2. Awearness Fashion is een platform voor
promotie en presentatie van duurzaamheid
in mode. De iniatiefnemers Wilma Mulder en
Jeannette Ooink geloven in de kracht van
storytelling.
“Wij willen het verhaal achter een
kledingstuk transparant maken zodat de
consument, de retailer, de student, de
docent en de ontwerper vervolgens hun eigen
duurzame keuzes kunnen maken. We doen
dit door het organiseren van fashion shows,
kledingruilfeesten, guerrillastores,
lezingen, talkshows en exposities maar ook
door op onze website toegankelijke
informatie te bieden.”
Awearness Fashion bestaat sinds 2009.
www.awearness-fashion.nl
4. Fair
heeft alles te maken
met de arbeids-
omstandigheden in de
kledingindustrie:
extreem lange
werkdagen, gedwongen
overwerk, ontbrekende
arbeidszekerheid,
hongerlonen,
schendingen van
vakbondsrechten,
ongezond werk,
uitputting, seksuele
intimidatie en stress.
Modemerken en –
winkels moeten zelf
stappen zetten die er
uiteindelijk toe leiden
dat de rechten van de
arbeiders die hun
kleding produceren
gerespecteerd worden.
5. Belevenisbox
In samenwerking
met Schone Kleren
Campagne kun je
plaatsnemen in een
cabine van een
kledingarbeidster
en ervaren hoe het
is om een 23-jarige
kledingarbeidster in
Bangladesh te zijn.
Kom ook en ga
achter de
naaimachine zitten
en maak het
fabrieksleven mee.
Wereldwijd werken
zo’n 47 miljoen
mensen in de
kledingindustrie,
waaronder 40
miljoen vrouwen
(85%).
7. Een kledingstuk
doorloopt tientallen
stadia voordat het in de
winkel hangt en de
merken beschikken niet
over de macht of de
middelen om al die
stappen in één keer te
veranderen. Wat ze wél
kunnen, is de deur naar
het maakproces wijd
openzetten. Een goed
voorbeeld is Studio Jux,
een Nederlands
kledingmerk dat de
consument laat
kennismaken via een
nummer in de kleding
met degene die het
kledingstuk heeft
gemaakt op hun
website. Studio Jux is
tevens aangesloten bij
Fair Wear Foundation
dat zich inzet voor
goede omstandigheden
in de kledingindustrie.
Your Nepali Tailor is Rockstar
9. “Tweedehands kleding
gaat als grondstof
misschien wel eens
goedkoper worden dan
nieuw verbouwde
katoen. Prijzen blijven
stijgen, je kunt er op
wachten totdat een vat
ruwe olie 150 dollar
kost.”
13. KLM heeft onlangs 11.000
dames in een nieuw
uniform gestoken van de
Nederlandse ontwerper
Mart Visser. Dat betekent
dat er zo’n 90.000 kilo
aan oude uniformen
achterbleef. Hiervan zijn
handgemaakte tassen
gemaakt. De oude
uniformstof vormt de
basis van het ontwerp en
wordt afgewerkt met
accenten van
hoogwaardig leer.
Speciaal voor KLM
ontwierp Omar Munie
deze tas in een
gelimiteerde,
genummerde oplage van
slechts honderd stuks. De
oude uniformstof is ook
terug te vinden in Omar
Munie’s kofferlabels.
14. Repair is het
repareren van
je kapotte
spullen b.v.
gaatjes in je
kleding, zodat
je het niet
hoeft weg te
gooien.
15. Het concept Repair Café is
in 2009 bedacht door de
Amsterdamse
journalist/publicist
Martine Postma en Peter
van Vliet, sustainability
accelerator in Groningen.
Zij kwamen op het idee
om in het hele land
laagdrempelige
ontmoetingsplaatsen in te
richten, waar
buurtbewoners hun eigen
kapotte spullen kunnen
(laten) repareren, onder
deskundige begeleiding en
in een ontspannen sfeer.
