Tο School Lab είναι μια πρωτότυπη διαδικτυακή πλατφόρμα δημιουργίας και ανταλλαγής ιδεών στη διεύθυνση www.school-lab.org, με στόχο να βοηθήσει τους μαθητές να κατανοήσουν τις συναρπαστικές προκλήσεις των Θετικών Επιστημών και να αποκτήσουν αυτοπεποίθηση και δεξιότητες στην παρουσίαση των ιδεών τους. Στο πρόγραμμα School Lab, νέοι επιστήμονες–μέντορες υποστηρίζουν τις ομάδες των μαθητών να δημιουργήσουν το δικό τους βίντεο για να επικοινωνήσουν επιστημονικά θέματα της επιλογής τους. Οι αλληλεπιδράσεις μεταξύ των ομάδων και μεντόρων πραγματοποιείται στην πλατφόρμα School Lab ώστε αυτή αποτελεί έναν εναλλακτικό τόπο συνάντησης όπου οι μαθητές εξοικειώνονται με τις επιστημονικές ερευνητικές μεθόδους. Η εμπλοκή των μαθητών σε αυθεντικές δραστηριότητες που έχουν νόημα γι’ αυτούς, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να δημιουργήσουν το δικό τους βίντεο, ευνοεί την ενεργό συμμετοχή τους και επομένως διευκολύνει τη σε βάθος κατανόηση και κατάκτηση της γνώσης. Άρθρο στο 7th International Conference in Open and Distance Learning http://icodl.openet.gr/

1. School Lab
Κατανοώντας τις Προκλήσεις των
Θετικών Επιστημών
Σοφία Παπαδημητρίου
Υπ.Ψηφιακών Μέσων,
Εκπαιδευτική
Ραδιοτηλεόραση
sofipapadi@gmail.com
Αναστασία Ανδρίτσου
Δ/τρια Προγραμμάτων και
Συνεργασιών,
Βρετανικό Συμβούλιο
Θοδωρής Αναγνωστόπουλος
Πρόεδρος ΜΚΟ
"Επιστήμη ΕπικοινωνίαSciCo"
anastasia.andritsou@britishcouncil.gr
theoanagnostopoulos@gmail.com
Μπέττυ Τσακαρέστου
Επίκουρη Καθηγήτρια
Πάντειο Πανεπιστήμιο
btsaka@gmail.com
Άννα Χριστοδούλου
Μέντωρ School Lab
Βρετανικό Συμβούλιο
annachrist28@yahoo.gr

2. Δομή παρουσίασης


Παρουσίαση προγράμματος School Lab.
Το παιδαγωγικό πλαίσιο του School Lab με βάση
 την ενεργητική και συνεργατική μάθηση και
 την εκπαιδευτική αξία της δημιουργίας βίντεο από τους μαθητές.



Η συμμετοχή των σχολικών κοινοτήτων στο πρόγραμμα, τα σχολικά έτη
2011-12, 2012-13.
Στατιστικά στοιχεία της ποσοτικής έρευνας με τις απόψεις των μαθητών και
εκπαιδευτικών από τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα και
Συμπεράσματα που προκύπτουν από τα δύο χρόνια εφαρμογής του.

3. Τι είναι το School Lab;

4. 

Μια διαδικτυακή πλατφόρμα δημιουργίας και ανταλλαγής ιδεών με
πηγές πληροφόρησης για τις Θετικές Επιστήμες
Στοχεύει να βοηθήσει τους μαθητές στην ανάπτυξη της κριτικής και
δημιουργικής σκέψης μέσω καινοτόμων και δημιουργικών δράσεων και στην
υπόδειξη νέων επιστημόνων ως πρότυπα.

5. Συνεργατική μάθηση




πλούσια αλληλεπίδραση,
ανταλλαγή και διαπραγμάτευση ιδεών,
συγκρούσεις και ζυμώσεις μεταξύ των μελών,
ενδιαφέρονται και ενθαρρύνουν ο ένας την επίδοση του άλλου.

