SlideShare uma empresa Scribd logo
1 de 34
Baixar para ler offline
marketing
                               raport




         mobilny
                   Partnerzy


październik 2010
spis treści
        Mobilny internet potrafi uzależnić        Kochamy mobilne pogodynki
   5                                         22   i portale społecznościowe


        M jak mobile                              Wprost do konsumenta
   11                                        23

        Przyszłość jest mobilna
   16
Internet mobilny potrafi uzależnić



B
Internet mobilny wciąż w Polsce uznawany jest jeszcze za zbyt drogi i zawodny. Co więcej – zdaniem jego
Bartłomiej Dwornik


użytkowników, potrafi uzależniać. Pomimo tego, mobilnych internautów przybywa lawinowo.
Jeszcze w styczniu było ich nieco ponad dwa miliony. Dziś już znacznie ponad trzy.

       oom na internet mobilny
       zawdzięczamy przede wszystkim
       temu, że Polacy – podobnie jak
reszta świata – coraz chętniej przesiadają
się z komputerów stacjonarnych na
mniejsze urządzenia. Sprzedaż laptopów
czy netbooków nad Wisłą rośnie z każdym
miesiącem.
Według ostatniego raportu firmy
badawczej Context Business,
w porównaniu z ubiegłym rokiem, w 2010
co miesiąc sprzedawanych jest w Polsce
o 30-40 procent więcej przenośnych            Trudno się więc dziwić, że mając pod          ponad milion osób, do dziś grupa ta urosła
komputerów. Od stycznia do końca              ręką coraz więcej urządzeń stworzonych        blisko trzykrotnie.
sierpnia kupiliśmy ich około 700 tysięcy.     wręcz do korzystania z sieci mobilnych, ich
                                              wykorzystanie rośnie również lawinowo.        Najwięksi gracze to rzecz jasna operatorzy
Podobnie rzecz ma się w przypadku                                                           komórkowi. Liczba abonentów
smartfonów. Według GfK Polonia, tylko         Wielkość rynku                                i użytkowników dostarczanego przez
w ubiegłym roku Polacy kupili przeszło                                                      nich internetu mobilnego w przypadku
milion takich urządzeń, a w roku 2010         Od końca 2008 roku, kiedy to Urząd            każdego z nich liczona jest w setkach
nie zwalniają tempa i wyniki sprzedaży są     Komunikacji Elektronicznej szacował           tysięcy, a w przypadku Polkomtela
lepsze niż przed rokiem.                      liczbę mobilnych internautów na nieco         i Polskiej Telefonii Cyfrowej przekracza



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                          5
milion. W dziesiątkach tysięcy liczyć
                                                                                                                                      można natomiast abonentów mniejszych
   Liczba użytkowników szerokopasmowego internetu mobilnego
                                                                                                                                      operatorów, takich jak Aster, Cyfrowy
                                                                                                                                      Polsat czy Netia.
   w Polsce


                                                                                                                                      Trzeba przy tym pamiętać, że dane nie
                                                                                                                                      uwzględniają osób, którym sporadycznie
                                                                                                                                      zdarza się skorzystać z transmisji danych
                                                                                                                                      w swoich telefonach komórkowych.
                                                                                                                                      Wówczas liczby były by wielokrotnie
                                                                                                                                      wyższe. Tylko w czerwcu – jak chwali
                                                                                                                                      się sieć komórkowa Plus – z możliwości
                                                                                                                                      transmisji danych w jakikolwiek sposób
                                                                                                                                      skorzystało przeszło 2,5 miliona jej
                                                                                                                                      abonentów.

                                                                                                                                      Jeśli chodzi o nasycenie rynku internetu
                                                                                                                                      mobilnego, zgodnie z obliczeniami UKE już
                                                                                                                                      pod koniec ubiegłego roku osiągnęliśmy
                                                                                                                                      w Polsce poziom 5,5 procent. Choć wydaje
                                                                                                                                      się to być wynikiem niezbyt imponującym,
                                                                                                                                      w skali Europy nie mamy się czego




                                                                                                                 źródło: UKE
                                                                                                                                      wstydzić. Z zestawienia,
                                                                                                                                      o jakie pokusiła się we wrześniu Gazeta
                                      * - stan na koniec czerwca na podstawie raportów największych operatorów


                                                                                                                                      Wyborcza wynika bowiem, że plasujemy
                                                                                                                                      się pod tym względem na 9. miejscu w Unii
                                                                                                                                      Europejskiej. Daleko nam co prawda do
                                                                                                                                      Finów, Portugalczyków czy Austriaków, ale
   Najwięksi gracze na rynku mobilnego internetu w Polsce

                                                                                                                                      wypadamy znacznie lepiej od Niemców,
                                                                                                                                      Francuzów czy Holendrów.



                                                                                                                 źródło: operatorzy
   Polkomtel            iPlus                              1,2 mln użytkowników
   PTC                  blueconnect                        1,1 mln użytkowników

                                                                                                                                      Ze statystyk dla urządzeń mobilnych, jakie
   Centertel            Orange Free                        430 tys. użytkowników

                                                                                                                                      od niedawna w ramach gemiusRanking
   P4                   Play Mobile                        400 tys. użytkowników




Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                                                                       6
prowadzi firma badawcza Gemius wynika
z kolei, że do łączenia się z internetem
                                                   Dostęp do internetu mobilnego przez modemy w krajach UE w 2009 r.
najczęściej służą nam telefony Nokii.
Niemal co czwarte połączenie pochodzi
natomiast z iPhone’a, iPada lub iPoda.

   Ranking producentów
   urządzeń mobilnych                                                                                        Finlandia
                                                                                                                17,0%
   używanych przez                                                                                                        Estonia
   internautów łączących się                                                                            Szwecja
                                                                                                        11,9%
                                                                                                                          1,7%

   z obszaru Polski                                                                                                          Łotwa
                                                                                                                             1,7%
   z polskimi witrynami                                                                         Dania                     Litwa
                                                                Irlandia                        10,7%                     4,8%
                                                                10,5%
   Nokia                      40,7%                                          Wielka       Holandia            Polska
                                                                             Brytania     1,5%
   Apple                      23,7%                                          6,7%
                                                                                                              5,5%
                                                                                     Belgia       Niemcy      Czechy
   Sony Ericsson              19,8%                                                  1,7%         4,0%        3,5%
   Samsung                    8,4%                                                          Luksemburg       Słowacja
                                                                                            1,3%                 5,1%
   HTC                        3,4%                                                                 Austria
                                                                                                    15,1%
   LG                         3,0%                                              Francja                                              Rumunia
                                                                                                  Słowenia                           2,2%
   BlackBerry                 0,6%                                              3,3%
                                                                                                      3,2%
   Motorola                   0,3%

                           źródło: gemiusRanking                                                        Włochy


Gemius w tym zestawieniu nie bada
                                                      Portugalia
                                                      16,1%                                             6,8%
                                                                 Hiszpania


jednak laptopów i netbooków. Warto
                                                                                                                                    Grecja




                                                                                                                                                      źródło: Gazeta Wyborcza
                                                                 3,8%


jednak zaznaczyć, że obecność mobilnych
                                                                                                                                    2,0%



platform da się już zauważyć również
                                                                                                                                               Cypr
                                                                                                                                               1,1%


w statystykach dla całej polskiej sieci.
                                                                                                                  Malta


Choćby wśród najpopularniejszych
                                                                                                                  1,9%



w Polsce przeglądarek internetowych.



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                                           7
Najpopularniejszą ósemkę na początku
                                                                                                                                                                                                    października zamykają bowiem trzy
                                                                                                                                                                                                    aplikacje dla urządzeń mobilnych: Opera
   15 cech najczęściej przypisywanych internetowi mobilnemu
                                                                                                                                                                                                    Mini, Symbian Browser i SafariMobile.

                                                                                                                                                                                                    Mobilni internauci
                                                                                                                                                                      odsetek w procentach



                                                                                                                                                                                                    to generacja MOB
                                                                                                                                                                                                    Badanie przeprowadzone przez Instytut
                                                                                                                                                                                                    Społecznej Psychologii Internetu
                                                                                                                                                                                                    i Komunikacji Szkoły Wyższej Psychologii
                                                                                                                                                                                                    Społecznej pod egidą Plusa pokazuje,
                                                                                                                                                                                                    że polscy użytkownicy mobilnej siedzi
                                                                                                                                                                                                    dzielą się na trzy grupy:
                                                                                                                                                                                                    n Miłośników, zafascynowanych
                                                                                                                                                                                                        nowymi technologiami, najwcześniej
                                                                                                                                                                                                        testujących nowinki technologiczne,
                                                                                                                                                                                                        aktywnych na blogach i forach;

                                                                                                                                                                                                    n Obytych, którzy traktują internet
                                                                                                                                                                                                      jak narzędzie ułatwiające kontakty
                                                                                                                                                                                                      z bliskimi, zakupy czy zbieranie
                                                                                                                                                                                                      informacji, umiejących wdrożyć
                                                                                                                                                                                                      nowości technologiczne do własnego
                                                                                                                                                                                                      życia;
                                                                                               uzależnienie




                                                                                                                                                                           naturalność
                                                                                                                                                                                         przyjaźń
         nowoczesność




                                                 szybkość




                                                                                                                        pracocholizm
                        niezależność
                                       wolność




                                                                        dynamizm
                                                                                   otwartość


                                                                                                              młodość


                                                                                                                                       pełnia życia


                                                                                                                                                               zamożność
                                                            rozrywka




                                                                                                                                                      sukces

                                                                                                                                                                                                    n Biernych, najbardziej
                                                                                                                                                                                                      konserwatywnych użytkowników,
                                                                                                                                                                                                      wykorzystujących technologie w ściśle
                                                                                                                                                                                                      określony i ograniczony sposób.

                                                                                                                                                                                                    Na tej podstawie ukuty został termin
                                                                                                                                                                                                    generacja MOB. Dlaczego wybierają
                                                                       Źródło: Mobilność 2010, raport Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej i iPlus




Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                                                                                                                                    8
internet mobilny? Autorzy badania
wskazują na trzy grupy wartości. Pierwsza
z nich związana z nowoczesnością,
                                              Do czego wykorzystywany jest internet mobilny
druga wolnością i niezależnością,
a trzecia z dynamizmem.

Na tym tle niepokojąco mogą jednak
                                                     Zdobywanie informacji
wyglądać pozycje ósma i dziesiąta:
uzależnienie i pracoholizm. Obie są
synonimem internetu mobilnego dla
                                                    Kontakty międzyludzkie
blisko co siódmego badanego.

Najczęściej wskazywane wady to -
                                                       Zakupy przez internet

zdaniem badanych - uzależnienie od sieci,
słaby zasięg, prędkość która pozostawia
                                              Załatwianie spraw finansowych
wiele do życzenia, zbyt wysoka cena
i limity transferu danych. Z kolei zalety,
jakie użytkownicy przeciwstawiają wadom
                                                                   Rozrywka

to: szybki dostęp do sieci, informacje
praktycznie pod ręką, wygoda, łatwość
obsługi i możliwość stałego bycia
                                                  Załatwianie różnych spraw

w kontakcie. Jednak najważniejszą cechą,
jaką użytkownicy mobilnego internetu
                                                        Sprawdzanie pogody
podkreślają i wskazują najczęściej,
jest wolność.                                    Technika, oprogramowanie

Wolność tę wykorzystujemy najczęściej
do zdobywania informacji i kontaktów ze
                                                „Własny ślad w internecie”...
znajomymi. Trzy czwarte przedstawicieli
generacji MOB przez internet mobilny robi
też zakupy, a ponad połowa zagląda do
prognoz pogody.
                                                                      Źródło: Mobilność 2010, raport Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej i iPlus




Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                                          9
Mobilny internet okazuje się być
                                              wykorzystywane w marketingu              bardziej rozrywkowy od stacjonarnego.
                                              mobilnym, to: SMS, MMS, IVR, fotokody,   Przedstawiciele generacji MOB częściej
                                              bluetooth, aplikacje mobilne (rozwój     czytają e-booki, słuchają więcej muzyki,
                                              dzięki produktom Apple: iPhone           chętniej oglądają wideo i grają w gry.
                                              i iPad).                                 Rzadziej natomiast - co ciekawe - oglądają
                                                                                       telewizję internetową. W porównaniu
                                              Rynek ten tak naprawdę zaczął się        do użytkowników łącz stacjonarnych,
                                              dopiero rozwijać. Prognozy zakładają,    mają też wyższą samoocenę. W skali od
                                              że wydatki w latach 2010-2015 będą       1 do 4 sami wystawiają sobie średnią na
                                              rosły w granicach                        poziomie 3,18. To o 0,06 punktu więcej,
                                              15-20 milionów złotych w skali roku.     niż internauci stacjonarni.
                                              Kluczowe czynniki rozwoju, to: nowe
   agencja TIME4MOBI                          podmioty i większa konkurencyjność       Marketing mobilny – teren do
                                                                                       zdobycia
   Dariusz Adamczyk

                                              rynku, spadek cen dla użytkownika
                                              końcowego, nowatorskie usługi: LBS
   Wartość produktów i usług                  (geolokalizacja), LTE (transfer danych   Choć polski rynek usług i produktów
   w sektorze marketingu mobilnego            o dużych prędkościach                    mobilnych w ubiegłym roku wart było
   w Polsce szacuje się na 70-80 mln          do 200 MB/s), mobilne płatności          około 45 miliardów złotych, tylko
   złotych. Pieniądze te wydatkowano          i usługi konwergentne: mobilny           niewielką jego część stanowił stawiający
   na kampanie konsumenckie                   internet plus kontent, czyli wideo,      dopiero pierwsze poważne kroki mobilny
   (konkursy i loterie na rynku FMCG),        muzyka, gry i telewizja.                 marketing. Największe pieniądze – nie
   reklamę mobilną (kampanie                                                           licząc opłat za podstawowe usługi
   prowadzone głównie na potrzeby                                                      komunikacyjne za przeszło 45 milionów
   operatorów telefonii komórkowej)                                                    aktywnych dziś kart SIM – drzemią jak
   oraz działania komercyjne z                                                         dotąd w usługach Premium SMS. Ich
   wykorzystaniem SMS i MMS                                                            wartość szacowana jest na 800 milionów
   Premium. Duży rozwój notuje                                                         złotych rocznie.
   także wykorzystanie usług IVR
   Premium (usługi głosowe, infolinie                                                  Jak szacuje Dariusz Adamczyk z firmy
   konsumenckie). Najbardziej                                                          Time4Mobi, autor analizy Rynek
   powszechne kanały dotarcia                                                          Mobilny Polska i Świat 2010, największe
                                                                                       zapotrzebowanie na usługi mobilne



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                      10
w Polsce dotyczy dziś następujących           użytkowników internetu mobilnego             internetowego giganta ma prześcignąć
kwestii:                                      i stacjonarnego się zrówna i od tego         Apple, a w 2015 roku będzie miał 540
   n nawigacja GPS,                           momentu przewaga rozwiązań mobilnych         milionów użytkowników i 38-procentowy
   n usługa kopii zapasowej danych,           będzie się stale powiększać. Już w 2015      udział w rynku.
   n bieżąca dostępność,                      roku będzie z nich korzystać przeszło
   n M-Bilet,                                 2 miliardy ludzi.                            Za błyskawicznym rozwojem rynku
   n bankowość mobilna,                                                                    urządzeń, pójdzie też rzecz jasna strumień
   n mikropłatności,                          Meeker swoje prognozy opiera na szybkim      pieniędzy związany z usługami czy reklamą.
   n mobilny internet                         rozwoju łączności 3G, mobilnej ofensywie     Jak szacuje firma badawcza Gartner,
                                              serwisów społecznościowych oraz wideo,       wartość globalnego rynku samych gier i
Jeśli chodzi o wykorzystanie rozwiązań        a także telefonii internetowej VoIP          aplikacji mobilnych przekroczy 5,5 miliarda
mobilnych do celów marketingowych,            w komórce. Duże znaczenie będzie też         dolarów, a przez najbliższe lata wartość
mamy pod tym względem ogromne                 miała dostępność aplikacji w ramach          wszystkich usług mobilnych co roku
pole do popisu. Roczne wydatki w tym          takich platform jak AppStore, iTunes         powinna powiększać się o niebagatelną
segmencie sięgają 70-80 milionów złotych.     czy Android Market.                          kwotę 100 miliardów dolarów.
Tyle – jak szacuje Adamczyk - warte
są dziś wszystkie mobilne konkursy i          Szybki rozwój wieszczą też analitycy         Szybko rozwijać się będzie również
loterie, reklama mobilna i komercyjne         firmy Frost & Sullivan. Ich zdaniem          mobilny marketing. W ciągu dwóch lat,
wykorzystanie SMS i MMS Premium.              wartość rynku mobilnego internetu            do 2012 roku na całym świecie wydatki
                                              szerokopasmowego w Europie Środkowej         na niego mają sięgnąć 15 miliardów
Prognozy bardzo optymistyczne                 i Wschodniej wzrośnie do 2014 roku           euro. Jeśli analitycy Morgan Stanley się
                                              z obecnych 1,1 do blisko 5,2 mld euro.       nie pomylili, oznacza to wzrost o 300
Przed internetem mobilnym w Polsce – tak                                                   procent od obecnego poziomu. Globalna
jak na całym świecie – analitycy malują       Optymizm tryska również z prognoz            wartość samej reklamy mobilnej sięgnie
różową przyszłość. Dość powiedzieć, że        opublikowanych we wrześniu przez             w 2015 roku – według prognoz Gartnera -
według styczniowych prognoz Urzędu            Informa Telecoms & Media. Wynika             poziomu 1,2 miliarda dolarów. Dziś jest to
Komunikacji Elektronicznej do końca 2012      z nich, że w 2013 roku na świecie w użyciu   nieco ponad 300 milionów.
roku liczba użytkowników mobilnego            będzie przeszło miliard smartfonów.
internetu w Polsce powinna się podwoić.       Analitycy IT&M spodziewają się też,          Swój udział w tym torcie mieć będzie
Jeszcze dalej w swoich globalnych             że w perspektywie 5 lat liderem rynku        też Polska. Za pięć lat rynek mobilnego
prognozach idzie Mary Meeker, analityk z      systemów operacyjnych stanie się             marketingu nad Wisłą może być nawet
Morgan Stanley. Autorka analizy Internet      firmowany przez Google Android.              dwukrotnie większy niż obecne 70-80
Trends prognozuje, że w 2014 roku liczba      Już w przyszłym roku system                  milionów złotych.