17. Onder het motto
‘Recycle, Repair,
Re-use’ maakt het
Nederlandse
jeansmerk Kings of
Indigo nieuwe
collecties van
items die klanten
na gebruik weer
inleveren. Klanten
kunnen bovendien
gratis een
reparatiesetje
aanvragen
waarmee ze
kapotte jeans een
langer leven
gunnen – zodat er
pas tot recycling
wordt overgegaan
als een kledingstuk
echt afgedragen is.
19. Het is in om je kleding
te re-stylen.
Geïnspireerd door de
deze trend zijn Annasita
en Charo B begonnen
met The Sewing Room,
een eigenwijs
ontwerpers collectief en
een mobiel naaiatelier
waar ter plekke wordt
'gecustomized‘ tot
origineel maar vooral
ook draagbaar design.
20. Swap
Waarom iets nieuws
kopen als je kast
volhangt met mooie
kleding waarmee je
een ander blij maakt?
Doe het op een
kledingruilfeest.
23. Journaliste Lynsey
Dubbeld signaleert
deze trend in haar
boek ‘Mode voor
morgen. “Incidentele
campagnes vinden
plaats bij bijvoorbeeld
bij Didi en Claudia
Sträter. Claudia Sträter
organiseerde in 2012
een actie, waarbij
klanten werden
opgeroepen om oude
items van het merk
terug te brengen naar
de winkel. De
ingeleverde stukken
werden verkocht in
een tijdelijke vintage
store in de
Amsterdamse vestiging
van Claudia Sträter.
De opbrengst van ruim
€ 16.000 euro gaf het
bedrijf aan Dress for
Success, een
vrijwilligersorganisatie
die werkzoekenden
helpt aan een
representatieve outfit
voor een sollicitatie.
24. Cradle 2 Cradle
De kern van het Cradle
to Cradle principe ligt
in het concept ‘afval is
voedsel’. Alle gebruikte
materialen zouden na
hun leven in het ene
product, nuttig kunnen
worden ingezet in een
ander product. Hierbij
zou geen
kwaliteitsverlies mogen
zijn en alle
restproducten moeten
hergebruikt kunnen
worden of
milieuneutraal
zijn. Deze kringloop is
dan compleet.... en
afval is voedsel.
25. Returnity® is de eerste
stof gebaseerd op het
Cradle-to-Cradle design.
Returnity® is een
polyester (PET) stof uit de
technische cyclus van het
Cradle-to-Cradle design
en de stof is ontwikkeld
door de Oostenrijkse
firma Backhausen Interior
Textiles in samenwerking
met het Environmental
Protection and
Encouragement Agency,
afgekort het EPEA
instituut. Het doel was
een 100% recyclebare stof
te ontwikkelen die
voldoet aan alle eisen die
Cradle-to-Cradle stelt aan
materiaalgebruik,
energieverbruik,
diversiteit en social
responsability. De stof
wordt ingezet voor
kleding door het
Nederlandse bedrijf Dutch
Spirit.
27. Material Sense is een
netwerk voor
materiaal innovatie
en zet zich als
onafhankelijk
platform in voor
materiaalgeoriënteer
de
productontwikkeling.
Ze adviseert
bedrijven bij de
zoektocht naar
nieuwe en duurzame
toepassingen van
materialen. Material
Sense verbindt actief
ontwerpers,
onderzoekers en
industrie en draagt
kennis en inspiratie
over door middel van
educatie, projecten,
workshops en de
internationaal
reizende
tentoonstelling re-
materialize the
future.
28. BIO-BASED
(ipv aardolie als
grondstof) is een
belangrijke pijler
voor een
duurzame
textieltoekomst.
De vraag naar
hernieuwbare
grondstoffen
neemt alsmaar
toe en ook
modebedrijven
proberen op
allerlei manieren
innovatieve,
sterke stoffen te
sourcen voor hun
ontwerpen.
