Μετανάστευση και προσφυγιά

1. ΕΛΛΗΝΙΚΑ
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΑ ΚΑΙ
ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ
ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΑ

2. «Η μετανάστευση είναι ένα φαινόμενο
εγγενές της ανθρώπινης εξέλιξης – της
κοινωνίας, της οικονομίας, της πολιτικής, του
πολιτισμού…»
Χ. Μπάγκαβος-Δ. Παπαδοπούλου

3. Η μετανάστευση των ελληνικών φύλων
(αποικισμοί)
Πρόκειται για
φαινόμενο το οποίο
παρατηρείται από
την αρχαιότητα.
Οι άνθρωποι
πάντοτε
μετακινούνταν για
την αναζήτηση μιας
καλύτερης τύχης σε
όλα τα μήκη και τα
πλάτη της Γης.

4. ΟΡΙΣΜΟΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
Είναι η μετακίνηση των ανθρώπων από
την μια περιοχή στην άλλη, είτε στο
εσωτερικό μιας χώρας είτε στο εξωτερικό,
με σκοπό την αναζήτηση μιας καλύτερης
ζωής.

5. ΔΙΑΦΟΡΑ ΜΕΤΑΝΑΣΤΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΥΓΑ
 Μετανάστης= το μέλος μιας κοινωνίας που
μετακινείται από την περιοχή στην οποία διαμένει
μόνιμα για να μεταβεί σε μια άλλη με σκοπό την
αναζήτηση εργασίας. Ο μετανάστης ζητάει άδεια
παραμονής.
 Πρόσφυγας= το μέλος μιας κοινωνίας που
μετακινείται σε άλλη χώρα, υποχρεωτικά και
επιβεβλημένα, επειδή διώκεται για λόγους
πολιτικούς, θρησκευτικούς κ.τ.λ. Ο πρόσφυγας
ζητάει άσυλο.

6. τιΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ
ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ
ΕΣΩΤΕΡΙΚΗΕΞΩΤΕΡΙΚΗ
ΗΠΕΙΡΩΤΙΚΗ
ΥΠΕΡΠΟΝΤΙΑ

7. Εξωτερική μετανάστευση
Είναι η μετακίνηση ατόμων ή ομάδων σε άλλη χώρα
και διακρίνεται σε:
 Ηπειρωτική (προς χώρες της ίδιας ηπείρου)
 Υπερπόντια (προς χώρες άλλης ηπείρου)

8. Εσωτερική μετανάστευση
Είναι η μετακίνηση από μια περιοχή της χώρας σε
άλλη. Η Ελλάδα έζησε το φαινόμενο της εσωτερικής
μετανάστευσης με τη μορφή της αστυφιλίας από τα
μέσα της δεκαετίας το 1950.

10. ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΤΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΤΟΥ
20ου ΑΙΩΝΑ
Στη σύγχρονη ιστορία του 20ού αιώνα διακρίνουμε
δύο μεγάλα μεταναστευτικά ρεύματα με έντονη
παρουσία του ελληνικού στοιχείου.
α) Μετά τον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο με κύριο
μεταναστευτικό προορισμός τις ΗΠΑ. Το ρεύμα αυτό
ανακόπηκε λόγω της οικονομικής κρίσης του ‘29
β) Μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο με χώρες
υποδοχής την Δ. Γερμανία, τη Σουηδία, το Βέλγιο αλλά
και προς τον Καναδά και την Αυστραλία.

11. Τα μεταναστευτικά ρεύματα από την
Ελλάδα κατά το παρελθόν και σήμερα
 1898: Η «σταφιδική κρίση» προκάλεσε κοινωνικές
εξεγέρσεις και εξανάγκασε χιλιάδες νέους να
μεταναστεύσουν κυρίως στις Η.Π.Α.
 1902: Οι Έλληνες μετανάστες στις Η.Π.Α. ανέρχονταν
σε 20.000 (εφημερίδα ΣΚΡΙΠ, φύλλο της 29ης Μαρτίου
1902)
 Κατά τα τέλη του 19ου και τις πρώτες δεκαετίες του
20ου αιώνα: Αγροτικοί πληθυσμοί μετανάστευαν
ακόμα στη Ρωσία, στη Ρουμανία, στην
Κωνσταντινούπολη, στην Αίγυπτο, στο Σουδάν και
αλλού.

13. Στατιστικά στοιχεία για τη μετανάστευση
 Με βάση στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής
Υπηρεσίας της Ελλάδας από το 1891 έως το 1924
μετανάστευσαν στις Η.Π.Α. 406.862 άτομα, ενώ σε
άλλες χώρες (Καναδάς, Βραζιλία, Αυστραλία,
Νοτιοαφρικανική Ένωση κ.ά.) από το 1901 έως το
1924 ο αριθμός των μεταναστών ανήλθε σε 24.704.
 Κατά την επόμενη πενταετία (1925 – 1929)
αναζήτησαν καλύτερη τύχη στο εξωτερικό συνολικά
46.288
(Γ. Β. Δερτιλής, Ιστορία του ελληνικού κράτους 1830 – 1920).