Μια “κοινότητα πρακτικής” αναδύεται με την πάροδο του χρόνου μέσα από τη
συστηματική συμμετοχή, ενισχύει έναν κοινό κορμό γνώσης και την αίσθηση
του “ανήκειν” σε αυτήν.

6. Ποια είναι η εκπαιδευτική αξία της
δημιουργίας βίντεο από τους μαθητές;
“ζούμε στην εποχή
της
δημιουργικότητας”









παρέχει έμπνευση στους σημερινούς μαθητές,
σημαντικό κίνητρο για μάθηση,
συμβάλλει στην πρόκληση ενδιαφέροντος,
στη διατήρηση της προσοχής,
στην επεξήγηση πολύπλοκων φαινόμενων και
στην αποσαφήνιση δύσκολων εννοιών που είναι δύσκολο να εξηγηθούν
αποκλειστικά με τον προφορικό λόγο ή με γραπτό κείμενο,
καλλιεργεί ψηφιακές και συνεργατικές δεξιότητες
αυξάνοντας το βαθμό συμμετοχής του μαθητή προσφέρεται αυξημένη
ποιότητα στη μαθησιακή διαδικασία.
Η εμπλοκή των μαθητών σε αυθεντικές δραστηριότητες που έχουν νόημα,
ευνοεί την ενεργό συμμετοχή τους και διευκολύνει τη σε βάθος κατανόηση και
κατάκτηση της γνώσης (Unesco, 2002).

7. Ένας διαγωνισμός βίντεο για τις Θετικές Επιστήμες
που απευθύνεται σε μαθητές από Ε’ δημοτικού έως Γ’ Γυμνασίου
Φυσική, Χημεία, Μαθηματικά, Βιολογία,
Πληροφορική, Γεωλογία, Τεχνολογία
Με έμφαση στη Γη! (2013)

8. Θεματικές
ενότητες
2013
1η κατηγορία: Η ιστορία του
πλανήτη μας
•Έχεις αναρωτηθεί ποτέ πώς
σχηματίστηκε η Γη και πόσων χρόνων
είναι; Τι συμβαίνει άραγε στο εσωτερικό
της και τι υπάρχει κάτω από το έδαφος;
•Σε αυτήν την κατηγορία, οι μαθητές θα
απαντήσουν στις παραπάνω ερωτήσεις,
καθώς και σε δικές τους απορίες σχετικά
με τη μορφολογία και την ιστορία του
πλανήτη μας, τη δημιουργία των βουνών,
των νησιών, των πεδιάδων και των
ερήμων. Επίσης, θα μπορέσουν να
χρησιμοποιήσουν τις καλλιτεχνικές τους
ικανότητες για να παρουσιάσουν τη Γη
όπως ήταν εκατομμύρια χρόνια πριν και
όπως θα είναι εκατομμύρια χρόνια μετά,
σύμφωνα με τις σχετικές έρευνες.
3η κατηγορία: Τα ορυκτά είναι παντού
2η κατηγορία: Άνθρωπος και
περιβάλλον
•Πώς πιστεύεις ότι επηρεάζει ο άνθρωπος
το περιβάλλον του και ποιους τρόπους
προτείνεις για να το προστατέψει; Πώς
καθορίζουν οι φυσικοί παράγοντες και οι
πρώτες ύλες την κατανομή των
ανθρώπων στη Γη; Γιατί είναι σημαντικό
να ανακυκλώνονται τα υλικά και πώς
γίνεται αυτό;
•Οι μαθητές, σε αυτήν την κατηγορία, θα
χρησιμοποιήσουν τις ερευνητικές τους
ικανότητες για να επεξεργαστούν τα
θέματα που τους προβληματίζουν στη
σχέση και τη συνύπαρξη του ανθρώπου
με το περιβάλλον.
4η κατηγορία: Τεχνολογία στο
παρελθόν, το παρόν και το μέλλον
• Τι κοινό έχει μια λάμπα, ένα κινητό και
μια οδοντόπαστα; Πώς φτιάχνεται το
χαρτί, το γυαλί, τα χρώματα; Τί υπάρχει
μέσα σε μια χούφτα άμμο;
• Σε ποια υλικά βασίζεται η σημερινή
τεχνολογία; Από τι είναι φτιαγμένα τα
μικροτσίπ, οι ημιαγωγοί, οι οπτικές ίνες
και οι ηλεκτρικές συσκευές;
• Σε αυτήν την κατηγορία, οι μαθητές
καλούνται να απαντήσουν σε
πρωτότυπες ερωτήσεις σχετικές με τη
δημιουργία των πετρωμάτων, την
ποσότητα ορυκτών που χρησιμοποιεί ο
άνθρωπος στη ζωή του, τις κατηγορίες
ορυκτών που υπάρχουν στην Ελλάδα και
τη χρήση και τη γεωλογική τους σχέση
με τους κατοίκους των αντίστοιχων
περιοχών.
• Στην κατηγορία «Τεχνολογία», οι
μαθητές θα αναλάβουν το ρόλο του
ερευνητή πάνω σε θέματα σχετικά με τη
διαχείριση των πόρων και των υλικών
μας με σκοπό την ευημερία και
ανάπτυξη μέσα στα επόμενα χρόνια.
Επίσης, θα μπορέσουν να μελετήσουν
τις τεχνολογικές επαναστάσεις, τον
τρόπο που ξεκίνησαν και τη σχέση τους
με την αλλαγή της ιστορίας.

