SlideShare a Scribd company logo
1 of 57
Download to read offline
Rients Dijkstra architect, stedenbouwkundige
Mobiliteit en Stad
De anatomie van het geïntegreerde werken
Maxwan architects+urbanists
Rijksadviseur Stedelijke Ontwikkeling en Mobiliteit
CV / achtergrond
4 jaar OMA / Rem Koolhaas
20 jaar Maxwan
2 jaar Rijksadviseur
Rijksadviseur Mobiliteit en Stad
. Rijksbouwmeesters oorspronkelijk huisarchitecten van het Rijk
. 1924: één Rijksbouwmeester
. 1958-1971: (Vegter) ontwikkeling naar kwaliteitsborging voor het Rijk
. 2008: College van Rijksadviseurs - splitsing in 3en
architectuur/stedenbouw, landschap/water en infrastruktuur
. V&W (verkeer) en VROM (ruimte) worden IenM (2010)
. Sinds 2012 Rijksadviseur Mobiliteit en Stedelijke Ontwikkeling
Rijksadviseur Mobiliteit en Stad
. Gevraagd en ongevraagd advies
. Q-teams van de grote weginfrastructuur projecten
. Advies over ruimtelijke kwaliteit en vormgeving
. Eigen ini a even:
langzaam verkeer: Fietsland
openbaar vervoer: Knooppunten
snelwegen: Transforma e van de Ring
Fietsland
EEN PLEIDOOI VOOR EEN
NEDERLAND
FIETSLAND
LEEFB
AAR&VEILIGGEZOND&V
ITAAL
DUURZAAM
CONCURREREND
BEREIKBAAR
ARTGINEERING / in opdracht van het College van Rijksadviseurs
Nederland Bereikbaar
De discussie over bereikbaarheid legde tot voor kort de eenzijdige verkeerskundige
nadruk op snelheid. Bereikbaarheid in brede zin gaat over het aantal banen, winkels
en voorzieningen dat je binnen een bepaalde reistijd kunt bereiken.2
Veranderende
leefstijlen vragen om een grotere keuzevrijheid van de reiziger op basis van goede
reizigersinformatie, overstapmogelijkheden tussen verschillende modaliteiten en goed
bereikbare voorzieningen.
Nederland Leefbaar
De fiets levert een positieve bijdrage aan de kwaliteit van de leefomgeving. Het fietsen
biedt nieuwe mogelijkheden voor verdichting van het stedelijk gebied en versterkt
de economische potentie van winkelgebieden. Bovendien verbeteren fietsvriendelijke
wijken de verkeersveiligheid en de aantrekkelijkheid van de leefomgeving.
Nederland Concurrerend
De economische ontwikkeling van Nederland concentreert zicht steeds meer in
stedelijke regio’s. Stedelijke regio’s die goed scoren op het gebied van bereikbaarheid,
leefbaarheid, gezondheid en duurzaamheid bieden een kwalitatief hoogwaardig
vestigingsklimaat voor kenniswerkers en bedrijven. De fiets versterkt de ruimtelijk-
economische structuur van de stedelijke regio’s en draagt er zo aan bij om van
Nederland een attractieve vestigingsplaats te maken.
Rollen
De fiets kan een directe bijdrage leveren aan deze nationale belangen. Om van deze
kracht te profiteren kan het rijk kiezen voor verschillende rollen en instrumenten.
Er is reeds een kentering gaande van een dominant sectorale benadering naar
een meer integrale en gebiedsgerichte aanpak. De fiets moet hierin stevig wordt
verankerd. De rijksoverheid kan zowel haar systeemverantwoordelijkheid als
beleidsverantwoordelijkheid3
invullen vanuit haar rol als realisator, facilitator,
regulator en communicator. Binnen deze vier dimensies is er een ruime
keuzemogelijkheid aan instrumenten.
Realiseren
Het Rijk kan bepaalde taken uitvoeren zoals het aanleggen van (fiets)infrastructuur,
het uitvoeren van haalbaarheidsstudies, onderzoek, kennisontwikkeling,
beleidsvorming, etc. Het rijk kan de fiets als bereikbaarheidsalternatief meenemen in
haar eigen MIRT onderzoeken, verkenningen en uitwerkingen.
Faciliteren
De Rijksoverheid ondersteunt decentrale overheden bij de uivoering van haar
taken, bijvoorbeeld in de vorm van fietskennis, co-financiering bij de aanleg van
snelfietsroutes, procesmanagement ter bevordering van regionale samenwerking, etc.
8 Fietsland concept 28.01.2014
communiceren
reguleren
faciliteren
realiseren
reguleren
faciliteren
realiseren
communiceren
faciliteren
realiseren
communiceren
reguleren
realiseren
communiceren
reguleren
faciliteren
communiceren
reguleren
faciliteren
realiseren
LEEFBAAR&VEILIG
GEZOND&VITAAL
DU
URZAAM CONCURRE
REND
BEREIKBAAR
Reguleren
De Rijksoverheid geeft via indirecte beïnvloeding sturing aan de maatschappij,
bijvoorbeeld via wet- en regelgeving met betrekking tot de positie van de fietser in het
verkeer of fiscale stimuleringsmaatregelen ter bevordering van de overstap van de
auto naar de fiets.
Communiceren
De Rijksoverheid beïnvloed het gedrag door te communiceren over haar standpunten
zoals fietsstimuleringscampagnes waarbij het belang van fietsen voor gezondheid,
duurzaamheid en leefbaarheid wordt benadrukt.
Maar misschien is het wel belangrijkste dat het rijk het nationale belang van de fiets
onderschrijft en met andere partijen in overleg treedt over de wijze waarop Nederland
weer Fietsland nummer 1 kan worden.
28.01.2014 Fietsland concept 9
18 Fietsland concept 28.01.2014
“DE FIETS STIMULEERT NIET
ALLEEN DUURZAME, MAAR OOK
LEEFBARE VERSTEDELIJKING.”
- MARCO TE BRÖMMELSTROET (UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM) -
28.01.2014 Fietsland concept 19
Korte ritten zijn grote veroorzakers van files. Op knelpunten
bestaat ruwweg één derde van het autoverkeer uit lokaal
verkeer, één derde uit regionaal verkeer en één derde uit
doorgaand verkeer. Het terugdringen van de congestie
op het wegennet en de verhoging van de capaciteit van
het openbaar vervoer in de ochtendspits vergen flinke
investeringen.
De fiets biedt een uitstekend alternatief voor verplaatsingen
over afstanden tot 15 kilometer. Wanneer iedereen die op
fietsafstand van zijn bestemming woont die fiets ook zou
gebruiken, zou in één klap het capaciteitsprobleem op
de weg en op het spoor zijn opgelost.6
De fiets biedt dus
een concrete oplossing voor capaciteitsproblemen op de
hoofdnetwerken. Daarbij is fietsinfrastuctuur vele malen
kosteneffectiever dan weg- of spoorinfrastructuur.7
De groei van het fietsgebruik brengt een specifieke
ruimtelijke opgave met zich mee. Fietspaden en –stallingen
lopen tegen capaciteits- en doorstromingsgrenzen aan en
door ruimtelijke barrières moet nu vaak worden omgereden.
Snelfietsroutes8
, meer oversteekplaatsen op hoofdroutes9
,
het verminderen van wachttijden bij verkeerslichten10
verhogen de kwaliteit van het fietsnetwerk en stimuleren
daarmee het gebruik van de fiets.
Het rijk zou moeten investeren in specifieke maatregelen
waardoor keuzereizigers kunnen overstappen naar
de fiets. Dat zorgt voor een substantiële afname van
de piekbelasting in de drukste gebieden, een betere
doorstroming en verlaagt de noodzaak tot hoge
investeringen in de spitscapaciteit.11
[2] EEN DERDE VAN HET FILEVERKEER
OP DE RINGWEGEN IS LOKAAL VERKEER.
WANNEER DEZE AUTOMOBILISTEN
KUNNEN KIEZEN VOOR DE FIETS, IS
DAT KOSTENEFFECTIEVER DAN HOGE
INVESTERINGEN IN DE SPITSCAPACITEIT.
RIJKSDOELEN:
CONCURREREND
BEREIKBAAR
LEEFBAAR & VEILIG
GEZOND & VITAAL
DUURZAAM
RIJKSROLLEN:
REALISEREN
FACILITEREN
REGULEREN
COMMUNICEREN
LEEFBAAR&VEILIG
GEZOND&VITAAL
DU
URZAAM CONCURRE
REND
BEREIKBAAR
16 Fietsland concept 28.01.2014
25%
61%
van de
werknemers
woont
binnen
15 km
van het
werk
36%
aan potentiële
fietstoename
van alle werknemers
gaat op de fiets
naar het werk
Bron: Fietsersbond (2013)
autosnelwegen
filetrajecten (uit de filetop 50)
snelfietsroutes (gerealiseerd en gepland)
Er ligt een enorme kans voor een toename van het
aantal fietsers in het woon-werk verkeer tot 15km
28.01.2014 Fietsland concept 17
Loket Knooppunten
Hoorn
Uitgeest
Beverwijk
Duivendrecht
Amsterdam
Holendrecht
Hoofddorp
Diemen Zuid
Weesp
Haarlem
Spaarnwoude
Heerhugowaard
Weesp
Buikslotermeerplein
Haarlem Spaarnwoude Haarlem Spaarnwoude
Amsterdam SciencePark
Amsterdam Amstel
Amsterdam RAI
Amsterdam CS
Halfweg Zwanenburg
AmsterdamZuid
Zaandam
Hoorn Hoorn
Zandvoort
Koog Zaandijk
Hilversum Sportpark
Hoogkarspel
PurmerendTramplein
WinkelcentrumSchalkwijk
Diemen Zuid
Beverwijk
BovenkarspelGrootebroek
Den Helder
Hilversum Noord
Purmerend
Castricum
Duivendrecht
Amsterdam Sloterdijk
Hoofddorp
WeespVoorkeur NH - van regionale betekenis + energie
Interessant in kader TFR
Voorkeur NH - van regionale betekenis + energie
Voorkeur NH - strategische positie
Kwalitatieve opgave, er kan veel meer
Interessant voor alliantievorming
Is al wat gaande, maar niet in breder perspectief
Belangrijk voor AMS, zijn al processen gaande
Belangrijk voor AMS, zijn al processen gaande
Is al wat gaande
Zit energie bij gem. Ouder-Amstel
Voorkeur NH - grote kwalitatieve opgave
Amsterdam Holendrecht
Zit al in BNA onderzoek
Zit al in BNA onderzoek
Diemen Zuid
Beverwijk
Duivendrecht
Uitgeest
Hoofddorp
Amsterdam Lelylaan
Busstation Amstelveen
Alkmaar Noord
Krommenie Assendelft
Hilversum
Schiphol
Amsterdam BijlmerArena
Alkmaar
Haarlem
Amsterdam Muiderpoort
KoogBloemwijk
Amsterdam Holendrecht
Uitgeest
Bloemendaal
Bussum Zuid
Den Helder-Zuid
Diemen
Heemskerk
Heemstede Aerdenhout
Nieuw Vennep
Wormerveer
Zaandam Kogerveld
Anna Paulowna
Driehuis
Obdam
Santpoort Noord
Purmerend Weidevenne
Santpoort Zuid
Bovenkarspel Flora
Hoorn Kersenboogerd
Heiloo
Schagen
Enkhuizen
Naarden Bussum
Purmerend Overwhere
Overveen
STATIONS IN
NOORD-HOLLAND
DRAAGVLAK
VAN PARTIJEN
KWALITATIEVE
OPGAVE
STRATEGISCHE
BETEKENIS
8
7
4
8
5
5
3
0
0
2
2
3
0
8
8
6
8
8
5
5
5
5
5
5
5
4
4
3
7
4
4
2
2
0
0
0
0
7
8
3
4
4
8
7
7
8
7
6
7
6
4
8
8
8
2
2
7
8
2
2
0
0
3
2
5
5
3
2
6
3
5
4
4
5
4
5
1
5
3
3
2
1
6
5
3
3
3
3
2
9
8
7
3
3
2
4
3
7
6
5
2
6
6
6
6
5
4
4
4
4
4
4
3
4
4
3
3
3
3
3
2
2
2
2
2
2
1
1
1A 1B 2 3 INPUT
PNH / DRO
LONGLIST4 5
Intensiteit
Nabijheid
Menging
Langzaam Verkeer
Openbaar Vervoer
Wegen
KNOOP PLAATS
Aanwezigheid ov-fiets, spoorwegovergangen en
fietsparkeervoorzieningen, fijnmazigheid netwerk
binnen 300 m
Intensiteit van gebruik in de eerste
300m ten opzichte van het totaal
De som van het aantal inwoners,
werknemers en bezoekers per
hectare invloedsgebied
Verhouding inwoners en werknemers
op lokaal niveau (per 100x100m)
Aanwezigheid, frequentie en richtingen van ov-modal-
iteiten
Aanwezigheid van snelwegen, snelwegafslagen,
regionale wegen en parkeervoorzieningen
Transforma e van de Ring
3. Verhoogd op poten
4. Freeway
5. Verdiept taluds
7. Verdiept
8. Maaiveld met wal
9. Tunnel
10. Gebouw als
geluidsscherm
11. Landtunnel
6. Halfverdiept
2. Grondlichaam
1. Maaiveld
A10 Amsterdam
A13 Rotterdam Overschie
A16 Dordrecht
A16 Heerlen
A9 Badhoevedorp
A2 Maarheeze
A58 Roosendaal
A4 Bergen op Zoom
