Opracowanie zbiorów
z udziałem społeczności internetowych
(na przykładzie projektu "The Commons")
Agnieszka Koszowska
Biblioteka Śląska w Katowicach
http://www.flickr.com/commons
Konferencja „Cyfrowość bibliotek i archiwów”, Biblioteka Narodowa, 26.11.2009

www.flickr.com

serwis do publikacji zdjęć w Internecie
Umożliwia:
publikowanie zdjęć w Internecie (za pomocą specjalnych programów,
formularzy WWW, poczty elektronicznej, telefonów komórkowych itp.),
przechowywanie zdjęć (hosting),
opisywanie zdjęć i albumów (dodawanie, tytułów, nazw, etykiet –
„tagów”),
geotagowanie (współrzędne geograficzne dodawane do opisu zdjęć umożliwiają
wyświetlenie zdjęć dotyczących wybranej lokalizacji)
oznaczanie postaci i przedmiotów na zdjęciach (opcjonalnie, z zachowaniem prawa
do prywatności),
prezentację szczegółowych danych technicznych (o sprzęcie,
ustawieniach, trybach, parametrach, oprogramowaniu do obróbki zdjęć),
prezentację danych dotyczących praw autorskich,
zarządzanie zdjęciami (tworzenie albumów tematycznych i kolekcji,
edycję zdjęć za pomocą zintegrowanego programu Picnic),
udostępnianie zdjęć i różnicowanie dostępności (dostępne dla
wszystkich, dla wybranych, prywatne).

serwis społecznościowy
- wzorcowy przykład serwisu Web 2.0
Umożliwia:
tworzenie profilu użytkownika, budowanie sieci kontaktów,
tagowanie (wykorzystanie folksonomii),
dodawanie przez użytkowników komentarzy do zdjęć i notek do ich
fragmentów,
tworzenie i przynależność do grup tematycznych (ogólnodostępnych
lub prywatnych),
zastosowanie różnorodnych narzędzi komunikacji (blogów, forów
dyskusyjnych, komentarzy jako wymiany opinii itp.),
ocenianie zdjęć (za pomocą komentarzy i wyboru jako „ulubionych”),
zastosowanie interfejsu programowania aplikacji Flickr API
(użytkownicy tworzą własne programy, usługi i projekty).

The Commons - projekt oraz instytucji
gromadzących i udostępniających zbiory fotografii
Cele:
udostępnienie online za pomocą serwisu Flickr cyfrowych kopii fotografii
przechowywanych w instytucjach uczestniczących w projekcie,
umożliwienie odbiorcom opisywania fotografii za pomocą etykiet – „tagów”
oraz komentarzy.
Projekt rozpoczęty w styczniu 2008 r. przez Flickr i Bibliotekę Kongresu w Waszyngtonie
Obecnie uczestniczą:
Licencja „No known copyright restrictions”
14 bibliotek
12 muzeów
4 archiwa
(z 9 krajów, 3 kontynentów)

Biblioteki uczestniczące w projekcie The Commons
The Library of Congress (USA)
Bibliothèque de Toulouse (Francja)
Biblioteca de Arte-Fundação Calouste Gulbenkian (Portugalia)
The Library of Virginia (USA)
New York Public Library (USA)
State Library of Queensland (Australia)
State Library of New South Wales (Australia)
http://www.flickr.com/commons/institutions

Biblioteki uczestniczące w projekcie The Commons
National Library of New Zealand (Nowa Zelandia)
State Library and Archives of Florida (USA)
The Nantucket Historical Association Research Library (USA)
District of Columbia Public Library (USA)
Llyfrgell Genedlaethol Cymru (Wielka Brytania – Walia)
Library of the London School of Economics and Political
Science (Wielka Brytania)
Getty Research Institute Library (USA)
http://www.flickr.com/commons/institutions