29. Suzanne Lee (London)
ontwikkelt uit groene
thee, suiker en
diverse micro-
organismes. Onder
invloed van warmte
komt een
gistingsproces op gang
waarbij de bacteriën,
gevoed door de
suikers, fijne draden
van cellulose vormen.
De draden kleven
samen tot een
velletje bovenop het
mengsel. Na twee tot
drie weken is dit dik
genoeg om te
oogsten. Het
materiaal kan nat op
een mal gemodelleerd
worden of in droge
staat verwerkt
worden tot een
kledingstuk. . De
kleding die ontstaat
wordt geverfd met
natuurlijke
materialen zoals
indigo en rode biet.
31. Kweekleer, een leren
jas die in een
biologisch
laboratorium
onafhankelijk van een
levend wezen groeit.
32. 3D
een object creëren
door laag voor laag
een product op te
bouwen. Doordat je
veel minder materiaal
over de wereld aan
het verslepen bent
b.v. wanneer je thuis
3D print, heeft dit
grote
milieuvoordelen.
Zeker wanneer het
mogelijk is om met
bioplastics te printen
zou de bijdrage van
3D printen aan het
milieu wel eens heel
aanzienlijk kunnen
worden. Ook creeër
je producten op
maat, geen
massaproductie meer.
33. De collectie ‘Escapism’
van Iris van Herpen, is
ontworpen met een
digitaal
bewerkingsprogramma en
gemaakt met een
lasermachine. Het heeft
geleid tot haute couture
die op de catwalk is
verschenen. Baanbrekend
is ook de ready to wear
bikini van Shapeways, een
Nederlands bedrijf! Het
design van de bikini laat
zien hoe mooi het
resultaat van een 3D print
kan zijn. Tevens laat deze
bikini, geprint uit nylon,
zien dat het mogelijk is
om iets in 3D te printen
dat zacht is en perfect
aansluit op het lichaam.
Deze is gewoon te koop!
34. Wearable
technology
is gemaakt van
materialen die
zichzelf na een
beschadiging
herstellen,
reageren op
verwarming/
afkoeling,
stroom
opwekken,
verkleuren op
basis van
veranderende
pH-waarde.
35. Door de
ontwikkelingen in de
wetenschap wordt er
steeds meer mogelijk
voor de ontwerpers
van de toepassingen
van morgen.
36. Catalytic Clothing
is kleding die de
lucht om ons heen
zuivert terwijl we
ze dragen. Zulke
kleding is helemaal
niet zo futuristisch
als je zou denken.
Binnen twee jaar
lopen we er
misschien wel in
rond, denken
Engelse
wetenschappers en
hun mode
ontwerpende
collega’s.
37. De luchtzuiverende kleding
krijgt zijn werking door het
te wassen in wasmiddel
waaraan een speciaal
middeltje is toegevoegd.
Dit additief bestaat uit
nanodeeltjes
van titaniumoxide die zich
tijdens het wassen heel
sterk hechten aan vezels in
de kleding.
De nanodeeltjes reageren
zodra er daglicht op valt
met stikstofoxiden in de
buitenlucht waarbij de
stikstofoxiden
geneutraliseerd worden.
Wat er overblijft in je trui of
broek zijn de geur- en
kleurloze geneutraliseerde
stikstofoxiden. Deze
deeltjes zijn niet langer
schadelijk en vinden
vanzelf hun weg uit je
kleren zodra je ze in de
wasmachine gooit.
Luchtzuiverende jurk
39. Harvard
wetenschappers
hebben een stof
ontwikkeld die
niet geverfd hoeft
te worden om het
kleur te geven.
Het is
geïnspireerd op
deze bes uit Zuid
Amerika. Door de
stof uit te rekken
‘verschuift’ de
kleur rood naar
blauw en
verschillende
kleuren, net als
bij de bes. Voor
verf en pigmenten
zijn normaal
gesproken veel
gifstoffen nodig.
