More Related Content Similar to The necessity to integration of value engineering and risk management in construction projects management empowerment Similar to The necessity to integration of value engineering and risk management in construction projects management empowerment (20) The necessity to integration of value engineering and risk management in construction projects management empowerment1. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
1
مقالهدانشگاه شهری توسعه و معماری ،عمران المللی بین کنفرانس سومین ) ترویجی علمی ( کنفرانسی
تهران بهشتی شهید
ر مدیریت و ارزش مهندسی تلفیق ضرورتدر یسک
پروژه مدیریت توانمندسازیعمرانی های
صادقی میثم1*،کایی چاله علیرضا2خانزادی مصطفی ،3
1-آریان فناوری و علوم عالی آموزش موسسه ،ساخت مدیریت و مهندسی گرایش عمران رشته ارشد کارشناسی دانشجویبابل
Meysam.sadeghi.007@gmail.com
2-ایران صنعت و علم دانشگاه ،ساخت مدیریت و مهندسی گرایش عمران رشته دکترای دانشجوی
a_chalekaee@civileng.iust.ac.ir
3-ایران صنعت و علم دانشگاه ،عمران مهندسی دکترای ،استادیارKhanzadi@iust.ac.ir
: چکیده
دهه درارز مهندسی ارزشمند رویکرد و تلفیق ،اخیر هایو است گرفته قرار بسیاری توجه مورد ریسک مدیریت و ش
پروژه شدن پیچیده و ساز و ساخت صنعت روزافزون پیشرفت و گسترش بابا شدن رو روبه و پروژه اهداف تحقق جهت ها
چالشتکنیک بکارگیری از ناگزیر متعدد هایدو اجرای هدف بودن یکی دلیل به .هستیم پروژه مدیریت مختلف های
تکنفرصت و اجرایی ساختارهای در تشابه و پروژه ارزش افزایش یعنی ریسک مدیریت و ارزش مهندسی یکبرای هایی
مدل عنوان تحت پروژه مدیریت در تکنیک دو این بهتر استفاده.است آمده وجود به ریسک و ارزش تلفیقی هایمهندسی
تکنیک از یکی ارزشا بردن بالا و پروژه در هزینه کاهش هایراه ،انسانی نوآوری با که است آن در رزشبرآورده برای هایی
روش با پروژه یک کارکردهای کردنهزینه کم هایمی وجود به تردر سیستماتیک فرآیند یک نیز ریسک مدیریت .آورد
ریسک به واکنش و تحلیل و تجزیه ،شناساییپروژه مطالعه با که باشد می پروژه هایمی عمرانی هایم تواننمود لاحظه
پروژه در یا ) ارزش مهندسی و ریسک مدیریت ( فوق فرآیند در کهنشده برده بکار هاهزینه افزایش موجب که اندغیر های
شده برده کار به مجزا صورت به اینکه یا و گشته عدیده مسائل و ضروریننموده ایجاد را لازم اثربخشی که انداین در .اند
م کلی مفهوم نخست مقالهمی بیان ریسک مدیریت و ارزش هندسیرویکرد دو این تلفیق پیشنهاد ارائه با سپس و گردد
می سعیریسک رساندن حداقل به جهت در تا شودریسک نمودن حداکثر و منفی هایپروژه مثبت های،عمرانی های
قابلیت معرفی با تا گردد تدوین طرحیاین تلفیق و ریسک مدیریت و ارزش مهندسی هایحرکت برای گامی مقوله دو
سوی به آنهاپروژه در مدیریت توانمندسازیعمرانی هاینقطه.گردد ارائه واحد ای
واژههای:کلیدیریسک مدیریت،ارزش مهندسی ،پروژه مدیریت ،تلفیق.
2. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
2
1-مقدمه
د درهههایقر پایانینشاخه بیستماینا به جدیدمپر مدیریت علموژهعلو برممدیریتافزودهشـنیا .دزهـاو
دسـتاوردهایبشربهاعلم ین،شکلومحتویخاصی.دادتفاا وتصلیاینشاخهازبا مدیریت علمدشاخه یگرهادر آن ی
کاربردآنمیباشـ.دپر محیﻂ،وژهمحیطیاکه ستآن درتحوﻻتصو سریﻊرتمیگیرد،بیا بهد نپر یگروژهمجموعه
تﻼشهایبر موفقایتحقـتعه یک قدوتقبلا دریجادمحﺼو یکلیااراخدما ئهتمی.باشد
علمپر مدیریت،وژهشیو تک تک ترکیبههاروش وهاییاصو به گاهی که سترتجداکا بهرشد گرفتههاند،مﻼحظه
همـهاشیو ینههم با هاارا ومناسب ترکیب یک ئهارمﻐانپر مدیریتا وژه.ستروش این تمامی ملاحضهارائه و هم با هایک
.است پروژه مدیریت دستاور و مناسب ترکیب
مدیریتپر،وژهفرآیندیفعالیت مجموعه باهاییکپارچهومرتبﻂ بهممیبرای نتیجه کسب دریافت توان می پس .باشند
