Recomendados
Mais conteúdo relacionado
Mais procurados
Mais procurados (20)
Semelhante a Unit 1 early thailand from prehistory to sukhothai
Semelhante a Unit 1 early thailand from prehistory to sukhothai (20)
Mais de Thaiway Thanathep
Unit 1 early thailand from prehistory to sukhothai
- 3. สมัยก่อนประวัตศาสตร์ในประเทศไทย ิ การขุดค้นทางโบราณคดีทาให้ พบหลั ก ฐานส าคั ญ ที่ แ สดงให้ เ ห็ น ว่ า ประเทศไทยเคยเป็ น แหล่ ง อาศั ยของ ชุมชนก่อนประวัติศาสตร์ ตั้งแต่ยุคหิน เก่า และสิ้นสุดลงเมื่อประมาณ 1,500 ปีมาแล้ว แหล่ ง โบราณคดี ส าคั ญ ได้ แ ก่ แหล่งโบราณคดีอาเภอแม่ทะ จ.ลาปาง แหล่งฯ บ้านเชียง จ.อุดรธานี แหล่งฯ ถ้าผีแมน จ.แม่ฮ่องสอน เป็นต้น
- 5. อาณาจักรโบราณในบริเวณประเทศไทย ราวพุทธศตวรรษที่ 12 ณ ดินแดนประเทศไทยปรากฏรัฐ ที่ ต่ อ มาได้ ก ลายศู น ย์ ก ลางความ รุ่ ง เรื อ งทางวั ฒ นธรรมขึ้ น หลาย แห่ง เช่น ทวารวดี (Dvaravati) พุทธศตวรรษที่ 12-16, ลพบุรี ใน ภาคใต้ ไ ด้ แ ก่ ตามพรลิ ง ค์ ใน ภ า ค เ ห นื อ ไ ด้ แ ก่ ห ริ ภุ ญ ชั ย เป็นต้น
- 7. การเติบโตทางการค้าและพัฒนาการของบ้านเมือง การติดต่อทางการค้าทางทะเล กับอู่ของอารยธรรมของ โลก ได้แก่ อินเดีย โรมัน ในราวพุทธศตวรรษที่ 9-10 โดยเฉพาะ อินเดีย ซึ่งเป็นตะวันออก เป็นปัจจัยสาคัญที่ทาให้บ้านเมืองใหญ่ น้ อ ยในเอเชี ย ตะวั น ออกเฉี ย งใต้ มี พั ฒ นาการทางสั ง คมอย่ า ง รวดเร็วโดยรับวัฒนธรรมจากแหล่งที่มีความเจริญสูงกว่า
- 8. การปรากฏตัวขึ้นของกลุมคน “ไท” ่ เมื่อวัฒนธรรมทวารวดี เสื่อมลงอิทธิพลเขมรเข้ามา มี อานาจมากขึ้ นและคงอิทธิพล อยู่ จ นถึ ง ช่ ว งพุ ท ธศตวรรษที่ 18-19 ในช่วงนี้กลุ่มชนที่เรียก ตนเองว่า “ไท” (คือชนกลุ่มที่มี การใช้ภาษาตระกูลไทร่วมกัน ) เริ่ ม รวมกลุ่ ม และมี อ านาจ เข้มแข็งขึ้น
- 9. ้ การตังถิ่นฐานของกลุมคน “ไท” ่ พุทธศตวรรษที่ 18 เริ่มเกิด การรวมตัวของกลุ่มชนที่ใช้ภาษา ตระกูลไทซึ่งอาจอพยพมาจากถิ่น อื่นนานแล้ว และเข้าปะปนกับคน พื้นเมืองเดิม ได้ตั้งถิ่นฐานและ ขยายตัวเป็นนครรัฐและเข้มแข็ง จนสามารถขับไล่อิทธิพลของเขมร ออกไปได้สาเร็จ
