Dr. Musli Vërbani - Planprogrami i muslimanit të vogël I

Dr. Musli Vërbani

PLANPROGRAMI I MUSLIMANIT
TË VOGËL

Kaçanik, 2007

DR. MUSLI VËRBANI: PLANPROGRAMI I MUSLIMANIT TË VOGËL

Autori:
Dr. Musli VËRBANI

PLANPROGRAMI I MUSLIMANIT TË VOGËL

Radhitja kompjetirike,
kopertina dhe dizajni grafik
Mumin Shehu

Shtypi

Prishtinë
2007

Të drejtën e ribotimit e rezervon botuesi

2

MELAQET E ZOTIT 2
Dr. Musli Vërbani

BESIMI NË ZOTIN

1

Planprogrami i muslimanit të vogël

3


“Lutju Zotit dhe thuaj: “O Zoti im shtoma diturinë”
Kuran

“O Zoti im më pajis me dituri të dobishme,
më jep furnizim të begatshëm,
mi prano veprat e mia”.

Hadith

4

MELAQET E ZOTIT 2

DUA QË MUSLIMANI TË JETË:

1. Atëdhetarë 19. Ndihmëtarë i të varfërve
2. Besimtarë i sinqert 20. Njerëzorëdhe Humanitarë
3. Cilësorë 21. Objektiv
4. Çlirimtarë 22. i Pa thyeshëm si shkëmb
5. i Dashur për të gjithë 23. Qëndresë si Feniksi
6. i Dhimbshëm për çdo 24. Revolucionarë
kend
7. Edukues i shoqërisë 25. Rregullues i marrëdhënieve
shoqërore
8. i Ëmbël në biseda 26. Simbol dhe sypatrembur
9. Falenderues i Allahut 27. Shembulltyrë për të tjerët
10. i Gëzuar dhe i lumtur
1. 28. Tejpamës i problemeve
11. Gjeneratorë i të mirave 29. i Thjesht dhe modest
12. Hero në beteja 30. Udhërrëfyes për në
rrugën e drejtë
13. Ideatorë i zgjedhjes së 31. Vullnetmirë i shoqërisë
problemeve
14.
2. Jetik i veprave të mira 32. Xixëllonjë i shpresave
15. Kreatorë 33. Xhevahir
16. i Lumtur 34. Yll
17. Llogaritarë i veprave të 35. Zemërbutë dhe
18. tij 36. Zhdukës i të keqes dhe
Menjanues i të këqijave
zhvillues i të mirës

Dr. Musli VËRBANI

5


“Allahu dëshmoi dhe vërtetoi se nuk ka zot tjetër përveç Tij, e
dëshmuan edhe engjëjt e dijetarët, dhe se Ai është zbatues i drejtësisë. Nuk
ka zot përveç Tij Fuqiplotit e të Urtit”.
(Ali Imran, 18)

“Juve ju erdhi i dërguar nga lloji juaj, atij i vie rëndë për vuajtjet tuaja,
sepse është lakmues i rrugës së drejtë për ju, është i ndijshëm dhe i
mëshirshëm për besimtarët”.

(Et-Tevbe, 128)

6

MELAQET E ZOTIT 2
Hyrje

Nga Umeri radijallahu anhu, transmetohet se ka thënë:
“Një ditë ishim duke ndenjur te i Dërguari i Allahut, s.a.v.s. kur u duk një njeri me
rroba shumë të bardha dhe flokë shumë të zeza. Në të nuk hetoheshin shenjat e
udhëtimit dhe askush prej nesh nuk e njohëm. U ul pranë të Dërguarit, s.a.v.s. duke i
mbështetur gjunjët e vet mbi gjunjët e tij, i vendosi duart e veta mbi mbi kofshën e
tij dhe pyeti:
“O Muhamed, më trego ç‟është Islami?
Muhamedi a.s. iu përgjigj. Islami është:
- të dëshmosh se nuk ka zot tjetër përveç Allahut dhe se Muhamedi është i
dërguar i Zotit,
- të falësh namazin,
- ta japësh zekatin,
- ta agjërosh ramazanin,
- ta kryesh haxhin në Kabe, nëse ke mundësi.
Ai pohoi “Të vërtetën e the”. Ne u çuditëm! Po e pyet dhe po ia vërteton.
Pastaj pyeti: Më trego çka është Imani?
Muhamedi a.s. iu përgjigj:
- “Imani është të besosh Zotin,
- Melekët e Tij,
- Librat e Tij,
- Të dërguarit e Tij,
- Ditën e fundit,
- Të besosh në të caktuarit e Tij, të mirës dhe të keqes.
Ai pastaj tha: “Të vërtetën e the”.
- Më trego ç‟është Ihsani-Mirësia?
- Muhamedi a.s. iu përgjigj:
“Ta adhurosh Zotin sikur e sheh Atë, sepse, edhepse ti nuk e sheh Atë, Ai vërtetë
të sheh ty”.
Pastaj pyeti: Ç‟është çasti i Kijametit?
Muhamedi a.s. iu përgjigj: “Për këtë i pyeturi nuk di më shumë se ai i cili pyet”.
- Më trego mbi shenjat e tij.
Muhamedi a.s. iu përgjigj:
- “Kur robëresha t‟i lind vetes zonjushë
- kur të shihen barinjtë këmbëzbathur, të zhveshur e të mjerë se si garojnë në
ndërtimin e godinave të mëdha. Pastaj shkoi kurse unë mbeta i habitur, e
Muhamedi a.s. tha:
“O Umer a e njohe atë që më pyeti”.
- Allahu dhe i Dërguari i Tij e din më së miri iu përgjigja.
Muhamedi a.s. tha: “Vërtet ky ishte Xhibrili, erdhi tua mësojë fenë tuaj”.
( MUSLIMI )

7


8

MELAQET E ZOTIT 2

PARIMET E SHEHADETIT
Parimet kryesore të shehadetit janë:
1. Vërtetimi i Ekzistimit të Allahut xh.sh.
2. Vërtetimi i cilësive të Allahut xh.sh.
3. Vërtetimi i veprave të Allahut xh.sh.
4. Vërtetimi i çdo gjëje me të cilat na lajmëroi ose me të cilat u dërgua
Muhamedi a.s. prej anës së Allahut xh.sh.

SHARTET E FJALËS
“ LA ILAHE IL - LALLAH “
Fjala LA ILAHE IL-LALLAH i ka shartet që d.m.th. se nëse kjo fjalë nuk
i plotëson këto sharte, atëherë nuk e ka vlerën e saj të plotë, e ato janë:
1. Me ditë domethënien e kësaj fjale
2. Me qenë i bindur në këtë fjalë
3. Me i kry të gjitha urdhrat dhe me pranuar çdo gjë që ka ardhur prej Allahut
nëpërmjet kur‟anit dhe hadithit
4. Sinqeriteti i kësaj fjale
5. Me e dashtë këtë fjalë

Pyetje:

1. Cilat janë parimet kryesore të shehadetit?
2. Cilat janë shartet e fjalës LA ILAHE IL-LALLAH?

9


SHARTI I PARË

ME DITË DOMETHËNIEN E FJALËS
“LA ILAHE IL - LALLAH”
Ai që e thotë dëshminë LA ILAHE IL-LALLAH duhet ta dijë
domethënjen e saj, e domethënia e saj është se çdo adhurim (ibadet) të bëhet
vetëm për Allahun i Cili nuk ka shok as rival. p.sh.

- Kur të falemi me u falur vetëm për Allah,
- Kur të agjërojmë, me agjëru vetëm për Allah,
- Kur të japim zekatë, me dhënë zekatë vetëm për Allah,
- Kur të kërkojmë mbështetje, mbështetje me pasë vetëm në Allahun, e në
askënd tjetër,
- Kur të kërkojmë ndihmë dhe mbrojtje me kërku vetëm prej Allahut dhe
me ju frikësu vetëm Allahut dhe askujt tjetër.

SHARTI I DYTË

ME QENË I BINDUR NË FJALËN
“LA ILAHE IL-LALLAH”
Muslimani i vërtetë duhet të jetë i bindur në fenë e tij, ai nuk duhet të ketë
asnjë njollë dyshimi në zemrën e tij. Muslimani e di se Allahu është Një. Ai nuk
ka lind askënd, nuk ka lind prej askujt, Ai nuk ka shok as rival, Ai nuk i gjason
asnjë sendi dhe askujt. Ai sundon gjithçka dhe çdo gjë, qoftë prej gjithësije; prej
gjallesave, prej sendeve të gazta, të lëngëta, të ngurta. Të gjitha i nënshtrohen
vetëm Atij.

SHARTI I TRETË

ME I KRY TË GJITHA URDHËRAT DHE ME PRANU
ÇDO GJË QË KA ARDHUR PREJ ALLAHUT
NËPËRMJET KUR‟ANIT DHE HADITHIT
Besimtari e don Allahun dhe të dërguarin e Tij, ai nuk i kundërshton
urdhërat e Allahut dhe të dërguarit të Tij. Ai në çdo moment, në çdo kohë është i
gatshëm me i ndëgju dhe me i kry urdhërat e Allahut.

10

MELAQET E ZOTIT 2
SHARTI I KATËRT

SINQERITETI I FJALËS
Fjalën LA ILAHE IL-LALLAH besimtari e thotë me sinqeritet të plotë;
me thellësi të zemrës dhe të shpirtit, me fuqi të mendjes dhe të trupit, kështuqë
çdo vepër të mirë që e bën ai, e pret shpërblimin vetëm prej Zotit dhe prej askujt
tjetër.

SHARTI I PESTË

VËRTETËSIA E FJALËS
Muslimani gjithmonë duhet ta ketë bindjen e fortë në Allahun e
Lartëmadhëruar dhe duhet të jetë i fortë në fenë e tij, kështuqë duron prej çfardo
fatkeqësie që i ndodhë pse e di se ajo fatkeqësi e ka ndodhë si sprovë prej
Allahut për me e vërtetu a është besimtarë i vërtetë apo jo i vërtetë. Nëse është
besimtarë i vërtetë dhe duron për hirë të Allahut të Lartëmadhëruar do ta
shpërblejë me xhenet në botën tjetër.

SHARTI I GJASHTË

ME E DASHTË FJALËN
Muslimani i vërtetë e don fjalën “LA ILAHE IL-LALLAH”, ai këtë fjalë e
thotë vazhdimisht dhe pandërprerë. Ai vazhdimisht thërret në këtë fjalë,
ipërmbahet kësaj fjale dhe gjithmonë angazhohet që kjo fjalë të triumfojë dhe të
jetë me e larta dhe superiore.
Muslimani e don atë i cili e thotë këtë fjalë.
Çdo fjalë të cilën e themi prej gjuhës të jetë për Allahun; çdo rrahje e
zemrës të jetë për Allahun dhe çdo vepër të cilën e bëjmë me trup e bëjmë vetëm
për Allahun e Lartëmadhëruar.

11


BESIMI NË ALLAHUN xh.sh.
Besimi në Allahun xh.sh. nënkupton të bindurit e plotë se vetëm Allahu
është Zot, Krijues i çdo gjëje, Sundues i pakufishëm, se vetëm Ai meriton me u
adhuru, se Ai posedon të gjitha cilësitë e përsosshmërisë dhe nuk ka asnjë të
metë.

Besimi në Allahun xh.sh. përfshinë tri qështje themelore:
1. TEVHIDË ULUHIJE
2. TEVHIDË RUBUBIJE
3. TEVHIDË ESMAI VE SIFAT

1. TEVHIDË ULUHIJE d.m.th. se çdo nënshtrim, çdo adhurim dhe çdo ibadet i
bëhet vetëm Allahut Një.
2. TEVHIDË RUBUBIJE d.m.th. se Allahu është krijues i të gjitha botrave,
njëherit sundues, planifikues, udhëheqës dhe dirigjues i të gjitha botrave dhe
çdo çështje që është në ta.
3. TEVHIDI ESMAI VE SIFAT d.m.th. se vetëm Allahut i takojnë emrat dhe
cilësitë e përsosurisë.

Pyetje:

1. Çka nënkuptojmë me besimin në Allahun?
2. Çka përfshinë besimi në Allahun?
3. Çka d.m.th. TEVHIDË ULUHIJE?
4. Çka d.m.th. TEVHIDË RUBUBIJE?
5. Çka d.m.th. TEVHIDË ESMAI VE SIFAT?

12

MELAQET E ZOTIT 2
TEVHIDË ULUHIJE
NJËHSIMI I ZOTIT NË VEPRA
TEVHIDI ULUHIJE nënkupton se të gjitha veprat tona të mira me i bë
vetëm për hirë të Allahut i Cili nuk ka shok as rival.
Nga kjo që thamë kuptojmë se:

- Kur të falemi falemi vetëm për Allahun xh.sh. i Cili nuk ka shok as rival,
- Kur të agjërojmë, agjërojmë vetëm për Allahun xh.sh. i Cili nuk ka shok
as rival,
- Kur të japim zekatë, japim vetëm për Allahun xh.sh. i Cili nuk ka shok as
rival,
- Kur ta kryejmë haxhin, e kryejmë vetëm për Allahun xh.sh. i Cili nuk ka
shok as rival,
- Kur të lutemi, i lutemi vetëm Allahut xh.sh.
- Kur të kërkojmë mbështetje, kërkojmë vetëm nga Allahu xh.sh
Pra çdo vepër qoftë me fjalë, qoftë me zemër, qoftë me trup duhet të jetë
vetëm për Allahun e Lartëmadhëruar, e për askë tjetër.
Njëhsimi i Zotit në vepra quhet TEVHID ULUHIJE.

Pyetje:

1. Çka nënkuptojmë me Tevhid Uluhije?

