1. ΠΑΝΕΠΙ΢ΣΗΜΙΟ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ΢
ΣΜΗΜΑ ΕΦΑΡΜΟ΢ΜΕΝΗ΢ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ΢
ΜΑΘΗΜΑ: ΔΙΟΙΚΗ΢Η ΚΑΙ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙ΢ΜΟ΢ ΕΡΓΩΝ
ΔΙΕΞΑΓΩΓΗ ΕΡΕΤΝΑ΢ ΜΕ ΘΕΜΑ «ΜΕΣΑΒΟΛΕ΢ ΢ΣΟΝ ΕΘΕΛΟΝΣΙ΢ΜΟ ΣΑ
ΣΕΛΕΤΣΑΙΑ 10 ΧΡΟΝΙΑ ΢ΣΗΝ ΕΛΛΑΔΑ ΚΑΙ ΢ΤΓΚΡΙ΢Η ΜΕ ΑΛΛΕ΢ ΧΩΡΕ΢»
ΠΑΚΕΣΟ ΕΡΓΑ΢ΙΑ΢:4
ΠΑΡΑΔΟΣΕΟ 10: ΕΚΘΕ΢Η ΑΠΟΣΕΛΕ΢ΜΑΣΩΝ
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΑΡΑΔΟ΢Η΢: 20/12/13
ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΣΙ΢ΜΕΝΗ΢ ΠΑΡΑΔΟ΢Η΢: 20/12/13
ΤΠΕΤΘΤΝΗ ΠΑΡΑΔΟΣΕΟΤ : ΛΕΛΑΚΗ ΑΙΚΑΣΕΡΙΝΗ
ΠΕΡΙΛΗΨΗ
΢τόχοσ τθσ παροφςασ εργαςίασ είναι θ ζρευνα ςχετικά με τθ μεταβολι που υπζςτθ ο
εκελοντιςμόσ από το 2004 μζχρι το 2013, δθλαδι τα τελευταία 10 χρόνια. Η χρονικι αυτι
περίοδοσ επιλζχκθκε ζτςι ϊςτε να γίνει ςφγκριςθ τθσ περιόδου πριν τθν οικονομικι κρίςθ
και μετά από αυτι, ζτςι ϊςτε να εξεταςτεί αν όντωσ αυξικθκε ο εκελοντιςμόσ, όπωσ είναι
αναμενόμενο, κακϊσ το ποςοςτό των ατόμων που ζχουν οικονομικά και κοινωνικά
προβλιματα ολοζνα και αυξάνεται. Αρχικά, παρατίκενται τα αποτελζςματα τθσ ζρευνασ για
το ζτοσ 2004 για τθν Ελλάδα, όπου ζγιναν οι Ολυμπιακοί αγϊνεσ, τισ ΗΠΑ, τθν Αυςτραλία
και τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ. Ακολουκοφν ςτοιχεία για το ζτοσ 2006 για τθν Ελλάδα και
γίνεται ςφγκριςθ με τθν υπόλοιπθ Ευρϊπθ, για το 2008 και το 2010 μζχρι και το 2013.
Επίςθσ, αναφζρονται πθγζσ χρθματοδότθςθσ για κάποιεσ μθ-κυβερνθτικζσ οργανϊςεισ.
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ
Για τθν εκπόνθςθ τθσ παροφςασ εργαςίασ θ ομάδα εργάςτθκε ωσ εξισ:
1. Αρχικά, πραγματοποιικθκε αναηιτθςθ ςτο διαδίκτυο, προκειμζνου να εντοπιςτοφν
παρόμοιεσ ζρευνεσ από κάκε μζλοσ τθσ ομάδασ και να δθμιουργθκεί ζνα ζγκυρο
ερωτθματολόγιο.
2. Μετά τθν ζρευνα, κάκε μζλοσ κατζγραψε προτεινόμενεσ ερωτιςεισ που κεϊρθςε
πιο εφςτοχεσ από τθν ζρευνά του.
3. Η ομάδα ςυγκεντρϊκθκε, μελζτθςε τισ ερωτιςεισ κάκε μζλουσ και κατζλθξε ςτισ
πιο επιτυχθμζνεσ. Με αυτζσ ςυνζκεςε το ερωτθματολόγιο.
4. Παράλλθλα με τθ δθμιουργία του ερωτθματολογίου, κάκε μζλοσ επικοινϊνθςε με
τισ Μθ Κυβερνθτικζσ Οργανϊςεισ που είχε αναλάβει (κάκε μζλοσ από 2) για τθν
πραγματοποίθςθ των ςυνεντεφξεων.
5. Λόγω αποτυχίασ πραγματοποίθςθσ των ςυνεντεφξεων, θ ομάδα, μετά από
ςυνάντθςθ, αποφάςιςε να ακολουκθκεί το εναλλακτικό ςχζδιο. Διαχωρίςτθκε θ

2. ζρευνα ςε πζντε βαςικοφσ άξονεσ, οι οποίοι μοιράςτθκαν ζνασ ςε κάκε μζλοσ
προκειμζνου να βρει πλθροφορίεσ ςτο διαδίκτυο για τον άξονα που ζχει αναλάβει.
6. Μετά τθν ςυλλογι πλθροφοριϊν, θ ομάδα ςυγκεντρϊκθκε και κατζγραψε τισ
πλθροφορίεσ κάκε μζλουσ, διαχωρίηοντάσ τεσ και καταγράφοντάσ τεσ ανά ζτοσ
αναηιτθςθσ.
7. Σζλοσ, καταγράφθκε το επίςθμο ζγγραφο με τα αποτελζςματα τθσ ζρευνασ και
«ανζβθκε» ςτο SlideShare. Παράλλθλα ζγινε και προϊκθςι του μζςω του
Facebook.

3. ΑΠΟΣΕΛΕ΢ΜΑΣΑ ΕΡΕΤΝΑ΢
Ζτοσ 2004:
Πθγι: ΢χετικι εργαςία με κζμα «Μελζτθ του εκελοντιςμοφ ςτθν Ελλάδα».
ΕΛΛΑΔΑ (2004)
Σο 91,5% των εκελοντικϊν οργανιςμϊν είχε µθ κερδοςκοπικό χαρακτιρα και
χρθματοδοτικθκε κατά 70% από ειςφορζσ των µελϊν και κατά 30% από κρατικζσ
επιχορθγιςεισ. Ειδικότερα, το 75% των οργανϊςεων ζλαβαν κρατικι
χρθματοδότθςθ ςε ποςοςτό ζωσ και το 1/4 του προχπολογιςμοφ τουσ, ενϊ το 25%
των εκελοντικϊν οργανιςμϊν ζλαβαν κρατικζσ επιχορθγιςεισ που ανιλκαν ςε
περιςςότερο από το 1/4 ζωσ και το 100% του προχπολογιςμοφ τουσ.
Σο 65% του ςυνόλου των ελλθνικϊν εκελοντικϊν οργανιςμϊν είχε λιγότερα από 50
µζλθ, το 12% είχε 50 ζωσ 100 µζλθ, ενϊ το 23% είχε περιςςότερα από 100 µζλθ.
Οι τομείσ δραςτθριοποίθςθσ ιταν ςε γενικζσ γραμμζσ οι ακόλουκοι τρεισ:
Οι φιλανκρωπικζσ δραςτθριότθτεσ: 65% του ςυνόλου των εκελοντικϊν
οργανιςμϊν.
Η εναςχόλθςθ µε διάφορεσ πολιτιςτικζσ δραςτθριότθτεσ: 28% του ςυνόλου.
Η προςταςία του περιβάλλοντοσ και οι οικολογικοί οργανιςμοί: 27,5% του ςυνόλου.
΢χετικά με τον εκελοντιςμό ςτουσ Ολυμπιακοφσ Αγϊνεσ «Ακινα 2004» υπιρξαν
160.000 αιτιςεισ εκελοντϊν (από τουσ οποίουσ όμωσ 25% ιταν αλλοδαποί και το
10% ομογενείσ), ενϊ ο τελικόσ αρικμόσ των εκελοντϊν ζφταςε τουσ 58.000, με το
43% εξ αυτϊν να απαρτίηεται από νζουσ θλικίασ μζχρι 24 ετϊν. ΢θμαντικόσ αρικμόσ
πολιτϊν, περίπου 25.000, ςυμμετείχαν, επίςθσ, ςε εκελοντικζσ δραςτθριότθτεσ
κατά τθ διοργάνωςθ των Παγκόςμιων Αγϊνων Special Olympics 2011 ςτθν Ακινα.
΢υμπεράςματα:
Σο 2004 το ελλθνικό κράτοσ βοικθςε το 22,5% το εκελοντικϊν οργανϊςεων με
επιχορθγιςεισ που ζφταναν ςτο 25% του προχπολογιςμοφ τουσ, ενϊ ο μζςοσ όροσ των
μελϊν τουσ ζφταςε τα 61 άτομα. Από τα παραπάνω ςτατιςτικά, καταλαβαίνουμε ότι θ
διοργάνωςθ των Ολυμπιακϊν αγϊνων ςτθν Ακινα ιταν το κίνθτρο για πολλοφσ να
ςτραφοφν ςτον εκελοντιςμό, ωςτόςο τα ποςοςτά των αιτιςεων δείχνουν μια αδιάφορθ
τάςθ των Ελλινων πολιτϊν, ςε ςφγκριςθ με τουσ αλλοδαποφσ. Εν τζλει, όμωσ, το ελλθνικό
κράτοσ προτίμθςε να δεχκεί ωσ επί το πλείςτον τθν εκελοντικι προςφορά των Ελλινων
νζων πολιτϊν, ζναντι των άλλων.
ΗΠΑ (2004)
Οι γυναίκεσ παρείχαν εκελοντικι εργαςία ςε μεγαλφτερο βακµό από τουσ άνδρεσ.
Σα άτομα θλικίασ 35–45 ετϊν ιταν πιο πρόκυμα για προςφορά εκελοντικισ
εργαςίασ µε ποςοςτό 34,2% του πλθκυςμοφ. Ακολουκοφν οι θλικίεσ 45–55 ετϊν με
ποςοςτό 32,8% και οι 55–65 ετϊν με αντίςτοιχο ποςοςτό 30,1%. Αξίηει να
ςθμειωκεί ότι τα ποςοςτά ςε θλικίεσ 65 και άνω μειϊνονται µε τθν αφξθςθ τθσ
θλικίασ.
Σο 31,2% των εργαηόμενων προςζφερε εκελοντικι εργαςία. Σα ποςοςτά των
ανζργων είναι ςυγκριτικά χαμθλότερα (25,6%), ενϊ οι θμι-απαςχολοφμενοι είχαν
μεγαλφτερθ εκελοντικι δραςτθριότθτα (38,5%) ςε ςχζςθ με τουσ πλιρωσ
απαςχολοφμενουσ (29,6%).
Οι εκελοντζσ δαπάνθςαν κατά µζςο όρο 52 ϊρεσ ςε εκελοντικζσ δραςτθριότθτεσ.
Εκελοντζσ 65 ετϊν και άνω εργάςτθκαν κατά µζςο όρο 96 ϊρεσ ετθςίωσ, ενϊ οι
εκελοντζσ 20-25 ετϊν εργάςτθκαν 36 ϊρεσ.