41. Zo’n 20% van het
wereldwijde gebruik
van pesticiden komt
voor rekening van de
traditionele
katoenteelt. Vezels
van een speciaal
soort hennepplant
vormen een goede
vervanger. Voor de
hennepteelt zijn
geen insecticiden en
pesticiden nodig,
veel minder water en
hennep kan in grote
delen van Europa
worden geteeld.
Wageningen UR
(University and
Research Centre)
werkt met
Nederlandse en
Europese bedrijven
aan de ontwikkeling
van de hennepteelt
en textielproductie.
hennepveze
l
43. OAT Shoes i.s.m.
Hulshof
De eerste lederen afbreekbare
sneakers en tassen ter wereld –
de Skin Collection-. Gemaakt
van afbreekbaar leer
ontwikkeld met Koninklijke
Hulshof Leerlooijeren in
Lichtenvoorde
45. Deze stroming is
gelanceerd door het
afstudeerdeerproject van
Laura de Jong onder de
naam Free Fashion
Challenge.
Zeventig procent van de
Nederlandse vrouwen
doet maandelijks een
miskoop en draagt
tachtig procent van de
tijd maar twintig procent
van hun kleding. Het zou
helpen om een tijd niets
te kopen en je
persoonlijke stijl te
analyseren, aldus De
Jong.
46. No Waste
is het
reduceren van
de hoeveelheid
afval door
restmateriaal
een nieuwe
bestemming te
geven.
48. Local
productie in eigen
land anno nu
betekent
traditioneel
textiel op een
milieuvriendelijke
manier
produceren en
textiel met
nieuwe
geavanceerde
eigenschappen
ontwikkelen.
49. Waar vroeger eigenschappen
van textiel werden verkregen
door mechanische
processen (spinnen, weven,
breien) en dit te
combineren met chemische
veredeling, zien we steeds
meer dat deze processen zich
verder ontwikkelen.
Nieuwe structuren als
dubbelweefsels en –
breisels, high tech non-
wovens en gestructureerde
vezels maken tal van nieuwe
toepassingen van textiel
mogelijk. Voeg daar aan toe
dat nanotechnologie,
elektrospinnen van
nanovezels en
plasmatechnologie
nieuwe begrippen in de
textielindustrie zijn
geworden. De textielindustrie
is zeker geen industrie uit het
verleden, maar een sector met
toekomst. Door de
economische en
maatschappelijke waarde te
tonen van textiele producten
van Nederlandse makelij zal
het imago van de sector
positief worden beïnvloed.
elektrospinnen van
nanovezels
50. Clean
staat voor gifvrije
kleding. De giffen
die nog steeds in
allerlei bekende
merkkleding wordt
aangetroffen zijn
hormoonverstorend
en
kankerverwekkend.
51. In 18 landen onderzocht
Greenpeace 15 bekende
kledingmerken op giftige
stoffen. Ook in Nederland
treffen we het schadelijke
nonylfenol ethoxylaat (NFe)
aan, onder meer in
spijkerbroeken van G-Star
en een T-shirt van
Converse. NFe is in het
Westen al lang verboden,
maar niet in landen als
China. Ver van je bed, lijkt
het. Toch zorgt de stof ook
hier voor problemen: als we
de kleding wassen, komt
het gif via het riool in onze
waterzuiveringsinstallaties
terecht, waar het afbreekt
tot het hormoonverstorende
nonylfenol. En die stof
kunnen de waterbedrijven
niet uit het water filteren!
52. Climate Neutral
Dat betekent dat de
CO2 uitstoot zo laag
mogelijk gehouden
wordt. De CO2 die men
uitstoot
wordt gecompenseerd
op een structureel
duurzame manier.