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                          11
M jak mobile



J
Z mobilnego internetu korzystają przede wszystkim liderzy opinii, otwarci na nowości. Ponadto 70 procent
Beata Ratuszniak


wszystkich użytkowników telefonów nigdy nie wyłącza komórki. To dla marketerów łakomy kąsek,
do którego łatwo dotrzeć z reklamą.

   ak wynika z październikowych
   szacunków eMarketera, wydatki
   na reklamę mobilną w Stanach
Zjednoczonych będą w 2010 roku o prawie
80 procent wyższe i wyniosą 743 miliony
dolarów. Mobile w USA trafił więc do
czołówki reklamy cyfrowej.

- Ekspansja smartfonów wymusza na
reklamodawcach zwrócenie uwagi na
użytkowników mobilnych - komentuje
analityk eMarketera, Noah Elkin. - Wielu
reklamodawców, którzy wcześniej nie
doceniali wartości reklamy mobile, teraz      w krajach zachodnich. Wraz ze wzrostem       aplikacji na Smartphony zawiera się
wykorzystują jej potencjał. Ponadto duży      liczby użytkowników smartfonów,              w idei McLuhana ,,Medium is a Message”.
w tym udział Google i Apple, którzy mieli     wzrastać będzie zapotrzebowanie              Integracja działań przeprowadzanych
głośne wejście na rynek reklamy mobilnej.     na mobilne aplikacje i serwisy internetowe   w kanałach tradycyjnych z tego typu
                                              dedykowane urządzeniom mobilnym              akcjami kreuje wizerunek marki
- Mobile marketing, pomimo tego,              - mówi Joanna Musialak-Muchowska,            nowoczesnej i postępowej.
że w Polsce wciąż raczkujący, bez             account manager agencji Freakstudio.
wątpienia na stałe zagości w media            - Jedna z zalet kampanii mobilnych           Póki co, największy udział w mobilnych
planach, tak jak miało to miejsce             polegających na tworzeniu dedykowanych       kampaniach mają reklamowe SMS-y.



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                          12
Na kampanie z wykorzystaniem tego
                                              Aplikacje mobilne to obok fotokodów,   narzędzia wydano w 2010 roku
                                              a tym samym Augmented Reality,          w Stanach około 327 milionów
                                              najatrakcyjniejsze narzędzie           dolarów. eMarketer szacuje jednak, że
                                              marketingu mobilnego i o ile jest      wraz ze wzrostem rynku smartfonów,
                                              odpowiednio skonstruowane,             SMS-y będą wypierane przez bardziej
                                              również najskuteczniejsze z punktu     zaawansowane, graficzne formy
                                              widzenia budowania świadomości         reklamowe.
                                              marki i pozytywnych z nią asocjacji.
                                              Wadą tej technologii jest wymuszone    - Masowe wysyłki wiadomości
                                              technologicznie ograniczenie           tekstowych lub graficznych są
                                              grupy użytkowników do właścicieli      skutecznym środkiem budowania
   Freakstudio                                Smartphone’ów, jak i niejednokrotnie   świadomości marki, ze względu na
   Joanna Musialak-Muchowska

                                              cena, jaką użytkownik musi uiścić w    wysoki, według niektórych statystyk
                                              mobilnym sklepie, aby pobrać pełną     nawet 90-procentowy, stopień
                                              wersję takiej aplikacji.               konwersji wiadomości wysłanych do
   Fotokody bez wątpienia są technologią                                             otwartych. Statystyki te tracą jednak
   innowacyjną, jednak nie stanowią                                                  na optymizmie przy wskaźnikach
   one samodzielnego narzędzia                                                       responsywności, czyli wykonaniu akcji
   marketingowego. Zawsze muszą iść                                                  zawartej w treści wiadomości
   w parze z dedykowanym im czytnikiem                                               i ogólnym podejściu użytkowników do
   - specjalnie przygotowaną aplikacją.                                              tego typu działań marketingowych.
   Swoje marketingowe zastosowanie                                                   Z racji, że numer telefonu komórkowego
   fotokody znalazły przede wszystkim                                                uważany jest za dana poufną,
   w połączeniu z ideą Rozszerzonej                                                  niechciane komunikaty reklamowe
   Rzeczywistości, czyli ,,ożywianiem”                                               często spotykają się z dezaprobatą
   przekazów dwuwymiarowych.                                                         użytkowników - tłumaczy Joanna
   Ta ciekawa i odrobinę ,,futurystyczna”                                            Musialak-Muchowska.
   technologia daje ogromne możliwości
   synergii mobile marketingu i mediów                                               - Mobilny internet, rozumiany jako
   tradycyjnych.                                                                     przeglądanie serwisów internetowych
                                                                                     i korzystanie z aplikacji dostosowanych
                                                                                     do urządzeń mobilnych, jest



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                  14
faktem. Dynamicznie rośnie liczba
użytkowników, pojawia się coraz
ciekawszy kontent – mówi Lucjan
Exner, szef marketingu i sprzedaży
Mobilvi.                                      Planując kampanię reklamową
                                              w mobilnym Internecie, należy sobie
Użytkownik tu i teraz                         odpowiedzieć na kilka podstawowych
                                              pytań:
- Z punktu widzenia marketera to              n Jaki jest cel kampanii, co chcemy
doskonałe medium reklamowe,                      osiągnąć (budowa wizerunku,
między innymi ze względu na profil               informacja o promocji, wsparcie
użytkownika, przede wszystkim                    sprzedaży etc.) – od tego będzie
liderów opinii, którzy posiadają lepszy          zależał dobór narzędzi i model       Mobilvi
                                                                                      Lucjan Exner

telefon niż ogół. To także indywidualny          rozliczenia
kanał przekazu, użytkownik odbiera            n Jak wygląda i jak się zachowuje
komunikaty na małym ekranie.                     (w sieci) nasz potencjalny
W internecie mobilnym obowiązują też             konsument (adresat reklamy) –
standardy reklamowe, z których wynika,           dokładne zastanowienie się nad
                                                                                      A jaka jest skuteczność reklam

że na ekranie określonych rozmiarów              tą kwestią pozwoli na optymalny
                                                                                      mobilnych?

nie mogą wyświetlać się więcej niż dwa           dobór powierzchni                    Najłatwiej jest ocenić skuteczność po
bannery - mówi Lucjan Exner. - Mobile         n Z jakiego telefonu i dostawcy usług   spodziewanym efekcie – jeżeli wyżej
marketing daje nam też niespotykane              GSM korzysta odbiorca reklamy?       opisane kampanie mają spowodować
dotychczas możliwości interakcji,                (możemy doprecyzować przekaz)        zwiększenie pobrań aplikacji, to
między innymi bezpośrednie połączenie            – to ważne, bowiem posiadacze        łatwo można zaobserwować skutek,
z call center czy wysłanie wiadomości            iPhone czy telefonów z systemem      tak samo, jak łatwo można mierzyć
SMS. Ponadto możemy praktycznie                  Android generują znacznie większy    połączenia z call center w kampaniach
dowolnie targetować przekaz: wysłać              ruch w sieci (heavy users) niż       realizowanych w modelu Click 2 Call
komunikat do abonentów wybranego                 właściciele innych telefonów.        (do celów kampanii instaluje się osobny
operatora czy też do użytkowników             n Gdzie chcemy wyemitować               numer telelefonu), czy ilość smsów,
danego modelu telefonu, systemu                  reklamę (może wystarczy w kilku      jakie zostaną wysłane dzięki kampanii
operacyjnego, a także na podstawie               lokalizacjach?)                      Click 2 SMS (rejestracja w systemie).
geolokalizacji wybrać użytkowników
przebywających w danym miejscu. Jeżeli



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                     16
weźmiemy dodatkowo pod uwagę,
                                              targetowania działań opartych na        że prawie 70 procent użytkowników
                                              rozsyłce masowej – na przykład          nigdy nie wyłącza telefonu, to mamy
                                              kampanii SMS-owych i MMS-owych,         medium prawie idealne.
                                              bądź wręcz ograniczenia ich do
                                              konkretnej listy subskrybentów,         Reklama w urządzeniach mobilnych
                                              pozyskanej np. na odpowiednio           pozostawia więc spore pole do popisu.
                                              przygotowanym landing page’u.           Newsweek, uruchamiając aplikację na
                                              W tej roli (przypominacza) komunikat    iPada, nawiązał współpracę z Mazdą.
                                              SMS, może osiągnąć wyższe wskaźniki     Przy wejściu do wydania użytkownicy
                                              konwersji niż tradycyjny newsletter.    zobaczą animację prezentującą Mazdę
                                                                                      6. Co kilka stron redakcyjnych pojawią
   Freakstudio                                Problem ten nie dotyka produktów        się interaktywne witryny
   Joanna Musialak-Muchowska

                                              mobilnych, dających użytkownikom tzw.   z informacjami o modelu, zawierające
                                              „Reason to Believe”, bądź - co wydaje   filmy wideo, galerie zdjęć, widgety
   Skuteczna kampania mobilna,                się w tym kontekście odpowiedniejsze    oraz interaktywne materiały tekstowo-
   to kampania bazująca na Permission         - „Reason to Download”. Mowa            zdjęciowe.
   Marketingu. Jest to zasada                 oczywiście o bijących rekordy
   o fundamentalnym znaczeniu dla             popularności obrandowanych grach        - Koszt aplikacji mobilnej zależy
   planowania działań interaktywnych          i aplikacjach mobilnych.                w dużej mierze od platformy, pod
   z użyciem tego typu technologii.                                                   którą jest ona dedykowana ( iOS,
   Telefon komórkowy postrzegany                                                      Android, RIM, Windows Mobile)
   jest bowiem przez użytkowników                                                     oraz od stopnia jej złożoności. Proste
   w kategoriach terenu prywatnego                                                    czytniki treści na iPada lub iPhone’a to
   i jakiekolwiek „zaśmiecanie” go                                                    wydatek rzędu kilku tysięcy złotych,
   niechcianą informacją handlową                                                     w tym zawiera się grafika, projekt
   (tym bardziej przy braku możliwości                                                interfejsu oraz programowanie i
   filtrowania wiadomości, jaką dają                                                  nakład pracy w wymiarze kilku dni.
   skrzynki e-mail), może przynieść                                                   Launch „Appsa” jest jednak wydłużany
   skutek odwrotny od zamierzonego.                                                   przez konieczność jego akceptacji, co
   Wymusza to konieczność precyzyjnego                                                w przypadku Appstore może potrwać
   (najlepiej behawioralnego)                                                         nawet kilka tygodni - mówi Joanna
                                                                                      Musialak-Muchowska.



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                 17
- Platforma iPad stwarza nowe
                                                        możliwości w zakresie interaktywności
                                                        przekazu reklamowego - możliwość




                                              REKLAMA
                                                        osadzenia w magazynach na przykład
                                                        filmów, symulacji lub aktywnej zawartości
                                                        aktualizowanej on-line. Dodatkowo
                                                        w porównaniu z internetem
                                                        w większym stopniu mamy
                                                        tutaj do czynienia z zagospodarowaniem
                                                        czasu przeznaczonego
                                                        na wypoczynek i rozrywkę - mówi
                                                        w rozmowie z Interaktywnie.com
                                                        Tymoteusz Chmielewski, wiceprezes
                                                        agencji K2.

                                                        - Niezależnie od stopnia przygotowania
                                                        ogółu reklamodawców do lokowania
                                                        budżetów w wydania mobilne, znajdą
                                                        się marki, dla których użytkownicy tego
                                                        typu medium będą stanowili bardzo
                                                        interesującą grupę docelową.
                                                        Wciąż jednak internet mobilny budzi
                                                        w użytkownikach wiele wątpliwości. Jak
                                                        bowiem wynika z badań firmy Gomez,
                                                        na które powołał się we wrześniu
                                                        eMarketer, tylko 30 procent użytkowników
                                                        internetu mobilnego jest zadowolonych
                                                        z jego jakości. Co trzeci użytkownik
                                                        twierdzi, że podczas przeglądania
                                                        internetu w telefonie trafia na strony źle
                                                        sformatowane. Nieco mniej respondentów
                                                        skarży się na długi czas ładowania stron,
                                                        jedna piąta badanych twierdzi natomiast,



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                     18
że najgorzej jest z funkcjonalnością          Wrocławiu jest emitowany w promieniu
mobilnych witryn.                             50km od centrum tego miasta.

- Kampanie mobilne mogą być także             Każda reklama w mobilnym internecie
idealnym dopełnieniem mniejszych              wymaga specjalnego mobile adserwera.
działań przeprowadzanych                      - Jego główną cechą jest rozpoznawanie
w ramach SEM. Mowa tu zarówno                 online urządzeń, z których następuje
o dedykowanych pod urządzenia                 połączenie i dostosowywanie przekazu
mobilne linkach sponsorowanych                - mówi Exner. - Dopasowuje reklamę do
AdWords, jak i zoptymalizowanych              wielkości ekranu urządzenia, w zależności
serwisach internetowych w wersji ,,mini”.     od modelu urządzenia. Dostosowuje
Intensywny rozwój branży mobilnej             kreację do systemu operacyjnego, adresu
wymusi w przyszłości konieczną obecność       IP i konkretnej lokalizacji. A to wszystko
tych form przy realizacji programu            online, w czasie rzeczywistym.
performance marketingu w internecie -
dodaje Musialak-Muchowska.                    - Zgodnie z przyjętym przez operatorów
                                              telefonii komórkowej kodeksem dobrych
Reklamować skutecznie                         praktyk, opracowanym przez Erę, wszelkie
                                              kampanie powinny być realizowane za
- Zawężenie przekazu powoduje                 pomocą narzędzi do tego dedykowanych,
zmniejszenie zasięgu. Mobilny internet        umożliwiających szczegółowe
pozwala nam bardzo precyzyjnie                raportowanie ich przebiegu - mówi
emitować reklamy – czego przykładem           Musialak-Muchowska. - Zgodnie
może być kampania, jaką Mobilvi prowadzi      z nim każdy reklamodawca po
dla aplikacji GaGa Box – komunikaty           zakończonej kampanii otrzymać powinien
są adresowane tylko i wyłącznie do            co najmniej podstawowe wskaźniki jej
użytkowników iPhone, w Polsce, Londynie       skuteczności, takie jak: liczba wysłanych
i Chicago; a klient płaci za klik (model      wiadomości, czy w przypadku kampanii
CPC) - mówi Exner. - Podobną, ciekawą         efektywnościowych - ilość pozyskanych
kampanię w sieci Mobilvi prowadzi             leadów.
SkyCash (aplikacja płatności mobilnych) –
komunikat o możliwości płacenia
z komórki za komunikację miejską we



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                19
Przyszłość jest mobilna
Rozwój technologii mobilnych nie pozostawia złudzeń co do tego, że rzesza konsumentów łączących się
Bartosz Wawryszuk




W
z internetem przy pomocy telefonów komórkowych będzie z roku na rok coraz większa. Dlatego każda
firma, która poważnie myśli o udostępnieniu usług lub produktów online powinna już teraz budować swoją
stronę w wersji dla smartfonów i innych urządzeń przenośnych. Bez tego, w nieodległej przyszłości,
może być trudno utrzymać klientów.
           yraźny trend wzrostowy jeśli
           chodzi o korzystanie
           z kanałów mobilnych pokazuje
opublikowany niedawno globalny raport
firmy doradczej KPMG – „Consumer &
Convergence IV. Konsumenci w obliczu
interentu i mobilnych technologii”.
Badanie przeprowadzone w wielu krajach
pokazuje, jakie jest obecnie nastawienie
konsumentów do technologii mobilnych.
Wnioski nie powinny być zaskoczeniem
– wygoda jaką dają telefony komórkowe
przy korzystaniu z usług online sprawia,      użytkowników zainteresowanych taką       finansowych deklarowało 19 proc.
że ludzie sięgają po taki sposób łączenia     formą kupowania wynosił tylko 10 proc.   respondentów, o tyle w tym roku
się z siecią chętniej niż kilka lat temu.                                              chętnych do wykonywania operacji
W ujęciu globalnym, zainteresowanie           Jak wynika z raportu KPMG, jeszcze       bankowych przez komórkę było az 46
zakupami przez internet, dokonywanymi         bardziej imponujący wzrost uwidocznił    proc. ankietowanych. Rzecz jasna są to
przy pomocy urządzenia mobilnego,             się w przypadku mobilnej bankowości.     wyniki w ujęciu globalnym, na które duży
wzrosło w tym roku do 28 procent.             O ile w 2008 r. zainteresowanie taką     wpływ mają rynki regionu Azji
Dla porównania, w 2008 r. odsetek             formą przeprowadzania transakcji         i Pacyfiku, gdzie nie brakuje państw