A2 Voldijn
A28 Zwolle
A28 Zeist
A2 Den Bosch
A28 Assen
A6 Almere
Tokyo Ikebukuro Route
Seattle Alaskan Way
Brooklyn Bridge
Manhattan Bridge
New York
A2 Vianen
A2 Gronsveld
A2 Born
A2 Beek
A2 Best
A35 Enschede
A50 Eindhoven
A50 Son en Breugel
A2 Maastricht
A58 Etten-Leur
A13 Delft
A10 A’dam Zuidas
A16 Willemsdorp
A2 Waardenburg
A2 Zeelst
A2 Oud Empel
A28 Zwolle
A16 Kralingen
A2 Bunde
A10 A’dam Noord
A12 Arnhem
A27 Amelisweerd
A79 Rothem
A27 Dommelbergen
A28 Zeist
A13 Nijmegen
A4 Ypenburg
A12 Ede
A16 Rotterdam
A27 Heusdenhout
A35 Enschede
A27 Bavel
A58 Tilburg
A44 Leiden
A50 Eindhoven
A1 Vathorst
A13 Nijmegen
A12 Antwerpen
A10 Amsterdam West
A20 Rotterdam Noord
Tamagawa Dori, Tokyo
Seattle Alaskan Way
Toronto Gardiner Expy
Westrandweg Amsterdam
A13 Rotterdam Overschie
B20 Barcelona
A4 Leiden
A12 Den Haag
A2 Utrecht
N14 Den Haag
N10 Barcelona
B20 Barcelona
A4 Schiphol
A2 Maastricht
A16 Breda
A4 Delft
A79 Meersen
A37 Emmen
N10 Barcelona
A27 Amelisweerd
A12 Gouda
A1 Apeldoorn
A7 Groningen
* kleur van de wegnaam
correspondeert met de
afstand tot de bebouwing
15
11 Prototypes
3
4
5
2
1
10
7
8
9
10
11
6
11
Amsterdam Utrecht Rotterdam
Eindhoven Den Bosch Zwolle
primaire stad landverbindingen
41
A4-Oude Rijn bij Leiden,
Voor de verbreding en aanleg aquaduct
A27-Kromme Rijn, Utrecht
A28-Zwarte Water, Zwolle
A2-Oirschotse Dijk, Eindhoven
A10- Noord-Hollands Kanaal, Amsterdam
(A20) spoor- Rotte, Rotterdam
voorbeelden waar primaire stad landverbindingen de snelweg kruisen
42
Bron: Urbanisme a Barcelona, Plans cap al 92
rood: bestaande wegen
zwart: verbeterde (snel)wegen
44
Barcelona 2012 typologieën
47
Barcelona 2012 verbindingen
48
1
2
3
4
5
6
Carrer Jaume Pinent
• verdiept + deksel
• sportfaciliteiten
Via Favencia
• verdiept + deksel
• park + parkeren
Carrer Jerico
• verdiept + deksel
• lokaal verkeer
Carrer Collserola
• verdiept + deksel
• sportveld + park
Carrer d’Gen. Vives
• verdiept + deksel
• groenstructuur
Carrer Montevideo
• landtunnel	
• wonen
49
6
8
10
4 97
8
9
10
11
12
Av. d’Esplugues
• verdiept + deksel
• park
Carrer Lleialtat
• verdiept + deksel
• park
Carrer Sanfeliu
• verdiept + deksel
• park
Av. Parallel
• tunnel
• verkeer
Carrer Dr. Aiguader
• tunnel
• park + verkeer
Carrer Salvador Es.
• verdiept
• verbinding strand
50
Av. Litoral
• tunnel
• park
13
14
15
16
Forum
• tunnel
• publieke ruimte
Carrer d’Arbeca
• verdiept + deksel
• sportfaciliteiten
Carrer Vilella
• verdiept + deksel
• sportfaciliteiten
51
prototypes
61
conflicten
Stad & snelweg
62
kansen
63
Rijksadviseur Mobiliteit en Stad
. Fietsland - integra e van ...
... project: lokale ini a even met rijksbelangen
... proces: koppeling Fietscommunity met rijksambtenaren Fietsland
. Knooppunten - integra e van ...
... project: entallen kleinere sta ons - verbetering van stedelijke omgeving
... proces: koppeling lokale ini a even aan groter Rijksproject ‘concurren e’
. Transforma e van de Ring - integra e van ...
... project: stedelijke ontwikkeling van de G5 (grote steden NL)
... proces: koppeling stadsontwikkeling aan Beheer+Onderhoud v Rijkswegen
agenda mobiliteit en stad
‘Het idee voor dit congres is gegroeid uit de vaststelling dat
mobiliteitsinfrastructuur en stadsontwikkeling nog al te vaak twee
verschillende werelden zijn. Een andere a tude en een meer geïntegreerde
aanpak zijn nodig. We willen op 12 mei aantonen dat het anders kan.
Tijdens het congres ontleden we daarom de complexiteit van
infrastructuurprojecten vanuit verschillende disciplines om zo meer aandacht
te vragen voor zowel het project als het proces.’
agenda mobiliteit en stad
. Mobiliteitsinfrastructuur en stadsontwikkeling 2 verschillende werelden
. Andere a tude, geïntegreerde aanpak
. Complexiteit van infrastructuurprojecten vanuit verschillende disciplines
. Project en proces
visie op samenwerking
. M en S zijn 2 verschillende werelden – wat houdt dat in?
voorbeeld LR
. Een andere a tude en een geïntegreerde aanpak
. Beter nog: een geïntegreerde aanpak en daarvan afgeleid een a tude
. De a tude van werkelijk inzicht in de kwes es die aan de orde zijn in de
andere wereld
. Project en proces: ontwerpers - let op de autonomie van proces !
. De wereld van de plantechniek, de wereld van het procesmanagement
civiele techniek, planeconomie, stedenbouw, ecologie, duurzaamheid etc
visie op samenwerking
. Na inzicht en begrip volgt samenwerking: gebaseerd op dubbel fundament
. 1: de opdrachtgever wenst samenwerking, de procesmanager verlangt
samenwerking (en kan ze s muleren)
voorbeeld ARZ
. 2: de specialisten hebben belangstelling voor samenwerking
. Belangstelling kan slecht geëist worden, moet gekweekt worden
Voorbeeld Leidsche Rijn
. Samenwerking forceren: procesmanager wil wel, specialist mobiliteit niet
. Het spel vooraf: hoe komt samenwerking tot stand als de basis wankel is
. DE CONCLUSIE: opdrachtgever en projectmanager moeten waarde van inte-
grale samenwerking inzien, s muleren (eisen) van hun opdrachtnemers
programma Rijksadviseur Mobiliteit en Stad
Lange termijn
. economische verschuivingen: ves gingsklimaat, concurren eposi e
. sociale, demografische ontwikkeling: stedelijke groei
. duurzame ontwikkeling: beter benu en, externe kosten, energietransi e
. technologische groei: sensoren, ICT verwerkt data (innova e: efficiën e)
Actueel (korte termijn?)
. economische crisis: beter benu en
. nieuwe bouwcultuur: transforma e i.p.v. expansie
. gediversifieerd opdrachtgeverschap: top én bo om - ander proces
programma Rijksadviseur Mobiliteit en Stad
Lange + korte termijn ontwikkelingen, vertaald naar stad en mobiliteit:
. ves gingsklimaat = efficiënt én aantrekkelijk
. stedelijke groei = ruimteclaim (meer ruimte of beter benu e ruimte?)
. beter benu en = vergroten capaciteit door slimme aanpassingen
. innova es (ict) = hulpmiddel bij benu ng
. transforma e = het bestaande verbouwen
Ander proces =
. meer deelnemers, meer zienswijzen, groeiende complexiteit
. dreiging: sectorale versplintering (bestuurslagen, professionals)
. innova e vereist: onderzoek naar samenhang
programma Rijksadviseur Mobiliteit en Stad
Alle grote thema’s zijn samenwerkingsthema’s, bv:
. Smart City
. Gezonde stad
. Bo om-up / Decentralisa e
Er zijn nauwelijks ‘geïsoleerde’ projecten meer
En dat vraagt om innova e van de samenwerking
Er is techniek in overvloed voor deze innova e (email, filesharing, BIM)
Er is behoe e aan een passende nieuwe cultuur van samenwerking
Dat vraagt om ideeën, ontwikkeling (testen) en evalua e
MIRT fasen en proces Huidige rol voor RK+V Advies CRA RK+V: CRA RK+V:ontw Wie
bron: Sneller + Beter bron: Spelregels MIRT, Sneller+Beter, Handreiking MIRT-V
IF Gebiedsagenda MIRT Cartografie t.b.v. discussie en samenhang Check op basis RK+V (synergie) C/Ext RO GA-Stakeholders
INITIATIEF BO MIRT
Startdocument opstellen Benoemen kader RK+V Rijk + regio
Samenstellen organisatie
Review 1 Check ???
Startbeslissing RK+V en motivatie inzet instrumenten C Rijk of decentrale overheid
DGRW Informeren
VF Startfase SF PG + …
VERKENNING project startup
organisatorische probleemanalyse + SG
Plan van aanpak opstellen Hoe vindt kwaliteitsborging plaats, plankwaliteit RK+V proces, expertise en borging C/Ext
openbare kennisgeving + SG, Omgeving
probleemanalyse stakeholders Ontwerpend onderzoek, belangen en knelpunten 1) 3D CAD model 2) selectie ontwerpers 3) Ontw Ond C: sel 3D, LO, SO + Omgeving, Adviesbureau
beoordelingskader Beoordeling (bestaande en nieuwe) kernkwaliteiten C/Ext
Notitite reikwijdte+detailniveau opstellen Kernkwaliteiten: synergie en schade + Kwaliteitsborging: onafhankelijke review C/Ext + SG, Omgeving, Adviesbureau
Analystische fase AF
groslijst (deel)oplossingen Ruimtelijke analyse en inpassingsconcepten LO, SO + SG, Omgeving, Adviesbureau
oplossingsrichtingen Ontwerpers (L, S, A), cultuurhistorie etc LO, SO + SG, Omgeving, Adviesbureau
marktscan (KBA, milieu) Hoort bij groslijst deeloplossingen ! + SG, (evt Adviesbureau)
zeef 1 analyse van oplossingsrichtingen Toetsing: geluid, lucht, veiligheid, duurzaamheid. + Check op RK+V C/Ext LO, SO ? + Adviesbureau
zeef 1 keuze van oplossingsrichtingen + Kwaliteitsborging: onafhankelijke review C? + SG
bekendmaken en eventueel verfijnen beoordelingskader + SG (voor Omgeving)
Notitie Kansrijke Oplossingsrichtingen C? + SG, (evt. check Adviesbureau)
Beoordelingfase BF
Opstellen ruimtelijk ontwerp Ontw. onderzoek naar rmtlk en func synergie Expertise RK+V aan boord? Ontwerp i.r.t. RK+V C:sel LO, SO + Adviesbureau
Invoergegevens genereren + Adviesbureau
Kostenraming
Businesscase + Adviesbureau
Zeef 2: Plan MER, Natura 2000, OEI/MKBA Geen 'reanimatie' na negatief oordeel? + Adviesbureau
Bepalen maatregelen Mitigatie, compensatie, verminderen invloed Reanimatie: oplossen met RK+V synergie !
Vergelijken alternatieven Rmtlk samenhang tracé en gebied: inpassing Check op RK+V C/Ext + Adviesbureau
Afstemming over voorkeursalternatief C/Ext: mede afstemmen C/Ext + SG, Bestuurders
Ontwerp structuurvisie opstellen Kwaliteitsborging; review RK+V C/Ext check? + Adviesbureau
Besluitvormingsfase BV
Voorbereiden uitvoeringsstrategie + OG (RWS)
Afstemmen bestuursovereenkomst + SG, bestuurders
Ter inzage legging ontwerp structuurvisie + SG, Omgeving (toets)
Review 2 (Gate Review?) Scope, kwaliteit, nut en noodzaak C/Ext: toelichten ? C/Ext + RWS
Voorkeursbeslissing Noodzakelijke maatregelen tbv ruimtelijke kwaliteit + SG, Adviesbureau, bestuurders
DGB Structuurvisie Rijk / regio en gemeent(en): Tracewet dan Rijk
PU (O)TB / MER FASE
UITWERKING Opdrachtverlening en plan van aanpak Check Kader + Handreiking RK+V (RWS-DI/DVS)
Vaststellen functionele eisen
Effectbepaling, in kader besluit MER Inpassingvisie? Check op ingrediënten kader RK+V en kwaliteitsborging C/Ext
OTB/MER + Landschapsplan
Toets door indienen zienswijzen en toetsingsadvies m.e.r.
Tracébesluit
Beroep
Voorbereiding Realisatie
???
RWS Uitvoeringsbeslissing
PG Projectgroep (Rijk, Regio, ext expertise)
Formele Producten en Beslismomenten Intensiteit betrokkenheid OG Opdrachtgever
beslismomenten nauwelijks SG Stuurgroep
producten advies of check Adviesbureau Ecorys, Ifram, Oranjewoud, …
meedenken en meedoen RO, LO, SO Regionaal, Landschaps, Stedenbouw Ontwerp
C/Ext CRA (Rijksadv I+S) of Extern
Stappen	
  kader	
  RK+V	
  uitgelicht	
  	