4. Οι περιςςότεροι εκελοντζσ ςυμμετείχανε ςε ζναν (69,6%) ι δφο (19,2%)
οργανιςμοφσ.
Άτομα υψθλότερου μορφωτικοφ επιπζδου προςζφεραν ςε μεγαλφτερο βακμό
εκελοντικι εργαςία ςε πολλαπλοφσ οργανιςμοφσ ςε ςχζςθ µε άτομα χαμθλότερου
μορφωτικοφ επιπζδου.
Σο ςυμπζραςμα που προκφπτει από τα παραπάνω ςτατιςτικά, είναι ότι οι γυναίκεσ, οι θμιαπαςχολοφμενοι και οι άνκρωποι θλικίασ 35-45 ετϊν προςζφεραν, κατά το 2004,
περιςςότερθ εκελοντικι εργαςία, αλλά οι πολίτεσ θλικίασ άνω των 65 ετϊν, αν και
λιγότεροι ςε αρικμό, εργάςτθκαν εκελοντικά 2,5 φορζσ παραπάνω από τουσ νεότερουσ (ςε
ϊρεσ). Επίςθσ, όςο υψθλότερο ιταν το μορφωτικό επίπεδο των εκελοντϊν, τόςο
περιςςότερθ ιταν θ προςφορά τουσ ςε πολλαπλοφσ οργανιςμοφσ.
ΑΤ΢ΣΡΑΛΙΑ (2004)
Σο 46% των ερωτθκζντων προςζφερε τον προθγοφμενο χρόνο εκελοντικι εργαςία.
Η κατανομι του εκελοντιςμοφ ωσ προσ τισ διάφορεσ θλικιακζσ ομάδεσ εμφανίηεται
ςχετικά ιςότιμθ.
Ο εκελοντιςμόσ είναι επίςθσ ίςα κατανεμθμζνοσ ωσ προσ το φφλο, τθν κοινωνικό οικονομικι κζςθ, το ειςόδθμα και τθν εργαςιακι κατάςταςθ.
Οι βαςικοί λόγοι για τθν προςφορά εκελοντικισ εργαςίασ είναι κυρίωσ
αλτρουιςτικισ φφςθσ.
Η Αυςτραλία φαίνεται πωσ κεωρεί πολφ ςθμαντικι τθ δράςθ του εκελοντιςμοφ ςτθν
κοινωνία, κακϊσ το 50% του πλθκυςμοφ ςυμμετζχει ςε εκελοντικζσ δράςεισ. Γενικά, δεν
υπάρχουν δθμογραφικζσ διαφορζσ ςτα μζλθ των οργανϊςεων και ο αλτρουιςμόσ είναι θ
τάςθ που ωκεί τουσ πολίτεσ να ςτραφοφν ςε τζτοιου είδουσ δράςεισ.
ΕΤΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩ΢Η (2004)
Σα ποςοςτά των ενεργϊν εκελοντϊν κυμαίνονται από 27% ςτθν Ολλανδία ςε 51%
ςτθν Αυςτρία.
Η εκελοντικι ςυμμετοχι είναι μεγαλφτερθ ςτα περιςςότερο μορφωμζνα ςτρϊματα
του πλθκυςμοφ.
Ο εκελοντιςμόσ καλφπτει ζνα μεγάλο εφροσ θλικιϊν, αν και φαίνεται ότι υπάρχουν
λιγότεροι νεαροί εκελοντζσ (κάτω των 35 ετϊν) ςε ςφγκριςθ µε τισ μεγαλφτερεσ
θλικίεσ.
Κατά ςυνζπεια, θ Ελλάδα ανικει μαηί με τθν Πολωνία και τθ ΢λοβακία ςτισ χϊρεσ
με το μικρότερο ποςοςτό τθσ οικονομικισ αξίασ εκελοντικισ εργαςίασ (<0,1%), τθ
ςτιγμι που ςτθν Αυςτρία, τθν Ολλανδία και τθ ΢ουθδία διακυμαίνεται από 3% ζωσ
5% ςε ςχζςθ με το εκάςτοτε εκνικό ΑΕΠ. ΢υγκεκριμζνα, και εδϊ θ Ελλάδα κατζχει
το αρνθτικό ρεκόρ με τθν αξία τθσ εκελοντικισ εργαςίασ να ανζρχεται μόλισ ςτο
0,06%.
Ζνα κετικό ςτοιχείο τθσ ζρευνασ για τθν Ελλάδα είναι ότι ανικει ςτισ 10 χϊρεσ, που
τθν τελευταία δεκαετία παρουςιάηουν αφξθςθ του εκελοντιςμοφ, αλλά και εδϊ κα
πρζπει να λθφκεί υπόψθ θ μετεωρικι αφξθςθ κατά τθν Ολυμπιάδα τθσ Ακινασ το
2004.
Όςον αφορά τθν Ευρωπαϊκι Ζνωςθ, ωσ ςφνολο, οι μορφωμζνοι πολίτεσ θλικίασ 35 και άνω
φαίνεται ότι ενδιαφζρονται γενικά για εκελοντικζσ δράςεισ, όμωσ αυτό δεν ιςχφει ιδιαίτερα
ςτθν Ελλάδα, θ οποία κατζχει ζνα αρκετά χαμθλό ποςοςτό ςτισ ςυγκρίςεισ, αν και τα
τελευταία 10 χρόνια ζχει παρατθρθκεί μία ςχετικι αφξθςθ.

