1. Fotografie | Dries Van den Brande
Tekst | Eduard Coddé
Vandaag bouwen
voor morgen
“Een zo ideaal mogelijk E-peil
is hoe dan ook belangrijk, want
het zal ook lang na de bouw een
rol spelen: bij een mogelijke
doorverkoop zal de prestatie sterk
wegen op de prijs!”
Geert Van Eeckhoudt
Geert Van Eeckhoudt stroomde vanuit
Geert Van Eeckhoudt startte in 1993 als zelfstandig architect
een opleiding bouwkunst als vanzelf de
en heeft vandaag twee collega’s die hem op zelfstandige basis
architectuurwereld in. Hij schept veel
bijstaan. Jaarlijks werkt hij dan ook gemiddeld een veertigtal
dossiers af, met als uitzonderlijk kenmerk dat alle werven zich in
voldoening in het creatieve proces, maar is
een amper 10 km kleine cirkel rondom zijn bureau bevinden. “De
evenzeer begaan met de toekomst van de
bouwactiviteiten zijn hier nog zeer lokaal gericht”, reageert hij op
woningbouw, die voor hem onvermijdelijk
onze verbazing. “Het aantal bouwaanvragen loopt in deze regio
nauwelijks terug en iedereen wil nog zijn eigen huisje met tuintje,
gedreven wordt door ecologisch bewustzijn
zolang er gronden beschikbaar zijn.”
en strenge normen. De uitvoering moet de
Naast nieuwbouw worden ook tal van verbouwingen en renovaties
architecturale kwaliteiten van een project
begeleid. De architect maakt hierin een duidelijk onderscheid:
bij een verbouwing wordt een bestaande woning opgewaardeerd
versterken en op dat vlak is er nood aan
tot een hedendaags woongebeuren; bij een renovatie wordt
een revolutie.
hedendaags comfort ingebracht met maximaal behoud van het
originele karakter. Geert Van Eeckhoudt houdt er erg van om het
potentieel van bestaande woningen aan te tonen.
Architectuur
Ongeacht het project draagt hedendaagse esthetiek zijn voorkeur
1
weg, een stijl die er na tien jaar nog niet gedateerd uitziet en die
zich ook goed leent tot het toepassen van de EPB-regelgeving.
Geert Van Eeckhoudt is gecertificeerd ‘Energiebewust Architect’
en stelt een nadrukkelijke vraag naar laagenergiewoningen vast
bij zijn klanten. Gezien het E-peil in 2012 waarschijnlijk naar E60
zal dalen, pleit hij er nu al voor om dit meteen na te streven, wat
ook gehoor krijgt bij zijn klanten. “De jonge bouwers – gemiddeld
30 jaar – zijn zeer goed geïnformeerd over de diverse facetten van
ecologisch bouwen.”
De architect wil het idee van een zuiver passiefwoning maximaal
benaderen, zonder echter zover te gaan, omdat de - voorlopig –
nog beperkte beschikbare materiaalkeuze een handicap vormt.
Dat maakt passiefbouwen bovendien ook duur.
2

2. Ecologisch bouwen is de uitdaging voor de toekomst
De lokale oriëntatie van de bouwactiviteiten maken dat de bouwheer
Voor Geert Van Eeckhoudt is een afwerking in crépi ideaal om tot
vaak al een aannemer heeft uitgezocht, nog voor de architect wordt
optimale energieprestatie te komen. Hij kiest dan voor de opbouw
geconsulteerd. Gelukkig leeft het groene bewustzijn bij de bouwers
van dragende muren met Ytong-blokken, waarvan de dikte precies
heel sterk, zodat het evenwicht tussen ecologische architectuur
berekend wordt in functie tot de benodigde draagkracht. Daarop
en ecologische uitvoering zich wat makkelijker laat vinden. “Jonge
wordt Multipor aangebracht met een maximale dikte in functie tot de
klanten gaan gemakkelijker voor een moderne, strakke architectuur
gewenste isolatiewaarde. In het streven naar een wind- en luchtdicht
en staan veel meer open voor het Ytong-verhaal”, stelt de architect
gebouw, is bepleistering aan buiten- en binnenzijde ideaal. “Het
vast. “Maar heel wat jonge bouwers krijgen de grond van hun ouders
is dan wel noodzakelijk dat de ramen en deuren met de grootste
en dan willen die ook hun zegje hebben, wat niet zelden een dwang tot
zorg worden ingebracht, om geen afbreuk te doen aan de beoogde
traditioneel bouwen betekent. Maar zelfs wie vandaag toch vasthoudt
dichtheid”, verwijst de architect. “Een systeem D ventilatie die hier
aan traditionele bouw, accepteert al dat de eerste en bovenste laag in
wenselijk is, kan slechts optimaal functioneren wanneer de woning
Ytong worden gezet!”
