2. Bìa 4
o B n có cho r ng i m s và thành tích hi n t i c a con b n chưa th t s
ph n ánh ư c th c l c c a cháu?
o Có ph i con b n luôn h t s c v t v cân b ng th i gian dành cho vi c
h c hành, th d c th thao, ngh ngơi và các ho t ng ngo i khóa khác?
o Có bao gi b n c m th y thà mình t làm m t vi c gì ó còn hơn là yêu
c u các con th c hi n?
o B n có ph i r y la, trách m ng các con ph giúp b n làm vi c nhà?
o B n có c m th y mình luôn không th i gian dành cho gia ình?
o Có ph i b n c m th y quãng th i gian bên gia ình không ư c vui v
như mình mong i?
N u b n tr l i “Có” cho b t kỳ câu h i nào trong danh sách trên thì ây
chính là cu n sách dành cho b n, giúp b n và con cái c a b n có ư c s thay i như
mong mu n.
2
3. L I TÁC GI
Chào các b n c gi !
Tôi ã vi t cu n sách u tay “Ngư i gi i không ph i là ngư i làm t t c ”,
v i hy v ng ph bi n m t trong nh ng kinh nghi m qu n lý h t s c c áo – nguyên t c
“Giao vi c hi u qu nh t”. ã có r t nhi u nhà qu n lý n m ư c nguyên t c này và t
ư c nhi u thành công. Th nhưng, tôi hi u r ng ph m vi áp d ng c a nguyên t c này
v n còn r t gi i h n.
Thông qua m t s b n bè và ng nghi p, tôi ã n y ra ý tư ng áp d ng
nguyên t c tuy t v i ó, v i m t chút bi n i, vào vi c giáo d c con cái t i gia ình.
“Con s làm ư c” s mang n cho b n cách v n d ng nguyên t c giao vi c
hi u qu y vào vi c giáo d c con cái. V i 6 bư c ơn gi n nhưng h u ích, b n s giúp
con tr g t hái thành tích cao nh t và t tin bư c vào i.
Trong quy n “Ngư i gi i không ph i là ngư i làm t t c ”, nhân v t James ã
ph i n l c r t nhi u mà v n không sao t ư c k t qu như Jones, ngư i anh h c a
mình. Trong khi James ph i làm vi c r t v t v m i có th hoàn thành công vi c m t cách
tương i thì Jones, v i nh ng k năng qu n lý tuy t v i, ã t ư c nhi u thành công
vư t tr i m t cách nh nhàng. Theo ó, ch t lư ng cu c s ng c a hai ngư i ngày m t
khác xa nhau.
Cu i cùng, James quy t nh d p b lòng kiêu hãnh n g p và xin l i
khuyên c a Jones. T s hư ng d n c a ngư i anh h , James d n n m rõ và áp d ng
thành công bí quy t “Giao vi c hi u qu nh t”.
L n này, James nh n ra r ng các con c a Jones luôn thành công và vư t tr i
hơn so v i các con anh, dù t t c u có th i gian h c t p và chơi ùa như nhau.
Câu chuy n là chu i nh ng suy nghĩ và hành ng c a James nh m tìm ra bí
quy t t tin và thành công c a các con Jones. T nh ng gì ã h c ư c, gia ình James ã
t ư c nh ng k t qu áng khích l :
Các con t ư c nhi u thành công hơn mà không c n ph i c g ng
quá s c.
• B n tr h c ư c s t tin vào chính b n thân và bi t cách phát huy h t
ti m năng; hi u và ch p nh n nh ng gi i h n cũng như nh ng quy
nh mà chúng ph i tuân theo.
Không khí gia ình tr nên thân thi n, m áp hơn; các thành viên trong
gia ình quan tâm n nhau nhi u hơn.
Lo i tr n m c t i a s tranh ch p và xung t trong gia ình.
Và gia ình b n cũng v y, s t ư c nh ng k t qu h ng mong i t kinh
nghi m c a Jones và James.
Chúc b n thành công!
- Donna M. Gennett, Ph. D
3
4. Chương 1
ANH EM JONES VÀ JAMES – NH NG I M GI NG VÀ KHÁC
Hai c u bé John Jones và John James khác h n nh ng c p anh em h bình thư ng
khác. C hai l n lên trong cùng m t th tr n, s ng trên cùng m t con ư ng và c nh nhà
nhau. M c a h là m t c p ch em song sinh và ã k t hôn v i anh em nhà John vào
cùng m t ngày.
Chuy n hai ông b là anh em nhà John cùng l n lên bên nhau, tr thành b n thân c a
nhau là chuy n cũng bình thư ng. i u khi n ngư i ta ng c nhiên nh t chính là hai c u
con trai John Jones và John James c a hai ông b cùng tên này l i chào i trong cùng
m t ngày, cùng m t b nh vi n, và hai bà m cùng n m chung m t căn phòng.
Ch ng bi t li u có ph i s trùng h p này b t ngu n t hai ngư i m song sinh hay
không nhưng rõ ràng, Jones và James gi ng nhau như anh em song sinh th t th , c v
ngo i hình, dáng i u cho n cách cư x . Ngay t trư c khi i nhà tr , c hai r t thích
thú v i nh ng trò chơi làm gia ình và b n bè xung quanh b i r i v s gi ng nhau c a
mình. Và n khi vào trư ng ti u h c thì chúng ã th c hi n i u ó m t cách hoàn h o.