هریکمحدوده ازهامحدوده سایر بر پروژه مدیریت درمس پروژه مدیریت در موفقیت .است موثر نیز هاتع بر مدیریت تلزمامل
محدوده بیناست ممکن روش بهترین به پروژه اهداف به دستیابی برای ها]1.[
مهندسی مهم رویکرد دور و ارزشیسکدرپر مدیریتوژهیکدیگر به نسبت گسستنی قابل غیر پیوندداشتهمی کهبایست
بﺼورتصـریﺢوشـفادر فهماهنﮓ برنامه یکمنظور بهپر موفقیت کسب،وژهطور بهمشخﺺبکاربردهشوند.تلفیق بنابراین
تکنیکعلا ریسک مدیریت و ارزش مهندسی هایبهینه سوی به واقعی رویکرد بر وههزینه سازیافزایشی رویکرد جای به ها
ری مدیریتبا ارزش مهندسی کاهشی رویکرد و سکبین تعادل ایجاد عثعامل مهمترین معرفی ،ارزش و ریسکموفقیت های
کارفرم به پروژهشانس افزایش و امی پروژه موفقیت.گردد
2-مهندسیارزش
مهندسیدر ارزششر به عملحمطالعهارزشبرروییکپروژهمحﺼو یادر لحالمی توسعهپر.دازدیکیا ازهداف
عمـدهمهندسیارزشحﺬفهزینههایضر غیرا وریمهندسی .ستارزشپر هزینهدر را وژهک حالیـهدرفـازطراحـی
مفهـومیاسـتحلیل تمیکندوسا بهینه جهت تکنیکیارزش زیپر یکدر وژهکلیهابعـادر دمرحلـطر هاحـیازطریـق
هـماندیشیوگر خﻼقیتوجهت هیانتخاببهترینراهبر حلر ایسیدنبهاهدافپروژهحد بااهزینه قلدرطولپر عمروژه
اکا به .سترگیریمهندسیارزششفا به منجرفشدننیازها،شد مشخﺺدر نستاهدافپرا و وژهتخاذتـﺼمیماتمـورد
حمایـتم تـاذ مینفعانپروژهمیگر.دد]2[
توافر لیامهندسی یندارزشمی ذیل شرح به ها پروژه در:باشد]3[
فازبررسی(اطﻼعا)ت
فازکا تحلیلرکرو دهزینه
فازهما)(خﻼقیت ندیشی
فاارز ز(قضا یابی)وت
فازبسﻂوتوسعه
فاارا زئه
بند جمﻊو یتدوگز ینارشنهایی
فاا زجرا
بررسیوممیزینمودنحاصل نتایﺞا ازجرایپیشنهادر داتحیناجرا
3. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
3
مهندسیروش ارزشیاستثناییوقدرتمندیمنظور بهنیا عمیق شناساییزمنـدیهایمـشتریانایجاد پروژه ابتدای در
میمهند دیگر عبارت به .نمایدای ارزش سیمی ایجاد را اطمینان نکار پروژه که نمایدهزینه روش اترینمزیت ارائه جهت ایهای
منجر که کرده حمایت مناسب طراحی از تیمی کار افزایش و جانبه دو یادگیری ،ارتباطات بهبود طریق از و داراست را رقابتی
اف بهمی پروژه در کیفیت و کارایی زایشمی بیان نیز و گرددصاحبان کندمﺼرف ومنظور چه نهایی کنندگانرا هدفی واز
می پیگیری ارزشپ مراحل تمام در و نمایدتﺼمیم برای اساس و پایه یک ،روژه.نماید ایجاد ارزش بر مبتنی گیری
ارزش مهندسان المللی بین انجمن،1
SAVEاست کرده تعریف گونه این را ارزش مهندسی:]4[
بکارگیریر سیستماتیکوشهایمشخﺺوخﻼقانهوکارتیمی پایه بر،هد کهآن از فشناساییوهزینه حﺬفهایغیرضروری
وکیفیت افزایشویک کاراییمی آن عمر طول در خدمت یا محﺼول.باشد
مایلز2:است کرده تعریف گونه این را ارزش مهندسی
ت هدف با خﻼق یافته سازمان رهیافت یک ارزش مهندسیهزینه موثر شخیﺺهایغیرضروریمیباشدوتوان می نهایت در
گفتیافته سازمان کوششی ارزش مهندسیوگروبرا هییسیستمها کارکرد تحلیل،تجهیزاتوپروژهدسترسی منظور به ها
راهکارها بهینوینوبرا خﻼقانهیکارکردها تحققیپر پایهوژههبگونه .است منابﻊ صرف حداقل با اایراه کهشده ارائه حل
منطمعیارها بر بقیکیفی،ایمنیو.باشد مﺼوب محیطی زیست
2-1.ا مطالعات رونددر رزش3می اجرا و پیگیری مرحله:از اند عبارت که گردد
1-کارگاه پیش3:)آمایش (برنامه ، مرحله این از هدف کهمی ارزش مطالعه سازماندهی و ریزی.باشد
2-کارگاهبرنامه اجرای (شامل ، کار6فازارائه ،توسعه ،ارزیابی ،خلاقیت ،کارکرد تحلیل ،اطلاعات)
این دردر ارزش مطالعات روند مرحله6می انجام اصلی فازکه پﺬیرندعبارتاند:از
1.اطلاعات فاز
اطلا فاز این درمی تجزیه خاص اشکال به مسئله عاتاط تمامی و شوندمعنی و دقیق طور به ،مربوط لاعاتجمﻊ دارآوری
میتﺼمیم در تا شوندجمﻊ حقایق .نمایند کمک گیریهزینه و آوریمی تعیین ها.گردند
2.کارکرد تحلیل و تجزیه فاز
تلاش همه بر مشتمل فاز اینمی صورت ارزش برای که است هاییکارکرد مرحله این در .پﺬیردتعریف فرعی و اصلی
می.گردند
3.خلاقیت فاز
روش ،خلاقیت فاز درایده خلقمی گرفته بکار جدید هایشود.
