Schoonmaak volgens het boekje IFMA België heeft een voor facilitair managers uiterst handige uitgave opgesteld over schoonmaakbeheer. Deze Handleiding Schoonmaak werd onlangs tijdens de vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer in de Antwerp Expo gepresenteerd. Het 83 pagina tellende boekwerk behandelt alle ins and outs van de moderne schoonmaakbranche en is vooral handig bij het inrichten van de organisatie van de schoonmaak.

1. WEEKBLAD FACILITAIRNR 427 - 201422
Schoonmaak/Hygiëne
De handleiding schoonmaak geeft niet al-
leen uitleg en achtergronden over schoon-
maakmethodes. Het is vooral een docu-
ment dat facilitair managers kan helpen
met het inrichten van de organisatie van de
schoonmaak in het bedrijf, instelling of or-
ganisatie. Els Nys, voorzitter van de IFMA
Werkgroep Schoonmaak en oprichter van
schoonmaakadviesbureau Atir België, nam
het initiatief voor de handleiding. Nys: ‘Er
is in de markt veel kennis over schoonmaak
maar deze werd nergens samengebracht.
België heeft geen wetenschappelijk insti-
tuut (Vereniging Schoonmaak Research,
red.), zoals Nederland.’ Nys, die ook docent
is bij de schoonmaakopleider uit Neder-
land, SVS Opleidingen, strijdt voor profes-
sionalisering van het schoonmaakvak in
België. Zij pleit voor een officiële opleiding
met examen en hoopt dat er met de hand-
leiding serieuzer naar het vak gekeken zal
worden.
‘Een facility manager staat in voor de on-
dersteunende dienstverlening zodat de
organisatie zich kan toeleggen op de core-
business. Schoonmaak is één van de ba-
sisdiensten binnen deze dienstverlening.
Een goed schoongemaakt gebouw draagt
niet alleen bij tot een hygiënische, gezonde
en aangename werksfeer, maar komt te-
vens de levensduur van het gebouw en de
gebruikte materialen ten goede’, zo leert
de handleiding. De schoonmaakproces-
sen zijn niet altijd voldoende gekend, wat
een struikelblok kan zijn bij het organi-
seren van de eigen schoonmaak of bij de
inkoop van schoonmaak. De IFMA Werk-
groep Schoonmaak wil met behulp van de
handleiding een houvast bieden. Ongeacht
of schoonmaak in eigen beheer wordt ge-
organiseerd of wordt uitbesteed, is het van
belang om enkele basisbeginselen te hante-
ren om de schoonmaakkosten rationeel en
kwalitatief te benaderen.
Gehele schoonmaakproces
De handleiding geeft antwoord op cruciale
vragen als hoe schoonmaak als een continu
proces benaderd moet worden zodat steeds
een kwalitatief resultaat kan worden nage-
streefd. Maar ook hoe de wensen en mid-
delen in kaart kunnen worden gebracht en
geobjectiveerd. Het document biedt een
aanzet, een eerste stap om schoonmaak
op een verantwoorde manier te organise-
ren in een private of publieke organisatie.
Maar de handleiding geeft ook inzicht in
het gehele schoonmaakproces en richt zich
tevens nadrukkelijk op de fase voordat een
schoonmaakploeg überhaupt aan de slag
gaat. Stap voor stap komen in de handlei-
ding alle facetten van het schoonmaakwerk
aan bod. Doorgaans wordt schoonmaak pas
georganiseerd wanneer een nieuw gebouw
in gebruik wordt genomen. Later blijkt dan
vaak dat bepaalde schoonmaakkosten ver-
meden hadden kunnen worden, indien bij
het ontwerp van het gebouw en de aankoop
van materiaal rekening gehouden werd
met de onderhoudsvriendelijkheid. De
Amerikaans bouwkundige Feldman wees
er in 1975 in zijn boek ‘Building Design for
Maintainability’ al op dat een besparing van
10 % op de bouwkosten een stijging van 25
% of meer teweeg kan brengen in de exploi-
tatiekost per jaar.