  
PU
IF#(O) Gebiedsagenda IF#(O) Gebiedsagenda
Startdocument Startdocument
VF VF
Startfase Startfase
Notitie3Reikwijdte3&3Detailniveau Notitie3Reikwijdte3&3Detailniveau
Analystische3fase Analystische3fase
Opplossingsrichtingen Opplossingsrichtingen
Beoordelingsfase Beoordelingsfase
Ruimtelijk3ontwerp Ruimtelijk3ontwerp
Besluitvoringsfase Besluitvoringsfase
PU PU
Inpassingsvisie Inpassingsvisie
Landschapsplan Landschapsplan
EPvE EPvE
R R
B+O B+O
IF#(O) Gebiedsagenda IF#(O) Gebiedsagenda
Startdocument Startdocument
VF VF
Startfase Startfase
Notitie3Reikwijdte3&3Detailniveau Notitie3Reikwijdte3&3Detailniveau
Analystische3fase Analystische3fase
Opplossingsrichtingen Opplossingsrichtingen
Beoordelingsfase Beoordelingsfase
Ruimtelijk3ontwerp Ruimtelijk3ontwerp
Besluitvoringsfase Besluitvoringsfase
PU PU
Inpassingsvisie Inpassingsvisie
Landschapsplan Landschapsplan
EPvE EPvE
R R
B+O B+O
Rients Dijkstra architect, stedenbouwkundige
Mobiliteit en Stad
De anatomie van het geïntegreerde werken
Maxwan architects+urbanists
Rijksadviseur Stedelijke Ontwikkeling en Mobiliteit