.قضاوت و خلق :است ذهنی فرآیند دو شامل روش اینمهار باکآرایه ،قضاوت قوه ردنایده از ایبر هاشده تعریف عملکردهای ای
می ایجاد.شود
4.ارزیابی فاز
قضاوت ذهنمی وا فعالیت به را گراایده .داردکه هاییگرد ایجاد خلاقیت فاز درشده یدهمی مطرح اندشوندمورد هدف تا
گزینه .شود حاصل نظرهامی داده توسعه عملکرد به مربوط یگزینه این همچنین و شوندهزینه تحلیل برای هامقایس هاو ه
ایده بهترین و شده زده تخمینانت هامی خاب.گردند
1
SOCIETY OF AMERICAN VALUE ENGINEERING
2
Lawrance D.Miles
3
Pre-workshop activities
4. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
4
5.توسعه فاز
مهیا فاز ازاین هدفبهبود برای گزینه بهترین کردنکامل ارزیابی به فاز این در .است قبل فاز در شده انتخاب ایده ارزش
،کارفرمایی همچون جزئیات و پرداخته مانده باقی راهکارهایبخش دیگر بر آن اثر و اجرا امکانقرار بررسی مورد پروژه های
می.گیرد
6.ارائه فاز
اقدام برای تعهد ایجاد و توافق به دستیابی ارائه فاز هدفگز تیم ،ارائه فاز خلال در .است پیشنهاد اجرای بهمکتوبی ارش
گزینه بهترین مورد درمی مهیا هااجرا ضمانت برای عملیاتی طرح و نمایدمی ارائه را شده انتخاب گزینه یی.کند
3-پسکارگاه1:)اجرا و سازی مستند (حﺼ و صحیﺢ اجرای از اطمینان ،مرحله این هدف کهناشی منافﻊ ولمطالعه از
می ارزش.باشد
: جمله از دارد بستگی عامل چند به کارگاه زمان مدت
پیش مرحله ،پروژه پیچیدگی و اندازه.آن شده برآورد هزینه و پروژه رفتنظر در بدون ( کارگاه اجرای برای متعارف زمان مدت
، ) کارگاه پس و کارگاه پیش ی مرحله در شده انجام های تلاش گرفتن5روزمی.باشد
2-2.: ارزش مطالعات حوزه در عملیاتی تعاریف
1-کار برنامه2:پی رویکرد یکمطالعه یک هدایت برای درپیکه ارزش یگام شاملکردن مدیریت برای فازهایی یا ها
از اجتناب و گروهی نوآوری ایجاد جهت در تیم فکری تمرکزمی افراد نشده هماهنﮓ و فردی عملکرد.باشد
2-: ارزشم و کارکرد بین ارتباط تجلیوسیله به کارکرد که هنگامی ،نابﻊمعیار ی"عملکردی های خواسته
مشتری"و"معیار توسط منابع"برای نیاز مورد ...و زمان ،قیمت ،کار نیروی ،موادکارکرد آن انجام"می گیری اندازه.شوند
3-ارزش شناسی روش3:نظام فرآیند یکتو که منداز پروژه یک ارزش تقویت جهت تخﺼﺼی چند تیم یک سﻂ
تحلی طریقمی قرار استفاده مورد کارکردها ل.گیرد
4-: ارزش مهندسیروش از استفادهمفهومی یا شده ریزی طرح خدمت یا پروژه یک برای ارزش شناسی4جهت
.ارزش تقویت به دستیابی
5-کارکرد ی هزینه5:هزینهب نیاز مورد منابﻊ ی.کارکرد یک انجام رای
6-کارکرد بهای6:.کارکرد یک انجام برای کل ی هزینه کمترین
7-: ارزش شاخصهزینه بیانگر که است نسبتیمی کارکرد یتعیین منظور به شاخﺺ این .باشد(میزانبرای فرصت )
می بکار ارزش تقویتتح فاز در معمولا و رودمی شناسایی کارکرد لیل.شود
8-گزینهارزش شناسی روش های7:گزینه یا گزینهمطالعه تیم توسﻂ که هاییشده فراهم ارزش یجهت در تا اند
اختی در اقتﺼادی یا عملکردی رشد آوردن فراهمگزینه این .گیرند قرار مدیریت اراصط با مطابق هاپﺬیرش قابل شرایﻂ و لاحات
مطالعها ارزش یمی رائه.شوند
9-ی سامانه تکنیککارکرد تحلیل1: )(فست.پروژه یک کارکردهای بین وابستگی روابﻂ از نموداری نمایش یک
1
Post-workshop activities
2
WORKSHOP or JOB PLAN
3
Value methodology
4
Planned or conceptual project
5
Function cost
6
Function worth
7
Value methodology alternatives
5. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
5
3-ریسک مدیریت
فبرنامه فرآیند ریسک مدیریت رآیندمی رسمی ریزیریسک تمامی که باشدهایرویه یا سیستم ،فرآیند ،پروژه یکرا ها
ارزیا و شناسایی موردمی قرار بیچهار ریسک مدیریت .دهدشناسایی برای چوبیمی ریسک تحلیل و اجرا ،ارزیابی ،.باشد
مدیریتتﺼمیم نمودن بهینه منظور به ریسکهزینه از اجتناب نیز و ها،بحران مدیریت رساندن حداقل به ،غیرضروری های
و محدود منابﻊ از نمودن استفاده بهینهر بهترین کردن پیدا همچنیناهحلها.است ریسک به پاسخ جهتپروژه همهدارای ها
ریسک این که هستند ریسکمی را هاام گﺬاشت اشتراک به را آن اوقات بعضی در یا و پﺬیرفت یا منتقل ،کاهش ،مدیریت توانا
ت بایدنمی را ریسک که داشت وجهگر نادیده توانفت]5[ریسک که دارد ضرورت بنابراین .مد هامطالعه که گیرند قرار نظر
ریسک مدیریتاینمی ارشد مدیران به را امکانبه کامل آگاهی و دانش با که دهدجنبهکرده پیدا احاطه پروژه مختلف های
گام .گردد ریسک کنترل به منجر مهم این کههمچون استانداردها از بسیاری در ،اثربخش ریسک فرآیند یک شده تائید های
"پروژه مدیریت دانش پیکره"و"پرو ریسک مدیریت و تحلیلژه"را استانداردها این در شده مطرح مراحل .است آمده
: نمود خلاصه زیر گام پنﺞ در توان می
1-ریسک فرآیند محدودیتهای و اهداف تعریف
2-ریسک جامﻊ شناساییها
3-آنها اهمیت هدفمند ارزیابی
4-مناسب های کنش طراحی
5-واکنش مدیریتنظر مورد نتایﺞ به رسیدن برای ها
بطورموقعیتها کلیدر یبرداندر هیسکراتو میانبهدونوعکر تقسیمد:]6[
ا:لفریسکهاوا ی:)(خالﺺ قعیاینرموقعیتی به یسکهااتﻼقشو میدکهآ درفقﻂ نهااحتماز لیاو نجـودا دشـته.باشد
ر :بیسکهایسوداگرا(بر نهو دموقعیتی :)باختدارایحالتی چنیناکه ستا آن درحتمـالبـرو دباخـه تـردووجو.دارد د
مدیرر انیسکاغلبوقتوتوانخورا دمﺼروفبا مقابلهرها یسکوا یقعـم یـکنن یـدوتـﺼمیمگیردر یبار رهیسکهای
سوداگرانهرامدیر به بیشترا انستراتﮋیکار وسا شدزمانگﺬ میار.ندابد لبتهونشکدربارهریسکهاا یخیر،مدیرار انشداز
مشا نقشورو ای همدیر تحلیلیر انبهر یسکه.گیرند می
"اکثررها یسکیپﺬیر بیمهر رایسکهاوا یمی تشکیل قعید. هند"
گامهایتحلیل مختلفوبررسیرپدید یک یسکهمو شاملز ارد: باشد می یر
1.تما شناساییر مها یسکو ینامطلو قایﻊا بثرگﺬدر ارسیستم یک(اسـتفااز دهچـلی کـست،مـشابهتبـسیستم ا
هایمشابه،طوفاذ نهنی) ......و.