Ch ng ai trong s b n bè, th y cô có th ch ra ư c âu là Jones và âu là James.
Su t nh ng năm trung h c, hai c u ã dành h u h t th i gian r nh bên nhau. C hai
h c cùng m t l p, và cùng ch n nh ng môn th thao ngo i khóa gi ng nhau. i u thú v
là thành tích c a Jones và James cũng như nhau c trong h c t p và trong th d c th
thao.
Khi l n lên, hai anh em l i ti p t c thi vào m t trư ng i h c, và v n thích thú
v i trò chơi “anh em sinh ôi” như ngày còn bé. Nhưng c hai làm như v y không ph i
thu hút s chú ý hay chơi tr i v i b n bè mà ơn gi n ch là vì hai c u th t s có cùng
nh ng s thích gi ng nhau và u r t thích thú v i i u ó.
Sau khi t t nghi p, h ti p t c làm ng c nhiên m i ngư i b ng vi c k t hôn v i hai ch
em song sinh trong m t l cư i ôi. Th t ra thì n th i i m này, h u như ã không còn
ai ng c nhiên vì i u này n a. H ch tò mò và thích thú ch xem “truy n th ng” này s
kéo dài bao lâu mà thôi.
Sau ó, h cùng làm vi c trong m t công ty và mua nhà tr góp trong cùng m t chung
cư. Cu c s ng h nh phúc, công vi c thu n l i, và m i th có v r t suôn s v i h ...
Và th c t là cu c s ng ã di n ra r t t t, cho n khi Jones và James cùng ư c
thăng ch c lên làm qu n lý. James không m t nhi u th i gian nh n ra r ng ây là l n
u tiên h không còn gi ng nhau n a. M t s khác bi t ã hình thành, và i u t h i là
s khác bi t y ang ngày m t n i r ng!
May m n thay, James ã nh n ra mình t t h u trong s khác bi t y. Và i u áng
quý hơn là anh ã t b ư c lòng kiêu hãnh tìm hi u nguyên nhân, tìm ki m l i
khuyên và ch p nh n s a ch a theo s giúp c a Jones.
James ã phát hi n ra r ng khác bi t l n nh t gi a anh và Jones b t ngu n vi c anh
không n m rõ cách giao vi c cho các nhân viên c a mình sao cho t ư c hi u qu t t
nh t. D n d n, James ã h c ư c cách phân b , y thác công vi c hi u qu hơn; và
ch ng bao lâu sau, anh ã g t hái ư c nhi u thành qu áng khích l t nh ng c i cách
y.
Nh ã bi t cách i u ph i công vi c cho nhân viên nên James có nhi u th i gian hơn
chăm sóc gia ình. Và chính vì v y, anh ã nh n ra gi a hai gia ình ang t n t i m t
khác bi t r t l n và r t áng chú ý. Khác bi t ó khi n anh v a ng c nhiên, v a lo l ng.
James và Jones l p gia ình cùng m t th i i m, và con cái h cũng tr c tu i nhau.
Hai c u con trai c a h , Joe và Jake, ra i ch cách nhau có m t ngày, và hai cô con gái,
4
5. Jamie và Jolie cách nhau m t tu n. Hai c u con trai ang cùng h c l p chín, còn hai cô
công chúa nh ang h c l p sáu.
Các con c a Jones là Joe và Jamie u h c r t gi i. C hai t ư c nhi u thành tích
cao trư ng. Không nh ng th , ý th c t giác c a b n tr nhà Jones r t t t; chúng luôn
t làm bài t p v nhà mà không i ai nh c nh , thúc gi c. Sau khi ã làm xong bài t p,
hai a tr này v n còn th i gian r nh chơi các môn th thao mà chúng yêu thích.
Nhưng các con c a James là Jake và Jolie thì ngư c l i. Chúng luôn r t v t v m i có
th hoàn thành nh ng bài h c l p cũng như bài t p v nhà; t hơn, chúng còn có v
ch ng m y thích thú v i trư ng h c.
Khi y, l n u tiên trong i, hai v ch ng James ng i l i và phân tích v n c a hai
a con m t cách nghiêm túc; xét xem vi c b n tr dành th i gian cho các ho t ng
ngo i khóa có nh hư ng n vi c h c c a chúng không và có nên ti p t c duy trì nh ng
chương trình ngo i khóa y không.
Th nhưng, khi James nói i u này v i các con, thì c Jolie và Jake u ph n ng r t
gay g t. Trư c tình th ó, James bu c ph i tìm cách khác thay i tình tình hi n t i
mà không b n tr th t v ng.
James b t u quan sát n p sinh ho t c a gia ình Jones. Dù c m th y hơi x u h khi
ph i hành ng như th nhưng anh tin r ng mình có th h c ư c i u gì ó t gia ình
Jones.