9. Η συμμετοχή των σχολικών κοινοτήτων

10. Διαγωνισμός




Ομάδες 2-4 ατόμων
3 – 5 λεπτά
ευχάριστο, κατανοητό
παρουσίαση των 10 καλύτερων βίντεο
 στο Εθνικό Ιδρυμα Ερευνών (2012)
 Μουσείο Γουλανδρή Φυσικής Ιστορίας ΓΑΙΑ (2013)

11. Βίντεο
•
•
•
•
αναπαρέστησαν πειράματα & νόμους της φυσικής
έπαιξαν θεατρικά έργα,
προσομοίωσαν καταστάσεις,
έγραψαν και παρουσίασαν τραγούδια

13. Μέντορες
Νέοι επιστήμονες, διαφόρων ειδικοτήτων:
υποστήριξη και βοήθεια

16. 800
700
600
500
400
300
200
100
0
2012-13
2011-12
Συμμετοχή σχολείων 2011-12, 2012-13
10000
5000
0
2011-12
2012-13
Επισκέψεις κατά μέσο όρο ανά μήνα , 2011-12, 2012-13

17. Αξιολόγηση
ποσοτική έρευνα με τη μέθοδο δομημένου ερωτηματολογίου
σε δείγμα 100 μαθητών και 25 εκπαιδευτικών πριν και μετά
τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα
ερευνητικοί στόχοι όσον αφορά τους εκπαιδευτικούς /
μαθητές:




Η στάση τους απέναντι σε επιστημονικά θέματα.
Η αξιολόγηση βασικών χαρακτηριστικών του προγράμματος.
Ο βαθμός ικανοποίησης από τη συνεργασία με τους μέντορες.
Τα Μέσα ενημέρωσης του προγράμματος.
Επιπλέον για τους μαθητές :
 Ο βαθμός ενασχόλησής τους σε θέματα επιστημονικού χαρακτήρα.

18. Θετικά στοιχεία








Η ομαδική εργασία.
Η υποστήριξη της δημιουργικότητας των μαθητών.
Η υποστήριξη των ομάδων από τους μέντορες.
Η ενθουσιώδης συμμετοχή των σχολείων.
Η ενεργός συμμετοχή των μαθητών στη δημιουργία των βίντεο.
Η προσπάθεια να εξηγήσουν και επικοινωνήσουν σύνθετα θέματα των
Θετικών Επιστημών.
Η πλατφόρμα ήταν απλή, φιλική και ελκυστική.
Ο λόγος στην πλατφόρμα ήταν καθημερινός και προσιτός παρά τις δύσκολες
έννοιες της επιστήμης που διαπραγματεύοταν.