2.برا اوردحتمار لخدوا ادها قعهینامطلوب.
3.براوردعواشکست قبوخسا یاراتناشیوا ازنامطلو قعهب.
4.محاسبهریسک.
5.ابند لویتر یها یسکیسیستم بر موثر.
دﻻیلیرابر معموﻻ کهایبکارگیریمدیریترشما برمی یسکرعبا ندرتند: از
بهحداقلرساندنبحرانها.
1
Function Analysis System Technique ( FAST )
6. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
6
حد بهاقلرساندنغیرمنتطر مسایلو همشکﻼت.
افزامیز یشانموفقیتویاشکست کاهشها.
انجامها هزینهوبرنامهزکا مانیربر مطابقاوردهاوها بینی پیشیصورتگرفته.
مد اساسی مراحل امریکا پروژه مدیریت استاندارد اساس برمعرفی زیر صورت به ریسک یریتشدهان:د]7[
1.برنامهریسک مدیریت ریزی
و تﺼمیم اتخاذروش و ریسک مدیریت برنامه تدوینهامی مرحله این در .است آن اجرای یمدیریت نوع و سطﺢ بایست
.گردد تعیین سازمان برای پروژه اهمیت و پروژه ریسک با متناسب ،ریسک
2ریسک شناسایی .
دستورالعمل ،مرحله این درمه و هاروش مترینمی که هاییفرصت یا تهدید از اعم ریسک شناسایی جهت در آنها از توان
می ارائه شود استفادهریسک تعیین همچنین .گردندمشخﺼه تعیین ،پروژه بر موثر هایمستند و آنها از یک هر هاینیز سازی
می صورت.پﺬیرد
3ریسک کیفی تحلیل .
ت انجام مرحله این اصلی هدف حقیقت درو است پروژه اهداف بر آنها اهداف تبیین و ریسک کیفی تحلیل و جزیه
ری کردن مرتب همچنینسکمهم مسائل شناختن و پروژه هایزمان در مدیریت اعمال برای تر.است بعدی های
4.ریسک کمی تحلیل
اندازه مرحله این از هدفآنها تاثیر برآورد و ریسک انواع پیامدهای وقوع احتمال گیری.است پروژه اهداف بر
5.ریسک به پاسخ ریزی برنامه
ریز برنامه از هدف واقﻊ دردستورالعمل تهیه ،ریسک به پاسخ یتکنیک تدوین و هافرصت افزایش در لازم هایکاهش و ها
.باشد می پروژه اهداف به نیل در تهدیدها
6.ریسک کنترل و نظارت
ریسک بر نظارت و پیگیریباقیمانده هایارزیابی و ریسک کاهش برنامه اجرای ،جدید ریسک تعیین و شناسایی ،
در آنها اثربخشیمی صورت مرحله این در پروژه طول.پﺬیردرساندن حداقل به ،ریسک مدیریت بکارگیری دلایل جمله از
بحرانهزینه انجام ،هابرآوردها مطابق کار زمانی برنامه و هابینی پیش ون و گرفته صورت هایافز یزیا و موفقیت میزان ایش
شکست کاهشاست ها]8.[
آستانه حدپروژه در ریسک تحمل یهمچ گوناگون عوامل به بستگی هاسابقه ،منابﻊ بودن دسترس قابل ونخسارتهای ی
حل راه ،قبلیتائید و تﺼمیم ،صلاحدید و عملی هایچشم یک ریسک مدیریت .دارد مدیریتریسک برای اندازپروژ هایایجاد ه
میبهره با که نمایدمی آن از گیریبه ریسک تحلیل همچنین و نمود ایجاد ریسک به پاسخ یا واکنش جهت در مدیریتی توان
انجام در مدیریتقضاوت کارگیری به با پروژه کنترلمی کمک صحیﺢ هایاطمینان طریق این به تا نمایدبا که یابد افزایش
محدودیت اعمالهزی ،زمان هایان پروژه ،کیفی الزامات و نهگروه تظاراتذین هایمی برآورده را کنندگان مﺼرف و فﻊشکل .سازد
شماره1مدیر اصلی فرآیندهای کلی شمایمی نشان را پروژه در ریسک یتدهد]9[.
7. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
7
شکل1ریسک مدیریت اصلی فرآیندهای کلی شمای .
8. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
8
3-1.: ریسک مطالعات حوزه در عملیاتی تعاریف
1-وقوع احتمال1:.دهد رخ واقعه یک است محتمل که اندازه و حد
2-: پروژه ریسکهداف از یکی حداقل بر منفی یا مثبت اثر ،بیافتد اتفاق اگر که است نامعلومی رخدادهای یا شرایﻂ
.دارد پروژه
3-ریسک تاثیر شدت2:ریسک وقﻊ اثر در که است انحرافی مقدار کننده بیان ریسک اثرطو درآن اهداف در ،پروژه ل
می وجود به.است بالاتر آن تاثیر شدت ،باشد بیشتر پروژه اهداف بر ریسک اثر هرچه .آید
4-قطعیت عدم3:بیرو یا درون در ابهامیدرباره اطمینان عدم به منجر که پروژه از نارزش یریسک ،هاهداف یا ها
می پروژه.گردد
5-اطمینان قابلیت4:احتماو ویﮋه شرایﻂ تحت ،محﺼول یک نظر مورد کارکرد انجام لدوره یک در.خاص زمانی ی
6-فرصت5:.پروژه اهداف و کارفرما از دستیابی برای پروژه به سودمند ارزشی شدن اضافه برای است دورنمایی
7-تهدید6:وق یا شرایﻂمجموعه ،پروژه برای نامطلوب ایعییا شرایﻂ از منفی ایاثری وقوع صورت در که ریسکی ،وقایﻊ
.منفی تﻐییرات احتمال ،دارد پروژه اهداف بر منفی
8-ریسک مدیریت:ریسک و قطعیت عدم میزان داشتن نگه برای راهبرد گزینش و ارزیابی ،شناسایی از است عبارت
سطﺢ یک درذی و کارفرما یک برای قبول قابلبیش توانایی که ای گونه به او نفعانگﺬاری سرمایه یک بازگشت نرخ کردن ینه
.باشد داشته را شده انجام
9-ریسک پذیرش تکنیک7:برنا تکنیکمهمی نشان که ریسک به پاسخ ریزیتﻐییر به تﺼمیمی هیچ پروژه تیم دهد
به پاسخگویی برای مناسبی راهبرد هیچگونه یا و است نگرفته ریسک با تعامل برای پروژه مدیریت برنامه درنیافته ریسک آن
.است
11-ریسک از اجتناب تکنیک8:برنام تکنیکهرا تﻐییراتی که ،خطرات برای ریسک به پاسخ ریزیمدیریت برنامه در
می ایجاد پروژها از محافظت یا ریسک حﺬف با که کندمی آن اثرات مقابل در پروژه هداف.انجامد
11-ریسک کاهش تکنیک9:برنامه تکنیک نوعیریزریسک به پاسخ یاحتمال کاهش دنبال به که تهدیدهایی یا ها
اث یا وقوعآستانه زیر به رسیدن تا ریسک راتمی پﺬیرش قابل ی.باشد
12-ریسک انتقال تکنیک11:برنامه تکنیکپ مالکیت همراه به را تهدید یک اثر که ریسک به پاسخ ریزیبه آن به اسخ
می انتقال سومی طرف.دهد
13-ریسکثانویه11:نتیجه در که است ریسکیب ریسک به پاسخگویی یک مستقیم یمی وجود ه.آید
14-اثر و احتمال ماتریس ابزار12:( ریسک از بعد دو ترکیب از استفاده با ریسک اهمیت تعیین جهت رایﺞ روشی
) اهداف بر آن اثرات و وقوع احتمال
1
Probability
2
Impact of risk
3
uncertainty
4
Reliability
5
opportunity
6
Threat
7
Risk acceptance
8
Risk avoidance
9
Risk mitigation
10
Risk transference
11
Secondary risk
12
Probability and impact matrix
9. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
9
15-ریسک کیفی تحلیل فرآیند1:فرآینداولویتریسک بندیو ارزیابی به توجه با بیشتر اقدامات یا تحلیل برای ها
.آنها اثر و وقوع احتمال ترکیب
16-ریسک کمی تحلیل فرآیند2:ریسک اثر عددی تحلیل فرآیند.پروژه کلی اهداف به شده شناسایی های
17-: ریسک ارزیابی عاملشدت و وقوع احتمال کمی ملاک حاصلضرب از است عبارت.ریسک تاثیر
4-رو دو تلفیقریسک مدیریت و ارزش مهندسی یکرد
4-1.روی دو تلفیق دلایلریسک مدیریت و ارزش مهندسی کرد
برای را فراوانی دلایل محققان و پﮋوهشگراننموده مطرح رویکرد دو این تلفیقکه انداشاره آنها از برخی به زیر در
می: نمائیم]11[
4-1-1.ریسک و ارزش: یکدیگرند مکمل
بیشینه برای3فرصت نمودناستفاده با ارزش .هستند نیاز مورد رویکرد دو هر ،پروژه در موجود هایمدیریت رویکرد از
می بیشینه ارزشبا تهدیدها و قعطیت عدم ،آن با راستا هم و گرددکمینه ریسک مدیریت رویکرد کمک4می.شوند
4-1-2.ارزش های فرآیند در همسانی: دارد وجود ریسک و
هست متفاوت یکدیگر با جزئیات در فرآیند دو هرچندمی زیر اجزای دارای عموما اما ند: باشند
آن با مرتبﻂ مفاهیم و پروژه درک برای تمهید و آمایش مرحله )الف.
پروژه کلیدی ذینفعان با نظر تبادل و مشاوره به نیاز )ب.
پشده تسهیل کارگاه یک از استفاده )5.
تتوسعه )پروژه بهبودی راستای در اولیه پیشنهادات ی.آن اجرای جهت مدیریتی اقدامات و
ثروشن و واضﺢ اجرایی برنامه یک به نیاز ).