100% luchtdicht is.”
Een tot dusver nog weinig gehoord argument voor Ytong-blokken: ook
Zijn voorkeur gaat naar platte daken, omdat die zich beter laten
bij een niet perfecte uitvoering, is er in tegenstelling tot traditioneel
isoleren. “Er komen minder bouwdetails bij kijken voor de aansluiting
metselwerk nauwelijks kans op thermische lekken!
tussen dak en gevels, zodat de woning één massief blok kan vormen.”
Voor de architect is het bedenken van een concept en de creatie van
De compactheid van het bouwvolume en de grote glasvlakken zijn
het ontwerp nog altijd de aangenaamste fase. Het is echter vandaag
nog struikelblokken. Hoewel een compacte bouw eigenlijk een must
veeleer een ‘hobby’ geworden, want 90% van de tijdsbesteding
is voor optimaal ecologisch bouwen, staat dit toch al te vaak haaks
gaat uit naar andere zaken. “Het realiseren van een ontwerp vergt
op de esthetiek van de realisatie. “Het mag nooit een blokkendoos
alsmaar meer energie” ,merkt Geert Van Eeckhoudt. “Administratie,
worden, al is die vorm dan nog zo optimaal voor de energieprestatie”,
bijscholing op technisch en wettelijk vlak, zijn echter onontbeerlijk om
geeft de architect toe.
de bouwheer als architect meerwaarde te kunnen bieden voor diens
project en dat is tenslotte waarom iemand als klant voor je kiest!”
Sleutelrol voor uitvoering
Geert Van Eeckhoudt telt heel wat doe-het-zelvers onder zijn klanten,
■ Eduard Coddé
specifiek voor wat verbouwingen betreft. “Zij staan heel erg open
Opwaardering van het architectenberoep
voor het bouwen met Ytong-blokken”, merkt hij op. “De eerste laag
Architect Geert Van Eeckhoudt zoekt voor zijn klanten altijd
verloopt wat moeilijk, omdat er een gewenningsproces nodig is,
naar de meest betaalbare oplossing zonder afbreuk te doen
maar dan gaat het allemaal snel en rimpelloos. Bovendien zijn deze
aan esthetiek en kwaliteit. “De klanten doen uiteindelijk beroep
klanten enthousiast over het gemak waarmee nadien de leidingen
op een architect omdat ze een degelijke woning wensen”,
ingewerkt worden. Een niet onbelangrijk pluspunt is voor de architect
stelt hij vast. “In mijn beginperiode was vooral het feit dat ik
de flexibiliteit die het materiaal biedt om later te verbouwen. “Niet
een dorpsgenoot was belangrijk. Daarna volgde de algemeen
zelden volstaat een zaag om de indeling aan te passen”, lacht
gekende periode waarin de bouwheer ging shoppen en een
hij. Naar isolatie toe wordt geen onderscheid gemaakt tussen
architect zocht zoals een aanbieding in een supermarkt.
nieuwbouw of verbouwingen.
Vandaag is het gelukkig weer de kwaliteit die de doorslag
De invoering en het stelselmatig verstrengen van de EPB-normgeving
geeft. Potentiële bouwers komen voor een degelijk advies en
ligt de architect zeer nauw aan het hart. Hij is er rotsvast van
informatie. Alles is duurder geworden en dat verlegt de grens
overtuigd dat de opgelegde normen niet alleen een uitdaging
tussen bouwen met een architect of kiezen voor een sleutel-op-
vormen voor het ontwerp, maar dat een onberispelijke uitvoering van
Project 1
de-deur promotor.”