TEVHIDË RUBUBIJE
NJËHSIMI I ZOTIT NË ADHURIM
TEVHIDI RUBUBIJE nënkupton se Allahu xh.sh. krijon, mban, furnizon
dhe mbikëqyrë çdo gjë. Pra me këtë kuptojmë se:
1. Allahu i Lartëmadhëruar ka krujuar çdo gjë në qiellëra dhe në tokë, ka
kriju njerëzit, kafshët, shpendët, insektet, kodrat, ujërat, diellin dhe hënën.
2. Allahu i lartëmadhëruar furnizon të gjitha gjallesat. Ai i lëvizë dhe i
shpërndanë retë që bie shiu në tokë që të mbijnë dhe të rriten pemët e
perimet që të ushqehen njerëzit dhe kafshët.
3. Allahu i Lartëmadhëruar ndërron natën dhe ditën. Ai jep vdekje, i bënë që
të vdesin gjallesat. Ai përkujdeset dhe mbikëqyrë të gjitha krijesat.

Pyetje:

1. Çka nënkuptojmë me Tevhid Rububije?

13


TEVHIDË SIFAT
NJËHSIMI I ZOTIT NË CILËSI
Allahu xh.sh. në Kur‟anin fisnik dhe nëpërmjet Muhamedit a.s. e ka cilësu
veten e Tij me cilësi të shumta.
Njohja e cilësive të Allahut xh.sh. për mendjen e njeriut është shumë e
vështirë sepse mendja nuk mund t‟i kuptojë shumë gjëra të fshehta të kësaj bote.
E si mund t‟i kuptojë gjërat e fshehta të botës shpirtërore?
Cilësitë e Allahut xh.sh. ndahen në dy lloje:
- Cilësi vetanake të Allahut xh.sh. (Sifati Dhatije)
- Cilësitë kuptimore të Allahut xh.sh. (Sifati Meanevije)

Cilësitë vetanake të Allahut xh.sh. (Sifati Dhatije) janë:
1. Vuxhud (EKZISTON)
2. Kidem (I PËRHERSHËM PA FILLIM)
3. Beka (I PËRHERSHËM PA MBARIM)
4. Vahdanijet (AI ËSHTË NJË)
5. Kijamun binefsihi (EKZISTON NGA VETVETIU) dhe
6. Muhtelifetun lil havadithi (NUK I GJASON ASKUJT)

Cilësitë Kuptimore të Allahut xh.sh. (Sifati meanevije) janë:
1. Hajat (JETON)
2. Ilm (DI GJITHÇKA)
3. Semi‟ë (NDËGJON GJITHÇKA)
4. Besar (SHEH GJITHÇKA)
5. Irade (I VULLNETSHËM)
6. Kudret (I PLOTFUQISHËM)
7. Kelam (FLET ME TË FOLURIT E TIJ HYJNOR)
8. Tekvin

Pyetje:
1. Si ndahen cilësitë e Allahut xh.sh.?
2. Cilat janë cilësitë vetanake të Allahut xh.sh?
3. Cilat janë cilësitë kuptimore të Allahut xh.sh.?

14

MELAQET E ZOTIT 2
CILËSITË VETANAKE TË ALLAHUT
(SIFATI DHATIJE)
Cilësitë vetanake të Allahut xh.sh. (Sifati Dhatije) janë:
1. Vuxhud (EKZISTON)
2. Kidem (I PËRHERSHËM PA FILLIM)
3. Beka (I PËRHERSHËM PA MBARIM)
4. Vahdanijet (AI ËSHTË NJË)
5. Kijamun binefsihi (EKZISTON NGA VETVETIU) dhe
6. Muhtelifetun lil havadithi (NUK I GJASON ASKUJT)

VUXHUD (EKZISTON)
E tërë gjithësia dhe çka ka në të si: Qiellërat, toka, kodrat, lumenjët, bimët,
lisat, njeriu, gjallesat dhe të gjitha sendet e ngurta dëshmojnë se EKZISTON
(VUXHUD) krijuesi i tyre.
Për këtë dëshmon Zoti i Lartëmadhëruar në Kur‟an:
“Allahu është krujues i çdo sendi, Ai është i Vetmi Sundues dhe
Triumfues absolut”. (Err-Rread:16)

Pyetje:
1. Trego ajetin Kur’anorë për krijimin e çdo sendi nga Zoti i Madhëruar që
Ai është krijues absolut?

KIDEM
“I PËRHERSHËM PA FILLIM”
“Allahu ka ekzistu para çdo sendi dhe para çdo krijese”. Kur kanë shkuar dhe e
kanë pyetur Muhamedin a.s. për zanafillën e Allahut xh.sh. ka zbritur sureja
“IHLAS” e cila ka këtë domethënie:
Thuaj: “Ai, Allahu është Një!
Allahu është Ai që çdo krijesë i drejtohet për çdo gjë.
As s‟ka lindur kë,
As nuk është i lindur.
Dhe Atij askush nuk i është i barabartë”.

Poashtu është edhe një ajet tjetër i cili tregon se Zoti është i përhershëm pa
fillim, se Ai është “EZELIJ”.
“Ai është i Pari (para Tij ska pasur kurr fillim)”. (El Hadid:3)

15


BEKA
“I PËRHERSHËM PA MBARIM”
Zoti i Lartëmadhëruar sikurse nuk ka fillim poashtu nuk ka as mbarim. Për
këtë Zoti xh.sh. në Kur‟anin fisnik thotë:
“Ai është i pari që s‟ka fillim dhe i fundit që s‟ka mbarim, i dukshmi
dhe i padukshmi”. (El Hadid:3)

Pyetje:

1. Trego argumentin për cilësinë e Zotit i përhershëm pa fillim?
2. Trego argumentin për cilësinë e Zotit i përhershëm pa mbarim?

VAHDENIJET
“ALLAHU ËSHTË NJË”
Zoti i Lartëmadhëruar në Kur‟an thotë:
Thuaj: “Ai, Allahu është Një!
Është domosdoshmëri Njëshmëria e Krijuesit. Ai ekiston vetvetiu, dhe çdo gjë i
takon Atij. Ai udhëheq çdo send dhe në sundimin e Tij nuk ka shok as rival.

Pyetje:

1. Trego argumentin për cilësinë “Vahdenijet” të Zotit?

16

MELAQET E ZOTIT 2
KIJAMUN BINEFSIHI
“EKZISTON NGA VETVETIU”
Allahu xh.sh. nuk ka nevojë për askënd, ndërsa krijesat kanë nevojë për
Atë. Këtë e dëshmon edhe sureja e shkurtë e Kur‟anit:
“ALLAHU SAMED”
“Allahu është Ai që çdo krijesë i drejtohet, i mbështetet për çdo
nevojë. As s‟ka lindur kë, As nuk është i lindur. Dhe Atij askush nuk i është
i ngjashëm as i barabartë”.

Pyetje:

1. Trego argumentin për cilësinë e Zotit Kijamun bi nefsihi?

MUHALEFETUN LIL HAVADITHI
“NUK I PËRNGJAN ASKUJT DHE ASGJËHIT”
“Askush nuk është si Ai”.

Besimtari beson në Krijuesin, ndërsa është e pamundur që krijuesi me i
përngja krijesave. Për këtë arsye është e ndaluar rreptësisht që Allahu xh.sh. të
personifikohet me çfarëdo krijese, apo me çfarëdo sendi qoftë – material apo
jomaterial.

Pyetje:

1. Trego argumentin për cilësinë e Zotit Muhalefetun lil havadithi?

17


CILËSITË KUPTIMORE TË ALLAHUT xh.sh.
(SIFATI MEANEVIJE)
Cilësitë kuptimore të Allahut xh.sh. janë:

1. Hajat (JETON)
2. Ilm (DI GJITHÇKA)
3. Semi‟ë (NDËGJON GJITHÇKA)
4. Besar (SHEH GJITHÇKA)
5. Irade (I VULLNETSHËM)
6. Kudret (I PLOTFUQISHËM)
7. Kelam (FLET ME TË FOLURIT E TIJ HYJNOR)
8. Tekvin

Pyetje:

1. Cilat janë cilësitë kuptimore të Allahut xh.sh.?

18

MELAQET E ZOTIT 2
HAJAT
“ALLAHU ËSHTË I GJALLË DHE I PËRJETSHËM”
Zoti i Lartëmadhëruar në Kur‟anin fisnik thotë:
“Allahu la ilahe il-la huvel Hajjul Kajjum”.
“Allahu është Një, nuk ka zot tjetër përveç Atij. Ai është mbikëqyrës i
përhershëm, i gjallë dhe i përjetshëm”.
El-Bekare:255
Nga ky ajet kuptojmë se gjallëria e Allahut është cilësi esenciale dhe
tregon përsosurinë absolute të Tij, e cila dallon nga jeta dhe gjallëria e krijesave.

Pyetje:
1. Trego argumentin e ajetit Kur’anorë të cilësisë së Zotit EL HAJAT?

ILM - “DIN GJITHÇKA”
Dituria e Allahut xh.sh. është e pakufishme. Ai din gjithçka, dituria e Tij
përfshinë çdo send në esencë.
Dituria e Allahut xh.sh. përfshinë jo vetëm të kaluarën dhe të tashmën, por
edhe të ardhmen. Ai i din gjërat nga jashtë dhe nga mbrenda. Ai i din qështjet të
cilat shprehen haptazi por edhe ata qështje që mbahen sekrete dhe janë të fshehta.
Për këtë Zoti i Lartëmadhëruar në Kur‟anin fisnik thotë:
“Nuk ka dyshim dhe është e vërtetë se Allahu është i dijshëm për çdo
send”. El Muxhadele:7
Poashtu Zoti i Lartëmadhëruar në Kur‟anin thotë:
“Ai i ka qelësat e të gjitha fshehtësive, ato i di vetëm Ai. E di se çka ka
në tokë dhe çka ka në det. Asnjë fletë nuk bie e Ai të mos di për ate. Dhe
nuk ka kokërr në mbendësi të tokës, çfardo që të jetë e njomë që binë
menjëherë ose e thatë e që ajo të mos jetë në librin e qartë”. El En‟amë:59

Pyetje:
1. Trego argumentin Kur’anorë për cilësinë e Zotit se Ai din gjithçka ?

19


SEM‟Ë (DËGJON)
Çdo fjalë e cila flitet nuk mund ta ndëgjojë askush tjetër para Zotit xh.sh.
Allahu ndëgjon çdo lëvizje, e çdo qetësi.
Te Allahu xh.sh. nuk vjen në pyetje largësia apo afërsia e ndëgjimit, lindje
e perendim, veri a jug. Ngase zëri edhe pse e ka shpejtësin për të kaluar një kohë
prej një vendi në vend tjetër, Zoti i Lartëmadhëruar e ndëgjon në çdo moment.
Zoti i Madhëruar këtë e tregon në Kur‟an:
“Vërtetë, Allahu dëgjoi fjalët e asaj e cila bisedoi me ty lidhur me
burrin e vet, që u ankua te Allahu; prandaj Allahu e dëgjon bisedën tuaj,
Allahu dëgjon çdo bisedë dhe e sheh çdo punë”. (El Muxhadele:1)

Pyetje:
1. Trego argumentin Kur’anor të cilësisë së Zotit SEM’Ë (Dëgjon)?

BESAR (SHIKON)
Sikurse Zoti i Lartëmadhëruar dëgjon gjithçka ai sheh gjithçka. Zoti i
Lartëmadhëruar sheh edhe në errësirat më të thella ku nuk mund të sheh askush.
Zotit të Lartëmadhëruar nuk i nevojitet drita për të parë, apo teleskop ose
mikroskop për të vërejtur gjërat e imta apo të largëta.
Kur shkoi Musa a.s. me vëllaun e tij Harunin te Firauni, ata u frikësuan se
ndoshta do t‟ju ndodhë ndonjë e keqe, por Zoti i Madhëruar u tha:
“Mos u frikësoni, Unë jam me ju gjithashtu: Ndëgjoj dhe shoh”. (Ta
Ha:46)
Nëse të gjithë njerëzit dhe të gjitha gjallesat, organizohen që së bashku të
shohin tërësinë e tokës nuk munden me përfshi.
Për këtë arsye mirësi (IHSAN) quhet me adhuru Allahun sikur që e sheh Atë, pse
nëse ti nuk e sheh, Ai (Allahu) të sheh ty.
Fëmijë të dashur kështu na ka mësuar mësuesi i njerëzimit Muhamedi a.s.

Pyetje:
1. Trego argumentin Kur’anor për cilësinë e Zotit El-Besar (Shikon)?