Voorbeelden:
•Productie processen
energie-efficiënt
inrichten
•Verduurzamen van
verpakkingsmaterialen
•Efficiënt plannen van
transport
•Kiezen voor duurzame
materialen
53. September 2012 is een
nieuw
verpakkingsconcept
gepresenteerd VDO
Pack. Het concept is
voor het grootste deel
gebaseerd op
natuurlijke
grondstoffen en kan
zonder problemen
gerecycled worden.
De ontwikkeling van
VDO-pack wordt
ondersteund door de
Provincie Gelderland
vanuit hun beleid om
te streven naar een
samenleving waarin
duurzaamheid voorop
staat en
afhankelijkheid van
fossiele
grondstoffen zoals
aardolie wordt
verminderd.
lingerie van bamboe en soja van het merk
Underprotection.
54. Renewable
Hernieuwbare
grondstoffen zijn
materialen die
nodig zijn voor een
duurzame economie
en opnieuw gebruikt
kunnen worden. Bij
het gebruik van
hernieuwbare
grondstoffen dient
er een balans te zijn
met hernieuwbare
energie. Als
hernieuwbare
grondstoffen niet
met hernieuwbare
energie gemaakt
worden, is het niet
langer hernieuwbaar
maar eindig.
55. Centexbel (België)
onderzoekt de
haalbaarheid en
toepasbaarheid van
nieuwe en hernieuwbare
grondstoffen voor een
duurzame productie van
hoogwaardige
textielproducten.
Sommige van deze
grondstoffen zoals maïs
en suikerbieten… kunnen
worden omgezet in
kunststofgranulaten en
vervolgens geëxtrudeerd
tot textielgarens. Deze
biopolymeren worden
gesynthetiseerd uit het
zetmeel, de suikers of
zelfs de cellulose van
gewassen.
De grootste uitdaging
bestaat er op dit ogenblik
in de goede kwaliteit van
de huidige synthetische
vezels op basis van
petroleum: sterkte,
verwerkbaarheid,
aanverfbaarheid… op zijn
minst te evenaren.
Kleding van melkeiwit (caseine) van microbiologe en
ontwerpster Anke Domaske uit Hannover.
57. Constantin-Felix von
Maltzahn heeft
onderzoek gedaan
naar de Nederlandse
mode-identiteit. Wat
blijkt? Volgens de
onderzoeker spelen
Nederlandse
modemerken - bewust
of onbewust - in op de
wensen van de
Nederlandse
consumenten. De
comfortabele
kledingstijl van
Nederlanders heeft
invloed op de manier
waarop kleding
ontworpen wordt en
de materialen en
stoffen die worden
gebruikt. Ook wordt er
rekening gehouden
met een groter en iets
steviger lichaamstype
in vergelijking met
andere landen. Hierbij
speelt vakmanschap
een grote rol.
59. Op een goede dag besluit
Christien Meindertsma,
bekend van de wollen
poefs, een kavel vlas te
kopen. 6 Hectare
ingezaaid vlas komt ze
tegen, bij boer Gert-Jan
van Dongen in de
Flevopolder. Het geld,
wat ze heeft gewonnen
bij een kunstprijs in
Denemarken, krijgt
hierdoor een wel heel
bijzondere bestemming.
In plaats dat het vlas,
zoals tegenwoordig bijna
altijd het geval is, naar
China verkocht en
verscheept wordt om
daar goedkoop verwerkt
te worden, gaat Christien
er zelf mee aan de slag.
61. De Xeros-wasmachine
verbruikt bijna geen
water. De machine
maakt gebruik van
polymeerkorrels, die
effectiever werken
dan het traditionele
water en zeep.
Deze kleine stukjes
nylon zijn doordrenkt
met een eigen
schoonmaakmiddel.
Wanneer ze worden
aangebracht in de
wasmachine met
slechts een kleine
hoeveelheid water,
wordt vuil uit de was
getrokken en
geabsorbeerd door de
korrels.
