2. 2
REINALDO ARENAS
(1943 - 1990)
Fillo dunha familia de campesiños, adheriuse ao principio á revolución castrista, pero a súa rebeldía contra todo
dogmatismo non tardou en convertelo nun «perigo social». Arenas escapou de Cuba e instalouse en Nova York,
onde, enfermo de sida, se suicidou en 1990.
Foi encarcerado e torturado, chegando a admitir o inconfesable e a renegar de si mesmo. En 1980 saíu do país
cando Fidel Castro autorizou un éxodo masivo de disidentes e outras persoas consideradas indesexables polo
réxime.
Sufriu persecución non soamente pola súa aberta homosexualidade, senón pola súa resolta oposición ao
réxime.
En 2000 estreouse a versión cinematográfica de Antes que anoiteza, película sobre o seu libro autobiográfico que
dirixiu Julian Schnabel e que protagonizou Javier Bardem.
Do mesmo título é a ópera que lle dedica o compositor Jorge Martín, presentada no Lincoln Center de Nova York.
Seres extravagantes é o documental biográfico que realiza Manuel Zayas, en 2004, filmado clandestinamente un
ano antes en Cuba.
Antes que anochezca (Trailer)http://youtu.be/uFwj6LaklN8
Ópera de Jorge Martin: "Before Night Falls" - "Victoria!" (based on the life of Reinaldo Arenas)
http://youtu.be/34FOsaayOgM
Manuel Zayas: Seres extravagantes http://youtu.be/orfsEOXh8gg
3. 3
MAX JACOB
Nado en Quimper, Bretaña, o 11 de xullo de 1876 e morto o 5 de marzo de 1944
Instalouse en París ao rematar os seus estudos secundarios e a partir de 1901, fixo
unha estreita amizade con André Salmon, Guillaume Apollinaire e Pablo Picasso cos
que compartiu a súa vida en Montmartre.
O 18 de febreiro de 1915 foi bautizado en Notre-Dame de Sion, con Picasso como
padriño.
En 1917, publicou un dos principais libros da vangarda poética da primeira metade do
século XX: Le cornet à dés, libro que o consagrou como un mestre do poema en prosa.
Cando os alemáns invadiron o corazón de Francia, a casa do poeta foi saqueada. Logo
apresaron os seus irmáns e enviáronos a campos de concentración. Os seus únicos
pecados eran ser xudeu, atesourar obxectos que ninguén entendía para que
coleccionaba, e ser honesto.
O 24 de febreiro de 1944 foi arrestado pola Gestapo e conducido ao campo de
concentración de Drancy, nas proximidades de París. A pesar dos esforzos dos seus
numerosos amigos para que fose liberado, morreu alí dunha pneumonía o 5 de marzo
de 1944
Tres poemas
http://www.literaturafrancesatraducciones.blogspot.com/.../max-jacob-tres-poema
s.html
4. 4
VICTOR JARA
(1932 - 1973)
Músico, cantautor e director de teatro chileno. Defendía a reforma
agraria, a educación e a liberdade de expresión, así como a paz e as
liberdades do pobo.
O 11 de setembro de 1973, o golpe de estado de Augusto Pinochet
sorprendeuno na Universidade Técnica do Estado e detéñeno xunto ao
resto de profesores e alumnos. Foron conducidos ao Estadio Chile (que
agora se chama "estadio Victor Jara") onde permaneceu retido varios
días e sufriu torturas durante horas seguidas ata que finalmente o 16 de
setembro de 1973 foi fusilado. Alí escribiu o seu último poema: "Somos
cinco mil"
http://www.margencero.com/musica/jara/censurainformativa.htm
Victor Jara - Ay, canto que mal me sales (Canta Isabel Parra uns versos do derradeiro poema escrito
por Jara) http://youtu.be/h4pogC9IfzI
5. 5
JANUSZ KORCZAK
(Pseudónimo de Henryk Goldszmit) foi un educador, médico e escritor xudeu nacido o 22 de xullo de
1878 en Varsovia.