James nh n ra r ng Jones luôn dành khá nhi u th i gian cho các con. Vào các ngày
cu i tu n, gia ình h thư ng cùng nhau ra ngoài. Trong khi Jones và Joe chơi trò b n bia
thì Jamie t p i xe p dư i s hư ng d n c a Jane. M i sáng th b y, c nhà h cùng
ph i h p v i nhau làm vi c nhà trong ti ng cư i ùa vui v .
Jame cũng nh n ra m t i m r t thú v trong cách d y d con c a Jones: Khi giúp b n
tr làm m t i u gì ó, Jones hoàn toàn không ng tay vào làm mà ch hư ng d n b n
tr t th c hi n.
Trong khi ó, gia ình James thì hoàn toàn ngư c l i. i u James th c m c là t i sao
anh l i không làm ư c i u Jones ã làm trong khi anh cũng dành r t nhi u th i gian cho
các con. Trư c ây, do công vi c b n r n nên anh không có i u ki n quan tâm chăm sóc
gia ình, c bi t là hai con. Nhưng gi ây, anh ã h c ư c cách qu n lý công vi c hi u
qu và ã t o nên s thay i kỳ di u trong công vi c cũng như trong cu c s ng c a
mình. Th nhưng, dù ã có nhi u th i gian dành cho gia ình hơn, James v n hi u r ng,
m i chuy n h u như ch ng h thay i.
Thông thư ng, m i ngày sau khi i làm v , v ch ng James s cùng nhau chu n b
b a t i cho c gia ình. Sau ó, c gia ình s quây qu n bên nhau, cùng ăn t i và chia s
v i nhau nh ng chuy n x y ra trong ngày. Ti p theo, anh và Joyce, v anh, s cùng nhau
d n d p, r a chén trong khi b n tr v phòng làm bài t p. Và cu i cùng, c nhà s cùng
nhau c báo ho c xem ti-vi cho n gi b n tr i ng .
“T i sao v y?” – James t h i. – “T i sao gia ình mình l i không th dành nhi u th i
gian chơi ùa bên nhau vào m i bu i t i? T i sao Jake và Jolie ã dành nhi u th i gian
trong h c t p như v y mà v n không th gi i như b n tr nhà Jones?”.
Và c m i cu i tu n, v ch ng anh l i h t s c v t v lôi kéo các con cùng làm vi c
nhà v i mình. C hai a tr u tìm m i lý do né tránh, trì hoãn, ho c n u có tham gia
thì cũng nhăn nhó, khó ch u.
Trong khi ó, các con c a Jones không nh ng giúp b m làm vi c nhà r t nhi t tình
mà còn th c hi n m i vi c v i v h ng thú như ang tham gia m t trò chơi h p d n. Làm
th nào gia ình Jones có th t o d ng ư c không khí làm vi c tuy t v i và s d ng th i
gian ngh ngơi y thú v như th ? Câu h i này không ng ng ám nh James, thôi thúc anh
tìm ra nguyên nhân ã t o nên s khác bi t kỳ l y.
5
6. Chương 2
JAMES K M T CÂU CHUY N
Sáng th b y, James ghé nhà ngư i anh h v i m c ích m i c nhà Jones tham d
m t bu i ti c gia ình. Nhưng th t ra, anh mu n nhân d p này quan sát n p sinh ho t c a gia
ình Jones vào ngày ngh .
– Xin chào c nhà! Cu i tu n vui v ! – James chào khi bư c vào nhà.
– Xin chào! – Gia ình Jones cùng chào James như m t b n h p xư ng; c nhà v a ăn
sáng xong.
– C u d o này sao r i, James? – Jones h i. – À, c u có k ho ch gì trong ngày cu i
tu n p tr i này không?
– T t nhiên là có. Tôi mu n m i gia ình anh ch sang chơi. Chúng ta s t ch c m t
b a ti c nho nh ngoài tr i. – James tr l i. – C nhà th y th nào?
– Hoan hô! – B n tr reo lên y thích thú. B n a tr c a hai gia ình chơi v i nhau
r t thân nên chúng luôn mong có ư c nh ng cơ h i như th này.
– Ai l i có th t ch i m t l i ngh h p d n như th ch ! – Jones cư i nhìn v ; và
Jane, v anh, cũng g t u ng ý.
– Chúng ta th ng nh t như v y nhé!
Trong lúc chuy n trò v i v ch ng Jones, James tranh th quan sát nh ng gì ang
di n ra chung quanh. Joe ang lau bàn ăn mà không c n m ph i nh c. Trong khi ó, Jamie
ang x nư c vào b n chu n b r a chén.
James h t s c ng c nhiên b i nhà anh, Jake và Jolie luôn tìm cách tr n tránh công
vi c; dù cho v ch ng anh có ra s c d d , yêu c u hay ra l nh chăng n a. Quá ng c nhiên,
James bu t mi ng:
– Hai cháu gi i quá! Hai cháu t giác làm vi c nhà mà không c n i b m nh c!
– Vì b n cháu là m t ph n c a i mà! – Hai a m m cư i tr l i James.
– i à? Nhưng là i gì? – James h i l i, ưa m t nhìn Jones y th c m c.
Jones ch nhún vai m m cư i.