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                  20
z bardzo dobrze rozwinięta                     m.in. netbooków, palmtopów, aparatów       – O zapotrzebowaniu na mobilne wersje
infrastrukturą teleinformatyczną. Według       i kamer cyfrowych, konsoli oraz tabletów   stron www świadczy ogromna popularność
ekspertów telefon komórkowy staje się          – dodaje.                                  takich serwisów, jak nk.pl, google.com,
coraz częściej narzędziem do zarządzania                                                  allegro.pl czy youtube.com. Do większego
portfelem i choć w Polsce odsetek              Wraz z rozwojem technologii rośnie         zainteresowania mobilnym internetem
klientów korzystających z mobilnego            prędkość przesyłu danych, dynamicznie      przyczynia się oczywiście także jego
kanału komunikacji jest relatywnie             zmienia się także oprogramowanie           rosnący poziom jakości i dostępności –
mały, to konsumenci otwierają się na           na urządzenia mobilne. Z badań             podkreśla Emilia Burakowska.
takie możliwości. Z czasem dojdzie do          producenta Opera Mini wynika, że w ciągu
zrównania smartfonów i komputerów              ostatniego roku w Polsce zanotowano        Odchudzanie witryn
jako narzędzi służących do kontaktów z         118-procentowy wzrost liczby odwiedzin
bankiem – podkreślają specjaliści.             stron internetowych za pośrednictwem       Przedsiębiorcy przystępując do tworzenia
                                               urządzeń mobilnych.                        mobilnej strony powinni pamiętać o kilku
Rośnie zainteresowanie
Z takiej perspektywy kluczową kwestią                                                     Jeśli chodzi o kwestie technologiczne,
jest dla wielu firm i instytucji finansowych                                              stworzenie strony pod urządzenia
stworzenie serwisów internetowych,                                                        mobilne niczym nie różni się od
które obsługiwałyby ruch generowany                                                       tworzenia tradycyjnej strony
przez klientów korzystających z telefonów                                                 www. Istnieją dwie możliwości:
komórkowych.                                                                              przystosowanie istniejącej strony
                                                                                          do wersji mobilnej lub stworzenie
– Na pewno warto robić strony mobilne,                                                    odrębnej, dedykowanej mobilnej
chociażby ze względu na stale rosnącą                                                     witryny. Bardzo istotnym aspektem
popularność urządzeń mobilnych                                                            przy tworzeniu tego typu stron jest
z dostępem do internetu. W głównej                                                        to, aby kontent na ekranie urządzenia
mierze chodzi tu oczywiście o telefony            mLife                                   wyświetlany był w przyjazny i dostępny
                                                  Emilia Burakowska

komórkowe, które posiada około 1/3 ludzi                                                  sposób. Chodzi o to, aby transfer
na świecie, co daje liczbę ponad                                                          przesyłanych danych podczas oglądania
2 miliardów użytkowników – szacuje                                                        witryny nie był duży, bo wiąże się to
Emilia Burakowska, key account manager                                                    z narażeniem użytkownika na zbyt
z firmy mLife. – Rośnie również grupa                                                     wysokie koszty.
innych urządzeń z dostępem do internetu



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                        21
ważnych zasadach. Przede wszystkim o          stworzeniu strony www na urządzenia           w porównaniu do liczby potencjalnych
tym, by witryna taka dawała się swobodnie     mobilne są trudne do oszacowania wprost.      konsumentów, nasycenie rynku
otwierać na telefonie komórkowym lub          Należty je raczej rozpatrywać z punktu        smartfonami. Jednak przedstawiciele
innym urządzeniu mobilnym.                    widzenia satysfakcji klienta, a ta, jak       branży teleinformatycznej są pewni,
                                              wiadomo, może być bezcenna.                   że taki stan rzeczy nie potrwa długo.
– Obecnie nawet bardzo tanie modele
telefonów komórkowych mają                    – Firma, która dba o swojego klienta
przeglądarki internetowe. Nie jest już        z pewnością powinna pomyśleć
niczym wyjątkowym, że będąc w drodze,         o rozwiązaniu, jakim jest mobilna strona.
na urlopie czy nawet w korku szukamy          Koszty są stosunkowo niewielkie
w internecie informacji na naszym             w porównaniu z korzyściami takimi,
urządzeniu przenośnym. Czy jest to prosty     jak wzrost satysfakcji i lojalności klienta
telefon komórkowy, drogi smartphone           – przekonuje Emilia Burakowska.
czy iPad – mówi Wojciech Gurgul, prezes
PGS Software. – Wersje mobilne witryn         Koszty stworzenia mobilnej wersji strony
to takie „odchudzone” strony i aplikacje,     www są zależne od wymagań
które pozwalają na uzyskiwanie informacji     i ambicji firmy, która taką stronę zleca
w przejrzystej formie na małym ekranie,       wykonawcy. – Grafik może skorzystać
bez ściągania dużych grafik czy reklam.       z gotowego layoutu za kilkaset złotych
Przy tworzeniu takich stron kluczowe          i jedynie dostosować go do
jest ograniczenie ich do niezbędnego          indywidualnych wymagań klienta.
minimum, zmiana lub wyeliminowanie            Nie potrzebna jest wówczas praca
grafiki no i oczywiście mocne uproszczenie    informatyka. Można też podejść do sprawy
układu strony – wylicza. – Nikt nie lubi      bardziej ambitnie i profesjonalnie – wtedy
przewijać na niewielkim wyświetlaczu          koszty mogą wynieść nawet kilka tysięcy
dużych stron w prawo i w lewo, w dół i        złotych – twierdzi Burakowska.
górę by znaleźć szybko numer telefonu do
hotelu czy restauracji, czy firmy do której   Niestety na razie mobilnych stron www
jedziemy – przekonuje.                        jest w Polsce stosunkowo mało. Wiele firm
                                              jeszcze nie zainwestowało
Rozsądne koszty                               w mobilne wersje swoich witryn.
                                              Przyczyną takiego stanu rzeczy może
Korzyści, które firma może uzyskać dzięki     być po części niewystarczająco duże,



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                         22
– Im więcej będzie użytkowników
nowoczesnych urządzeń, tym więcej
będzie się pojawiało nowych stron.
To proces, który będzie postępował.
Pewnie szybciej niż się komukolwiek śniło
kilka lat temu – uważa Wojciech Gurgul.

Na razie większość przedsiębiorstw
nie przykłada jeszcze wielkiej wagi do
mobilnych wersji swoich stron www.

– Prawidłowo wykonanych i zarazem
popularnych witryn mobilnych nie ma                                                   PGS Software
                                                                                      Wojciech Gurgul

zbyt wiele, podobnie jak i specjalistów
w dziedzinie ich tworzenia – ocenia Emilia
Burakowska.
                                              Korzyści z posiadania mobilnej strony   Restauracje to jednak tylko przykład.
Swoje korporacyjne strony mobilne             www dla przedsiębiorcy to przewaga      Populacja użytkowników urządzeń
zbudowały już m. in. ING DiBa,                nad konkurencją, która podaje swoje     mobilnych rośnie w tak ogromnym
Neckerman, BMW.                               informacje w sposób nieprzystępny       tempie, że ignorowanie ich jest jak
                                              dla urządzeń mobilnych. Wyobraźmy       dawniej wykreślanie swojego numeru
– W tej chwili bardzo popularne               sobie turystę szukającego restauracji   telefonu z książki telefonicznej.
są mobilne wersje serwisów                    – wygrywa ten, czyja strona będzie
społecznościowych, serwisów                   się szybko wyświetlała na małym         Koszt zbudowania mobilnej strony
informacyjnych i rozrywkowych,                ekranie i poda najbardziej potrzebne    zależy od jej wielkości. Prosta strona
w tym również erotycznych, a także sklepy     informacje. Nikt, kto używa komórki     będzie zwykle bardzo tania. Bardziej
mobilne. Wydaje się więc, że kwestią          nie szuka długo. Dobra strona może      wyrafinowana - droższa. Ale nie są
czasu jest popularyzacja korporacyjnych       szybko przynieść klienta, który         to wydatki, które by stanowiły jakąś
serwisów mobilnych. Głównymi                  przyjdzie na posiłek właśnie do nas.    barierę dla większości firm.
użytkownikami takich witryn będą
z pewnością klienci biznesowi, media,
inwestorzy i handlowcy – podsumowuje
Burakowska.



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                    23
Kochamy mobilne pogodynki
i portale społecznościowe



L
Firma badawcza Gartner szacuje, że w 2010 roku użytkownicy smartfonów kupią ponad 4,5 miliarda
Beata Ratuszniak


aplikacji. W sumie wydadzą na nie 6,5 miliarda dolarów. Aplikacje mobilne to już nie tylko trend,
ale i konieczność.

      iczby mówią same za siebie.
      Użytkownicy iPhona, BlackBerry
      czy urządzeń opratych o Androida
będą wydawać jeszcze więcej. Za dwa lata
liczba ściągniętych aplikacji na urządzenia
mobilne przekroczy 21 miliardów.
Zapewni to producentom przychody na
poziomie 30 miliardów dolarów w 2013
roku.

Również z badań Gartnera wynika,
że jeszcze przed świętami w 2010 roku
sprzedaż tabletów sięgnie 19,5 miliona
sztuk. Tylko w ciągu trzech kwartałów
tego roku Apple sprzedał prawie               milionów urządzeń znajdzie nabywców.        ważniejsza, a firmy będą musiały się do
4 miliony iPadów. Póki co – niewiele,         Gartner prognozuje także, że wraz ze        niej dostosować.
ale już w 2011 liczba użytkowników            wzrostem zapotrzebowania na tablety,
tabletów wzrośnie do prawie 55 milionów.      spadnie liczba użytkowników notebooków      - Na polskie warunki najnowsze dziecko
W ciągu najbliższych czterech lat 208         i netbooków. Mobilność stanie się jeszcze   Apple będzie stosunkowo drogie, niemniej



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                         24
jednak Polacy wielokrotnie pokazali
                                                     kwestia dotyczy wbudowanych kamer, które     entuzjazm dla nowinek, daleko
                                                     muszą mieć odpowiednią rozdzielczość         wykraczający ponad proste wskaźniki
                                                     aby było możliwe rejestrowanie obrazu        siły nabywczej - mówił w rozmowie
                                                     o jakości umożliwiającej sprawne             z Interaktywnie.com Tymoteusz
                                                     rozpoznawanie markerów. Każdy powyższy       Chmielewski
                                                     warunek oznacza ograniczenie grupy
                                                     docelowej, która poprawnie odczyta całość    - Aplikacje mobilne to ostatnio bardzo
                                                     komunikatu.                                  modny trend,
                                                                                                  ale i konieczność. Kiedyś dało się
                                                     Pewne jest, że rozszerzona rzeczywistość     prowadzić działalność gospodarczą
                                                     będzie stawała się coraz popularniejsza,     bez strony internetowej, jeszcze
   Freakstudio                                       także w Polsce. Będziemy wykorzystywać tę    nie tak dawno bez strony na
   Maciej Winnicki

                                                     technologię w różnych okolicznościach.       Facebooku. Aplikacje mobilne stają
   Mimo coraz liczniejszych przypadków                                                            się powoli równie podstawową formą
   stosowania poszerzonej rzeczywistości,            Czasami będą to bardzo proste sytuacje,      komunikacji z klientami, odbiorcami,
   nie wszystkie jej wdrożenia okazują się           np. siedząc w restauracji będziemy           słuchaczami, ponieważ coraz więcej
   trafione. Głównym ograniczeniem mogą być          mogli zobaczyć jak wygląda danie, które      ludzi chce korzystać z dostępu do
   wymagania techniczne.                             zamierzamy zamówić, wystarczy,               informacji i usług za pośrednictwem
                                                     że skierujemy w tym celu kamerę telefonu     telefonu komórkowego – mówi Piotr
   Problemy może stwarzać zróżnicowanie              na menu. Kluczem do rozwoju technologii      Pawlak z firmy Fun and mobile.
   platform mobilnych, wynikające z                  Augmented Reality będą zatem przede          - Jak pokazuje doświadczenie
   odmiennych systemów operacyjnych                  wszystkim aplikacje o funkcjonalnym,         i nauka, wychodzenie naprzeciw
   i różnych konfiguracji telefonów.                 użytecznym zastosowaniu. Można już           potrzebom klienta to w biznesie rzecz
   Ponadto rozdrobnienie rynku wymusza               dziś zauważyć, że jednym z obszarów do       absolutnie podstawowa.
   przygotowywanie kilku aplikacji. Idealnym         zagospodarowania przez tę technologię
   nośnikiem dla technologii Augmented Reality       stanie się z pewnością rynek wyposażenia     Analitycy są zgodni: smartfony, tablety
   wydaje się być iPhone. Niestety,                  wnętrz. Rozszerzona rzeczywistość            i inne urządzenia mobilne zmuszają
   w naszym kraju jest tylko kilkaset tysięcy jego   będzie bezpośrednim wsparciem                firmy do przystosowania swojej oferty
   posiadaczy. Grupa odbiorców przekazów             procesu sprzedaży, umożliwiającym            właśnie dla użytkowników mobile.
   w technologii Augmented Reality, zwłaszcza        „przetestowanie” produktu, którego cechy     Z szacunków Gartnera wynika,
   tych mobilnych, nie jest więc duża. Inna          trudno jest przecież ocenić robiąc zakupy.   że w 2013 roku 12,5 procent
                                                                                                  wszystkich transakcji e-commerce



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                            25
będzie odbywać się za pomocą telefonu
                                                                                               komórkowego.
                                                                                               - Trzeba jednak pamiętać,
    Najpopularniejsze aplikacje
                                                                                               że nie zawsze jest sens kopiować do
                                                                                               komórek rozwiązania sprawdzone w
                                                                                               tradycyjnym internecie. Nie każdy będzie
                        gry

                                                                                               chciał przecież kupować przez komórkę
                   pogoda
                                                                                               samochód – dodaje Pawlak.

                                                                                               Facebook i pogodynka
     mapy / lokalizacja
         sieci społeczne

                                                                                               Rynek aplikacji mobilnych to niezły kąsek
                   muzyka

                                                                                               dla dużych graczy, bowiem jest jeszcze
                                                                                               o co powalczyć. Niedawno Amazon
               informacje

                                                                                               zapowiedział chęć otworzenia sklepu z
                 rozrywka

                                                                                               aplikacjami dla urządzeń opartych na
                                                                                               Androidzie. Na rynku aplikacji pojawił
  bankowość i finanse

                                                                                               się również Intel ze swoim sklepem
      bary i restauracje

                                                                                               Intel AppUp Store. Póki co jednak w tym
                                                                                               segmencie najlepiej radzi AppStore,
                      sport

                                                                                               z którego od stycznia do września 2010
               wydajność
                                                                                               roku użytkownicy pobrali prawie miliard
                                                                                               aplikacji. Nokia Ovi, jak podaje, notuje około
                   zakupy

                                                                                               2,3 miliona pobrań ze sklepu dziennie.
             video i filmy
                                                                                               Na tym tle gorzej wypada Samsung, którego
                                                                                               Samsung Apps zanotował jedynie
                  podróże

                                                                                               10 milionów pobrań aplikacji od stycznia
         jedzenie / picie
            komunikacja                                                                        do października 2010 roku.

                                                                                               - Przede wszystkim iPhone’ów używa
                                                    Smartphone
                                                                                               się jak mini-komputerów ze stałym
      lifestyle / zdrowie

                                                                                               podłączeniem do internetu. Smartfony
          dom / opieaka                             Feature Phone
                                                                                               i w ogóle komórki umożliwiały dostęp do
                                              Źródło: The Nielsen Company (sierpień 2010 r.)




Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                               26
internetu na długo przed erą iPhone’a.                                                     platformy iPhone, Android, Symbian,
Ale to Apple, korzystając ze swojej bardzo                                                 Windows Phone, Blackberry, J2ME.
mocnej pozycji rynkowej, wymógł na                                                         Tworzenie aplikacji w każdej z nich to
operatorach komórkowych, aby oferowali                                                     w rzeczywistości osobny projekt, który
iPhone’y w pakietach z transferem danych:                                                  tworzą wyspecjalizowani programiści, a co
500MB, 1GB, 2GB lub więcej danych do                                                       za tym idzie, stosownie rośnie cena - mówi
przesłania w ciągu miesiąca. To dużo,                                                      Piotr Pawlak. - Aby ocenić czy potencjalny
można śmiało surfować, mailować,                                                           wykonawca jest dobry czy nie, najlepiej
czatować, a nawet oglądać filmy z YouTube                                                  spojrzeć na jego portfolio, ale również
– mówi Paweł Pawlak. - Od użytkownika                                                      spotkać się z przedstawicielem firmy
łączącego się z internetem z poziomu                                                       i podczas rozmowy wywnioskować, czy
aplikacji, nie jest wymagana zgoda na                                                      dobrze rozumie potrzeby klienta.
takie połączenie. To stwarza duże pole
do popisu dla twórców aplikacji i dużą                                                     Polacy coraz bardziej
płynność działania użytkownikom. To jest                                                   kochają mobilność
naprawdę fajne. Użytkownicy iPhone’ów
nie są atakowani ciągłymi alertami o                                                       Coraz więcej polskich firm wchodzi na
konieczności łączenia się z siecią i dlatego                                               rynek mobilny. I to nie tylko w zakresie
są bez wątpienia najchętniej korzystającą      po aplikacje z prognozą pogody, nieco       telefonów, ale i tabletów. W wakacje swoją
z aplikacji mobilnych grupą odbiorców.         mniej pobiera mapy i lokalizatory. 49       mobilną aplikację na iPada uruchomił
                                               procent korzysta z mobilnych wersji         bank BZ WBK, chociaż urządzenie dopiero
Większość aplikacji jest darmowa.              portali społecznościowych. Najmniej         czeka na swoją oficjalną premierę
W bezpłatnych programach przoduje              użytkowników gromadzą aplikacje             w Polsce. Na początku października wersję
Google Android Market, w którym ponad          związane ze stylem życia, zdrowiem,         na tablet Apple uruchomiła również
60 procent asortymentu jest bezpłatne.         jedzeniem czy podróżowaniem.                Wirtualna Polska. Póki co na iPadzie
Platforma Windows Marketplace for                                                          można czytać wiadomości z trzech działów
Mobile zawiera 22 procent darmowych            - Ceny wykonania dedykowanych aplikacji     portalu. Ipad to wciąż jednak pewne
aplikacji, a AppStore oraz BlackBerry App      mobilnych kształtują się od kilkunastu      novum, a duzi gracze skupiają się raczej
World – po 26 procent.                         tysięcy złotych do kilkuset. Koszt zależy   na uruchamianiu lub rozwijaniu wersji
                                               nie tylko od tego, jak zaawansowane mają    „lajt” swoich witryn. Mobilna Nasza Klasa,
Firma badawcza Nielsen wyliczyła, że           to być aplikacje, ale również               uruchomiona w połowie sierpnia,
61 procent użytkowników smartfonów             z jakimi systemami operacyjnymi komórek     w ciągu kilku dni od startu zanotowała
ściąga gry. Ponad połowa userów sięga          mają współpracować. Mamy przecież           333 tysiące wizyt.