19. Β. Περί προγράμματος
(Εκτίμηση για τους ίδιους)
Διαφωνώ Απόλυτα
Μάλλον Διαφωνώ
Ούτε Συμφωνώ , ούτε διαφωνώ
Μάλλον Συμφωνώ
Πριν την εκδήλωση
Θα ξανασυμμετείχα
στο School Lab και
του χρόνου
06
Παρακίνησα τους
φίλους μου να
συμμετάσχουν και
αυτοί στο School
Lab
H ηλεκτρονική
πλατφόρμα του
School Lab είναι
εύχρηστη
17
62
Μετά την εκδήλωση
Θα ξανασυμμετείχα
στο School Lab και
του χρόνου
0 14
2
25
35
35
0
2 5 14
Θα παρακινούσα
τους φίλους μου να
συμμετάσχουν και
αυτοί στο School
Lab
77
32
2 10
0
H ηλεκτρονική
πλατφόρμα του
School Lab είναι
εύχρηστη
49
Διαφωνώ Απόλυτα
Η ηλεκτρονική
πλατφόρμα του
School Lab μου
αρέσει
1
0 10
Το βραβείο του
διαγωνισμού με
ώθησε να
συμμετάσχω
Το βραβείο του
διαγωνισμού μου
0
0
φαίνεται
ικανοποιητικό
29
34
25
79
31
0
25
57
Β. Περί προγράμματος
2 14
0
26
Μάλλον Διαφωνώ
Η ηλεκτρονική
πλατφόρμα του
School Lab μου
αρέσει
60
21
Συμφωνώ Απόλυτα
57
(Εκτίμηση για τους ίδιους)
Ούτε Συμφωνώ , ούτε διαφωνώ
33
Το βραβείο του
Βρήκα το School
21
συμμετάσχω
20
62
Βρήκα το School
Lab χρήσιμη
πρωτοβουλία
0
4
28
Το βραβείο του
διαγωνισμού μου
φαίνεται
ικανοποιητικό
Συμμετείχα σε
κάποιο(α) από τα
proj ects των
μαθητών μου
καθοδηγώντας τους.
08
Θα συνιστούσα το
School Lab στους
μαθητές μου για την
επόμενη σχολική
χρονιά
0
08 4
Η ηλεκτρονική
πλατφόρμα του
School Lab είναι
εύχρηστη
0 16
02
Η ηλεκτρονική
πλατφόρμα του
0
0
School Lab μου
αρέσει
Το βραβείο του
διαγωνισμού μου
φαίνεται κατάλληλο
12
0 16
0
20
68
19
19
8
44
40
Βρήκα το School
Lab χρήσιμη
πρωτοβουλία
06
Συμμετείχα σε
κάποιο(α) από τα
proj ects των
μαθητών μου
καθοδηγώντας τους.
64
Θα συνιστούσα το
School Lab στους
μαθητές μου για την
επόμενη σχολική
χρονιά
18
77
41
0
06
Η ηλεκτρονική
πλατφόρμα του
School Lab είναι
εύχρηστη
44
Η ηλεκτρονική
πλατφόρμα του
School Lab μου
αρέσει
6 0
44
Το βραβείο του
διαγωνισμού μου
φαίνεται κατάλληλο
0
0
41
94
60
48
71
18
6 6 6
9
88
36
καινοτόμα 0 12
14 5Lab17
πρωτοβουλία
60
Συμφωνώ Απόλυτα
Μετά την εκδήλωση
Βρήκα το School
84
43
πρωτοβουλία
18
60
Πριν την εκδήλωση
διαγωνισμού με
11Lab9
καινοτόμα 0 16
ώθησε να
Μάλλον Συμφωνώ
29
12
24
18
47
29
53
77
15

