցակցային վերլուծություն
• Սպառողների սեգմենտավորում
• Ներդրումների վերադարձելիության հաշվարկ
• Շուկայի գրավչության մատրիցա
Տ Ա Ր Ա Ծ Ք
____________ մարզ
Հ Ե Տ Ա Զ Ո Տ Ո Ւ Թ Յ Ա Ն
Օ Բ Յ Ե Կ Տ Ն Ե Ր
Հ Ե Տ Ա Զ Ո Տ Ո Ւ Թ Յ Ա Ն
Մ Ե Թ Ո Դ
Ի Ր Ա Կ Ա Ն Ա Ց Մ Ա Ն
Ա Մ Ս Ա Թ Վ Ե Ր
2
2022թ․ հոկտեմբեր
Գրասեղանային հետազոտություն
Բետոնի շուկա
3. 3
Ամփոփում
Սպառողների ամենախոստումնալից հատվածներն են (շուկան բաց է մուտքի համար) ցածրահարկ
բնակարանների շինարարները և անհատ կառուցապատողները: Նրանց մասնաբաժինը կազմում է
շինարարության ընդհանուր ծավալի մոտ 12%-ը
Մուտքի համար բաց շուկայի ծավալը կազմում է մոտ 2 մլրդ դրամ կամ տարեկան 53 հազար տոննա
Կան մեծ թվով փոքր մրցակիցներ, որոնց շուկայական մասնաբաժինը 3%-ից պակաս է
Բաց շուկայի աճի տեմպերը տարեկան մոտ +13% են
Շուկայի հագեցվածությունը կազմում է 58,16%
ROI (հիմնված 5 տարվա աշխատանքի վրա) կազմում է 15,7 դրամ մեկ ներդրված դրամի համար
(հարևան շրջաններն ընդգրկելու դեպքում)
Հետգնման ժամկետը կազմում է մինչև 2 տարի (հարևան շրջաններն ընդգրկելու դեպքում)
Շուկան չափավոր գրավիչ է ներդրումների համար (հարևան շրջաններն ընդգրկելու դեպքում)
4. 4
Ընդհանուր տեղեկություն
Բետոնի շուկան առաջին հերթին կապված է շինարարության ոլորտի հետ։ Ամբողջ *** բաժին է
ընկնում *** աշխատանքի ծավալի 8,72%-ը տնտեսական գործունեության «շինարարության»
տեսակի առումով, *** մարզին բաժին է ընկնում նույն ցուցանիշի մոտ 1%-ը։
*** մարզում շինարարության ծավալը (մլրդ դրամ)
5. 5
Առանձնահատկություններ
2021 թվականին շուկայի աճի տեմպերը կազմել են 19,2%, 2022 թվականին
ցուցանիշը գործնականում մնացել է նույն մակարդակի վրա։ *** այս
ցուցանիշը 2 անգամ գերազանցում է ***
2019 թվականից ի վեր շինարարական կազմակերպությունների թիվը
մնացել է մոտավորապես նույն մակարդակի վրա (2022թ.՝ 11782)
2021-2022 թթ շինարարության ոլորտում անհատ ձեռներեցների թիվն
աճել է 21%-ով
Բետոնի մատակարար ընտրելու հիմնական գործոնը աշխարհագրական
դիրքն է (ներառյալ քաղաքի ներսում)
«Կայուն» շինարարական ընկերությունները նախընտրում են բետոնն
ինքնուրույն խառնել
Բետոնի շուկայում միջին մարժան բարձր է՝ շուկա հագեցած չէ
6. 6
Շուկայի ծավալ
Աշխարհագրություն Ծավալ, հազար
տոննա
*** 54 094,452
*** 650,937
*** 439,892
*** 33,124
———— շրջանի շուկայի հագեցվածությունը կազմում է 58,16%*՝ կան
զարգացման և աճի հեռանկարներ
* Հաշվարկված է` շուկայի հագեցած տարածքներն առանձնացնելով և անդրադառնալով այն
տարածքներին, որտեղ բետոնի շուկայում արտադրություն չկա, հագեցվածության նույն
համամասնությամբ, հաշվում ենք բետոնի արտադրության պահանջվող կետերը և վերագրում տվյալ պահին
արդեն առկաներին:
7. 7
Մրցակցային վերլուծություն
Մասնաճյուղերի
քանակը
Կազմակերպության անվանումը
6 ***
3
***
***
***
***
***
2
***
***
***
***
***
***
***
***
Ընդհանուր առմամբ, կա բետոնի
արտադրության ավելի քան 170
ընկերություն և գործարան
Շուկայի կարևորագույն
առանձնահատկություններից է
բետոնի արտադրության
վայրին մոտ լինելը, ինչը
նշանակում է աշխարհագրական
ընդգրկման կարևորությունը
արտադրող ընկերությունների
համար
Կազմակերպություններ, որոնք
ունեն մեկից ավելի մասնաճյուղ՝
8. 8
Մրցակցային վերլուծություն
Վարկանիշ Մրցակից
Շուկայի
մասնաբաժին
(վերջն.)