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                        27
- Platform mobilnych jest kilka, jeżeli
                                                                                                  zależy nam na jak największym zasięgu,
                                                                                                  należy skoncentrować się na technologii
   Najpoularniejsze aplikacje według systemu operacyjnego urządzenia

                                                                                                  J2ME. Aplikacje stworzone w niej mogą być
                                                                                                  zainstalowane na 90 procent telefonów
                                                                                                  dostępnych na polskim rynku. Jeżeli
                                                                                                  potrzebna jest bardzo zaawansowana
                                                                                                  aplikacja, mająca wywołać „efekt WOW”,
   iPhone                              Android                  Blackberry
                                                                                                  powinniśmy iść w kierunku platformy
                                                                                                  iPhone czy Android, na telefony z tymi
                                                                                                  systemami naprawdę można stworzyć
                                                                                                  „cuda” - mówi Pawlak. - Choć ich
       Facebook                               Google Maps         Facebook

                                                                                                  popularność w Polsce bardzo szybko
                                                                                                  rośnie, to iPhone’ów jest wciąż nie więcej
                                                                                                  niż 500 tysięcy, a telefonów z Androidem
                                                                                                  jeszcze mniej. Należy też wiedzieć,
                                                                                                  że stworzenie aplikacji na różne platformy,
       Weather Channel                        Facebook            Weather Channel

                                                                                                  to tak naprawdę wykonanie kilku osobnych
                                                                                                  projektów. Co powoduje wzrost kosztów.

                                                                                                  Mobilność niesie za sobą jednak kilka
                                                                                                  zagrożeń. Choć na razie nie dają się bardzo
       Google Maps                            Weather Channel     Google Maps

                                                                                                  we znaki, to jednak warto na nie uważać.
                                                                                                  Szczególnie podczas korzystania z mobilnej
                                                                                                  bankowości czy rozwiązań e-commerce.

                                                                                                  - Zagrożenia są praktycznie takie same
       iPod/iTunes                            Pandora             Pandora

                                                                                                  jak w internecie. Trzeba uważać na hasła,
                                                                                                  phishing, wirusy - dodaje Pawlak. - Choć
                                                                                                  z racji młodego wieku rynku aplikacji
                                                                                                  mobilnych, te zagrożenia nie są jeszcze
       Pandora                                YouTube             Twitter
                                                                                                  tak rozprzestrzenione, jak w internecie
                                                                                                  komputerowym.
                                                                    Źródło: The Nielsen Company




Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                                   29
Wprost do konsumenta
Ma zarówno zdeklarowanych zwolenników, jak i zagorzałych przeciwników. Pierwsi podkreślają,
Bartosz Wawryszuk


że ten sposób przekazu jest nieagresywną formą docierania do wyselekcjonowanej grupy konsumentów.




B
Przeciwnicy nazywają bluetooth marketing elektronicznym spamem i uważają, że jest mniej skuteczny
od kampanii sms-owych lub e-mailowych. Prawda jak zwykle leży po środku – bluetooth marketing
ma swoje zalety, ale jeśli jest nieumiejętnie stosowany, może okazać się rozczarowaniem.

       luetooth marketing jest
       metodą przekazywania treści
       konsumentom, która zaistniała na
początku tej dekady. Pierwsze kampanie
reklamowe wykorzystujące technologię
bluetooth przeprowadzono w 2003 r.
Od kilku lat taka forma jest szczególnie
popularna w Europie Zachodniej
(m.in.
w Hiszpanii, Włoszech, Wielkiej Brytanii)
i w Stanach Zjednoczonych. Mimo tego,
że i w Polsce ten sposób jest znany od
kilku lat, wciąż nie jest zbyt popularny
i wiele osób posiadających urządzenia         wykrywa urządzenia mobilne                   komórki otrzymuje wiadomość. Przy
mobilne nie miało okazji się z nim zetknąć.   w swoim zasięgu (np. telefony komórkowe,     pomocy bluetooth marketingu można
                                              plamtopy itp.) i przesyła na nie komunikat   rozsyłać wszystkie rodzaje plików:
Z technicznego punktu widzenia, metoda        z prośbą o odebranie wiadomości              tekstowe, graficzne, dźwiękowe, wideo,
ta wykorzystuje komputer z modułem            reklamowej lub promocyjnej. Po               gry i aplikacje, wizytówki, czy informacje
bluetooth lub specjalne urządzenie, które     wyrażeniu zgody na przekaz, użytkownik       z terminarza.



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                             30
Przekaz bezpośredni                           włączony bluetooth i znajdzie się w strefie   Bluetooth marketing doskonale sprawdza
                                              zasięgu nadajnika, a otrzyma wcześniej        się do promocji produktów oraz usług.
– Niewątpliwą zaletą bluetooth                przygotowaną informację. Adresat pobiera      Jednocześnie znakomicie nadaje się do
marketingu jest możliwość dotarcia            treści bezpłatnie i wyłącznie wtedy, gdy      budowania lojalności i bazy konsumentów.
z przekazem reklamowym bezpośrednio,          sam wyrazi na to zgodę. Dlatego też każda     Za pomocą przesłanej wiadomości można
na najbardziej osobiste narzędzie, jakim      firma, czy marka może sięgać po tego          zaprosić klienta do pozostawienia danych
jest telefon komórkowy – mówi Marek           typu rozwiązania – przekonuje Marek           o sobie w zamian za atrakcyjne nagrody –
Naruszewicz, dyrektor działu sprzedaży        Naruszewicz.                                  zniżki, rabaty, itp.
Telecom Media. – Wystarczy, że osoba ma
                                                                                            – W ten sposób pozyskamy lojalnego
                                                                                            konsumenta, z którym będzie możliwość
                                              50 tys. wiadomości graficznych lub            kontaktu w przyszłości – stwierdza Marek
                                              interaktywnych aplikacji,                     Naruszewicz.
                                              a z efektem wirusowym do 100-200
                                              tys., przy kosztach rzędu kilku tysięcy       Te zastosowania nie wyczerpują możliwości
                                              złotych. Sama skuteczność kampanii            tkwiących w bluetooth marketingu. Jak
                                              zależy w głównej mierze od pomysłu            mówi Tomasz Popów, dyrektor generalny
                                              marketingowego. Zmierzyć ją można np.         Xofto, to narzędzie stosowane także do
                                              wysyłając kupony rabatowe,                    działań zwiększających świadomość
                                              a następnie sprawdzając ile z nich            marki. – Dzieje się tak przez dłuższe
                                              zostało wykorzystanych.                       oddziaływanie na klienta. Tak było
                                                                                            przykładowo z kampanią dla Statoil, która
   Bluetrace                                  Ciekawostką jest, że oprócz samego            miała na celu zwiększenie świadomości
   Artur Bil

                                              dostarczania informacji, technologia          marki paliwa suprema. Rozsyłaliśmy
                                              bluetooth pozwala na dość dokładne            tapetę, dzwonek i animację, które klienci
                                              oszacowanie liczby osób znajdujących          mogli ustawiać sobie w telefonie. Dzięki
 Bluetooth marketing najlepiej                się w danym obszarze. Takie dane można        temu obcowali z marką dłużej i bardziej
 sprawdza się w dłuższym okresie              wykorzystać do śledzenia skuteczności         intensywnie niż tylko przy okazji oglądania
 czasu. Jedno urządzenie np. bluAir           innych form promocji, oraz np. ustalenia      kilkusekundowych reklamy – podkreśla
 umieszczone w centrum handlowym              jak długo klienci przebywają w sklepie,       Tomasz Popów.
 jest w stanie rocznie efektywnie wysłać      jak często do niego powracają.
                                                                                            Zaletą bluetooth marketingu jest także
                                                                                            możliwość sprawdzenia ile osób odebrało



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                          31
komunikat. Najlepiej używać go                kampaniach sms-owych – zaznacza
w miejscach, gdzie jest dużo ludzi,           Artur Bil.
którzy nie spieszą się zbytnio.
                                              Jeśli chodzi o koszty, to metoda ta jest
– Sprawdza się w lokalizacjach, gdzie         opłacalna przy długoterminowym
potencjalni odbiorcy mają czas i nie są       zastosowaniu. Wówczas zakup
w ruchu – przykładowo w food                  urządzenia emitującego komunikaty za
courtach w centrach handlowych,               pośrednictwem protokołu bluetooth
w restauracjach, klubach, na                  jest zbilansowany odpowiednio
przystankach, czy w kinach przed              dużą liczbą konsumentów, którzy
salami projekcyjnymi – wylicza Artur          odebrali przesłaną informację. Część
Bil, dyrektor polskiego oddziału              specjalistów przestrzega natomiast
Bluetrace.                                    przed wypożyczaniem urządzenia do          Telecom Media
                                                                                         Marek Naruszewicz

                                              wysyłania wiadomości na krótki czas
Z doświadczeń dostawców tej usługi            np. 3-4 dni. Wówczas poniesione koszty     W kampanii bluetooth marketingu adresat
wynika, że tego typu kampanie dobrze          mogą nie przełożyć się na zadowalający     pobiera treści bezpłatnie i wyłącznie
sprawdzają się też podczas organizacji        odzew potencjalnych klientów.              wtedy, gdy sam wyrazi na to zgodę. Dla
imprez np. promocji na targach                                                           uzyskania lepszych efektów kampanii
lub w centrach handlowych, czy na             Warto przy tym pamiętać,                   warto zadbać o właściwe przygotowanie
koncertach.                                   by w miejscu, gdzie używa się systemu      i wsparcie jej dodatkowymi materiałami
                                              bluetooth marketingu wyeksponować          reklamowymi. Uzupełnienie kampanii
Oznacz strefę                                 materiały informacyjne, np. plakaty        o takie materiały jak plakaty, POS’y
                                              i standy. Napisy zachęcające               informujące o akcji pozwolą nam też na
Istotną zaletą marketingu z użyciem           przechodniów do włączenia funkcji          oznaczenie strefy akcji. Jeśli to możliwe,
bluetooth jest brak kosztów                   bluetooth w telefonach mogą zwiększyć      dobrze jest graficznie oznaczyć np. na
pojedynczej wiadomości, oraz fakt,            liczbę tych, którzy zechcą odebrać         podłodze lub chodniku „strefę bluetooth”.
że komunikacja odbywa się za                  promocyjną wiadomość. Tym bardziej,        Bedzie to stanowiło dodatkowy element,
świadomą zgodą odbiorcy. – Dzięki             że jej otrzymanie nie wiąże się dla        który zaintryguje konsumenta. Wejście
temu możemy przypuszczać, że                  użytkownika komórki                        w strefę będzie dla niego również
skoro klient wyraził zgodę na                 z żadnymi kosztami.                        świadomym „tak” dla akcji. W tym obszarze
odebranie informacji od nas, to                                                          można też ustawić hostessę, która pomoże
najprawdopodobniej się z nią                  – Należy też umieścić wyraźny              konsumentowi w razie potrzeby.
także zapoznał, co nie jest jasne w           i widoczny komunikat, który będzie



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                           32
dokładnie informował konsumenta co            Nie można wierzyć, jeśli ktoś gwarantuje      Niektóre telefony nie potrafią nawiązać
zrobić, aby wziąć udział w akcji – radzi      zasięg 100 metrów, bo w praktyce jest         łączności w bardzo krótkim czasie,
Marek Naruszewicz.                            to prawie niemożliwe – twierdzi Marek         a dodatkowo jeśli użytkownik wyjdzie
                                              Naruszewicz. – O ile nadajniki i urządzenia   zbyt szybko z zasięgu, nie będzie można
Nie każde miejsce sprzyja                     takie jak laptopy rzeczywiście umożliwiają    dokończyć komunikacji z nim – tłumaczy
                                              takie osiągi, to większość telefonów          Marek Naruszewicz.
Czytelne informacje o strefie bluetooth       obecnie dostępnych na rynku osiąga
to nie jedyny czynnik, który wpływa na        zakresy do 30 metrów – dodaje.                Ostatnim aspektem, który decyduje
skuteczność kampanii wykorzystującej          Dlatego też zasięg może być                   o sukcesie kampanii bluetooth jest
tę technologię. Specjaliści podkreślają, że   mankamentem. Kluczowe jest więc               przygotowanie kontentu w wersjach
aby uzyskać jak najlepsze rezultaty, trzeba   odpowiednie ustawienie punktu                 na różne modele telefonów i urządzeń
pamiętać o kilku podstawowych zasadach.       dostępowego lub umieszczenie                  mobilnych. Innymi słowy, chodzi o to
                                              odpowiedniej liczby punktów                   by system przesyłał odpowiedni plik
Bardzo ważnym czynnikiem                      dostępowych by
w kampaniach bluetooth marketingu jest        pokryć większą strefę,
lokalizacja. Podczas akcji organizowanych     jeśli kampania ma
np. na miejskim deptaku, wśród                mieć realny zasięg na
przechodniów zaaferowanych swoimi             większym obszarze.
sprawami, istnieje duże ryzyko, że nie
będziemy w stanie zwrócić ich uwagi.          Kolejnym istotnym
Idealne natomiast są miejsca, w których       elementem, który
ludzie przebywają dłużej i są nastawieni      trzeba brać pod
na konsumpcję, czyli centra handlowe,         uwagę jest długość
restauracje w galeriach handlowych,           przebywania odbiorcy
ogródki piwne. Dobre wyniki można także       w zasięgu systemu
osiągnąć na różnego rodzaju eventach,         bluetooth. – Akcja
konferencjach, koncertach.                    jest skuteczniejsza
                                              wtedy, gdy potrafimy
Trzeba pamiętać także o realnym zasięgu       konsumenta
działania systemu bluetooth.                  zatrzymać na chwilę
                                              w granicach strefy lub
– Urządzenie wysyłające komunikaty ma         gdy siedzi on dłuższy
realny zasięg w granicach 30 metrów.          czas w miejscu.



Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny                                                                                           33
2010.10 Marketing Mobilny - raport Interaktywnie.com
2010.10 Marketing Mobilny - raport Interaktywnie.com
2010.10 Marketing Mobilny - raport Interaktywnie.com

Mais conteúdo relacionado

Semelhante a 2010.10 Marketing Mobilny - raport Interaktywnie.com

Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert StalmachPerspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert StalmachNewspoint Sp. z o.o.
 
MOBILE 2015: podsumowanie roku w Polsce
MOBILE 2015: podsumowanie roku w PolsceMOBILE 2015: podsumowanie roku w Polsce
MOBILE 2015: podsumowanie roku w PolsceMonika Mikowska
 
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert StalmachPerspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert StalmachNewspoint Sp. z o.o.
 
Pocztowi operatorzy wyznaczeni – czy są nam jeszcze potrzebni?
Pocztowi operatorzy wyznaczeni – czy są nam jeszcze potrzebni?Pocztowi operatorzy wyznaczeni – czy są nam jeszcze potrzebni?
Pocztowi operatorzy wyznaczeni – czy są nam jeszcze potrzebni?PwC Polska
 
2013 Raport IAB Polska Mobile 2012 Q4 użytkownicy smartfonów
2013 Raport IAB Polska Mobile 2012 Q4 użytkownicy smartfonów2013 Raport IAB Polska Mobile 2012 Q4 użytkownicy smartfonów
2013 Raport IAB Polska Mobile 2012 Q4 użytkownicy smartfonówMEC_Interaction
 
Rozrywka cyfrowa w polskim Internecie - Andrzej Jasieniecki, Digital Avenue, ...
Rozrywka cyfrowa w polskim Internecie - Andrzej Jasieniecki, Digital Avenue, ...Rozrywka cyfrowa w polskim Internecie - Andrzej Jasieniecki, Digital Avenue, ...
Rozrywka cyfrowa w polskim Internecie - Andrzej Jasieniecki, Digital Avenue, ...Biznes 2.0
 
Mobile: Podsumowanie roku 2014 w Polsce
Mobile: Podsumowanie roku 2014 w PolsceMobile: Podsumowanie roku 2014 w Polsce
Mobile: Podsumowanie roku 2014 w PolsceMonika Mikowska
 

Semelhante a 2010.10 Marketing Mobilny - raport Interaktywnie.com (11)

Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert StalmachPerspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
 
MOBILE 2015: podsumowanie roku w Polsce
MOBILE 2015: podsumowanie roku w PolsceMOBILE 2015: podsumowanie roku w Polsce
MOBILE 2015: podsumowanie roku w Polsce
 
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert StalmachPerspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
Perspektywy wykorzystania narzędzi marketingu mobilnego - Robert Stalmach
 
Czwarty ekran - Robert Stalmach
Czwarty ekran - Robert StalmachCzwarty ekran - Robert Stalmach
Czwarty ekran - Robert Stalmach
 
Pocztowi operatorzy wyznaczeni – czy są nam jeszcze potrzebni?
Pocztowi operatorzy wyznaczeni – czy są nam jeszcze potrzebni?Pocztowi operatorzy wyznaczeni – czy są nam jeszcze potrzebni?
Pocztowi operatorzy wyznaczeni – czy są nam jeszcze potrzebni?
 
Case study marki iPlus
Case study marki iPlusCase study marki iPlus
Case study marki iPlus
 
Desi2019 lang poland
Desi2019 lang polandDesi2019 lang poland
Desi2019 lang poland
 
2013 Raport IAB Polska Mobile 2012 Q4 użytkownicy smartfonów
2013 Raport IAB Polska Mobile 2012 Q4 użytkownicy smartfonów2013 Raport IAB Polska Mobile 2012 Q4 użytkownicy smartfonów
2013 Raport IAB Polska Mobile 2012 Q4 użytkownicy smartfonów
 
2006.07 Raport Strategiczny IAB 2005
2006.07 Raport Strategiczny IAB 20052006.07 Raport Strategiczny IAB 2005
2006.07 Raport Strategiczny IAB 2005
 
Rozrywka cyfrowa w polskim Internecie - Andrzej Jasieniecki, Digital Avenue, ...
Rozrywka cyfrowa w polskim Internecie - Andrzej Jasieniecki, Digital Avenue, ...Rozrywka cyfrowa w polskim Internecie - Andrzej Jasieniecki, Digital Avenue, ...
Rozrywka cyfrowa w polskim Internecie - Andrzej Jasieniecki, Digital Avenue, ...
 
