1. AMAÇ VE KAZANIMLAR
Anlatım bozukluklarını belirleme ve
Düzeltme
1. Cümlede anlatım bozukluğuna neden olan
kullanımları belirler.
2. Anlatım bozuklarını düzeltir.
ANLATIM BOZUKLUĞU
2. ETKĠNLĠK ÖRNEKLERĠ
Araştırma: Basın yayın organlarında rastlanan,
anlatım bozukluğu olan cümleler not edilir, sınıfta
düzeltilir.
“Doğrusu”: Yanlış anlamda kullanılan kelimelerin
yerine doğrusu yazılır.
“Neredeyim?”: Kelimelerin cümlede yanlış yerde
kullanılmasından kaynaklanan hatalar, kelimeler
uygun yerlere getirilerek düzeltilir.
ANLATIM BOZUKLUĞU
3. AÇIKLAMALAR
1. Öğrencinin 8. sınıfa kadar öğrendiği dil ve
anlatım kurallarının temelini teşkil ettiği anlatım
bozuklukları üzerinde durulur.
2. Anlatım bozukluklarını belirleme ve giderme
ile ilgili kazanımların değerlendirilmesinde; açık
uçlu, kısa cevaplı, doldurmalı sorular; çalışma
kâğıtları, standart testler kullanılabilir.
ANLATIM BOZUKLUĞU
5. Anlatımda başarı, anlatımın temel birimi cümlenin
doğru, sağlam ve güzel olmasına dayanır. Dil bilgisi
kurallarına uymayan, yanlış ve eksik anlamlar taşıyan,
açık ve anlaşılır olmayan cümleler anlatım bozukluğuna
yol açar.
ANLATIM BOZUKLUĞU
6. 1. Sözcükleri Yanlış Yerde Kullanma
Soyguna katılan iki maskeli kişi aranıyor.
Okuldan ilk mezun olduğu yıl iş bulamadı.
Bugün çok başım ağrıdı.
Uykusuz yola çıkmayın.
Polislerce yeni açılan eğlence yerleri denetlendi.
ANLATIM BOZUKLUĞU
7. 2. Noktalama Ġşaretlerini Yerinde
Kullanmama
Kız arkadaşlarının arasında mutlu oluyordu.
O kitapların hepsini aldı.
Genç ağaçları bir bir suladı.
Simitçi çocuğa beş lira uzattı.
Genç kadına yer verdi.
ANLATIM BOZUKLUĞU
8. 3. Karşılaştırma Yanlışı
Tiyatroyu senden çok seviyorum.
İzmir’i kardeşimden çok severim.
Annem arkadaşımla babamdan önce tanışmış.
ANLATIM BOZUKLUĞU
9. 4. Mantık Yanlışı Yapma
Aydın, 30’a karşı 20 oyla başkan seçildi.
Tembelliğin, sınıfta kalmana ve zayıf not almana yol
açıyor.
Beyin zarı iltihapları iyi tedavi edilmezse ölüme hatta
sara nöbetine yol açabilir.
ANLATIM BOZUKLUĞU
10. 5. Zamir Eksikliği
Şiirlerinden çok etkilendim.
Evinin buraya uzak olduğunu bilmiyorduk.
Arkadaşlarına değer verdiğini sanıyoruz.
Benden bu derece nefret edeceğini düşünmemiştim.
ANLATIM BOZUKLUĞU
11. 6. Eş Anlamlı Sözcükleri Birlikte Kullanma
Aralarında menfaat ve çıkara dayalı ilişki vardı.
Onlara göre daha hür ve özgürsünüz.
Yeni evlileri tebrik ederek kutladı.
Bana gösterdiğiniz alaka ve ilgiye teşekkür ederim.
ANLATIM BOZUKLUĞU
12. 7. Gereksiz Sözcük Kullanma
Seninle birlikte çarşıya çıkabilirim.
Bu konu karşılıklı görüşmelerle çözümlenecek.
Yüksek sesle kulağımın dibinde bağırma.
Seninle ilk tanıştığımda senden hiç hoşlanmamıştım.
ANLATIM BOZUKLUĞU
13. 8. Anlamca Çelişen Sözcük Kullanma
Sınavda bu konuda mutlaka soru çıkabilir.
Gençlik hayallerinin kuşkusuz yaşamın
yönlendirilmesinde etkisi büyük olmalı.