14. Κατά τον εικοστό αιώνα, η Ελλάδα σημαδεύτηκε έντονα από την
εμπειρία της μετανάστευσης και της προσφυγιάς

15.  Το μεταναστευτικό ρεύμα ανακόπηκε κατά την
περίοδο από το 1930 έως το 1950 λόγω της
οικονομικής κρίσης του 1929.
 Μετά τη λήξη του Εμφύλιου πολέμου άρχισε και πάλι
η μαζική φυγή Ελλήνων μεταναστών. Οι λόγοι είναι
προφανείς. Το 1951 αποδήμησαν στο εξωτερικό
15.845 άτομα. Ιδιαίτερα μετά το 1955 η μετακίνηση
εργατικού δυναμικού προς τη Δυτική Ευρώπη –
πρώτα προς το Βέλγιο και κατόπιν (από το 1959)
προς τη Δυτική Γερμανία – συνεχώς μεγάλωνε.

17.  Από τα τέλη της δεκαετίας του 1970 το
μεταναστευτικό ρεύμα άρχισε να μειώνεται.
Βαθμιαία η Ελλάδα από χώρα εξαγωγής
μεταβλήθηκε σε χώρα υποδοχής μεταναστών
από τις πρώην σοσιαλιστικές χώρες καθώς και από
κράτη της Αφρικής και της Ασίας.

19. Η ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ
ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ
 Τα τελευταία χρόνια,
λόγω της οικονομικής
κρίσης και της
υψηλής ανεργίας ,
δημιουργείται ένα νέο
μεταναστευτικό
ρεύμα. Χιλιάδες νέοι
επιστήμονες
προσφέρουν τις
υπηρεσίες τους σε
άλλες χώρες (διαρροή
εγκεφάλων). Η
μετανάστευση αυτή
αποτελεί αιμορραγία
πολύτιμου
επιστημονικού
δυναμικού.

20. ΤΟ ΔΡΑΜΑ ΤΗΣ ΠΡΟΣΦΥΓΙΑΣ
ΠΡΟΣΦΥΓΙΚΑ ΡΕΥΜΑΤΑ ΣΤΟΝ 20ο ΑΙ.
Η Ελλάδα εκτός από τη μετανάστευση γνώρισε και την
προσφυγιά.

21.  Συνολικά, έως και το 1920, είχαν μεταναστεύσει
στην Ελλάδα 800.000 άτομα, είτε με δικά τους μέσα
είτε με τη βοήθεια του Κράτους. Οι τόποι
εγκατάστασης τους ήταν η Αθήνα, ο Πειραιάς, η
Θεσσαλονίκη, η Μακεδονία, τα νησιά του Αν.
Αιγαίου, η Κρήτη, ο Βόλος, η Πάτρα και τα νησιά του
Αργοσαρωνικού.

23. Η προκυμαία της Σμύρνης φλέγεται…

24. 1922: Ο μεγάλος ξεριζωμός
 Η μεγαλύτερη μετακίνηση προσφύγων Ελληνικής
καταγωγής καταγράφεται μετά την Μικρασιατική
Καταστροφή (Αύγουστος 1922). Στην Ελλάδα
εγκαταστάθηκαν περί τους 1.500.000 πρόσφυγες.

25. Ἐρρίκος Π. Σκουλούδης «Η καταστροφή της Σμύρνης»

26. Η υπογραφή της συνθήκης της Λωζάνης (1923)

28. Το δράμα των προσφύγων του Πόντου
 Πόντιοι ονομάζονται οι Έλληνες που κατάγονται
από την περιοχή του Πόντου, δηλαδή τα νότια
παράλια της Μαύρης θάλασσας (Εύξεινος Πόντος),
στη σημερινή βορειοανατολική Τουρκία όπως επίσης
και από την ΕΣΣΔ . Η παρουσία Ελλήνων στην
περιοχή του Πόντου ανάγεται από την αρχαιότητα
μέχρι τους νεότερους χρόνους οπότε η πλειονότητά
τους (οι χριστιανοί Πόντιοι) μεταφέρθηκε στην
Ελλάδα, με την ανταλλαγή πληθυσμών που
ακολούθησε τη Μικρασιατική Καταστροφή του
1922.

29. Πρόσφυγες του Πόντου στην Κέρκυρα

30. Όσοι Έλληνες από τη Μικρά Ασία και τον Πόντο
κατάφεραν να επιζήσουν από τις απάνθρωπες Εθνικές
εκκαθαρίσεις που πραγματοποίησαν οι Τούρκοι,
ήρθαν ως πρόσφυγες στον Ελληνικό χώρο.
Όσοι, δηλαδή, έμειναν ζωντανοί μετά τις σφαγές,
την πείνα και τη δίψα που αντιμετώπισαν από το
καθεστώς του Κεμάλ.