Mobile: Podsumowanie roku 2014 w Polsce
Mobile: Podsumowanie roku 2014 w PolsceMobile: Podsumowanie roku 2014 w Polsce
Mobile: Podsumowanie roku 2014 w Polsce
 

Mais de ARBOinteractive Polska

2011.05.25 Raport strategiczny IAB Polska INTERNET 2010
2011.05.25 Raport strategiczny IAB Polska INTERNET 20102011.05.25 Raport strategiczny IAB Polska INTERNET 2010
2011.05.25 Raport strategiczny IAB Polska INTERNET 2010ARBOinteractive Polska
 
2011.03 Łukasz Skawiński - Dotarcie do nietypowych grup celowych z wykorzysta...
2011.03 Łukasz Skawiński - Dotarcie do nietypowych grup celowych z wykorzysta...2011.03 Łukasz Skawiński - Dotarcie do nietypowych grup celowych z wykorzysta...
2011.03 Łukasz Skawiński - Dotarcie do nietypowych grup celowych z wykorzysta...ARBOinteractive Polska
 
2011.03 Grzegorz Sławatyński - Rynek reklamy behawiorlanej w Polsce i na Świecie
2011.03 Grzegorz Sławatyński - Rynek reklamy behawiorlanej w Polsce i na Świecie2011.03 Grzegorz Sławatyński - Rynek reklamy behawiorlanej w Polsce i na Świecie
2011.03 Grzegorz Sławatyński - Rynek reklamy behawiorlanej w Polsce i na ŚwiecieARBOinteractive Polska
 
2011.03 Tomasz Teodorczyk - POZNAJ SWÓJ TARGET! Nowatorskie metody poszukiwan...
2011.03 Tomasz Teodorczyk - POZNAJ SWÓJ TARGET! Nowatorskie metody poszukiwan...2011.03 Tomasz Teodorczyk - POZNAJ SWÓJ TARGET! Nowatorskie metody poszukiwan...
2011.03 Tomasz Teodorczyk - POZNAJ SWÓJ TARGET! Nowatorskie metody poszukiwan...ARBOinteractive Polska
 
2011.03 Stephan Noller - Moving from Performance Marketing to Branding Optimi...
2011.03 Stephan Noller - Moving from Performance Marketing to Branding Optimi...2011.03 Stephan Noller - Moving from Performance Marketing to Branding Optimi...
2011.03 Stephan Noller - Moving from Performance Marketing to Branding Optimi...ARBOinteractive Polska
 
2011.03 Malgorzata Wilinska - Aspekty prawne reklamy behawioralnej
2011.03 Malgorzata Wilinska - Aspekty prawne reklamy behawioralnej2011.03 Malgorzata Wilinska - Aspekty prawne reklamy behawioralnej
2011.03 Malgorzata Wilinska - Aspekty prawne reklamy behawioralnejARBOinteractive Polska
 
2011.03 Ewa Sadowska - Jak stworzyć skuteczny profil behawioralny
2011.03 Ewa Sadowska - Jak stworzyć skuteczny profil behawioralny2011.03 Ewa Sadowska - Jak stworzyć skuteczny profil behawioralny
2011.03 Ewa Sadowska - Jak stworzyć skuteczny profil behawioralnyARBOinteractive Polska
 
2011.03 Adam Dyba, Daniel Kondzior - Retargeting dynamiczny czyli jak wyłowić...
2011.03 Adam Dyba, Daniel Kondzior - Retargeting dynamiczny czyli jak wyłowić...2011.03 Adam Dyba, Daniel Kondzior - Retargeting dynamiczny czyli jak wyłowić...
2011.03 Adam Dyba, Daniel Kondzior - Retargeting dynamiczny czyli jak wyłowić...ARBOinteractive Polska
 
2011.02 Erwin Wilczyński – Facebook Anno Domini 2010. Co się działo?
2011.02 Erwin Wilczyński – Facebook Anno Domini 2010. Co się działo?2011.02 Erwin Wilczyński – Facebook Anno Domini 2010. Co się działo?
2011.02 Erwin Wilczyński – Facebook Anno Domini 2010. Co się działo?ARBOinteractive Polska
 
2011.02 Tomasz Broda - Co zawiodło a co działało na FB. Z perspektywy firmy, ...
2011.02 Tomasz Broda - Co zawiodło a co działało na FB. Z perspektywy firmy, ...2011.02 Tomasz Broda - Co zawiodło a co działało na FB. Z perspektywy firmy, ...
2011.02 Tomasz Broda - Co zawiodło a co działało na FB. Z perspektywy firmy, ...ARBOinteractive Polska
 
2011.02 Tomasz Rzepniewski - Taktyka najlepszą strategią
2011.02 Tomasz Rzepniewski - Taktyka najlepszą strategią2011.02 Tomasz Rzepniewski - Taktyka najlepszą strategią
2011.02 Tomasz Rzepniewski - Taktyka najlepszą strategiąARBOinteractive Polska
 
2011.02 Kornel Kulisiewicz - W jaki sposób narzędzia mogą wspierać Facebookow...
2011.02 Kornel Kulisiewicz - W jaki sposób narzędzia mogą wspierać Facebookow...2011.02 Kornel Kulisiewicz - W jaki sposób narzędzia mogą wspierać Facebookow...
2011.02 Kornel Kulisiewicz - W jaki sposób narzędzia mogą wspierać Facebookow...ARBOinteractive Polska
 
2011.02 Jarosław Bielecki – Aplikacje Facebook, czyli „apps” and downs 2010 r.
2011.02 Jarosław Bielecki – Aplikacje Facebook, czyli „apps” and downs 2010 r.2011.02 Jarosław Bielecki – Aplikacje Facebook, czyli „apps” and downs 2010 r.
2011.02 Jarosław Bielecki – Aplikacje Facebook, czyli „apps” and downs 2010 r.ARBOinteractive Polska
 
2011.02 Paweł Karaś, Michał Łukasiewicz – Rok 2010 – Najciekawsze kampanie or...
2011.02 Paweł Karaś, Michał Łukasiewicz – Rok 2010 – Najciekawsze kampanie or...2011.02 Paweł Karaś, Michał Łukasiewicz – Rok 2010 – Najciekawsze kampanie or...
2011.02 Paweł Karaś, Michał Łukasiewicz – Rok 2010 – Najciekawsze kampanie or...ARBOinteractive Polska
 
2011.02 Mark Cowan – Facebook best practices and strategies
2011.02 Mark Cowan – Facebook best practices and strategies2011.02 Mark Cowan – Facebook best practices and strategies
2011.02 Mark Cowan – Facebook best practices and strategiesARBOinteractive Polska
 
2010.12 Raport marketing w wyszukiwarkach - raport Interaktywnie.com
2010.12 Raport marketing w wyszukiwarkach - raport Interaktywnie.com2010.12 Raport marketing w wyszukiwarkach - raport Interaktywnie.com
2010.12 Raport marketing w wyszukiwarkach - raport Interaktywnie.comARBOinteractive Polska
 
2010.12 Raport Internet Software House - raport Interaktywnie.com
2010.12 Raport Internet Software House - raport Interaktywnie.com2010.12 Raport Internet Software House - raport Interaktywnie.com
2010.12 Raport Internet Software House - raport Interaktywnie.comARBOinteractive Polska
 
2010.11 Raport e-mail marketing - raport Interaktywnie.com
2010.11 Raport e-mail marketing - raport Interaktywnie.com2010.11 Raport e-mail marketing - raport Interaktywnie.com
2010.11 Raport e-mail marketing - raport Interaktywnie.comARBOinteractive Polska
 
2010.11 Raport e-commerce - raport Interaktywnie.com
2010.11 Raport e-commerce - raport Interaktywnie.com2010.11 Raport e-commerce - raport Interaktywnie.com
2010.11 Raport e-commerce - raport Interaktywnie.comARBOinteractive Polska
 

Mais de ARBOinteractive Polska (20)

Reklama in-game & advergaming
Reklama in-game & advergamingReklama in-game & advergaming
Reklama in-game & advergaming
 
2011.05.25 Raport strategiczny IAB Polska INTERNET 2010
2011.05.25 Raport strategiczny IAB Polska INTERNET 20102011.05.25 Raport strategiczny IAB Polska INTERNET 2010
2011.05.25 Raport strategiczny IAB Polska INTERNET 2010
 
2011.03 Łukasz Skawiński - Dotarcie do nietypowych grup celowych z wykorzysta...
2011.03 Łukasz Skawiński - Dotarcie do nietypowych grup celowych z wykorzysta...2011.03 Łukasz Skawiński - Dotarcie do nietypowych grup celowych z wykorzysta...
2011.03 Łukasz Skawiński - Dotarcie do nietypowych grup celowych z wykorzysta...
 
2011.03 Grzegorz Sławatyński - Rynek reklamy behawiorlanej w Polsce i na Świecie
2011.03 Grzegorz Sławatyński - Rynek reklamy behawiorlanej w Polsce i na Świecie2011.03 Grzegorz Sławatyński - Rynek reklamy behawiorlanej w Polsce i na Świecie
2011.03 Grzegorz Sławatyński - Rynek reklamy behawiorlanej w Polsce i na Świecie
 
2011.03 Tomasz Teodorczyk - POZNAJ SWÓJ TARGET! Nowatorskie metody poszukiwan...
2011.03 Tomasz Teodorczyk - POZNAJ SWÓJ TARGET! Nowatorskie metody poszukiwan...2011.03 Tomasz Teodorczyk - POZNAJ SWÓJ TARGET! Nowatorskie metody poszukiwan...
2011.03 Tomasz Teodorczyk - POZNAJ SWÓJ TARGET! Nowatorskie metody poszukiwan...
 
2011.03 Stephan Noller - Moving from Performance Marketing to Branding Optimi...
2011.03 Stephan Noller - Moving from Performance Marketing to Branding Optimi...2011.03 Stephan Noller - Moving from Performance Marketing to Branding Optimi...
2011.03 Stephan Noller - Moving from Performance Marketing to Branding Optimi...
 
2011.03 Malgorzata Wilinska - Aspekty prawne reklamy behawioralnej
2011.03 Malgorzata Wilinska - Aspekty prawne reklamy behawioralnej2011.03 Malgorzata Wilinska - Aspekty prawne reklamy behawioralnej
2011.03 Malgorzata Wilinska - Aspekty prawne reklamy behawioralnej
 
2011.03 Ewa Sadowska - Jak stworzyć skuteczny profil behawioralny
2011.03 Ewa Sadowska - Jak stworzyć skuteczny profil behawioralny2011.03 Ewa Sadowska - Jak stworzyć skuteczny profil behawioralny
2011.03 Ewa Sadowska - Jak stworzyć skuteczny profil behawioralny
 
2011.03 Adam Dyba, Daniel Kondzior - Retargeting dynamiczny czyli jak wyłowić...
2011.03 Adam Dyba, Daniel Kondzior - Retargeting dynamiczny czyli jak wyłowić...2011.03 Adam Dyba, Daniel Kondzior - Retargeting dynamiczny czyli jak wyłowić...
2011.03 Adam Dyba, Daniel Kondzior - Retargeting dynamiczny czyli jak wyłowić...
 
2011.02 Erwin Wilczyński – Facebook Anno Domini 2010. Co się działo?
2011.02 Erwin Wilczyński – Facebook Anno Domini 2010. Co się działo?2011.02 Erwin Wilczyński – Facebook Anno Domini 2010. Co się działo?
2011.02 Erwin Wilczyński – Facebook Anno Domini 2010. Co się działo?
 
2011.02 Tomasz Broda - Co zawiodło a co działało na FB. Z perspektywy firmy, ...
2011.02 Tomasz Broda - Co zawiodło a co działało na FB. Z perspektywy firmy, ...2011.02 Tomasz Broda - Co zawiodło a co działało na FB. Z perspektywy firmy, ...
2011.02 Tomasz Broda - Co zawiodło a co działało na FB. Z perspektywy firmy, ...
 
2011.02 Tomasz Rzepniewski - Taktyka najlepszą strategią
2011.02 Tomasz Rzepniewski - Taktyka najlepszą strategią2011.02 Tomasz Rzepniewski - Taktyka najlepszą strategią
2011.02 Tomasz Rzepniewski - Taktyka najlepszą strategią
 
2011.02 Kornel Kulisiewicz - W jaki sposób narzędzia mogą wspierać Facebookow...
2011.02 Kornel Kulisiewicz - W jaki sposób narzędzia mogą wspierać Facebookow...2011.02 Kornel Kulisiewicz - W jaki sposób narzędzia mogą wspierać Facebookow...
2011.02 Kornel Kulisiewicz - W jaki sposób narzędzia mogą wspierać Facebookow...
 
2011.02 Jarosław Bielecki – Aplikacje Facebook, czyli „apps” and downs 2010 r.
2011.02 Jarosław Bielecki – Aplikacje Facebook, czyli „apps” and downs 2010 r.2011.02 Jarosław Bielecki – Aplikacje Facebook, czyli „apps” and downs 2010 r.
2011.02 Jarosław Bielecki – Aplikacje Facebook, czyli „apps” and downs 2010 r.
 
2011.02 Paweł Karaś, Michał Łukasiewicz – Rok 2010 – Najciekawsze kampanie or...
2011.02 Paweł Karaś, Michał Łukasiewicz – Rok 2010 – Najciekawsze kampanie or...2011.02 Paweł Karaś, Michał Łukasiewicz – Rok 2010 – Najciekawsze kampanie or...
2011.02 Paweł Karaś, Michał Łukasiewicz – Rok 2010 – Najciekawsze kampanie or...
 
2011.02 Mark Cowan – Facebook best practices and strategies
2011.02 Mark Cowan – Facebook best practices and strategies2011.02 Mark Cowan – Facebook best practices and strategies
2011.02 Mark Cowan – Facebook best practices and strategies
 
2010.12 Raport marketing w wyszukiwarkach - raport Interaktywnie.com
2010.12 Raport marketing w wyszukiwarkach - raport Interaktywnie.com2010.12 Raport marketing w wyszukiwarkach - raport Interaktywnie.com
2010.12 Raport marketing w wyszukiwarkach - raport Interaktywnie.com
 
2010.12 Raport Internet Software House - raport Interaktywnie.com
2010.12 Raport Internet Software House - raport Interaktywnie.com2010.12 Raport Internet Software House - raport Interaktywnie.com
2010.12 Raport Internet Software House - raport Interaktywnie.com
 
2010.11 Raport e-mail marketing - raport Interaktywnie.com
2010.11 Raport e-mail marketing - raport Interaktywnie.com2010.11 Raport e-mail marketing - raport Interaktywnie.com
2010.11 Raport e-mail marketing - raport Interaktywnie.com
 
2010.11 Raport e-commerce - raport Interaktywnie.com
2010.11 Raport e-commerce - raport Interaktywnie.com2010.11 Raport e-commerce - raport Interaktywnie.com
2010.11 Raport e-commerce - raport Interaktywnie.com
 