5. Ζτοσ 2006:
Πθγι : Meda Communications (εταιρία που δραςτθριοποιείται και ςτον τομζα τθσ ζρευνασ
του εταιρικοφ εκελοντιςμοφ)
Αποτελζςματα:
Ζρευνα για τθν ςυμμετοχι των Ελλινων ςτισ εκελοντικζσ δράςεισ το 2006
Σο 2006 ςε ζρευνα τθσ Meda Communications ςε ό,τι αφορά τισ ΜΚΟ, θ μεγάλθ
πλειοψθφία των ερωτθκζντων απάντθςε ότι τισ εμπιςτεφεται πολφ κατά 19,6% και
αρκετά κατά 55,9% .
Ζνασ ςτουσ τρεισ (34,8%) πιςτεφει ότι οι ΜΚΟ ανταποκρίνονται άμεςα ς' εκείνεσ τισ
απαιτιςεισ των πολιτϊν που αφοροφν κοινωνικά και περιβαλλοντικά κζματα ενϊ
οκτϊ ςτουσ δζκα πολίτεσ (75,8%) δεν ςυνειςζφεραν τον τελευταίο χρόνο ςε καμία
οργάνωςθ ι δραςτθριότθτα εκελοντικοφ χαρακτιρα.
Ζρευνα για τουσ νζουσ και τον εκελοντιςμό και ςφγκριςθ με τθν Ευρώπθ
΢ε ςχετικι ζρευνα θ πλειοψθφία των νζων (59.4%) δθλϊνει πωσ δεν ςυμμετζχει ςε
κανενόσ είδουσ οργάνωςθ ςυλλογικισ δράςθσ. Σο πιο δθμοφιλζσ κανάλι
δραςτθριοποίθςθσ των νζων είναι οι ακλθτικοί ςφλλογοι που ςυγκεντρϊνουν το
μεγαλφτερο ποςοςτό κετικϊν απαντιςεων (19.8%) προτίμθςθ που ςυμβαδίηει με
τισ αντίςτοιχεσ επιλογζσ των νζων ςε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Αμζςωσ επόμενθ
κατθγορία που είναι οι πολιτιςτικοί ςφλλογοι (11.2%). Ακολουκοφν οι
μακθτικζσ/φοιτθτικζσ παρατάξεισ και τα πολιτικά κόμματα με 9.1%. ΢φμφωνα με
τθν ίδια ζρευνα, τα ποςοςτά ςυμμετοχισ των νζων ςε εκελοντικζσ οργανϊςεισ ςτθν
Ελλάδα (4.7%), παραμζνουν πάρα πολφ χαμθλά ςε ςφγκριςθ με εκείνα άλλων
ευρωπαϊκϊν χωρϊν, όμωσ, θ ςυντριπτικι τουσ πλειονότθτα κα ικελε να
δραςτθριοποιθκεί ςε εκελοντικζσ οργανϊςεισ με μόνο το 9.9% να μθν επικυμεί τθν
εμπλοκι του ςε καμία από τισ προτεινόμενεσ δραςτθριότθτεσ.
Όςον αφορά τθν ιδιαίτερθ προτίμθςθ των νζων ςτα πεδία εκελοντικισ
προςφοράσ, προθγείται θ προςφορά βοικειασ ςε παιδιά (46.9%), θ εκελοντικι
αιμοδοςία (40.8%), και θ εκελοντικι ςυμμετοχι ςε φορείσ καταπολζμθςθσ των
ναρκωτικϊν (36.5%), ενϊ ςτθν τελευταία τριάδα ςυναντά κανείσ τθν βοικεια ςε
ψυχικά πάςχοντεσ (13.1%), τθν προςταςία του καταναλωτι (11.1%) και, τζλοσ, τθ
βοικεια ςε μετανάςτεσ και πρόςφυγεσ (8.7%).
΢υμπεράςματα:
Η ζρευνα διαπιςτϊνει ότι αυτι θ αποςταςιοποίθςθ των πολιτϊν αυξάνεται διαχρονικά και
εκτιμά ότι ςθματοδοτεί τθν αδυναμία των ελλθνικϊν εκελοντικϊν και μθ κυβερνθτικϊν
οργανϊςεων να δθμιουργιςουν ςυνεργαςίεσ και ςυντονιςμζνεσ δράςεισ που κα ενιςχφουν
τθ ςυμμετοχι των πολιτϊν. Σο ποςοςτό των πολιτϊν που δεν ςυνειςζφεραν τον τελευταίο
χρόνο ςε καμία οργάνωςθ ι δραςτθριότθτα εκελοντικοφ χαρακτιρα ανζρχεται ςε 75,8%.
Για τουσ νζουσ :
Η εμπλοκι με οργανϊςεισ τθσ κοινωνίασ πολιτϊν, ςυμπεριλαμβανομζνων των εκελοντικϊν
οργανϊςεων αποτελεί ζνα ακόμθ πεδίο όπου αποτυπϊνεται θ δυςπιςτία των νζων και θ
ςχετικά προβλθματικι ςχζςθ με τον ευρφτερο χϊρο τθσ κοινωνικισ ςυμμετοχισ ςφμφωνα
με ζρευνα για τθ Νζα Γενιά ςτθν Ελλάδα θ πλειοψθφία των νζων ςε ποςοςτό 59.4%
δθλϊνει πωσ δεν ςυμμετζχει ςε κανενόσ είδουσ οργάνωςθ ςυλλογικισ δράςθσ. Επίςθσ το
πιο δθμοφιλζσ κανάλι δραςτθριοποίθςθσ των νζων είναι οι ακλθτικοί ςφλλογοι που
ςυγκεντρϊνουν το μεγαλφτερο ποςοςτό κετικϊν απαντιςεων (19.8%) προτίμθςθ που
ςυμβαδίηει με τισ αντίςτοιχεσ επιλογζσ των νζων ςε πανευρωπαϊκό επίπεδο.
Σα ποςοςτά ςυμμετοχισ των νζων ςε εκελοντικζσ οργανϊςεισ ςτθν Ελλάδα παραμζνουν
πάρα πολφ χαμθλά, ςε ςφγκριςθ με εκείνα άλλων ευρωπαϊκϊν χωρϊν, ςτο 4.7%
Σομείσ ευαιςκθτοποίθςθσ νζων:
Οι νζοι ευαιςκθτοποιοφνται ιδιαίτερα ςτθν προςφορά βοικειασ ςε παιδιά κατά 46.9%,

6. ςτθν θ εκελοντικι αιμοδοςία (40.8%),
και ςτισ εξαρτιςεισ-καταπολζμθςθ των ναρκωτικϊν (36.5%),
Ενϊ το χαμθλότερο ποςοςτό ευαιςκθτοποίθςθσ ςθμειϊνει θ βοικεια ςε μετανάςτεσ και
πρόςφυγεσ (8.7%).
Ζτοσ 2008:
Πθγι: θ ιςτοςελίδα τθσ μθ κυβερνθτικισ οργάνωςθσ PRAKSIS
Ποςοςτό Ελλινων που χρειάηονται τθν ςτιριξθ των φιλανκρωπικών οργανώςεων
Σο ποςοςτό τον Ελλινων που αναηιτθςε οικονομικι βοικεια(άμεςθ ι ζμμεςθ κλιςθ) από
φιλανκρωπικζσ οργανϊςεισ τθν περίοδο Ιοφλιοσ-Δεκζμβριοσ 2008 αυξικθκε κατά 1,8%
Ενϊ αποδείχτθκε ότι 1 ςτουσ 5πολίτεσ (20%) κεωρείται φτωχόσ.
Παρακάτω αναφζρονται οι πθγζσ χρθματοδότθςθσ μίασ ΜΚΟ κατά το 2008
Η PRAKSIS (Προγράμματα Ανάπτυξθσ, Κοινωνικισ ΢τιριξθσ και Ιατρικισ ΢υνεργαςίασ), είναι
μία ανεξάρτθτθ Μθ Κυβερνθτικι Οργάνωςθ, που ζχει ςαν κφριο ςτόχο τθ δθμιουργία,
εφαρμογι και υλοποίθςθ προγραμμάτων ανκρωπιςτικισ και ιατρικισ δράςθσ.Σα ςυνολικά
ζςοδα τθσ PRAKSIS για το διάςτθμα Οκτϊβριοσ 2007–΢επτζμβριοσ 2008 προιλκαν από 2
πθγζσ και ςυγκεκριμζνα:
Α) από ιδιωτικοφσ πόρουσ, ςε ποςοςτό 27,84% (€ 216.017,09)
Β) από κεςμικοφσ πόρουσ, ςε ποςοςτό 72,16% (€ 559.994,10)
΢υμπεράςματα:
Σο 2008 αυξικθκε το ποςοςτό των πολιτϊν που αναηθτοφν και χρειάηονται φιλανκρωπικι
βοικεια.
Η πθγζσ χρθματοδότθςθσ των ΜΚΟ προερχόταν ςτο μεγαλφτερο τουσ ποςοςτό από
κεςμικοφσ κυρίωσ πόρουσ.

