Op 18 februari 2011 organiseerde het Samenwerkingsverband regio Eindhoven i.s.m. Inbo en CityTV een expertmeeting in Heusden (Asten). Thema: Arbeidsmigranten Presentatie: Fons Merken (Wonen Limburg)

1. Tijdelijke huisvesting en de rol van de corporatie 18 feb 2011 Expertmeeting SRE

5. Het spinnen web waar wij ons in bevinden Gemeente Werkgever Woningcertificering org. Politie Wooncorporaties Huisvesters Kabinet Welzijn org. Interventie teams Werknemers. org Arbeidsmigrant Belangen org. provincie De arbeidsmigrant

6. Feiten Waarom komen arbeidsmigranten uit de Moe-landen Werkloosheid: Bulgarije 10.2% (Q4 2010) Roemenië 7.3% (Q3 2010) Letland 18.3% (Q4 2010) Polen 10.0% (Q4 2010) Minimumloon: Bulgarije € 123 Roemenië € 142 Letland € 232 Polen € 321 *Bron Eurostat 2011 Feiten

7. Onderzoek Wonen-Limburg en TUe Eindhoven Feiten o gemiddelde verblijfsduur 168 weken o 3% weet wanneer men teruggaat o 19,3% is met kinderen o Gemiddelde leeftijd 32 jaar o 52,8% is vrouw o 47,2% is man o 50,9% wil permanent blijven o Totaal Limburg gebaseerd op GBA en enquête 17527 o Dit is 20,3% o 3500 in geschreven in het GBA (allen met Poolse nationaliteit)

8. Feiten Onderzoek Wonen-Limburg en TUe Eindhoven - voor 75,6% wordt dit verrekend via Werkgever - is totaal € 428.- pp - bijkomende kosten € 126.- - huur € 302.- o Gemiddelde kosten voor huisvesting: - 75% zit in gedeelde huisvesting - 8.1% Kennissen vrienden etc. - 2,4% Makelaar - 19,4% Particulier - 66,1% via werkgever - 4% via woning corporatie o Hoe gehuisvest:

9. Feiten o Wil verhuizen: - 84% met zelfstandig woonruimte heeft - 94% met gedeelde woonruimte heeft o Behoefte naar woningen: - 1133 zelfstandige huisvesting 799 permanent 334 in de toekomst terug - 3500 gedeelde huisvesting 1589 permanent 1871 in de toekomst terug Onderzoek Wonen-Limburg en TUe Eindhoven

10. Feiten Woonwensen arbeidsmigranten met gedeelde huisvesting Reden voorkeur gedeelde woonruimte: 69% goedkoper 25% contact met andere mensen 6% Anders Voorkeur eigen voorzieningen: 5% slaapkamer te delen met meerdere personen 63% eigen slaapkamer 21% eigen slaapkamer met eigen toilet/bad/douche 8% eigen slaapkamer met eigen toilet/bad/douche en keuken 3% anders Onderzoek Wonen-Limburg en TUe Eindhoven

11. Onderzoek gemeente Venray Feiten locatie Otto in Weeze 50% van de ondervraagden wil langer in NL blijven 85% hiervan wil langer dan 5 jaar blijven 50-50 verhouding man-vrouw 25% is getrouwd 50% wil vestigen met partner en/of kinderen Overgrote deel wil huren, gem. huurprijs € 435,- Feiten

13. Vergrijzing & Krimp In Japan zijn de gevolgen van vergrijzing al te zien Trouw 7 oktober Japan heeft de snelst vergrijzende bevolking ter wereld. In 2010 is 35 procent van de beroepsbevolking met pensioen, in 2050 al 74 procent. … … Sommige analisten pleiten voor het openstellen van de grenzen voor arbeidsmigranten. Het strikte migratiebeleid heeft er volgens hen mede toe geleid dat de vergrijzing zo snel toeslaat. Voor Kosuke Motani van de Japanse ontwikkelingsbank is arbeidsmigratie niet het antwoord. “We zouden in één keer twintig miljoen migranten nodig hebben.”

14. Toekomst Toekomst Effecten in Limburg tot 2030 De Krimp vergrijzing in Limburg: 2009 2030 effect Inwoners 1.330.000 1.270.000 -4.4% 60+ 265.000 453.000 +67% Werkende 3 op 1 2 op 1 -33..3% Opvallende krimp (2025) gemeenten zijn Maasgouw 13.4% Leudal 11.3% en Roerdalen 10% Bron: Provincie Limburg 2009 Verwachting % Moe-landers van Nederlandse bevolking (basis GBA) 2040 Lage scenario 2 % Hoge scenario 4.5% Bron: Nidi Rapport VROM 2010 (advies naar 2e kamer)

15. Toekomst De uitbreiding van de EU (2004, 2007) resulteerde in een toegenomen potentieel aan arbeidskrachten dat vanuit vooral Oost-Europa in tekorten voorziet. De afgelopen tien jaar zijn derdelanders in toenemende mate vervangen door werknemers van binnen de EU. Het is evenwel te verwachten dat op termijn de lonen in de EU naar elkaar toegroeien en dat daarmee de interne EU-migratie afneemt. Dit betekent dat uiteindelijk zal moeten worden gezocht naar arbeidsmigranten vanuit niet-EU-landen. Het voorgaande betekent dat uiteindelijk zal moeten worden gezocht naar arbeidsmigranten vanuit niet-EU-landen. Het gaat dan om migranten uit bijvoorbeeld landen in Zuid-Amerika, Azië en Afrika. Advies Tijdelijke arbeidsmigratie als volgt gedefinieerd: Tijdelijke arbeidsmigratie is die vorm van migratie die onderdanen van derde landen de mogelijkheid biedt om voor een periode van maximaal vier jaar in Nederland te komen werken en waarbij zij aan het einde van die periode terugkeren naar hun land van herkomst dan wel vertrekken naar elders. De beperking van de verblijfsperiode tot maximaal vier jaar hangt samen met (Europese) regelgeving op grond waarvan de arbeidsmigrant na een periode van vijf jaar recht heeft op permanent verblijf. Advies Tijdelijke arbeidsmigratie 2015 – 2035 aan ministerie van Vreemdelingenzaken Bron:Advies tijdelijke arbeidsmigratie mei 2009 (Albayrak) Toekomst

25. Tijdelijke woonunits of kantoorpanden etc. Koopwoning (vrijstaand) Koopwoning (2-onder-1) Koopwoning (starter/senioren) Koopwoning (rijwoning) Huurwoning (app./rijtjes) Huurwoning (egw) wooncarrière

26. Stelling Wonen Limburg is Arbeidsmigranten een Kans of een Probleem?