O seu carácter altruísta púxose de manifesto na cantidade de orfanatos que atendeu dende 1904 e nos
auxilios médicos que realizou en diversos conflitos bélicos, como a guerra entre Rusia e Xapón ou a
Primeira Guerra Mundial.
Os alemáns trasladan os nenos do seu orfanato ao campo de concentración de Treblinka, onde non
querendo abandonalos, faleceu con eles nas cámaras de gas no verán do ano 1942.
Na súa honra entrégase o premio Janusz Korczak de literatura, que obtiveron, entre outros, Mirjam
Pressler, Michael Ende, Astrid Lindgren ou Carme Solé.
Korczak, Janusz: Biografía http://www.alohacriticon.com/viajeliterario/article2471.html
Guía de sus adaptaciones cinematográficas http://www.alohacriticon.com/viajeliterario/article2473.html
Último tren a Treblinka. Una biografía para Janusz Korczak (documental)
http://youtu.be/H-G6kfz-d7o
Le Petit Roi Macius - L'ile Au Trésor (debuxos animados)
http://youtu.be/pCssjZmIdLA
6. 6
HUBERT MATOS
Nado en 1918 e morto en 2014 na cidade de Miami, Florida, aos 95 anos
A súa profesión de mestre rural expúxoo á pobreza e ás duras condicións nas
que vivía o campesiñado, o que o levou a comprometerse politicamente dende
moi pronto, e de modo máis activo tras o golpe do ditador Fulgencio Batista en
1952. Uniuse á guerrilla catro anos máis tarde e rapidamente converteuse nun
dos seus líderes máis carismáticos.
Desempeñou importantes cargos ao lado de Fidel Castro ata que este se fixo co
poder en xaneiro de 1959, e logo formou parte do goberno revolucionario. Non
obstante, aos nove meses da triunfal entrada na Habana, profundas
diverxencias ideolóxicas coa orientación totalitaria que adquiría a política de
Castro precipitaron o seu xuízo e a súa condena.
www.
http://www.internacional.elpais.com/internacional/2014/.../1393537110_250
263.html
http://www.comandantehubermatos.blogspot.com/
http://www.elnuevoherald.com/noticias/sur-de-la-florida/article2031256.html
7. 7
GUSTAV MEYRINK
(1868 - 1932)
O seu nome figurou nas primeiras listas negras dos nazis. Na
Alemaña nazi os libros de Meyrink foron prohibidos. Nun Estado
totalitario non tiñan cabida as obras dun autor que advertía do
perigo dos movementos colectivistas que sufocaban á
personalidade humana individual.
http://www.pensamientoconsciente.com/?p=1685html
El Golem (1920) Película Sub. Español
http://youtu.be/1_jA7t5UpZU
Andrés Resino en "La noche de Walpurgis"
http://youtu.be/Iu90hGp7r9M
El Rostro Verde
http://www.ddooss.org/libros/Gustav_Meyrink.pdf
8. 8
BORIS PASTERNAK
A Revolución Rusa de 1917 significou o inicio da fama de Pasternak
como poeta.
A publicación en Italia de Doutor Zhivago, obra persoal, chea de lirismo e
reflexión sobre o papel da intelixencia na Revolución de Outubro, sen o
consentimento do Goberno da Unión Soviética, levouno a ser perseguido
polas autoridades ata o día da súa morte.
Pasternak gañou e aceptou o Premio Nobel en 1958, pero foi denunciado
como traidor por varios grupos comunistas soviéticos, tras o cal anunciou
publicamente a súa vontade de non partir ao exilio e rexeitou o premio.
Morreu o 30 de maio de 1960 preto de Moscú. Só en 1989, o seu fillo
Yevgueni (que se ocupou da difusión da súa obra) foi autorizado para
recibir o Premio en nome do seu pai.