More Related Content

What's hot

Studiedag Ruimte voor de toekomst - 12 feb 2011 - Ws3 anders mobiel_peeters
Studiedag Ruimte voor de toekomst - 12 feb 2011 - Ws3 anders mobiel_peetersStudiedag Ruimte voor de toekomst - 12 feb 2011 - Ws3 anders mobiel_peeters
Studiedag Ruimte voor de toekomst - 12 feb 2011 - Ws3 anders mobiel_peetersbeweging.net
 
RUIMTEVOLK: Expeditie Mobiliteit
RUIMTEVOLK: Expeditie MobiliteitRUIMTEVOLK: Expeditie Mobiliteit
RUIMTEVOLK: Expeditie MobiliteitMarco
 
shareNL symposium autodelen 2016, Friso Metz, De jaarlijkse autodeel monitor:...
shareNL symposium autodelen 2016, Friso Metz, De jaarlijkse autodeel monitor:...shareNL symposium autodelen 2016, Friso Metz, De jaarlijkse autodeel monitor:...
shareNL symposium autodelen 2016, Friso Metz, De jaarlijkse autodeel monitor:...shareNL
 
Np lezing ashish verma
Np lezing ashish vermaNp lezing ashish verma
Np lezing ashish vermaMarco
 
20150521 manu claeys over intendant en plan b voor a
20150521 manu claeys over intendant en plan b voor a20150521 manu claeys over intendant en plan b voor a
20150521 manu claeys over intendant en plan b voor aKoen van Hees
 
Bouwstenen voor een plan B: mobiliteit voor een gezond Antwerpen met een draa...
Bouwstenen voor een plan B: mobiliteit voor een gezond Antwerpen met een draa...Bouwstenen voor een plan B: mobiliteit voor een gezond Antwerpen met een draa...
Bouwstenen voor een plan B: mobiliteit voor een gezond Antwerpen met een draa...Koen van Hees
 
Carpoolstroken de stemtest
Carpoolstroken   de stemtestCarpoolstroken   de stemtest
Carpoolstroken de stemtestAngelo Meuleman
 
16de horta 20150312 inspraak in berlijn vs antwerpen en stavaza oosterweel ma...
16de horta 20150312 inspraak in berlijn vs antwerpen en stavaza oosterweel ma...16de horta 20150312 inspraak in berlijn vs antwerpen en stavaza oosterweel ma...
16de horta 20150312 inspraak in berlijn vs antwerpen en stavaza oosterweel ma...Koen van Hees
 
Parlement 20150702 peter vermeulen ringland
Parlement 20150702 peter vermeulen ringlandParlement 20150702 peter vermeulen ringland
Parlement 20150702 peter vermeulen ringlandKoen van Hees
 
Jaarlijkse KNAG lezing 2015
Jaarlijkse KNAG lezing 2015Jaarlijkse KNAG lezing 2015
Jaarlijkse KNAG lezing 2015Marco
 
shareNL symposium autodelen 2016, Flip Oude Weernink, Eiso Vaandrager, Tonnie...
shareNL symposium autodelen 2016, Flip Oude Weernink, Eiso Vaandrager, Tonnie...shareNL symposium autodelen 2016, Flip Oude Weernink, Eiso Vaandrager, Tonnie...
shareNL symposium autodelen 2016, Flip Oude Weernink, Eiso Vaandrager, Tonnie...shareNL
 
shareNL symposium autodelen 2016, Ananda Groag, State of car sharing
shareNL symposium autodelen 2016, Ananda Groag, State of car sharingshareNL symposium autodelen 2016, Ananda Groag, State of car sharing
shareNL symposium autodelen 2016, Ananda Groag, State of car sharingshareNL
 
Tim asperges stad leuven
Tim asperges stad leuvenTim asperges stad leuven
Tim asperges stad leuvenAgoria
 
VRP-congres 2014_Het geïntegreerd infrastructuurproject. Marcel Smets
VRP-congres 2014_Het geïntegreerd infrastructuurproject. Marcel SmetsVRP-congres 2014_Het geïntegreerd infrastructuurproject. Marcel Smets
VRP-congres 2014_Het geïntegreerd infrastructuurproject. Marcel SmetsEls Brouwers
 
Presentatie Ronald Waterman
Presentatie Ronald WatermanPresentatie Ronald Waterman
Presentatie Ronald WatermanIndustrieEnergie
 
Werelddag 2013. han van de wetering. de agglomeratie als gesamtkunstwerk
Werelddag 2013. han van de wetering. de agglomeratie als gesamtkunstwerkWerelddag 2013. han van de wetering. de agglomeratie als gesamtkunstwerk
Werelddag 2013. han van de wetering. de agglomeratie als gesamtkunstwerkEls Brouwers
 
20170308 Horta info avond stRaten-generaal Oosterweel light en Radicaal Haven...
20170308 Horta info avond stRaten-generaal Oosterweel light en Radicaal Haven...20170308 Horta info avond stRaten-generaal Oosterweel light en Radicaal Haven...
20170308 Horta info avond stRaten-generaal Oosterweel light en Radicaal Haven...Koen van Hees
 
De toekomst van zero emissie stadshubs: samen leren omgaan met schaarse en du...
De toekomst van zero emissie stadshubs: samen leren omgaan met schaarse en du...De toekomst van zero emissie stadshubs: samen leren omgaan met schaarse en du...
De toekomst van zero emissie stadshubs: samen leren omgaan met schaarse en du...Walther Ploos van Amstel
 

What's hot (20)

Studiedag Ruimte voor de toekomst - 12 feb 2011 - Ws3 anders mobiel_peeters
Studiedag Ruimte voor de toekomst - 12 feb 2011 - Ws3 anders mobiel_peetersStudiedag Ruimte voor de toekomst - 12 feb 2011 - Ws3 anders mobiel_peeters
Studiedag Ruimte voor de toekomst - 12 feb 2011 - Ws3 anders mobiel_peeters
 
RUIMTEVOLK: Expeditie Mobiliteit
RUIMTEVOLK: Expeditie MobiliteitRUIMTEVOLK: Expeditie Mobiliteit
RUIMTEVOLK: Expeditie Mobiliteit
 
shareNL symposium autodelen 2016, Friso Metz, De jaarlijkse autodeel monitor:...
shareNL symposium autodelen 2016, Friso Metz, De jaarlijkse autodeel monitor:...shareNL symposium autodelen 2016, Friso Metz, De jaarlijkse autodeel monitor:...
shareNL symposium autodelen 2016, Friso Metz, De jaarlijkse autodeel monitor:...
 
Np lezing ashish verma
Np lezing ashish vermaNp lezing ashish verma
Np lezing ashish verma
 
20150521 manu claeys over intendant en plan b voor a
20150521 manu claeys over intendant en plan b voor a20150521 manu claeys over intendant en plan b voor a
20150521 manu claeys over intendant en plan b voor a
 
Bouwstenen voor een plan B: mobiliteit voor een gezond Antwerpen met een draa...
Bouwstenen voor een plan B: mobiliteit voor een gezond Antwerpen met een draa...Bouwstenen voor een plan B: mobiliteit voor een gezond Antwerpen met een draa...
Bouwstenen voor een plan B: mobiliteit voor een gezond Antwerpen met een draa...
 
Carpoolstroken de stemtest
Carpoolstroken   de stemtestCarpoolstroken   de stemtest
Carpoolstroken de stemtest
 
16de horta 20150312 inspraak in berlijn vs antwerpen en stavaza oosterweel ma...
16de horta 20150312 inspraak in berlijn vs antwerpen en stavaza oosterweel ma...16de horta 20150312 inspraak in berlijn vs antwerpen en stavaza oosterweel ma...
16de horta 20150312 inspraak in berlijn vs antwerpen en stavaza oosterweel ma...
 
Parlement 20150702 peter vermeulen ringland
Parlement 20150702 peter vermeulen ringlandParlement 20150702 peter vermeulen ringland
Parlement 20150702 peter vermeulen ringland
 
4. mobiliteit
4. mobiliteit4. mobiliteit
4. mobiliteit
 
Jaarlijkse KNAG lezing 2015
Jaarlijkse KNAG lezing 2015Jaarlijkse KNAG lezing 2015
Jaarlijkse KNAG lezing 2015
 
shareNL symposium autodelen 2016, Flip Oude Weernink, Eiso Vaandrager, Tonnie...
shareNL symposium autodelen 2016, Flip Oude Weernink, Eiso Vaandrager, Tonnie...shareNL symposium autodelen 2016, Flip Oude Weernink, Eiso Vaandrager, Tonnie...
shareNL symposium autodelen 2016, Flip Oude Weernink, Eiso Vaandrager, Tonnie...
 
shareNL symposium autodelen 2016, Ananda Groag, State of car sharing
shareNL symposium autodelen 2016, Ananda Groag, State of car sharingshareNL symposium autodelen 2016, Ananda Groag, State of car sharing
shareNL symposium autodelen 2016, Ananda Groag, State of car sharing
 
Tim asperges stad leuven
Tim asperges stad leuvenTim asperges stad leuven
Tim asperges stad leuven
 
VRP-congres 2014_Het geïntegreerd infrastructuurproject. Marcel Smets
VRP-congres 2014_Het geïntegreerd infrastructuurproject. Marcel SmetsVRP-congres 2014_Het geïntegreerd infrastructuurproject. Marcel Smets
VRP-congres 2014_Het geïntegreerd infrastructuurproject. Marcel Smets
 
Presentatie Ronald Waterman
Presentatie Ronald WatermanPresentatie Ronald Waterman
Presentatie Ronald Waterman
 
Werelddag 2013. han van de wetering. de agglomeratie als gesamtkunstwerk
Werelddag 2013. han van de wetering. de agglomeratie als gesamtkunstwerkWerelddag 2013. han van de wetering. de agglomeratie als gesamtkunstwerk
Werelddag 2013. han van de wetering. de agglomeratie als gesamtkunstwerk
 
20170308 Horta info avond stRaten-generaal Oosterweel light en Radicaal Haven...
20170308 Horta info avond stRaten-generaal Oosterweel light en Radicaal Haven...20170308 Horta info avond stRaten-generaal Oosterweel light en Radicaal Haven...
20170308 Horta info avond stRaten-generaal Oosterweel light en Radicaal Haven...
 