20

MELAQET E ZOTIT 2
IRADE (I VULLNETSHËM)
Të gjitha pemët dhe perimet rriten, zhvillohen dhe japin fryte prej
elementeve të njejta. Të gjitha kanë: një ajër, një tokë një ujë dhe të gjitha thithin
elementet e njëjta të tokës si Karbonin, oksigjenin, hidrogjenin, azotin, fosforin,
qibritin, magneziumin, hekurin. Mirëpo kur të shohim molla e ëmbël, limoni e
thartë, ndërsa barishta e idhët. Në anën tjetër therra të therron, ndërsa pambuku i
butë. Gruri sjell miellin ndërsa lulja e diellit tlynin (yndyrën).
Të gjitha këto dëshmojnë për dëshirën dhe vullnetin (IRADE) të Allahut;
se Ai cakton ligjet, rregullon çështjet, frymëzon si don dhe kur të dëshiron. Kjo
cilësi apsolute nuk i takon askujt tjetër përpos Allahut xh.sh. E nëse Ai dëshiron
të gjitha mund t‟i ndryshon.
“Zoti yt vërtetë vepron si dëshiron dhe çka dëshiron”.
El Hudë:107
“Zoti yt krijon çka dëshiron dhe zgjedhë. Ju dhe çdo kush tjetër nuk ka
zgjedhje”. El Kasas:68

Pyetje:

1. Trego argumentin Kur’anorë për cilësinë e Zotit se EL-IRADE?

KUDRET (I PLOTFUQISHËM)
E tërë gjithësia dhe çdo send që lëvizë, qarkullon ose nuk lëvizë është me
fuqinë (KUDRETIN) e Allahut xh.sh. Fara e grurit e dobët e cila prej toke
shpërthen dhe rritet, rritet me plotfuqinë (KUDRETIN) e Allahut xh.sh.
Erërat të cilat puhitin, dhe retë të cilat lëvizin, lëvizin me plotfuqinë e
Allahut xh.sh. Lumenjtë të cilët qarkullojnë dhe valët e detit të cilat valojnë, të
gjitha janë prej plotfuqisë (KUDRETIT) të Allahut xh.sh. Edhe planetet e yjet në
qiell të cilat lundrojnë në horizont dhe në gjithësi, lundrojnë me plotfuqinë
(KUDRETIN) E Allahut xh.sh. Sepse Ai ka mundësi-plotfuqi mbi çdo send.
Për këtë Zoti i Lartëmadhëruar në Kur‟an na ka mësuar t‟i themi Atij:
“Ti (O Zot) vërtetë ke mundësi dhe plotfuqi (KADIRË) mbi çdo
send”. Et Tahrimë:8

Pyetje:

1. Trego argumentin Kur’anorë për cilësinë e Zotit EL-KUDRET?

21


KELAM
“FLET ME TË FOLURIT E TIJ HYJNOR”
Të folurit është mjet i sqarimit të qështjeve.
Të folurit e Krijuesit nuk i gjason të folurit të krijesave të cilat burojnë prej
buzëve, gjuhës,fytit dhe dhëmbëve. Por të folurit e Zotit është cilësi e posaqme
me të cilën Zoti i Lartëmadhëruar u ka folur melaqeve, krijesave e gjithçka ka në
qiellëra e në tokë.
Për këtë Zoti i Lartëmadhëruar thotë:
“Thuaj: Sikur deti të jetë ngjyrë për t‟i shkruar fjalët e Zotit tim do të
shpenzohej ngjyra e nuk do të shpenzoheshin fjalët e Zotit tim edhe nëse
prap sjellim ngjyrë sa ka deti”.
El Kehf:109
Në një ajet tjetër thotë Zoti i Lartëmadhëruar:
“Sikurse çka ka në tokë prej lisave të ishin lapsa dhe detit meja
bashkangjitë edhe shtat detëra të tjerë, prapseprap fjalët e Allahut nuk
shpenzohen. Vërtet Ai është i Fuqishëm dhe i Urtë”.
Lukman:27
Zoti i Lartëmadhëruar ka folur me Musa a.s., ka folur me Xhibrilin, e do të
flas edhe me besimtarët në ditën e Kijametit. Ndërsa në këtë botë të folurit e
Zotit me robërit e Tij e ka plotësu në Kur‟anin Fisnik ku thotë:
“Dhe u plotësua fjala e Zotit tënd e vërtetë dhe e drejtë, nuk mund
askush t‟i ndryshojë fjalët e Tij, se Ai Dëgjon dhe është i Dijshëm”.

Pyetje:

1. Trego argumentin Kur’anorë për cilësinë e Zotit EL-KELAM?

22

MELAQET E ZOTIT 2
TEVHID ESMA
“NJËSIMI I ZOTIT NË EMRA”
“Allahu i ka emrat më të bukur, Thirreni me ato emra”.
Poashtu edhe Muhamedi a.s. thotë:
“Allahu i ka 99 emra. Kush i mëson dhe është i bindur, do të hyjë në
xhenet”. (Mutefikun alejhi)

Emrat e bukur të Allahut janë:

ALLAH Emër i përveçëm i Zotit xh.sh.
ERR-RRAHMAN Veçori e posaqme e Allahut i cili mëshiron në këtë
botë në përgjithësi - besimtarët dhe pabesimtarët
ERR-RRAHIMË Veçori e posaqme e Allahut i Cili mëshiron
posaqërisht vetëm besimtarët në këtë botë dhe në
botën tjetër.
EL-MELIK Ai sundon me pozitën e Tij si dëshiron.
EL-KUDDUS Ai është i pastërt dhe larg ndaj çdo të mete apo
mangësie.
ES-SELAM Ai është që jep paqë për krjesat.
EL-MUËMIN Ai është besnik në premtimet e Tija për
shpërblimin e besimtarëve dhe dënimin e
pabesimtarëve.
EL-MUHEJMIN Ai mbizotëron në mënyrë absolute çdo gjë.
EL-„AZIZË Ai është i plotfuqishëm , gjithmonë Triumfues dhe
çdo gjë i nënshtrohet vetëm Atij.
EL-XHEBBAR Ai është i gjithëfuqishëm dhe me përpikëri i
ekzekuton dhe i realizon qështjet e Tij.
EL-MUTEKEBBIR Ai është i Madhërishmi.
EL-HALIK Ai është që ka krijuar të gjitha krijesat.
EL-BARI Ai është që ka krijuar çdo gjë prej asgjëje, dhe çdo
send e ka zanafillën te Ai.
EL-MUSAVVIR Ai është që secilit ia ka dhënë formën, figurën dhe
veçoritë me u dalluar prej të tjerëve. Ai ka formësu
me dëshirën eTij të gjitha krijesat.
EL-GAFFAR Ai është që falë vazhdimisht dhe pandërprerë.
EL-KAHHAR Me fuqinë e Tij, Ai mbizotron dhe mposhtë çdo
send dhe sundon në mënyrë absolute.

23


EL-VEHHAB Ai ju jep të gjitha të mirat robërve të Tij. Ai është
bujarë, Ai dhuron çdo begati për të cilën kanë
nevojë robërit e Tij.
ERR-RREZAK Ai furnizon të gjitha krijesat me çdo gjë çka u
nevojitet atyre.
EL-FETTAH Ai qliron çdo gjë, Ai zgjedhë çdo qështje dhe Ai
sundon gjithçka.
EL-„ALIMË Ai është i gjithëditur.
EL-KABID Ai është që furnizimin e ka në dorëne Tij dhe ia
ngushton kujt dëshiron.
EL-BASIT Ai është që furnizimin e ka në dorëne Tij dhe ia
zgjeron kujt dëshiron.
EL-HAFID Ai është që kriminelët dhe të padrejtit i përul dhe i
nënshtron.
ERR-RRAFI‟Ë Ai është që i ngritë në pozita të merituara
besimtarët dhe të drejtët.
EL-MU‟IZ Ai është i robërve të Tij, u jep nderë dhe krenari.
EL-MUDHIL Ai është që kë të don e përul dhe e degradon
ES-SEMI‟Ë - Ai është që ndëgjon pakufi.
EL-BASIRË Ai është që sheh gjithçka.
EL-HAKEM Ai gjykon me drejtësi në mes të robërve.
EL-„ADL Ai është i drejti absolut.
EL-LETIFË Ai është i butë ndaj robërve të Tij.
EL-HABIRË Ai është i informuar në përpikëri për të gjitha
qështjet.
EL-HALIMË Ai nuk shpejton në denim, por denon në kohën qe e
cakton Ai vet.
EL-ADHIMË Ai është më Madhështori.
EL-GAFURË Ai i cili falë robërit e Tij për gabimet e bëra.
ESH-SHEKURË Ai është Mirënjohës dhe i shpërblen besimtarët kur
e falënderojnë.
EL-„ALIJJ - Ai është më i Larti.
EL-KEBIRË - Ai është më i Madh sa që mendja e njeriut nuk
mund ta paramendojë sa është i Madh.
EL-HAFIDHË - Ai është Ruajtës absolut sa që Atij asgjë nuk mund
t‟i shpëtojë kurrë.
EL-MUKITË - Ai di gjithçka për krijesat.
EL-HASIBË - Ai llogaritë çka kanë nevojë robërit e Tij dhe ujep
çka kanë nevojë.
EL-XHELILË - Ai është më Fisniku dhe më i Nderuari.
EL-KERIMË - Ai është më Bujari dhe më Fisniku

24

MELAQET E ZOTIT 2
ERR-RREKIBË - Ai vigjilon çdo gjë dhe nuk mund t‟i mungojë
asgjë.
EL-MUXHIBË - Ai i pranon lutjet e robërve të Tij.
EL-VASI‟Ë - Ai është Gjithëpërfshirës dhe i zgjeron me
furnizimin e Tij të gjitha krijesat.
EL-HAKIMË - Ai është i Urtë i Ditur dhe Qeverisë me urtësi.
EL-VEDUDË - Ai ju do të mirën robërve të Tij dhe ju sjellë të
mira.
EL-MEXHIDË - Ai i cili meriton kulminacionin e çdo Lavdërimi
dhe Madhërimi.
EL-BA‟ITH - Ai i cili i ringjallë krijesat pas vdekjes së tyre.
ESH-SHEHIDË - Dituria e Tij është e pakufishme dhe Ai është
Dëshmitarë i çdo çështje.
EL-HAKK - Ai është i Vërteti dhe i Pamohueshmi.
EL-VEKILË - Ai përkujdeset për furnizimin e robërve të Tij dhe
të gjitha krijesave.
EL-KAVIJJ - Ai ka fortësi dhe fuqi absolute.
EL-METINË - Ai është i fortë dhe i pathyeshëm.
EL-VELIJJ - Ai ka në brojtjen e Tij gjithçka.
EL-HAMIDË - Ai meriton Lavdërim e Falenderim gjithmonë.
EL-MUHSI - Ai është njohës i përpiktë i çdo çështjeje.
EL-MUBDI - Ai ka krijuar gjithçka prej asgjëje dhe zanafilla e
gjithçkaje është prej Tij.
EL-MU‟IDË - Ai i rikrijon gjërat pasi të humbin dhe të zhduken.
EL-MUHJI - Ai ju ka dhënë jetë çdo gjallese.
EL-MUMITË - Ai ua merr jetën çdo gjallese.
EL-HAJJ - Ai ka gjallërinë dhe jetë absolute.
EL-KAJJUMË - Ai është i përjetshmi dhe i përgjithmonshmi
EL-VAXHID - Ai është i pavarur dhe çdo gjë varet prej Tij.
EL-MAXHID - Ai është i vetmi që meriton lavdata.
EL-VAHID - Ai është i vetmi, nuk ka zot tjetër pos Tij.
ES-SAMED - Vetëm Atij i mbështetet gjithçka, dhe vetëm Ai
mbron dhe ka në kompetencën e Tij gjithçka.
EL-KADIR - Ai ka mundësi dhe fuqi absolute.
EL-MUKTEDIR - Ai është i fuqishëm mbi gjithçka.
EL-MUKADDIM - Ai gradon cilin të dojë.
EL-MUEHHIR - Ai degradon cilin të dojë.
EL-EVVEL - Ai është i pari pa fillim.
EL-AHIR - Ai është i fundit pa mbarim.
EDH-DHAHIR - Ai është i dukshëm me veprat e Tij.

25


EL-BATIN -
Ai është i padukshëm.
EL-VALIJ -
Ai është Sundimtarë dhe Udhëheqës absolut.
EL-MUTE‟ALI -
Ai është i Gjithëlartësuari.
EL-BERR -
Ai bën dobi të pandërprerë dhe jep të mira të
shumta dhe të panumërta.
ET-TEVVAB - Ai i pranon tevbet dhe fal gabimet.
EL-MUNTEKIM - Ai me meritë ndëshkon ndëshkimtarët.
EL-AFUVV - Ai falë gabimet dhe nuk dënon atë i cili nuk
meriton dënimin.
ERR-RREUFË - Ai është i butë dhe i mëshirshëm ndaj robërve të
Tij. Ai është i dhimbshëm ndaj robërve të Tij.
MALIKUL MULK- Ai është Sundimtarë absolut.
DHUL XHELALI VEL Ai është specifik me cilësitë e Tij madhështore dhe
IKRAM - është i përsosur . Vetëm Atij i takojnë nderimet.
EL-MUKSIT - Ai është i drejtë në gjykim.
EL-XHAMI‟Ë - Ai është që i tubon krijesat në ditën e Kijametit.
EL-GANIJ - Ai është i pavarur dhe çdo gjë varet prej Tij.
EL-MUGNI - Ai i jep pasuri kujt të dojë.
EL-MANI‟Ë - Ai pengon kur të dojë dhe çka të dojë.
ED-DARRË - Ai i dëmton të padrejtit dhe të padëgjueshmit.
EN-NAFI‟Ë - Ai i bën dobi të drejtëve dhe të dëgjueshmëve.
EN-NURË - Ai udhëzon në dritë të vërtetë.
EL-HADI - Ai udhëzon në rrugë të drejtë dhe të dobishme
EL-BEDI‟Ë - Ai i ka shpikur krijesat dhe i ka krijuar.
EL-BAKI - Ai është i përhershëm pambarim.
EL-VARITH - Pasi të shkatërrohen dhe të zhduken krijesat Ai
trashëgon gjithçka.
ERR-RRESHIDË - Ai shpie në rrugë të dobishme.
ES-SABURË - Ai është durimtarë dhe të padëgjueshmit i dënon në
kohë të caktuar.

Pyetje:
1. Trego numrin e emrave të Allahut sipas hadithit të Muhamedit a.s.?
2. Përmendi 20 emra prej emrave të Zotit?