de plannen cruciaal is voor de uiteindelijke milieuprestatie van de
Deze woning te Herfelingen maakt dankbaar gebruik van
Dat brengt ook met zich mee dat de bouwheer kritischer is
realisatie. “Aannemers reageren vaak nog te conservatief en werken
het hellende terreinverloop. Aan straatzijde zijn slechts twee
geworden t.o.v. zijn architect. Hij zoekt zich te pletter op het
soms nog als twee decennia terug”, betreurt Geert Van Eeckhoudt.
verdiepingen zichtbaar, terwijl er dat achteraan drie zijn. De
Internet om zo goed mogelijk beslagen aan te kloppen. “Zelf
“Wat jarenlang goed ging, zal dat nu ook wel doen, is de filosofie
indeling is uitgewerkt met tussenverdiepingen, die telkens 1,40 m
organiseer ik ook wekelijks een werfvergadering, om maximaal
bij vele uitvoerders, maar dat klopt niet langer. Zo was er in deze
verspringen. De jongerenkamers zijn op het hoogste niveau aan de
inzicht te geven en de betrokkenheid te vergroten”, geeft onze
regio nogal wat weerstand tegenover het bouwen met Ytong, een
voorgevel ondergebracht; de ouders hebben een slaapkamer met
gastheer aan.
weerstand die nu onder druk van de EPB langzaam afneemt. Enkel
aanpalend terras en prachtig vergezicht op het achterliggende
wanneer een afwerking in sierpleister gewenst werd, was bouwen in
groene landschap. Waar de voorgevel strak verloopt, is achteraan
cellenbeton vanzelfsprekend.”
een speels volumewerking zichtbaar. Voor de bouw werd gebruik
gemaakt van 30 cm Ytong-blokken, afgewerkt met crépi.
3
4

3. Project 2
Project 3
Dit was het eerste project met cellenbeton dat architect Geert
Wonen en werken verzoend
Van Eeckhoudt realiseerde. De halfopen bebouwing kreeg een
In vooraanzicht oogt de woning eerder gesloten. Er is een gescheiden
gevelafwerking in crépi en is opgetrokken in 30 cm Ytong-blokken,
ingang voor het woongedeelte en de artsenpraktijk. De achtergevel is
met uitzondering van de gemeenschappelijke muur, waarvoor 24
heel open opgevat voor de privévertrekken van de woning.
cm blokken zijn gebruikt.
Voor de afwerking viel de keuze op gevelsteen, waarachter een 20
Bijzondere kenmerken zijn de grote glasvlakken en de centrale
cm Ytong-blok met extra isolatie schuil gaan.
lichtstraat die de woning over de volle breedte doorsnijdt en
Het betreft bovendien een woning met laag energieverbruik, waarin
rijkelijk licht binnenhaalt. De glasvlakken leveren een belangrijke
een zonneboiler, warmtepomp en overkoepelende domotica voor de
gratis (bij)verwarming en de enkele weken per jaar dat het te
aansturing zijn toegepast.
warm wordt, zorgt nachtkoeling voor de juiste balans.
Een bijzonder kenmerk vinden we in de onderkeldering, uitgevoerd
in gegoten beton. Zowat de helft van het volume is voorzien van
een ‘binnenvoering’ in 20 cm Ytong-blokken als extra isolatie. In dit
gedeelte bevinden zich ook de technieken. De draagvloer boven de
kelder wordt ontkoppeld, om koudebruggen absoluut uit te sluiten.
“Kwaliteitsbesef en beroepseer moeten bij alle deelnemers aan
het uitvoeringsproces hogerop klimmen. Ruwbouw wordt maar
al te vaak heel letterlijk opgevat. Een theoretisch berekend
E-peil kan pas werkelijkheid worden als alle uitvoerende
partijen de grootste zorg besteden aan hun werk. Het is
niet ondenkbaar dat er zich in de toekomst bedrijven zullen
aandienen die een energie-audit aanbieden en de bouwheer van
een rapport voorzien waarin de reële situatie afgedrukt staat,
een ideaal wapen om te gaan procederen tegen de aannemers
wanneer praktijk en theorie teveel afwijken!”
Architectenvennootschap
Geert Van Eeckhoudt
Wijngaartstraat 87-89
1
755 Gooik
T +32 02 531 00 43
F +32 02 531 00 48
Gsm 0477 36 87 39
geert.vaneeckhoudt@pi.be
5
www.geertvaneeckhoudt.be