7. Ζτοσ 2010:
Πθγζσ: Ιςτοςελίδα τθσ ΜΚΟ «ΜΠΟΡΟΤΜΕ» και απαντιςεισ από ςυνζντευξθ τθσ PRAKSIS.
Σο ποςοςτό κλιςεων με άμεςθ ι ζμμεςθ αναφορά ςτθν οικονομικι κρίςθ
αυξικθκε από 1,8% ςε 26,9% τθν περίοδο Ιοφλιοσ-Δεκζμβριοσ το 2009 και το 2010.
Χρθματοδοτιςεισ & Χορθγίεσ
Σα ςυνολικά ζςοδα τθσ PRAKSIS για το διάςτθμα από 1θ Ιανουαρίου 2009 ζωσ και
31θ Δεκεμβρίου 2010 ζφταςαν τα 2.500.000,00 ευρϊ. Σα ζςοδα τθσ οργάνωςθσ
ςτθν πλειοψθφία τουσ προιλκαν από κεςμικοφσ πόρουσ τθσ Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ,
του Ευρωπαϊκοφ Κοινωνικοφ Σαμείου, του Ευρωπαϊκοφ Σαμείου Προςφφγων, του
Ευρωπαϊκοφ Σαμείου Ζνταξθσ και του Ελλθνικϊν Τπουργείων (80%, 2.000.000,00
ευρϊ).Ποςοςτό 20% (500.000,00 ευρϊ) από τα ζςοδα τθσ οργάνωςθσ προιλκε από
ιδιωτικοφσ πόρουσ (χορθγίεσ και δωρεζσ).
΢θμαντικι αφξθςθ τθσ ςυμμετοχισ μετά τθν κρίςθ (2010). Σο 44% των πολιτϊν που
ζχουν ςυμμετάςχει ςε εκελοντικζσ πρωτοβουλίεσ και δράςεισ αλλθλεγγφθσ,
απαντοφν ότι ξεκίνθςαν μετά το 2010. Η αφξθςθ το 2010 ιταν 13%.
Ο εκελοντιςμόσ ςτθν ΕΕ ςε ςφγκριςθ με τισ Η.Π.Α
΢υγκρίνοντασ τα αντίςτοιχα νοφμερα ςχετικά με τον εκελοντιςμό ςτθν Ε.Ε. και ςτισ
Η.Π.Α. διακρίνει κανείσ ότι
α) ο κεςμόσ τθσ εκελοντικισ βοικειασ είναι πιο διαδεδομζνοσ ςτισ Η.Π.Α. από τθν
Ευρϊπθ
β) ειδικά ςτθν Ελλάδα, ωσ χϊρα με ζνα από τα χαμθλότερα ποςοςτά εκελοντιςμοφ
από τα κράτθ-μζλθ τθσ Ε.Ε., ζχουμε να καλφψουμε ακόμα πολφ ζδαφοσ για να
φτάςουμε τα επίπεδα των άλλων χωρϊν.
΢τισ ΗΠΑ, ςφμφωνα με μια ζρευνα του Pew Research Center, ςχεδόν το
36% διλωςαν ότι πρόςφεραν εκελοντικι εργαςία ςτθν τοπικι τουσ κοινωνία τον
περαςμζνο χρόνο και 60 εκατομμφρια Αμερικανοί είναι εκελοντζσ ςε μόνιμθ βάςθ.
Σο 40% των ερωτθκζντων διλωςαν πωσ θ εκελοντικι βοικεια ιταν ότι πιο
ςθμαντικό ζκαναν. Αντίςτοιχα ςτθν Ε.Ε., το 18% περίπου είναι εκελοντζσ, ενϊ
παρατθρείται επίςθσ μεγάλθ διακφμανςθ τθσ διάδοςθσ του κεςμοφ από χϊρα ςε
χϊρα. ΢ε χϊρεσ όπωσ θ ΢ουθδία, θ Ολλανδία, θ Αυςτρία και θ Αγγλία πάνω από
40% του πλθκυςμοφ αςχολείται με τον εκελοντιςμό, ενϊ ςε χϊρεσ όπωσ θ
Βουλγαρία, θ Ιταλία, θ Λικουανία και θ Ελλάδα, ο εκελοντιςμόσ είναι μζροσ τθσ
ηωισ για κάτω από 10% του πλθκυςμοφ. Μάλιςτα, θ Ελλάδα κατζχει το αρνθτικό
ρεκόρ από όλεσ τισ χϊρεσ τθσ Ε.Ε. κακϊσ το ποςοςτό εκελοντιςμοφ ςτθ χϊρασ μασ
ανζρχεται ςτο 0,3%.
΢υμπεράςματα για το ζτοσ 2010
Σο 2010 όςον αναφορά τον εκελοντιςμό ιταν μια πολφ ςθμαντικι χρονιά κακϊσ το
44% των πολιτϊν που ζχουν ςυμμετάςχει ςε εκελοντικζσ πρωτοβουλίεσ και δράςεισ
αλλθλεγγφθσ , απαντοφν ότι ξεκίνθςαν μετά το 2010.Σθν χρονιά αυτι οι ςυμμετζχοντεσ
ςε εκελοντικζσ πρωτοβουλίεσ και δράςεισ αλλθλεγγφθσ αυξικθκαν κατά 13% από το
2009.Σο λογικό ςυμπζραςμα που προκφπτει είναι ότι με τθν εμφάνιςθ τθσ οικονομικισ
κρίςθσ ευαιςκθτοποιικθκε περιςςότεροσ κόςμοσ ςε ςχζςθ με τον εκελοντιςμό και
άρχιςε να καταλαβαίνει τθν ςθμαντικότθτα του εκελοντιςμοφ ςε μια κοινωνία με
μεγάλο πλικοσ ατόμων που χρειάηονται τζτοιου είδουσ βοικεια. Από τθν αρχι του
2009 μζχρι τισ 31 Δεκεμβρίου του 2010 θ οργάνωςθ PRAKSIS ςυγκζντρωςε 2.500.000
ευρϊ , το 80 % αυτϊν των χρθμάτων προιλκαν από κρατικά ταμεία και από τθν ΕΕ ,

8. πράγμα που δείχνει πόςο ςθμαντικόσ είναι ο εκελοντιςμόσ και θ ανάπτυξθ του και το
υπόλοιπο 20% από χορθγίεσ , δωρεζσ . Σζλοσ από ζρευνεσ που πραγματοποιικθκαν το
2010 για τον εκελοντιςμό ςτθν ΕΕ ςε ςχζςθ με τισ Η.Π.Α παρατθροφμε ότι τα ποςοςτά
εκελοντϊν ςτθν ΕΕ είναι κατά πολφ μικρότερα από αυτά των Η.Π.Α, ςυγκεκριμζνα το
36% των πολιτϊν των Η.Π.Α ζχουν αςχολθκεί με εκελοντιςμό κάποια ςτιγμι και
60.000.000 πολίτεσ αςχολοφνται ςε μόνιμθ βάςθ, ενϊ ςτθν ΕΕ το 18% ζχει αςχολθκεί
με τον εκελοντιςμό. ΢τθν Ελλάδα όμωσ ο εκελοντιςμόσ είναι λιγότερο διαδεδομζνοσ
πράγμα που δείχνει ότι πρζπει να γίνει προςπάκεια για τθν εξοικείωςθ περιςςότερων
πολιτϊν με τον εκελοντιςμό και τθν φιλανκρωπία , ζτςι τον χρόνο αυτό αυξικθκαν οι
διοργανϊςεισ από 1.8% ςε 26.9% τον Δεκζμβριο του 2010.
Α/Α Σομζασ
% κατανομι οργανώςεων
1
Τγεία και Κοινωνικι προςταςία
12%
2
Περιβάλλον
12%
3
Πολιτιςμό
37%
4
Παιδικι Προςταςία
1%
5
Κοινωνικι Αλλθλεγγφθ
18%
6
Ζρευνα και Εκπαίδευςθ
6%
7
Άτομα με Αναπθρίεσ Α.Μ.Ε.Α.
6%
8
Ανκρϊπινα Δικαιϊματα
5%
9
Αναπτυξιακζσ Δράςεισ
2%
΢φνολο
100%