26

MELAQET E ZOTIT 2

AI ËSHTË ALLAHU
I CILI NUK KA SHOK AS RIVAL
NUK ËSHTË I LINDUR
DHE NUK KA LINDË
NUK I NGJASON ASGJË ATIJ
KRIJUESI I ÇDO SENDI
KA MUNDËSI PËR GJITHÇKA
ÇOFTË I LARTËSUAR
NA SHEH E NE NUK E SHOHIM
TË TIJ JANË GJITHÇKA KA
NË QIEJ DHE NË TOKË
FALË GABIMET
PRANON TEVBEN
POR EDHE DËNON ASHPËR
AI NA KA KRIJUAR
NA FURNIZON
NA KA DHËNË JETËN
NA BËNË TË VDESIM
CILINDO E FURNIZON PAKUFI
NUK ADHUROJ ASKËND POS TIJ.

27


EBU HANIFJA DHE ATEISTI
Një ditë prej ditëve një ateist shkon te Halifja i muslimanëve dhe i thotë
me guxim se ai është ateist dhe ai dëshiron të bisedojë me dijetarë për ta bindur,
sepse ai mendonte se nuk ka Zot.
Halifja heshti pak kohë dhe mendoi në vehte: Nëse e mbytë do të thonë
njerëzit – ja nuk kanë qenë në gjendje me diskutu për ta bindur dhe për atë e ka
mbytur. Kështu e thirri ministrin e i tha: Shko thirre Ebu Hanifen.
Pas një kohe arriti Ebu Hanifja. Halifja i tregoi për ateistin dhe i tha që të
bisedojë me të dhe ta bindë atë për ekzistimin e Zotit.
Ebu Hanifja i tha Hlifes : Unë do t‟i sjelli ateistit argumente për ekzistimin
e Zotit por nëse më lejoni pak kohë që të shkoj në një vend se e kam një punë për
ta kryer pa tjetër dhe shumë shpejtë do të kthehem.
Halifja e lejoi dhe shkoi.
Koha kaloi, Ebu Hnifja u vonua shumë ndërsa ateisti me kryelartësi i tha
Halifes: Më lejoni edhe mua të shkoj pse Ebu Hanifja iku dhe nuk do të kthehet,
sepse ai nuk ka argument për të më bindur.
Dhe posa u nis ateisti në drejtim të derës për të shuar kur hyri Ebu Hanifja
dhe kërkoi falje për vonesën dhe u tregoi atyre se gjat rrugës kishte për ta kaluar
një lum, mirëpo nuk kishte anije dhe është ulur buz lumit për të pritur mos po
kalon ndonjë anije dhe kishte pritur shumë derisa befasisht e kishte parë Ebu
Hanifja një çështje të quditshme. Kishte parë dërrasat se si vetvetiu bashkoheshin
në mes veti në lum, ndërsa gozhdat fluturonin dhe i gozhdonin dhe i përforconin
dërrasat dhe çekiçi vetvetiu shkonte dhe i mëshonte secilës gozhdë. Kështu
derisa barka u ndërtu dhe pa askend mu afura buz lumit ku isha unë për të hypur.
Qeshi me të madhe ateisti dhe tha: Kjo është e pamundur, kjo është e
pavërtetë, ti je i çmendur nuk të beson askush. Po si është e mundur që gozhdat
të fluturojnë në ajër dhe dërrasat me u bashkuar në ujë vetvetiu dhe me u ndërtu
barka.
Ebu Hanifja buzëqeshi dhe i tha: Pasi që një barkë e vogël nuk mund të ndërtohet
pa ndërtuesin e saj dhe nuk beson askush, atëherë, si mund të besohet që kjo
gjithësi me gjithëçka ka si : toka, qielli, dielli, hëna, planetettë gjitha janë krijuar
vetvetiu dhe nuk i ka kriuar askush!?
Ateisti uli kokën pastaj tha: Ke thënë të vërtetën. Kjo gjithsesi, patjetër ka
ka krijuesin i cili e ka kriuar dhe e ka programuar, e ai është Zoti xh.sh.

28

MELAQET E ZOTIT 2
MËSUESI PA MEND
Na ishte në një shkollë një musues. Ai nuk besonte në ekzistimin e Zotit.
Një ditë prej ditëve mësuesi hyri në klasë dhe i pyeti nxënësit:
- A më shihni?
- Po, të shohim – i thanë nxënësit.
- Pra unë ekzistoj. Pastaj pyeti.
- A e shihni dërrasën e zezë?
- Po iu përgjigjën nxënësit.
- Pra edhe dërrasa e zezë ekziston.
- A i shihni bankat?
- Po i shohim bankat.
- Pra edhe bankat ekzistojnë.
Pastaj i pyeti:
- A e shihni Zotin?
- Jo i përgjigjën nxënësit.
- Atëherë, ku është Zoti pasi ne nuk e shohim?
Njëri prej nxënësve i cili i shte i zgjuar ungrit në këmbë dhe i pyeti nxënësit:
- A e shihni mendjen e mësuesit?
- Jo iu përgjigjën nxënësat.
- Atëherë mësuesi nuk paska mend!

MËSUESI I MENQUR
Mësuesi i mençur i mori katër molla dhe i shpërndau në katër nxënës dhe
u tha:
Merrini mollët dhe shkoni në ndonjë vend ku nuk ju sheh askush.
- I pari shkoi dhe e ngrëri mollën nën shtrat.
- I dyti shkoi dhe e ngrëri mollën pas dollapit.
- I treti shkoi në dhomë dhe e mbyll derën me qelës dhe e ngrëri i vetmuar
në dhomë.
- I katërti u kthye me mollë në dorë dhe i tha mësuesit: “Nuk munda të gjej
vend ku nuk më sheh askush, pse më sheh Allahu.
- Mësuesi e falenderoi nxënësin dhe e shpërbleu për provimin e dhënë dhe u
tha nxënësëve tjerë:
- Ju kam thënë që ta hani mollën ku nuk ju sheh askush. Po pse nuk e ditët
se Allahu ju sheh juve gjithmonë në çdo kohë dhe në çdo vend?

29


BIJA E MENÇUR
Halifja i muslimanëve Omeri r.a. një natë prej netëve ecte nëpër rrugë për
t‟i shiku nevojat e muslimanëve. Kur papritmas e ndëgjon zërin e një nëne duke i
thënë bijes së saj: Shko sjell ujë që ta përziejmë me qumësht, që të kemi sasi më
të madhe të qumështit për ta shitur në treg. Mirëpo e bija nuk e dëgjoi.
Nëna i tha bijës: Po Halifja nuk na sheh në këtë natë.
Bija ju përgjigj: Nëse Omeri nuk na sheh, atëherë Allahu ëahtë Ai i cili na sheh.
Omeri u gëzua me këtë përgjigjeje të vajzës besimtare e sinqert dhe e
martoi me birin e tij.

BILALLI r.a.
Shoku i Muhamedit a.s. Bilalli r.a. ishte rob i Umeje bin Halefit kur e ka
pranu islamin.
Kur dëgjoi idhujtari Umej bin Halef se robi i tij është bërë musliman ka
tentuar me e larguar prej besimit por nuk ia ka arritur qëllimit.
Për këtë arsye e merr Bilallin r.a. dhe e dërgon në shkretëtirë në mes të
ditës, kur dielli përcëllonte. Aty e zdesh lakuriq dhe i vendosë gurë të mëdhenjë
në trupin e tij dhe e torturon pa mëshirë. Mirëpo imani i Bilallit vetëm sa shtohej
dhe me guxim të madh pandërprerë thonte:
Allahu është Një, Allahu është Një, Allahu është Një.
Dhe kështu në mes të shkretëtirës, në mes të ditës nuk dorëzohej derisa e
bleu shoku i Muhamedit a.s. – Ebu Bekri Sidiki dhe e liroi.
Pastaj Bilalli është bërë Muezini i parë në islam.

30

MELAQET E ZOTIT 2
IMANI – BESIMI NË ZOTIN
Muhamedi a.s. ka thënë:
“Kush thotë LA ILAHE IL-LALLAH do të hyjë në xhenet”.

Kjo fjalë është fjala më madhështore që ekziston.
Shahadeti, i cili tregon njësimin e Zotit, është shkalla më e larta e imanit dhe dega
më specifike.
Muhamedi a.s. ka thënë:
“Imani i ka gjashtëdhjetë e disa degë më e larta është fjala LA ILAHE
IL-LALLAH”.

Me këtë fjalë hynë në islam. Shahadeti është shart i islamit dhe rukn i tij.
Tani do t‟i përmendim edhe degët tjera të imanit:

1. Maturia në shpenzim 25. Kërkimi i diturisë
2. Mbrojtja e pasurisë 26. Përhapja e diturisë
3. Ndalimi i vetëvetes nga vrasja 27. Drejtësia
4. Ndalimi i vetëvetes nga harami 28. Bëmirësia ndaj prindërve.
5. Dashuria në emër të Allahut 29. Edukata e mirë.
6. Urrejtja në emër të Allahut 30. Ndërlidhshmëria farefisnor
7. Devotshmëria 31. Pajtimi mes njerëzve.
8. Largimi i gjërave të dëmshme 32. Edukimi i fëmijëve.
9. Largimi nga kufri 33. Me fitu ushqimin hallall.
10. Falja e namazeve farze 34. Me shpenzu pasurinë në vende të lejuara.
11. Zekati 35. Gëzimi për të mira.
12. Haxhi 36. Ndalimi nga e keqja
13. Agjinimi 37. Me iu përmbajtë ehli xhematit.
14. I‟ëtikafi 38. Bashkimi në të mirë.
15. Afrimi me besimtarë 39. Ndëgjimi i udhëheqësave.
16. Largimi i ndyrësirave 40. Plotësimi i premtimit.
nga rruga 41. Kefareti.
17. Kënaqësia me caktimin e Zotit 42. Kryerja e akteve.
18. Durimi 43. Dorëzimi i emaneteve.
19. Mëshira 44. Xhihadi.
20. Lutja 45. Ndërlidhshmëria.
21. Turpërimi 46. Besimi në të dërguarit.
22. Dashuria ndaj të dërguarit 47. Besimi në librat e Zotit.
23. Rrespekti i të dërguarit a.s. 48. Besimi në melaqet e Zotit
24. Liximi i Kur‟anit. 49. Besimi në caktimin e Zotit.

31


50. Besimi në ditën e Gjykimit 63. Pastrimi truporë dhe shpirtërorë
51. Modestia. 64. Ekzekutimi i ligjeve.
52. Xhelozia 65. Rrespektimi i fqiut.
53. Fisnikëria. 66. Kthyerja e selamit.
54. Rrespektimi i të madhit. 67. Vizita e të sëmuarit.
55. Me dëshirue për tjetrin çka 68. Rrespektimi i mikut.
dëshiron për veten. 69. Përshëndetja e të teshurit.
56. Me e dashur Allahun. 70. Me i largu të këqijat të cilati
57. Frika ndaj Zotit. pengojnë njerëzit
58. Shpresa në Zotin. 71.Sjellja e mirë ndaj fëmijëve
59. Mbështetja në Zotin. 72. Fshehja e gabimeve.
60. Falënderimi për të mirat e Zotit. 73. Lutja për të vdekurit.
61. Përkujtimi i Zotit.
62. Ruajtja e gjuhës.

.

32

MELAQET E ZOTIT 2

SURETUL - IHLAS
BISMIL-LAHIRR-RRAHMANIRR-RRAHIM

KUL HUVALLAHU EHAD
ALLAHU SAMED
LEM JELID
VE LEM JULED
VELEM JEKUN LEHU KUFUVEN EHAD

“Thuaj: Ai, All-llahu është Një! All-llahu është Ai të Cilit çdo krijesë i
drejtohet (i mbështetet) për çdo nevojë. As s‟ka lindur kë, as nuk është i
lindur. Dhe me Atë askush nuk i është e barabartë”.
(Suretul – Ihlas:1-4)

33


AJETUL KURSIJA
BISMIL-LAHIRR-RRAHMANIRR-RRAHIM

ALLAHU LA ILAHE IL-LA HUVE
EL HAJJUL KAJJUME
LA TEËHUDHUHU SINETUN VE LA NEVM
LEHU MA FIS-SEMAVATI VE MA FIL ERD
MEN DHEL-LEDHI JESHFEU INDEHU IL-LA BI IDHNIHI
JEA‟LEMU MA BEJNE EJDIHIM VE MA HALFEHUM
VE LA JUHITUNE BISHEJ IN MIN ILMIHI
IL-LA BIMA SHAE
VESIA KURSIJJUHUS SEMAVATI VEL ERD
VE LA JEUDUHU HIFDHUHUMA
VE HUVEL ALIJJUL ADHIMË.

“Allahu është një, nuk ka zot tjetër përveç Atij. Ai është mbikëqyrës i
përhershëm dhe i përjetshëm. Atë nuk e kap as kotje as gjumë, gjithçka ka
në qiej dhe në tokë është vetëm e Tij. Kush mund të ndërmjetësojë tek Ai,
pos me lejën e Tij, e di të tashmen që është pranë tyre dhe të ardhmen, nga
ajo që Ai di, tjerët dinë vetëm aq sa Ai ka dëshiruar, Kursija e Tij (dija-
sundimi) përfshinë qiejt dhe tokën, kujdesi i Tij ndaj të dyjave, nuk i vjen
rëndë, Ai është më i larti, më i madhi”.
(Suretul – Bekare:255)

34

MELAQET E ZOTIT 2
Dr. Musli Vërbani

MELAQET E ZOTIT

2


35


36

MELAQET E ZOTIT 2
BESIMI NË MELAQET E ZOTIT
Muslimani i ndëgjon, i beson dhe i vërteton fjalët e Zotit të
Madhëruar.
Zoti i Madhëruar në Kur‟an thotë:
“Ka besuar i dërguari ç‟ka i ka zbritur prej Zotit të tij. Të gjithë
(pejgamberët edhe besimtarët) kanë besuar Allahun dhe në melaqet e Tij”.
Besimi në melaqet e Zotit nënkupton: Se melaqet ekzistojnë, janë të krijuara
prej drite, nuk hanë, nuk pinë, nuk martohen, pra besimtari vërteton ekzistencën
e tyre si krijesa të Allahut, siç tregon Kur‟ani vlerën, qëllimin dhe rëndësinë e
tyre.
E kanë pyetur Muhamedin a.s.: Çka është Imani?
Muhamedi a.s. është përgjigjur:
Me besu në Allahun
në melaqet e Tij
librat e Tij
në pejgamberët e Tij.