2010.10 Marketing Mobilny - raport Interaktywnie.com

  • 1. marketing raport mobilny Partnerzy październik 2010
  • 2. spis treści Mobilny internet potrafi uzależnić Kochamy mobilne pogodynki 5 22 i portale społecznościowe M jak mobile Wprost do konsumenta 11 23 Przyszłość jest mobilna 16
  • 3. Internet mobilny potrafi uzależnić B Internet mobilny wciąż w Polsce uznawany jest jeszcze za zbyt drogi i zawodny. Co więcej – zdaniem jego Bartłomiej Dwornik użytkowników, potrafi uzależniać. Pomimo tego, mobilnych internautów przybywa lawinowo. Jeszcze w styczniu było ich nieco ponad dwa miliony. Dziś już znacznie ponad trzy. oom na internet mobilny zawdzięczamy przede wszystkim temu, że Polacy – podobnie jak reszta świata – coraz chętniej przesiadają się z komputerów stacjonarnych na mniejsze urządzenia. Sprzedaż laptopów czy netbooków nad Wisłą rośnie z każdym miesiącem. Według ostatniego raportu firmy badawczej Context Business, w porównaniu z ubiegłym rokiem, w 2010 co miesiąc sprzedawanych jest w Polsce o 30-40 procent więcej przenośnych Trudno się więc dziwić, że mając pod ponad milion osób, do dziś grupa ta urosła komputerów. Od stycznia do końca ręką coraz więcej urządzeń stworzonych blisko trzykrotnie. sierpnia kupiliśmy ich około 700 tysięcy. wręcz do korzystania z sieci mobilnych, ich wykorzystanie rośnie również lawinowo. Najwięksi gracze to rzecz jasna operatorzy Podobnie rzecz ma się w przypadku komórkowi. Liczba abonentów smartfonów. Według GfK Polonia, tylko Wielkość rynku i użytkowników dostarczanego przez w ubiegłym roku Polacy kupili przeszło nich internetu mobilnego w przypadku milion takich urządzeń, a w roku 2010 Od końca 2008 roku, kiedy to Urząd każdego z nich liczona jest w setkach nie zwalniają tempa i wyniki sprzedaży są Komunikacji Elektronicznej szacował tysięcy, a w przypadku Polkomtela lepsze niż przed rokiem. liczbę mobilnych internautów na nieco i Polskiej Telefonii Cyfrowej przekracza Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 5
  • 4. milion. W dziesiątkach tysięcy liczyć można natomiast abonentów mniejszych Liczba użytkowników szerokopasmowego internetu mobilnego operatorów, takich jak Aster, Cyfrowy Polsat czy Netia. w Polsce Trzeba przy tym pamiętać, że dane nie uwzględniają osób, którym sporadycznie zdarza się skorzystać z transmisji danych w swoich telefonach komórkowych. Wówczas liczby były by wielokrotnie wyższe. Tylko w czerwcu – jak chwali się sieć komórkowa Plus – z możliwości transmisji danych w jakikolwiek sposób skorzystało przeszło 2,5 miliona jej abonentów. Jeśli chodzi o nasycenie rynku internetu mobilnego, zgodnie z obliczeniami UKE już pod koniec ubiegłego roku osiągnęliśmy w Polsce poziom 5,5 procent. Choć wydaje się to być wynikiem niezbyt imponującym, w skali Europy nie mamy się czego źródło: UKE wstydzić. Z zestawienia, o jakie pokusiła się we wrześniu Gazeta * - stan na koniec czerwca na podstawie raportów największych operatorów Wyborcza wynika bowiem, że plasujemy się pod tym względem na 9. miejscu w Unii Europejskiej. Daleko nam co prawda do Finów, Portugalczyków czy Austriaków, ale Najwięksi gracze na rynku mobilnego internetu w Polsce wypadamy znacznie lepiej od Niemców, Francuzów czy Holendrów. źródło: operatorzy Polkomtel iPlus 1,2 mln użytkowników PTC blueconnect 1,1 mln użytkowników Ze statystyk dla urządzeń mobilnych, jakie Centertel Orange Free 430 tys. użytkowników od niedawna w ramach gemiusRanking P4 Play Mobile 400 tys. użytkowników Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 6
  • 5. prowadzi firma badawcza Gemius wynika z kolei, że do łączenia się z internetem Dostęp do internetu mobilnego przez modemy w krajach UE w 2009 r. najczęściej służą nam telefony Nokii. Niemal co czwarte połączenie pochodzi natomiast z iPhone’a, iPada lub iPoda. Ranking producentów urządzeń mobilnych Finlandia 17,0% używanych przez Estonia internautów łączących się Szwecja 11,9% 1,7% z obszaru Polski Łotwa 1,7% z polskimi witrynami Dania Litwa Irlandia 10,7% 4,8% 10,5% Nokia 40,7% Wielka Holandia Polska Brytania 1,5% Apple 23,7% 6,7% 5,5% Belgia Niemcy Czechy Sony Ericsson 19,8% 1,7% 4,0% 3,5% Samsung 8,4% Luksemburg Słowacja 1,3% 5,1% HTC 3,4% Austria 15,1% LG 3,0% Francja Rumunia Słowenia 2,2% BlackBerry 0,6% 3,3% 3,2% Motorola 0,3% źródło: gemiusRanking Włochy Gemius w tym zestawieniu nie bada Portugalia 16,1% 6,8% Hiszpania jednak laptopów i netbooków. Warto Grecja źródło: Gazeta Wyborcza 3,8% jednak zaznaczyć, że obecność mobilnych 2,0% platform da się już zauważyć również Cypr 1,1% w statystykach dla całej polskiej sieci. Malta Choćby wśród najpopularniejszych 1,9% w Polsce przeglądarek internetowych. Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 7
  • 6. Najpopularniejszą ósemkę na początku października zamykają bowiem trzy aplikacje dla urządzeń mobilnych: Opera 15 cech najczęściej przypisywanych internetowi mobilnemu Mini, Symbian Browser i SafariMobile. Mobilni internauci odsetek w procentach to generacja MOB Badanie przeprowadzone przez Instytut Społecznej Psychologii Internetu i Komunikacji Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej pod egidą Plusa pokazuje, że polscy użytkownicy mobilnej siedzi dzielą się na trzy grupy: n Miłośników, zafascynowanych nowymi technologiami, najwcześniej testujących nowinki technologiczne, aktywnych na blogach i forach; n Obytych, którzy traktują internet jak narzędzie ułatwiające kontakty z bliskimi, zakupy czy zbieranie informacji, umiejących wdrożyć nowości technologiczne do własnego życia; uzależnienie naturalność przyjaźń nowoczesność szybkość pracocholizm niezależność wolność dynamizm otwartość młodość pełnia życia zamożność rozrywka sukces n Biernych, najbardziej konserwatywnych użytkowników, wykorzystujących technologie w ściśle określony i ograniczony sposób. Na tej podstawie ukuty został termin generacja MOB. Dlaczego wybierają Źródło: Mobilność 2010, raport Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej i iPlus Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 8
  • 7. internet mobilny? Autorzy badania wskazują na trzy grupy wartości. Pierwsza z nich związana z nowoczesnością, Do czego wykorzystywany jest internet mobilny druga wolnością i niezależnością, a trzecia z dynamizmem. Na tym tle niepokojąco mogą jednak Zdobywanie informacji wyglądać pozycje ósma i dziesiąta: uzależnienie i pracoholizm. Obie są synonimem internetu mobilnego dla Kontakty międzyludzkie blisko co siódmego badanego. Najczęściej wskazywane wady to - Zakupy przez internet zdaniem badanych - uzależnienie od sieci, słaby zasięg, prędkość która pozostawia Załatwianie spraw finansowych wiele do życzenia, zbyt wysoka cena i limity transferu danych. Z kolei zalety, jakie użytkownicy przeciwstawiają wadom Rozrywka to: szybki dostęp do sieci, informacje praktycznie pod ręką, wygoda, łatwość obsługi i możliwość stałego bycia Załatwianie różnych spraw w kontakcie. Jednak najważniejszą cechą, jaką użytkownicy mobilnego internetu Sprawdzanie pogody podkreślają i wskazują najczęściej, jest wolność. Technika, oprogramowanie Wolność tę wykorzystujemy najczęściej do zdobywania informacji i kontaktów ze „Własny ślad w internecie”... znajomymi. Trzy czwarte przedstawicieli generacji MOB przez internet mobilny robi też zakupy, a ponad połowa zagląda do prognoz pogody. Źródło: Mobilność 2010, raport Szkoły Wyższej Psychologii Społecznej i iPlus Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 9
  • 8. Mobilny internet okazuje się być wykorzystywane w marketingu bardziej rozrywkowy od stacjonarnego. mobilnym, to: SMS, MMS, IVR, fotokody, Przedstawiciele generacji MOB częściej bluetooth, aplikacje mobilne (rozwój czytają e-booki, słuchają więcej muzyki, dzięki produktom Apple: iPhone chętniej oglądają wideo i grają w gry. i iPad). Rzadziej natomiast - co ciekawe - oglądają telewizję internetową. W porównaniu Rynek ten tak naprawdę zaczął się do użytkowników łącz stacjonarnych, dopiero rozwijać. Prognozy zakładają, mają też wyższą samoocenę. W skali od że wydatki w latach 2010-2015 będą 1 do 4 sami wystawiają sobie średnią na rosły w granicach poziomie 3,18. To o 0,06 punktu więcej, 15-20 milionów złotych w skali roku. niż internauci stacjonarni. Kluczowe czynniki rozwoju, to: nowe agencja TIME4MOBI podmioty i większa konkurencyjność Marketing mobilny – teren do zdobycia Dariusz Adamczyk rynku, spadek cen dla użytkownika końcowego, nowatorskie usługi: LBS Wartość produktów i usług (geolokalizacja), LTE (transfer danych Choć polski rynek usług i produktów w sektorze marketingu mobilnego o dużych prędkościach mobilnych w ubiegłym roku wart było w Polsce szacuje się na 70-80 mln do 200 MB/s), mobilne płatności około 45 miliardów złotych, tylko złotych. Pieniądze te wydatkowano i usługi konwergentne: mobilny niewielką jego część stanowił stawiający na kampanie konsumenckie internet plus kontent, czyli wideo, dopiero pierwsze poważne kroki mobilny (konkursy i loterie na rynku FMCG), muzyka, gry i telewizja. marketing. Największe pieniądze – nie reklamę mobilną (kampanie licząc opłat za podstawowe usługi prowadzone głównie na potrzeby komunikacyjne za przeszło 45 milionów operatorów telefonii komórkowej) aktywnych dziś kart SIM – drzemią jak oraz działania komercyjne z dotąd w usługach Premium SMS. Ich wykorzystaniem SMS i MMS wartość szacowana jest na 800 milionów Premium. Duży rozwój notuje złotych rocznie. także wykorzystanie usług IVR Premium (usługi głosowe, infolinie Jak szacuje Dariusz Adamczyk z firmy konsumenckie). Najbardziej Time4Mobi, autor analizy Rynek powszechne kanały dotarcia Mobilny Polska i Świat 2010, największe zapotrzebowanie na usługi mobilne Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 10
  • 9. w Polsce dotyczy dziś następujących użytkowników internetu mobilnego internetowego giganta ma prześcignąć kwestii: i stacjonarnego się zrówna i od tego Apple, a w 2015 roku będzie miał 540 n nawigacja GPS, momentu przewaga rozwiązań mobilnych milionów użytkowników i 38-procentowy n usługa kopii zapasowej danych, będzie się stale powiększać. Już w 2015 udział w rynku. n bieżąca dostępność, roku będzie z nich korzystać przeszło n M-Bilet, 2 miliardy ludzi. Za błyskawicznym rozwojem rynku n bankowość mobilna, urządzeń, pójdzie też rzecz jasna strumień n mikropłatności, Meeker swoje prognozy opiera na szybkim pieniędzy związany z usługami czy reklamą. n mobilny internet rozwoju łączności 3G, mobilnej ofensywie Jak szacuje firma badawcza Gartner, serwisów społecznościowych oraz wideo, wartość globalnego rynku samych gier i Jeśli chodzi o wykorzystanie rozwiązań a także telefonii internetowej VoIP aplikacji mobilnych przekroczy 5,5 miliarda mobilnych do celów marketingowych, w komórce. Duże znaczenie będzie też dolarów, a przez najbliższe lata wartość mamy pod tym względem ogromne miała dostępność aplikacji w ramach wszystkich usług mobilnych co roku pole do popisu. Roczne wydatki w tym takich platform jak AppStore, iTunes powinna powiększać się o niebagatelną segmencie sięgają 70-80 milionów złotych. czy Android Market. kwotę 100 miliardów dolarów. Tyle – jak szacuje Adamczyk - warte są dziś wszystkie mobilne konkursy i Szybki rozwój wieszczą też analitycy Szybko rozwijać się będzie również loterie, reklama mobilna i komercyjne firmy Frost & Sullivan. Ich zdaniem mobilny marketing. W ciągu dwóch lat, wykorzystanie SMS i MMS Premium. wartość rynku mobilnego internetu do 2012 roku na całym świecie wydatki szerokopasmowego w Europie Środkowej na niego mają sięgnąć 15 miliardów Prognozy bardzo optymistyczne i Wschodniej wzrośnie do 2014 roku euro. Jeśli analitycy Morgan Stanley się z obecnych 1,1 do blisko 5,2 mld euro. nie pomylili, oznacza to wzrost o 300 Przed internetem mobilnym w Polsce – tak procent od obecnego poziomu. Globalna jak na całym świecie – analitycy malują Optymizm tryska również z prognoz wartość samej reklamy mobilnej sięgnie różową przyszłość. Dość powiedzieć, że opublikowanych we wrześniu przez w 2015 roku – według prognoz Gartnera - według styczniowych prognoz Urzędu Informa Telecoms & Media. Wynika poziomu 1,2 miliarda dolarów. Dziś jest to Komunikacji Elektronicznej do końca 2012 z nich, że w 2013 roku na świecie w użyciu nieco ponad 300 milionów. roku liczba użytkowników mobilnego będzie przeszło miliard smartfonów. internetu w Polsce powinna się podwoić. Analitycy IT&M spodziewają się też, Swój udział w tym torcie mieć będzie Jeszcze dalej w swoich globalnych że w perspektywie 5 lat liderem rynku też Polska. Za pięć lat rynek mobilnego prognozach idzie Mary Meeker, analityk z systemów operacyjnych stanie się marketingu nad Wisłą może być nawet Morgan Stanley. Autorka analizy Internet firmowany przez Google Android. dwukrotnie większy niż obecne 70-80 Trends prognozuje, że w 2014 roku liczba Już w przyszłym roku system milionów złotych. Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 11
  • 10. M jak mobile J Z mobilnego internetu korzystają przede wszystkim liderzy opinii, otwarci na nowości. Ponadto 70 procent Beata Ratuszniak wszystkich użytkowników telefonów nigdy nie wyłącza komórki. To dla marketerów łakomy kąsek, do którego łatwo dotrzeć z reklamą. ak wynika z październikowych szacunków eMarketera, wydatki na reklamę mobilną w Stanach Zjednoczonych będą w 2010 roku o prawie 80 procent wyższe i wyniosą 743 miliony dolarów. Mobile w USA trafił więc do czołówki reklamy cyfrowej. - Ekspansja smartfonów wymusza na reklamodawcach zwrócenie uwagi na użytkowników mobilnych - komentuje analityk eMarketera, Noah Elkin. - Wielu reklamodawców, którzy wcześniej nie doceniali wartości reklamy mobile, teraz w krajach zachodnich. Wraz ze wzrostem aplikacji na Smartphony zawiera się wykorzystują jej potencjał. Ponadto duży liczby użytkowników smartfonów, w idei McLuhana ,,Medium is a Message”. w tym udział Google i Apple, którzy mieli wzrastać będzie zapotrzebowanie Integracja działań przeprowadzanych głośne wejście na rynek reklamy mobilnej. na mobilne aplikacje i serwisy internetowe w kanałach tradycyjnych z tego typu dedykowane urządzeniom mobilnym akcjami kreuje wizerunek marki - Mobile marketing, pomimo tego, - mówi Joanna Musialak-Muchowska, nowoczesnej i postępowej. że w Polsce wciąż raczkujący, bez account manager agencji Freakstudio. wątpienia na stałe zagości w media - Jedna z zalet kampanii mobilnych Póki co, największy udział w mobilnych planach, tak jak miało to miejsce polegających na tworzeniu dedykowanych kampaniach mają reklamowe SMS-y. Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 12
  • 11.
  • 12. Na kampanie z wykorzystaniem tego Aplikacje mobilne to obok fotokodów, narzędzia wydano w 2010 roku a tym samym Augmented Reality, w Stanach około 327 milionów najatrakcyjniejsze narzędzie dolarów. eMarketer szacuje jednak, że marketingu mobilnego i o ile jest wraz ze wzrostem rynku smartfonów, odpowiednio skonstruowane, SMS-y będą wypierane przez bardziej również najskuteczniejsze z punktu zaawansowane, graficzne formy widzenia budowania świadomości reklamowe. marki i pozytywnych z nią asocjacji. Wadą tej technologii jest wymuszone - Masowe wysyłki wiadomości technologicznie ograniczenie tekstowych lub graficznych są grupy użytkowników do właścicieli skutecznym środkiem budowania Freakstudio Smartphone’ów, jak i niejednokrotnie świadomości marki, ze względu na Joanna Musialak-Muchowska cena, jaką użytkownik musi uiścić w wysoki, według niektórych statystyk mobilnym sklepie, aby pobrać pełną nawet 90-procentowy, stopień wersję takiej aplikacji. konwersji wiadomości wysłanych do Fotokody bez wątpienia są technologią otwartych. Statystyki te tracą jednak innowacyjną, jednak nie stanowią na optymizmie przy wskaźnikach one samodzielnego narzędzia responsywności, czyli wykonaniu akcji marketingowego. Zawsze muszą iść zawartej w treści wiadomości w parze z dedykowanym im czytnikiem i ogólnym podejściu użytkowników do - specjalnie przygotowaną aplikacją. tego typu działań marketingowych. Swoje marketingowe zastosowanie Z racji, że numer telefonu komórkowego fotokody znalazły przede wszystkim uważany jest za dana poufną, w połączeniu z ideą Rozszerzonej niechciane komunikaty reklamowe Rzeczywistości, czyli ,,ożywianiem” często spotykają się z dezaprobatą przekazów dwuwymiarowych. użytkowników - tłumaczy Joanna Ta ciekawa i odrobinę ,,futurystyczna” Musialak-Muchowska. technologia daje ogromne możliwości synergii mobile marketingu i mediów - Mobilny internet, rozumiany jako tradycyjnych. przeglądanie serwisów internetowych i korzystanie z aplikacji dostosowanych do urządzeń mobilnych, jest Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 14
  • 13.
