1.
strona | 1
OŚWIADCZENIE
w związku z wydarzeniami w Białymstoku dnia 16 kwietnia 2016 r.
Stowarzyszenie na rzecz Kultury i Dialogu 9/12, niezależna organizacja pozarządowa
prowadząca konsekwentne działania z zakresu edukacji antydyskryminacyjnej oraz inne
działania mające na celu promowanie poszanowania różnorodności oraz równości ludzi,
wyraża stanowczy sprzeciw wobec aktów nawoływania do nienawiści oraz promowania
ideologii nacjonalistycznej, do których doszło w związku z obchodami 82. rocznicy
powstania Obozu Narodowo-Radykalnego (ONR) oraz manifestacją Młodzieży
Wszechpolskiej (MW) przeciw spektaklowi „Biała siła, czarna pamięć”, w dniu 16 kwietnia
2016 r. w Białymstoku.
Podczas wydarzeń zorganizowanych przez ONR - mszy świętej w Katedrze Białostockiej,
przemówień na schodach świątyni oraz marszu przez miasto - padały hasła ksenofobiczne,
antysemickie, antyimigranckie, islamofobiczne. Wśród uczestników i uczestniczek
zgromadzenia można było dostrzec neonazistowską symbolikę (przede wszystkim krzyże
celtyckie). Na zaproszenie organizatorów, do naszego miasta przyjechali przedstawiciele
włoskiej, neofaszystowskiej organizacji Nowa Siła (Forza Nuova). Zakończeniem obchodów
miał być koncert zespołu Nordica w klubie Gwint. Zespołu, którego muzycy wywodzą się z
innej formacji nawiązującej do neonazizmu – Agressiva 88.
Prezydent Miasta w wypowiedziach medialnych podkreślał, że manifestacja została
zgłoszona i zarejestrowana legalnie. W jaki sposób legalna może być demonstracja
nawołująca do nienawiści na tle narodowościowym i odwołująca się z aprobatą do ustrojów
totalitarnych, czego zabrania Art. 13 Konstytucji RP oraz Art. 256 Kodeksu Karnego? Nie
jest to pierwsze w naszym mieście wydarzenie tej organizacji o takim charakterze. Można
się zatem było spodziewać tego ponownie. Ponadto wydanie pozwolenia na zorganizowanie
obchodów w opisanym kształcie stoi w wyraźnej sprzeczności z założeniami miejskiego
programu „Białystok dla tolerancji”.
Kuria Archidiecezjalna w Białymstoku przeprosiła za dopuszczenie do promowania
ideologii nacjonalistycznej w swojej świątyni, usprawiedliwiając to „niedopatrzeniem”
administracyjnym. Trudno w to niedopatrzenie uwierzyć, zakładając, że Kuria była
świadoma faktu zaproszenia do kościoła księdza, który jest powszechnie znany
z publicznych wypowiedzi ksenofobicznych i gloryfikujących polski nacjonalizm.
List skierowany do zagranicznych studentów i studentek Politechniki Białostockiej
rekomendujący im ukrywanie się w budynku akademika praktycznie przez cały dzień 16
kwietnia jest jasnym sygnałem, że organizacje narodowo-radykalne stanową realne
zagrożenie dla bezpieczeństwa ludzi. Wynajęcie klubu studenckiego Gwint na imprezę
muzyczną wieńczącą wspomniane obchody budzi nasze oburzenie.
W trakcie manifestacji Młodzieży Wszechpolskiej pod Teatrem Dramatycznym odczytano
listę nazwisk osób, których historie opowiada reportaż „Białystok. Biała siła, czarna
pamięć”. Osoba czytająca wyraziła z pozycji autorytetu zaproszonego do udziału
w publicznym wydarzeniu opinię, że są to ludzie, którym nie należy się szacunek. Na
wspomnianej liście znajduje się osoba należąca do naszego Stowarzyszenia oraz inne,
Białystok, 20 kwietnia 2016 r.

2.
strona | 2
zasłużone dla białostockich społeczności osoby. Biorąc pod uwagę hasła wykrzykiwane
podczas licznych demonstracji Młodzieży Wszechpolskiej: „Śmierć wrogom ojczyzny!”
mamy podejrzenie, że odczytanie listy miało znamiona nawoływania do nienawiści wobec
konkretnych osób, wskazanych z imienia i nazwiska.
Opisane powyżej działania ONR i MW zagrażają różnorodności kulturowej naszego
miasta, nam (również już personalnie) jako członkom i członkiniom Stowarzyszenia 9/12,
a także osobom różnego wyznania, narodowości, pochodzenia etnicznego, uczestniczącym
w naszych wydarzeniach i projektach. Zagrażają również innym mieszkańcom,
mieszkankom i gościom tego miasta – przybywającym tu w interesach, w celu studiowania,
w celach turystycznych, mieszkającym w ośrodkach dla uchodźców i wszystkim tym, którzy
chcą to miasto współtworzyć jako gościnne i otwarte. Organizacje nacjonalistyczne krok po
kroku pozwalają sobie na coraz odważniejsze akty nienawiści, coraz głośniejsze
manifestowanie wrogości. Przypominamy władzom lokalnym, państwowym, a także
kościelnym, że do wspólnot i społeczności, którymi zarządzacie należą osoby różnorodne
pod względem wyznania, koloru skóry, narodowości, etniczności, stopnia sprawności,
orientacji seksulanej, itp. Waszą odpowiedzialnością jest dbanie o dobro i bezpieczeństwo
wszystkich ludzi bez wyjątku. Apelujemy o wyzbycie się pobłażliwości dla często
zakamuflowanych idei nacjonalistycznych i neofaszystowskich, o większe zainteresowanie
tym, co dzieje się w Waszych placówkach i mieście oraz o faktyczne, a nie wyłącznie
deklaratywne zaangażowanie w działania mające na celu ochronę praw człowieka oraz
poszanowania różnorodności i równości ludzi. Wzywamy również środowisko białostockich
organizacji społecznych do aktywnego wyrażania sprzeciwu wobec wszelkich działań
zagrażających poszanowaniu podstawowych swobód obywatelskich i praw człowieka.
Zarząd Stowarzyszenia 9/12