9. Ζτοσ 2011:
Πθγζσ: Ιςτοςελίδα τθσ εφθμερίδασ «ΕΛΕΤΘΕΡΟΣΤΠΙΑ», επίςθμθ ςελίδα του διμου
Ηρακλείου, ςχετικι ζρευνα με κζμα «ΕΘΕΛΟΝΣΙ΢ΜΟ΢ ΚΑΙ ΑΛΛΗΛΕΓΓΤΗ ΜΕΣΑΞΤ ΣΩΝ
ΓΕΝΕΩΝ», ςελίδα τθσ εφθμερίδασ «ΑΤΓΗ».
Εκελοντιςμόσ ςτθν ΕΕ 2011
o Η ςυμμετοχι των Ευρωπαίων ςτον εκελοντιςμό ποικίλλει ςθμαντικά μεταξφ των
κρατϊν μελϊν. Ποςοςτό 24% των ευρωπαίων δραςτθριοποιοφνται εκελοντικά. Οι
χϊρεσ με τον υψθλότερο αρικμό εκελοντϊν τείνουν να είναι ςτο βόρειο ιμιςυ τθσ
Ευρωπαϊκισ Ζνωςθσ (Κάτω Χϊρεσ 57%, Δανία 43%, Φινλανδία 39%).
Ποςοςτά εκελοντιςμοφ ςτθν Ελλάδα ανά τομζα .
Σο ζτοσ 2011 το ποςοςτό του εκελοντιςμοφ αυξικθκε κατά 7%.
Σο ποςοςτό ςτθν Ελλάδα ανζρχεται ςε 14% και τθν κατατάςςει ςτισ 5 χϊρεσ
τθσ ΕΕ με τα χαμθλότερα ποςοςτά εκελοντικισ δράςθσ. Αλλθλεγγφθ και
ανκρωπιςτικι βοικεια: Ποςοςτό 37% των ερωτθκζντων ςτισ χϊρεσ τθσ ΕΕ και
ποςοςτό 43% ςτθν Ελλάδα. Τγειονομικι περίκαλψθ: Ποςοςτό 32% για τθν ΕΕ
και 36% για τθν Ελλάδα. Σο περιβάλλον: Σρίτθ προτεραιότθτα με ποςοςτό 22%
για τθν Ευρϊπθ ( μαηί με τουσ τομείσ κατάρτιςθσ-εκπαίδευςθσ), ενϊ αποτελεί
τον τομζα πρϊτθσ προτεραιότθτασ για τουσ Ζλλθνεσ ( ποςοςτό 50%). Ο τομζασ
τθσ υγείασ παρουςιάηει τθ μεγαλφτερθ κετικι διαφοροποίθςθ ςτθν Ελλάδα,
+14% μεταξφ 2010 και 2011.
Σο 10,5% ςυμμετείχε, τουλάχιστον, μία φορά το χρόνο ςε άτυπεσ
κοινωνικζσ δραςτθριότθτεσ, ενϊ το 0,6% καθημερινά.
Σο 81,1% δε ςυμμετείχε καμία φορά ςε άτυπεσ κοινωνικζσ
δραςτθριότθτεσ.
Σο μεγαλφτερο ποςοςτό ςυμμετοχισ (τουλάχιςτον μία φορά)
εμφανίηεται ςτισ θλικίεσ 25 – 49 ετϊν (20,3%), ενϊ το μικρότερο ςτισ
θλικίεσ 16 – 24 ετϊν.
Οι γυναίκεσ ςυμμετείχαν ςε υψθλότερο ποςοςτό από τουσ άνδρεσ.
Σο 29,1% ςυμμετείχε ςε δραςτθριότθτεσ κρθςκευτικϊν ι
εκκλθςιαςτικϊν οργανϊςεων, ενϊ μόλισ το 3,2% ςε δραςτθριότθτεσ
φιλανκρωπικϊν οργανϊςεων.
Από το ςφνολο των ερωτθκζντων το 8,2% ςυμμετείχε ςε
δραςτθριότθτεσ ψυχαγωγικϊν ομάδων και μόλισ το 5% ςε
δραςτθριότθτεσ πολιτικϊν κομμάτων, εργατικϊν ςωματείων,
ςυνδικάτων και ςυνδικαλιςτικϊν οργανϊςεων.
Γενικά παρατθρείται ότι θ ςυντριπτικι πλειοψθφία των ερωτθκζντων
(περίπου οι 9 ςτουσ 10) δεν ςυμμετείχε ςε οποιουδιποτε τφπου
δραςτθριότθτα οργανϊςεων πολιτϊν. Αν θ παράμετροσ αυτι
ςυνδυαςτεί με τον τφπου του πλθκυςμοφ (φτωχόσ, μθ φτωχόσ
πλθκυςμόσ) ςθμειϊνονται τα ακόλουκα:
Ο φτωχόσ πλθκυςμόσ ςυμμετείχε λιγότερο ςε δραςτθριότθτεσ
οργανϊςεων πολιτϊν απ’ ότι ο μθ φτωχόσ πλθκυςμόσ.
Η μεγαλφτερθ ςυμμετοχι τόςο του φτωχοφ όςο και του μθ φτωχοφ
πλθκυςμοφ παρατθρικθκε ςτισ δραςτθριότθτεσ κρθςκευτικϊν ι
εκκλθςιαςτικϊν οργανϊςεων ςε ποςοςτά 31,5% και 28,5%, αντίςτοιχα.
Η διαφορά που παρατθρείται ανάμεςα ςτουσ δφο τφπουσ πλθκυςμοφ,
ωσ προσ τθ ςυμμετοχι ςε δραςτθριότθτεσ πολιτικϊν κομμάτων,

10. εργατικϊν ςωματείων / ςυνδικάτων και ςυνδικαλιςτικϊν οργανϊςεων
είναι μεγάλθ.
Σο ποςοςτό ςυμμετοχισ του μθ φτωχοφ πλθκυςμοφ ςτισ παραπάνω
δραςτθριότθτεσ ανζρχεται ςτο 5,7%, το οποίο υπερβαίνει κατά 3,4
ποςοςτιαίεσ μονάδεσ το αντίςτοιχο ποςοςτό ςυμμετοχισ του φτωχοφ
πλθκυςμοφ ςτισ ίδιεσ δραςτθριότθτεσ. Γενικότερα, παρατθρείται ότι
από το ςφνολο του πλθκυςμοφ που ςυμμετζχει ςε αυτοφ του είδουσ τισ
δραςτθριότθτεσ, το 90%, περίπου, ανικει ςτθν κατθγορία του μθ
φτωχοφ πλθκυςμοφ.
Όςον αφορά τισ ΜΚΟ, θ αναφορά ςε προβλιματα επιβίωςθσ των
ατόμων που απευκφνονται ςτθν τθλεφωνικι γραμμι ζκτακτθσ
κοινωνικισ βοικειασ αυξικθκε από το 14% το 2009 ςτο 19,4% το 2011.
Χρθματοδοτιςεισ ΜΚΟ
o Αξιοςθμείωτο είναι το γεγονόσ ότι με βάςθ τα ςυγκριτικά ςτοιχεία 2010-2011, θ
αφξθςθ του ποςοςτοφ ςτθν υγειονομικι φροντίδα (+14%), ςχεδόν διπλάςια από
τθν αντίςτοιχθ ποςοςτιαία αφξθςθσ ςτθν ΕΕ. Σο ςτοιχείο αυτό ενδεχομζνωσ είναι
δθλωτικό των αναφυόμενων αναγκϊν υγειονομικισ φροντίδασ για ςθμαντικό
τμιμα του πλθκυςμοφ που λόγω ανεργίασ απϊλεςε τθν αςφαλιςτικι υγειονομικι
κάλυψθ αλλά και τθσ ανάδυςθσ του κφματοσ των φτωχϊν εργαηόμενων που παρότι
ζμμιςκα απαςχολοφμενοι αδυνατοφν να ανταπεξζλκουν ςε βαςικά πάγια ζξοδα.
o Σα ζςοδα τθσ οργάνωςθσ PRAXIS για το διάςτθμα από 1θ Ιανουαρίου 2011 ζωσ και
31θ Δεκεμβρίου 2011 ζφταςαν τα 1.487.288,84 ευρϊ. Σα ζςοδα τθσ οργάνωςθσ για
το 2011 προιλκαν κατά 67.21% από κεςμικοφσ πόρουσ (προγράμματα είτε
απευκείασ από Ευρωπαϊκι Ζνωςθ είτε ςυγχρθματοδοτοφμενα προγράμματα του
Ευρωπαϊκοφ Κοινωνικοφ Σαμείου, του Ευρωπαϊκοφ Σαμείου Προςφφγων, του
Ευρωπαϊκοφ Σαμείου Ζνταξθσ κλπ. και των Ελλθνικϊν Τπουργείων) και κατά 32.79%
από ιδιωτικοφσ πόρουσ / Κοινωφελι Ιδρφματα, και ευρφτεροσ ιδιωτικόσ τομζασ
(χορθγίεσ, δωρεζσ).
΢υμπεράςματα του ζτουσ 2011
Σο ζτοσ αυτό θ ςυμμετοχι ςε φιλανκρωπικζσ δραςτθριότθτεσ ςυνεχίηει να αυξάνεται
ανεβάηοντασ το ποςοςτό πολιτϊν που ζχουν αςχολθκεί με τον εκελοντιςμό κατά 7% ςτθν
Ελλάδα. Από ζρευνεσ που πραγματοποιικθκαν παρατθροφμε ότι το μεγαλφτερο ποςοςτό
πολιτϊν που αςχολοφνται με τον εκελοντιςμό είναι άτομα υψθλότερθσ οικονομικισ τάξεωσ
και λιγότεροι από αυτοφσ είναι άτομα με χαμθλό ειςόδθμα. θ διαφορά που εντοπίςτθκε
ανάμεςα ςε άπορουσ και εφπορουσ είναι τθσ τάξθσ του 3,4 %. Σο ζτοσ αυτό αναλφκθκαν
ποςοςτά εκελοντϊν ανά τομζα και παρατθρικθκε ότι τθν μεγαλφτερθ ποςοςτιαία αφξθςθ
υπιρξε ςτον τομζα τθσ υγείασ για τθν χϊρασ μασ , το οποίο αυξικθκε κατά 14%. Σο 10%
ςυμμετείχε τουλάχιςτον μία φορά ςε άτυπεσ κοινωνικζσ δραςτθριότθτεσ ενϊ το 0.6%
ςυμμετζχει κακθμερινά. Επίςθσ, μεγάλο ποςοςτό εκελοντιςμοφ παρατθρικθκε ςε
οργανϊςεισ κρθςκευτικοφ και εκκλθςιαςτικοφ χαρακτιρα (31.5% και 28.5 αντίςτοιχα).
Ο τομζασ που παρατθρικθκε μεγαλφτερο ενδιαφζρον ςε ςχζςθ με τισ υπόλοιπεσ χϊρεσ τθσ
ΕΕ είναι το περιβάλλον. Ενδιαφζρον είναι ότι το μεγαλφτερο ποςοςτό των εκελοντϊν είναι
γυναίκεσ και παρατθρείτε ςε θλικίεσ 25-49, ενϊ το μικρότερο 16-24. Αυτό που προκφπτει
είναι ότι πρζπει να γίνουν ενζργειεσ για ενθμζρωςθ και ευαιςκθτοποίθςθ ςχετικά με τον
εκελοντιςμό κυρίωσ ςτισ μικρζσ θλικίεσ, ϊςτε αργότερα να ςυνεχίςει να αυξάνεται με
ςκοπό να φτάςει το επίπεδο εκελοντιςμοφ των άλλων χωρϊν. ΢χετικά με τον εκελοντιςμό
ςτθν ΕΕ για το ζτοσ 2011 βλζπουμε πωσ περιςςότερθ ςυμμετοχι τείνει να υπάρχει ςτο
βόρειο ιμιςυ τθσ ΕΕ(Κάτω Χϊρεσ 57%, Δανία 43%, Φινλανδία 39%) ενϊ το ςυνολικό
ποςοςτό εκελοντϊν ςτθν Ελλάδα ανζρχεται ςτο 14% γεγονόσ που κατατάςςει τθν Ελλάδα