  • 14. faktem. Dynamicznie rośnie liczba użytkowników, pojawia się coraz ciekawszy kontent – mówi Lucjan Exner, szef marketingu i sprzedaży Mobilvi. Planując kampanię reklamową w mobilnym Internecie, należy sobie Użytkownik tu i teraz odpowiedzieć na kilka podstawowych pytań: - Z punktu widzenia marketera to n Jaki jest cel kampanii, co chcemy doskonałe medium reklamowe, osiągnąć (budowa wizerunku, między innymi ze względu na profil informacja o promocji, wsparcie użytkownika, przede wszystkim sprzedaży etc.) – od tego będzie liderów opinii, którzy posiadają lepszy zależał dobór narzędzi i model Mobilvi Lucjan Exner telefon niż ogół. To także indywidualny rozliczenia kanał przekazu, użytkownik odbiera n Jak wygląda i jak się zachowuje komunikaty na małym ekranie. (w sieci) nasz potencjalny W internecie mobilnym obowiązują też konsument (adresat reklamy) – standardy reklamowe, z których wynika, dokładne zastanowienie się nad A jaka jest skuteczność reklam że na ekranie określonych rozmiarów tą kwestią pozwoli na optymalny mobilnych? nie mogą wyświetlać się więcej niż dwa dobór powierzchni Najłatwiej jest ocenić skuteczność po bannery - mówi Lucjan Exner. - Mobile n Z jakiego telefonu i dostawcy usług spodziewanym efekcie – jeżeli wyżej marketing daje nam też niespotykane GSM korzysta odbiorca reklamy? opisane kampanie mają spowodować dotychczas możliwości interakcji, (możemy doprecyzować przekaz) zwiększenie pobrań aplikacji, to między innymi bezpośrednie połączenie – to ważne, bowiem posiadacze łatwo można zaobserwować skutek, z call center czy wysłanie wiadomości iPhone czy telefonów z systemem tak samo, jak łatwo można mierzyć SMS. Ponadto możemy praktycznie Android generują znacznie większy połączenia z call center w kampaniach dowolnie targetować przekaz: wysłać ruch w sieci (heavy users) niż realizowanych w modelu Click 2 Call komunikat do abonentów wybranego właściciele innych telefonów. (do celów kampanii instaluje się osobny operatora czy też do użytkowników n Gdzie chcemy wyemitować numer telelefonu), czy ilość smsów, danego modelu telefonu, systemu reklamę (może wystarczy w kilku jakie zostaną wysłane dzięki kampanii operacyjnego, a także na podstawie lokalizacjach?) Click 2 SMS (rejestracja w systemie). geolokalizacji wybrać użytkowników przebywających w danym miejscu. Jeżeli Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 16
  • 15. weźmiemy dodatkowo pod uwagę, targetowania działań opartych na że prawie 70 procent użytkowników rozsyłce masowej – na przykład nigdy nie wyłącza telefonu, to mamy kampanii SMS-owych i MMS-owych, medium prawie idealne. bądź wręcz ograniczenia ich do konkretnej listy subskrybentów, Reklama w urządzeniach mobilnych pozyskanej np. na odpowiednio pozostawia więc spore pole do popisu. przygotowanym landing page’u. Newsweek, uruchamiając aplikację na W tej roli (przypominacza) komunikat iPada, nawiązał współpracę z Mazdą. SMS, może osiągnąć wyższe wskaźniki Przy wejściu do wydania użytkownicy konwersji niż tradycyjny newsletter. zobaczą animację prezentującą Mazdę 6. Co kilka stron redakcyjnych pojawią Freakstudio Problem ten nie dotyka produktów się interaktywne witryny Joanna Musialak-Muchowska mobilnych, dających użytkownikom tzw. z informacjami o modelu, zawierające „Reason to Believe”, bądź - co wydaje filmy wideo, galerie zdjęć, widgety Skuteczna kampania mobilna, się w tym kontekście odpowiedniejsze oraz interaktywne materiały tekstowo- to kampania bazująca na Permission - „Reason to Download”. Mowa zdjęciowe. Marketingu. Jest to zasada oczywiście o bijących rekordy o fundamentalnym znaczeniu dla popularności obrandowanych grach - Koszt aplikacji mobilnej zależy planowania działań interaktywnych i aplikacjach mobilnych. w dużej mierze od platformy, pod z użyciem tego typu technologii. którą jest ona dedykowana ( iOS, Telefon komórkowy postrzegany Android, RIM, Windows Mobile) jest bowiem przez użytkowników oraz od stopnia jej złożoności. Proste w kategoriach terenu prywatnego czytniki treści na iPada lub iPhone’a to i jakiekolwiek „zaśmiecanie” go wydatek rzędu kilku tysięcy złotych, niechcianą informacją handlową w tym zawiera się grafika, projekt (tym bardziej przy braku możliwości interfejsu oraz programowanie i filtrowania wiadomości, jaką dają nakład pracy w wymiarze kilku dni. skrzynki e-mail), może przynieść Launch „Appsa” jest jednak wydłużany skutek odwrotny od zamierzonego. przez konieczność jego akceptacji, co Wymusza to konieczność precyzyjnego w przypadku Appstore może potrwać (najlepiej behawioralnego) nawet kilka tygodni - mówi Joanna Musialak-Muchowska. Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 17
  • 16. - Platforma iPad stwarza nowe możliwości w zakresie interaktywności przekazu reklamowego - możliwość REKLAMA osadzenia w magazynach na przykład filmów, symulacji lub aktywnej zawartości aktualizowanej on-line. Dodatkowo w porównaniu z internetem w większym stopniu mamy tutaj do czynienia z zagospodarowaniem czasu przeznaczonego na wypoczynek i rozrywkę - mówi w rozmowie z Interaktywnie.com Tymoteusz Chmielewski, wiceprezes agencji K2. - Niezależnie od stopnia przygotowania ogółu reklamodawców do lokowania budżetów w wydania mobilne, znajdą się marki, dla których użytkownicy tego typu medium będą stanowili bardzo interesującą grupę docelową. Wciąż jednak internet mobilny budzi w użytkownikach wiele wątpliwości. Jak bowiem wynika z badań firmy Gomez, na które powołał się we wrześniu eMarketer, tylko 30 procent użytkowników internetu mobilnego jest zadowolonych z jego jakości. Co trzeci użytkownik twierdzi, że podczas przeglądania internetu w telefonie trafia na strony źle sformatowane. Nieco mniej respondentów skarży się na długi czas ładowania stron, jedna piąta badanych twierdzi natomiast, Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 18
  • 17. że najgorzej jest z funkcjonalnością Wrocławiu jest emitowany w promieniu mobilnych witryn. 50km od centrum tego miasta. - Kampanie mobilne mogą być także Każda reklama w mobilnym internecie idealnym dopełnieniem mniejszych wymaga specjalnego mobile adserwera. działań przeprowadzanych - Jego główną cechą jest rozpoznawanie w ramach SEM. Mowa tu zarówno online urządzeń, z których następuje o dedykowanych pod urządzenia połączenie i dostosowywanie przekazu mobilne linkach sponsorowanych - mówi Exner. - Dopasowuje reklamę do AdWords, jak i zoptymalizowanych wielkości ekranu urządzenia, w zależności serwisach internetowych w wersji ,,mini”. od modelu urządzenia. Dostosowuje Intensywny rozwój branży mobilnej kreację do systemu operacyjnego, adresu wymusi w przyszłości konieczną obecność IP i konkretnej lokalizacji. A to wszystko tych form przy realizacji programu online, w czasie rzeczywistym. performance marketingu w internecie - dodaje Musialak-Muchowska. - Zgodnie z przyjętym przez operatorów telefonii komórkowej kodeksem dobrych Reklamować skutecznie praktyk, opracowanym przez Erę, wszelkie kampanie powinny być realizowane za - Zawężenie przekazu powoduje pomocą narzędzi do tego dedykowanych, zmniejszenie zasięgu. Mobilny internet umożliwiających szczegółowe pozwala nam bardzo precyzyjnie raportowanie ich przebiegu - mówi emitować reklamy – czego przykładem Musialak-Muchowska. - Zgodnie może być kampania, jaką Mobilvi prowadzi z nim każdy reklamodawca po dla aplikacji GaGa Box – komunikaty zakończonej kampanii otrzymać powinien są adresowane tylko i wyłącznie do co najmniej podstawowe wskaźniki jej użytkowników iPhone, w Polsce, Londynie skuteczności, takie jak: liczba wysłanych i Chicago; a klient płaci za klik (model wiadomości, czy w przypadku kampanii CPC) - mówi Exner. - Podobną, ciekawą efektywnościowych - ilość pozyskanych kampanię w sieci Mobilvi prowadzi leadów. SkyCash (aplikacja płatności mobilnych) – komunikat o możliwości płacenia z komórki za komunikację miejską we Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 19
  • 18. Przyszłość jest mobilna Rozwój technologii mobilnych nie pozostawia złudzeń co do tego, że rzesza konsumentów łączących się Bartosz Wawryszuk W z internetem przy pomocy telefonów komórkowych będzie z roku na rok coraz większa. Dlatego każda firma, która poważnie myśli o udostępnieniu usług lub produktów online powinna już teraz budować swoją stronę w wersji dla smartfonów i innych urządzeń przenośnych. Bez tego, w nieodległej przyszłości, może być trudno utrzymać klientów. yraźny trend wzrostowy jeśli chodzi o korzystanie z kanałów mobilnych pokazuje opublikowany niedawno globalny raport firmy doradczej KPMG – „Consumer & Convergence IV. Konsumenci w obliczu interentu i mobilnych technologii”. Badanie przeprowadzone w wielu krajach pokazuje, jakie jest obecnie nastawienie konsumentów do technologii mobilnych. Wnioski nie powinny być zaskoczeniem – wygoda jaką dają telefony komórkowe przy korzystaniu z usług online sprawia, użytkowników zainteresowanych taką finansowych deklarowało 19 proc. że ludzie sięgają po taki sposób łączenia formą kupowania wynosił tylko 10 proc. respondentów, o tyle w tym roku się z siecią chętniej niż kilka lat temu. chętnych do wykonywania operacji W ujęciu globalnym, zainteresowanie Jak wynika z raportu KPMG, jeszcze bankowych przez komórkę było az 46 zakupami przez internet, dokonywanymi bardziej imponujący wzrost uwidocznił proc. ankietowanych. Rzecz jasna są to przy pomocy urządzenia mobilnego, się w przypadku mobilnej bankowości. wyniki w ujęciu globalnym, na które duży wzrosło w tym roku do 28 procent. O ile w 2008 r. zainteresowanie taką wpływ mają rynki regionu Azji Dla porównania, w 2008 r. odsetek formą przeprowadzania transakcji i Pacyfiku, gdzie nie brakuje państw Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 20
  • 19. z bardzo dobrze rozwinięta m.in. netbooków, palmtopów, aparatów – O zapotrzebowaniu na mobilne wersje infrastrukturą teleinformatyczną. Według i kamer cyfrowych, konsoli oraz tabletów stron www świadczy ogromna popularność ekspertów telefon komórkowy staje się – dodaje. takich serwisów, jak nk.pl, google.com, coraz częściej narzędziem do zarządzania allegro.pl czy youtube.com. Do większego portfelem i choć w Polsce odsetek Wraz z rozwojem technologii rośnie zainteresowania mobilnym internetem klientów korzystających z mobilnego prędkość przesyłu danych, dynamicznie przyczynia się oczywiście także jego kanału komunikacji jest relatywnie zmienia się także oprogramowanie rosnący poziom jakości i dostępności – mały, to konsumenci otwierają się na na urządzenia mobilne. Z badań podkreśla Emilia Burakowska. takie możliwości. Z czasem dojdzie do producenta Opera Mini wynika, że w ciągu zrównania smartfonów i komputerów ostatniego roku w Polsce zanotowano Odchudzanie witryn jako narzędzi służących do kontaktów z 118-procentowy wzrost liczby odwiedzin bankiem – podkreślają specjaliści. stron internetowych za pośrednictwem Przedsiębiorcy przystępując do tworzenia urządzeń mobilnych. mobilnej strony powinni pamiętać o kilku Rośnie zainteresowanie Z takiej perspektywy kluczową kwestią Jeśli chodzi o kwestie technologiczne, jest dla wielu firm i instytucji finansowych stworzenie strony pod urządzenia stworzenie serwisów internetowych, mobilne niczym nie różni się od które obsługiwałyby ruch generowany tworzenia tradycyjnej strony przez klientów korzystających z telefonów www. Istnieją dwie możliwości: komórkowych. przystosowanie istniejącej strony do wersji mobilnej lub stworzenie – Na pewno warto robić strony mobilne, odrębnej, dedykowanej mobilnej chociażby ze względu na stale rosnącą witryny. Bardzo istotnym aspektem popularność urządzeń mobilnych przy tworzeniu tego typu stron jest z dostępem do internetu. W głównej to, aby kontent na ekranie urządzenia mierze chodzi tu oczywiście o telefony mLife wyświetlany był w przyjazny i dostępny Emilia Burakowska komórkowe, które posiada około 1/3 ludzi sposób. Chodzi o to, aby transfer na świecie, co daje liczbę ponad przesyłanych danych podczas oglądania 2 miliardów użytkowników – szacuje witryny nie był duży, bo wiąże się to Emilia Burakowska, key account manager z narażeniem użytkownika na zbyt z firmy mLife. – Rośnie również grupa wysokie koszty. innych urządzeń z dostępem do internetu Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 21
  • 20. ważnych zasadach. Przede wszystkim o stworzeniu strony www na urządzenia w porównaniu do liczby potencjalnych tym, by witryna taka dawała się swobodnie mobilne są trudne do oszacowania wprost. konsumentów, nasycenie rynku otwierać na telefonie komórkowym lub Należty je raczej rozpatrywać z punktu smartfonami. Jednak przedstawiciele innym urządzeniu mobilnym. widzenia satysfakcji klienta, a ta, jak branży teleinformatycznej są pewni, wiadomo, może być bezcenna. że taki stan rzeczy nie potrwa długo. – Obecnie nawet bardzo tanie modele telefonów komórkowych mają – Firma, która dba o swojego klienta przeglądarki internetowe. Nie jest już z pewnością powinna pomyśleć niczym wyjątkowym, że będąc w drodze, o rozwiązaniu, jakim jest mobilna strona. na urlopie czy nawet w korku szukamy Koszty są stosunkowo niewielkie w internecie informacji na naszym w porównaniu z korzyściami takimi, urządzeniu przenośnym. Czy jest to prosty jak wzrost satysfakcji i lojalności klienta telefon komórkowy, drogi smartphone – przekonuje Emilia Burakowska. czy iPad – mówi Wojciech Gurgul, prezes PGS Software. – Wersje mobilne witryn Koszty stworzenia mobilnej wersji strony to takie „odchudzone” strony i aplikacje, www są zależne od wymagań które pozwalają na uzyskiwanie informacji i ambicji firmy, która taką stronę zleca w przejrzystej formie na małym ekranie, wykonawcy. – Grafik może skorzystać bez ściągania dużych grafik czy reklam. z gotowego layoutu za kilkaset złotych Przy tworzeniu takich stron kluczowe i jedynie dostosować go do jest ograniczenie ich do niezbędnego indywidualnych wymagań klienta. minimum, zmiana lub wyeliminowanie Nie potrzebna jest wówczas praca grafiki no i oczywiście mocne uproszczenie informatyka. Można też podejść do sprawy układu strony – wylicza. – Nikt nie lubi bardziej ambitnie i profesjonalnie – wtedy przewijać na niewielkim wyświetlaczu koszty mogą wynieść nawet kilka tysięcy dużych stron w prawo i w lewo, w dół i złotych – twierdzi Burakowska. górę by znaleźć szybko numer telefonu do hotelu czy restauracji, czy firmy do której Niestety na razie mobilnych stron www jedziemy – przekonuje. jest w Polsce stosunkowo mało. Wiele firm jeszcze nie zainwestowało Rozsądne koszty w mobilne wersje swoich witryn. Przyczyną takiego stanu rzeczy może Korzyści, które firma może uzyskać dzięki być po części niewystarczająco duże, Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 22
  • 21. – Im więcej będzie użytkowników nowoczesnych urządzeń, tym więcej będzie się pojawiało nowych stron. To proces, który będzie postępował. Pewnie szybciej niż się komukolwiek śniło kilka lat temu – uważa Wojciech Gurgul. Na razie większość przedsiębiorstw nie przykłada jeszcze wielkiej wagi do mobilnych wersji swoich stron www. – Prawidłowo wykonanych i zarazem popularnych witryn mobilnych nie ma PGS Software Wojciech Gurgul zbyt wiele, podobnie jak i specjalistów w dziedzinie ich tworzenia – ocenia Emilia Burakowska. Korzyści z posiadania mobilnej strony Restauracje to jednak tylko przykład. Swoje korporacyjne strony mobilne www dla przedsiębiorcy to przewaga Populacja użytkowników urządzeń zbudowały już m. in. ING DiBa, nad konkurencją, która podaje swoje mobilnych rośnie w tak ogromnym Neckerman, BMW. informacje w sposób nieprzystępny tempie, że ignorowanie ich jest jak dla urządzeń mobilnych. Wyobraźmy dawniej wykreślanie swojego numeru – W tej chwili bardzo popularne sobie turystę szukającego restauracji telefonu z książki telefonicznej. są mobilne wersje serwisów – wygrywa ten, czyja strona będzie społecznościowych, serwisów się szybko wyświetlała na małym Koszt zbudowania mobilnej strony informacyjnych i rozrywkowych, ekranie i poda najbardziej potrzebne zależy od jej wielkości. Prosta strona w tym również erotycznych, a także sklepy informacje. Nikt, kto używa komórki będzie zwykle bardzo tania. Bardziej mobilne. Wydaje się więc, że kwestią nie szuka długo. Dobra strona może wyrafinowana - droższa. Ale nie są czasu jest popularyzacja korporacyjnych szybko przynieść klienta, który to wydatki, które by stanowiły jakąś serwisów mobilnych. Głównymi przyjdzie na posiłek właśnie do nas. barierę dla większości firm. użytkownikami takich witryn będą z pewnością klienci biznesowi, media, inwestorzy i handlowcy – podsumowuje Burakowska. Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 23
  • 22. Kochamy mobilne pogodynki i portale społecznościowe L Firma badawcza Gartner szacuje, że w 2010 roku użytkownicy smartfonów kupią ponad 4,5 miliarda Beata Ratuszniak aplikacji. W sumie wydadzą na nie 6,5 miliarda dolarów. Aplikacje mobilne to już nie tylko trend, ale i konieczność. iczby mówią same za siebie. Użytkownicy iPhona, BlackBerry czy urządzeń opratych o Androida będą wydawać jeszcze więcej. Za dwa lata liczba ściągniętych aplikacji na urządzenia mobilne przekroczy 21 miliardów. Zapewni to producentom przychody na poziomie 30 miliardów dolarów w 2013 roku. Również z badań Gartnera wynika, że jeszcze przed świętami w 2010 roku sprzedaż tabletów sięgnie 19,5 miliona sztuk. Tylko w ciągu trzech kwartałów tego roku Apple sprzedał prawie milionów urządzeń znajdzie nabywców. ważniejsza, a firmy będą musiały się do 4 miliony iPadów. Póki co – niewiele, Gartner prognozuje także, że wraz ze niej dostosować. ale już w 2011 liczba użytkowników wzrostem zapotrzebowania na tablety, tabletów wzrośnie do prawie 55 milionów. spadnie liczba użytkowników notebooków - Na polskie warunki najnowsze dziecko W ciągu najbliższych czterech lat 208 i netbooków. Mobilność stanie się jeszcze Apple będzie stosunkowo drogie, niemniej Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 24