Muzea uczestniczące w projekcie The Commons
Brooklyn Museum (USA)
National Maritime Museum (Wielka Brytania)
Imperial War Museum Collections (Wielka Brytania)
The Field Museum (USA)
Powerhouse Museum (Australia)
Smithsonian Institution (USA)
http://www.flickr.com/commons/institutions

Muzea uczestniczące w projekcie The Commons
George Eastman House (USA)
National Media Museum (Wielka Brytania)
Musée McCord Museum (Kanada)
Australian War Memorial (Australia)
National Galleries of Scotland (Wielka Brytania)
Galt Museum & Archives (Kanada)
http://www.flickr.com/commons/institutions

Archiwa uczestniczące w projekcie The Commons
Nationaal Archief (Holandia)
Oregon State University Archives
(USA)
Swedish National Heritage Board (Szwecja)
The Jewish Women’s Archive USA)
http://www.flickr.com/commons/institutions

Zbiory bibliotek udostępnione w ramach projektu The Commons
Data Liczba Liczba
Biblioteka
przystąpienia albumów fotografii
The Library of Congress czerwiec 2007 9 7 592
Bibliothèque de Toulouse kwiecień 2008 47 1 852
Biblioteca de Arte-Fundação maj 2008 170 4 801
Calouste Gulbenkian
State Library of New South sierpień 2008 49 1 029
Wales
The Library of Virginia wrzesień 2008 2 417
State Library and Archives of październik 2008 13 739
Florida
National Library of New listopad 2008 12 350
Zealand
State Library of Queensland listopad 2008 19 437

Zbiory bibliotek udostępnione w ramach projektu The Commons
Data Liczba Liczba
Biblioteka
przystąpienia albumów fotografii
New York Public Library grudzień 2008 31 2 537
The Nantucket Historical styczeń 2009 10 208
Association
Research Library
Library of the London School luty 2009 21 700
of Economics and Political
Science
Getty Research Institute luty 2009 3 96
Library
District of Columbia Public marzec 2009 7 299
Library
Llyfrgell Genedlaethol Cymru kwiecień 2009 9 447

The Library of Virginia
Biblioteca de Arte-Fundação Nationaal Archief
Calouste Gulbenkian
State Library of Queensland
New York Public Library The Field Museum

The Commons – projekt pilotażowy 2008
Biblioteka Kongresu
prosi o pomoc!
Cele:
promocja zbiorów fotografii, zwiększenie ich widoczności i
świadomości ich istnienia (zwłaszcza wśród osób nie korzystających
z serwisu WWW Biblioteki Kongresu),
zdobycie wiedzy o tym, jakie korzyści wkład internautów
(tagowanie, komentarze) może przynieść Bibliotece Kongresu i jej
użytkownikom,
zbadanie, w jaki sposób uczestnictwo Biblioteki w internetowej
społeczności Web 2.0 wpłynie na wykorzystanie przez jej członków
zbiorów bibliotecznych.
http://www.loc.gov/rr/print/flickr_report_final.pdf

The Commons – projekt pilotażowy 2008
Wybrane dane statystyczne projektu pilotażowego
(styczeń – październik 2008)
odnotowano ok. 10, 4 milionów otwarć fotografii udostępnionych przez
Bibliotekę Kongresu w serwisie Flickr,
79% fotografii zostało uznanych za “ulubione” przez użytkowników Flickr,
ponad 15 000 użytkowników dodało Bibliotekę do swoich kontaktów,
użytkownicy dodali 7 166 komentarzy do 2 873 fotografii,
użytkownicy dodali 67 176 etykiet („tagów”) do bibliotecznych zdjęć,
http://www.loc.gov/rr/print/flickr_report_final.pdf

The Commons – projekt pilotażowy 2008
Wybrane dane statystyczne projektu pilotażowego
(styczeń – październik 2008)
4 548 spośród 4,615 opublikowanych zdjęć otrzymało przynajmniej
1 etykietę dodaną przez użytkownika,
ok. 25 przykładów “user-generated content” (tagów, komentarzy) zostało
usuniętych z powodu ich niestosowności,
ponad 500 rekordów w katalogu fotografii Biblioteki Kongresu zostało
uzupełnionych przez nowe informacje uzyskane od użytkowników serwisu
Flickr.
http://www.loc.gov/rr/print/flickr_report_final.pdf