3.3. griet de ceuster
3.3. griet de ceuster3.3. griet de ceuster
3.3. griet de ceuster
 
De toekomst van zero emissie stadshubs: samen leren omgaan met schaarse en du...
De toekomst van zero emissie stadshubs: samen leren omgaan met schaarse en du...De toekomst van zero emissie stadshubs: samen leren omgaan met schaarse en du...
De toekomst van zero emissie stadshubs: samen leren omgaan met schaarse en du...
 

Similar to VRP-Congres 2014_Mobiliteit en stad. De anatomie van geïntegreerde werken. Rients Dijkstra

Groep 3 - Moderne mobiliteit
Groep 3 - Moderne mobiliteitGroep 3 - Moderne mobiliteit
Groep 3 - Moderne mobiliteitWendolijn Beukers
 
Brochure Meer Bereiken
Brochure Meer BereikenBrochure Meer Bereiken
Brochure Meer BereikenRobert Hijman
 
Duurzame Mobiliteit
Duurzame MobiliteitDuurzame Mobiliteit
Duurzame MobiliteitWilcoBos6
 
Case Study Ring Utrecht A27 Amelisweerd: Is er een probleem? Het moet en kan ...
Case Study Ring Utrecht A27 Amelisweerd: Is er een probleem? Het moet en kan ...Case Study Ring Utrecht A27 Amelisweerd: Is er een probleem? Het moet en kan ...
Case Study Ring Utrecht A27 Amelisweerd: Is er een probleem? Het moet en kan ...Jan Korff de Gidts
 
Toekomstige rol van het openbaar vervoer in België als ruggengraat voor ruimt...
Toekomstige rol van het openbaar vervoer in België als ruggengraat voor ruimt...Toekomstige rol van het openbaar vervoer in België als ruggengraat voor ruimt...
Toekomstige rol van het openbaar vervoer in België als ruggengraat voor ruimt...Els Brouwers
 
dirk_lauwers_senaat_OV
dirk_lauwers_senaat_OVdirk_lauwers_senaat_OV
dirk_lauwers_senaat_OVDirk Lauwers
 
Lectorale rede Citylogistics Walther Ploos van Amstel
Lectorale rede Citylogistics Walther Ploos van AmstelLectorale rede Citylogistics Walther Ploos van Amstel
Lectorale rede Citylogistics Walther Ploos van AmstelWalther Ploos van Amstel
 
Fietsen en kansen voor binnenstedelijk vervoer- gem. utrecht
Fietsen en kansen voor binnenstedelijk vervoer- gem. utrechtFietsen en kansen voor binnenstedelijk vervoer- gem. utrecht
Fietsen en kansen voor binnenstedelijk vervoer- gem. utrechtNationaal Fietscongres
 
Duurzaam Parkeren Switchpark+Studio Redd Webboek
Duurzaam Parkeren Switchpark+Studio Redd WebboekDuurzaam Parkeren Switchpark+Studio Redd Webboek
Duurzaam Parkeren Switchpark+Studio Redd WebboekParking + Protection
 
Symposium Smart cities dd 14 december 2016
Symposium Smart cities dd 14 december 2016Symposium Smart cities dd 14 december 2016
Symposium Smart cities dd 14 december 2016erik dijkshoorn
 
Over Morgen - duurzame mobiliteit en gebiedsontwikkeling gemeenten
Over Morgen - duurzame mobiliteit en gebiedsontwikkeling gemeentenOver Morgen - duurzame mobiliteit en gebiedsontwikkeling gemeenten
Over Morgen - duurzame mobiliteit en gebiedsontwikkeling gemeentenFlorian Sloots
 
Invulling basismobiliteit Gelderland
Invulling basismobiliteit GelderlandInvulling basismobiliteit Gelderland
Invulling basismobiliteit GelderlandCROW
 
Presentatie Dirk Lauwers 'Openbaar vervoer als ruggengraat voor ruimtelijke o...
Presentatie Dirk Lauwers 'Openbaar vervoer als ruggengraat voor ruimtelijke o...Presentatie Dirk Lauwers 'Openbaar vervoer als ruggengraat voor ruimtelijke o...
Presentatie Dirk Lauwers 'Openbaar vervoer als ruggengraat voor ruimtelijke o...Els Brouwers
 
CROW publicatie verkeerborden
CROW publicatie verkeerbordenCROW publicatie verkeerborden
CROW publicatie verkeerbordenGiel Hakman
 
Verkeersveiligheidsspecial
VerkeersveiligheidsspecialVerkeersveiligheidsspecial
VerkeersveiligheidsspecialRobert Coffeng
 

Similar to VRP-Congres 2014_Mobiliteit en stad. De anatomie van geïntegreerde werken. Rients Dijkstra (20)

Groep 3 - Moderne mobiliteit
Groep 3 - Moderne mobiliteitGroep 3 - Moderne mobiliteit
Groep 3 - Moderne mobiliteit
 
Pendelplan
PendelplanPendelplan
Pendelplan
 
Brochure Meer Bereiken
Brochure Meer BereikenBrochure Meer Bereiken
Brochure Meer Bereiken
 
Duurzame Mobiliteit
Duurzame MobiliteitDuurzame Mobiliteit
Duurzame Mobiliteit
 
MIRT Overzicht 2022
MIRT Overzicht 2022MIRT Overzicht 2022
MIRT Overzicht 2022
 
Case Study Ring Utrecht A27 Amelisweerd: Is er een probleem? Het moet en kan ...
Case Study Ring Utrecht A27 Amelisweerd: Is er een probleem? Het moet en kan ...Case Study Ring Utrecht A27 Amelisweerd: Is er een probleem? Het moet en kan ...
Case Study Ring Utrecht A27 Amelisweerd: Is er een probleem? Het moet en kan ...
 
Toekomstige rol van het openbaar vervoer in België als ruggengraat voor ruimt...
Toekomstige rol van het openbaar vervoer in België als ruggengraat voor ruimt...Toekomstige rol van het openbaar vervoer in België als ruggengraat voor ruimt...
Toekomstige rol van het openbaar vervoer in België als ruggengraat voor ruimt...
 
dirk_lauwers_senaat_OV
dirk_lauwers_senaat_OVdirk_lauwers_senaat_OV
dirk_lauwers_senaat_OV
 
Lectorale rede Citylogistics Walther Ploos van Amstel
Lectorale rede Citylogistics Walther Ploos van AmstelLectorale rede Citylogistics Walther Ploos van Amstel
Lectorale rede Citylogistics Walther Ploos van Amstel
 
201503_Advies NO_UAB_DEF
201503_Advies NO_UAB_DEF201503_Advies NO_UAB_DEF
201503_Advies NO_UAB_DEF
 
Fietsen en kansen voor binnenstedelijk vervoer- gem. utrecht
Fietsen en kansen voor binnenstedelijk vervoer- gem. utrechtFietsen en kansen voor binnenstedelijk vervoer- gem. utrecht
Fietsen en kansen voor binnenstedelijk vervoer- gem. utrecht
 
Logistiek en ICT: stadslogistiek 2.0
Logistiek en ICT: stadslogistiek 2.0Logistiek en ICT: stadslogistiek 2.0
Logistiek en ICT: stadslogistiek 2.0
 
Duurzaam Parkeren Switchpark+Studio Redd Webboek
Duurzaam Parkeren Switchpark+Studio Redd WebboekDuurzaam Parkeren Switchpark+Studio Redd Webboek
Duurzaam Parkeren Switchpark+Studio Redd Webboek
 
Symposium Smart cities dd 14 december 2016
Symposium Smart cities dd 14 december 2016Symposium Smart cities dd 14 december 2016
Symposium Smart cities dd 14 december 2016
 
Over Morgen - duurzame mobiliteit en gebiedsontwikkeling gemeenten
Over Morgen - duurzame mobiliteit en gebiedsontwikkeling gemeentenOver Morgen - duurzame mobiliteit en gebiedsontwikkeling gemeenten
Over Morgen - duurzame mobiliteit en gebiedsontwikkeling gemeenten
 
Invulling basismobiliteit Gelderland
Invulling basismobiliteit GelderlandInvulling basismobiliteit Gelderland
Invulling basismobiliteit Gelderland
 
Presentatie Dirk Lauwers 'Openbaar vervoer als ruggengraat voor ruimtelijke o...
Presentatie Dirk Lauwers 'Openbaar vervoer als ruggengraat voor ruimtelijke o...Presentatie Dirk Lauwers 'Openbaar vervoer als ruggengraat voor ruimtelijke o...
Presentatie Dirk Lauwers 'Openbaar vervoer als ruggengraat voor ruimtelijke o...
 
CROW publicatie verkeerborden
CROW publicatie verkeerbordenCROW publicatie verkeerborden
CROW publicatie verkeerborden
 
Verkeersveiligheidsspecial
VerkeersveiligheidsspecialVerkeersveiligheidsspecial
Verkeersveiligheidsspecial
 
Alternatief mobiliteitsplan sp.a Brussel
Alternatief mobiliteitsplan sp.a BrusselAlternatief mobiliteitsplan sp.a Brussel
Alternatief mobiliteitsplan sp.a Brussel
 

More from Els Brouwers

Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park OudenaardeCongres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park OudenaardeEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de WerfOperatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de WerfEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der ZandeOperatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der ZandeEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward VerbakelOperatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward VerbakelEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe TeughelsOperatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe TeughelsEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijenOperatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijenEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha VandermaesenOperatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha VandermaesenEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien WillaertOperatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien WillaertEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar WillemsOperatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar WillemsEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik GrietensOperatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik GrietensEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin. Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin. Els Brouwers
 
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van BalenOperatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van BalenEls Brouwers
 
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...Els Brouwers
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)Els Brouwers
 

More from Els Brouwers (20)

Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park OudenaardeCongres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
Congres Operatie Circulatie | Ward Verbakel | Circulair Park Oudenaarde
 
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de WerfOperatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
Operatie Circulatie. Wandeling Leuven. Kathleen Van de Werf
 
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der ZandeOperatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
Operatie Circulatie. Circulaire steden. Chandar van der Zande
 
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
Operatie Circulatie. Superlocal. Circulaire gebiedsontwikkeling in Kerkrade. ...
 