Houd er ook rekening mee dat een architect
bij het ontwerp van een nieuw gebouw een
statement wenst te kunnen maken. ‘Zijn’
gebouw dient over de nodige uitstraling te
beschikken om zich te onderscheiden van
IFMA België heeft een voor faci-
litair managers uiterst handige
uitgave opgesteld over schoon-
maakbeheer. Deze Handleiding
Schoonmaak werd onlangs tij-
dens de vakbeurs Facilitair & Ge-
bouwbeheer in de Antwerp Expo
gepresenteerd. Het 83 pagina tel-
lende boekwerk behandelt alle
ins and outs van de moderne
schoonmaakbranche en is vooral
handig bij het inrichten van de or-
ganisatie van de schoonmaak.
IFMA België brengt Handleiding Schoonmaakbeheer u
Schoonmaak volgens
■ De handleiding werd onlangs tijdens de vakbeurs Facilitair & Gebouwbeheer in de Antwerp Expo geprese

2. 23NR 427 - 2014WEEKBLAD FACILITAIR
Schoonmaak/Hygiëne
andere gebouwen. Het esthetisch aspect
prevaleert hierbij doorgaans. Functionele
aspecten worden vaak over het hoofd ge-
zien. Esthetiek gaat niet noodzakelijk hand
in hand met onderhoudsvriendelijkheid.
Idealiter onderkent de architect het belang
van een schoonmaakbewust ontwerp en
wordt functionaliteit aan esthetiek gekop-
peld. Wees als facilitair manager vanaf de
beginfase bij het project betrokken zodat
de architect de input in aanmerking neemt.
Behoefteanalyse
Bij de opstart van een professioneel schoon-
maakbeheer dient de facilitair manager
enkele stappen te doorlopen. Kwalitatieve
schoonmaak via uitbesteding of in eigen
beheer staat of valt met het uitvoeren van
een behoefteanalyse en het opstellen van
een inventaris met de daaraan gekoppelde
grondplannen, meetstaten en werkpro-
gramma’s. Op basis van deze informatie
kan de facilitair manager de schoonmaak
van A tot Z organiseren, het resultaat con-
troleren en garanderen. Wat leidt tot het
behalen van een objectieve schoonmaak-
kwaliteit, goed bestede budgetten en een
hoge klanttevredenheid.
De behoefteanalyse biedt een overzicht van
wensen en noden, de eigenheid van het be-
drijf en de visie op schoonmaak. De infor-
matie die deze analyse levert, vormt een lei-
draad bij het organiseren van schoonmaak
op maat van de organisatie. De analyse kan
door middel van een enquête of individu-
eel overleg. Daarbij komen onder meer aan
bod op welke tijdstip er schoongemaakt
dient te worden, wat de personeelsbezet-
ting is en welke gevoeligheden of knelpun-
ten er te voorzien zijn.
De volgende stap in het proces is uiteraard
om een gezond evenwicht te vinden tussen
het budget en de behoefte. Enerzijds is het
wenselijk om aan de behoefte te voldoen,
maar mag het budget niet uit het oog wor-
den verloren. Anderzijds mogen de wen-
sen niet van de tafel geveegd worden. Enkel
rekening houden met het budget zal niet
alleen ontevredenheid opleveren, maar het
zal de kwaliteit van de schoonheid ook niet
ten goede komen. ■
Roland Duivis
uit
s het boekje
SLA’s, KPI’s en SMART
Bij het aanbesteden van schoonmaakopdrachten vliegen anno 2014 de technische termen
om je oren. Wanneer schoonmaak uitbesteed wordt, dient een offerte-aanvraag opge-
maakte worden. Op voorhand dienen zogenoemde service level agreements (SLA) en key
performance indicators (kpi) opgesteld te worden. Dit betreft concreet het dienstenniveau en
het controleren ervan in een later stadium. Om onenigheid te voorkomen is het noodzakelijk
dat iedere prestatie-indicator aan een vijftal eisen voldoet (SMART)
S – specifiek: de prestatie-indicator dient eenduidig te zijn, slechts op 1 manier te interpre-
teren.
M – meetbaar: de meetwaarden moeten objectief meetbaar en vergelijkbaar zijn. De voor-
keur gaat uit naar kwantitatieve metingen.
A – acceptabel: de prestatie-indicator dient geschikt te zijn voor de specifieke situatie
R – realistisch: de prestatie-indicator dient een realistische maat te zijn voor de te behalen
prestatie-eis.
T – tijdgebonden: wanneer moet het doel bereikt zijn?
enteerd.