- 11. อิทธิพลวัฒนธรรมอินเดียต่อการขยายตัวของอาณาจักร พุทธศตวรรษที่ 18-19 ดินแดนในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ มีพัฒนาการจากชุมชนและนครรัฐ เป็นอาณาจักร โดยรับระบบการ ปกครองและความเชื่อทางศาสนา จ า ก อิ น เ ดี ย ใ น ลั ก ษ ณ ะ ผ ส ม กลมกลื น กั บ วั ฒ นธรรมดั้ ง เดิ ม มี การถ่ายทอดวัฒนธรรมและระบบ การปกครองที่มีเอกภาพร่วมกัน
- 12. อาณาจักรสุโขทัย
- 14. การสถาปนาอาณาจักรของคนเชื้อสาย “ไท” การรวมตัวของกลุ่มชนที่ ใช้ภาษาตะกูล “ไท” ทาให้เกิด ความเป็นเอกภาพและความรู้สึก นึกคิดร่วมกัน เกิดวัฒนธรรมที่มี ลักษณะเป็นของตนเองที่แตกต่าง จากวัฒนธรรมอื่นๆ (มอญ-เขมร) ดังนั้นตั้งแต่ช่วงนี้เป็นต้นมาจึงมี การเรียกว่า สมัยไท (ย)
- 15. จนถึงราวพุทธศตวรรษที่ 18-19 คนเชื้อสายไท ได้รวมตัวเป็น บ้านเมืองที่มั่นคงหลายแห่ง เช่น นครไทย สองแคว ทุ่งยั้ง สุโขทัย ศรีสัชนาลัย หลักฐานทางโบราณคดีทาให้ทราบว่าอาณาเขตของสุโขทัยมี ขอบเขตวั ฒ นธรรมกว้ า งขวางครอบคลุ ม พื้ น ที่ บ ริ เ วณภาคเหนื อ ตอนล่าง ภาคกลางและบางส่วนของภาคอีสาน ของไทยในปัจจุบัน
- 17. อาณาจักรสุโขทัย (Kingdom of Sukhothai) หลักฐานทางโบราณคดีบ่งชี้ว่า บ ริ เ วณ ที่ เ ค ย เ ป็ น อ า ณ า จั ก ร สุโขทัยนั้น มีร่องรอยการอยู่อาศัย ข อ ง ชุ ม ช น โ บ ร า ณ ม า ตั้ ง แ ต่ สมัยก่อนประวัติศาสตร์แล้ว จนในราว พศต.ที่ 16 - 17 เขมรได้ขยายอิทธิพลเข้ามายังลุ่ม แม่ น้ าเจ้ า พระยาและมี อ านาจ ครอบคลุมมาถึงเมืองสุโขทัย
- 18. พุทธศตวรรษที่ 17-18 อาณาจักรต่างๆ เจริญรุ่งเรือง ขึ้นจากการค้ากับอินเดีย จีน และเปอร์เซีย ตลอดจนการค้ากับ อาณาจักรใกล้เคียง เช่น พุกาม และรัฐในลุ่มน้าเจ้าพระยา ผล ของการติ ด ต่ อทาให้เกิด บ้ านเมืองที่ เป็ นศู นย์กลางการค้า ขึ้ น หลายแห่ง และยังส่งผลถึงความได้เปรียบทางเศรษฐกิจและ การเมืองของแคว้นสุโขทัยอีกด้วย ศูนย์กลางของอาณาจักรสุโขทัย ตั้งอยู่ทางตอนล่างของ ภาคเหนือหรือตอนบนของที่ราบลุ่มใหญ่ภาคกลาง หัวเมือง สาคัญได้แก่ เมืองกาแพงเพชร ควบคุมเส้นทางแม่น้าปิง เมือง พิษณุโลก คุมเส้นทางแม่น้าน่าน และ เมืองศรีสัชนาลัย ควบคุมเส้นทางแม่น้ายม