Pyetje:

1. Çka nënkupton besimi në melaqet e Zotit?
2. Si është përgjigjur Muhamedi a.s. kur e kanë pyetur për Imanin?

37


CILËSITË E MELAQEVE

Melaqet kanë cilësi të posaqme me të cilat dallohen prej krijesave tjera.

Cilësitë e tyre janë:

- Trupi i tyre është i krijuar prej drite,
- Nuk hanë, e as nuk pinë,
- Nuk flejnë,
- Nuk martohen,
- Nuk i kundërshtojnë kurrë urdhërat e Allahut,
- Kanë krahë nga dy, nga tre apo nga katër,
- E lavdërojnë dhe e përkujtojnë Allahun deri në Ditën e Kijametit,
- Na shohin neve ndërsa ne nuk i shohim,
- Janë të shpërndara në qiell dhe në tokë,
- Të gjithë besojnë dhe nuk tregojnë kryelartësi,
- Mund të paraqiten në forma të ndryshme.

Pyetje:

1. Cilat janë cilësitë e melaqeve?
2. A na shohin melaqet?
3. Ku janë të shpërndara melaqet?
4. Si paraqiten melaqet?
5. A kanë melaqet forma të njejta?

38

MELAQET E ZOTIT 2
PUNËT E MELAQEVE

Ka shumë lloje të melaqeve dhe numri tyre është shumë i madh.
Zoti i Madhëruar për secilin lloj të melaqeve ka parapa (ka caktuar) punë të
veçantë.
- Disa prej tyre i shenojnë dhe i regjistrojnë veprat e njerëzve,
- Disa i ka autorizuar për rojtarë të Xhenetit dhe Xhehenemit,
- Disa e mbajnë “Arshin” e madhë,
- Disa sillen rrethe përqarkë “Arshit” të madhë,
- Disa i mbrojnë njerëzit nga e keqja e shejtanëve dhe e xhinëve,
- Ndonjëri e zbret “Vahjin” Librat prej Zotit të Madhëruar te pejgamberët,
- Ndonjëri është i autorizuar me zbritë furnizimin (rizkun) prej qiellit,
- Disa e lavdërojnë Allahun pa ndërpre ditë e natë,
- Ndonjëri prej tyre do t‟i fryejë “Surit” në Ditën e Gjykimit,
- Disa prej tyre janë të autorizuara për erërat dhe mjegullat,
- Disa janë të autorizuara për marrjen e shpirtërave,
- Disa janë të autorizuara me bë dua, dhe me kërku falje për besimtarët,
- Disa janë të autorizuara për mbikqyrjen e kodrave.

Secili e kryen detyrën ashtu siç ia ka caktuar Zoti i Madhëruar, i kryejnë
detyrat me përpikëri dhe nuk kundërshtojnë.

Pyetje:

1. A është i njohur numri i melaqeve?
2. Cilat janë punët e melaqeve?
3. Si i kryejnë detyrat melaqet?

39


MELAQET E DALLUARA

Zoti i Madhëruar ka vlerësu disa melaqe më shumë se melaqet e tjera ashtu
siç i ka vlerësu disa pejgamber më shumë se pejgamberët e tjerë.
Allahu e vlerëson kë të donë Ai.
Pra prej të gjitha melaqeve Zoti i ka dalluar katër melaqe, e ato janë:
1. Xhibrili
2. Mikaili
3. Melekul mevt
4. Israfili
Zoti i Madhëruar në Kur‟anin fisnik thotë:
“Kush mundet me qenë armik i Xhibrilit deri sa ai ta ka zbritur
Kur‟anin në zemrën tënde që ishte dëshmues dhe vërtetues i asaj çka ka
zbritur më parë dhe udhëzues e gjithashtu edhe përgëzues i besimtarëve.
Kush është armik i Allahut, i melaqeve të Tij, i Xhibrilit i Mikailit (ai është
pabesim) dhe pa kurrëfarë dyshimi Allahu është armik i mosbesimtarëve”.
El – Bekare 97, 98.
Pastaj prej këtyre katër melaqeve të rëndësishme Zoti e ka vlerësu më së
shumti Xhibrilin.

Pyetje:

1. Cilat melaqe i ka dalluar Zoti i Madhëruar nga melaqet tjera?
2. Çka thotë Zoti i Madhëruar për Xhebrailin?
3. Çka thotë Zoti i Madhëruar për ata të cilët janë armiq të melaqeve?

40

MELAQET E ZOTIT 2
ERR-RUHUL EMINË

Ruhul Eminë apo “Shpirti Besnik” është emër i melaqes Xhibril.
Xhibrili është imam i melaqeve. Xhibrili i ka zbritur të gjitha librat qiellor te
pejgamberët, pra Xhibrili ia ka zbritur Vahjin secilit në kohën e tij, për popullin e
tij për t‟i plotësuar nevojat e secilit popull.
Muhamedi a.s. Xhibrilin e ka parë në forma të ndryshme.
Nuk është për tu habitur pse melaqet paraqiten në forma të ndryshme.
Njëherë i Dërguari a.s. ka kërkuar për ta parë në formën e tij të vërtetë
hyjnore!
Me lejën e Allahut, Muhamedi a.s. e ka parë: se si krahët e Xhibrilit të shtrirë
gjerë e gjatë në horizontin e gjërë gati sa i ka përfshirë lindje e perendim.
Herën tjetër e ka parë në Natën e Miraxhit në Sidretul Munteha.
Thotë Zoti i Madhëruar në Kur‟anin Fisnik:
“E ka parë edhe herën tjetër. Në Sidretul Munteha”.
Pra Xhibrili pasi që ia ka zbritur Kur‟anin Muhamedit a.s. si dhe çdo shpallje
pejgamberëve tjerë e meriton të quhet “RUHUL EMINË” apo Shpirti Besnik.
Të mësojmë edhe ne prej Xhibrilit besnikërinë dhe të gjitha detyrat tona t‟i
kryejmë me përpikëri dhe me besnikëri.

Pyetje:

1. Kush është Ruhul Eminë?
2. Kush është Xhibrili?
3. Çka ka zbritur nga qielli Xhibrili?
4. A e ka parë Muhamedi a.s. Xhibrilin?
5. Çka duhet të mësojmë nga Xhibrili?

41


MELAQJA E RISKUT (Furnizimit)
Secili njeri e ka të caktuar sa i nevojitet furnizimi gjatë jetës së tij.
Këtë “risk” apo furnizim e ka regjistruar dhe e ka shënuar Mikaili në momentin
e lindjes së secilit njeri, pse për këtë e ka autorizuar Zoti i Madhëruar.
Na tregon shoku i Muhamedit a.s. Ibni Mes‟udi se Muhamedi a.s. ka
thënë:
“Secilit prej juve formimi i embrionit në barkun e nënës vjen me fazën e
parë për katërdhjetë ditë bëhet farë embrioni, pastaj për katërdhjetë ditë tjera
bëhet gjak, pastaj katërdhjetë ditë tjera bëhet mish, pastaj dërgohet një melek ia
jep Shpirtin dhe urdhërohet për katër çështje:
- për regjistrimin, shënimin e riskut apo furnizimit,
- për caktimin e exhelit, jetës së tij,
- për caktimin e veprimtarisë së tij dhe
- për caktimin se a do të jetë besimtarë apo pabesimtarë (fatkeqë)

Pyetje:

1. Kush e ka të regjistruar “Rizkun” apo furnizimin?
2. Kur meleku ia jep shpirtin (fëmiut në barkun e nënës) çka është i
urdhëruar që të regjistrojë?

42

MELAQET E ZOTIT 2
ISRAFILI
Meleku fisnik Israfili është melaqja e cila do t‟i fryejë “SURIT” kur të
ndodhë Dita e Kijametit pastaj do t‟i fryejë herën tjetër dhe njerëzit ngriten nga
varret për të dhënë llogari për veprat e tyre.
Thotë Zoti i Madhëruar:
“Pastaj i fryhet “SURIT” herën tjetër dhe menjëherë të gjithë ata
(njerëzit) në këmbë presin (urdhërin e Zotit për tu gjykuar për veprat e tyre).
(El-Zumer 68)
Muhamedi a.s. ua përkujtonte shokëve të tij këtë melaqe fisnike dhe u
tregonte për qështjen e tij dhe pë detyrën e tij.
Një ditë derisa ishte ulur u tha shokëve të tij:
“Si do të jetë puna me ju atë ditë derisa melaqja e ka pregaditur “SURIN”
i ka hapur krahët dhe është pregaditur me e ndëgju urdhërin e Zotit dhe pret me i
fry SURIT”.
Shokët thanë: “Na mjafton Allahu. Ai është mbrojtësi më i mirë. Vetëm
Allahut i mbështetemi”.
Vazhdimisht të themi: “HASBUNALLAHU VE NIË‟MEL VEKIL dhe
„ALALL-LLAHI TEVEKKELNA” që në gjuhën shqipe dmth.: “Na mjafton
Allahu, Ai është mbrojtësi më i mirë, vetëm Allahut i mbështetemi.

Këto dy fjali janë armët më të forta për tu siguruar nga trishtimi i fryerjes
së “SURIT” në Ditën e Kijametit.

Pyetje:

6. Kush është meleku Israfil?
7. Çka i thanë shokët Muhamedit a.s. kur i tregoi për “SURIN”?
8. Cilat fjalë janë armët më të forta për t’u siguruar nga trishtimi i SURIT?

43


MELAQJA E AUTORIZUAR PËR MARRJEN E
SHPIRTËRAVE
Melaqja e autorizuar për marrjen e shpirtërave quhet “MELEKUL
MEVT” për këtë arsye kjo melaqe ka rëndësi të madhe dhe është melaqe fisnike.
“Thuaj u bënë që të vdisni Melaqja e marrjes së shpirtërave i cili
është i autorizuar për ju (që tua marrë shpirtin)”.
Es-Sexhde 11
MELKUL MEVTI i ka ndihmëtarët e vet të cilët i ndihmojnë në kryerjen e
detyrës, këtë na e tregon Zoti i Madhëruar në Kur‟anin fisnik:
“Dhe, Ai (Allahu) është i fuqishëm mbi robërit e Tij dhe gjithashtu u
dërgon mbrojtës deri në momentin kur ndonjërit prej juve i vjen vdekja, ia
marrin shpirtin të dërguarit Tanë e ata nuk bëjnë kurrëfarë lëshimi”.
El-En‟am 61
Besimtarit Melekul Mevti i vjenë në formë tëmirë, me erë të mirë, me
rroba të bardha dhe e përgëzon me kënaqësinë e Allahut dhe i tregon se edhe ai
do të jetë i kënaqur me Allahun.
Pabesimtarit Melekul Mevti i vjen në formë të trishtueshme dhe e
lajmëron për moskënaqësinë e Allahut dhe denimin të cilin do ta përjetojë.
Melekul Mevti ka fuqi të madhe, për këtë arsye i merr shpirtërat në
momentin e caktuar ashtu siq është i autorizuar.
Kur është pyetur Ibni Abasi: “Nëse një njeri vdes në lindje e tjetri në
perendim në të njejtën kohë, atëherë si është e mundur që Melekul Mevti me ja
marrë shpirtërat menjëherë”?
Ibni Abasi thotë: “Fuqia e Melekul Mevtit për lindje a perendim dritë e
errësirë, tokë e detë është sikur njeriu i cili ka tavolinën (tryezën) përpara dhe
çka dëshiron, si dëshiron dhe kur të dojë merrë”.
Melekul Mevti është melaqe fisnike, ai ka autorizim prej Zotit, ai nuk ka
gabim pse i merr shpirtërat. Ne duhet ta rrespektojmë emrin e tij sepse Melekul
Mevti nuk na shkurton jetën, nuk na e pengon furnizimin por vetëm i kryen
urdhërat.

Pyetje:
2. Cila është melaqja e cila i merr shpirtërat?
3. Si i vjen Melekul Mevti besimtarit?
4. Si i vjen Melekul Mevti pabesimtarit?