جمکتو گزارشات و سوابق )می فراهم را روشن ممیزی امکان ،بآورد.
چپیشرفت گزارشات و اجرا بر نظارت برای منظم بازنگری به نیاز ).
ترا هم )حشاخﺺ های فعالیت با رسمی گزارشات زیکلیدی.
4-1-3.ریسک و ارزش تلفیق مزایای
ریسک مدیریت و ارزش همزمان تلفیق )الفمی توانمند را آنها آوردهای پی ،.سازد
بهره افزایش باعث تلفیق )بمطالعه وریکارگاه کاهش با بلکه ،آن کیفیت بهبود طریق از تنها نه ؛ن مورد جلسات و هایازبه نیز
می یاری مهم آن.رساند
رویکرد از استفاده )جتناقض و ابهامات حﺬف باعث تلفیقیجه هماهنﮓ و تیمی درک برای مشترک زبانی ترویﺞ و هاتحقق ت
می پروژه اهداف به بخشیدن.گردد
ا مهندسی اصول کارگیری به با )دمی ،ریسک مدیریت با تلفیق در رزشواکنش توانبهینه هاییارزش دارای ،متفاوت روشی و
.نمود ارائه پروژه انجام جهت پﺬیرش قابل ریسک با و
4-1-4.یکدیگرند متمم ریسک و ارزش
تفاوت در ویﮋگی چنین دلیل .دارند ضرورت پروژه موفقیت شانس نمودن حداکثر برای دو هر ارزش و ریسک مدیریتو ها
1
Qualitative risk analysis
2
Quantitative risk analysis
3
maximised
4
minimised
5
Facilitated workshop
10. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
11
از یک هر که است اهدافی بودن متمم حال عین درایمی دنبال مشی خﻂ دو ن.کند
و نموده تمرکز دارد نهایی کاربر و کننده مﺼرف دید از ارزش که معانی بند بند روی بر خاص صورت به ارزش مهندسی
رو ارتباط ایجاد با سپسگزینه طریق از پروژه اهداف بین شبه نسبت نهایی محﺼول تا طراحی هایارزش این نمودن حداکثر
می اقدام.کند
قا در و نموده تلاش شده خواسته اهداف کسب زمینه در احتمالات شناسایی با ریسک مدیریتفعالیت لبمدیریت های
می جایگزین.شوند حداقل یا و گردیده اجتناب احتمالات این از تا گردد
بهر با ارزشهمی حداکثر ارزش مهندسی از گیریمدیر از استفاده با ارزش فرسایش نتیجه در و گرددیتحداقل ریسک
می.گردد
4-1-5ارزش های محرک با ریسک ارتباط .
ویﮋگی از یکیفهم و شناسایی ،ریسک مدیریت برای ) خروجی ( برآمد کسب از قبل که است این ریسک مدیریت های
عال روش یک ،انتظار مورد مزایای به شدن متﺼل با ارزشی مدل یک ایجاد سویی از .است نیاز مورد پروژه کاملای برای یجاد
می پروژه اعضای در مناسب درکوقا احتمالات و شدت کاهش به موظف ریسک مدیریت که آنجایی از .باشددر ناخواسته یﻊ
ویﮋگی و مزایا تحویلمی انتظار مورد هایی ،باشدمحرک از کامل صحیﺢ درک و شناخت ک.است ضروری پروژه ارزش های
ک است این پروژه هر در ریسک مهمترینهویﮋگی و مزایا.نگردد تحویل و ارائه انتظار مورد های
4-1-6ریسک و ارزش داخلی روابط .
داده نشان پروژه مزایای از عباراتی قالب در را ارزش که است گام به گام سازی شفاف یک ،ارزش مهندسیرا آنها سپس و
گزینه کاراترین بهمی پیوند طراحی هزینه های.دهدنیز ریسک مدیریتوضعیتمی چگونه اینکه و احتمالی هایتوخطا به انند
می شناسایی را بروندفعالیت به را آنها سپس و کندا نمودن حداقل منظور به هاییمی تبدیل پروژه روی بر منفی ثرات.کند
می ارزش مهندسیریسک تواندمی هم ریسک مدیریت ،دهد کاهش رافرصت تواندایجاد ارزش افزایش جهت هایینماهم و ید
میمتوالی طور به و نگردد آشکار و روشن ابتدا از گام به گام بﺼورت ارزش اگر .نماید جلوگیری ارزش کاهش و تخریب از تواند
کنترل متوالی بﺼورت و نگردد شناسایی ریسک اگر .یافت نخواهد افزایش ارزش آنگاه ،نیابد تداوم نهایی محﺼول تحویل تا
خواه تباه ارزش ،نگردد.شد د
4-1-7ساختار متدولوژی و راهبری .