- 19. การสถาปนาอาณาจักรสุโขทัย (Sukhothai) ราว พ.ศ.1792 ผู้นาไท คือ พ่ อ ขุ น ผาเมื อ ง และพ่ อ ขุ น บาง กลางหาว ได้ขั บ ไล่ อิทธิพลเขมร ออกจากลุ่ ม น้ ายม (สุ โ ขทั ย , เชลี ย ง) ได้ ส าเร็ จ และสถาปนา พ่อขุนบางกลางหาว ขึ้นเป็นปฐม กษั ต ริ ย์ แ ห่ ง ศรี สั ช นาลั ย สุ โ ขทั ย ท ร ง พ ร ะ น า ม ว่ า พ่ อ ขุ น ศ รี อินทราทิย์ (ต้นราชวงศ์พระร่วง)
- 21. สภาพสังคมและการปกครองอาณาจักรสุโขทัย ศิลาจารึกหลักที่ 1 ให้ ข้อมูลสมัยพ่อขุนรามคาแหงฯ ว่า สุ โ ขทั ย ความมี ค วามเป็ น ปึ ก แผ่ น มี ร ะบบการปกครองที่ มี ร ะเบี ย บ แบบแผน ในลักษณะบิดาปกครอง บุ ต ร (แม้ ว่ า สั ง คมเป็ น แบบแบบ เจ้ า และไพร่ ) ราษฎรมี สิ ท ธิ แ ละ เ ส รี ภ า พ ใ น ก า ร ด า เ นิ น ชี วิ ต พอสมควร มีการใช้กฎหมาย ใน การจัดระเบียบทางสังคม
- 24. สภาพทางเศรษฐกิจสมัยสุโขทัย สมัยสุโขทัยมีระบบเศรษฐกิจแบบยังชีพ บ้านเมืองมี ความ อุดมสมบูรณ์ดังคากล่าวที่ว่า “ในน้ามีปลา ในนามีข้าว” ความที่ตั้ง ของที่ตั้งบริเวณลุ่มแม่น้ายม และระบบจัดการน้าที่มีประสิทธิภาพมี แหล่งกักเก็บที่เรียกว่า สรีดภงส์ ราษฎรจึงมีน้าอุปโภคบริโภคและทา การเกษตรได้ตลอดทั้งปี ศิลาจารึกให้ข้อมูลพืชผลทางการเกษตรไว้ ดังนี้ “ป่าหมาก ป่าพลูทั่วเมืองนี้ทุกแห่ง ป่า พร้าวก็หลายในเมืองนี้ ป่าลาง ก็หลาย ในเมืองนี้..ใครสร้างได้ไว้แก่มัน”
- 25. สภาพทางเศรษฐกิจสมัยสุโขทัย (ต่อ) สุ โ ขทั ย มี ต ลาดส าหรั บ ซื้ อ ขายแลกเปลี่ ย นสิ น ค้ า เรียกว่า ปสาน โดยพระมหากษัตริย์สนับสนุนการค้าขาย คือ การยกเว้นการเก็บภาษีผ่านด่านหรือ “จังกอบ” (จกอบ) ดัง จารึกที่ว่า“เจ้าเมืองบ่เอาจกอบในไพร่ ลูท่าง เพื่อนจูงวัวไปเค้า ขี่ม้าไปขาย ใครใคร่ค้าม้า ค้า ใครใคร่ค้าช้าง ค้า” ประกอบกับความเจริญของเส้นทางการค้าทางบก และ การค้ า ที่ ค่ อ นข้ า งเสรี จ ากนโยบายของรั ฐ ท าให้ สุ โ ขทั ย เป็ น ศูนย์กลางทางการค้าระหว่างรัฐทั้งจากอินเดีย จีน และบริเวณ ใกล้เคียง