44

MELAQET E ZOTIT 2
MBIKËQYRËSI I XHENETIT DHE I
XHEHENEMIT
Secili nga ne e dëshiron Xhenetin, shpresojmë në Allahun që të na bëjë
prej banorëve të Xhenetit.
Secili nga ne frikësohet nga Xhehenemi, prandaj e lusim Allahun që të na
largojë prej atij denimi.
Zoti i Madhëruar ka autorizuar për Xhenet dhe për Xhehenem poashtu
mbikëqyrës.
Melaqja e autorizuar për Xhenet është “RIDVANI” e ai i ka edhe
ndihmësit e tij, ata i përgëzojnë dhe i urojnë besimtarët dhe besimtaret,
muslimanët dhe muslimanet kur të hynë në Xhenet.
“Nuk i pikëllon ata (besimtarët) trishtimi i madh por i takojnë
melaqet e u thonë: Kjo është dita e cila iu është premtuar juve”.
“Melaqet u hynë atyre nga secila derë, e u thonë: ”Selamun alejkum”
për atë që keni duruar. Nuk ka finalizim më të mirë se kjo, aty ka
vendbanime të mrekullueshme”.
Rojtari i Xhenetit quhet RIDVAN.
I pari i cili do ta hapë derën e Xhenetit është Muhamedi a.s.
Thotë Enes bin Maliku se Muhamedi a.s. ka thënë:
“Do t‟i afrohem derës së Xhenetit, do ta hapë, ndërsa rojtari thotë: Kush
është? Do të them: Muhamedi. Thotë rojtari: Për ty jam urdhëruar me të lejuar
për ta hapur këtë derë, e nuk mund që ta hapë askush para teje”.
Zoti i Madhëruar rojtarin e Xhenetit e ka quajtur RIDVAN sepse ai është i
kënaqur me banorët e xhenetit. Prandaj RIDVAN d.mth. i kënaqur.
Ndihmësit e tij qëndrojnë para dyerve të Xhenetit dhe i thërrasin
besimtarët dhe besimtaret, muslimanët dhe muslimanet që të hynë në Xhenet
mvarësisht prej veprave të tyre:
Kush falë namaz thirret nga dera e namazit.
Kush ka bërë xhihad thirret nga dera e xhihadit.
Kush ka agjëruar thirret nga dera e agjërimit (Rejan).
Kush ka dhënë sadak thirret nga dera e sadakës.
Disa thirren nga të gjitha dyert e lartëpërmendura.

Melaqja e autorizuar për mbikqyrjen e Xhehenemit quhet “MALIK”.
Quhet kështu sepse kjo dmth. e ka përmbajtjen e të “fuqishmit (të fortit)”. Zoti i
Madhëruar për t‟i ndëshkuar banorët e Xhehenemit Malikun e ka bërë të fortë
dhe të fuqishëm. Ai i ka edhe ndihmësit dhe bashkëpunëtorët për t‟i denuar
pabesimtarët.

45


“Mbi të (Xhehenem) mbikëqyrin nëntëmbëdhjetë. Ne mbikëqyrës të
zjarrit të Xhehenemit nuk kemi përcaktuar tjetër përpos melaqet. Dhe
numrin e përcaktuar të tyre nuk e kemi bërë për asgjë tjetër vetëm se për t‟i
sprovuar (ndëshkuar) ata të cilët nuk besojnë”.
“Mbi të (Xhehenem) janë melaqet e ashpra dhe të forta”
Të këqinjët ndëshkohe me zjarr së bashku me pabesimtarët, pas
ndëshkimit të rreptë ata dëshirojnë t‟i shpëtojnë zjarrit dhe e thërrasin
mbikëqyrësin e xhehenemit për t‟i shpëtuar por ai nuk iu përgjigjet lutjes së tyre.
“Ata që janë në zjarr u thonë rojeve të tyre në Xhehenem, luteni Zotin
e juaj që të na lehtësojë neve një ditë prej denimit. Melaqet e Xhehenemit
thonë : A nuk iu kanë ardhur të dërguar prej mesit të juve me argumente të
qarta. Banorët e Xhehenemit përgjigjen: Po gjithsesi, atëherë melaqet e
Xhehenemit u thonë pra thirrni ata. Por lutja e pabesimtarëve është vetëm
humbje e asgjë tjetër”.
Mlaqet e xhehenemit quhen Zebanije.
“Do t‟i thërrasim Zebanijet (për t‟i ndëshkuar banorët e Xhehenemit)”.

Pyetje:
1. Kush mbikëqyrë Xhenetin dhe Xhehenemin?
2. Si quhet melaqja e Xhenetit?
3. Kush është i pari i cili e hapë derën e Xhenetit?
4. Pse quhet melaqja e Xhenetit “RIDVAN”?
5. Nga cilat dyer hyjnë besimtarët në Xhenet?
6. Si quhet melaqja e Xhehenemit?
7. A ka ndihmëtarë melaqja e Xhehenemit?
8. Pse ka ndihmëtarë melaqja e Xhehenemit?
9. Sa mbikëqyrës ka Xhehenemi?
10. A janë të ashpra melaqet e Xhehenemit?
11. A i pranohet lutja pabesimtarit për të shpëtuar nga denimi i Xhehenemit?

46

MELAQET E ZOTIT 2
MELAQET E AUTORIZUARA PËR ME NA
PYETUR NË VARR
Zoti i Madhëruar i ka autorizuar dy melaqe për të na pyetur neve në varr për
veprat tona dhe fenë tonë.
Posa të varroset i vdekuri i kthehet shpirti në trupin e tij, i vijnë dy melaqe
dhe e pyetin:
- Kush është Zoti yt?
Besimtari thotë: Allahu është Zoti im.
- Cila është feja jote?
Feja ime është Islami.
- Cili pejgamber është dërguar te ju?
I Dërguari i Allahut- Muhamedi a.s.
- Cila është dituria (libri) juaj?
Kam lexuar Kur‟anin librin e Allahut, i kam besuar, vërtetuar dhe praktikuar në
vepër.
Pastaj e pyesin cili është Zoti yt, feja jote dhe i dërguari yt.
Zoti i Madhëruar ia përforcon fjalët besimtarit dhe ai pa hamendje thotë: Allahu
është Zoti im, feja ime është Islami, pejgamberi im është Muhamedi a.s.
Nga qielli vjen një thirrje:
“E ka thënë të vërtetën robi im, shtroni shtrat të Xhenetit, visheni me rroba
të Xhenetit, hapjani dyert e Xhenetit.
Nga brendia e shpirtit i vjen era e mirë, i zgjerohet gjendja dhe i zgjatet
shikimi. I vjen një person me pamje të bukur, rroba të mira, erë të mirë e i thotë:
Të përgëzoj me diçka të mirë, të përgëzojë me kënaqësinë e Allahut, Xhenetin
me të mira të shumta dhe të përgjithshme dhe kjo është dita e premtuar.
Besimtari pyet: Ti që më përgëzon për të mira, kush je ti?
Thotë: Unë jam vepra jote.
Pastaj i hapet dera e Xhenetit dhe e sheh vendin e tij në Xhenet.
Pabesimtari pasi të varroset i kthehet shpirti në trup, i vijnë dy melaqe dhe e
pyesin:
- Kush është Zoti yt?
Jo, nuk e di!?
- Cila është feja jote?
Nuk e di!?
- Cili pejgamber është i dërguar te ju?
Nuk e di !?
Pastaj i thuhet: Nuk e dite, nuk ke njohuri për këto gjëra, për këtë arsye
vjen një zë nga qielli e thotë: “Shtroni shtrat të Xhehenemit dhe hapjani derën e
Xhehenemit”. I vjen nxehtësi e fortë, i shtrëngohet gjendja aq shumë sa që i
pëlcasin edhe eshtrat.

47


I vjen një person me fytyrë të keqe, rroba të këqia, erë të keqe dhe i thotë:
Kjo është dita e premtuar, dita e ndëshkimit.
Pabesimtari i thotë: Kush je ti?
Unë jamë vepra e jote e keqe. Pastaj verbërohet dhe shurdhohet.
Pra melaqet e autorizuara për në varr janë Munkeri dhe Nekiri.

Pyetje:

1. Sa melaqe i ka autorizuar Zoti i Madhëruar për me na pyet në varr?
2. Çka ndodhë me të vdekurin kur të varroset?
3. A ia forcon fjalët Zoti i Madhëruar besimtarit në varr?
4. Çka ndodhë me besimtarin në varr?
5. Çka ndodhë me pabesimtarin në varr?

48

MELAQET E ZOTIT 2
MELAQET E AUTORIZUARA PËR MBAJTJEN E
ARSHIT
Arshi është qështje më e lartë dhe më e madhe e krijesave.
Thotë Muhamedi a.s.: “Nëse luteni, kërkoni prej Zoti të Madhëruar
Xhenetin Firdevs, pse Firdevsi është mesi i Xhenetit dhe prej Xheneteve më të
larta dhe mbi të është “Arshi” i të Gjithëmëshirshmit dhe prej aty burojnë lumejt
e Xhenetit”.
Këtë Arsh madhështorë e mbajnë melaqet fisnike. Ata gjithashtu e
lavdërojnë, e falenderojnë dhe e besojnë Zotin e tyre, dhe nuk tregojnë
kryelartësi por kërkojnë falje për besimtarët.
“Ata (melaqet) të cilët e mbajnë Arshin dhe çka ka rreth tij e
lavdërojnë dhe e falenderojnë Zotin e tyre dhe besojnë në Të dhe kërkojnë
falje për ata të cilët besojnë: O Zoti ynë Ti ke përfshi çdo gjë me mëshirën
dhe diturinë Tënde. Fali ata të cilët pendohen dhe pasojnë rrugën Tënde.
Ruaj ata nga denimi i Xhehenemit”.
Numri i atyre melaqeve të cilat e mbajnë Arshin janë tetë.
Thotë Zoti iMadhëruar: “E mbajnë arshin e Zotit tënd, mbi ta (arsh)
atëherë do të jenë tetë”.
Thotë Harunë bin Raiabi se bartësit e arshit janë tetë. Katër prej tyre
thonë: “SUBHANEKE VE BI HAMDIKE” për butësinë pas diturisë Tënde.
“SUBHANEKE VE BI HAMDIKE” për falje pas fuqisë Tënde.
Për fuqinë dhe mundësinë e melaqeve të cilat e mbajnë Arshin nuk di
askush përpos Zotit të Madhëruar.

Pyetje:
1. Çka është Arshi?
2. Çka është Firdevsi?
3. Kush e mbanë Arshin?
4. Çka thonë melaqet të cilat e mbajnë Arshin?
5. Sa është numri i melaqeve të cilat e mbajnë Arshin?
6. Si luten melaqet të cilat e mbajnë Arshin?

49


MELAQJA E AUTORIZUAR PËR SHI
Zoti i Madhëruar ka caktuar melaqe për të zbritur shiun nga qielli që të
ngjallë tokën pasi të thahet dhe të teret, që toka të lulëzojë dhe të ringjallet pas
vdekjes së saj.
Na tregon shoku i Muhamedit a.s. Ebu Hurejre se Muhamedi a.s. ka thënë:
“Derisa një njeri shkonte në një pjesë të shkretëtirës e ndëgjon një zë lart
mbi mjegulla: “Ujite bashqen (arën) e Abdullahut”. Kur mjegullat u larguan dhe
shkuan në drejtim të një are dhe e lëshuan shiun në të, pastaj u formua një
përrockë nga ai ujë. Aty në arë qëndronte një njeri i cili me shatë e pëcillte ujin
ka dëshironte.
E pyeti njeriu pronarin e arës: “Si e ke emrin”? Kur ai u përgjigj me të
njejtin emër të cilin e kishte ndëgjuar lartë mbi mjegulla atëherë i tha: Pse po më
pyet për këtë? Ai tha: Kam ndëgjuar një zë mbi mjegulla i cili thonte të zbresin
mjegullat shi mbi arën tënde. E pse kështu nuk e di! I tha: Pasi po më pyet po të
tregoj: Unë pasi t‟i mbledhi të lashtat, një pjesë e jap sadakë, një pjesë e shpenzoj
për veten dhe familjen time dhe një pjesë e shpenzoj për tokën”.
Pra me sadakë fitohet mëshira e Allahut, dhe Allahu na furnizon me të
gjitha begatitë e natyrës dhe të tokës.

Pyetje:

1. Çka ka caktuar Zoti i Madhëruar për shi?
2. Çka fitohet me sadakë?

50

MELAQET E ZOTIT 2
MELAQJA E AUTORIZUAR PËR KODRA
Melaqja fisnike e autorizuar për kodrat, kujdeset dhe i mbanë ato.
Për këtë na tregon Aishja r.a.: “I kam thënë të dërguarit të Allahut se kur ka
qenë dita më e vështirë për ty se sa dita e luftës në Uhud. E Muhamedi a.s. ka
thënë: “Kam përjetuar prej popullit tënd çka nuk kam përjetuar ditën më të
vështirë deri në ditë n e Kijametit.
I kam paraqitur ftesë për besim fisit ABDU LEJL dhe nuk më është përgjigjur. U
largova nga aty i pikëlluar deri sa arrita në një vend, kur e ngrita kokën e pashë
se më kishin mbuluar mjegullat. Shikova, kur aty pashë Xhebrailin i cili më tha:
Zoti i Madhëruar ka ndëgjuar për fjalët e këtij populli, dhe se nuk të është
përgjigjur në ftesë. Unë jamë Melaqja e kodrave. Më ka dërguar Zoti yt që të
veproj çka do që ti më urdhëron, nëse dëshiron i bashkoj këto kodra dhe
përmbyti këtë fis”.
Muhamedi a.s. çka i ka thënë: “Shpresoj se prej tyre do të dalin (pasardhës) të
cilët do ta adhurojnë vetëm Allahun dhe që nuk i bëjnë shokë Atij”.

Nga ky hadith kuptojmë:

1. Pejgamberët në rrugën e Allahut sprovohen në të gjitha mënyrat.
2. Zoti i Madhëruar ka autorizuar melaqe për kodra.
3. Zoti i Madhëruar iu përgjigjet nevojave të pejgamberëve.
4. Butësia e Muhamedit a.s. ndaj popullit të tij.

Pyetja:

1. Çka ka autorizuar Zoti i Madhëruar për kodra?
2. Çka i ka thënë Melaqja e kodrave Muhamedit a.s. kur nuk e ka pranuar
ftesën fisi ABDU LEJL?
3. Çka i ka thënë Muhamedi a.s. Melaqes së kodrave?