– úng v y ! – Jamie gi i thích. – C nhà cháu là m t i l n, cũng gi ng như i
bóng trư ng v y. Các thành viên trong i u có i m m nh, i m y u cũng như s thích
khác nhau, cho nên m i thành viên ph i luôn c g ng h t s c hoàn thành ph n vi c c a mình
ưa i ti n lên ! – Cô bé gi i thích b ng m t gi ng y nhi t tình và t hào.
“Th t là m t cách nghĩ chín ch n và tích c c làm sao. M t a tr ch m i h c l p
sáu mà ã có th hi u ư c nh ng i u này th t không ơn gi n”. James nghĩ, và t h i gia
ình Jones ã làm cách nào giáo d c các con ư c như v y.
– ! M t ý tư ng ơn gi n mà th t là hay! – Anh nói.
– Gia ình c a chú cũng là m t i có ph i không? – Jamie h i, gi ng ngây thơ.
– À! – Anh th n tr ng tìm t ng l i. – V cơ b n, chú cho r ng gia ình chú cũng là
m t i, nhưng chú không nghĩ i c a chú gi i ư c như i c a cháu âu. Nhưng i c a
chú cũng ang c g ng cháu !
“Ít ra thì cũng s s m ư c như th , trong tương lai g n!” – James nh th m và t
h i nên b t u t âu. Nh t nh anh ph i nói chuy n v i Jones và h i Jones k lư ng v
vi c này.
V i s hi u ý và tình thân thi t t bé, h n Jones ã c ư c nh ng gì mà James ang
nghĩ. Vì th , anh ngh :
– James! C u có th giúp tôi m t s vi c trong nhà xe ư c không?
– Vâng, dĩ nhiên! – James vui m ng hư ng ng l i g i ý t nh c a ngư i anh h và
nhanh chóng bư c theo Jones.
– Jones này, làm th nào anh t o ư c i u kỳ di u y? – James h i khi c hai ã
bư c ra kh i phòng.
6
7. – m! Th t ra thì cũng khá ơn gi n. – Jones tr l i. – C u th y ó, chúng ta u g p
r t nhi u khó khăn trong vi c d y lũ tr h c cách s ng có trách nhi m. Tho t u tôi cũng
gi ng h t c u bây gi , r t lúng túng và không bi t ph i làm sao. R i m t ngày n , tình c tôi
quen m t hu n luy n viên và nhìn th y cách anh y hu n luy n i bóng. M t ý tư ng lóe lên
trong u, tôi t h i t i sao gia ình mình l i không sinh ho t như nh ng thành viên trong
cùng m t i như th .
V y là tôi cùng bàn b c v i Jane; r i hai v ch ng nghĩ ra m t trò chơi như sau:
Chúng tôi ghi l i t t c công vi c nhà vào m t t gi y và sau ó phân thành hai nhóm. Nhóm
m t bao g m nh ng công vi c khá ơn gi n mà b t c ai trong gia ình u có th làm, nhóm
vi c này ư c g i là “Công vi c c a i”. Còn nh ng vi c vư t quá s c hay có kh năng gây
nguy hi m cho b n tr thì ư c x p vào nhóm hai, g i là “Công vi c c a hu n luy n viên”.
Tu n ó, tôi và Jane t ch c m t cu c h p gia ình. Trong bu i h p y, chúng tôi gi i
thích v i b n tr r ng gia ình là m t i, trong ó m i ngư i là m t thành viên quan tr ng
và không th thi u. Vì th , ch khi m i ngư i cùng c g ng h t mình hoàn thành t t ph n
vi c ư c giao thì i m i có th tr thành i vô ch.
Ti p theo, chúng tôi g i ý b n tr nói v suy nghĩ c a chúng khi tr thành thành
viên c a i vô ch, cũng như nh ng i u mà chúng mu n khi i ã tr thành vô ch. Và
chúng c p n nh ng i u như “ i vô ch ư c làm nh ng gì h mu n”, “ i vô ch
thư ng r t n i ti ng” hay “Không khí trong i vô ch luôn vui v và h nh phúc”,…
Sau ó, chúng tôi b t u nói v ý nghĩa c a vi c ưa gia ình mình tr thành i vô
ch. Chúng tôi nói r ng khi ó, c gia ình s có r t nhi u th i gian vui v bên nhau, c khi
làm vi c l n khi chơi ùa.
Jane và tôi ưa ra danh sách “Công vi c c a hu n luy n viên” và gi i thích lý do t i
sao tôi và Jane ph i làm nh ng vi c y. Joe và Jamie r t ng c nhiên khi th y b m ph i làm
nhi u vi c như v y, nhi u hơn c nh ng gì chúng có th tư ng tư ng. Sau ó chúng tôi chia
nhau danh sách “Công vi c c a i”.
T t nhiên, ban u chúng cũng th c m c t o sao l i như v y. Nhưng sau khi nghe Jane
gi i thích: “M ch n làm công vi c lau chùi, vì m không mu n các v t d ng trong nhà b ai
ó làm v . Sau khi ph i s ch b i, m i th s ư c t l i v trí cũ, an toàn và nguyên v n”,
thì c hai m i ng ý. Và th là dây chuy n b t u kh i ng: Jamie ch n vi c r a chén vì
con bé thích s s ch s và ngăn n p. Joe ch n vi c vi c c t c b i th ng bé thích ch y nh y
ngoài sân. C nhà th ng nh t là m i ngư i s t d n d p phòng c a mình. Và m i vi c c th
ti p di n.