Bana öyle geliyor ki bu hastalığın geçmesi için sıkı
perhiz yapmak şart.
ANLATIM BOZUKLUĞU
14. 9. Yanlış Anlamda Sözcük Kullanma
Başarımı azımsamana bozuluyorum.
küçümsemene
Diploma için herkesten resim istediler.
fotoğraf
Kitaptaki konular, Kurtuluş Savaşı yıllarını kaplıyor.
kapsıyor.
ANLATIM BOZUKLUĞU
16. 10. Deyimleri Yanlış Kullanma
Bu korkunç olayı düşündükçe tüylerim kabarıyor.
Toplantıda özgün konuşmasıyla herkesin gözüne battı.
Beni görünce sevinçten etekleri tutuştu.
Her işi kolayca yapar, eline yüzüne bulaştırır.
ANLATIM BOZUKLUĞU
17. 11. Özne Yanlışlığı
Kimse ses çıkaramıyor, sonucu merakla bekliyordu.
herkes
Müdürün odası yeniden düzenlendi, ziyaretçileri kabul
etmeye başladı.
müdür
Bu evi çok beğendim fakat bize göre çok pahalı.
bu ev
Kitabın fiyatı oldukça yüksekti ama çok yararlıydı.
kitap
ANLATIM BOZUKLUĞU
18. 12. Yüklem Yanlışlığı
Çoğu zaman müzik, bazen de televizyon izlerdi.
dinler
Öğleyin çorba ve köfte yedim.
içtim
Sinemaya az, tiyatroya hiç gidemiyorum.
gidiyorum
Bugünden sonra sen beni, ben de seni dinlemem.
dinlemezsin
ANLATIM BOZUKLUĞU
19. 13. Tümleç Yanlışlığı
Beni anlıyor ve kısa kısa cevaplar veriyordu.
bana
Onu çok sevmeme rağmen geçinemiyorum.
onunla
Her zaman kitap okur, herkese önerirdi.
bunu
Zaman değerlidir, bu nedenle iyi değerlendirelim.
zamanı
ANLATIM BOZUKLUĞU
20. 14. Özne-Yüklem Uyuşmazlığı
Annemle ben bugün sinemaya gideceğim.
gideceğiz.
Birçok kişi olayın sonunu merakla bekliyorlar.
bekliyor.
Son denemede üç kişi aynı puanı aldılar.
aldı.
Suyu görünce bütün ağaçlar canlandılar.
canlandı.
ANLATIM BOZUKLUĞU
21. 15. Tamlama Yanlışları
Bir öğretmen, öğrenciye sevgi aşılaması gerekir.
öğretmenin
Ülkemin en güzel, herkesin mutlu olduğu yerde yaşamak
isterim.
yerinde
Ülkem bazı toplumsal ve kültür sorunları yaşıyor.
kültürel sorunlar
ANLATIM BOZUKLUĞU
22. 16. Ek Yanlışlığı
Okulda birçok arkadaşlar edindim.
Kardeşim bu yıl yüzmesini öğrendi.
Sürücüler trafikte kendisini düşünüyorlar.
Bu sınıfın öğrencileri, ödevini yapmıyor.
ANLATIM BOZUKLUĞU
23. 17. Bağlama Yanlışlığı
Sınavda başarılı olamadım fakat hiç çalışmamıştım.
halbuki
Aradığı hiçbir şeyi bulamazdı ne var ki çok düzensizdi.
çünkü
Öğleden sonra bize gelmedin fakat bana söz vermiştin.
oysa
ANLATIM BOZUKLUĞU
24. 18. Çatı Uyuşmazlığı
Ben, estetikçinin doktorlarla iş birliği içinde çalışılmasını
öneriyorum.
çalışmasını
Her şey etraflıca görüşülerek kesin bir sonuca varılacak.
şeyi görüşerek
Kitaplar incelenince bazı konulardaki eksiğimi fark ettim.
Kitapları inceleyince
ANLATIM BOZUKLUĞU
25. EKRANDAN YANSIYANLAR
Bütün bildiklerimi ve bilmediklerimi oğluma
öğreteceğim. (Bir dizi oyuncusundan)
Benim yan profilimden çekilmiş fotoğraflarımda
burnum büyük çıkar. (Ünlü bir şovmenden)
Yarışmamız sona erdi, lütfen telefonlarınızı artık
etmeyiniz. (Yarışma sunucusundan)
ANLATIM BOZUKLUĞU