51


MELAQET E AUTORIZUARA ME BË LUTJE
PËR BESIMTARËT
Zoti i Madhëruar ka krijuar melaqe për me bë dua për besimtarët.
“E lavdërojnë dhe e falenderojnë Zotin e tyre dhe besojnë në Të dhe
kërkojnë falje për ata që besojnë. O Zoti ynë i cili ke përfshi me mëshirë dhe
dituri çdo gjë, fali ata të cilët janë penduar dhe pasojnë rrugën Tënde. Mbroj ata
nga dënimi i Xhehenemit, o Zoti ynë shtini në Xhenetin “ADN” të cilin u ke
premtuar atyre dhe kush bënë vepra të mira prej prindëve të tyre, bashkëshortëve
(bashkëshorteve) të tyre dhe trashigimtarët e tyre. Vërtetë Ti je i Fuqishëm.
Pastroj nga të këqijat, kënd e pastron nga të këqiat vërtetë atë (atëherë) e ke
mëshiruar. Kjo vërtetë për të është fitore e madhe”.
Nga ky lloj i melaqeve ka caktuar Zoti i Madhëruar me bë dua për njeriun
i cili bën dua për vëllaun e tij kur ai është larg.
Thotë Ebu Dardai:
“Duaja e besimtarit për vëllaun e tij kur ai nuk është në prezencën e tij
është e pranuar. Mbi kokën e tij qëndron një melaqe, beson dhe e ndëgjon duan
për të mirë e thotë: “AMIN” edhe ty gjithashtu njësoj.
Të bëjmë dua për vëllezërit tanë e në të njejtën kohë të fitojmë duanë e
meleqëve mbi ne.

Pyetje:

1. Çka ka autorizuar Zoti i Madhëruar për besimtarët?
2. Si luten melaqet për besimtarët?
3. A duhet të bëjmë dua për vëllezërit tanë?
4. Pse duhet të bëjmë dua për vëllezërit tanë?

52

MELAQET E ZOTIT 2
MELAQET E AUTORIZUARA PËR ME I
SHËNUAR DHE REGJISTRUAR VEPRAT TONA
Zoti i Madhëruar ka autorizuar melaqet “Shkrues Fisnik” me i regjistruar
veprat tona.
“Jo, jo kurrsesi jo! Po si po e mohoni Ditën e Kijametit. Ndërsa është
e vërtetë se për ju (janë caktuar) rojtarët Shkrues Fisnik (ata) dinë çdo gjë
çka veproni”
Shkruesit fisnik i regjistrojnë veprat e mira e të këqia të njeriut, i shkruajnë
edhe fjalët e njeriut pa marrë parasyshë se çfarë fjale është ajo. Ato i shkruajnë
në librin (ditarin) e njeriut në të cilin njeriu do të shohë çdo vepër të tij, të vogël
apo të madhe në Ditën e Kijametit.
Zoti i Madhëruar ka caktuar njërën melaqe në anën e djathtë për t‟i
regjistruar veprat e mira. Ndërsa tjetrën në anën e majtë pë t‟i regjistruar veprat e
këqia. Mirëpo këto janë në pajtim ashtu që melaqja në anën e djathtë veprën e
mirë e regjistron menjëherë, ndërsa melaqja në anën e majtë nuk e regjistron
menjëherë por në prezencë të melaqes në anën e djathtë.
Këto dy melaqe nuk ndahen nga njeriu as ditën as natën dhe e shënojnë
çdo fjalë që e flet njeriu. Thotë Zoti i Madhëruar:
“Nuk flet (njeriu) asnjëherë e të mos jetë në prezencën e tij “Rekibi”, “Atidi”.
“Rekibi” në anën e djathtë,
“Atidi” në anën e majtë.
Këto shenojnë fjalët e mira apo të këqija ashtu që i shënojnë edhe fjalët si
p.sh. hëngra, pita, shkova, erdha, shiqova etj.
Nëse vepron keq, flet keq e pastaj pendohesh sinqerisht atëherë melaqja në
anën e majtë nuk e shenon.

Pyetje:

1. Kush i regjistron veprat tona?
2. A i shkruajnë” Shkruesit Fisnik” edhe fjalët tona?
3. Ku shkruhen veprat tona?
4. A do t’i shoh njeriu veprat e tij?
5. Çka shkruan melaqja në krahun e djathtë?
6. Çka shkruan melaqja në krahun e majtë?
7. A ndahen ndonjëherë melaqet të cilat i shkruajnë veprat nga njeriu?
8. Si quhet melaqja në anën e djathtë?
9. Si quhet melaqja në anën e majtë?
10.Nëse vepron keq dhe pendohesh a e shenon veprën melaqja në anën e
majtë?

53


MELAQJA E AUTORIZUAR
PËR MBROJTJEN E NJERIUT
Zoti i Madhëruar ka krijuar melaqe për ta mbrojtur njeriun nga çdo e keqe.
“Ai (njeriu) ka përcjellës (të cilët ndërrohen për çdo ditë) para dhe
mbas e ruajnë atë me urdhërin e Allahut”.
Këto melaqe e ruajnë njeriun prej xhinëve dhe shejtanëve.
Pra njeriu vazhdimisht ka përcjellës natën apo ditën. Kur të përfundojë dita
melaqet e ditës ngriten lart në qielldhe vijnë melaqet e natës dhe e ruajnë qëtë
mos i ndodhë diç çka nuk i është shenuar atij. Nëse do me i ndodhë ndonjë
fatkeqësi çka nuk i është shenuar atherë ato e mbrojnë prej asaj fatkeqësie.
Thotë Ebu Hurejre: Ka thënë Muhamedi a.s.:
“Ndërrohen melaqet e natës dhe të ditës në namazin e sabahut dhe të
ikindisë. Kur të ngriten melaqet në qiell (Zoti e di) por i pyet ato melaqe të cilat
kanë qenë në mbrojtjen e njeriut:
“Si i keni lënë robërit e Mi”?
Melaqet thonë: Kur kemi shkuar i kemi gjetur në namaz dhe kur kemi
ardhur i kemi lënë në namaz”.

Pyetje:
1. A ka melaqe të cilat e ruajnë njeriun nga fatkeqësia?
2. Prej kujt na ruajnë melaqet?
3. A ndërrohen melaqet të cilat e ruajnë njeriun?
4. Kur të ngriten melaqet në qiell për çka pyeten?

54

MELAQET E ZOTIT 2
MELAQET E AUTORIZUARA PËR TA
VIZITUAR DHE KONROLLUAR TOKËN
Zoti i Madhëruar ka krijuar melaqe për ta vizituar tokën dhe për t‟i kërkuar
vendtubimet në të cilat përkujtohet Allahu.
Vendtubimet e përkujtimit të Allahut janë:
Vendtubimet e këndimit të Kur‟anit dhe mësimit të tij, e mësimit të
haditheve të Muhamedit a.s., vendtubimet e mësimit të hallallit dhe haramit,
vendtubimet e tesbihut dhe istigfarit, vendtubimet e diturisë së dobishme.
Ebu Hurejra thotë: Ka thënë Muhamedi a.s.:
“Vërtetë Zoti i Madhëruar dërgon melaqe në tokë për të kontrolluar rrugët
dhe për t‟i kërkuar ata të cilët e përkujtojnë Allahun. Kur të takojnë popullin i cili
e përkujton Allahun. (U thuhet): “Kërkoni çka ju nevojitet”, dhe i mbulojnë me
krahët e tyre në qiell.
Zoti i Madhëruar e di por prap i pyet melaqet:
- Çka thonë robërit e mi?
Subhanallah, Elhamdulilah, Allahu ekber.
- A më kanë parë?
Jo për Zotin nuk të kanë parë.
- Po si do të vepronin nëse më shohin?
Sikur të të shohin do të të adhuronin më shumë, do të të falenderonin më
shumë dhe do të të lavdëronin më shumë.
Pastaj Zoti iMadhëruar i pyet melaqet:
- Çka kërkojnë prej Meje?
Kërkojnë Xhenetin.
- A e kanë parë atë?
Jo, për Zotin nuk e kanë parë.
- Po sikur ta shihnin?
Sikur ta kishin parë do ta lakmonin më shumë, do ta dëshironin më shumë
dhe do ta kërkonin më shumë.
Pastaj Zoti i Madhëruar prap pyet melaqet:
- Prej çka kërkojnë mbrojtje?
Nga zjarrit (Xhehenemit).
- A e kan parë atë?
Jo pë Zotin nuk e kanë parë.
- Po sikur ta shihnin.
Sikur ta kishin parë do të frigoheshin më shumë prej tij dhe do të
largoheshin nga rruga e cila të shpie atje.
Zoti në fund thotë: “Dëshmoj para juve se ia kam falur atyre gabimin”.

55


Njëra nga melaqet thotë: Në mesin e tyre është një njeri i cili ka ardhur për
nevojë tjetër.
Zoti i Madhëruar thotë: “Ata janë një popull dhe të gjithë janë për një
kuvendim”.
Nga ky hadith kuptojmë se Zoti i Madhëruar i do ata të cilët e përkujtojnë
Atë, njëherit ata kanë vlerë të madhe te Zoti i Madhëruar.
Pashtu ata të cilët e përkujtojnë Zotin i dojnë edhe melaqet.

Pyetje:
1. Cilat janë vendtubimet e përkujtimit të Allahut?
2. Kush i viziton vendtubimet e përkujtimit të Allahut?
3. Çka thonë melaqet kur ta takojnë popullin i cili e përkujton Alahun?
4. Çka kuptojmë nga hadithi i cili tregon për popullin i cili e përkujton
Allahun?

MELAQET E AUTORIZUARA ME PREZENTU
NË NAMAZIN E XHUMASË
Namazi i xhumasë është namaz javorë.
Çdo musliman duhet të shkojë në xhami ku tubohen dhe bashkohen të
gjithë muslimanët për ta falur këtë namaz.
Në namazin e xhumasë shkojnë edhe melaqet për t‟i shkruar emrat e atyre
të cilët shkojnë me e falë këtë namaz dhe për ta ndëgjuar ligjeratën e xhumasë.
Ebu Hurejra r.a. tha se Muhamedi a.s. ka thënë:
“Kur të vjen dita e xhumasë, në derën e secilës xhami qëndrojnë melaqet
të cilat i shkruajnë ata të cilët hynë për ta falur namazin e xhumasë. Ai i cili
shkonë më herët ka vleftë më të madhe.
Kur imami fillon ligjeratën (melaqet) i mbyllin regjistrat dhe e ndëgjojnë
ligjeratën”.
Pra sa më herët të shkojmë në xhami për ta falur namazin e xhumasë, kemi
shpërblim më të madh e sa më vonë të shkojmë kemi shpërblim më të vogël.
Duhet që gjithmonë të shkojmë sa më herët në namazin e xhumasë që emrat tanë
të jenë të shkruara në rreshtat e para të regjistrave të melaqeve.

Pyetje:

1. Çka duhet të bëjë muslimani në ditën e xhuma?
2. Çka shënojnë melaqet te dyert e xhamive në ditëne xhuma?
3. Çfarë shpërblimi kanë ata të cilët shkojnë më herët në xhami në ditën e
xhuma?

56

MELAQET E ZOTIT 2
MELAQET E AUTORIZUARA
VETËM PËR NAMAZ
Zoti i Madhëruar ka autorizuar melaqet të cilat përcjellin muslimanin kur
të falet me xhematë dhe bëjnë dua me ju pranu lutja e tij.
Thotë Muhamedi a.s.:”Kur të thotë imami “Gajril magdubi alejhim veled-
dalijnë” thuani amin. Pse amin thojnë edhe melaqet, e kush thotë amin së
bashku me melaqet i falen gabimet e më parme të tij”.
Pra naga ky hadith kuptojmë se duhet shkuar në xhami me u falë me imam
për ta arritur shpërblimin e melaqeve sepse edhe ato së bashku me neve thonë
amin.
Poashtu edhe kur të ngritet imami nga rukuja dhe thotë “Semi‟all-llahu
limen hamideh” thuani: “Rabbena lekel hamd” pse edhe melaqet thonë:
“Rabbena lekel hamd” e kush thotë së bashku me melaqet i falen gabimet e
mëparshme të tij.
Për këtë arsye namazi me xhematë ka vleftë të madhe. Vlefta e namazit me
xhematë është njëzetë e shtatë herë më e madhe se me u falë vetëm.

Pyetje:

1. Kush i përcjellë muslimanët kur të falen me xhematë?
2. Çka duhet thënë kur të thotë imami në namaz, “Gajril magdubi alejhim
veled-dal-lijnë?
3. Çka fitojmë kur të falemi në xhami me xhematë?
4. Çka duhet të themi kur në namaz imami thotë: “Semi’all-llahu limen
hamideh”?
5. Sa është vlefta e namazit me xhematë më e madhe se me e falë vetë?

