2. Preventie bij ouderen: zin en onzin
“Voorkomen is beter dan genezen”
•De gezonde oudere zal zeggen:
Preventie? Doe mij maar een APK.
•De rijke oudere zal daar geen genoegen mee nemen,
die wil minstens een Total Body Scan.
•En de kwetsbare oudere denkt:
Blijf Zitten Waar Je Zit en verroer je niet!
3. Preventie bij ouderen: zin en onzin
“Voorkomen is beter dan genezen”
•De NHG-huisarts zegt: prima, maar het moet wel
voldoen aan de criteria van Wilson en Jungner.
•De ondernemende huisarts ziet meteen
€ mogelijkheden voor passende zorgproducten.
•En de gewone huisarts denkt “moet dit er ook nog
bij, ik heb het al zo druk…”
4. Preventie bij ouderen: taak voor de huisarts
1. Steeds meer ouderen met complexe problematiek
2. Proactieve houding noodzakelijk
3. Patiënten vragen er om
4. Onvrede over Consultatiebureau voor Ouderen
5. Dreigende wildgroei in preventieve zorg
5. Preventie bij ouderen: waarom?
Reden 1: Steeds meer ouderen met complexe problematiek
Ik zie steeds meer ouderen met meerdere chronische
aandoeningen. Gezien de dubbele vergrijzing is dit
bovendien slechts de voorbode van wat ons te wachten staat.
En juist voor chronische aandoeningen geldt:
“Voorkomen is beter dan genezen”.
6. Preventie bij ouderen: waarom?
Reden 2: Proactieve houding noodzakelijk
Ook zie ik steeds meer ouderen met subtiele voortekenen
van naderend onheil: beetje vergeetachtig, minder verzorgd.
Je aarzelt om daarop in te gaan, want je hebt je handen al vol
aan de lopende zaken. Toch is een proactieve benadering
nodig, want ooit komen de kinderen of de buren klagen:
“Dokter u moet er wat aan doen, zó kan het niet langer.”
7. Preventie bij ouderen: waarom?
Reden 3: Patiënten vragen er om
Steeds vaker komen ouderen zelf vragen om een “check-up”.
“Vroeger werd ik op het werk elk jaar gecontroleerd, wilt u me
eens helemaal goed onderzoeken? Cholesterol, hartfilmpje,
prostaat enzovoorts. Voorkomen is toch beter dan genezen?”
8. Preventie bij ouderen: waarom?
Reden 4: Onvrede over Consultatiebureau voor Ouderen
In mijn ogen is het CbO een verkeerde ontwikkeling.
Er wordt een standaard testbatterij loslaten op mensen die
weinig mankeren en áls er wat gevonden wordt was dat bij
mij als huisarts meestal al bekend.
9. Preventie bij ouderen: waarom?
Reden 5: Dreigende wildgroei in preventieve zorg
Steeds meer commerciële instellingen storten zich op senioren
om hen met glossy folders en mooie praatjes dure testen te
laten ondergaan.
Vervolgens kunnen wij als huisartsen uitleggen dat het allemaal
zo’n vaart niet loopt en dat ze gewoon moeten afvallen en meer
gaan bewegen.
19. Praktijktest: Bekende problemen
Op de volgende dia staan de problemen die tevoren al bekend
waren bij de patiënten uit de praktijktest.
Links de SFMPC-domeinen. Boven de nummers van de 22
geteste patiënten. Elk vierkantje is een bekend probleem.
Kijk naar patiënt 10 en 16: de eerste heeft weinig bekende
problemen, de tweede veel in meerdere domeinen.
De kleuren geven het resultaat na uitvoeren van SeniorCheck.
Groen betekent dat het probleem onder controle was.
Oranje geeft aan dat er aandacht aan gegeven zou moeten
worden. En bij rood was actie nodig.
Oftewel: als je patiënten voor een check-up laat komen blijkt
dat er steeds wat “achterstallig onderhoud” is. Zeker in het
somatische domein.
20. Lichamelijk 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Bestaande
Bloeddruk a O O O O
Cholesterol O a p a p O
Praktijktest: bekende problemen
Glucose (Diabetes) O O O O a
problemen
Nierfunctie
Bloedarmoede (Hb)
Hart O O O O
Vaten O
Luchtwegen p p O
Somatisch
Plassen p a p
Ontlasting
Borsten (vrouwen ) O
Botontkalking (osteoporose) O
Gewrichten p O
Voeten
Voedingstoestand p p a
Gebit
Roken a a a a
Alcohol
Lichaamsbeweging p p
Slapen & ontspanning
Redzaamheid
Zelfredzaamheid persoonlijk
Zelfredzaamheid huishouden
FunctioneelMedicatiegebruik
Mobiliteit & bewegen O
Stabiliteit & valrisico
Maatschappelijk
Mantelzorg geven p p
Mantelzorg krijgen O
Maatschappelijk
Sociale contacten a
Woonsituatie
Zorgnetwerk
Geestelijk
Stemming a p
Psychologisch
Geheugen & denken
Communicatie
Zien
Communicatief
Horen p O
Ruiken
Spreken
22. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22
Nieuwe
A A A P
A A P P
Praktijktest: nieuwe problemen
P A
problemen
Somatisch
A A A A A
P P P P A A P
P P P
P
P P
A P P P A P P P P P P A
P P P P P
A
P P P P P P
P
Functioneel P
Maatschappelijk
P P
P P P P
Psychologisch A P
Communicatief P P P