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward VerbakelOperatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
Operatie Circulatie. Circulair Overpark Oudenaarde. Ward Verbakel
 
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe TeughelsOperatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
Operatie Circulatie. De Nieuwe Dokken Gent. Philippe Teughels
 
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijenOperatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
Operatie Circulatie. Circulair Zuid Antwerpen. Christine Van derslijen
 
Operatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha VandermaesenOperatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
Operatie Circulatie. Labland. Martha Vandermaesen
 
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien WillaertOperatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
Operatie Circulatie. Station Wijgmaal. Evelien Willaert
 
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar WillemsOperatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
Operatie Circulatie. Inleiding projecten. Elmar Willems
 
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
Operatie Circulatie. Casus Deinze. Pieter-Jan Fieremans.
 
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik GrietensOperatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
Operatie Circulatie. Circulaire gemeente voor de toekomst. Erik Grietens
 
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin. Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
Operatie Circulatie. Vier agenda's voor circulariteit. Julie Marin.
 
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van BalenOperatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
Operatie Circulatie. Het verhaal van Hal 5. Michiel Van Balen
 
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
Operatie Circulatie. Circulaire principes voor ruimtelijke planning. Annette ...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_ Ruimtelijk structurerend vermogen van energ...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Roken vroeger tot nu: veranderende tijden en...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Hoe maken we de Vlaming bewust van de nadeli...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
Werelddag van de Stedenbouw 2018_Aanschouwt eer ge bouwt. Hans Leinfelder (KU...
 
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
Werelddag van de Stedenbouw 2018. Miranda Coppens (Provincie Antwerpen)
 

VRP-Congres 2014_Mobiliteit en stad. De anatomie van geïntegreerde werken. Rients Dijkstra