20. Γ. Οι μέντορες
Διαφωνώ Απόλυτα
Μάλλον Διαφωνώ
Ούτε Συμφωνώ , ούτε διαφωνώ
Μάλλον Συμφωνώ
Πριν την εκδήλωση
Νομίζω ότι η
συνεργασία μου με
τους μέντορες θα
είναι πολύ καλή
Νομίζω ότι οι
μέντορες θα με
βοηθήσουν πάρα
πολύ στο proj ect
μου
Η διαδικτυακή
συνεργασία με τους
μέντορες είναι
εύκολη
Οι μέντορες με
εμπνέουν στο να
ασχοληθώ με την
επιστήμη
1
04
16
08
1
0
2
19
2 7
15
Μετά την εκδήλωση
Νομίζω ότι η
συνεργασία μου με
τους μέντορες ήταν
πολύ καλή
79
20
33
35
0
Νομίζω ότι οι
μέντορες με
βοήθησαν πάρα
πολύ στο proj ect
μου
71
29
Συμφωνώ Απόλυτα
52
45
38
Η διαδικτυακή
συνεργασία με τους
μέντορες ήταν
εύκολη
38
38
Οι μέντορες με
ενέπνευσαν στο να
ασχοληθώ με την
επιστήμη
60
25
13
20
35
25
13
35
58
28
23
23
10

21. Γ. Οι μέντορες
Διαφωνώ Απόλυτα
Μάλλον Διαφωνώ
Ούτε Συμφωνώ , ούτε διαφωνώ
Μάλλον Συμφωνώ
Πριν την εκδήλωση
Νομίζω ότι η
συνεργασία των
μαθητών μου με
τους μέντορες θα
είναι πολύ καλή
Νομίζω ότι οι
μέντορες θα
βοηθήσουν πάρα
πολύ τους μαθητές
μου
Νομίζω ότι η
διαδικτυακή
συνεργασία με τους
μέντορες θα είναι
εύκολη
0 12
0
0
4
20
16
24
Μετά την εκδήλωση
Νομίζω ότι η
συνεργασία των
μαθητών μου με
τους μέντορες θα
είναι πολύ καλή
64
40
32
Συμφωνώ Απόλυτα
40
48
Νομίζω ότι οι
μέντορες θα
βοηθήσουν πάρα
πολύ τους μαθητές
μου
Νομίζω ότι η
διαδικτυακή
συνεργασία με τους
μέντορες θα είναι
εύκολη
0 18
12
71
0
29
6
65
06
18
12
65
16

22. Συμπεράσματα






Στην προσπάθεια επικοινωνίας των Θετικών Επιστημών αξιοποιήθηκε η
συνεργασία και η δημιουργικότητα των μαθητικών ομάδων με την
υποστήριξη των εκπαιδευτικών τους και νέων επιστημόνων ειδικών στο
πεδίο.
Η πλατφόρμα παρείχε πηγές πληροφόρησης και σε ένα δεύτερο επίπεδο
την αλληλεπίδραση ομάδων-μεντόρων ώστε αποτέλεσε έναν χώρο
έμπνευσης, επικοινωνίας, καλλιέργειας κινήτρων και δημιουργικότητας.
Οι ομάδες των μαθητών εργάστηκαν με ενθουσιασμό λόγω του ελκυστικού
περιβάλλοντος συνεργασίας και δημιουργίας. Το πρόγραμμα συνετέλεσε στην
καλλιέργεια επικοινωνιακών δεξιοτήτων και την ανάπτυξη αυτοπεποίθησης,
ώστε να παρουσιάσουν σε ένα ευρύ κοινό τις ιδέες τους.
Το πρόγραμμα School Lab συνδύασε τις θεματικές της Επιστήμης με την
Τέχνη.
Κατά τη διάρκεια της διετούς εφαρμογής του έφερε καινοτομίες στις
εκπαιδευτικές πρακτικές της χώρας, εμπνέοντας τους μαθητές να
ανακαλύψουν τη συναρπαστική πλευρά των Θετικών Επιστημών και να
προσεγγίσουν τις θεματικές τους με εναλλακτικό τρόπο.
Το πρόγραμμα εστίασε στη δημιουργία βίντεο και είναι το πρώτο που
αξιοποίησε την πρακτική του μέντορα στην ελληνική εκπαίδευση. Ο
συνδυασμός αυτός βρήκε μεγάλη ανταπόκριση στις σχολικές κοινότητες.

23. Ευχαριστούμε!