1 *** 9,30%
2 *** 8,40%
3 *** 6,30%
4 *** 6,20%
5 *** 5,80%
6 *** 5,30%
7 *** 5,10%
Այլ 53,60%
• Բետոնի շուկան զարգազող է, «ինքնաբուխ», չհագեցած
• Ի տարբերություն երկաթբետոնե արտադրանքի շուկայի,
բետոնի շուկան բաժանված է մեծ թվով արտադրողների միջև
• Շուկայի միջին մասնակցի մասնաբաժինը 3%-ից պակաս է
• Երկաթբետոնե արտադրանքի արտադրությունը, ըստ
փորձագիտական գնահատականների, կազմում է արտադրված
բետոնի ընդհանուր ծավալի մոտ 70%-ը (երկաթբետոնե
արտադրանքը հաշվի չի առնվել հաշվարկներում)
• Կան ավելի քան 170 ընկերություններ և գործարաններ,
չհաշված շինարարական ընկերությունները, որոնք բետոն են
արտադրում իրենց կարիքների համար
• Բետոնի առաքման ավելի քան 800 ընկերություններ կան
• Խոշոր արտադրողները, որպես կանոն, բետոնը դիտարկում են
որպես ուղեկցող / հարակից արտադրանք (հիմնականը
երկաթբետոնե արտադրանքն է), շուկայական ծավալները
նրանց համար փոքր են
9. 9
Մրցակցային վերլուծություն
Շրջան
Արտադրողների
մասնաբաժին
Նորակառույց
շենքերի
մասնաբաժին*
Տարբերություն
*** 11,63% 7,53% 4,10%
*** 22,67% 9,59% 13,08%
*** 5,86% 2,05% 3,81%
*** 6,48% 5,25% 1,23%
*** 12,79% 18,72% -5,93%
*** 7,76% 5,25% 2,51%
*** 6,98% 6,16% 0,82%
*** 13,95% 29,68% -15,73%
*** 2,96% 4,79% -1,83%
*** 8,93% 10,96% -2,03%
————- շրջանում տեղակայված են մոտ 20 մրցակիցներ, ինչը կազմում է քաղաքի բոլոր թաղամասերի
կազմակերպությունների 11,63%-ը։ Այս տարածքում նորակառույց շենքերի մասնաբաժինը (*ներառյալ ցածրահարկ
շինարարությունը) կազմում է 7,53%, այսինքն տարածքում բետոնի պահանջարկը համապատասխանում է
առաջարկին։
Առանձնահատուկ ուշադրություն պետք է դարձնել ————- շրջանին, որը գտնվում է ————- մոտ և ունի մոտ
16% բետոնի մատակարարման պակաս: Երկրորդ գրավիչ թաղամասը ————- է։
10. 10
Սպառողների սեգմենտավորում
Շուկայում սպառողներին կարելի է բաժանել երեք հիմնական կատեգորիայի։
Հիմնական սեգմենտը բնակարանաշինական կազմակերպություններն ու անհատներն են,
որոնք ընդհանուր առմամբ կազմում են կոնկրետ շուկայի սպառողների ավելի քան 50%-ը: Այս
հատվածում կան և՛ կապիտալ կառուցապատողներ, և՛ ցածրահարկ բնակարաններ
կառուցողներ, և՛ մասնավոր անձինք:
* Չհաշված բետոնը, որն ուղղակիորեն արտադրում են երկաթբետոնի արտադրողները
Տների շինարարություն;
56,69%
Ճանապարհաշինություն
; 28,44%
Երկաթբետոնե
արտադրանք*; 14,87%
11. 11
Շուկայի ենթասեգմենտներ
Բնակարանաշինական կազմակերպությունների սեգմենտում կարելի է առանձնացնել երեք
ենթասեգմենտ․
Կապիտալ բնակարան կառուցողներն ավելի քիչ կարիք ունեն բետոնի «դրսի» արտադրության,
քանի որ հաճախ խոշոր շինարարական ընկերություններն այն արտադրում են ինքնուրույն՝