- 26. สภาพทางเศรษฐกิจสมัยสุโขทัย (ต่อ) การค้ า สมั ย สุ โ ขทั ย ใช้ เ ส้ น ทางการค้ า ส าคั ญ ทางจากกรุ ง สุโขทัย ผ่านกาแพงเพชร ตาก ไปยังเมืองเมาะตะมะ ซึ่งเป็นเมืองท่า เป็นที่ซื้อขายแลกเปลี่ยนกับพ่อค้าจากอินเดีย เปอร์เซียและอาหรับ และเส้นทางจากสุโขทัยสู่อ่าวไทย โดยล่องเรือผ่านแม่น้าเจ้าประยา และล าน้ าสาขาต่ า งๆ ใช้ ติ ด ต่ อ ค้ า ขายกั บ พ่ อ ค้ า จี น มลายู อินโดนีเซีย และฟิลิปปินส์ สิ น ค้ า ส่ ง ออกได้ แ ก่ เ ครื่ อ งสั ง คโลก ผลิ ต ผลทางการเกษตร ของป่า เช่น ครั่ง กายาน ยางรัก หนังสัตว์ ไม้ฝาง ไม้กฤษณา ส่วน สินค้าขาเข้าได้แก่ ผ้าแพร ผ้าไหม เครื่องเหล็ก และอาวุธต่างๆ
- 29. วัฒนธรรมสุโขทัย ต้นกาเนิดวัฒนธรรมไทย สั ง คมสุ โ ขทั ย ได้ ส ร้ า งแบบแผนการด าเนิ น ชี วิ ต และ วัฒนธรรมไว้ มากมาย ทั้งการประดิษฐ์ตัวอักษรไทย วรรณกรรม ประเพณี ดนตรี จิ ต รกรรมประติ ม ากรรมและ สถาปั ต ยกรรม ดังนี้ ตั ว อั ก ษรไทย ศิ ล าจารึ ก หลั ก ที่ 1 ให้ ข้ อ มู ล สมั ย พ่ อ ขุ น รามคาแหงตอนหนึ่งว่า “ …1205 ศก ปีมะแม พ่อขุนรามคาแหง หาใคร่ใจในแลใส่ลายสือไทยนี้ จึ่งมีเพื่อขุนผุ้นั่นใส่ไว้…” จึงเป็นที่ เชื่อกันว่าพ่อขุนรามคาแหงได้ประดิษฐ์ อักษรไทย พ.ศ. 1826 เป็น อักษรไทยเก่าแก่ที่สุดที่ใช้ในประเทศไทยและใช้มาจวบจนปัจจุบัน
- 31. วัฒนธรรมสุโขทัย ต้นกาเนิดวัฒนธรรมไทย (ต่อ) วรรณกรรมสุโขทัยนับเป็น วรรณกรรมที่ทรงคุณค่าและมี อิทธิพลต่อชีวิตความเป็นอยู่ของคนไทยสมัยสุโขทัยและสืบทอด มาจนถึ ง ปั จ จุ บั น ได้ แ ก่ ศิ ล าจารึ ก (ให้ ข้ อ มู ล ทั้ ง ทางด้ า นอั ก ษร ศาสตร์ นิติศาสตร์ สังคมศาสตร์ และอื่น ๆ), ไตรภูมิพระร่วง (เป็น วรรณกรรมทางศาสนาสั่งสอนเกี่ยวกับความดีความชั่ว), สุภาษิต พระร่วง (คติธรรมสอนเรื่องการดาเนินชีวิต ), ตารับท้าวศรีจุฬา ลักษณ์ (ขนบธรรมเนียมประเพณีของราชสานัก และกิริยามารยาท ของฝ่ายใน) เป็นต้น
- 32. วัฒนธรรมสุโขทัย ต้นกาเนิดวัฒนธรรมไทย (ต่อ) ศิลาจารึกหลักที่ 1 ให้ข้อมูลเกี่ยวกับดนตรีและการฟ้อน ราที่แสดงให้เห็นว่ า ในสมัยสุโขทัยการร้องราทาเพลง และการ แสดงฟ้อนราว่า “…เมื่อจักเข้ามาเวียงเรียงกันแต่อรัญญิกพู้นเท้า หัวลานดมบงคมกลอง ด้วยเสียงพาทย์เสียงพินเสียงเลื่อนเสียงขับ ใครจักมักเล่น ใครจักมักหัว ใครจักมักเลื่อนเลื่อน…” เชื่อกันว่าในสมัยสุโขทัยมีทั้งการร้องและการขับ ซึ่งเพลง ที่ น่ า จะเป็ น เพลงสมั ย สุ โ ขทั ย คื อ เพลงเทพเพลงเทพทอง (นักศึกษาสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จาก VDO ประกอบคาบรรยาย)