تکنیک شامل دو هر ،رویکرد دو اینهایخروجی به دستیابی جهت طراحی خاصمی نظر مد هایمشی خﻂ این .باشدها
تکنیک ،نیستند تﺼادفیتوسﻂ نحو بهترین به هاکرده استفاده آنها از که افرادیشده برده بکار اندمشی خﻂ دو هر .اندبا ها
او تحویل در که افرادی یعنی پروژه تیم مساعی تشریک قداماتمی مرتبﻂ ،دارند نقش پروژه اجرایمطالعات راهبرد .باشند
می.نمایند فعالیت ساختاری بﺼورت یکدیگر با تا نماید یاری را پروژه تیم تواند
4-2.ت مزایایارزش مهندسی و ریسک مدیریت لفیق
مطالعا شده گفته که همانطورفرآی یک در ارزش مهندسی و ریسک مدیریت تمی قادر را پروژه تیم ،تلفیقی ندتمام از تا سازد
:دارد نیز دیگری مزایای تلفیقی رویکرد و ترکیب این بعلاوه .گیرد بهره شده اشاره مزایای]11[
عمی درک این از آمده بدست مشی خﻂ .دارند پروژه از عمیق درک یک به نیاز مشی خﻂ دو هرپروژ تیم به قکمک ه
میارتق ارتباطات .دهند ارتقاء را خود بین ارتباطات و نموده اتخاذ بهتری تﺼمیمات تا کندشناخت بهبود به منجر یافته اء
میچرخه یک فرآیند این .گرددمی گردشی ی.باشد
ذین و تیم اعضای بین ارتباط ریسک و ارزش مهندسی فرآیندهای توسﻂ شده ایجاد چهارچوبر بیرونی فعانافزایش ا
میحل راه به بتواند که نحوی به دهد.شوند وارد سریعتر ،بهتر های
مس ریسک و ارزش مهندسی مطالعاتمی ایجاد ممیزی رویه یک ،شده تندکفعالیت آن از استفاده با که .نندا که هاییرزش
11. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
11
می کاهش را ریسک و افزوده رامی مدیریت موثری بﺼورت ،دهندای .شوندمی سبب رویه نو پایه یک تا شوندبرای اساس
می اتخاذ که تﺼمیماتی.گردد ایجاد و شناسایی ،شوند
تجربی آموزش برای برای بنیان یک کنونی مناسب شده ثبت اطلاعات و سوابقمی ایجاد عمکرد مستمر بهبود و ات.نماید
4-3.ارزش مهندسی و ارزش مدیریت رویکرد دو تلفیق ضرورت
فرضیهامر به تا که هاییپروژه مدیریت در وزقا در شده گرفته کار به پروژه مدیریت توانمندسازی جهت در عمرانی هایلب
3می عنوان زیر صورت به فرضیه:گردند]12[
پروژه این در )الفنشده استفاده ارزش مهندسی و ریسک مدیریت رویکرد از هاپیچیدگی و ماهیت توجه با که استهایی
کهپروژهمی ،هستند دارا هاکه داشت انتظار توانتکنیک از پروژه ابتدای در هرگاهمدیر و ارزش مهندسی هایریسک یت
پروژه این .نشود استفادهپس هاعدیده مسائل و مشکلات با مدتی ازروبه ایمی روت نهایت در که گردندزمانی بار و زمانی اخیرات
گستردهنمود وارد پروژه بر را ایپر اهداف در عمده تﻐییرات به منجر حتی و همی پروژه حﺬف یا پروژه شکست ،وژه.گردد
ارز مهندسی از استفاده دوم رویکرد )بپروژه مدیریت در ریسک مدیریت و شصو به اما عمرانی هایو تقدم با مجزا رت
می زمانی تاخراف و مدیران رویکرد این در .باشدتک این از پروژه در درگیر رادنیکتفکیک و جدا بﺼورت هامی بهره شده.جویند
کارای دارای عمل در نیز رویکرد اینپروژه مدیریت جهت مناسب بهره و ینمی عمرانی های: زیرا باشد
به توجه با پﺬیرد صورت ارزش مهندسی آنگاه و گیرد انجام ریسک مدیریت ،پروژه مطالعات ابتدای در هرگاه اینکه اول
مهندس در اینکها بسیاری است ممکن ارزش یمشی خﻂ زتﻐیی این ،شود مواجه تﻐییر با پروژه آغازین رویکردهای و هارات
ریسک و مخاطرات بروز سبب خودناشناخته هایمی جدید یصورت قبلی فاز در ریسک مدیریت اگر حال عین در .گردد
بد که بود خواهد تﻐییراتی دارای ارزش مهندسی خروجی ،باشد پﺬیرفتهپﺬیرفته انجام جدید ریسک مدیریت مطالعات ون
.است
می ریسک مدیریت نگرش اینکه دومهزینه به افزایشی نگرش یک تواندحاشیه زیرا ،باشد پروژه هایاطم ضریب و هاو ینان
می افزایش را پروژه ایمنیا مهندسی سویی از .دهدهزینه کاهش نگرش یک حدودی تا رزشمی ایبنابراین ،باشد
پیادهصورت به ریسک مدیریت و ارزش مهندسی سازیهزینه به نگرش سبب است ممکن مجزادیدگاه دو از پروژه های
ب افزایشی و کاهشیمی نگرش نحوه دو این عمل در ،اشد.گردد مدیریت کارایی کاهش سبب تواند
ریس مدیریت تلفیقی رویکرد )جارزش مهندسی و ک1پروژه مدیریت درای :عمرانی هایمی که رویکرد نکاراتر بسیار را آن توان
د قبلی رویکرد دو ازمی مسئله به دیدگاه این با ،انستمی که نگردو همزمان صورت به ارزش مهندسی و ریسک مدیریت بایست
تنه نه نگرش این .گردد پیاده پروژه مدیریت در مناسب همپوشانی بامی پروژه اجرای زمان کاهش موجب ابا بلکه ،گردد
ری صحیﺢ تعریف و شناساییسکبه منجر نهایت در و گردیده نیز مالی بار کاهش موجب پروژه مسائل و هاصحیﺢ سازی پیاده
مشی خﻂ و اهدافمی پروژه های.گردد
پروژه مدیریت درعمرانی هایفعالیت که دارد وجود رویکرد اینمی پروژه تیم هایارزش و ریسک منظر دو هر از بایست
مدیریتنمودن حداکثر برای .گرددریسک که دارد ضرورت ارزشهایفرآیند .گیرند قرار نظر مد پروژههایدقت با که معمول
می برده کار بهپیکربندی مسیر یک شوندمی ایجاد پروژه تیم برای را شدهم که کنندپروژه در ریسک موثر کنترل به نجرهای
می عمرانیبخش در که گرددمقاله این های.شد داده توضیﺢ و پرداخته آنها به
4-4ارزش و ریسک مدیریت تلفیق فرآیند .