11. ανάμεςα ςτισ πζντε χϊρεσ με τα χαμθλότερα ποςοςτά εκελοντϊν ςτθν ΕΕ. Σζλοσ, όςον
αφορά τισ χρθματοδοτιςεισ παρατθροφμε ότι το ποςό χρθμάτων που διατίκεται από
χορθγίεσ, δωρεζσ, κρατικά ταμεία και από τθν ΕΕ αυξάνεται. Χαρακτθριςτικό παράδειγμα
είναι θ PRAKSIS, που ςτο τζλοσ του 2011 τα ζςοδα τθσ ζφταςαν τα 1.487.288,84 ευρϊ. Σο
γενικό ςυμπζραςμα που προκφπτει είναι ότι θ αξία του εκελοντιςμοφ ςτθν εποχι μασ
ςυνεχϊσ αυξάνεται, κακϊσ αυξάνεται και το ποςοςτό των πολιτϊν που χρειάηονται
βοικεια λόγω οικονομικϊν και άλλων προβλθμάτων και τα ίδια τα κράτθ, πλζον,
προςπακοφν να δϊςουν κίνθτρα για τθν ανάπτυξθ τζτοιου τφπου οργανϊςεων μζςω
διάφορων προγραμμάτων επιδοτιςεων.

12. Ζτοσ 2012:
Πθγι : Ιςτοςελίδα τθσ εφθμερίδασ «ΣΟ ΒΗΜΑ».
Αποτελζςματα:
o Σα ζςοδα τθσ οργάνωςθσ για το διάςτθμα από 1θ Ιανουαρίου 2012 ζωσ και 31θ
Δεκεμβρίου 2012 ζφταςαν τα 4.297.725,81 ευρϊ. Σα ζςοδα τθσ οργάνωςθσ για το
2012 προιλκαν κατά 30.88% από κεςμικοφσ πόρουσ (προγράμματα είτε απευκείασ
από Ευρωπαϊκι Ζνωςθ είτε ςυγχρθματοδοτοφμενα προγράμματα του Ευρωπαϊκοφ
Κοινωνικοφ Σαμείου, του Ευρωπαϊκοφ Σαμείου Προςφφγων, του Ευρωπαϊκοφ
Σαμείου Ζνταξθσ κλπ. και των Ελλθνικϊν Τπουργείων) και κατά 69.12% από
ιδιωτικοφσ πόρουσ / Κοινωφελι Ιδρφματα και ευρφτεροσ ιδιωτικόσ τομζασ
(χορθγίεσ, δωρεζσ).
o Η αφξθςθ εκελοντϊν το 2012 είναι 20%.
o Η Γενικι Γραμματεία Νζασ Γενιάσ πραγματοποίθςε ζρευνα για τουσ Ζλλθνεσ και τον
εκελοντιςμό το 2012. Η ποςοτικι ζρευνα πραγματοποιικθκε πανελλαδικά, από τισ
9 ωσ τισ 25 Μαρτίου 2012, με βάςθ 1.767 ερωτθματολόγια. Αντίςτοιχα, θ ζρευνα ςε
εκελοντικζσ οργανϊςεισ, διενεργικθκε από τισ 9 ωσ τισ 30 Μαρτίου 2012 με βάςθ
151 ερωτθματολόγια. Πάντωσ, θ διαχρονικι ζλλειψθ πρωτογενϊν και
δευτερογενϊν δεδομζνων, όπωσ ανζφεραν κατά τθν παρουςίαςθ τθσ ζρευνασ οι
εκπρόςωποι τθσ Γενικισ Γραμματείασ Νζασ Γενιάσ, δεν επιτρζπει να προςδιοριςτεί
με ακρίβεια ο αρικμόσ των εκελοντϊν ςτθν Ελλάδα κακϊσ και ο βακμόσ
ςυμμετοχισ του πλθκυςμοφ ςε εκελοντικζσ δραςτθριότθτεσ (τυπικζσ, μζςω των
οργανϊςεων δθλαδι, ι άτυπεσ). Σα ςυμπεράςματά τθσ ιταν:
Οι Ζλλθνεσ δεν ζχουν κουλτοφρα εκελοντιςμοφ, παρόλο που τα ποςοςτά
εκελοντϊν μετά τθν κρίςθ αυξάνονται ςυνεχϊσ. ΢θμαντικό μζροσ των πολιτϊν δεν
ςυμμετζχουν ςε εκελοντικζσ δραςτθριότθτεσ και δεν ενεργοποιοφνται κοινωνικά.
Πιο ςυγκεκριμζνα:
o
o
 Σο 81,1% του πλθκυςμοφ δεν ςυμμετείχε καμία φορά ς άτυπεσ κοινωνικζσ
δραςτθριότθτεσ
 Σο 29,1% ςυμμετείχε ςε εκελοντικζσ δραςτθριότθτεσ κρθςκευτικϊν ι
εκκλθςιαςτικϊν οργανϊςεων
 Σο 3,2% ςυμμετείχε ςε δραςτθριότθτεσ φιλανκρωπικϊν οργανϊςεων
 Σο 8,2% ςυμμετείχε ςε δραςτθριότθτεσ ψυχαγωγικϊν ομάδων
 Σο 5% ςυμμετείχε ςε δραςτθριότθτεσ πολιτικϊν κομμάτων, εργατικϊν
ςωματείων, ςυνδικάτων και ςυνδικαλιςτικϊν οργανϊςεων
΢φμφωνα με τθν ανάλυςθ φαίνεται επίςθσ ότι αργά και ςτακερά υπάρχει μια
αφξθςθ τθσ ςυμμετοχισ κυρίωσ των νζων μορφωμζνων ατόμων ςε μθ
κερδοςκοπικζσ οργανϊςεισ. Ο αρικμόσ των Ελλινων εκελοντϊν, όπωσ προκφπτει
από τθν ζρευνα, ανζρχεται περίπου ςε 30 με 32 χιλιάδεσ και φαίνεται να υπάρχει
αυξθτικι τάςθ ςυμμετοχισ ςε εκελοντικζσ δραςτθριότθτεσ.
Σο 81,1% του πλθκυςμοφ δε ςυμμετείχε καμία φορά ςε άτυπεσ κοινωνικζσ
δραςτθριότθτεσ, το 29,1% ςυμμετείχε ςε εκελοντικζσ δραςτθριότθτεσ
κρθςκευτικϊν ι εκκλθςιαςτικϊν οργανϊςεων, το 3,2% ςε δραςτθριότθτεσ
φιλανκρωπικϊν οργανϊςεων, το 8,2% ςε δραςτθριότθτεσ ψυχαγωγικϊν ομάδων
και μόλισ το 5% ςε δραςτθριότθτεσ πολιτικϊν κομμάτων, εργατικϊν ςωματείων,
ςυνδικάτων και ςυνδικαλιςτικϊν οργανϊςεων. Από τα πορίςματα τθσ μελζτθσ
προκφπτει ότι θ παρουςία του επίςθμου εκελοντιςμοφ ςτθ χϊρα μασ αν και
παρουςιάηει χαμθλά ποςοςτά είναι ςθμαντικι, λαμβάνοντασ υπόψθ τθν τάςθ που
παρουςιάηεται για ενδελεχι και πολυςχιδι παρουςία των εκελοντικϊν