- 33. วัฒนธรรมสุโขทัย ต้นกาเนิดวัฒนธรรมไทย (ต่อ) สถาปัตยกรรมสมัยสุโขทัย ที่โดดเด่น ได้แก่ เจดีย์ทรง ดอกบัวตูมแบบวัดมหาธาตุ เมืองสุโขทัย ซึ่งถือว่าเป็นแบบเจดีย์ ทรงดอกบัวแบบสุโขทัยแท้ ตั้งอยู่บนฐานเขียง เหนือฐานบัว ลูกแก้วเป็นแท่นแว่นฟ้าย่อเหลี่ยม แท่นแว่นฟ้ารับเรือนธาตุ ต่อ จากเรือนธาตุเป็นยอดที่เป็นดอกบัวตูม
- 34. ศาสนาและความเชื่อ สมั ย ดั้ ง เดิ ม ชาวสุ โ ขทั ย มี ความเชื่ อ เกี่ ย วกั บ ผี แ ละวิ ญ ญาณ บรรพบุ รุ ษ ต่ อ มารั บ ลั ท ธิ พ ราหมณ์ และนับถือ พระพุทธศาสนา ควบคู่ ไปกับความเชื่อเดิม แม้ ว่ า กาลต่ อ มาจะได้ รั บ คติ ทางพระพุ ทธศาสนาแล้ว แต่ สัง คม สุ โ ขทั ย ยั ง คงนั บ ถื อ ผี และเทพยดา ประจาเมืองเป็นสิ่งศักดิ์สิทธิ์ จึงต้อง จัดให้มีพิธีการสังเวยบูชาเป็นประจา
- 36. สรุป กษัตริย์แห่งกรุงสุโขทัย ได้ครองราชย์สืบต่อกันมาเป็น เวลาราว 200 ปี ตั้งแต่ พ.ศ. 1780 – พ.ศ. 1981 จนถึง พ.ศ. 1983 กลุ่มคนไทบริเวณลุ่มแม่น้าเจ้าพระยาได้รวมตัวกันสถาปนา อาณาจักรใหม่มีความได้เปรียบด้านที่ตั้ง และมีผู้นาที่เข้มแข็งทา ให้สามารถยึดครองสุโขทัยได้ในปี พ.ศ.1981 แม้ว่าอานาจทางการเมืองของสุโขทัยจะสิ้นสุดลง หากแต่ ความเจริญทางวัฒนธรรมในด้านต่างๆ ที่บรรพบุรุษได้สั่งสมก็ได้ ถูกส่งผ่านจากอดีต เป็นวิถีชีวิตและวัฒนธรรมของคนเชื้อสายไท ตลอดมาไม่ขาดสาย
- 37. คาถามท้ายบท 1. 2. เมื่อนักศึกษาได้ศึกษาเรื่องนี้แล้ว เห็นถึงพัฒนาการของกลุ่ม คนในดินแดนไทยสมัยก่อนประวัติศาสตร์จนถึงการรวบรวม อาณาจักรอย่างไร จงอธิบาย บทเรี ย นนี้ นั ก ศึ ก ษาได้ เ รี ย นรู้ วั ฒ นธรรมความเจริ ญ ของ อาณาจั ก รสุ โ ขทั ย ในหลายด้ า น ให้ นั ก ศึ ก ษายกตั ว อย่ า ง ความวั ฒ นธรรมและภู มิ ปั ญ ญาด้ านต่ า งๆของคนในสมั ย สุ โ ขทั ย ที่ ยั ง คงเห็ น ได้ ใ นปั จ จุ บั น และน ามาซึ่ ง ความ ภาคภูมิใจในฐานะคนไทยอย่างไร