31. Προσφυγικός καταυλισμός στο Θησείο

32.  Οι Πρόσφυγες! Ξεριζωμένοι, πληγωμένοι, ποτισμένοι με
αίμα και δάκρυ, πάμφτωχοι σε υλικά αγαθά, αλλά
πάμπλουτοι σε υπερηφάνεια, ψυχή και λεβεντιά! Οι
Πρόσφυγες δεν έφεραν μαζί τους μόνο τον πόνο τους.
Καλά φυλαγμένες στο δισάκι της καρδιάς κρατούσαν τις
μακρόχρονες παραδόσεις τους. Ζυμωμένες με την γλυκιά
μαγεία της ανατολής και το άφταστο ελληνικό μεράκι σε
ένα αλλιώτικο αξεπέραστο κράμα. Ξένοι τότε στην αρχή,
μόχθησαν σκληρά για να ενταχθούν σε ένα νέο
κοινωνικό ιστό, αφιλόξενο σε μεγάλο βαθμό, που
αρκετές φορές τους αντιμετώπισε και σαν πολίτες
δεύτερης κατηγορίας.

34. 1924: Η Α.Ε.Κ ΓΕΝΝΗΘΗΚΕ !!!
Από τους ξεριζωμένους, από τον
ανθό της τιμημένης προσφυγιάς!!!
Αυτοί της έδωσαν πνοή ζωής, αυτοί
της έδωσαν φτερά!!! Και η Α.Ε.Κ
έμελλε, πλέον, να ζωντανέψει ένα
όνειρο που θα κούρσευε τόσες
καρδιές. Η Αθλητική Ένωση
Κωνσταντινουπόλεως κατάφερε
να εκπέμψει στη μακρά ιστορική
πορεία της το ξεχωριστό νικηφόρο
στίγμα της προσφυγιάς αλλά και
όλων των κατατρεγμένων.

35. «Η Γενοκτονία του Ποντιακού Ελληνισμού δεν απέκτησε τη
δικαίωση που επιβαλλόταν να αποκτήσει»

36. Σήμερα στην Ελλάδα και τη Διασπορά, οι Πόντιοι
είναι περίπου ενάμιση εκατομμύριο, που
συνεισέφεραν και συνεχίζουν να συνεισφέρουν στην
ανάπτυξη του ελλαδικού χώρου και των τόπων όπου
ζουν. Αγωνίζονται για την αναγνώριση της
γενοκτονίας, προσπαθούν να διασώσουν την
κληρονομιά τους, καλλιεργούν την παράδοσή τους και
ζουν και πορεύονται με οδηγό την ποντιακή ζωή και
συνέχεια.

37. Η ιστορία επαναλαμβάνεται…!

40. ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΠΡΟΣΦΥΓΩΝ
 Οι άνθρωποι που ζουν στο περιθώριο της κοινωνίας-
αιτούντες άσυλο, μετανάστες, Ρομά και μέλη
μειονοτήτων- είναι τα πιθανότερα θύματα διακρίσεων σε
όλες τις μορφές τους.
 Οι πρόσφυγες δικαιούνται διεθνούς προστασίας. Τα
δικαιώματά τους αναφέρονται στην Διακήρυξη του 1951
του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών (Σύμβαση της
Γενεύης), η οποία αναθεωρήθηκε από το Πρωτοκόλλο
Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ του 1967.
Την Διακήρυξη αυτή έχουν υπογράψει 116 κράτη
παγκοσμίως, μεταξύ των οποίων και όλα τα ευρωπαϊκά.

41.  Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους
Πρόσφυγες (Υ.Α.) παρέχει προστασία και
βοήθεια στους πρόσφυγες του κόσμου. Με έδρα τη
Γενεύη της Ελβετίας,ο οργανισμός δημιουργήθηκε
από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ και άρχισε να
λειτουργεί το 1951, βοηθώντας αρχικά
περισσότερους από ένα εκατομμύριο Ευρωπαίους
πρόσφυγες που προκάλεσε ο Δεύτερος Παγκόσμιος
Πόλεμος.

44. Ας προσφέρουμε στους συνανθρώπους μας την
ασφάλεια και την βοήθεια που έχουν ανάγκη.
Ας δείξουμε αλληλεγγύη για να ανατείλει ένας νέος
κόσμος που να βασίζεται στις αρχές της Δημοκρατίας
και τις αξίες της ισότητας, της Ελευθερίας και της
Ανοικτής Κοινωνίας!

45. ΤΕΛΟΣ
ΕΥΧΑΡΙΣΤΟΥΜΕ!