A novela Doctor Zhivago tivo que esperar ata 1988 para ser publicada na
Unión Soviética.
http://youtu.be/YNJlI0d3ulM
9. 9
RAÚL RIVERO
Poeta, xornalista e disidente cubano. Naceu en 1945 na localidade de Morón, provincia de
Camagüey no centro de Cuba. Publicou varios libros de poesía e traballou en medios de
comunicación cubanos.
O 2 de xuño de 1991, foi un dos asinantes da Carta dos Intelectuais, na que se solicitaba
ao presidente Fidel Castro, a liberación dos presos de conciencia.
En abril de 2003, Rivero foi condenado a 20 anos de prisión durante a chamada
Primavera Negra, acusado de realizar actividades subversivas encamiñadas a afectar a
independencia e integridade territorial de Cuba, escribir contra o goberno, terse
entrevistado con James Cason, un diplomático estadounidense e ter organizado reunións
subversivas no seu domicilio.
Rivero pasou no cárcere ano e medio, con grave quebranto da súa saúde. En novembro
de 2004, debido ás presións internacionais, fundamentalmente españolas, foi
excarcerado, oficialmente tras serlle aplicada a chamada licenza extrapenal por motivos
de saúde. Pouco despois, Rivero trasladouse a España con toda a súa familia.
http://www.poemas-del-alma.com/raul-rivero.htm
10. 10
KEN SARO WIWA
(1941- 1995) Escritor, produtor de televisión e activista nixeriano.
Inicialmente como voceiro, e despois como presidente, do
Movemento para a Supervivencia do Pobo Ogoni (MOSOP), Saro-
Wiwa liderou unha campaña non violenta contra a degradación
ambiental da terra e das augas de Ogoni polas operacións das
multinacionais da industria do petróleo, especialmente a Royal Dutch
Shell empresa. É crítico co goberno nixeriano que incumpría as
normativas ambientais coas empresas petroleiras estranxeiras que
operaban na área.
No auxe da súa campaña non violenta, foi xulgado por un tribunal
militar supostamente por ter planificado o asasinato horrible de xefes
Ogoni nunha reunión pro-goberno. É aforcado en 1995 pola ditadura
militar do xeneral Sani Abacha. A súa execución provocou
indignación internacional e tivo como resultado a expulsión de
Nixeria da Commonwealth of Nations.
11. 11
(1918-2008) Escritor e historiador ruso.
Crítico do totalitarismo soviético, axudou a crear conciencia global do gulag, o
sistema de campos de traballos forzados da Unión Soviética no que el estivo
preso dende 1945 ata 1956.
Galardoado co Premio Nobel de Literatura en 1970, "pola forza ética coa que
levou a cabo as tradicións indispensables da literatura rusa". Foi expulsado
da Unión Soviética en 1974 regresando en 1994, tras a súa disolución.
En 1945 foi condenado a oito anos de prisión, sen proceso, por criticar a
Stalin en cartas dirixidas a un amigo. “Detivéronme por culpa da miña
inxenuidade. Eu sabía que nas cartas da fronte se prohibía falar dos segredos
militares, pero cría que estaba permitido pensar”.
No ano 1969 foi expulsado da Unión de Escritores Soviéticos tras denunciar a
censura.
Coa apertura de Gorbachov a finais dos anos 80, as súas obras puideron ser
lidas na URS. Devolvéronlle oficialmente a cidadanía, o que lle permitiu dar
por rematado o seu exilio e pisar terra rusa en 1994.
ALEKSANDR SOLZHENITSYN
12. 12
Plumas comprometidas
é un traballo colaborativo
do Equipo de Biblioteca e do Club de Lectura “Pedra do Acordo”,
achega para a Celebración da Xornada Escolar da Paz 2015
Moitas grazasMoitas grazas
IES “San Paio” - TUI