ت بامی عملی و منطقی ترکیبی بررسی یک قالب در فرآیند دو ترکیب شده ارائه توضیحات به وجهاین از نمونه یک .باشد
می را ترکیبی مطالعه نوعشماره جدول در توان1.کرد مشاهده]13[
1
Integrated Method of Risk Management & Value Engineering
12. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
12
توج قابل نکته (مراحل اینکه هAتاHشماره جدول در1می ریسک و ارزش مطالعات تلفیق ترکیبی مراحل با مرتبﻂ.باشد
مراحل1تا7،استانداردها در ریسک و ارزش برای که است مطالعاتی خاص مراحل به عطف ارزش و ریسک مدیریت برای
).است شده معرفی کتب و مقالات
شماره جدول1ا تلفیق مدیریت .ریسک و رزش
پیاده پیشرفتفعالیت و سازیمی مدیریت هایبایستپایه و مشخﺺ قوانین سری یک پایه بر مسئول فرد یک توسﻂریزی
گزارش در و بازبینی ،شدهفعالیت ،مرحله این در .شود ثبت ،پروژه منظم هاینتیجه هایو ارزش ترکیبی مطالعات از شده گیری
د گزارش و هدایت برای ریسکمسئولیت است ممکن پروژه تیم در مختلف افراد زیرا .هستند مناسب مجزا بﺼورت هیهای
.باشند داشته پروژه هدایت برای مختلفی
5-: گیری نتیجه
روی دو تلفیق برای شده ارائه کارایی نیز و سادگی به توجه بادستورالعمل این ،ریسک و ارزش کردمی هاصورت به توانند
ج در و گستردهتوسﻂ شده محاسبه ارزش شاخﺺ نیز طرفی از و شوند برده کار به آن مدیریت نیز و پروژه موفق پیشبرد هت
تﺼمیمی ایجاد در را مهمی نقش و بوده نزدیکتر واقعیت به رویکرد اینمی ایفا ارشد مدیریت برای اثربخشاینکه به نظر .نماید
ی ارزش تحلیل ،ارزش مدیریت با مرتبﻂ رویکرد هردو،ریسک مدیریت با مرتبﻂ رویکرد هر و ارزش شاخﺺ ،ارزش مهندسی ا
و ارزش مهندسی تلفیق منطق این .است داده قرار مدیران ویﮋه توجه مورد مهم ملاکی و معیار عنوان به را ریسک ارزیابی عامل
ریسکی وقایﻊ احتمال و شدت کاهش ،ارزش نمودن حداکثر بر ریسک مدیریتبازگ نمودن حداکثر ومی سرمایه شتکه باشد
می.گیرد قرار مدیران استفاده مورد عمرانی های پروژه نمودن هماهنﮓ و یکپارچه نیز و توانمندسازی جهت در تواند
13. 3.th International Congress on Civil Engineering , Architecture
and Urban Development
29-31 December 2015, Shahid Beheshti University , Tehran , Iran
13
مراجع
]1[میرع ،صادقی محمد.م ،عاملی جبل..م ،دارانی توکلی"بزرگ های پروژه در ریسک مدیریت و ارزش مهندسی تلفیقی مدل ارائه
عمرساخت مدیریت و مهندسی ملی کنفرانس اولین ،انی"،امیرکبیر صنعتی دانشگاه ،تهران ،1388.
[2] Society Of american Value Engineering (2015) Value Methodology Standard, SAVE, http://www.value-
eng.com.
[3] Value Engineering a Practical Approach for Owners, Designers and Contractor,
Zimmerman, L.W and GDHART, 1982.
[4] Mootanah , Devads p., Russull Poynter – Brown, Mike jefferyes, " A Strategy for Management
Project Risk in Value Management Studies", SAVE International Confrance proceeding 1998.
[5] Ranesh, A. Zillante, G., and Chileshe, N. (2012) “ Towards the integration of risk and value management ”,
Australasian Journal of Construction Economics and Building, Conference Series, 1 (2) 43-51.
[6] PMBOK Project Management Institute Standard Committee: A Guide to the Project Management Body of
Knowledge (PMBOK® Guide) Fifth Editio; 2013.
]7[ملی کنفرانس دومین ،ریسک مدیریت از استفاده با ارزش مهندسی مطالعات اثربخشی ارتقای .د ،عرب ، ،رضوی ،ح ،خانی مهدی
،صنایﻊ مهندسی ،صنعت و علم دانشگاه ،تهران ،ارزش مهندسی1384.
[8] "Basic Techniques for Analyzing and Presentation of Cost Risk Analysis", Randal B.
Lorance, Robert V. Wendling, 2004, www.aacei.org, Accessed March 07, 2004.
]9[چ ،عمرپروژه چرخ در ارزش مهندسی و ریسک مدیریت فرایندهای تلفی .ح ،خانی محمد ،خ ،واحدیمهندسی ملی همایش هارمین
ایران صنعت و علم دانشگاه ،تهران ،ارزش،1389.
]11[ع ،صادقی محمد میر..م ،دارانی توکلی"ارزش مدیریت و ریسک مدیریت تلفیقی های مدل تکامل بررسی و ضرورت تحلیل"(
تهران دانشگاه ،تهران ،ارزش مهندسی ملی کنفرانس سومین1387)
[11] Ranesh, A. Zillante, G., and Chileshe, N. (2012) ‘Towards the integration of risk and value management’,
Australasian Journal of Construction Economics and Building, Conference Series, 1 (2) 43-51.
[12] Pedju M J, Mawu E., 2013.” Considering the integrated value engineering and risk management techniques
during the design in construction projects-its implications to project objectives “ , Jurnal Ilmiah Media
Engineering Vol.3 No.3, September 2013 (214-226).
]13[ر مدیریت تلفی ضرورت .رفیعی،ع ،ب ،شیوانی ارباب ،خ ،واحدی،عمرانی بزرگ های پروژه مدیریت در ارزش مهندسی و یسک
،آریانا پﮋوهشی گروه ،تهران ،پروژه مدیریت المللی بین کنفرانس سومین1389.