13. o
οργανϊςεων ςτθ ςφγχρονθ πραγματικότθτα μζςα ςε ζνα περιβάλλον οικονομικϊν
δυςχερειϊν, αλλά και προκλιςεων, οι οποίεσ αποτελοφν χαρακτθριςτικά του
μεταςχθματιςμοφ τθσ ελλθνικισ κοινωνίασ. Δυςτυχϊσ ςτθ χϊρα μασ, ο
εκελοντιςμόσ ωσ κεςμόσ, όχι μόνο δεν είχε ανάλογθ ανάπτυξθ με αυτι άλλων
χωρϊν αλλά είναι αρκετά υποβακμιςμζνοσ και παραμελθμζνοσ.
΢τθν Ελλάδα, το ποςοςτό εκελοντϊν ανζρχεται μόλισ ςτο 1,2% των πολιτϊν, όταν
ςε ευρωπαϊκά κράτθ με ανεπτυγμζνθ κοινωνικι ςυνείδθςθ, όπωσ θ Ιρλανδία, θ
Ολλανδία, θ Δανία ι θ ΢ουθδία, φτάνει το 24,5%.
΢φμφωνα με τα τελευταία διακζςιμα ςτοιχεία του Μθτρϊου (Δεκζμβριοσ 2012),
ζχουν πιςτοποιθκεί 545 οργανϊςεισ, εκ των οποίων το μεγαλφτερο τμιμα είναι οι
ΜΚΟ Θρθςκευτικισ Πίςτθσ, δθλαδι εκελοντικζσ οργανϊςεισ που λειτουργοφν ςτο
πλαίςιο τθσ Εκκλθςίασ είτε γφρω από τθν Εκκλθςία και θ κοινωνικι τουσ δράςθ
εμπνζεται και κακοδθγείται από τθν κοινωνικι αποςτολι και διδαςκαλία τθσ
Εκκλθςίασ. Οι πιςτοποιθμζνεσ οργανϊςεισ ςαφϊσ αποτελοφν ζνα περιοριςμζνο
δείγμα του ςυνόλου των εκελοντικϊν οργανϊςεων πρόνοιασ και κοινωνικισ
αλλθλεγγφθσ.
΢υμπεράςματα:
Τπάρχει μια αργι και ςτακερι αφξθςθ των εκελοντϊν ςτισ μθ κυβερνθτικζσ οργανϊςεισ
κυρίωσ νζων, μορφωμζνων ατόμων. ΢υγκεκριμζνα, ο αρικμόσ των εκελοντϊν ςτθν Ελλάδα
ανζρχεται ςε 30 με 32 χιλιάδεσ και υπάρχει αυξθτικι τάςθ ςυμμετοχισ ςε εκελοντικζσ
δραςτθριότθτεσ λόγω κρίςθσ, παρόλο που ςθμαντικό μζροσ των πολιτϊν δε ςυμμετζχουν
ςε εκελοντικζσ δραςτθριότθτεσ και δεν ενεργοποιοφνται κοινωνικά . Σο 81,1% του
πλθκυςμοφ δε ςυμμετείχε καμία φορά ςε άτυπεσ κοινωνικζσ δραςτθριότθτεσ, το 29,1%
ςυμμετείχε ςε εκελοντικζσ δραςτθριότθτεσ κρθςκευτικϊν ι εκκλθςιαςτικϊν οργανϊςεων,
το 3,2% ςε δραςτθριότθτεσ φιλανκρωπικϊν οργανϊςεων, το 8,2% ςε δραςτθριότθτεσ
ψυχαγωγικϊν ομάδων και μόλισ το 5% ςε δραςτθριότθτεσ πολιτικϊν κομμάτων, εργατικϊν
ςωματείων, ςυνδικάτων και ςυνδικαλιςτικϊν οργανϊςεων. Σζλοσ, ζχουν πιςτοποιθκεί 545
οργανϊςεισ, εκ των οποίων το μεγαλφτερο τμιμα είναι οι ΜΚΟ Θρθςκευτικισ Πίςτθσ.