Danh sách công vi c c th vơi d n i. Và khi có công vi c nào ó phát sinh, thì Jane
ho c tôi s tính toán xem ai s m nh n nó d a trên s trư ng, s o n c a m i ngư i.
Ch ng m y ch c, t t c công vi c nhà ã bi n thành nh ng trò chơi thú v .
– Ôi chao!
James th t lên. Anh t h i b n thân li u có th áp d ng bi n pháp c a Jones vào gia
ình mình không. “H m! C th áp d ng xem sao!” – Cu i cùng anh k t lu n.
– C m ơn Jones!
James nói và ra v . Nh ng gì quan sát ư c t gia ình Jones khi n James v a n
ph c, v a x u h , v a hy v ng.
N ph c khi th y Jones có th d y b n tr cách làm vi c nhà m t cách suôn s và y
tinh th n trách nhi m. Chúng ph i h p và h tr b m h t s c nhi t tình.
X u h khi th m so sánh không khí m t m i c a gia ình mình v i s sôi n i và h nh
phúc mà gia ình ngư i anh h ã t o ra.
Song James cũng c m th y y ph n khích v i hy v ng s t o ra m t s thay i
gia ình mình có ư c không khí áng mong i như nhà Jones. James nóng lòng v nhà,
anh c n ph i nói v i Joyce v trò chơi kỳ di u mà gia ình Jones ang áp d ng. Th t là m t ý
tư ng tuy t v i!
7
8. ***
James và Joyce bàn lu n v i nhau v cách th c “Ho t ng i nhóm” mà gia ình
Jones ã áp d ng. Joyce r t thích ý tư ng này và t ra ng c nhiên vì chưa bao gi ư c nghe
Jane – v c a Jones – nh c n. Nhưng ó không ph i là i u quan tr ng b i gi ây, h ã
nhìn th y hư ng i cho nh ng v n c a mình.
Joyce r t nóng lòng áp d ng phương pháp này. V ch ng anh quy t nh s c p
n “Trò chơi i nhóm” trong bu i h p m t gia ình vào tu n t i; ch thay i m t vài i m
nh so v i cách mà Jones ã th c hi n.
Th nhưng, th t không may, b n tr nhà James ch ng h t ra h ng thú. Hai a ng i
trên gh , m t mày d t, ch ng có thái hay hành ng nào ch ng t “tinh th n ng i”
c . Sau m t h i c g ng g i chuy n, James th t v ng h i:
– Có chuy n gì không n à, hai a?
Jolie b t u khóc:
– Chuy n gì s x y ra n u chúng ta là m t i th t b i? N u con chơi không t t, con
có b b m c t các ho t ng ngo i khóa không? – Cô bé n c n .
Jake cau có:
– úng v y! Con ang không bi t làm th nào làm cho h t m bài t p v nhà ây.
V y mà b m còn mu n con ph i làm thêm vi c n a sao?
“ i tr i!” – James nghĩ. –“Sao mình l i có th nghĩ ơn gi n n như th nh ? úng
là mình mu n lũ tr tr nên t t hơn, nhưng dư ng như mình ã dùng sai phương pháp r i”.
James im l ng m t lúc, ch ng bi t làm th nào thoát kh i tình hu ng b t ng này. Joyce
nhìn anh, ch i. Trong khi ó, Jake nói:
– T i con i ư c chưa?
Jolie thêm:
– Ph i ó, t i con i ư c chưa? Con có bài lu n môn khoa h c c n ph i n p vào th
hai này!
James g t u và th là hai a v i vã l nh v phòng.
– Ch c, ch ng có tác d ng gì c ! – Joyce l c u chán n n.
– ng lo, em yêu! – Jame an i Joyce, quàng tay lên vai v , nói. – Anh nghĩ có l
chúng ta ã b sót m t vài bư c nào ó thôi. anh nói chuy n v i Jones l n n a xem sao.
Em ng lo. Jake và Jolie là nh ng a tr sáng d . Chúng v n t thành tích khá trư ng.
Ch c n tìm ra nguyên nhân thì chúng ta s gi i quy t n th a m i vi c thôi em !
– Vâng. – Joyce v n chưa h t lo l ng. – Nhưng em th y hai a ang r t th t v ng.
Em hy v ng chúng ta có th s m tìm ra m t bi n pháp khác. Em ã c h t s c giúp các
con làm bài t p, nhưng cu i cùng m i chuy n ch d n n k t c c ho c là em làm giùm ph n
vi c c a chúng, ho c khi n chúng r i r m và t i t hơn mà thôi. Em th y th t v ng quá. Giá
mà chúng ta có th hi u ư c i u các con ang nghĩ thì t t bi t m y.