57


MELAQET IU NDIHMOJNË BESIMTARËVE
Melaqet kryejnë punë të shumta. Disa mbajnë Arshin, disa janë rojtarë të
Xhenetit, disa rojtarë të Xhehenemit, disa kujdesen për erërat, disa për
furnizimine gjallesave, disa janë mbikëqyrës të kodrave. Mirëpo prej punëve
kryesore janë ato punë që kanë të bëjnë me besimtarët të cilët e adhurojnë vetëm
Allahun, falin namazin, japin Zekatin, agjërojnë Ramazanin dhe e kryejnë
Haxhin.
Pra melaqet iu dalin në ndihmë besimtarëve në momente të vështira.
Sikurse ka ndodhur në luftën e Bedrit kur melaqet kanë luftuar së bashku me
besimtarët kundër pabesimtarëve.
Në luftën e Bedrit besimtarët ishin pak, të sdathur , të pambrojtur, ndërsa
pabesimtarët ishin shumë, ishin të pregaditur mirë dhe të mbrojtur mirë, mirëpo
Zoti i Madhëruar dërgoi melaqe me iu ndihmuar për të korrur fitore.
Vërtetë ashtu ka ndodhur. Fitorja e Bedrit ishte fitore e besimtarëve ku iu
kanë dalur në ndihmë melaqet.
“Allahu ju ka ndihmu në Bedër, kur ju keni qenë të dobët dhe të
pafuqishëm. Pra frigojuni vetëm Allahut që të jeni falenderues. Përkujto (o
Muhamed) kur u thoshe besimtarëve: A nuk ju mjafton ndihma e Zotit tuaj me
tremijë melaqe të zbritura (në mesin e juaj për ndihmë).
Po! Po! (Ju mjaftojnë). Nëse ata ju sulmojnë bëhuni të durueshëm dhe të
dëgjueshëm dhe Zoti juaj menjëherë do të ju dërgojë në ndihmë pesëmijë melaqe
të shënuar me shenjë të dalluar, Allahu e ka bërë kështu që t‟ju përgëzojë juve
dhe t‟ju qetësojë zemrat e juve se fitorja është vetëm nga Allahu i Plotëfuqishëm
dhe i Gjithëdijshëm. Që grupet pabesimtare t‟i shkatërrojë apo t‟i turpërojë e të
kthehen ata të humbur e të nënqmuar”.

Pyetje:

1. Kush i del në ndihmë besimtarëve në momente të vështira?
2. Kush iu ka dalur në ndihmë besimtarëve në luftën e Bedrit?

58

MELAQET E ZOTIT 2
ALLAHU DËRGON MELAQE ME I SPROVU
NJERËZIT
Kush duron në vështërsi dhe në probleme të cilat i paraqiten Zoti i
shpërblen me të mira. Kush e falenderon për të mirat që ia jep Zoti, ia
shumfishon ato të mira.
Kur dëshiron Allahu që të dënojë ndokënd i cili punon punë të këqija
dërgon melaqe me i denu, ose një popull vepron me padrejtësi Zoti dëgon
melaqet për ta shkatërruar atë popull. Kështu ka ndodhur me popullin e Lutit a.s.
Ai i këshillonte , i udhëzonte në punë të mira. Mirëpo populli i tij nuk e dëgjoi,
për këtë arsye Zoti i Madhëruar dërgoi melaqet të cilat shkatërruan këtë popull.
Po me të njejtën mënyrë nëse dikush punon punë të mira Zoti dërgon melaqe me
i dhënë atij të të miratë shumta.
Të shohim se si ka ndodhur me tre persona të një vendi ku njëri e kishte
zgjebën i dyti ishte pa flokë (qel) dhe i treti i verbër.
Që të tre kishin të meta , që të tre ishin të vetmuar, nuk u ndihmonte askush por
vetëm largoheshin prej tyre për shkak të sëmundjeve neveritëse të tyre, dhe për
shkak të papastërtisë së tyre.
Allahu dërgoi një melaqe te ata për t‟i sprovuar duke u dhënë atyre pasuri
dhe duke ua larguar sëmundjet.
Melaqja shkoi te njeriu i parë:
- Çka dëshiron i tha?
Nuk dua asgjë pos të më shërojë Zoti nga kjo sëmundje dhe të kem pasuri sa
për eksistencë.
Melaqja e preki dhe ai u shërua nga zgjebja, pastaj i tha se Allahu të jep këto
dy dele dhe ti prej tyre do të pasurohesh.

Pastaj melaqja shkoi te njeriu i dytë dhe i tha:
- Çka dëshiron?
Njeriu pa flokë qeli i tha: Nuk dua asgjë tjetër pos të më shërojë Zoti nga kjo
sëmundje dhe të kem pasuri sa për eksistencë.
Melaqja e preki dhe ai u shërua nga sëmundja, pastaj i tha se Allahu të jep
këto dy dele dhe ti prej tyre do të pasurohesh.

Në fund melaqja shkoi te njeriu i tretë dhe i tha:
- Çka dëshiron?
I verbëri tha: Nuk dua asgjë tjetër pos të më kthejë shikimin Zoti dhe të kem
pasuri sa për eksistencë.
Melaqja e preki dhe i erdhi shikimi, pastaj i tha se Allahu të jep këto dy dele
dhe ti prej tyre do të pasurohesh.

59


Kaluan shumë vite ata u forcuan dhe u pasuruan pasiqë Allahu i
Madhëruar i kishte frymëzu delet të shumohen. Pas atyre viteve të shumta Allahu
e dërgoi melaqen dhe e urdhëroi që të shëndrohet në formën e një njeriu të
varfër, me rroba të vjetra që t‟i sprovojë ata, a janë bëmirësa, a e falenderojnë
Zotin dhe a u ndihmojnë nevojtarëve.
Në atë formë si i varfër melaqja kërkoi ndihmë prej njeriut të parë i cili
kishte pasur zgjebën e i tha: “Jamë udhëtarë kam nevojë për ndihmë, më jep diç
prej asaj që të ka dhënë Allahu”!!
Ai e refuzoi dhe filloi t‟i bërtas duke e qortuar. Në atë moment befasishtë
prej formës së njeriut të varfër u shëndrue në formën e melaqes së vërtetë dhe i
tha: “Pasi ti nuk i njeh të mirat e Allahut dhe njerëzit nuk kanë dobi prej teje
kthehu zgjeban siç ishe më parë. Dhe menjëherë u kthye në sëmundjen e
mëparme.
Melaqja vazhdoi dhe shkoi te njeriu i dytë si i varfër dhe kërkoi ndihmë
prej tij. Ai u tregua më koprac. Filloi t‟i bërtas, ta ofendojë dhe ta largojë me
forcë. Melaqja me shpejtësi u shëndrua në formën e vërtetë dhe i tha: “Kthehu në
sëmundjen e mëparme pa flokë (qel) dhe me urdhërin e Allahut u sëmu. Ai filloi
të qajë dhe u pendu por pendimi i tij nuk pati efekt.
Vazhdoi melaqja me e provu njeriun e tretë. Kur shkoi te ai kërkoi ndihmë
u paraqit si i varfër, i gjorë dhe me rroba të vjetra dhe i tha: “A keni diçka të më
ushqeni se jamë i uritur.
Ai me zemërgjërësi i tha: “O vëlla ti je i varfër dhe nevojtarë. Por tërë kjo
pasuri është begati prej Allahut, merr sa të duash dhe sa të kesh nevojë vetëm se
për këtë falenderoje Alahun e jo mua”. Melaqja prej të varfërit u shëndrua në
formën e vërtetë e tha:
“Ti je bëmirës falenderues dhe i dobishëm për shoqërinë, për këtë arsye
Allahu do ta shtojë pasurinë dhe do të japë shëndet të fortë përgjithmonë.

60

MELAQET E ZOTIT 2

Dr. Musli Vërbani

BESIMI NË LIBRAT E ZOTIT

3


61

“Njerëzit ishin një popull (të fesë së natyrshme, islame), e (kur u
përçanë) Allahu dërgoi pejgamberët përgëzues dhe qortues, dhe atyre Ai u
zbriti edhe librin me fakte të sakta për të gjykuar në atë që u kundërshtuan
ndërmjet veti.”
(EL-BEKARE, 213)

TEVRATI
TEVRATI është Libër i Zotit i cili i ka zbritur Musait a.s.
Zoti i Lartmadhëruar në Kur‟anin fisnik thotë:
“Vërtet Ne e kemi zbritur Tevratin, në të cilin ka udhëzim e dritë”.
(EL-MAIDE, 44)
Pasi Musai a.s. e shpëtoi popullin e vet prej firaunit, u premtoi atyre t‟u
sillte një libër prej Zotit të Lartmadhëruar. Musai a.s. shkoi në kodrën Turi Sina,
aty agjëroi katërdhjetë ditë, pastaj bisedoi me Zotin xh.sh. dhe i zbriti Tevrati.
Këtë ngjarje Zoti i Lartmadhëruar e tregon në Kur‟an:
“Dhe Ne i caktuam Musait tridhjetë netë (afatin për shpallje), e ato i
plotësuam edhe me dhjetë (netë të tjera) dhe kështu u mbush afati për
takim me Zotin e tij në katërdhjetë netë ...”.
(EL-EARAF, 142)
Kur ua solli Tevratin beni-israilëve ata thanë se urdhërat e Zotit në Tevrat
qenkëshin të rënda dhe se nuk do t‟i zbatonin, mirëpo Zoti xh.sh. e ngriti kodrën
“Tur” mbi ta dhe u tregoi se nëse nuk i përmbaheshin ligjeve të Tevratit kodra
“Tur” kishte për tu shembur e për të rënë mbi ta.
Këtë e tregon Kur‟ani:
“(Përkujtoni) Kur Ne patëm marrë prej jush besën tuaj, ngritëm mbi
ju (kodrën) Turin (e ju thamë): veproni sipas atij (Tevratit) që jua
dhamë me seriozitet, e mësoni atë që është në të, ashtuqë të ruheni.
E pas asaj (besës) ju më vonë ia kthyet shpinën e po të mos ishte
mirësia dhe mëshira e Allahut ndaj jush, ju do të ishit prej të
dëshpruarve (në të dy jetërat)”. (EL-BEKARE, 63-64)
Jehudët i ka mallkuar Zoti pse e kanë thyer betimin, i kanë ndryshuar fjalët
e Zotit dhe e kanë deformuar Tevratin.
Poashtu edhe këtë e tregon Zoti i Lartmadhëruar në Kur‟an:
“Për shkak se ata thyen zotimin e tyre, Ne i mallkuam ata, dhe zemrat
e tyre i bëmë të forta (të shtangura). Ata i shtrembërojnë fjalët (në
Tevrat) nga domethënia e tyre dhe braktisën një pjesë me të cilën ishin
urdhëruar. Ti vazhdimisht do ta vëresh tradhtinë e një pjese të tyre,
përpos një pakice nga ata ...”.
(EL-MAIDE, 13)
Pyetje:
1. Cilit pejgamber i ka zbritur Tevrati dhe trego ajetin Kur’anor që shpjegon këtë?
2. Si e pritën beni Israilët zbritjen e Tevratit?
3. Pse i ka mallkuar Zoti xh.sh. Jehudët?


TEVRATI I SOTËM
Tevrati i sotëm apo siç quhet “TORA” (Testamenti i vjetër) është dhjata
(epoka) e vjetër e Biblës.

“TORA” ka pesë kapituj, e ata janë:
1. Librat e Krijimit (TEKVIN)
2. Eksodi (HURUÇ)
3. Levistika (LEVILIER)
4. Numrat (SAJILAR)
5. Ligji i përsëritur (TESNIJE)

Komentimi i Tevratit apo libri i cili përmban informacione dhe shpjegime
për Tevratin e Musait a.s. quhet TALMUD.
Sot gjenden dy TALMUDA, e ata janë:
TALMUDI i Jerusalemit
TALMUDI i Babilonit.
Përsëritja e Tevratit (Torës) quhet Mishna.
Mësimi, Komentimi i Tevratit (TORËS) quhet TALMUD.

Pyetje:

1. Çka është “TORA”?
2. Sa kapituj ka “Tora”?
3. Si quhet komentimi i Tevratit?
4. Sa Telmuda kemi sot?
5. Si quhet përsëritja e Tevratit?

64

MELAQET E ZOTIT 2
ZEBURI
ZEBURI është libër i Zotit i cili i ka zbritur Davudit a.s.
Zoti i Lartmadhëruar në Kur‟an thotë:
“Dhe Ne ia kemi shpallur Davudit Zeburin”.
(EN-NISA, 163)
Zebur domethënë libër.
Davudi a.s. u është dërguar beni israilëve pas Musait a.s. Ai vepronte
sipas ligjeve të Tevratit, e Zeburi i ka zbritut veç si libër për dashurinë e njerëzve
për Zotin dhe për t‟u lutur.
Zeburi zbritur në gjuhën abranije. Davudi a.s. kishte zë të bukur. Kur
këndonte Zebur, uji heshtte enuk gurgullonte, mali e kodrat dëgjonin, egërsirat e
shpendët ndaleshin e dëgjonin. Poashtu, era ndalej e nuk fishkëllonte.
Pesqind vjet pas davudit a.s., njëqind poet të ndryshëm anonim ia
bashkangjitën vjershat dhe poezitë e tyre Zeburit. Ato vjersha a psalme nuk janë
ai Zeburi për të cilin flet Ku‟ani. Kështu në librin e shenjtë (Dhjatën) janë 150
psalme.
Psalme quhen ato vargje poetike të cilat këndohen të shoqëruar me
instrument.
Shtatëdhjetë psalme i janë kushtuar posaçërisht Davudit a.s.

Pyetje:

1. Cilit pejgamber i është zbritur Zeburi?
2. Çka ndodhte kur Davudi a.s. këndonte Zebur?
3. Çka quajmë Psalme?

65

Dr. Musli Vërbani - Planprogrami i muslimanit të vogël I

Dr. Musli Vërbani - Planprogrami i muslimanit të vogël I

Recomendados

Recomendados

Mais conteúdo relacionado

Mais procurados

Mais procurados (19)

Destaque

Destaque (8)

Semelhante a Dr. Musli Vërbani - Planprogrami i muslimanit të vogël I

Semelhante a Dr. Musli Vërbani - Planprogrami i muslimanit të vogël I (20)

Mais de Shkumbim Jakupi

Mais de Shkumbim Jakupi (20)

Dr. Musli Vërbani - Planprogrami i muslimanit të vogël I