  • 1. Rients Dijkstra architect, stedenbouwkundige Mobiliteit en Stad De anatomie van het geïntegreerde werken Maxwan architects+urbanists Rijksadviseur Stedelijke Ontwikkeling en Mobiliteit
  • 2. CV / achtergrond 4 jaar OMA / Rem Koolhaas 20 jaar Maxwan 2 jaar Rijksadviseur
  • 3.
  • 4.
  • 5. Rijksadviseur Mobiliteit en Stad . Rijksbouwmeesters oorspronkelijk huisarchitecten van het Rijk . 1924: één Rijksbouwmeester . 1958-1971: (Vegter) ontwikkeling naar kwaliteitsborging voor het Rijk . 2008: College van Rijksadviseurs - splitsing in 3en architectuur/stedenbouw, landschap/water en infrastruktuur . V&W (verkeer) en VROM (ruimte) worden IenM (2010) . Sinds 2012 Rijksadviseur Mobiliteit en Stedelijke Ontwikkeling
  • 6. Rijksadviseur Mobiliteit en Stad . Gevraagd en ongevraagd advies . Q-teams van de grote weginfrastructuur projecten . Advies over ruimtelijke kwaliteit en vormgeving . Eigen ini a even: langzaam verkeer: Fietsland openbaar vervoer: Knooppunten snelwegen: Transforma e van de Ring
  • 8. EEN PLEIDOOI VOOR EEN NEDERLAND FIETSLAND LEEFB AAR&VEILIGGEZOND&V ITAAL DUURZAAM CONCURREREND BEREIKBAAR ARTGINEERING / in opdracht van het College van Rijksadviseurs
  • 9. Nederland Bereikbaar De discussie over bereikbaarheid legde tot voor kort de eenzijdige verkeerskundige nadruk op snelheid. Bereikbaarheid in brede zin gaat over het aantal banen, winkels en voorzieningen dat je binnen een bepaalde reistijd kunt bereiken.2 Veranderende leefstijlen vragen om een grotere keuzevrijheid van de reiziger op basis van goede reizigersinformatie, overstapmogelijkheden tussen verschillende modaliteiten en goed bereikbare voorzieningen. Nederland Leefbaar De fiets levert een positieve bijdrage aan de kwaliteit van de leefomgeving. Het fietsen biedt nieuwe mogelijkheden voor verdichting van het stedelijk gebied en versterkt de economische potentie van winkelgebieden. Bovendien verbeteren fietsvriendelijke wijken de verkeersveiligheid en de aantrekkelijkheid van de leefomgeving. Nederland Concurrerend De economische ontwikkeling van Nederland concentreert zicht steeds meer in stedelijke regio’s. Stedelijke regio’s die goed scoren op het gebied van bereikbaarheid, leefbaarheid, gezondheid en duurzaamheid bieden een kwalitatief hoogwaardig vestigingsklimaat voor kenniswerkers en bedrijven. De fiets versterkt de ruimtelijk- economische structuur van de stedelijke regio’s en draagt er zo aan bij om van Nederland een attractieve vestigingsplaats te maken. Rollen De fiets kan een directe bijdrage leveren aan deze nationale belangen. Om van deze kracht te profiteren kan het rijk kiezen voor verschillende rollen en instrumenten. Er is reeds een kentering gaande van een dominant sectorale benadering naar een meer integrale en gebiedsgerichte aanpak. De fiets moet hierin stevig wordt verankerd. De rijksoverheid kan zowel haar systeemverantwoordelijkheid als beleidsverantwoordelijkheid3 invullen vanuit haar rol als realisator, facilitator, regulator en communicator. Binnen deze vier dimensies is er een ruime keuzemogelijkheid aan instrumenten. Realiseren Het Rijk kan bepaalde taken uitvoeren zoals het aanleggen van (fiets)infrastructuur, het uitvoeren van haalbaarheidsstudies, onderzoek, kennisontwikkeling, beleidsvorming, etc. Het rijk kan de fiets als bereikbaarheidsalternatief meenemen in haar eigen MIRT onderzoeken, verkenningen en uitwerkingen. Faciliteren De Rijksoverheid ondersteunt decentrale overheden bij de uivoering van haar taken, bijvoorbeeld in de vorm van fietskennis, co-financiering bij de aanleg van snelfietsroutes, procesmanagement ter bevordering van regionale samenwerking, etc. 8 Fietsland concept 28.01.2014 communiceren reguleren faciliteren realiseren reguleren faciliteren realiseren communiceren faciliteren realiseren communiceren reguleren realiseren communiceren reguleren faciliteren communiceren reguleren faciliteren realiseren LEEFBAAR&VEILIG GEZOND&VITAAL DU URZAAM CONCURRE REND BEREIKBAAR Reguleren De Rijksoverheid geeft via indirecte beïnvloeding sturing aan de maatschappij, bijvoorbeeld via wet- en regelgeving met betrekking tot de positie van de fietser in het verkeer of fiscale stimuleringsmaatregelen ter bevordering van de overstap van de auto naar de fiets. Communiceren De Rijksoverheid beïnvloed het gedrag door te communiceren over haar standpunten zoals fietsstimuleringscampagnes waarbij het belang van fietsen voor gezondheid, duurzaamheid en leefbaarheid wordt benadrukt. Maar misschien is het wel belangrijkste dat het rijk het nationale belang van de fiets onderschrijft en met andere partijen in overleg treedt over de wijze waarop Nederland weer Fietsland nummer 1 kan worden. 28.01.2014 Fietsland concept 9
  • 10. 18 Fietsland concept 28.01.2014 “DE FIETS STIMULEERT NIET ALLEEN DUURZAME, MAAR OOK LEEFBARE VERSTEDELIJKING.” - MARCO TE BRÖMMELSTROET (UNIVERSITEIT VAN AMSTERDAM) - 28.01.2014 Fietsland concept 19
  • 11. Korte ritten zijn grote veroorzakers van files. Op knelpunten bestaat ruwweg één derde van het autoverkeer uit lokaal verkeer, één derde uit regionaal verkeer en één derde uit doorgaand verkeer. Het terugdringen van de congestie op het wegennet en de verhoging van de capaciteit van het openbaar vervoer in de ochtendspits vergen flinke investeringen. De fiets biedt een uitstekend alternatief voor verplaatsingen over afstanden tot 15 kilometer. Wanneer iedereen die op fietsafstand van zijn bestemming woont die fiets ook zou gebruiken, zou in één klap het capaciteitsprobleem op de weg en op het spoor zijn opgelost.6 De fiets biedt dus een concrete oplossing voor capaciteitsproblemen op de hoofdnetwerken. Daarbij is fietsinfrastuctuur vele malen kosteneffectiever dan weg- of spoorinfrastructuur.7 De groei van het fietsgebruik brengt een specifieke ruimtelijke opgave met zich mee. Fietspaden en –stallingen lopen tegen capaciteits- en doorstromingsgrenzen aan en door ruimtelijke barrières moet nu vaak worden omgereden. Snelfietsroutes8 , meer oversteekplaatsen op hoofdroutes9 , het verminderen van wachttijden bij verkeerslichten10 verhogen de kwaliteit van het fietsnetwerk en stimuleren daarmee het gebruik van de fiets. Het rijk zou moeten investeren in specifieke maatregelen waardoor keuzereizigers kunnen overstappen naar de fiets. Dat zorgt voor een substantiële afname van de piekbelasting in de drukste gebieden, een betere doorstroming en verlaagt de noodzaak tot hoge investeringen in de spitscapaciteit.11 [2] EEN DERDE VAN HET FILEVERKEER OP DE RINGWEGEN IS LOKAAL VERKEER. WANNEER DEZE AUTOMOBILISTEN KUNNEN KIEZEN VOOR DE FIETS, IS DAT KOSTENEFFECTIEVER DAN HOGE INVESTERINGEN IN DE SPITSCAPACITEIT. RIJKSDOELEN: CONCURREREND BEREIKBAAR LEEFBAAR & VEILIG GEZOND & VITAAL DUURZAAM RIJKSROLLEN: REALISEREN FACILITEREN REGULEREN COMMUNICEREN LEEFBAAR&VEILIG GEZOND&VITAAL DU URZAAM CONCURRE REND BEREIKBAAR 16 Fietsland concept 28.01.2014 25% 61% van de werknemers woont binnen 15 km van het werk 36% aan potentiële fietstoename van alle werknemers gaat op de fiets naar het werk Bron: Fietsersbond (2013) autosnelwegen filetrajecten (uit de filetop 50) snelfietsroutes (gerealiseerd en gepland) Er ligt een enorme kans voor een toename van het aantal fietsers in het woon-werk verkeer tot 15km 28.01.2014 Fietsland concept 17
  • 14. Heerhugowaard Weesp Buikslotermeerplein Haarlem Spaarnwoude Haarlem Spaarnwoude Amsterdam SciencePark Amsterdam Amstel Amsterdam RAI Amsterdam CS Halfweg Zwanenburg AmsterdamZuid Zaandam Hoorn Hoorn Zandvoort Koog Zaandijk Hilversum Sportpark Hoogkarspel PurmerendTramplein WinkelcentrumSchalkwijk Diemen Zuid Beverwijk BovenkarspelGrootebroek Den Helder Hilversum Noord Purmerend Castricum Duivendrecht Amsterdam Sloterdijk Hoofddorp WeespVoorkeur NH - van regionale betekenis + energie Interessant in kader TFR Voorkeur NH - van regionale betekenis + energie Voorkeur NH - strategische positie Kwalitatieve opgave, er kan veel meer Interessant voor alliantievorming Is al wat gaande, maar niet in breder perspectief Belangrijk voor AMS, zijn al processen gaande Belangrijk voor AMS, zijn al processen gaande Is al wat gaande Zit energie bij gem. Ouder-Amstel Voorkeur NH - grote kwalitatieve opgave Amsterdam Holendrecht Zit al in BNA onderzoek Zit al in BNA onderzoek Diemen Zuid Beverwijk Duivendrecht Uitgeest Hoofddorp Amsterdam Lelylaan Busstation Amstelveen Alkmaar Noord Krommenie Assendelft Hilversum Schiphol Amsterdam BijlmerArena Alkmaar Haarlem Amsterdam Muiderpoort KoogBloemwijk Amsterdam Holendrecht Uitgeest Bloemendaal Bussum Zuid Den Helder-Zuid Diemen Heemskerk Heemstede Aerdenhout Nieuw Vennep Wormerveer Zaandam Kogerveld Anna Paulowna Driehuis Obdam Santpoort Noord Purmerend Weidevenne Santpoort Zuid Bovenkarspel Flora Hoorn Kersenboogerd Heiloo Schagen Enkhuizen Naarden Bussum Purmerend Overwhere Overveen STATIONS IN NOORD-HOLLAND DRAAGVLAK VAN PARTIJEN KWALITATIEVE OPGAVE STRATEGISCHE BETEKENIS 8 7 4 8 5 5 3 0 0 2 2 3 0 8 8 6 8 8 5 5 5 5 5 5 5 4 4 3 7 4 4 2 2 0 0 0 0 7 8 3 4 4 8 7 7 8 7 6 7 6 4 8 8 8 2 2 7 8 2 2 0 0 3 2 5 5 3 2 6 3 5 4 4 5 4 5 1 5 3 3 2 1 6 5 3 3 3 3 2 9 8 7 3 3 2 4 3 7 6 5 2 6 6 6 6 5 4 4 4 4 4 4 3 4 4 3 3 3 3 3 2 2 2 2 2 2 1 1 1A 1B 2 3 INPUT PNH / DRO LONGLIST4 5
  • 15. Intensiteit Nabijheid Menging Langzaam Verkeer Openbaar Vervoer Wegen KNOOP PLAATS Aanwezigheid ov-fiets, spoorwegovergangen en fietsparkeervoorzieningen, fijnmazigheid netwerk binnen 300 m Intensiteit van gebruik in de eerste 300m ten opzichte van het totaal De som van het aantal inwoners, werknemers en bezoekers per hectare invloedsgebied Verhouding inwoners en werknemers op lokaal niveau (per 100x100m) Aanwezigheid, frequentie en richtingen van ov-modal- iteiten Aanwezigheid van snelwegen, snelwegafslagen, regionale wegen en parkeervoorzieningen
  • 16.
  • 17. Transforma e van de Ring
  • 18. 3. Verhoogd op poten 4. Freeway 5. Verdiept taluds 7. Verdiept 8. Maaiveld met wal 9. Tunnel 10. Gebouw als geluidsscherm 11. Landtunnel 6. Halfverdiept 2. Grondlichaam 1. Maaiveld A10 Amsterdam A13 Rotterdam Overschie A16 Dordrecht A16 Heerlen A9 Badhoevedorp A2 Maarheeze A58 Roosendaal A4 Bergen op Zoom A2 Voldijn A28 Zwolle A28 Zeist A2 Den Bosch A28 Assen A6 Almere Tokyo Ikebukuro Route Seattle Alaskan Way Brooklyn Bridge Manhattan Bridge New York A2 Vianen A2 Gronsveld A2 Born A2 Beek A2 Best A35 Enschede A50 Eindhoven A50 Son en Breugel A2 Maastricht A58 Etten-Leur A13 Delft A10 A’dam Zuidas A16 Willemsdorp A2 Waardenburg A2 Zeelst A2 Oud Empel A28 Zwolle A16 Kralingen A2 Bunde A10 A’dam Noord A12 Arnhem A27 Amelisweerd A79 Rothem A27 Dommelbergen A28 Zeist A13 Nijmegen A4 Ypenburg A12 Ede A16 Rotterdam A27 Heusdenhout A35 Enschede A27 Bavel A58 Tilburg A44 Leiden A50 Eindhoven A1 Vathorst A13 Nijmegen A12 Antwerpen A10 Amsterdam West A20 Rotterdam Noord Tamagawa Dori, Tokyo Seattle Alaskan Way Toronto Gardiner Expy Westrandweg Amsterdam A13 Rotterdam Overschie B20 Barcelona A4 Leiden A12 Den Haag A2 Utrecht N14 Den Haag N10 Barcelona B20 Barcelona A4 Schiphol A2 Maastricht A16 Breda A4 Delft A79 Meersen A37 Emmen N10 Barcelona A27 Amelisweerd A12 Gouda A1 Apeldoorn A7 Groningen * kleur van de wegnaam correspondeert met de afstand tot de bebouwing 15