– Anh có m t ý ki n! – James g i ý. – V ch ng mình th nói chuy n v i c Jones và
Jane xem sao. Jones ã giúp anh r t nhi u trong công vi c và anh bi t anh y r t s n lòng
giúp anh m t l n n a. V y chúng ta hãy cùng th nói chuy n v i anh ch y xem sao. L n
này, hãy c hai ngư i làm “hu n luy n viên” cho chúng ta. Ý em th nào?
– Ý ki n này r t tuy t! – Joyce g t u tán thành.
8
9. Chương 3
JAMES, JONES VÀ BU I “T P HU N”
M i chuy n di n ra theo úng k ho ch c a v ch ng James. T i th sáu, sau khi b n
tr n trư ng tham d bu i sinh ho t ngo i khóa, v ch ng James m i Jones và Jane n
dùng b a t i tham kh o ý ki n v bu i h p gia ình v a qua c a h .
– Th t là t i t ! – Joyce k khi m i ngư i ang ăn t i. – James và em ã r t nhi t tình
áp d ng ý tư ng mà anh Jones ã hư ng d n. Chúng em tin r ng b n tr s có nh ng ph n
ng tích c c như các cháu nhà anh ch . Nhưng th c t l i không ph i như v y. Hai a ã n i
cáu và ca thán r ng chúng ã có quá nhi u vi c ph i làm và không th m ương n i gánh
n ng to l n ó. Em ang lo, không bi t ph i làm th nào v i chúng ây.
– Ch r t l y làm ti c! – Jane tr l i. – Ch nghĩ có l do trư c ây b n tr thư ng b
thúc ép h c t p nên bây gi chúng không còn c m th y thích thú trư c trò chơi m i này. Em
ng lo, b n tr nhà ch ban u cũng v y thôi. Ph i m t m t th i gian, ch và anh Jones m i
có th giúp chúng c m th y t tin t gi i quy t v n c a chúng mà không c n ai nh c
nh hay ch b o.
– V y anh ch làm th nào d y cho b n tr cách suy nghĩ ó? – Joyce h i. – Em tin
r ng Jake và Jolie là nh ng a tr sáng d ; nhưng th t s em không hi u t i sao chúng l i
ph n ng t như th .
Joyce b t khóc trong tuy t v ng. Jane n bên vòng tay an i cô.
– M i chuy n r i s khá hơn thôi! – Jane nói m t cách ch c ch n. – Hãy anh ch
chia s cách anh ch ã dùng giúp Joe và Jamie. Th t ra anh ch cũng tình c tìm ư c
cách này. Và bây gi , anh ch r t s n lòng chia s t t c nh ng bí quy t cho v ch ng em.
– úng v y! – Jones ti p l i. – m… B t u t âu ây nh ? nghĩ xem, chúng ta
ã nh n ra sư khác bi t c a b n tr t bao gi nh ?
– Em nghĩ r ng m i th ã thay i khi b n tr b t u h c khác l p. úng v y!
Chính là lúc y! Em ã nh n ra i u ó khi Jake và Joe tách ra h c nh ng l p khác nhau, và
tình tr ng này cũng x y ra tương t v i Jolie và Jamie.– Jane nh n m nh, quay qua nói v i v
ch ng James. – Joe và Jamie ã ư c h c v i m t giáo viên r t tuy t v i. Cô y ã d y cho
ch r t nhi u i u. S không bao gi ch hi u ư c i u ó cho n t n lúc ti p xúc v i cô y.
Cô y không nh ng ã nh hư ng l n i v i Jamie mà c v i v ch ng anh ch n a.
Jane kh xi t tay Jones khi nh n m nh nh ng l i cu i.
– , úng v y! – Jones thêm vào. – Cô y th t là m t giáo viên tuy t v i. Và các c u
nghe Jane nói r i y, Joe cũng ã t ng h c cô y vào năm l p sáu, năm mà Joe và Jake b t
u h c khác l p. Tôi nghĩ r ng v n b t u t ây.
– Cô giáo y tuy t v i như th nào? – James h i.
– Coi nào! – Jane b t u k . – Tên cô y là Edwards. ó là m t giáo viên r t yêu
ngh . Không nh ng th , cô y r t am hi u tâm lý c a b n tr và vô cùng kiên nh n.
– V y trư c tiên là cô giáo y r t yêu b n tr . – Joyce nói, b t u nôn nóng. – Nhưng
cô y ã làm gì t o nên s thay i?
– M i chuy n di n ra r t t nhiên. – Jane nói. – ch k cho em nghe phương pháp
gi ng d y c a cô y trên l p. ó th t s là phương pháp thông minh và hi u qu ! M i khi ra
bài t p v nhà, cô Edwards luôn gi i thích k lư ng yêu c u c a bài t p. Cô miêu t r t chi
ti t t t c nh ng gì b n tr c n ph i làm nhưng cũng ch rõ cho chúng th y nh ng ph n ư c
t do sáng t o. Th m chí, cô y còn vi t rõ ra nh ng yêu c u c n ph i th c hi n cũng như s
i m tương ng c a m i ph n. R i sau ó, r t c n th n, cô y yêu c u b n tr l p l i nh ng
i u ã nghe ư c, ch c r ng chúng hi u rõ nh ng gì cô mu n di n t.
