1. Rozliczanie czasu pracy
 nadgodziny i czas wolny

2. Godziny nadliczbowe
Praca w godzinach nadliczbowych to praca ponad:
 Normy czasu pracy
 Przedłużony dobowy wymiar czasu pracy
dopuszczalny w razie:
1. akcji ratowniczej
2. usuwania awarii
3. szczególnych potrzeb pracodawcy
Zakazuje się pracy w godzinach nadliczbowych w przypadku:
 pracownicy, która jest w ciąży,
 młodocianych,
2
 osób opiekujących się dziećmi do lat 4

3. Godziny nadliczbowe
Polecenie pracy nadliczbowej:
 Nie wymaga szczególnej formy (wyrok SN z 14/05-
1998 r., I PKN 122/98).
 Może być dorozumienie – wystarczająca jest
świadomość pracodawcy, że pracownik wykonuje
taka pracę (wyrok SN z 26/05-2000 r., I PKN 667/99).
 Taka praca może być wykonywana bez wiedzy
pracodawcy, jeżeli konieczność jej świadczenia
wynika z obiektywnych warunków pracy (wyrok SN z
3/10-1978 r., I PRN 91/78).
3

4. Godziny nadliczbowe
Naruszenie doby pracowniczej może stanowić pracę w nadgodzinach.
Przekroczenie doby oznacza sztuczne nadgodziny. Za takie nadgodziny
wypłaca się sam dodatek (dobowy), gdyż normalne wynagrodzenie z tego
tytułu wliczone jest do pensji pracownika.
Dodatki za nadgodziny określa się w następujący sposób:
1) Norma dobowa:
 100% wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych przypadających w
porze nocnej, w niedzielę lub święto, nie będące dla pracownika dniem pracy, a
także w dniu, który miał być wolny za prace w niedzielę lub święto.
 50% wynagrodzenia za pracę ponad normę dobową w pozostałych przypadkach
2) Norma średniotygodniowa: 100% wynagrodzenia
4

5. Udzielanie czasu wolnego
Na wniosek pracownika
 Pracodawca udziela czasu wolnego za wypracowane nadgodziny w proporcji 1:1.
 Pracownik we wniosku może wskazać za jakie nadgodziny nadliczbowe chce
odebrać czas wolny, oraz wskazać termin odbioru czasu wolnego.
 Czas wolny na wniosek może być udzielony także w innym okresie
rozliczeniowym, niż wystąpiły godziny nadliczbowe.
 Wniosek nie wiąże pracodawcy.
Bez wniosku
 Pracodawca udziela czasu wolnego za wypracowane nadgodziny w proporcji 1:1,5.
 Taki czas wolny musi zostać udzielony do końca okresu rozliczeniowego, w którym
miały miejsce godziny nadliczbowe.
 Czas wolny bez wniosku może być udzielony tylko za nadgodziny dobowe.
 Pracodawca może zdecydować samodzielnie, za jakie nadgodziny udziela
pracownikowi czasu wolnego.
5

6. Praca w niedziele i święta
W niedziele lub święta mogą być wykonywane tylko prace
wskazane w art. 151¹º Kodeksu Pracy.
Za pracę w niedzielę przysługuje dzień wolny w okresie 6
dni przed lub po niedzieli (do końca okresu
rozliczeniowego).
Za pracę w święto przysługuje dzień wolny do końca okresu
rozliczeniowego.
Wynagrodzenie za pracę w niedzielę określa się:
 Według Państwowej Inspekcji Pracy i Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej:
normalne wynagrodzenie + 2 x 100% dodatek
 Według Sądu Najwyższego (wyrok z 15.02.2006 r.):
normalne wynagrodzenie + 1 x 100% dodatek
6

7. Praca w soboty
W zamian za pracę w sobotę pracownik powinien dostać inny dzień wolny do
końca okresu rozliczeniowego, w terminie z nim uzgodnionym.
Dzień wolny należy się pracownikowi bez względu na liczbę przepracowanych w
sobotę godzin
Nieudzielenie takiego dnia wolnego pracownikowi może stanowić wykroczenie.
Gdy dzień wolny nie zostanie udzielony, to może dojść do przekroczenia
przeciętnej tygodniowej normy czasu pracy.
Rekompensowanie pracy w sobotę określa się w następujący sposób:
 Praca w sobotę przez 12 godzin - w zamian dzień wolny (8 godzin) + rekompensata
4 nadgodzin lub w zamian dzień wolny (12 godzin), wynagrodzenie za 8 godzin
100%, za 4 godziny 50%
 Praca w sobotę przez 4 godziny - w zamian cały dzień wolny lub wynagrodzenie za
4 godziny z dodatkiem 100%
7

8. Więcej informacji:
UCMS Group Poland
Al. Jerozolimskie 181
02-222 Warszawa
Tel. +48 (22) 329 27 00
Fax +48 (22) 329 27 01
www.ucmsgroup.pl
Info.pl@ucmsgroup.com