  • 21. Amsterdam Utrecht Rotterdam Eindhoven Den Bosch Zwolle primaire stad landverbindingen 41
  • 22. A4-Oude Rijn bij Leiden, Voor de verbreding en aanleg aquaduct A27-Kromme Rijn, Utrecht A28-Zwarte Water, Zwolle A2-Oirschotse Dijk, Eindhoven A10- Noord-Hollands Kanaal, Amsterdam (A20) spoor- Rotte, Rotterdam voorbeelden waar primaire stad landverbindingen de snelweg kruisen 42
  • 23. Bron: Urbanisme a Barcelona, Plans cap al 92 rood: bestaande wegen zwart: verbeterde (snel)wegen 44
  • 26. 1 2 3 4 5 6 Carrer Jaume Pinent • verdiept + deksel • sportfaciliteiten Via Favencia • verdiept + deksel • park + parkeren Carrer Jerico • verdiept + deksel • lokaal verkeer Carrer Collserola • verdiept + deksel • sportveld + park Carrer d’Gen. Vives • verdiept + deksel • groenstructuur Carrer Montevideo • landtunnel • wonen 49
  • 27. 6 8 10 4 97 8 9 10 11 12 Av. d’Esplugues • verdiept + deksel • park Carrer Lleialtat • verdiept + deksel • park Carrer Sanfeliu • verdiept + deksel • park Av. Parallel • tunnel • verkeer Carrer Dr. Aiguader • tunnel • park + verkeer Carrer Salvador Es. • verdiept • verbinding strand 50
  • 28. Av. Litoral • tunnel • park 13 14 15 16 Forum • tunnel • publieke ruimte Carrer d’Arbeca • verdiept + deksel • sportfaciliteiten Carrer Vilella • verdiept + deksel • sportfaciliteiten 51
  • 32. Rijksadviseur Mobiliteit en Stad . Fietsland - integra e van ... ... project: lokale ini a even met rijksbelangen ... proces: koppeling Fietscommunity met rijksambtenaren Fietsland . Knooppunten - integra e van ... ... project: entallen kleinere sta ons - verbetering van stedelijke omgeving ... proces: koppeling lokale ini a even aan groter Rijksproject ‘concurren e’ . Transforma e van de Ring - integra e van ... ... project: stedelijke ontwikkeling van de G5 (grote steden NL) ... proces: koppeling stadsontwikkeling aan Beheer+Onderhoud v Rijkswegen
  • 33. agenda mobiliteit en stad ‘Het idee voor dit congres is gegroeid uit de vaststelling dat mobiliteitsinfrastructuur en stadsontwikkeling nog al te vaak twee verschillende werelden zijn. Een andere a tude en een meer geïntegreerde aanpak zijn nodig. We willen op 12 mei aantonen dat het anders kan. Tijdens het congres ontleden we daarom de complexiteit van infrastructuurprojecten vanuit verschillende disciplines om zo meer aandacht te vragen voor zowel het project als het proces.’
  • 34. agenda mobiliteit en stad . Mobiliteitsinfrastructuur en stadsontwikkeling 2 verschillende werelden . Andere a tude, geïntegreerde aanpak . Complexiteit van infrastructuurprojecten vanuit verschillende disciplines . Project en proces
  • 35. visie op samenwerking . M en S zijn 2 verschillende werelden – wat houdt dat in? voorbeeld LR . Een andere a tude en een geïntegreerde aanpak . Beter nog: een geïntegreerde aanpak en daarvan afgeleid een a tude . De a tude van werkelijk inzicht in de kwes es die aan de orde zijn in de andere wereld . Project en proces: ontwerpers - let op de autonomie van proces ! . De wereld van de plantechniek, de wereld van het procesmanagement civiele techniek, planeconomie, stedenbouw, ecologie, duurzaamheid etc
  • 36.
  • 37.
  • 38.
  • 39.
  • 40.
  • 41.
  • 42.
  • 43.
  • 44.
  • 45.
  • 46.
  • 47. visie op samenwerking . Na inzicht en begrip volgt samenwerking: gebaseerd op dubbel fundament . 1: de opdrachtgever wenst samenwerking, de procesmanager verlangt samenwerking (en kan ze s muleren) voorbeeld ARZ . 2: de specialisten hebben belangstelling voor samenwerking . Belangstelling kan slecht geëist worden, moet gekweekt worden
  • 48. Voorbeeld Leidsche Rijn . Samenwerking forceren: procesmanager wil wel, specialist mobiliteit niet . Het spel vooraf: hoe komt samenwerking tot stand als de basis wankel is . DE CONCLUSIE: opdrachtgever en projectmanager moeten waarde van inte- grale samenwerking inzien, s muleren (eisen) van hun opdrachtnemers
  • 49.
  • 50.
  • 51.
  • 52. programma Rijksadviseur Mobiliteit en Stad Lange termijn . economische verschuivingen: ves gingsklimaat, concurren eposi e . sociale, demografische ontwikkeling: stedelijke groei . duurzame ontwikkeling: beter benu en, externe kosten, energietransi e . technologische groei: sensoren, ICT verwerkt data (innova e: efficiën e) Actueel (korte termijn?) . economische crisis: beter benu en . nieuwe bouwcultuur: transforma e i.p.v. expansie . gediversifieerd opdrachtgeverschap: top én bo om - ander proces
  • 53. programma Rijksadviseur Mobiliteit en Stad Lange + korte termijn ontwikkelingen, vertaald naar stad en mobiliteit: . ves gingsklimaat = efficiënt én aantrekkelijk . stedelijke groei = ruimteclaim (meer ruimte of beter benu e ruimte?) . beter benu en = vergroten capaciteit door slimme aanpassingen . innova es (ict) = hulpmiddel bij benu ng . transforma e = het bestaande verbouwen Ander proces = . meer deelnemers, meer zienswijzen, groeiende complexiteit . dreiging: sectorale versplintering (bestuurslagen, professionals) . innova e vereist: onderzoek naar samenhang
  • 54. programma Rijksadviseur Mobiliteit en Stad Alle grote thema’s zijn samenwerkingsthema’s, bv: . Smart City . Gezonde stad . Bo om-up / Decentralisa e Er zijn nauwelijks ‘geïsoleerde’ projecten meer En dat vraagt om innova e van de samenwerking Er is techniek in overvloed voor deze innova e (email, filesharing, BIM) Er is behoe e aan een passende nieuwe cultuur van samenwerking Dat vraagt om ideeën, ontwikkeling (testen) en evalua e
  • 55. MIRT fasen en proces Huidige rol voor RK+V Advies CRA RK+V: CRA RK+V:ontw Wie bron: Sneller + Beter bron: Spelregels MIRT, Sneller+Beter, Handreiking MIRT-V IF Gebiedsagenda MIRT Cartografie t.b.v. discussie en samenhang Check op basis RK+V (synergie) C/Ext RO GA-Stakeholders INITIATIEF BO MIRT Startdocument opstellen Benoemen kader RK+V Rijk + regio Samenstellen organisatie Review 1 Check ??? Startbeslissing RK+V en motivatie inzet instrumenten C Rijk of decentrale overheid DGRW Informeren VF Startfase SF PG + … VERKENNING project startup organisatorische probleemanalyse + SG Plan van aanpak opstellen Hoe vindt kwaliteitsborging plaats, plankwaliteit RK+V proces, expertise en borging C/Ext openbare kennisgeving + SG, Omgeving probleemanalyse stakeholders Ontwerpend onderzoek, belangen en knelpunten 1) 3D CAD model 2) selectie ontwerpers 3) Ontw Ond C: sel 3D, LO, SO + Omgeving, Adviesbureau beoordelingskader Beoordeling (bestaande en nieuwe) kernkwaliteiten C/Ext Notitite reikwijdte+detailniveau opstellen Kernkwaliteiten: synergie en schade + Kwaliteitsborging: onafhankelijke review C/Ext + SG, Omgeving, Adviesbureau Analystische fase AF groslijst (deel)oplossingen Ruimtelijke analyse en inpassingsconcepten LO, SO + SG, Omgeving, Adviesbureau oplossingsrichtingen Ontwerpers (L, S, A), cultuurhistorie etc LO, SO + SG, Omgeving, Adviesbureau marktscan (KBA, milieu) Hoort bij groslijst deeloplossingen ! + SG, (evt Adviesbureau) zeef 1 analyse van oplossingsrichtingen Toetsing: geluid, lucht, veiligheid, duurzaamheid. + Check op RK+V C/Ext LO, SO ? + Adviesbureau zeef 1 keuze van oplossingsrichtingen + Kwaliteitsborging: onafhankelijke review C? + SG bekendmaken en eventueel verfijnen beoordelingskader + SG (voor Omgeving) Notitie Kansrijke Oplossingsrichtingen C? + SG, (evt. check Adviesbureau) Beoordelingfase BF Opstellen ruimtelijk ontwerp Ontw. onderzoek naar rmtlk en func synergie Expertise RK+V aan boord? Ontwerp i.r.t. RK+V C:sel LO, SO + Adviesbureau Invoergegevens genereren + Adviesbureau Kostenraming Businesscase + Adviesbureau Zeef 2: Plan MER, Natura 2000, OEI/MKBA Geen 'reanimatie' na negatief oordeel? + Adviesbureau Bepalen maatregelen Mitigatie, compensatie, verminderen invloed Reanimatie: oplossen met RK+V synergie ! Vergelijken alternatieven Rmtlk samenhang tracé en gebied: inpassing Check op RK+V C/Ext + Adviesbureau Afstemming over voorkeursalternatief C/Ext: mede afstemmen C/Ext + SG, Bestuurders Ontwerp structuurvisie opstellen Kwaliteitsborging; review RK+V C/Ext check? + Adviesbureau Besluitvormingsfase BV Voorbereiden uitvoeringsstrategie + OG (RWS) Afstemmen bestuursovereenkomst + SG, bestuurders Ter inzage legging ontwerp structuurvisie + SG, Omgeving (toets) Review 2 (Gate Review?) Scope, kwaliteit, nut en noodzaak C/Ext: toelichten ? C/Ext + RWS Voorkeursbeslissing Noodzakelijke maatregelen tbv ruimtelijke kwaliteit + SG, Adviesbureau, bestuurders DGB Structuurvisie Rijk / regio en gemeent(en): Tracewet dan Rijk PU (O)TB / MER FASE UITWERKING Opdrachtverlening en plan van aanpak Check Kader + Handreiking RK+V (RWS-DI/DVS) Vaststellen functionele eisen Effectbepaling, in kader besluit MER Inpassingvisie? Check op ingrediënten kader RK+V en kwaliteitsborging C/Ext OTB/MER + Landschapsplan Toets door indienen zienswijzen en toetsingsadvies m.e.r. Tracébesluit Beroep Voorbereiding Realisatie ??? RWS Uitvoeringsbeslissing PG Projectgroep (Rijk, Regio, ext expertise) Formele Producten en Beslismomenten Intensiteit betrokkenheid OG Opdrachtgever beslismomenten nauwelijks SG Stuurgroep producten advies of check Adviesbureau Ecorys, Ifram, Oranjewoud, … meedenken en meedoen RO, LO, SO Regionaal, Landschaps, Stedenbouw Ontwerp C/Ext CRA (Rijksadv I+S) of Extern
  • 56. Stappen  kader  RK+V  uitgelicht     PU IF#(O) Gebiedsagenda IF#(O) Gebiedsagenda Startdocument Startdocument VF VF Startfase Startfase Notitie3Reikwijdte3&3Detailniveau Notitie3Reikwijdte3&3Detailniveau Analystische3fase Analystische3fase Opplossingsrichtingen Opplossingsrichtingen Beoordelingsfase Beoordelingsfase Ruimtelijk3ontwerp Ruimtelijk3ontwerp Besluitvoringsfase Besluitvoringsfase PU PU Inpassingsvisie Inpassingsvisie Landschapsplan Landschapsplan EPvE EPvE R R B+O B+O IF#(O) Gebiedsagenda IF#(O) Gebiedsagenda Startdocument Startdocument VF VF Startfase Startfase Notitie3Reikwijdte3&3Detailniveau Notitie3Reikwijdte3&3Detailniveau Analystische3fase Analystische3fase Opplossingsrichtingen Opplossingsrichtingen Beoordelingsfase Beoordelingsfase Ruimtelijk3ontwerp Ruimtelijk3ontwerp Besluitvoringsfase Besluitvoringsfase PU PU Inpassingsvisie Inpassingsvisie Landschapsplan Landschapsplan EPvE EPvE R R B+O B+O
  • 57. Rients Dijkstra architect, stedenbouwkundige Mobiliteit en Stad De anatomie van het geïntegreerde werken Maxwan architects+urbanists Rijksadviseur Stedelijke Ontwikkeling en Mobiliteit