Notka użytkownika nt.
widocznego na fotografii
plakatu filmowego oraz
komentarz pozwoliły ustalić
datę powstania fotografii.
http://www.flickr.com/photos/library_of_congress/2178249475

Informacje z komentarza użytkownika na temat
budynku widocznego na fotografii zostały
wykorzystane w opisie katalogowym, m.in. na
ich podstawie ustalono tytuł fotografii.
http://www.flickr.com/photos/library_of_congress/2178249475

Opis fotografii w katalogu Biblioteki Kongresu
Informacja o zmianie tytułu
Informacja o dodatkowych danych dostępnych za pośrednictwem projektu
The Commons oraz URL fotografii w serwisie Flickr

Dialog z użytkownikami – dodatkowe dane na temat fotografii
Fotografia ze zbiorów Biblioteki Kongresu
Lowell, Massachusetts
rok 1940 lub 1941
http://www.flickr.com/photos/library_of_congress/2179041336/
Fotografia użytkownika Flickr
Lowell, Massachusetts
rok 2008
http://www.flickr.com/photos/pcarlson/2209255147/

Dialog z użytkownikami – dodatkowe dane na temat fotografii
Informacja z komentarza
nt. autora fotografii
Odpowiedź i podziękowania Biblioteki Kongresu
http://www.flickr.com/photos/library_of_congress/2163450764/

Fotografia przedstawia niewidome kobiety…
(Źródło: Flickr Commons project, 2008)

Komentarze użytkowników
(znawców) na temat obiektu na
fotografii pozwoliły uzyskać
bliższe informacje na jego temat.
http://www.flickr.com/photos/library_of_congress/2179916794/

Najnowsze dane statystyczne Biblioteki Kongresu
Od dnia założenia konta w serwisie Flickr
(od czerwca 2007 do listopada 2009)
(generowane z konta Pro oraz za pomocą API)
Liczba otwarć fotografii Biblioteki Kongresu – 21 227 781
Liczba użytkowników, którzy dodali Bibliotekę do swoich
kontaktów – 26 381

Najnowsze dane statystyczne Biblioteki Kongresu
The Commons (styczeń 2008 – lipiec 2009)
8 albumów, 6 461 fotografii,
17 068 otrzymanych komentarzy (w tym 15,950 od użytkowników
Flickr, 1 118 od pracowników Biblioteki Kongresu),
84 526 etykiet (“tagów”) dodanych przez użytkowników Flickr,
3 116 użytkowników Flickr dodało tagi,
15 fotografii osiągnęło maksymalną liczbę 75 tagów,
3 746 not (uwag) zostało dodanych przez użytkowników Flickr,
1 359 fotografii otrzymało przynajmniej jedną notkę dodaną przez
uzytkownika Flickr,
1 430 użytkowników dodało notki,
78 677 razy fotografie Biblioteki Kongresu zostały uznane za
„ulubione”.

Eksperyment przyniósł niespodziewany sukces – dlaczego?
Altruizm użytkowników, potrzeba dzielenia się wiedzą,
Odzew na „prośbę o pomoc”,
Fotografia – dobry materiał do wspólnych badań („wiem, co jest na
tym zdjęciu”, „pamiętam to miejsce”, „wiem, kto zrobił to zdjęcie”),
Funkcjonalność serwisu Flickr – możliwość prowadzenia dyskusji,
wymiany informacji, uzyskania szybkiego odzewu („dziękujemy za
pomoc”),
Serwis specjalistyczny, skupiający znawców, hobbystów i
profesjonalistów („wszyscy jesteśmy ekspertami – każdy z nas „coś”
wie”).

Dziękuję za uwagę!
akoszowska@gmail.com
http://www.flickr.com/commons