14. Ζτοσ 2013:
o Η διαβίωςθ κάτω από τα όρια τθσ φτϊχειασ ςτθν Ελλάδα του 2013, ςφμφωνα με
ςτοιχεία του Ινςτιτοφτου Εργαςίασ τθσ Γ΢ΕΕ, αφορά τον ζναν περίπου ςτουσ 3
Ζλλθνεσ.
o Οι πθγζσ χρθματοδότθςθσ τθσ ςιμερα (2013) είναι κυρίωσ χορθγίεσ
ιδιωτϊν(μαςοφτθσ, lidl ,ελλθνικά πετρζλαια , ίδρυμα Μποδοςάκθ, κοινωφελζσ
ίδρυμα Ιωάννθ ΢.Λάτςθ,TITAN,ODEON κ.α)
o Η εκελοντικι ςυμμετοχι παραμζνει χαμθλι ςε ςφγκριςθ με τα ιςχφοντα ςτθν ΕΕ.
Μόνο το 3% των πολιτϊν είναι μζλοσ κάποιασ εκελοντικισ οργάνωςθσ, ζνα
επιπλζον 5% ζχει ςτακερι ςυμμετοχι ςε πρωτοβουλίεσ και ζνα πρόςκετο 7%
ςυμμετζχει περιςταςιακά. Σο υπόλοιπο 85% δεν είχε ποτζ ςυμμετοχι. Ωςτόςο, το
34% κεωρεί πολφ πικανό να ςυμμετάςχει ςτο μζλλον ςε δράςεισ για απόρουσ, για
το παιδί, για το περιβάλλον, για ανταλλαγι προϊόντων και υπθρεςιϊν.
o Σο 2013 παρατθρείται ςθμαντικι αφξθςθ κατά 44% τθσ ςυμμετοχισ πολιτϊν ςε
εκελοντικζσ πρωτοβουλίεσ, με μεγαλφτερθ αυτι τθσ παροχισ ειδϊν ςε
απόρουσ/αναςφάλιςτουσ, των δράςεων για τθν υγεία απόρων/αναςφάλιςτων, τθσ
ανταλλαγισ προϊόντων και υπθρεςιϊν, προςταςίασ ανκρωπίνων δικαιωμάτων, των
δράςεων για το περιβάλλον και τθ γειτονιά. Τποχωροφν ι μζνουν ςτακερζσ δράςεισ
για αςτικζσ παρεμβάςεισ, για τζχνθ/πολιτιςμό.
o Αυτό που ςυγκρατοφςε τουσ περιςςότερουσ από το να προςφζρουν εκελοντικι
εργαςία ςε οργανϊςεισ ιταν κυρίωσ το εκτεταμζνο αίςκθμα καχυποψίασ για τα
κίνθτρα και τουσ ςκοποφσ των ΜΚΟ, αλλά και θ παγιωμζνθ αντίλθψθ ότι τισ
ανάγκεσ αυτζσ πρζπει να τισ καλφπτει το κράτοσ. Πιο ζντονα αιςκάνονται τον φόβο
ότι κα χρειαςτοφν υποςτιριξθ οι πολίτεσ μεταξφ 35 – 44 ετϊν. Εκτιμοφν ότι οι ίδιοι
ι θ οικογζνειά τουσ ενδζχεται να ζχουν ανάγκθ για ςυνδρομι, από κάποια
πρωτοβουλία αλλθλεγγφθσ (ςε είδθ πρϊτθσ ανάγκθσ, για ανταλλαγι προϊόντων και
υπθρεςιϊν, ςτον τομζα των ανκρωπίνων δικαιωμάτων). τελευταίο διάςτθμα, οι
δράςεισ για το αςτικό περιβάλλον ι τον πολιτιςμό εμφανίηουν υποχϊρθςθ, ενϊ
αντίκετα θ εκελοντικι ςυμμετοχι αυξάνεται ςτθν παροχι ειδϊν ςε
απόρουσ/αναςφάλιςτουσ, ςε δράςεισ για τθν υγεία απόρων ι αναςφάλιςτων, τθν
ανταλλαγι προϊόντων και υπθρεςιϊν, τθν προςταςία των ανκρωπίνων
δικαιωμάτων, το περιβάλλον, τθ γειτονιά. Η αλλαγι αποτυπϊνεται και ςτο γεγονόσ
ότι οι πολίτεσ δθλϊνουν πωσ το μεγαλφτερο όφελοσ από τθν εκελοντικι δράςθ κα
είναι το αίςκθμα κοινωνικισ αλλθλεγγφθσ.
o ΢ε ςχζςθ με τθν αξιολόγθςθ των εννοιϊν, ο εκελοντιςμόσ αξιολογείται κετικά ςε
ποςοςτό 83%, οι δράςεισ αλλθλεγγφθσ ςε ποςοςτό 71%, θ αλλθλζγγυα οικονομία
ςε ποςοςτό 65%, το αλλθλζγγυο εμπόριο ςε ποςοςτό 60%, οι μθ κυβερνθτικζσ
οργανϊςεισ ςε ποςοςτό 50% και ο ακτιβιςμόσ ςε ποςοςτό 46%. H ζμφαςθ δίνεται
ςτα οφζλθ προσ τθν κοινωνία και όχι ςτα προςωπικά οφζλθ του ατόμου που
ςυμμετζχει ςε μία δράςθ. Κφριο όφελοσ κεωροφν τθν κοινωνικι αλλθλεγγφθ και
τθν ενίςχυςθ των ευπακϊν ομάδων και δίνουν χαμθλι προτεραιότθτα αλλά
αξιοςθμείωτθ βαρφτθτα, ςτθν αυτοεκπλιρωςθ των ςυμμετεχόντων (15%) και ςτθν
απόκτθςθ δεξιοτιτων (5%).
΢υμπεράςματα:
Παρατθροφμε ότι θ Ελλάδα του ςιμερα, παρά το γεγονόσ ότι το επίπεδο των ανκρϊπων
που βρίςκονται κάτω από το όριο τθσ φτϊχειασ ζχει αγγίξει τθν αναλογία 1 ςτουσ 3, ζχει
αυξιςει το ποςοςτό ςυμμετοχισ των εκελοντϊν τθσ και ιδιαίτερα ςτον τομζα τθσ
φροντίδασ φτωχϊν και απόρων. Αξιοςθμείωτο είναι το γεγονόσ ότι αυξάνεται ςυνεχϊσ το
ποςοςτό των Ελλινων που πιςτεφουν ότι ςφντομα κα χρειάηονται οι ίδιοι υποςτιριξθ από

15. εκελοντικζσ οργανϊςεισ. Επίςθσ, το μεγαλφτερο όφελοσ που υποςτθρίηουν οι Ζλλθνεσ
εκελοντζσ ότι ζχουν, είναι το αίςκθμα τθσ κοινωνικισ αλλθλεγγφθσ. Σζλοσ, όςον αφορά το
επίπεδο τθσ, ςε ςχζςθ με τθν ΕΕ, είναι ακόμα ςε χαμθλά επίπεδα, αν και θ αφξθςθ του
ποςοςτοφ εκελοντιςμοφ είναι εμφανισ και ςυνεχισ με τθν πάροδο των ετϊν.

16. ΢ΤΜΠΕΡΑ΢ΜΑΣΑ
Από τθ δευτερογενι ζρευνα που πραγματοποιιςαμε ςτο διαδίκτυο, καταλιξαμε
ςτο ςυμπζραςμα ότι ο εκελοντιςμόσ ςτθν Ελλάδα ακολουκεί μια αυξθτικι τάςθ από το
2004 μζχρι και το 2013, με κορφφωςθ αυτισ τθσ ακμισ τα τελευταία 4 χρόνια που θ κρίςθ
ζχει χτυπιςει τθ χϊρα μασ.
Λαμβάνοντασ υπόψθ τα ςτατιςτικά ςτοιχεία για κάκε χρονιά ξεχωριςτά, βλζπουμε
ότι το 2004 ιταν μια χρονιά που το ποςοςτό των ενδιαφερόμενων για τον εκελοντιςμό
άγγιηε μόλισ το 1%, ενϊ ςτισ υπόλοιπεσ χϊρεσ και θπείρουσ το ποςοςτό ιταν αςφγκριτα
μεγαλφτερο. Ο λόγοσ που παρατθρικθκε θ ελάχιςτθ φφεςθ ςτα ποςοςτά το ζτοσ αυτό ιταν
θ διοργάνωςθ των Ολυμπιακϊν Αγϊνων ςτθν Ακινα, όπου και πάλι οι αιτιςεισ για
εκελοντικι εργαςία ιταν ωσ επί το πλείςτον από αλλοδαποφσ και όχι από Ζλλθνεσ πολίτεσ.
Σα επόμενα χρόνια, από το 2006 μζχρι και το 2008 για τα οποία ζχουμε ςυλλζξει ςτοιχεία,
παρατθρείται μία αφξθςθ ςτα ποςοςτά εκελοντιςμοφ και κεωρείται πωσ ο λόγοσ που οι
φιλανκρωπικζσ δράςεισ δεν αποτελοφν ενδιαφζροντα άξονα για τουσ πολίτεσ είναι θ
ζλλειψθ ενθμζρωςθσ και θ αδυναμία ςυνεργαςίασ των οργανϊςεων με άλλουσ φορείσ. Οι
χρθματοδοτιςεισ όλα αυτά τα χρόνια (2004-2008) από κρατικοφσ, κεςμικοφσ φορείσ
καλφπτουν αρκετά ποςοςτά από τα ζξοδα των οργανϊςεων, κάτι που βοθκά τθ ςε μεγάλο
βακμό τθ λειτουργία τουσ.
Αξιοςθμείωτα είναι τα ποςοςτά που παρατθροφνται ςτα επόμενα χρόνια, από το
2010 ζωσ και το 2013, τα «χρόνια τθσ κρίςθσ» όπωσ κα λζγαμε. Η αφξθςθ του εκελοντιςμοφ
τα τελευταία αυτά χρόνια κάκε άλλο παρά μικρι είναι, κακϊσ θ διαφορά του ποςοςτοφ
από ζτοσ ςε ζτοσ είναι κατά μζςο όρο 15%. Αυτό, πικανότατα, οφείλεται τόςο ςτθν
ενθμζρωςθ των πολιτϊν για τισ ςχετικζσ δράςεισ, όςο και ςτθν ευαιςκθτοποίθςθ των
ανκρϊπων για όςουσ χρειάηονται τθ βοικειά τουσ. Προφανϊσ, παρατθρϊντασ τθν
κατάςταςθ που επικρατεί μζςα ςτθν κρίςθ και προβλζποντασ τθν εξζλιξθ των πραγμάτων,
οι άνκρωποι ζγιναν περιςςότερο φιλάνκρωποι, ενϊ πολλοί είναι αυτοί που φοβοφνται πωσ
κάποια ςτιγμι κα χρειαςτοφν ανάλογθ βοικεια από τισ φιλανκρωπικζσ οργανϊςεισ. Οι
επιχορθγιςεισ των κεςμικϊν πόρων ςυνεχίηουν να υφίςτανται και είναι πολφ αιςιόδοξο το
ότι πολλοί είναι αυτοί που προςφζρουν το χρόνο, τισ ικανότθτεσ και τισ γνϊςεισ τουσ για να
βοθκιςουν τουσ ςυνανκρϊπουσ τουσ. Μπορεί ςε ςφγκριςθ με το εξωτερικό θ χϊρα μασ να
διατθρείται ακόμθ ςε χαμθλά επίπεδα ςε αυτό τον τομζα, αλλά ευελπιςτοφμε ότι μζςα από
τισ δυςκολίεσ που αντιμετωπίηουμε ωσ πολίτεσ τθσ Ελλάδασ, θ αυξθτικι αυτι τάςθ δε κα
πάψει να ιςχφει και για τα επόμενα χρόνια.