  • 23. jednak Polacy wielokrotnie pokazali kwestia dotyczy wbudowanych kamer, które entuzjazm dla nowinek, daleko muszą mieć odpowiednią rozdzielczość wykraczający ponad proste wskaźniki aby było możliwe rejestrowanie obrazu siły nabywczej - mówił w rozmowie o jakości umożliwiającej sprawne z Interaktywnie.com Tymoteusz rozpoznawanie markerów. Każdy powyższy Chmielewski warunek oznacza ograniczenie grupy docelowej, która poprawnie odczyta całość - Aplikacje mobilne to ostatnio bardzo komunikatu. modny trend, ale i konieczność. Kiedyś dało się Pewne jest, że rozszerzona rzeczywistość prowadzić działalność gospodarczą będzie stawała się coraz popularniejsza, bez strony internetowej, jeszcze Freakstudio także w Polsce. Będziemy wykorzystywać tę nie tak dawno bez strony na Maciej Winnicki technologię w różnych okolicznościach. Facebooku. Aplikacje mobilne stają Mimo coraz liczniejszych przypadków się powoli równie podstawową formą stosowania poszerzonej rzeczywistości, Czasami będą to bardzo proste sytuacje, komunikacji z klientami, odbiorcami, nie wszystkie jej wdrożenia okazują się np. siedząc w restauracji będziemy słuchaczami, ponieważ coraz więcej trafione. Głównym ograniczeniem mogą być mogli zobaczyć jak wygląda danie, które ludzi chce korzystać z dostępu do wymagania techniczne. zamierzamy zamówić, wystarczy, informacji i usług za pośrednictwem że skierujemy w tym celu kamerę telefonu telefonu komórkowego – mówi Piotr Problemy może stwarzać zróżnicowanie na menu. Kluczem do rozwoju technologii Pawlak z firmy Fun and mobile. platform mobilnych, wynikające z Augmented Reality będą zatem przede - Jak pokazuje doświadczenie odmiennych systemów operacyjnych wszystkim aplikacje o funkcjonalnym, i nauka, wychodzenie naprzeciw i różnych konfiguracji telefonów. użytecznym zastosowaniu. Można już potrzebom klienta to w biznesie rzecz Ponadto rozdrobnienie rynku wymusza dziś zauważyć, że jednym z obszarów do absolutnie podstawowa. przygotowywanie kilku aplikacji. Idealnym zagospodarowania przez tę technologię nośnikiem dla technologii Augmented Reality stanie się z pewnością rynek wyposażenia Analitycy są zgodni: smartfony, tablety wydaje się być iPhone. Niestety, wnętrz. Rozszerzona rzeczywistość i inne urządzenia mobilne zmuszają w naszym kraju jest tylko kilkaset tysięcy jego będzie bezpośrednim wsparciem firmy do przystosowania swojej oferty posiadaczy. Grupa odbiorców przekazów procesu sprzedaży, umożliwiającym właśnie dla użytkowników mobile. w technologii Augmented Reality, zwłaszcza „przetestowanie” produktu, którego cechy Z szacunków Gartnera wynika, tych mobilnych, nie jest więc duża. Inna trudno jest przecież ocenić robiąc zakupy. że w 2013 roku 12,5 procent wszystkich transakcji e-commerce Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 25
  • 24. będzie odbywać się za pomocą telefonu komórkowego. - Trzeba jednak pamiętać, Najpopularniejsze aplikacje że nie zawsze jest sens kopiować do komórek rozwiązania sprawdzone w tradycyjnym internecie. Nie każdy będzie gry chciał przecież kupować przez komórkę pogoda samochód – dodaje Pawlak. Facebook i pogodynka mapy / lokalizacja sieci społeczne Rynek aplikacji mobilnych to niezły kąsek muzyka dla dużych graczy, bowiem jest jeszcze o co powalczyć. Niedawno Amazon informacje zapowiedział chęć otworzenia sklepu z rozrywka aplikacjami dla urządzeń opartych na Androidzie. Na rynku aplikacji pojawił bankowość i finanse się również Intel ze swoim sklepem bary i restauracje Intel AppUp Store. Póki co jednak w tym segmencie najlepiej radzi AppStore, sport z którego od stycznia do września 2010 wydajność roku użytkownicy pobrali prawie miliard aplikacji. Nokia Ovi, jak podaje, notuje około zakupy 2,3 miliona pobrań ze sklepu dziennie. video i filmy Na tym tle gorzej wypada Samsung, którego Samsung Apps zanotował jedynie podróże 10 milionów pobrań aplikacji od stycznia jedzenie / picie komunikacja do października 2010 roku. - Przede wszystkim iPhone’ów używa Smartphone się jak mini-komputerów ze stałym lifestyle / zdrowie podłączeniem do internetu. Smartfony dom / opieaka Feature Phone i w ogóle komórki umożliwiały dostęp do Źródło: The Nielsen Company (sierpień 2010 r.) Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 26
  • 25. internetu na długo przed erą iPhone’a. platformy iPhone, Android, Symbian, Ale to Apple, korzystając ze swojej bardzo Windows Phone, Blackberry, J2ME. mocnej pozycji rynkowej, wymógł na Tworzenie aplikacji w każdej z nich to operatorach komórkowych, aby oferowali w rzeczywistości osobny projekt, który iPhone’y w pakietach z transferem danych: tworzą wyspecjalizowani programiści, a co 500MB, 1GB, 2GB lub więcej danych do za tym idzie, stosownie rośnie cena - mówi przesłania w ciągu miesiąca. To dużo, Piotr Pawlak. - Aby ocenić czy potencjalny można śmiało surfować, mailować, wykonawca jest dobry czy nie, najlepiej czatować, a nawet oglądać filmy z YouTube spojrzeć na jego portfolio, ale również – mówi Paweł Pawlak. - Od użytkownika spotkać się z przedstawicielem firmy łączącego się z internetem z poziomu i podczas rozmowy wywnioskować, czy aplikacji, nie jest wymagana zgoda na dobrze rozumie potrzeby klienta. takie połączenie. To stwarza duże pole do popisu dla twórców aplikacji i dużą Polacy coraz bardziej płynność działania użytkownikom. To jest kochają mobilność naprawdę fajne. Użytkownicy iPhone’ów nie są atakowani ciągłymi alertami o Coraz więcej polskich firm wchodzi na konieczności łączenia się z siecią i dlatego rynek mobilny. I to nie tylko w zakresie są bez wątpienia najchętniej korzystającą po aplikacje z prognozą pogody, nieco telefonów, ale i tabletów. W wakacje swoją z aplikacji mobilnych grupą odbiorców. mniej pobiera mapy i lokalizatory. 49 mobilną aplikację na iPada uruchomił procent korzysta z mobilnych wersji bank BZ WBK, chociaż urządzenie dopiero Większość aplikacji jest darmowa. portali społecznościowych. Najmniej czeka na swoją oficjalną premierę W bezpłatnych programach przoduje użytkowników gromadzą aplikacje w Polsce. Na początku października wersję Google Android Market, w którym ponad związane ze stylem życia, zdrowiem, na tablet Apple uruchomiła również 60 procent asortymentu jest bezpłatne. jedzeniem czy podróżowaniem. Wirtualna Polska. Póki co na iPadzie Platforma Windows Marketplace for można czytać wiadomości z trzech działów Mobile zawiera 22 procent darmowych - Ceny wykonania dedykowanych aplikacji portalu. Ipad to wciąż jednak pewne aplikacji, a AppStore oraz BlackBerry App mobilnych kształtują się od kilkunastu novum, a duzi gracze skupiają się raczej World – po 26 procent. tysięcy złotych do kilkuset. Koszt zależy na uruchamianiu lub rozwijaniu wersji nie tylko od tego, jak zaawansowane mają „lajt” swoich witryn. Mobilna Nasza Klasa, Firma badawcza Nielsen wyliczyła, że to być aplikacje, ale również uruchomiona w połowie sierpnia, 61 procent użytkowników smartfonów z jakimi systemami operacyjnymi komórek w ciągu kilku dni od startu zanotowała ściąga gry. Ponad połowa userów sięga mają współpracować. Mamy przecież 333 tysiące wizyt. Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 27
  • 26.
  • 27. - Platform mobilnych jest kilka, jeżeli zależy nam na jak największym zasięgu, należy skoncentrować się na technologii Najpoularniejsze aplikacje według systemu operacyjnego urządzenia J2ME. Aplikacje stworzone w niej mogą być zainstalowane na 90 procent telefonów dostępnych na polskim rynku. Jeżeli potrzebna jest bardzo zaawansowana aplikacja, mająca wywołać „efekt WOW”, iPhone Android Blackberry powinniśmy iść w kierunku platformy iPhone czy Android, na telefony z tymi systemami naprawdę można stworzyć „cuda” - mówi Pawlak. - Choć ich Facebook Google Maps Facebook popularność w Polsce bardzo szybko rośnie, to iPhone’ów jest wciąż nie więcej niż 500 tysięcy, a telefonów z Androidem jeszcze mniej. Należy też wiedzieć, że stworzenie aplikacji na różne platformy, Weather Channel Facebook Weather Channel to tak naprawdę wykonanie kilku osobnych projektów. Co powoduje wzrost kosztów. Mobilność niesie za sobą jednak kilka zagrożeń. Choć na razie nie dają się bardzo Google Maps Weather Channel Google Maps we znaki, to jednak warto na nie uważać. Szczególnie podczas korzystania z mobilnej bankowości czy rozwiązań e-commerce. - Zagrożenia są praktycznie takie same iPod/iTunes Pandora Pandora jak w internecie. Trzeba uważać na hasła, phishing, wirusy - dodaje Pawlak. - Choć z racji młodego wieku rynku aplikacji mobilnych, te zagrożenia nie są jeszcze Pandora YouTube Twitter tak rozprzestrzenione, jak w internecie komputerowym. Źródło: The Nielsen Company Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 29
  • 28. Wprost do konsumenta Ma zarówno zdeklarowanych zwolenników, jak i zagorzałych przeciwników. Pierwsi podkreślają, Bartosz Wawryszuk że ten sposób przekazu jest nieagresywną formą docierania do wyselekcjonowanej grupy konsumentów. B Przeciwnicy nazywają bluetooth marketing elektronicznym spamem i uważają, że jest mniej skuteczny od kampanii sms-owych lub e-mailowych. Prawda jak zwykle leży po środku – bluetooth marketing ma swoje zalety, ale jeśli jest nieumiejętnie stosowany, może okazać się rozczarowaniem. luetooth marketing jest metodą przekazywania treści konsumentom, która zaistniała na początku tej dekady. Pierwsze kampanie reklamowe wykorzystujące technologię bluetooth przeprowadzono w 2003 r. Od kilku lat taka forma jest szczególnie popularna w Europie Zachodniej (m.in. w Hiszpanii, Włoszech, Wielkiej Brytanii) i w Stanach Zjednoczonych. Mimo tego, że i w Polsce ten sposób jest znany od kilku lat, wciąż nie jest zbyt popularny i wiele osób posiadających urządzenia wykrywa urządzenia mobilne komórki otrzymuje wiadomość. Przy mobilne nie miało okazji się z nim zetknąć. w swoim zasięgu (np. telefony komórkowe, pomocy bluetooth marketingu można plamtopy itp.) i przesyła na nie komunikat rozsyłać wszystkie rodzaje plików: Z technicznego punktu widzenia, metoda z prośbą o odebranie wiadomości tekstowe, graficzne, dźwiękowe, wideo, ta wykorzystuje komputer z modułem reklamowej lub promocyjnej. Po gry i aplikacje, wizytówki, czy informacje bluetooth lub specjalne urządzenie, które wyrażeniu zgody na przekaz, użytkownik z terminarza. Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 30
  • 29. Przekaz bezpośredni włączony bluetooth i znajdzie się w strefie Bluetooth marketing doskonale sprawdza zasięgu nadajnika, a otrzyma wcześniej się do promocji produktów oraz usług. – Niewątpliwą zaletą bluetooth przygotowaną informację. Adresat pobiera Jednocześnie znakomicie nadaje się do marketingu jest możliwość dotarcia treści bezpłatnie i wyłącznie wtedy, gdy budowania lojalności i bazy konsumentów. z przekazem reklamowym bezpośrednio, sam wyrazi na to zgodę. Dlatego też każda Za pomocą przesłanej wiadomości można na najbardziej osobiste narzędzie, jakim firma, czy marka może sięgać po tego zaprosić klienta do pozostawienia danych jest telefon komórkowy – mówi Marek typu rozwiązania – przekonuje Marek o sobie w zamian za atrakcyjne nagrody – Naruszewicz, dyrektor działu sprzedaży Naruszewicz. zniżki, rabaty, itp. Telecom Media. – Wystarczy, że osoba ma – W ten sposób pozyskamy lojalnego konsumenta, z którym będzie możliwość 50 tys. wiadomości graficznych lub kontaktu w przyszłości – stwierdza Marek interaktywnych aplikacji, Naruszewicz. a z efektem wirusowym do 100-200 tys., przy kosztach rzędu kilku tysięcy Te zastosowania nie wyczerpują możliwości złotych. Sama skuteczność kampanii tkwiących w bluetooth marketingu. Jak zależy w głównej mierze od pomysłu mówi Tomasz Popów, dyrektor generalny marketingowego. Zmierzyć ją można np. Xofto, to narzędzie stosowane także do wysyłając kupony rabatowe, działań zwiększających świadomość a następnie sprawdzając ile z nich marki. – Dzieje się tak przez dłuższe zostało wykorzystanych. oddziaływanie na klienta. Tak było przykładowo z kampanią dla Statoil, która Bluetrace Ciekawostką jest, że oprócz samego miała na celu zwiększenie świadomości Artur Bil dostarczania informacji, technologia marki paliwa suprema. Rozsyłaliśmy bluetooth pozwala na dość dokładne tapetę, dzwonek i animację, które klienci oszacowanie liczby osób znajdujących mogli ustawiać sobie w telefonie. Dzięki Bluetooth marketing najlepiej się w danym obszarze. Takie dane można temu obcowali z marką dłużej i bardziej sprawdza się w dłuższym okresie wykorzystać do śledzenia skuteczności intensywnie niż tylko przy okazji oglądania czasu. Jedno urządzenie np. bluAir innych form promocji, oraz np. ustalenia kilkusekundowych reklamy – podkreśla umieszczone w centrum handlowym jak długo klienci przebywają w sklepie, Tomasz Popów. jest w stanie rocznie efektywnie wysłać jak często do niego powracają. Zaletą bluetooth marketingu jest także możliwość sprawdzenia ile osób odebrało Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 31
  • 30. komunikat. Najlepiej używać go kampaniach sms-owych – zaznacza w miejscach, gdzie jest dużo ludzi, Artur Bil. którzy nie spieszą się zbytnio. Jeśli chodzi o koszty, to metoda ta jest – Sprawdza się w lokalizacjach, gdzie opłacalna przy długoterminowym potencjalni odbiorcy mają czas i nie są zastosowaniu. Wówczas zakup w ruchu – przykładowo w food urządzenia emitującego komunikaty za courtach w centrach handlowych, pośrednictwem protokołu bluetooth w restauracjach, klubach, na jest zbilansowany odpowiednio przystankach, czy w kinach przed dużą liczbą konsumentów, którzy salami projekcyjnymi – wylicza Artur odebrali przesłaną informację. Część Bil, dyrektor polskiego oddziału specjalistów przestrzega natomiast Bluetrace. przed wypożyczaniem urządzenia do Telecom Media Marek Naruszewicz wysyłania wiadomości na krótki czas Z doświadczeń dostawców tej usługi np. 3-4 dni. Wówczas poniesione koszty W kampanii bluetooth marketingu adresat wynika, że tego typu kampanie dobrze mogą nie przełożyć się na zadowalający pobiera treści bezpłatnie i wyłącznie sprawdzają się też podczas organizacji odzew potencjalnych klientów. wtedy, gdy sam wyrazi na to zgodę. Dla imprez np. promocji na targach uzyskania lepszych efektów kampanii lub w centrach handlowych, czy na Warto przy tym pamiętać, warto zadbać o właściwe przygotowanie koncertach. by w miejscu, gdzie używa się systemu i wsparcie jej dodatkowymi materiałami bluetooth marketingu wyeksponować reklamowymi. Uzupełnienie kampanii Oznacz strefę materiały informacyjne, np. plakaty o takie materiały jak plakaty, POS’y i standy. Napisy zachęcające informujące o akcji pozwolą nam też na Istotną zaletą marketingu z użyciem przechodniów do włączenia funkcji oznaczenie strefy akcji. Jeśli to możliwe, bluetooth jest brak kosztów bluetooth w telefonach mogą zwiększyć dobrze jest graficznie oznaczyć np. na pojedynczej wiadomości, oraz fakt, liczbę tych, którzy zechcą odebrać podłodze lub chodniku „strefę bluetooth”. że komunikacja odbywa się za promocyjną wiadomość. Tym bardziej, Bedzie to stanowiło dodatkowy element, świadomą zgodą odbiorcy. – Dzięki że jej otrzymanie nie wiąże się dla który zaintryguje konsumenta. Wejście temu możemy przypuszczać, że użytkownika komórki w strefę będzie dla niego również skoro klient wyraził zgodę na z żadnymi kosztami. świadomym „tak” dla akcji. W tym obszarze odebranie informacji od nas, to można też ustawić hostessę, która pomoże najprawdopodobniej się z nią – Należy też umieścić wyraźny konsumentowi w razie potrzeby. także zapoznał, co nie jest jasne w i widoczny komunikat, który będzie Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 32
  • 31. dokładnie informował konsumenta co Nie można wierzyć, jeśli ktoś gwarantuje Niektóre telefony nie potrafią nawiązać zrobić, aby wziąć udział w akcji – radzi zasięg 100 metrów, bo w praktyce jest łączności w bardzo krótkim czasie, Marek Naruszewicz. to prawie niemożliwe – twierdzi Marek a dodatkowo jeśli użytkownik wyjdzie Naruszewicz. – O ile nadajniki i urządzenia zbyt szybko z zasięgu, nie będzie można Nie każde miejsce sprzyja takie jak laptopy rzeczywiście umożliwiają dokończyć komunikacji z nim – tłumaczy takie osiągi, to większość telefonów Marek Naruszewicz. Czytelne informacje o strefie bluetooth obecnie dostępnych na rynku osiąga to nie jedyny czynnik, który wpływa na zakresy do 30 metrów – dodaje. Ostatnim aspektem, który decyduje skuteczność kampanii wykorzystującej Dlatego też zasięg może być o sukcesie kampanii bluetooth jest tę technologię. Specjaliści podkreślają, że mankamentem. Kluczowe jest więc przygotowanie kontentu w wersjach aby uzyskać jak najlepsze rezultaty, trzeba odpowiednie ustawienie punktu na różne modele telefonów i urządzeń pamiętać o kilku podstawowych zasadach. dostępowego lub umieszczenie mobilnych. Innymi słowy, chodzi o to odpowiedniej liczby punktów by system przesyłał odpowiedni plik Bardzo ważnym czynnikiem dostępowych by w kampaniach bluetooth marketingu jest pokryć większą strefę, lokalizacja. Podczas akcji organizowanych jeśli kampania ma np. na miejskim deptaku, wśród mieć realny zasięg na przechodniów zaaferowanych swoimi większym obszarze. sprawami, istnieje duże ryzyko, że nie będziemy w stanie zwrócić ich uwagi. Kolejnym istotnym Idealne natomiast są miejsca, w których elementem, który ludzie przebywają dłużej i są nastawieni trzeba brać pod na konsumpcję, czyli centra handlowe, uwagę jest długość restauracje w galeriach handlowych, przebywania odbiorcy ogródki piwne. Dobre wyniki można także w zasięgu systemu osiągnąć na różnego rodzaju eventach, bluetooth. – Akcja konferencjach, koncertach. jest skuteczniejsza wtedy, gdy potrafimy Trzeba pamiętać także o realnym zasięgu konsumenta działania systemu bluetooth. zatrzymać na chwilę w granicach strefy lub – Urządzenie wysyłające komunikaty ma gdy siedzi on dłuższy realny zasięg w granicach 30 metrów. czas w miejscu. Raport interaktywnie.com: Marketing mobilny 33