De kralen kunnen
honderden keren
worden gebruikt en
als ze niet meer
werken kunnen ze
worden gerecycled.
Vanaf 2014 in
Nederland.
Kleding fris houden
met “Bye Bye
Laundry”
kledinghangers met
houtskool:
neutraliseert
geurtjes.
63. Monique van Heist,
Nederlands bekendste
slow fashion ontwerpster
zoekt met haar
doorlopende collectie
hellofashion met succes
de nuances van mode
op.
Slow Fashion niet
seizoensgebonden
ontwerpen die
lang meegaan.
Slow Fashion is
gebaseerd op
vakmanschap en
kwaliteit.
Het hele concept van slow
fashion is bedacht door
academica Kate Fletcher.
Volgens Fletcher gaat het bij
Slow Fashion over beter
ontwerpen, produceren,
consumeren en leven. Het is
een andere werkwijze waarin
ontwerpers, inkopers,
retailers en consumenten
zich meer bewust zijn van de
impact van producten op
arbeiders, gemeenschappen
en ecosystemen. Natuurlijk is
kwaliteit ‘duurder’.
Maar is ook het begrip
‘duurder’ niet subjectief?
Fletcher: ‘We gaan minder
kleren maken – maar die
zullen wel van een hogere
kwaliteit zijn en ‘langzaam
geconsumeerd’ worden. Het
is ook een manier van
zakendoen die zowel de
belangen van consumenten
als van milieu en arbeiders
respecteert.’
64. Customize
het op maat
maken van
kleding tot een
perfecte
pasvorm.
Kleding die voor
de klant op maat
wordt gemaakt
dus.
65. Het Amerikaanse bedrijf
Bodymetrics heeft een
apparaat ontwikkeld dat
lijkt op een soort stand-
up zonnebank maar
scant je lichaam in 3D-
metingen. Hiermee kun
je je perfecte pasvorm
vaststellen.
66. Love
hoe meer je van
een kledingstuk
houdt, hoe
beter je het
behandelt, hoe
langer je ermee
wilt doen. Soms
bewaar je iets
zelfs je hele
leven of geef je
het aan een
speciaal
iemand.
67. Clothes relationships
is een project van
onze partner Hasmik
Matevosyan Als
afsluiting van haar
master in Mode
Communicatie Design
in 2012. Hiermee
brengt ze in beeld
welke relatie mensen
aangaan met hun
kleding, welke waarde
ze eraan hechten en
hoe ze er voor zorgen.
68. Awareness betekent
bewustzijn en gaat in
dit geval over
consumenten die
bewust consumeren,
zuinig omgaan met
hun aankopen en
spullen kopen die
bijdragen aan een
beter milieu en
betere
arbeidsomstandighed
en voor de makers.
Met je portemonnee
heb je macht.
Consumenten
oefenen invloed uit
door te willen weten
waar de producten
vandaan komen en
hier eisen aan te
stellen.
69. Rank a Brand is de
grootste duurzame
merkenvergelijkings-
site van Europa. Bij
hen vind je een
overzicht van
belangrijke
consumentenmerken
en hun score op het
gebied van
duurzaamheid.
Omdat zij in
het nieuws komen en
consumenten kiezen
voor de bestscorende
merken, stimuleren
zij merken hiermee
beter te presteren en
dus te verduurzamen.
Merken zijn namelijk
afhankelijk van imago
en verkopen. De klant
is koning.
70. Bronnen en dank aan:
Awearness Fashion
Ecouterre
Rank a Brand
Fair Wear Foundation
Schone Kleren Campagne
Studio Jux
Textiles 4 textiles
KLM
Repair Café
Kings of Indigo
Mode voor Morgen
Dutch Spirit
Material Sense
Fashion United
Wageningen University
Greenpeace
Monique van Heist
Christien Meindertsma
Hasmik Matevosyan