– úng v y! – Jones chen vào. – Trong m t bu i h p ph huynh, cô Edwards ã gi i
thích v ý nghĩa và hi u qu c a vi c gi ng gi i v i b n tr nh ng i u chúng ta trông i
chúng, và cô y còn lưu ý c vi c c n ph i yêu c u b n tr nh c l i nh ng i u chúng ã
9
10. ư c nghe. Cách làm này không nh ng giúp b m h tr con cái trong vi c làm bài t p ư c
giao v nhà mà còn k t n i giáo viên v i ph huynh cùng h tr nhau trong vi c giáo d c
con tr . Anh ch quy t nh s áp d ng cách làm y thú v này và th t s b t ng vì k t qu
mà nó mang l i. Tôi nh n ra trư c nay mình th t c ng nh c bi t bao! Tôi không hi u t i sao
mình l i không bi t áp d ng cách th c này v i các con, trong khi m i ngày tôi u áp d ng
nó v i t t c các nhân viên công ty.
Jane g t u tán thành:
– i u khi n ch ng c nhiên nh t chính là trư c nay, dù b n tr ã làm r t nhi u bài
t p v nhà nhưng dư ng như chúng không n m rõ cách th c th c hi n chúng. Và t t nhiên,
h u qu là i m s c a chúng không th cao ư c. Nhưng i u áng nói là b n tr không bao
gi dám h i cũng cũng như ngh các th y cô làm rõ i u ó trong gi h c b i chúng s b
các b n chê cư i. Th m chí, chúng cũng chưa h nghĩ n vi c làm i u ó.
– m…! – James g t gù. – Th t thú v làm sao!
Anh ã b t u nghi m ra v n . Cách làm c a ngư i giáo viên ó th t ra cũng chính
là phương–pháp–giao–vi c–hi u–qu mà trư c ây Jones ã d y cho anh. Gi ây, James ã
áp d ng r t nhu n nhuy n phương pháp ó, nên anh tin r ng mình cũng s làm t t nó nhà.
– Ch chưa mu n d ng câu chuy n ây, – Jane nói, nhìn ng h , – nhưng b n tr
s p v r i. Chúng ta s g p l i nhau sau v y. C m ơn v b a t i nhé.
– ! – Joyce nói. – Chính v ch ng em m i c n ph i nói c m ơn. Câu chuy n th t s
r t h u ích i v i b n em. N u còn i u gì mà b n em có th h c h i n a, mong anh ch hãy
chia s thêm. Trư c m t, v ch ng em s th áp d ng bi n pháp “Trò chơi công vi c” xem
sao.
Sau khi gia ình Jones i kh i, Joyce n m tay ch ng:
– Nghe có v th t ơn gi n anh nh ? Anh nghĩ sao?
– Nh ng i u ó cũng gi ng như phương–pháp–giao–vi c–hi u–qu mà Jones ã
t ng ch cho anh trong công vi c công ty. Anh tin r ng cách làm này có l cũng hi u qu
i v i b n tr . Anh ang hình dung nó có th mang l i nh ng gì cho gia ình chúng ta.
Chúng ta hi n chưa có ý tư ng nào hay hơn thì c th xem sao.
T i hôm sau, Joyce và James i cùng v i hai con vào phòng tìm cách giúp chúng
làm bài t p v nhà. James kèm con trai, còn Joyce s lo cho cô con gái.
– Coi nào, t i nay con có nh ng bài t p gì th , Jolie? – Joyce h i.
– D , môn Khoa h c thư ng th c m ! – Jolie nheo m t, có v ch ng thích thú gì v i
môn h c này. – Còn c Toán và Anh văn n a.
– V y con s h c môn nào trư c?
– Môn Toán ! – ây là môn Jolie thích nh t.
– Con có th nói cho m bi t bài t p c a con là gì không?
– T t nhiên là ư c . Nhưng môn Toán d l m m ơi; ch có môn Khoa h c thư ng
th c là khó thôi.
– ư c r i! Th bài t p c a môn Khoa h c thư ng th c yêu c u nh ng gì?
– Chúng con ph i nghiên c u và so sánh kh ng long các th i i khác nhau.
– , Jolie à! M nh con thích kh ng long l m cơ mà. T i sao con l i c m th y bài t p
v nó l i khó?
Jolie than th :
– B i vì con th t s không bi t yêu c u c a cô giáo là gì n a. M i l n con nghĩ con
hi u rõ và làm úng yêu c u bài t p thì cu i cùng con l i b i m kém. Con không hi u ư c!
– Cô bé d m chân, gi ng gi n d i.
M c dù Jolie nhăn nhó nhưng Joyce v n c m th y m ng vì ít ra v ch ng cô cũng ã
b t u ti p c n ư c v i b n tr trong v n h c hành.
– Th cô giáo ã nói v i con nh ng gì? Con có th l p l i chính xác nh ng gì cô ã
nói không?
10
11. Khi Jolie l p l i nh ng yêu c u c a cô giáo, Joyce nh n ra m t vài i u. Cô bi t r ng
Jolie ã không n m ư c yêu c u c a bài t p và phát hi n ra m t s i m mà cô có th giúp
Jolie hi u rõ hơn.