իրենց կարիքների համար: Այդ իսկ պատճառով հիմնական սեգմենտները ցածրահարկ
բնակարանների շինարարներն են և անհատ կառուցապատողները՝ ընդհանուր 12%:
Ցածրահարկ
2%
Կապիտալ
88%
Անհատական
10%
12. Այսպիսով, բետոնի շուկայի ծավալը, որի վրա կարելի է հույս դնել ———— թաղամասում նոր
գործարանի կառուցման ժամանակ, կազմում է մոտ 33 հազար տոննա/տարի:
Եթե խոսենք սեգմենտներից յուրաքանչյուրի աճի տեմպերի մասին, ապա ցածրահարկ
շինարարությունն աճում է տարեկան 23%-ով, իսկ առանձին կառուցապատողները՝ ոչ ավելի, քան
7%: Բացի այդ, վերջիններս ունեն պահանջարկի ընդգծված սեզոնայնություն՝ ունենալով
պահանջարկ հիմնականում ամռան ամիսներին։ Փորձագիտական գնահատականների համաձայն՝
առաջիկա 3 տարիներին բետոնի պահանջարկը կշարունակի աճել մոտավորապես նույն տեմպերով,
ինչ վերջին տարիներին*։
*Սեգմենտավորումն իրականացվել է բետոնի դասակարգման հիման վրա՝ կախված կիրառությունից՝
• հիդրոտեխնիկական բետոն ամբարտակների, ջրանցքների, ջրանցքների երեսպատման, ջրամատակարարման և կոյուղու
օբյեկտների համար;
• կոնստրուկցիաների փակման համար բետոն (թեթև);
• բետոն հատակների, մայթերի, ճանապարհների և օդանավակայանի մայթերի համար;
• հատուկ նշանակության բետոններ (ջերմակայուն, թթվակայուն, ճառագայթային պաշտպանության համար):
12
Վերջնական ցուցանիշներ
Աշխարհագրություն Ծավալ՝ 2022 Ծավալ՝ 2023
——- 439,892 497,078
——- 33,124 37,430
——- 130,559 147,532
13. 13
Վերջնական ցուցանիշներ
——————— և ——————— շրջաններ=
2 մլրդ դրամ/տարի
Այն դեպքում, եթե գործարանը առաջին տարում զբաղեցնի
շուկայի մինչև 6-8%-ը, ինչպես նաև 23% մարժայի
դեպքում, հետգնման ժամկետը կկազմի մոտ 2 տարի:
ROI (ներդրումների վերադարձելիություն) 5 տարում = 3,1*
Միայն —— շրջանի համար․ հետգնման ժամկետ՝ 10
տարի / ROI-ն 5 տարում կկազմի 0,6
—— քաղաքի համար․ հետգնման ժամկետ՝ 1 տարուց
պակաս / ROI = 8՝ 5 տարվա աշխատանքի համար
15. 15
Ամփոփում
Սպառողների ամենախոստումնալից հատվածներն են (շուկան բաց է մուտքի համար) ցածրահարկ
բնակարանների շինարարները և անհատ կառուցապատողները: Նրանց մասնաբաժինը կազմում է
շինարարության ընդհանուր ծավալի մոտ 12%-ը
Մուտքի համար բաց շուկայի ծավալը կազմում է մոտ 2 մլրդ դրամ կամ տարեկան 53 հազար տոննա
Կան մեծ թվով փոքր մրցակիցներ, որոնց շուկայական մասնաբաժինը 3%-ից պակաս է
Բաց շուկայի աճի տեմպերը տարեկան մոտ +13% են
Շուկայի հագեցվածությունը կազմում է 58,16%
ROI (հիմնված 5 տարվա աշխատանքի վրա) կազմում է 15,7 դրամ մեկ ներդրված դրամի համար
(հարևան շրջաններն ընդգրկելու դեպքում)
Հետգնման ժամկետը կազմում է մինչև 2 տարի (հարևան շրջաններն ընդգրկելու դեպքում)
Շուկան չափավոր գրավիչ է ներդրումների համար (հարևան շրջաններն ընդգրկելու դեպքում)