– ư c r i Jolie! – Joyce b t u. – Hãy nói v nh ng gì con có th làm hi u
bài k hơn. i u ó s giúp con bi t mình nên làm gì và s t i m cao hơn y.
– Nó cũng giúp con l i i bóng á ch ?
– M nghĩ là như th . Con có mu n th không?
Jolie g t u, m c dù v n còn m t chút nghi ng . Joyce c n th n hư ng d n Jolie cách
tìm hi u trư c khi làm bài. Jolie chăm chú nghe, và ghi l i nh ng i u m nói lên cu n t p
khác không quên. Gi ng gi i cho con xong thì ã n gi ng , Joyce ngh :
– Con ã hi u r i thì nên i ng s m, ngày mai con s ti p t c làm bài t p Khoa h c
thư ng th c này nhé! – Joyce ngh .
– Vâng ! – Jolie tr l i. – Nhưng m ơi, còn bài t p ti ng Anh n a, con cũng chưa
làm nó.
Khi nán l i cùng Jolie xem xét bài t p ti ng Anh, Joyce nh n ra ư c r ng, cũng
tương t như bài t p Khoa h c thư ng th c, Jolie cũng không hi u ư c yêu c u bài t p. Tuy
không giúp con gái v m t n i dung bài t p, nhưng Joyce ã giúp con nh hư ng cách ti p
c n v i yêu c u c a bài. Và ó m i là i u quan tr ng nh t. Cô th phào nh nhõm khi
bư c ra kh i phòng con.
T i hôm ó, Joyce và James so sánh nh ng i u h ã làm v i nhau. Nh ng gì James
chia s v i Jake cũng tương t như th . H r t ng c nhiên khi th y tình tr ng h c hành c a c
hai a con u có m t vài i m chung. Ch ng h n, khi g p m t th t b i nào ó trư ng, v i
tâm tr ng chán n n, chúng s không bi t cách i phó v i nh ng v n tư ng ch ng r t ơn
gi n.
James cư i:
– Nhưng chúng ta cũng nên bi t r ng mình m i ch khám phá ph n n i c a t ng băng
trôi. ó là kinh nghi m mà anh ã h c ư c khi làm vi c v i Jones. Nhưng anh nghĩ chúng ta
ang d n d n c i thi n ư c tình hình, và ó m i là i u quan tr ng.
– úng v y! – Joyce g t u và v i tay l y m t cu n s ghi chép trên bàn. Cô b t
u vi t vào ó nh ng i u mình ã h c ư c.
– Em làm gì v y?
– ó là ý tư ng c a Jolie y. Con bé ã ghi l i nh ng i u em ã d n dò không
quên. Vì anh nói chúng ta còn ph i tham kh o ý ki n c a v ch ng Jones nên em ghi l i
kh i quên.
– úng r i! – James ng ý. – Anh cũng làm như th trong công ty. Anh ghi chú trên
t m b ng tr ng, và cách làm ó th t s r t h u ích y.
– V y thì chúng ta cùng ghi l i nhé. Em nghĩ sau này chúng ta s c n t i nó.
Và ây là nh ng gì Joyce ghi l i:
Hình sách g c trang 35
Khi giao nhi m v cho tr , c n ph i nói c th nh ng gì b n mong i chúng.
Yêu c u chúng l p l i m b o chúng hi u úng.
Giúp chúng áp d ng cách th c này v i nh ng bài t p, nhi m v ư c giao trư ng.
Joyce suy nghĩ m t chút:
– Em ang t h i… – Cô thì th m.
– Gì th em? – James h i.
– Em nghĩ là còn m t bư c n a trư c bư c này.
– Bư c gì th em?
Joyce gi i thích:
11
12. – Có v trư c ây chúng ta ã khá v i vã khi c giúp b n tr , vì th mà k t qu
m i không m y kh quan như v y. Em nghĩ chúng ta nên ch u khó suy nghĩ k hơn v nh ng
gì mình c n làm; ch c ch n khi y k t qu s t t hơn. Hai v ch ng mình c n chu n b k
hơn, anh . – Cô nói và l i c m bút, s ghi chép lên.
– Em vi t gì th ? – James h i.
Cô ưa cho ch ng cu n s anh c :
Hình sách g c trang 37
Chu n b trư c
– ây s là bư c u tiên – Joyce ti p t c.
– Anh cũng nghĩ như v y, m c dù anh ch ng mu n công nh n chuy n ó. – Jones nói
b ng gi ng hài hư c.
Joyce ph h a:
– úng v y! T th t y! L ra anh ph i bi t rõ i u này hơn em ch , vì anh v n ph i
thư ng xuyên áp d ng nó mà.
Su t tu n sau ó, lũ tr v nhà trong tâm tr ng vui v vì chúng ã hi u bài t p hơn.
Sau m i b a t i, chúng u t giác tr v phòng và hoàn thành bài t p c a mình. Rõ ràng,
chúng ã t tin h n lên trong vi c h c t p. C gia ình James ã có m t tu n vui v bên nhau
và m i ngư i u thích thú trư c s thay i này.
12